Zmiany ustawy o własności lokali

Nowela dotyczy art. 2 ust. 1a ustawy z 24.6.1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 716 ze zm.; dalej: WłLokU), który został dodany do WłLokU przez przepisy ustawy z 20.7.2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2017 r. poz. 1529). Jak piszą wnioskodawcy nowelizacji WłLokU celem nowej regulacji było ukrócenie praktyk niektórych deweloperów (głównie małych), polegających na ustanawianiu odrębnej własności większej liczby lokali w budynkach jednorodzinnych wbrew ustaleniom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o pozwoleniu na budowę oraz pozwoleniu na użytkowanie. Nie ulega wątpliwości, że zmiana przepisów w założeniu miała dotyczyć budynków nowobudowanych.

Zgodnie z art. 2 ust. 3 WłLokU, spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2 (ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treść decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem, i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie), stwierdza starosta w formie zaświadczenia. W nowelizacji nie wskazano jednak, kto ma stwierdzić spełnienie przesłanki określonej w ust. 1a tego artykułu.

Ważne
Znowelizowany przepis art. 2 ust. 1a WłLokU nie będzie już zawierał ograniczenia wynikającego z dotychczasowego zdania, iż odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne.

W to miejsce ustawodawca wprowadza zapis, zgodnie z którym odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić, co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne. Ograniczenie to nie ma zastosowania do budynków, które zostały wybudowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed 11.7.2003 r.

Ważne
Ponadto przepisów WłLokU o samodzielności lokali nie będzie się stosować do budynków istniejących przed 1.1.1995 r. lub wybudowanych na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed tą datą, chyba, że w budynku po tej dacie przeprowadzono roboty budowlane wymagające pozwolenia na budowę.

Spełnienie wymagań, o których mowa, stwierdzać będzie starosta w formie zaświadczenia.

Zasady uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym w Polsce

Zawarcie przepisów dotyczących transgranicznej działalności usługowej w jednej ustawie

Ustawa z 6.3.2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r., poz. 649) jest jedną z ustaw wchodzących w zakres tzw. Konstytucji Biznesu. Celem jej jest zawarcie w jednym akcie prawnym kompleksowej regulacji w zakresie przepisów dotyczących transgranicznej działalności usługowej, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych oraz innych zasad uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Polski. Kwestie te regulowane były dotychczas w dwóch aktach prawnych, tj. w ustawie z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm.; dalej: SwobDziałGospU) oraz ustawie z 4.3.2010 r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 893 ze zm.; dalej: ŚwiadUsługU).

Wprowadzona ustawa zawiera w swojej treści całość materii regulowanej dotychczas przez ŚwiadUsługU oraz przepisy:

Utrzymano zasadę dotyczącą podejmowania działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne wskazane w art. 4 ustawy, z uwzględnieniem uzasadnionych ograniczeń dopuszczonych na gruncie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, takich jak: porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo państwa, zdrowie publiczne lub ochronę środowiska naturalnego (art. 5 ust. 2). W art. 12 ustawy wymieniono do jakich usług nie stosuje się przepisów omawianej ustawy.

Zmiany w zakresie oddziałów i przedstawicielstw zagranicznych

Celem wprowadzenia przedmiotowej ustawy była także modyfikacja dotychczasowych rozwiązań, zmierzająca do polepszenia funkcjonowania działalności transgranicznej.

Oddziały przedsiębiorców zagranicznych

W zakresie tworzenia w Polsce oddziałów przedsiębiorców zagranicznych pozostawiono dotychczasowe rozwiązanie, zgodnie z którym oddział jest formą wykonywania działalności gospodarczej przez podmioty zagraniczne. Wprowadzane niewielkie zmiany wynikają jedynie z potrzeby dostosowania do zmienionego stanu prawnego w innych przepisach lub wdrażają pewne uproszczenia zasad funkcjonowania oddziałów w Polsce.

Podmiotami uprawnionymi do tworzenia oddziałów dla wykonywania działalności gospodarczej w Polsce są przedsiębiorcy zagraniczni, przy czym tak jak dotychczas, przedsiębiorca zagraniczny może wykonywać działalność w oddziale wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą.

Utworzenie oddziału nadal wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Przy tworzeniu oddziału przedsiębiorca zagraniczny nadal obowiązany jest ustanawiać w oddziale osobę upoważnioną do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.

Obowiązki przedsiębiorcy zagranicznego, który otworzył oddział w Polsce, obejmujące wymogi co do firmy takiego oddziału, zasad prowadzenia rachunkowości oraz warunków informowania ministra właściwego do spraw gospodarki m.in. o likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, pozostały niezmienione.

Oddział jest tylko formą, w jakiej działa przedsiębiorca zagraniczny i to przedsiębiorca zagraniczny jako adresat przedmiotowych przepisów może je naruszyć.

Przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych

Ustawa utrzymuje instytucję przedstawicielstwa jako formy działania podmiotów zagranicznych na terytorium Polski. Przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego jest jednostką organizacyjną przedsiębiorcy, a zakres jego działania może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego.

Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw prowadzonego przez ministra gospodarki, na podstawie złożonego przez przedsiębiorcę zagranicznego wniosku. Zakres podawanych we wniosku danych nie ulega zasadniczym zmianom w porównaniu do obecnej regulacji.

Rejestr przedstawicielstw pełni funkcję informacyjną i nie stanowi formy reglamentacji działalności gospodarczej. Zasada jawności rejestru będzie realizowana przez udostępnienie danych rejestrowych w Biuletynie Informacji Publicznej ministra gospodarki. Dane będą podlegały udostępnieniu od dnia wpisania przedstawicielstwa do rejestru aż do dnia, w którym upłynie okres 5 lat od dnia wykreślenia przedstawicielstwa z rejestru.

Wprowadzono nowy obowiązek dołączenia do wniosku o wpis do rejestru dokumentu potwierdzającego upoważnienie osoby wskazanej we wniosku do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w przedstawicielstwie wraz z potwierdzeniem przyjęcia tego upoważnienia przez osobę upoważnioną.

Zrezygnowano z obowiązku przedkładania w procedurze rejestracyjnej dokumentu uprawniającego przedsiębiorcę zagranicznego do wykorzystywania nieruchomości na potrzeby siedziby głównej przedstawicielstwa (najczęściej umowy najmu lokalu). Niemniej jednak w przepisie wyraźnie wskazano, że przedsiębiorca taki tytuł powinien posiadać.

Ustawa zawiera przepis karny (art. 42), zgodnie z którym usługodawca z państwa członkowskiego, który nie dopełnia obowiązku podania usługobiorcy informacji, o których mowa w art. 8 (informacje o prowadzonej działalności bezpośrednio związanej ze świadczoną usługa) i art. 11 (informacje o firmie, świadczonej usłudze itd.), albo podaje informacje nieprawdziwe, podlega karze grzywny. Karę tę nakłada się w postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Nowa ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu

W przepisy nowej ustawy wprowadzają:

1) nowe kategorie instytucji obowiązanych,

2) nowy zakres zadań Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (dalej: GIIF),

3) nowe cele i zadania Komitetu Bezpieczeństwa Finansowego pełniącego funkcję doradczą i opiniodawczą przy GIIF,

4) mechanizmy dotyczące przygotowania krajowej oceny ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu,

5) zmienione obowiązki instytucji obowiązanych, w tym w zakresie stosowania środków bezpieczeństwa finansowego,

6) przepisy dotyczące utworzenia i funkcjonowania Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, zmienione zasady dotyczące gromadzenia przez GIIF informacji potrzebnych do wypełniania przez niego zadań ustawowych, ich ochrony oraz udostępniania informacji innym podmiotom,

7) zmienione przepisy dotyczące wstrzymywania transakcji i blokowania rachunków,

8) zmienione zasady współpracy GIIF z zagranicznymi jednostkami analityki finansowej i Europolem,

9) zmienione przepisy dotyczące szczególnych środków ograniczających przeciwko osobom, grupom i podmiotom,

10) zmienione przepisy dotyczące kontroli instytucji obowiązanych, a także sankcji administracyjnych nakładanych na instytucje obowiązane nieprzestrzegające obowiązków nałożonych na nie tą ustawą.

Udostępnianie wiedzy i informacji z zakresu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przez GIIF, będzie stosownie do art. 12 ust. 1 tej ustawy, następować systematycznie w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego Ministra Finansów.

Propozycje zmian Ministerstwa Finansów do projektu Nowej Ordynacji Podatkowej

Proponowane zmiany przepisów mają wpłynąć pozytywnie na: przejrzystość, prostotę i przyjazność systemu podatkowego oraz większą ochronę podatnika. Nowa Ordynacja Podatkowa (dalej: NOP) miałaby wejść w życie nie wcześniej niż w 2020 roku.

Z inicjatywy Ministerstwa Finansów (dalej: MF) w projekcie pojawiły się rozwiązania, które mają wzmocnić pozycję podatnika. Dotyczy to: Rzecznika Praw Podatnika, Centrum Kompetencyjnego Podatków Lokalnych, decyzji i postępowania cząstkowego oraz zasady racjonalnego stosowania prawa. Ważnym elementem jest również zmniejszenie kosztów postępowania podatkowego. Propozycje MF do projektu dotyczą m.in.: ujednolicenia siatki pojęciowej ogólnego prawa podatkowego, zmniejszenia liczby interpretacji przepisów prawa podatkowego, poprawy komunikacji z podatnikiem zwiększenie efektywności i szybkości postępowania podatkowego, zakazu orzekania na niekorzyść podatnika przez organ I instancji, decyzji cząstkowych.

System otwarty na podatnika

Otwartość organów w relacji urząd – podatnik, jak twierdzi MF, mają zagwarantować niewładcze formy działania organów podatkowych, czyli takie, gdzie urzędy nie wykorzystują instrumentów administracyjnych w stosunkach z podatnikiem (wezwanie, decyzja), tylko wspierają go w realizowaniu obowiązków podatkowych. Do nich zalicza się:

1) mediacja podatkowa – procedura rozwiązywania sporów z udziałem osoby trzeciej (mediatora z listy prowadzonej przez MF),

2) umowy między podatnikiem a organem podatkowym – dokumentowane protokołem. Organ podatkowy będzie zobowiązany do odzwierciedlenia uzgodnień w późniejszej decyzji podatkowej,

3) procedura konsultacyjna – inaczej nazywana kontrolą na zamówienie. Podatnik niepewny co do poprawności dokonanych rozliczeń podatkowych będzie mógł zwrócić się do organu podatkowego o skontrolowanie przez organ określonej transakcji,

4) umowa o współdziałanie, tzw. cooperative compliance – podatnik zobowiązuje się do ujawnienia organowi podatkowemu wszelkich istotnych informacji na temat swojej działalności oraz zgłaszania wszelkich zagadnień potencjalnie spornych, a organ udziela odpowiedzi na pytania podatnika.

Sprzedaż i zamiana walut wirtualnych (kryptowalut) bez PCC

Na podstawie nowych przepisów podatnicy sprzedający lub zamieniający walutę wirtualną (kryptowalutę) nie będą płacić z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Zaniechanie poboru podatku od czynności cywilnoprawnych będzie miało charakter okresowy, tj. do transakcji zawieranych między 13.7.2018 r. a 30.6.2019 r. Jak wynika z uzasadnienia takiego rozwiązania, czasowy charakter zaniechania poboru podatku pozwoli na dokonanie pogłębionej analizy i przygotowanie rozwiązań systemowych normujących tę przestrzeń gospodarczą, w tym w kontekście podatkowym.

Przepis w sprawie zaniechania poboru podatku ma dotyczyć wszystkich podatników dokonujących obrotu wirtualnymi walutami, bez względu na liczbę dokonanych czynności i wartość przedmiotu transakcji.

Uchwała NSA w sprawie skutków zawieszenia biegu terminu przedawnienia zawiadomienia o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia

Zgodnie z podjętą uchwałą przez NSA: „Zawiadomienie podatnika dokonane na podstawie art. 70c ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.; dalej: OrdPU) informujące, że z określonym co do daty dniem, na skutek przesłanki z art. 70 § 6 pkt 1 OrdPU nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego podatnika za wskazany okres rozliczeniowy, jest wystarczające do stwierdzenia, że nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia tego zobowiązania na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 OrdPU”.

Zatem, wskazano, że poinformowanie podatnika tylko o skutku w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia w oparciu o art. 70 § 6 pkt 1 OrdPU jest prawidłowe. Na takiej podstawie podatnik może we własnym zakresie dowiedzieć się o przyczynie, czyli o wszczęciu postępowania karnego skarbowego – na zasadzie domniemania znajomości prawa należycie opublikowanego. Zdaniem NSA, skoro bowiem dowiedział się o skutku w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia, to nie sposób przyjąć, aby nie wiedział o samej przyczynie, czyli o wszczęciu postępowania karnego skarbowego, który ma związek ze zobowiązaniem podatkowym.

Zakres prowadzenia kontroli operacyjnej o charakterze wtórnym

Prokurator wszczął śledztwo w sprawie działania zorganizowanej grupy przestępczej, mającej na celu popełnienie przestępstw kradzieży samochodów. Podstawą wszczęcia tego postępowania były materiały uzyskane w trakcie kontroli operacyjnej przeprowadzonej przez Komendę Wojewódzką Policji w G. Członkom grupy zarzucono udział w gangu oraz kradzieże i paserstwo. Sąd I instancji uznał kilka osób za winnych popełnienia zarzuconych im czynów i wymierzył kary pozbawienia wolności. Uzyskane „przy okazji” prowadzonej legalnie kontroli materiały stały się więc dowodami, na których sąd oparł skazanie oskarżonych za przestępstwa spoza katalogu wskazanego w PolU. Obrońcy oskarżonych w apelacjach zarzucali m.in. naruszenie konstytucyjnej zasady rzetelności postępowania karnego i sprawiedliwości proceduralnej poprzez przyznanie waloru dowodu obciążającego oskarżonych, na podstawie materiałów uzyskanych w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych podjętych i prowadzonych z naruszeniem dopuszczalnych prawem ram tych czynności.

Sąd II instancji przekazał SN do rozstrzygnięcia następujące zagadnienie prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy: „Czy użyte w art. 168b KPK sformułowanie »innego przestępstwa ściganego z urzędu lub przestępstwa skarbowego innego niż przestępstwo objęte zarządzeniem kontroli operacyjnej« obejmuje swoim zakresem wszystkie przestępstwa ścigane z urzędu lub przestępstwa skarbowe czy wyłącznie przestępstwa, o których mowa w art. 19 ust. 1 PolU?”.

Zgodnie z art. 168b KPK, jeżeli w wyniku kontroli operacyjnej zarządzonej na wniosek uprawnionego organu na podstawie przepisów szczególnych uzyskano dowód popełnienia przez osobę, wobec której kontrola operacyjna była stosowana, innego przestępstwa ściganego z urzędu lub przestępstwa skarbowego innego niż przestępstwo objęte zarządzeniem kontroli operacyjnej, lub przestępstwa ściganego z urzędu, lub też przestępstwa skarbowego popełnionego przez inną osobę niż objętą zarządzeniem kontroli operacyjnej, prokurator podejmuje decyzję w przedmiocie wykorzystania tego dowodu w postępowaniu karnym. Sąd zaznaczył, że nie ma wątpliwości co do możliwości stosowania art. 168b KPK w odniesieniu do spraw, w których akt oskarżenia wpłynął przed 1.7.2015 r. (zob. uchwała SN z 29.11.2016 r., I KZP 10/16, Legalis). Sąd doszedł do przekonania, że na kanwie sprawy powstał problem dotyczący procesowego wykorzystania materiałów odnoszących się do innych przestępstw ściganych z urzędu lub przestępstw skarbowych wykraczających poza zamknięty katalog zawarty w art. 19 ust. 1 PolU. Jak wskazano, możliwe są dwa warianty wykładni art. 168b KPK. Pierwszy, prowadzi do wniosku, że możliwość wykorzystania materiałów uzyskanych przy okazji legalnie prowadzonej kontroli operacyjnej może wykraczać poza katalog przestępstw ujętych w art. 19 ust. 1 PolU. Drugi wariant zasadzający się na wykładni celowościowej i systemowej, prowadzi do wniosku, że przepis art. 168b KPK umożliwia wykorzystanie uzyskanego w toku kontroli operacyjnej materiału, jako dowodu przestępstw, co prawda innych niż te, których dotyczyła kontrola, ale mieszczących się w katalogu wskazanym w art. 19 ust. 1 PolU.

Sąd Najwyższy w składzie 3-osobowym postanowił przekazać rozstrzygnięcie przedstawionego zagadnienia prawnego powiększonemu składowi SN.

Podejmując uchwałę w składzie 7-osobowym SN wskazał, że dyspozycja art. 168b KPK wskazuje na możliwe dwa zakresy kontroli operacyjnej prowadzonej przed wszczęciem postępowania przygotowawczego. Pierwszy z nich – niejako pierwotny – wiąże się z prowadzeniem tej kontroli zarządzonej na wniosek uprawnionego organu na podstawie przepisów szczególnych. Drugi z uzyskaniem w jej trakcie materiałów wskazujących na popełnienie przez inwigilowaną osobę innego przestępstwa niż to, którego dotyczyła zgoda pierwotna lub przestępstwa popełnionego przez inną osobę. Przy czym, materiały te dotyczyć mogą jedynie przestępstw ściganych z urzędu lub przestępstw skarbowych. Co do tych materiałów, uzyskanych w wyniku kontroli, którą można określić jako wtórną kontrolę operacyjną, decyzję o ich wykorzystaniu w postępowaniu karnym, podejmuje prokurator. Redakcja omawianego przepisu, nie daje jednoznacznej odpowiedzi na elementarną w tym zakresie kwestię – czy katalog przestępstw, co do których możliwe jest prowadzenie kontroli operacyjnej pierwotnej i wtórnej, jest taki sam.

W uzasadnieniu uchwały SN podkreślił, że art. 168b KPK nie ma charakteru samodzielnego – reguluje on kwestię pozaprocesowej (przedprocesowej) kontroli operacyjnej i w zakresie w jakim, w początkowej swojej treści, wskazuje na potrzebę stosowania „przepisów szczególnych”, odsyła m.in. do art. 19 ust. 1 PolU, który określa katalog przestępstw, co do których dopuszczalne jest zarządzenie pierwotnej kontroli operacyjnej. Katalog ten ulegał licznym zmianom polegającym m.in. na jego rozszerzeniu o nowe przestępstwa związane z istotnymi zagrożeniami pojawiającymi się wraz z rozwojem cywilizacyjnym, ale były też zmiany o charakterze technicznym. Dlatego SN uznał, że działanie ustawodawcy, które, z jednej strony, precyzyjnie i w sposób wyważony rozszerzałoby katalog czynów objętych pierwotną kontrolą operacyjną, a jednocześnie znosiłoby jakiekolwiek ograniczenia dla prowadzenia wtórnej kontroli operacyjnej, byłoby wewnętrznie sprzeczne. Gdyby racjonalny ustawodawca chciał rozszerzyć zakres kontroli operacyjnej przewidzianej PolU, to uczyniłby to rozszerzając katalog z art. 19 ust. 1 PolU lub widząc potrzebę totalnej inwigilacji, zniósłby go. Jako sprzeczne z elementarnymi zasadami wykładni logicznej, należy ocenić rozwiązanie, w ramach którego, dla uzyskania pierwotnej zgody na kontrolę operacyjną, istnieją ograniczenia katalogowe, a dla kwestii niejako wpadkowych, pozostających w sferze wtórnej kontroli operacyjnej, nie istnieją żadne tego typu ograniczenia. W ocenie SN zastosowanie ma tu argumentacja a fortiori – argumentum a minori ad maius – jeżeli norma prawna zakazuje czynić mniej, to zakazuje również czynić więcej. Zakres kontroli wtórnej nie może być zatem szerszy od zakresu kontroli pierwotnej. Zatem skoro, dla uzyskania zgody na prowadzenie kontroli operacyjnej wniosek o jej zastosowanie musi dotyczyć przestępstw mieszczących się w katalogu z art. 19 ust. 1 PolU i zakazana jest kontrola szersza, to również, co najwyżej, taki sam katalog powinien mieć zastosowanie do kontroli prowadzonej w tle tej zgody.

Jednocześnie SN wyjaśnił, że stwierdzenie kończące art. 168b KPK – „prokurator podejmuje decyzję w przedmiocie wykorzystania tego dowodu w postępowaniu karnym” – ma charakter techniczny i nie rodzi po stronie prokuratora żadnych nowych uprawnień. Na etapie postępowania jurysdykcyjnego, to wyłącznie sąd może podjąć decyzję o dopuszczeniu dowodu, a nie prokurator. Wynika to z elementarnej zasady rządzącej tym stadium procesu wyrażonej w art. 368 KPK.

W uzasadnieniu podkreślono, że zasadą jest prawo obywatela do wolności, w tym prawo do zachowania prywatności, wolność i ochrona tajemnicy komunikowania się, a także zakaz pozyskiwania i gromadzenia informacji o obywatelach. Ograniczenia tego prawa zawsze zatem winny być traktowane jako wyjątek od tej zasady, nie mogą być zatem interpretowane rozszerzająco. Konflikt pomiędzy zasadą legalizmu a zasadą poszanowania i ochrony wolności człowieka, musi być rozwiązywany z poszanowaniem zasady proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji RP), poprzez ścisłe ustawowe uregulowanie przypadków, kiedy do kompetencji władz publicznych będzie należała ingerencja w wolność jednostki. Celem takiej ingerencji może być zwalczanie przestępczości, ale dotyczyć może wyłącznie poważnych przestępstw ściganych z urzędu i wiązać się z możliwie najmniejszym ograniczeniem praw i wolności konstytucyjnych, takich jak prawo do prywatności, nienaruszalności mieszkania, czy wolności komunikowania się. Zarówno kontrola operacyjna o charakterze pierwotnym, jak i wtórnym, może być prowadzona wyłącznie w stosunku do przestępstw katalogowych – m.in. z art. 19 ust. 1 PolU.

Przyjęto projekt ustawy o e-dowodach

Z uzasadnienia do projektu nowelizacji wynika m.in., że celem tej ustawy jest zapewnienie każdemu obywatelowi bezpiecznego narzędzia do komunikacji elektronicznej z administracją, służbą zdrowia i podmiotami komercyjnymi.

Takim narzędziem, w założeniu projektodawców, ma być nowy dowód osobisty, nieodpłatny, państwowy środek identyfikacji elektronicznej . Dokument ten ma w sposób jednoznaczny i niezaprzeczalny potwierdzać tożsamość obywatela, a także będzie:

1) służył do uwierzytelnienia w e-usługach administracji publicznej oraz do podpisywania dokumentów elektronicznych;

2) pozwalał potwierdzać obecność w systemach teleinformatycznych;

3) posiadał aplikację ICAO (dokument podróży z cechą biometryczną „zdjęcie twarzy”);

4) zawierał w warstwie elektronicznej dane, które, wraz z danymi znanymi wyłącznie posiadaczowi tego dowodu, pozwolą zarówno na uwierzytelnienie go w systemach teleinformatycznych, w ramach których świadczone są usługi online, jak i na opatrywanie dokumentów elektronicznych podpisem elektronicznym.

Podpis elektroniczny ma być rozwiązaniem analogicznym do znanego już i używanego, zarówno w administracji, jak i w biznesie, kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Podpis, zwany „podpisem osobistym”, ma być zaawansowanym podpisem elektronicznym w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z 23.7.2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającego dyrektywę 1999/93/WE (Dz.Urz. UE L 257 z 28.8.2014, s. 73) i ma być składany bez konieczności dostępu do Internetu.

A zatem, zaproponowane przepisy zakładają, że dowód osobisty z warstwą elektroniczną, tak jak dotychczas, będzie potwierdzał tożsamość i obywatelstwo jego posiadacza oraz uprawniał do przekraczania granic niektórych państw. E-dowód ma również usprawnić komunikację obywateli z administracją i podmiotami komercyjnymi, co pozwoli m.in. na korzystanie z usług online. Zakłada się, że dzięki nowemu dowodowi każdy dokument elektroniczny, który będzie wysyłany do urzędu, np. wniosek o odpis aktu stanu cywilnego, zgłoszenie zameldowania, będzie można podpisać używając do tego celu podpisu elektronicznego (określonego jako podpis osobisty). Jego użycie będzie przez urząd traktowane tak samo, jak użycie podpisu własnoręcznego. Zamieszczenie podpisu osobistego w dowodzie będzie następowało za zgodą posiadacza dokumentu.

W warstwie elektronicznej dowodu znajdą się dane jego posiadacza, a także fotografia zapisana w wersji elektronicznej jako zdjęcie biometryczne. Tym samym będzie to dokument podróży zgodny z wymogami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego.

Planuje się, że nowe dowody będą wydawane od marca 2019 r. Co ważne, nie trzeba będzie wymieniać dotychczas posiadanych dokumentów, które zachowają ważność do upływu terminów w nich określonych.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu do projektu tej nowelizacji, wymiana obecnie obowiązujących dowodów osobistych na dowody z warstwą elektroniczną będzie dotyczyła dowodów osobistych z określonym terminem ważności, czyli tych dowodów osobistych jakie będą w obiegu do końca 2028 r. Wymiana dokumentów oznacza olbrzymie wyzwanie organizacyjne, pociągające za sobą znaczące koszty (ponad 31 mln dokumentów do wymiany z powodu upływu terminu ważności, powiększone o dowody wymieniane z innych przyczyn). Dlatego też proces wymiany planuje się rozłożyć na okres 10 lat i ma on potrwać do 2029 r.

Warto zwrócić uwagę, że dowody osobiste z warstwą elektroniczną funkcjonują już w Austrii, Belgii, Chorwacji, Portugalii, Estonii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Szwecji, a także na Litwie, Węgrzech czy we Włoszech. Dokument ten najczęściej jest wykorzystywany do potwierdzania tożsamości i uwierzytelniania oraz do składania elektronicznego podpisu.

Nowelizacja ma wejść w życie 1.3.2019 r.

Szczegółowe warunki umów w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej – nowe zarządzenie Prezesa NFZ

Na stronach Narodowego Funduszu Zdrowia opublikowano zarządzenie nr 65/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 29.6.2018 r. w sprawie szczegółowych warunków umów w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej.

W zarządzeniu sprecyzowano, że świadczenia w poszczególnych zakresach mogą być udzielane przez świadczeniodawcę z udziałem podwykonawców (dotyczy to także opieki kompleksowej). Określono również możliwość zlecania przez świadczeniodawcę podwykonawcy realizacji jedynie części świadczeń udzielanych w ramach danego profilu systemu zabezpieczenia. Natomiast umowa zawarta między świadczeniodawcą a podwykonawcą co do realizacji świadczeń powinna zawierać zastrzeżenie o prawie Narodowego Funduszu Zdrowia do przeprowadzenia kontroli podwykonawcy w zakresie wynikającym z umowy.

Zarządzenie reguluje również termin wyliczenia ryczałtu w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej na kolejny okres rozliczeniowy wskazując, że jego wyliczenie powinno nastąpić w terminie 90 dni od dnia zakończenia poprzedniego okresu rozliczeniowego.

W zarządzeniu uściślono również czas pracy poradni przyszpitalnej, określając, że wynosi on co najmniej 3 dni w tygodniu, w wymiarze nie mniejszym niż 12 godzin tygodniowo (łącznie).

Dotacja celowa dla szkół artystycznych w 2018 r.

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1274 opublikowano rozporządzenie MKiDN z 14.6.2018 r. w sprawie udzielania w 2018 r. publicznym szkołom artystycznym realizującym kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, prowadzonym przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe.

Rozporządzenie reguluje dwie kwestie. Po pierwsze, sposób przekazywania w 2018 r. przez dyrektora publicznej szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej prowadzonej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną MKiDN informacji niezbędnych dla ustalenia wysokości dotacji celowej, o której mowa w art. 62 ust. 1 ustawy z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203; dalej: FinZadOśwU), w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4-6 FinZadOśwU, wzór formularza zawierającego te informacje oraz wzór wniosku o udzielenie tej dotacji.

Na sfinansowanie kosztu zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych w zakresie, o którym mowa w art. 55 ust. 1 FinZadOśwU, publiczne szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej prowadzone przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne otrzymują, na wniosek, dotację celową z budżetu państwa (art. 62 ust. 1 FinZadań Oświat).

Po drugie, tryb udzielania oraz szczegółowy sposób rozliczania w 2018 r. wykorzystania wspomnianej wyżej dotacji celowej (w tym kwot refundacji) oraz wzór formularza rozliczenia wykorzystania tej dotacji.

Wniosek o udzielenie szkole artystycznej wspomnianej dotacji celowej sporządza się na przewidzianym formularzu (załącznik nr 3 do rozporządzenia) i dołącza się do niego informacje niezbędne do ustalenia wysokości dotacji celowej przekazywanych na formularzu stanowiącym załącznik nr 1 lub 2 do rozporządzenia.

Dyrektor szkoły artystycznej przekazuje MKiDN za pośrednictwem Centrum Edukacji Artystycznej wniosek wraz z załączonymi do tego wniosku informacjami w postaci papierowej albo elektronicznej. Centrum weryfikuje pod względem formalnym i rachunkowym dane zawarte we wniosku oraz w załączonych do niego informacjach.

W razie stwierdzenia uchybień formalnych lub błędów rachunkowych Centrum, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, informuje dyrektora szkoły artystycznej o tych uchybieniach lub błędach, a dyrektor, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tej informacji przekazuje Centrum poprawiony wniosek wraz z informacjami lub wyjaśnienia potwierdzające dane w nich zawarte, w postaci papierowej albo elektronicznej.

Dotacji celowej udziela MKiDN za pośrednictwem Centrum, które również rozlicza wykorzystanie przyznanej dotację. Rozliczenie wykorzystania dotacji celowej dyrektor szkoły artystycznej przekazuje na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia, albo załącznik nr 5, w przypadku uczniów z niepełnosprawnością.