Ochrona danych osobowych w postępowaniu administracyjnym i egzekucyjnym
W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 730 opublikowano ustawę z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
W zakresie postępowania administracyjnego i nie tylko, zmiany dotyczą głównie przewidzianego w art. 13 ust. 1 i 2 RODO obowiązku informacyjnego. Przypomnijmy, że zgodnie z tymi przepisami jeżeli dane osobowe osoby, której dane dotyczą, zbierane są od tej osoby, administrator podczas pozyskiwania danych osobowych podaje jej wszystkie następujące informacje:
1) swoją tożsamość i dane kontaktowe oraz, gdy ma to zastosowanie, tożsamość i dane kontaktowe swojego przedstawiciela;
2) dane kontaktowe inspektora ochrony danych (gdy ma to zastosowanie);
3) cele przetwarzania danych osobowych, oraz podstawę prawną przetwarzania;
4) prawnie uzasadnione interesy realizowane przez administratora lub przez stronę trzecią (jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO);
5) informacje o odbiorcach danych osobowych lub o kategoriach odbiorców, jeżeli istnieją;
6) informacje o zamiarze przekazania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz o stwierdzeniu lub braku stwierdzenia przez Komisję odpowiedniego stopnia ochrony lub wzmiankę o odpowiednich lub właściwych zabezpieczeniach oraz o możliwościach uzyskania kopii danych lub o miejscu udostępnienia danych (gdy ma to zastosowanie).
Poza powyższymi informacjami podczas pozyskiwania danych osobowych administrator podaje osobie, której dane dotyczą, następujące inne informacje niezbędne do zapewnienia rzetelności i przejrzystości przetwarzania:
1) okres, przez który dane osobowe będą przechowywane, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu;
2) informacje o prawie do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub o prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także o prawie do przenoszenia danych;
3) informacje o prawie do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem (jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) lub art. 9 ust. 2 lit. a) RODO);
4) informacje o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego; e) informację, czy podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym lub umownym lub warunkiem zawarcia umowy oraz czy osoba, której dane dotyczą, jest zobowiązana do ich podania i jakie są ewentualne konsekwencje niepodania danych;
5) informacje o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą.
1. Postępowanie administracyjne
Zmiany wprowadzono m.in. do ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.; dalej: KPA). Dodano m.in. art. 2a KPA, zgodnie z którym KPA normuje również sposób wykonywania obowiązku, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 RODO, w postępowaniach administracyjnych z art. 1 i art. 2 KPA. Wykonywanie tego obowiązku odbywa się niezależnie od obowiązków organów administracji publicznej przewidzianych w KPA i nie wpływa na tok i wynik postępowania. Takiego wpływu nie ma też wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 RODO (chodzi o żądanie od administratora ograniczenia przetwarzania danych w określonych przypadkach).
Informacje, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 RODO:
1) zawiera się w wezwaniu do udziału w podejmowanych czynnościach (art. 54 § 1a KPA),
2) organ administracji publicznej przekazuje przy pierwszej czynności skierowanej do strony (art. 61 § 5 KPA), przy czym, to samo dotyczy postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania (art. 61a § 1 KPA),
3) zawiera zawiadomienie o przekazaniu sprawy właściwemu organowi w zakresie danych przetwarzanych przez organ przekazujący (art. 65 § 1a KPA) przy czym, to samo dotyczy zawiadomienia o konieczności wniesienia odrębnych podań do właściwych organów w razie zawarcia w jednym podaniu kilku żądań podlegających rozpatrzeniu przez różne organy (art. 66 § 1 KPA),
4) organ administracji publicznej przekazuje przy pierwszej czynności skierowanej do strony przy wydawaniu zaświadczeń (art. 217a KPA),
– chyba że wezwany posiada te informacje, a ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
Ponadto:
1) organy właściwe w sprawach skarg i wniosków przekazują informacje, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 RODO skarżącemu lub wnioskodawcy przy pierwszej czynności skierowanej do tych osób (art. 226a KPA);
2) informacje te w zakresie danych przetwarzanych przez organ przekazujący skargę, dołącza się do zawiadomienia o przekazaniu skargi (art. 231 § 2 KPA).
Strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Czynności tych dokonuje się w lokalu organu administracji publicznej w obecności pracownika tego organu (art. 73 § 1 i 1a KPA). Natomiast zgodnie z art. 74a KPA, prawo wglądu w akta sprawy nie narusza prawa osoby, której dane dotyczą, do skorzystania z uprawnień wynikających z art. 15 RODO, zgodnie z którym osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe jej dotyczące, a jeżeli ma to miejsce, jest uprawniona do uzyskania dostępu do nich oraz przewidzianych informacji.
Na koniec, w art. 236 KPA dodano § 2 i 3, z których wynika, że:
1) w przypadku wszczęcia albo wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji, jej uchylenia albo zmiany na skutek skargi, w stosunku do strony i uczestnika postępowania przepisu art. 15 ust. 1 lit. g RODO nie stosuje się (chodzi o prawo dostępu do informacji obejmujących wszelkie dostępne informacje o ich źródle, jeżeli dane osobowe nie zostały zebrane od osoby, której dane dotyczą);
2) na każdym etapie wyżej wymienionego postępowania skarżący może zezwolić organowi na udostępnienie swoich danych stronie postępowania.
2. Administracyjne postępowanie egzekucyjne
W ustawie z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1314 ze zm.) dodano art. 5a, zgodnie z którym dane osobowe przetwarzane w celu wykonywania zadań wynikających z tej ustawy podlegają zabezpieczeniom zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazywaniu polegającym co najmniej na:
1) dopuszczeniu przez administratora danych do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób do tego uprawnionych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w poufności;
3) testowaniu i doskonaleniu stosowanych środków technicznych i organizacyjnych;
4) zapewnieniu bezpiecznej komunikacji w sieciach teleinformatycznych, w szczególności poprzez pozyskiwanie danych osobowych i przekazywanie ich podmiotom zewnętrznym z wykorzystaniem technik kryptograficznych;
5) zapewnieniu ochrony przed nieuprawnionym dostępem do systemów informatycznych organów;
6) zapewnieniu integralności danych w systemach informatycznych organów;
7) określeniu zasad bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych.
Kraje i terytoria stosujących szkodliwą konkurencję podatkową
Od 30.3.2019 r. obowiązują dwa rozporządzenia: rozporządzenie Ministra Finansów z 28.3.2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. 2019 r. poz. 599) i rozporządzenie Ministra Finansów z 28.3.2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U. 2019 r. poz. 600).
Wydanie nowych rozporządzeń jest związane z uchyleniem dotychczasowych upoważnień ustawowych do wydania rozporządzeń. Wydanie rozporządzeń nie jest związane z dokonaniem przeglądu i aktualizacji listy krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Listy tych krajów i terytoriów określone w rozporządzeniach nadal obejmują 26 krajów i terytoriów, które ministerstwo finansów uznaje za stosujące szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatków dochodowych.
Właściwość miejscowa organów podatkowych dotycząca spółek PGK
W rozporządzeniu w sprawie właściwości organów podatkowych określono:
1) właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach niektórych zobowiązań podatkowych lub poszczególnych kategorii podatników, płatników lub inkasentów;
2) właściwość miejscową organów podatkowych w przypadku zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę właściwości miejscowej w trakcie roku podatkowego lub okresu rozliczeniowego;
3) właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach związanych ze stosowaniem ulg w spłacie zobowiązań podatkowych;
4) właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach stwierdzenia nadpłaty podatków pobieranych przez płatników.
W zmiany w rozporządzeniu w sprawie właściwości organów podatkowych przede wszystkim dotyczą spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej (PGK). W sprawach opodatkowania:
1) PCC, w których właściwość miejscową organu podatkowego ustala się ze względu na siedzibę podatnika, jeżeli podatnikiem jest spółka wchodząca w skład PGK,
2) VAT, jeżeli podatnikiem jest spółka wchodząca w skład PGK,
3) PIT, w przypadku płatnika będącego spółką wchodzącą w skład PGK
– właściwym miejscowo organem podatkowym jest organ właściwy ze względu na siedzibę spółki dominującej w rozumieniu ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.; dalej: PDOPrU).
Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach odpowiedzialności podatkowej płatnika, w przypadku spółki wchodzącej w skład podatkowej grupy kapitałowej, ustala się według siedziby spółki dominującej w rozumieniu przepisów PDOPrU.
W przypadku utraty statusu podatnika w trakcie roku podatkowego przez PGK organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach rozliczeń:
1) CIT, VAT oraz PCC, jeżeli podatnikiem jest spółka, która wchodziła w skład PGK,
2) podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku płatnika będącego spółką, która wchodziła w skład podatkowej grupy kapitałowej
– do końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiła utrata statusu podatnika przez PGK, pozostaje organ podatkowy, który był właściwy dla tej grupy.
Ponadto, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się w sprawach opłaty reklamowej – według miejsca usytuowania tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych.
Projekt ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione
Projekt systematyzuje i grupuje w jednym akcie prawnym kwestie związane nie tylko z zasadami odpowiedzialności i karami za naruszenia, ale także reguluje zasady postępowania w sprawie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych będącej przedmiotem projektowanej ustawy. Przewidziano podział ustawy na rozdziały regulujące poszczególne zagadnienia.
1. Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za czyn zabroniony
Podmiot zbiorowy będzie odpowiadał za czyn zabroniony, którego znamiona zostały wyczerpane przez działanie lub zaniechanie pozostające bezpośrednio w związku z prowadzoną przez ten podmiot działalnością. Warunkiem tej odpowiedzialności będzie wyczerpanie znamion czynu zabronionego wskutek:
- działania lub zaniechania organu;
- umyślnego działania lub zaniechania członka organu.
2. Odpowiedzialność finansowa i odszkodowawcza podmiotu zbiorowego
W razie popełnienia czynu zabronionego, za który podmiot zbiorowy nie ponosi odpowiedzialności, o której mowa w powyższym rozdziale, a z którego zostanie osiągnięta przez ten podmiot, chociażby pośrednio, korzyść majątkowa o wartości przekraczającej 500 000 zł, sąd będzie mógł orzec przepadek składników lub praw majątkowych podmiotu zbiorowego w całości lub w części albo ich równowartości, jeżeli podmiot zbiorowy w całości lub w znacznej części służył lub był przeznaczony do popełnienia tego czynu zabronionego lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści.
3. Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego związana z działaniami wobec osób sygnalizujących nieprawidłowości
Organy podmiotu zbiorowego, a w szczególności jego wyznaczony organ nadzorujący przestrzeganie zasad i przepisów regulujących działalność podmiotu, lub osoby sprawujące nadzór wewnętrzny podejmują czynności, w ramach przysługujących im uprawnień, mające na celu wyjaśnienie zgłaszanych przez pracownika podmiotu zbiorowego, członka organu, osobę działającą w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego na podstawie czynności prawnej informacji świadczących o:
- podejrzeniu przygotowania, usiłowania lub popełnienia czynu zabronionego;
- niedopełnieniu obowiązków lub nadużyciu uprawnień m.in. przez organy podmiotu zbiorowego;
- niezachowaniu należytej staranności wymaganej w danych okolicznościach;
- nieprawidłowościach w organizacji działalności podmiotu zbiorowego, które mogłyby prowadzić do popełnienia czynu zabronionego.
4. Kary i środki orzekane wobec podmiotów zbiorowych
Stwierdzając odpowiedzialność podmiotu zbiorowego za czyn zabroniony, sąd orzeknie wobec tego podmiotu karę albo jeden lub więcej środków karnych. Karami będą: kara pieniężna oraz rozwiązanie podmiotu zbiorowego. Natomiast orzekane środki wymieniono w art. 16 projektu ustawy i obejmują one m.in. przepadek mienia lub korzyści majątkowych albo ich równowartości, zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju, zakaz korzystania z dotacji lub innej pomocy publicznej, zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne, obowiązek zwrotu na rzecz Skarbu Państwa równowartości wsparcia finansowego środkami publicznymi, otrzymanego od chwili popełnienia czynu zabronionego do chwili wydania orzeczenia w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego, podanie wyroku do publicznej wiadomości, obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, nawiązka (zasadniczo w wysokości do 5 000 000 zł), a także stałe albo czasowe zamknięcie oddziału podmiotu zbiorowego. Jest to szerszy katalog, niż obowiązujący obecnie.
Kara pieniężna ma być orzekana w wysokości od 30 000 zł do 30 000 000 zł.
Obecnie kary pieniężne wynoszą od 1000 do 5 000 000 zł, nie wyżej jednak niż 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony.
5. Połączenie, podział lub przekształcenie podmiotu zbiorowego
Zgodnie z projektem, w przypadku:
- połączenia podmiotów zbiorowych – odpowiedzialność za czyn zabroniony popełniony przed dniem połączenia ponosi podmiot zbiorowy wstępujący w wyniku połączenia w prawa i obowiązki podmiotu zbiorowego podlegającemu połączeniu;
- podziału podmiotu zbiorowego – odpowiedzialność za czyn popełniony przed dniem podziału ponoszą wszystkie podmioty zbiorowe, które przejęły chociażby część praw i obowiązków podmiotu dzielonego;
- przekształcenia podmiotu zbiorowego – odpowiedzialność za czyn popełniony przed dniem przekształcenia ponosi podmiot zbiorowy powstały w wyniku przekształcenia;
- przeniesienia własności przedsiębiorstwa podmiotu zbiorowego lub większości jego składników pod tytułem darmym lub za cenę rażąco odbiegającą od wartości rynkowej przedsiębiorstwa lub jego składników – nabywca przedsiębiorstwa lub większości jego składników jest solidarnie zobowiązany z podmiotem zbiorowym do zapłaty kary pieniężnej lub nawiązki za czyn popełniony przed dniem dokonania przeniesienia własności.
6. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podmioty zbiorowego
W rozdziale 7 projektu wprowadzono przepisy dotyczące: zasad ogólnych takiego postępowania, jego przebiegu, postępowania w sprawie odpowiedzialności finansowej i odszkodowawczej podmiotu zbiorowego, stron, przedstawicieli i obrońcy, zarządu przymusowego, środków zapobiegawczych, zabezpieczeń majątkowych, a także zaniechania ukarania podmiotu zbiorowego i dobrowolnego poddanie się odpowiedzialności przez podmiot zbiorowy.
Przepisy tego rozdziału rozszerzają i systematyzują obowiązujące obecnie zasady.
Czy opłaca się szybsza spłata kredytu
Banki zwracają tylko część kosztów. Dlatego Sąd Najwyższy, do którego zwrócił się warszawski Sąd Okręgowy, będzie musiał wyjaśnić, jakie koszty powinny banki oddawać w związku z wcześniejszą spłatą kredytu. Zwykle w grę wchodzą odsetki, ale już nie prowizja za udzielenie kredytu.
W tej kwestii wypowiadały się już – korzystnie dla konsumentów – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz rzecznik finansowy, a jeden z polskich sądów zwrócił się nawet do Luksemburga z pytaniem prejudycjalnym o interpretację tych regulacji.
Kwestia ta wynikła też w sprawie Krzysztofa K., który miał z Getin Noble Bankiem umowę kredytu konsumpcyjnego udzielonego na 60 miesięcy, a prowizja bankowa „w związku z udzieleniem kredytu” wynosiła 637 zł. Pierwsza rata była płatna do 7 maja 2015 r., a ostatnia do 7 marca 2020 r., ale już 29 czerwca 2016 r. kredyt został spłacony przed terminem. Jak policzono, okres kredytowania został skrócony o 1347 dni, a część prowizji do zwrotu winna wynieść 475 zł. Ową należność Krzysztof K. sprzedał firmie skupującej wierzytelności i ona pozwała bank, a Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy ją zasądził. Na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, który stanowi, że w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.
Bank kwestionował prawo do zwrotu części prowizji, wskazując, że jest to wynagrodzenie za określone czynności, tak samo za dokonanie wcześniejszej spłaty. Prowizja uwzględnia ryzyko banku za udzielenie kredytu, nie jest też ona wpisana do umowy, ale uzgodniona uprzednio z klientem.
Sąd rejonowy nie podzielił tego wywodu, zauważając, że choćby ostatni kryzys walutowy pokazał, że ryzyko nie jest stałe i im dłuższy jest okres kredytowania, tym dłużej bank musi znosić stan zagrożenia. Przywołał też stanowisko rzecznika finansowego i prezesa UOKiK w sprawie interpretacji art. 49, które uznały, że w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu następuje obniżenie wszystkich możliwych kosztów kredytu, niezależnie od ich charakteru i od tego, kiedy zostały poniesione przez kredytobiorcę. Z tym że redukcja ta jest proporcjonalna, tj. odnosi się do okresu od dnia spłaty kredytu do ostatecznej spłaty określonej w umowie. Definicja całkowitego kosztu kredytu jest zapisana w art. 5 pkt 6 ustawy i obejmuje wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową. W szczególności są to odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, ale też koszty usług dodatkowych (z wyjątkiem opłat notarialnych konsumenta).
Rozpatrując apelację banku, warszawski Sąd Okręgowy zwrócił się o rozstrzygnięcie do SN. Przede wszystkim dlatego, jak wskazuje sędzia Aneta Łazarska, współautorka pytania, że sądy różnie orzekają w tych sprawach, a nadto SO ma wątpliwości, czy w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obniżenie kosztów obejmuje także koszty jednorazowe, np. prowizję.
Opinia dla „rzeczpospolitej”
Izabela Dąbrowska-Antoniak dyrektor wydziału klienta rynku bankowo-kapitałowego w Biurze Rzecznika Finansowego
Mimo jasnego stanowiska Rzecznika finansowego i prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o proporcjonalnym rozliczeniu wszystkich wydatków wchodzących w skład całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej jego spłaty, stanowisko większości instytucji – szczególnie banków – jest odmienne. Odmawiają rozliczenia opłat za czynności jednorazowe niezwiązane z okresem kredytowania, np. prowizji za udzielenie kredytu czy za rozpatrzenie wniosku. Rzecznik wspiera klientów w sporach sądowych tzw. istotnymi poglądami. Jednocześnie obserwuje rozbieżne orzecznictwo sądów w tej kwestii. Rozważaliśmy nawet wniosek do SN o podjęcie uchwały, teraz w związku z pytaniem sądu okręgowego przedstawimy swoje stanowisko.
Zmiany w zasadach udostępniania dokumentacji medycznej
Z dniem 4.5.2019r. wejdzie w życie ustawa z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, dalej: RODO) (Dz.U. poz. 730).
Ustawa wprowadza zmiany w licznych aktach prawnych w celu dostosowania do RODO m.in. w przepisach ustawy z 6.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1318 ze zm.).
W przepisach ustawy sprecyzowano, że udostępnianie dokumentacji medycznej pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu będzie bezpłatne. Należy jednak podkreślić, że bezpłatne udostępnienie dotyczy tylko dokumentacji udostępnianej pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy.
W przepisach ustawy wskazano także, że Rzecznik Praw Pacjenta może przetwarzać wszelkie informacje, w tym dane osobowe niezbędne do realizacji swoich ustawowych zadań. W ustawie doprecyzowano także zabezpieczenia, jakie powinny być stosowane przez Rzecznika Praw Pacjenta jako administratora danych osobowych,wskazując na dopuszczenie przez administratora danych do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób pisemnie do tego upoważnionych, pisemne zobowiązanie się osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w tajemnicy oraz regularne testowanie i doskonalenie stosowanych środków technicznych i organizacyjnych.
Nowe rozporządzenie w sprawie konkursu na stanowisko dyrektora instytucji kultury
W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 724 opublikowano rozporządzenie MKiDN z 12.4.2019 r. w sprawie konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury. Rozporządzenie zastępuje rozporządzenie Ministra Kultury z 30.4.2004 r. w sprawie organizacji i trybu przeprowadzania konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury (Dz.U. Nr 154, poz. 1629).
W rozporządzeniu określono zasady przeprowadzania konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury.
Z rozporządzenia wynika, że konkurs ogłasza organizator instytucji kultury, a informację o zamiarze ogłoszenia konkursu podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie podmiotowej w BIP oraz pracownikom instytucji kultury w sposób przyjęty w tej instytucji, nie później niż:
1) na rok przed upływem okresu, na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor instytucji artystycznej;
2) na 4 miesiące przed upływem okresu, na jaki został powołany dotychczasowy dyrektor instytucji kultury innej niż instytucja artystyczna.
Ogłoszenie o konkursie zamieszcza się:
1) na stronie podmiotowej w BIP instytucji kultury oraz na jej stronie internetowej;
2) na stronie podmiotowej w BIP organizatora oraz na jego stronie internetowej;
3) w dziennikach lub internetowych wydaniach dzienników co najmniej: jednym o zasięgu ogólnokrajowym i jednym regionalnym;
4) w dwóch serwisach internetowych o tematyce związanej z zakresem działania instytucji kultury, a w uzasadnionych przypadkach w innych serwisach internetowych o tematyce kulturalnej.
W celu przeprowadzenia konkursu organizator ustala szczegółowy regulamin pracy komisji konkursowej, a także określa harmonogram pracy komisji.
Stypendia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia artystyczne, sportowe lub naukowe
W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 704 opublikowano rozporządzenie MKiDN z 29.3.2019 r. w sprawie stypendiów ministra dla studentów.
Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe kryteria i tryb przyznawania oraz sposób wypłacania stypendiów MKiDN studentom uczelni artystycznych, wykazującym się znaczącymi osiągnięciami naukowymi lub artystycznymi związanymi ze studiami lub znaczącymi osiągnięciami sportowymi;
2) rodzaje osiągnięć i sposób ich dokumentowania;
3) maksymalną liczbę przyznawanych stypendiów;
4) maksymalną wysokość stypendium;
5) wzór wniosku o przyznanie stypendium.
Rodzaje osiągnięć podzielono na:
1) znaczące osiągnięcia artystyczne studenta (m.in. wykonanie partii solowej w utworze na koncercie z towarzyszeniem orkiestry kameralnej lub symfonicznej, wykonanie solowego recitalu instrumentalnego, wokalnego lub z dziedziny rytmiki lub tańca, wykonanie koncertu kameralnego, autorstwo utworu muzycznego lub innej formy muzycznej na dużą, a także na mniejszą obsadę, autorstwo utworu muzycznego wydanego drukiem, reżyserię, dramaturgię, reżyserię dźwięku, reżyserię światła, montaż, autorstwo scenariusza, zdjęć, scenografii, kostiumów, choreografii, kierownictwo produkcji dzieła filmowego, telewizyjnego, teatralnego, innej formy audiowizualnej lub słuchowiska, zaprezentowanych na przeglądzie lub festiwalu o wysokim prestiżu i o co najmniej krajowym zasięgu lub w obiegu kinowym, telewizyjnym, radiowym lub w repertuarze teatru, będącego państwową lub samorządową instytucją kultury, rolę pierwszoplanową lub drugoplanową w dziele filmowym, telewizyjnym, teatralnym, autorstwo różnego rodzaju dzieł (plastycznych, fotograficznych, multimedialnych itd.) oraz indywidualną wystawę takich dzieł, uzyskanie nagrody indywidualnej lub wyróżnienia, a także wygłoszenie referatu na konferencji o co najmniej krajowym zasięgu;
2) znaczące osiągnięcia naukowe studenta (m.in. autorstwo lub współautorstwo odpowiednio opublikowanej monografii naukowej lub rozdziału w monografii naukowej, znaczący udział w projekcie badawczym o wysokim poziomie innowacyjności, realizowanym przez uczelnię, w której student odbywa kształcenie, autorstwo i wygłoszenie referatu naukowego na ogólnopolskiej lub międzynarodowej konferencji naukowej o wysokim prestiżu, w której uczestniczyli prelegenci co najmniej z pięciu uczelni, uzyskanie nagrody indywidualnej lub znaczący udział w powstaniu osiągnięcia, za które uzyskano nagrodę zespołową w konkursie naukowym o zasięgu międzynarodowym i o wysokim prestiżu);
3) znaczące osiągnięcia sportowe studenta m.in. za zajęcie odpowiednich miejsc w: sportach olimpijskich lub paraolimpijskich, rywalizacji indywidualnej albo drużynowej w sportach, w których działają polskie związki sportowe).
Rektor występuje do ministra z wnioskiem o przyznanie studentowi stypendium, którego wzór określa załącznik do rozporządzenia, w terminie do dnia 15 października. Ilość wniosków nie może przekraczać 0,5% ogólnej liczby studentów danej uczelni. Wnioski podlegają ocenie formalnej i merytorycznej.
Wnioski o przyznanie stypendium są rozpatrywane w terminie do ostatniego dnia lutego roku następującego po roku, w którym zostały złożone. Minister przyznaje nie więcej niż 90 stypendiów, a maksymalna wysokość stypendium nie może przekroczyć 17.000 zł. Stypendium:
1) wypłaca uczelnia artystyczna, której wnioskodawca jest rektorem, ze środków finansowych przekazanych na ten cel przez ministra;
2) wypłaca się studentowi – jednorazowo, na wskazany przez niego rachunek bankowy albo w gotówce, w terminie 14 dni od dnia zaksięgowania środków na rachunku bankowym podmiotu uczelni.
Szkolenia w dziedzinie uzależnień
W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 766 opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.4.2019 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie uzależnień.
Rozporządzenie określa:
1) wymagania, jakie powinny spełniać podmioty prowadzące szkolenia w dziedzinie uzależnień;
2) ramowe programy szkoleń w dziedzinie uzależnień (załącznika nr 1 do rozporządzenia);
3) tryb i sposób przeprowadzania egzaminu końcowego, o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy z 29.7.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1030 ze zm.) – chodzi o egzamin, którym kończy się szkolenie w dziedzinie uzależnienia, zgodne z programem wybieranym w drodze konkursu przeprowadzanego przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii (dalej: Biuro) co najmniej raz w roku kalendarzowym;
4) skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin końcowy;
5) wzory certyfikatów: instruktora terapii uzależnień i specjalisty psychoterapii uzależnień (załączniki nr 2 i 3 do rozporządzenia).
Z przepisów przejściowych wynika m.in., że:
1) szkolenia w dziedzinie uzależnień rozpoczęte i niezakończone przed 1.5.2019 r. są prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych;
2) dyrektor Biura przeprowadza egzamin końcowy na podstawie przepisów dotychczasowych nie dłużej niż do 31.12.2024 r. i wydaje certyfikaty, których wzór określa odpowiednio załącznik nr 2 albo 3 do rozporządzenia;
3) certyfikaty instruktora terapii uzależnień oraz certyfikaty specjalisty psychoterapii uzależnień wydane przez Biuro na podstawie wzorów określonych w dotychczasowych przepisach zachowują ważność.
Koła gospodyń wiejskich mogą działać także na terenie miejskim
W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 693 opublikowano ustawa z 15.3.2019 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich (dalej: nowelizacja). Wprowadza ona zmiany w ustawie z 9.11.2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 2212 ze zm.; dalej: KołaGospWiejskU).
Zmieniono art. 4 KołaGospWiejskU, gdzie dodano przepis, zgodnie z którym koła gospodyń wiejskich (dalej: KGW) mogą mieć siedzibę i działać także na terenach:
1) sołectw położonych w granicach administracyjnych miast;
2) miast do 5000 mieszkańców.
Poza tym, członkiem KGW może być każda osoba, która ukończyła lat 18. Nie ma już wymogu, aby jej miejscem zamieszkania była wieś będąca terenem działalności koła. Z inicjatywą założenia KGW może więc wystąpić co najmniej 10 osób, które ukończyły 18 lat i których miejscem zamieszkania jest wieś będąca terenem działalności koła, sołectwo położone w granicach administracyjnych miasta albo miasto do 5000 mieszkańców (art. 5 ust. 1 KołaGospWiejskU).
Dodano art. 10a KołaGospWiejskU, zgodnie z którym KGW, które wpisano do rejestru, utrzymuje swój status i może kontynuować działalność także po zmianach w podziale terytorialnym kraju, polegających na nadaniu wsi będącej terenem działalności KGW statusu miasta. Przepis ten stosuje się także do KGW utworzonych przed 30 kwietnia 2019 r., na podstawie przepisów ustawy o KGW (art. 2 nowelizacji).
Koła gospodyń wiejskich prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, jeżeli osiągają przychody wyłącznie m.in. z działalności statutowej z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, dotacji, a także – dodano – z tytułu pomocy finansowej (art. 24 ust. 1 pkt 1 lit. a KołaGospWiejskU).
Z art. 25a KołaGospWiejskU wynika zaś, że Pełnomocnik Rządu do spraw Małych i Średnich Przedsiębiorstw może realizować zadania związane z promowaniem i wspieraniem KGW oraz ich związków, w szczególności w zakresie wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich oraz wsparcia rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich.
Nowelizacja wprowadziła także przepisy dotyczące likwidacji KGW, które zawarto w art. 27a-27d KołaGospWiejskU. Wynika z nich, że w razie przejścia KGW w stan likwidacji likwidatorami tego koła są członkowie jego zarządu, jeżeli statut lub, w razie braku odpowiednich postanowień statutu, uchwała ostatniego zebrania członków tego koła nie stanowi inaczej. W przypadku braku możliwości wyznaczenia likwidatorów w podany sposób likwidatorów wyznacza sąd właściwy ze względu na siedzibę tego koła. Koło gospodyń wiejskich w likwidacji zachowuje dotychczasową swoją nazwę z dodaniem wyrazów: „w likwidacji”.
Obowiązkiem likwidatora jest przeprowadzenie likwidacji w możliwie najkrótszym czasie, w sposób zabezpieczający majątek likwidowanego KGW przed nieuzasadnionym uszczupleniem. W tych granicach likwidator ma prawo kierować działalnością KGW i reprezentowania tego koła na zewnątrz. Likwidator w szczególności powinien:
1) zawiadomić Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) o otwarciu likwidacji i wyznaczeniu likwidatora, z podaniem jego imienia, nazwiska i miejsca zamieszkania;
2) dokonywać czynności prawnych niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji, w szczególności podać do publicznej wiadomości informację o otwarciu likwidacji oraz wezwać wierzycieli do przedstawienia wierzytelności, w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia;
3) po zakończeniu likwidacji zgłosić Prezesowi ARiMR wniosek o wykreślenie KGW z rejestru.
Wierzyciele, którzy zgłosili wierzytelności po upływie wspomnianego wyżej 3-miesięcznego terminu, mogą ich dochodzić z nierozdzielonego jeszcze majątku KGW. Jeżeli likwidacja nie zostanie zakończona w ciągu roku od dnia jej zarządzenia, likwidatorzy przedstawiają przyczyny opóźnienia Prezesowi ARiMR, który w razie uznania opóźnienia za usprawiedliwione występuje do właściwego sądu o przedłużenie terminu likwidacji lub o zarządzenie zmiany likwidatorów. Przy czym, likwidatorem nie może zostać pracownik ARiMR. Koszty likwidacji pokrywa się z majątku likwidowanego KGW. Po zakończeniu likwidacji koła gospodyń wiejskich Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykreśla, w drodze decyzji, KGW z rejestru (art. 27 ust. 6 KołaGospWiejskU). Po wykreśleniu KGW z rejestru likwidator odpowiada wobec wierzycieli KGW za wyrządzone im szkody przez niedopełnienie swoich ustawowych obowiązków. Przepis ten stosuje się odpowiednio do członków ostatniego zarządu KGW wykreślonego z rejestru.
