Ocena poziomów substancji w powietrzu

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1119 opublikowano rozporządzenie Ministra Środowiska z 8.6.2018 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu.

Rozporządzenie określa:

Rozporządzenie określa także przypadki, gdy ocena jakości powietrza powinna być dokonywana metodami pomiarowymi, a także może być dokonywana :

Ponadto:

Przekazywanie informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1120 opublikowano rozporządzenie Ministra Środowiska z 6.6.2018 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza.

Rozporządzenie określa pięć zagadnień:

1. Zakres i sposób przekazywania przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska :

Zakres przekazywanych wyników pomiarów przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oraz informacji dotyczących punktów pomiarowych i stanowisk pomiarowych, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

2. Zakres i sposób przekazywania przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Instytutowi Ochrony Środowiska – Państwowemu Instytutowi Badawczemu wyników pomiarów, o których mowa w ww. art. 90 ust. 1 PrOchrŚrod , na potrzeby modelowania matematycznego transportu i przemian substancji w powietrzu oraz analiz wyników tego modelowania. Zakres przekazywanych wyników tych pomiarów określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

3. Zakres i sposób przekazywania przez Instytut Ochrony Środowiska Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska wyników modelowania matematycznego transportu i przemian substancji w powietrzu oraz analiz wyników tego modelowania na potrzeby :

4. Zakres i sposób przekazywania przez Instytut Ochrony Środowiska ministrowi właściwemu do spraw środowiska wyników modelowania matematycznego transportu i przemian substancji w powietrzu oraz analiz wyników tego modelowania , na potrzeby prognozowania stężeń substancji w powietrzu na potrzeby opracowania krajowego programu ochrony powietrza, o którym mowa w art. 91c PrOchrŚrod. Zakres przekazywanych wyników modelowania oraz analiz wyników tego modelowania określa załącznik nr 11 do rozporządzenia.

5. Zakres i sposób przekazywania przez zarząd województwa ministrowi środowiska :

Wdrożenie usprawnień organizacyjnych w ośrodku pomocy społecznej

Wnioski można składać od 1.7.2018 r.do dnia wskazanego przez Instytucję Organizującą Konkurs (IOK). Przy czym IOK poinformuje (na stronie www.efs.mrpips.gov.pl ), z wyprzedzeniem co najmniej 7 dni, o planowanej dacie zamknięcia konkursu wraz z uzasadnieniem, jako termin zakończenia naboru w ramach ostatniej rundy. Natomiast w ramach pierwszej rundy wnioski można składać do 31.8.2018 r.

Co ważne, wnioski należy składać tylko w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem systemu obsługi wniosków aplikacyjnych SOWA dostępnego na stronie internetowej: https://www.sowa.efs.gov.pl

Konkurs ma na celu wyłonienie ośrodków pomocy społecznej, w których nastąpi wdrożenie usprawnień organizacyjnych polegających na oddzieleniu pracy administracyjnej od pracy socjalnej oraz usług socjalnych. Przewidziano na ten cel kwotę 44.564.317,74 zł.

Niezbędne dokumenty związane z aplikacją do konkursu są dostępne na stronie:

https://efs.mrpips.gov.pl/skorzystaj/nabory/konkurs-nr-powr.02.05.00-ip.03-00-01918

Nadano statut Narodowemu Instytutowi Wolności

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 989 opublikowano rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego z 15.5.2018 r. w sprawie nadania statutu Narodowemu Instytutowi Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Nadany Instytutowi statut określa:

1) szczegółowy zakres zadań i tryb pracy organów Narodowego Instytutu;

2) organizację Narodowego Instytutu;

3) wartość majątku nieprzekraczającego kwoty 200 000 zł, powyżej którego rozporządzanie nim przez Dyrektora Narodowego Instytutu wymaga zgody Rady Narodowego Instytutu.

Ochrona przechowywanego i przewożonego zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1134 opublikowano rozporządzenie MKiDN z 21.5.2018 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona przechowywanego i przewożonego zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa.

W załączniku nr 1 do rozporządzenia określono wymagania, jakim powinna odpowiadać ochrona przechowywanego zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa dotyczące zabezpieczenia zabytku przed pożarem, a także przed kradzieżą lub innym zagrożeniem.

W załączniku nr 2 do rozporządzenia określono zaś wymagania, jakim powinna odpowiadać ochrona przewożonego zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa. Wynika z niego m.in., że na terytorium RP zabytek wpisany na listę, w czasie przewożenia, podlega ochronie wykonywanej przez konwojenta, czyli pracownika ochrony specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej w rozumieniu ustawy z 22.8.1997 r. o ochronie osób i mienia. Natomiast na terytorium państwa innego niż RP zabytek w czasie przewożenia podlega ochronie przez osobę posiadającą uprawnienia do wykonywania na terenie tego państwa działalności w zakresie ochrony osób i mienia z bronią.

Właściciel lub posiadacz zabytku, odpowiadający za organizację przewożenia zabytku, przekazuje pisemną informację dotyczącą przewożenia zabytku państwowej instytucji kultury, której celem statutowym jest wyznaczanie i upowszechnianie standardów w zakresie muzealnictwa i ochrony zbiorów, koordynującej i sprawującej nadzór nad przewożeniem zabytku. Instytucja ta przekazuje otrzymaną informację Policji.

Organizatorzy mogą tworzyć instytucje kultury także z podmiotami zagranicznymi

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1105 opublikowano ustawę z 12.4.2018 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, czyli ustawy z 25.10.1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 862 ze zm.; dalej: DziałKultU).

Zgodnie z nowym brzmieniem jej art. 1 ust. 2 DziałKultU państwo sprawuje mecenat nad działalnością kulturalną, polegający na wspieraniu i promocji twórczości, edukacji i oświaty kulturalnej, działań i inicjatyw kulturalnych, a także opieki nad zabytkami i ochrony dziedzictwa narodowego w RP i za granicą. Przepis ten przed zmianą nie przewidywał mecenatu zagranicznego.

Natomiast do art. 21 DziałKultU dodano ust. 2a i 2b, zgodnie z którymi organizatorzy mogą na podstawie umowy zawartej z podmiotem prowadzącym działalność w zakresie ochrony dziedzictwa narodowego utworzonym na podstawie prawa obcego tworzyć instytucje kultury z siedzibą na terytorium RP . Stroną takiej umowy, oprócz wspomnianego podmiotu, może być także osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Ponadto pracowników tak powstałych instytucji kultury można zatrudniać na podstawie przepisów państwa, w którym wykonują pracę (art. 26f DziałKultU).

Zmiany odnoszą się także do dotacji z:

1) art. 5 ust. 2 DziałKultU, zgodnie z którym organizacje pozarządowe prowadzące działalność kulturalną mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa z części, której dysponentem jest MKiDN, na zadania objęte mecenatem państwa, w tym dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;

2) art. 9 ust. 3 DziałKultU, zgodnie z którym instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, mogą otrzymywać dotacje celowe na zadania objęte mecenatem państwa, w tym dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, z budżetu państwa z części, której dysponentem jest MKiDN.

Do postępowań dotyczących tych dotacji, wszczętych i niezakończonych przed 23.6.2018 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Wnioski o udzielenie takich dotacji, złożone i nierozpatrzone przed tym dniem zachowują moc.

Zmieniono też zakres delegacji ustawowej zawartej w art. 9a DziałKultU. Dotychczasowe przepisy wykonawcze, wydane na jego podstawie, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 9a DziałKultU w nowym brzmieniu, jednak nie dłużej niż przez 6 miesięcy, licząc od 23.6.2018 r.

Trwają prace nad koncepcją nowego Prawa zamówień publicznych

Prace nad nową ZamPublU prowadzone są przez zespół, w skład którego wchodzą prawnicy i legislatorzy z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii oraz UZP. Głównymi wyzwaniami, z którymi zmierzyć się musi nowa ustawa, są – zdaniem projektodawców – w szczególności: niskie zainteresowanie przedsiębiorców wzięciem udziału w postępowaniach o zamówienia publiczne, wyrażające się małą liczbą składanych ofert, skomplikowana procedura udzielania zamówień publicznych, nieprzejrzyste przepisy oraz systematyka obecnie obowiązującej ZamPublU, niejednolitość interpretacji i stosowania ZamPublU, nieproporcjonalne przerzucanie ryzyk dotyczących realizacji umowy na wykonawców czy brak skutecznego zarządzania realizacją kontraktu przez zamawiających.

Z uwagi na obszerność, a jednocześnie duże znaczenie koncepcji nowego Prawa zamówień publicznych przybliżamy przewidziane w niej jedynie kluczowe rozwiązania w podziale na „bloki tematyczne”.

Obniżenie podstawowego progu stosowania ZamPublU

W koncepcji nowego Prawa zamówień publicznych została poddana pod dyskusję kwestia obniżenia progu stosowania ZamPublU określonego w art. 4 pkt 8 ZamPublU, tj. z 30 000 euro do 14 000 euro, a tym samym progu stosowania procedury uproszczonej. Dzięki temu, szerszy zakres wydatkowanych środków podlegałby ustawowym zasadom ZamPublU, które byłyby gwarantem transparentności. To może też wpłynąć pozytywnie na kontrolę wydatkowania środków publicznych oraz na konkurencyjność, w tym dostęp do zamówień dla małych i średnich przedsiębiorców.

Zmiany dotyczące miejsca publikacji ogłoszeń i planowania zamówień

Planowana jest konsolidacja publikacji ogłoszeń w jednym miejscu oraz zapewnienie, że w tym miejscu znajdą się adresy (link – ścieżka dostępu) kierujące bezpośrednio do całości dokumentacji dotyczącej danego zamówienia, a nie – jak często ma to miejsce obecnie – do ogólnej strony internetowej zamawiającego. Ponadto zamierza się wydłużyć czas udostępnienia dokumentów dotyczących postępowania na stronie internetowej, np. do pół roku od momentu zawarcia umowy z wykonawcą lub unieważnienia postępowania.

Ogłoszenia powinny być publikowane w oficjalnym publikatorze, tj.:

1) BZP – dla zamówień o wartości mniejszej od progów unijnych oraz

2) Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – dla zamówień o wartości równej progom unijnym lub większej.

Ogłoszenia, w szczególności wszczynające prowadzenie postępowania, bądź udzielenie zamówienia, nie powinny być publikowane jedynie w BIP na stronie internetowej zamawiającego. Takie miejsce publikacji ogłoszenia może mieć jedynie charakter dodatkowy (akcesoryjny). Wykonawcy powinni poszukiwać wszelkich informacji o zamówieniach w oficjalnych, urzędowych publikatorach. Stworzenie elektronicznego narzędzia do prowadzenia postępowań o zamówienie publiczne (Platforma e-zamówienia) ma umożliwić publikowanie ogłoszeń dotyczących zamówień publicznych przy pomocy e-sendera, tj. publikacji ogłoszeń z jednego miejsca zarówno w BZP, jaki i Dz.Urz.UE.

Utrzymany zostanie obowiązek publikacji planów postępowań, wprowadzony ZmZamPublU16, którego celem było m.in. zwiększenie dostępności wykonawców do informacji na temat planowanych zamówień, a tym samym umożliwienie lepszego przygotowania się do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Ważne jest jednak, aby informacja na temat planowanych zamówień była aktualna. Dlatego obowiązek publikacji planów postępowań o udzielenie zamówień w ujęciu rocznym powinien zostać uzupełniony o obowiązek ich kwartalnej aktualizacji.

Moment wszczęcia postępowania o zamówienie publiczne

Moment wszczęcia postępowania powinien być skorelowany z publikacją ogłoszenia w oficjalnym publikatorze. Tym samym w nowym akcie prawnym zasadne jest określenie momentu wszczęcia postępowania na dzień ukazania się ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym UE (w postępowaniach o wartości równej progom unijnym lub większej).

Zamieszczenie ogłoszenia na stronie internetowej powinno mieć charakter wtórny (obowiązkowy, ale nie decydujący o wszczęciu postępowania). Takie rozwiązanie pozwoli na wyeliminowanie wątpliwości, co do możliwości wszczęcia postępowania przez zamieszczenie ogłoszenia na stronie internetowej przed jego ukazaniem się w odpowiednim publikatorze.

Zamówienia o wartości mniejszej od progów unijnych – nowe reguły udzielania

Proponuje się wprowadzenie procedury uproszczonej dla zamówień o wartości mniejszej od progów unijnych. Nowym rozwiązaniem ma być przestrzeganie przez zamawiającego oprócz obecnych zasad, także zasady efektywności, a w przypadku etapu realizacji zamówienia – zasady współdziałania zamawiającego i wykonawcy przy realizacji zamówienia.

W regulacji dotyczącej opisu przedmiotu zamówienia należy uwzględnić możliwość dokonania opisu przedmiotu zamówienia na zasadzie opisu technicznego. Wyraźnie wyodrębniona powinna zostać też możliwość dokonania opisu funkcjonalnego.

Dużą nowością miałoby być dopuszczenie możliwości prowadzenia przez zamawiającego negocjacji w postępowaniu o wartości mniejszej od progów unijnych, o ile zamawiający przewidzi to w ogłoszeniu o zamówieniu. W toku negocjacji byłoby możliwe np. doprecyzowanie opisu przedmiotu zamówienia.

W celu zapewnienia efektywnej komunikacji miedzy zamawiającym a wykonawcami przewiduje się wprowadzenie możliwości przekazywania informacji także ustnie, w tym telefonicznie, jeżeli nie dotyczą istotnych elementów postępowania oraz ich treść zostanie odpowiednio utrwalona na trwałym nośniku. Zamawiający ma mieć nadal możliwość stawiania wymagań co do warunków i decydowania, które z warunków udziału będą miały zastosowanie w konkretnym, prowadzonym przez niego postępowaniu.

Co istotne, w procedurze uproszczonej proponuje się, aby wykonawcy składali jedynie oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu i braku podstaw wykluczenia. Dokumenty powinny być wymagane jedynie w przypadku wykonawcy, który złożył najwyżej ocenioną ofertę i tylko wtedy, gdy zamawiający będzie żądał takich dokumentów. Uzupełnianie dokumentów i oświadczeń będzie możliwe tylko w przypadku wykonawcy o najwyżej ocenionej ofercie.

Zasadniczo w zakresie zamówień o wartości niższej niż progi unijne ma zostać utrzymana zasada ograniczająca stosowanie ceny jako jedynego kryterium oceny lub kryterium o wadze przekraczającej 60%. Jedną z nowych możliwości przewidzianych w procedurze uproszczonej będzie negocjowanie oferty w celu ulepszenia jej treści. Nie będzie to mogło jednak prowadzić do zmiany minimalnych wymogów oraz kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ.

Protokół z postępowania po wdrożeniu pełnej elektronizacji, podobnie jak w zamówieniach od progów unijnych, będzie tworzony automatycznie w wersji elektronicznej na podstawie danych znajdujących się na platformie.

Warunki udziału w postępowaniu

Według autorów koncepcji nowego Prawa zamówień publicznych konieczne jest uporządkowanie oraz doprecyzowanie przepisów dotyczących warunków udziału w postępowaniu. Proponuje się wskazanie, że warunki udziału mogą dotyczyć:

1) ogólnej zdolności wykonawcy do ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego,

2) uprawnień do prowadzenia określonej działalności zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów,

3) sytuacji ekonomicznej lub finansowej,

4) zdolności technicznej lub zawodowej.

Warunek dotyczący ogólnej zdolności wykonawcy do ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego będzie pozwalał zamawiającemu na identyfikację podmiotu występującego w postępowaniu, a w szczególności ustalenie czy podmiot występujący jako np. spółka handlowa jest wpisany do odpowiedniego rejestru. Proponowana regulacja pozostanie bez wpływu na definicję wykonawcy, która nie ulegnie modyfikacji, tj. nadal o zamówienie będzie mogła się ubiegać osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.

Z regulacji dotyczących warunków udziału w postępowaniu mają zostać wyodrębnione przepisy normujące tzw. zamówienia zastrzeżone. Obecnie umiejscowienie tych regulacji rodzi problemy praktyczne związane z mylnym utożsamianiem zastrzeżenia zamówienia przez zamawiającego z warunkami udziału w postępowaniu.

Przesłanki wykluczenia wykonawcy z postępowania

W nowej ZamPublU przesłanki wykluczenia mają zostać dostosowane do regulacji dyrektywy 2014/24/UE. W obowiązującym stanie prawnym część przesłanek wykluczenia, wskazanych w dyrektywie jako fakultatywne, zostało wskazane w ZamPublU jako przesłanki obligatoryjne. Ten sposób implementacji powoduje w przypadku zamówień o wartości równej progom unijnym lub większej trudności z wypełnieniem formularza JEDZ, który odzwierciedla regulacje dyrektywy. Propozycja ograniczenia liczby obligatoryjnych przesłanek do tych wskazanych w dyrektywie pozwoli na wyeliminowanie problemów o charakterze praktycznym.

Zgodnie z proponowanym rozwiązaniem zamawiający będzie musiał wykluczyć wykonawcę skazanego prawomocnie za przestępstwa, o których mowa w art. 57 ust. 1 dyrektywy 2014/24/UE. Obowiązkową podstawą wykluczenia pozostanie również przesłanka obejmująca sytuacje, w których wydano prawomocny wyrok sądu lub ostateczną decyzję administracyjną o zaleganiu z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, chyba że wykonawca dokonał płatności należnych podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne wraz z odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłaty tych należności. Ponadto obowiązkowe ma być wykluczenie wykonawcy, wobec którego orzeczono tytułem środka zapobiegawczego zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne. W zakresie fakultatywnych przesłanek wykluczenia proponuje się ich ograniczenie oraz doprecyzowanie.

Certyfikacja wykonawców

Rozważa się wprowadzenie systemu certyfikacji, który w wybranych dziedzinach (w pierwszym rzędzie w robotach budowlanych, w dalszej kolejności w usługach) kategoryzowałby zamówienia w zależności od ich rodzaju i wielkości, wskazując, jakie warunki musiałby spełniać dany podmiot, aby otrzymać certyfikat. Certyfikat mógłby otrzymać każdy przedsiębiorca. Nie wykluczałoby to uznawania certyfikatów równoważnych i środków dowodowych w przypadku innych wykonawców, którzy nie poddali się certyfikacji. System certyfikacji objąłby weryfikację warunków udziału w postępowaniu, ponieważ brak podstaw do wykluczenia potwierdzałoby w całości zaświadczenie uzyskiwane elektronicznie z Punktu Informacji Przedsiębiorców. Wykonawcy pod rygorem sankcji karnej nie mogliby posługiwać się certyfikatem, jeżeli dane określone w certyfikacie utraciły ważność.

Odpowiedzialnym za stworzenie ww. systemu certyfikacji oraz późniejszą weryfikację podmiotową wykonawców oraz wydawanie certyfikatów ubiegania się o udzielenie zamówienia danej kategorii byłaby jednostka publiczna, a w związku z tym wydawanie certyfikatów byłoby bezpłatne dla wykonawców.

Obowiązek dokonania wyboru oferty przed upływem pierwotnego terminu związania ofertą

Wykonawcy będzie przysługiwało roszczenie do zamawiającego o zwrot kosztów związanych z przedłużeniem ważności wadium lub jego ponownym wniesieniem na przedłużony okres związania ofertą (w zależności od wartości zamówienia 30/60/90 dni). Takie roszczenie powstanie w sytuacji:

1) przedłużenia terminu związania ofertą przez zamawiającego o termin wynikający z wezwania o przedłużenie tego terminu,

2) samodzielnego przedłużenia tego terminu przez wykonawcę, jeżeli zamawiający nie wypełni ciążącego na nim obowiązku wezwania do przedłużenia terminu.

Takie rozwiązanie ma wpłynąć na sprawność działań zamawiających oraz wyjść naprzeciw wykonawcom biorącym udział w postępowaniu, dla których ograniczona aktywność zamawiającego bywa zbyt kosztowna i zniechęca do ubiegania się o udzielenie zamówienia.

Wprowadzenie obowiązku częściowych płatności

Przewiduje się wprowadzenie obowiązku zawarcia w umowie o zamówienie publiczne postanowień obligujących do dokonania płatności po wykonaniu odpowiednich części zamówienia, jeżeli zamówienie składa się z części lub etapów. Wyjątkiem będą zamówienia, w których zamawiający przewidział możliwość udzielenia zaliczki. Obowiązek będzie dotyczył kontraktów trwających dłużej niż 12 miesięcy. Jednocześnie zamawiający w postanowieniach umownych powinien, w przypadku gdy przewiduje częściowe płatności, zawrzeć wskazania dotyczące tego, jaki procent ceny będzie wypłacany za poszczególne części. Umożliwi to ubieganie się o udzielenie zamówienia większej liczby małych i średnich przedsiębiorców, którzy nie mają dostatecznych środków na kredytowanie realizacji zamówienia przez cały okres jego trwania.

Zwiększenie zakresu udzielania zaliczek

Zakres udzielanych zaliczek w obecnym stanie prawnym jest uzależniony od woli zamawiającego oraz wcześniejszego przewidzenia takiej możliwości w ogłoszeniu i SIWZ. Obecnie często podmioty, które posiadają odpowiednie kwalifikacje do wykonania zamówienia, rezygnują z niego wobec konieczności zabezpieczenia środków finansowych na cały okres jego realizacji. Proponowane rozwiązanie zakłada, analogicznie jak w przypadku częściowych płatności, obowiązek przewidzenia przez zamawiającego możliwości udzielenia zaliczki w przypadku zamówień, które będą realizowane w częściach lub etapach dla umów trwających dłużej niż 12 miesięcy. Byłoby to rozwiązanie alternatywne, tzn. zamawiający przewidywałby albo udzielenie zaliczek albo częściowe płatności.

Dodatkowo zakłada się dopuszczenie możliwości udzielenia zaliczki w postępowaniach prowadzonych w trybach negocjacyjnych bez ogłoszenia.

Wykorzystanie instytucji zaliczek może przyczynić się do znacznego zwiększenia konkurencyjności, ponieważ otrzymanie zaliczki umożliwia wykonawcom realizację zamówienia publicznego ze środków zamawiającego, bez konieczności kredytowania zamówienia do czasu jego zakończenia. W efekcie możliwe jest także obniżenie cen ofert.

Umowy o zamówienie publiczne – proporcjonalność i klauzule abuzywne

W koncepcji nowego Prawa zamówień publicznych przewiduje się szereg zmian w zakresie umów o zamówienie publiczne. Jedna z nich dotyczy wprowadzenia ogólnej zasady kształtowania wzorców umów o zamówienie publiczne zgodnie z zasadą proporcjonalności. W celu zapewnienia skuteczności regulacji dotyczącej proporcjonalnego kształtowania wzorców umownych proponowane jest wprowadzenie otwartego katalogu klauzul abuzywnych, który będzie zawierał postanowienia szczególnie negatywnie oddziałujące na uczestników rynku zamówień publicznych. Proponuje się, aby za niedozwolone postanowienia umowne uznać w szczególności:

1) naliczanie kar umownych za opóźnienie, jeżeli opóźnienie wynika z winy zamawiającego,

2) postanowienia wprowadzające nieproporcjonalnie wysokie kary umowne w stosunku do wartości przedmiotu zamówienia,

3) postanowienia przewidujące odpowiedzialność wykonawcy za wykonanie świadczeń, które nie były możliwe do przewidzenia.

Przewiduje się wyraźne wskazanie w przepisach prawa możliwości zaskarżenia postanowień umownych niezgodnych z prawem lub zasadą proporcjonalności. Możliwość korzystania ze środków ochrony prawnej w tego typu sprawach bywa kwestionowana przez część orzecznictwa KIO, co uzasadnia konieczność jednoznacznego przesądzenia tej kwestii w nowej regulacji. Zasadne jest ponadto doprecyzowanie przepisów o obowiązku wskazania w umowie opisu sposobu dokonywania waloryzacji wysokości wynagrodzenia. W przypadku wprowadzenia takiego rozwiązania powinien zostać opracowany przykładowy wzór umowy, który określa sposób dokonywania waloryzacji.

Raport z realizacji zamówienia

Nowością jest także zamiar wprowadzenia obowiązku przygotowania raportu z realizacji zamówienia, w którym zamawiający dokonywałby ewaluacji realizacji umowy – w przypadkach określonych w ZamPublU. Obowiązek powstanie jeżeli:

1) na realizację zamówienia wydano znacząco wyższą kwotę, niż kwota wskazana w ofercie wykonawcy,

2) na wykonawcę zostały nałożone kary umowne obejmujące znaczną wartość przysługującego mu wynagrodzenia,

3) wystąpiły znaczące opóźnienia w realizacji umowy,

4) jakość wykonanego zamówienia znacząco odbiega od jakości oczekiwanej przez zamawiającego,

5) jedna ze stron odstąpiła od umowy.

Elektronizacja postępowania odwoławczego

Celem ułatwienia korzystania ze środków ochrony prawnej proponuje się złagodzenie rygorów dotyczących wnoszenia odwołania w formie elektronicznej przez dopuszczenie możliwości złożenia odwołania elektronicznie, za pośrednictwem ePUAP przy użyciu profilu zaufanego, bez konieczności podpisania kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Docelowo planowane jest umożliwienie wnoszenia odwołań za pośrednictwem Platformy e-zamówień.

Istotnym nowym rozwiązaniem ma być wprowadzenie elektronicznego protokołu rozprawy przed KIO, a także zasady nagrywania przebiegu posiedzenia i rozprawy przy pomocy aparatury utrwalającej obraz lub dźwięk. W związku z tym rekomenduje się rezygnację ze sporządzania pisemnego protokołu z posiedzenia oraz rozprawy w obecnym kształcie.

Prawo strony do zapoznania się z uzasadnieniem wyroku sądu administracyjnego

Przełożony poinformował Z.C. o wszczęciu kontrolnego postępowania sprawdzającego. Kontrolowany wniósł o zapoznanie z aktami sprawy oraz umożliwienie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w celu zgłoszenia ewentualnych dalszych wniosków procesowych, w tym wniosków dowodowych w zakresie niepozostającym w sprzeczności z bezpieczeństwem państwa i porządkiem publicznym. Przełożony, powołując się na przepisy OchrInfU, a w szczególności na art. 3 OchrInfU odmówił udostępnienia akt sprawy, Z.C. nie został również wysłuchany, ani nie umożliwiono mu w inny sposób ustosunkowania się do zebranego materiału dowodowego. Zgodnie z art. 3 OchrInfU, nie ma zastosowania w kontrolnym postępowaniu sprawdzającym przepis art. 73 § 1 KPA, zapewniający stronie postępowania możliwość przeglądania akt sprawy na każdym jego etapie.

Przełożony wydał decyzję o cofnięciu Z.C. poświadczenia bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych. Prezes Rady Ministrów utrzymał decyzje w mocy. Sąd I instancji uznał, że działania organów administracji publicznej w zakresie utajnienia całości akt spraw były zgodne z obowiązującymi przepisami OchrInfU, jednocześnie uniemożliwiając skarżącemu dostęp do akt sprawy sądowo administracyjnej oraz rozpatrując sprawę na posiedzeniu niejawnym. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną. Z.C. został zwolniony ze służby wskutek pozbawienia poświadczenia bezpieczeństwa.

Z.C. wystąpił ze skargą konstytucyjną w sprawie zgodności:

1) art. 3 OchrInfU pomijającego przepisy, w szczególności art. 10, 11, 73–74, 78–81 oraz 86 KPA, z art. 1, 2, 31 ust. 3, art. 78 Konstytucji RP;

2) art. 5 ust. 1 pkt 5 OchrInfU z art. 1, 2, 45 ust. 1 i 2, art. 78 oraz 176 ust. 1 Konstytucji RP;

3) art. 30 ust. 4 OchrInfU z art. 1, 2, 31 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 51 ust. 3 i 4, art. 78 Konstytucji RP;

4) art. 33 ust. 7 OchrInfU z art. 1, 2, 45 art. 78 Konstytucji RP;

5) art. 38 ust. 2 OchrInfU z art. 45 ust. 2 Konstytucji RP;

6) art. 38 ust. 3 OchrInfU z art. 1, 2, 31 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 78 i 176 ust. 1 Konstytucji RP.

Skarżący dowodził, że umożliwienie stronie czynnego udziału w postępowaniu wszczętym na podstawie art. 33 ust. 1 OchrInfU w zakresie niepozostającym w sprzeczności z bezpieczeństwem państwa i porządkiem publicznym jest uprawnieniem obywatela. Bez zapoznania się z aktami sprawy, w której jest stroną niemożliwe jest uznanie, że postępowanie przez organami administracji publicznej ma charakter rzetelny i sprawiedliwy. Przepis art. 3 OchrInfU wybiórczo wskazujący przepisy KPA mające zastosowanie do kontrolnych postępowań sprawdzających, a w efekcie całkowicie uniemożliwiający stronie dostęp do akt sprawy, uniemożliwia poprawne przygotowanie odwołania od decyzji organu I instancji do organu wyższego stopnia. Przez cały czas trwania postępowania administracyjnego, poza formalnym prawem strony do wniesienia odwołania, brak jest jakichkolwiek mechanizmów dla strony, które pozwoliłyby stronie podjąć merytoryczną obronę. Skarżący twierdził, że całkowite utajnienie stanu faktycznego pozbawia stronę prawa do sądu, uniemożliwiając poprawne sporządzenie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Brak znajomości stanu faktycznego praktycznie uniemożliwia sporządzenie skargi kasacyjnej do NSA, skoro znajomość stanu faktycznego jest jednym z elementów wymaganych do spełnienia podstawowego warunku skargi kasacyjnej, jakim jest wskazanie podstaw kasacyjnych.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność art. 38 ust. 3 OchrInfU w zakresie, w jakim przewiduje doręczenie skarżącemu odpisu wyroku sądu administracyjnego bez tej części uzasadnienia, której utajnienie nie jest konieczne dla ochrony informacji niejawnych z przepisami Konstytucji RP oraz postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie ze względu na niedopuszczalność merytorycznego rozpoznania. Skarga konstytucyjna nie spełniła bowiem w tym zakresie wymagań formalnych. W uzasadnieniu wyroku TK podkreślił, że całkowite pozbawienie strony możliwości zapoznania się z uzasadnieniem wyroku sądu administracyjnego I instancji prowadzi do ograniczenia zasady sprawiedliwej procedury sądowej, a także prawa do zaskarżania orzeczeń wydanych w I instancji. Strona jest nie tylko pozbawiona szansy poznania toku rozumowania przyjętego przez sąd, ale także możliwości oceny, czy orzeczenie to jest materialnie i formalnie prawidłowe. W ocenie TK, niezgodne z Konstytucją RP jest takie ukształtowanie środka zaskarżenia, które zmusza stronę do napisania skargi kasacyjnej bez jakiejkolwiek wiedzy o motywacji sądu wydającego zaskarżane orzeczenie. Brak dostępu osoby, której cofnięto poświadczenie bezpieczeństwa, do informacji niejawnych, które wpłynęły na decyzję o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, zawartych w uzasadnieniu wyroku, stanowi przydatne, konieczne oraz proporcjonalne ograniczenie jej praw konstytucyjnych. Konieczne jest natomiast doręczenie skarżącemu tych fragmentów uzasadnienia wyroku w jego sprawie, które nie zawierają tajnych informacji, a jedynie motywy faktyczne i prawne rozstrzygnięcia sądu I instancji.

Jednocześnie TK wyjaśnił, że tak prawo do sądu, jak i prawo skutecznego środka odwoławczego, nie mają charakteru absolutnego, zaś wszelkie ograniczenia podlegają ocenie z perspektywy zasady proporcjonalności. Dlatego należy uznać, że zakwestionowany przepis nie spełnia przesłanki niezbędności, z pewnością możliwe są inne środki ingerencji, które osiągają cel w postaci ochrony informacji niejawnych, ale pociągają za sobą ograniczenie praw podstawowych skarżącego w węższym zakresie.

Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu

Adwokat M.P. jako pełnomocnik z urzędu na rozprawie złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albowiem nie zostały one pokryte ani w całości, ani w części. Sąd oddalił wniosek, wskazując że wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części, zaś w protokole rozprawy nie było takiego oświadczenia. Adwokat wniósł o uzupełnienie protokołu rozprawy poprzez dodanie słów „nieopłaconych w całości lub w części”, jednak sąd oddalił ten wniosek uznając, że treść protokołu odzwierciedlała przebieg rozprawy. Również odwołanie od zarządzenia przewodniczącego zostało oddalone. Zarówno zarządzenie o oddaleniu wniosku o uzupełnienie protokołu rozprawy, jak i postanowienie o oddaleniu odwołania, zostały wydane przez tego samego sędziego.

Adwokat M.P. wniósł skargę konstytucyjną o zbadanie zgodności: „Art. 160 § 1 zd. 2 KPC w zakresie, w jakim odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu rozpoznaje, w przypadku gdy sprawa główna jest rozpoznawana w składzie jednoosobowym, sędzia, który wydał wcześniej zaskarżone zarządzenie, z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP”. Na mocy art. 160 § 1 zd. 2 KPC, odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu rozpoznaje sąd w takim składzie, w jakim rozpoznaje sprawę główną. W uzasadnieniu skargi wskazano, że w przypadku sądów rozpoznających sprawę w składzie jednoosobowym dochodzi do połączenia w jednej osobie przewodniczącego oraz sądu. W rezultacie odwołanie od zarządzenia rozpoznaje osoba, która je wcześniej wydała. Weryfikacja ma zatem charakter pozorny, a po stronie obywatela powstać może przekonanie o całkowitej arbitralności działań władzy sądowniczej. Wrażenie to może być tym bardziej silne, że postanowienie o oddaleniu odwołania od zarządzenia o odmowie sprostowania protokołu nie podlega uzasadnieniu i przez to z punktu widzenia podsądnych wygląda na zwykłą formalność. W skardze dowodzono, że regulacja ta stanowi swoistą pułapkę dla sędziego, ponieważ każda podjęta w wyniku rozpoznania odwołania decyzja będzie w jakimś stopniu podważać jego autorytet, a w rezultacie autorytet władzy sądowniczej. Nieuwzględnienie odwołania będzie rodziło nieuchronnie przekonanie, że sędzia orzekając „we własnej sprawie” nie chciał zmienić decyzji. Uwzględnienie odwołania będzie z kolei oznaczać, że pierwotna decyzja była nieprzemyślana. Zjawisko takie występuje tylko i wyłącznie w przypadku rozpoznawania środka zaskarżenia przez osobę, która wydała zaskarżoną decyzję.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że kwestionowana regulacja jest zgodna z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 78 Konstytucji RP. W uzasadnieniu podkreślono, że w świetle art. 45 ust. 1 w zw. z art. 78 zd. 1 Konstytucji RP nie jest konieczne, aby środek zaskarżenia rozstrzygnięcia, podjętego wobec strony w I instancji, spełniał zawsze wymóg dewolutywności. Ustawodawca ustanawia dwie formy kontroli rozstrzygnięć wpadkowych wydanych w I instancji: zażalenie do sądu II instancji na zarządzenia i postanowienia wymienione w art. 394 § 1 KPC oraz zwrócenie się do sądu II instancji (w ramach apelacji) o kontrolę postanowienia sądu I instancji, które nie podlegało zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy na podstawie art. 380 KPC. Takie rozwiązanie ma na celu zapewnienie postępowaniu sądowemu m.in. sprawności i nie narusza praw strony postępowania, gdyż w ramach systemu apelacji pełnej sąd II instancji sprawuje kontrolę nad przebiegiem postępowania pierwszoinstancyjnego (w tym co do kwestii prawidłowości sporządzenia protokołu rozprawy). Zatem zarówno w sprawach, w których sąd orzeka w składzie trzyosobowym, jak i jednoosobowym, na wniosek strony możliwa jest kontrola zarządzenia w przedmiocie odmowy sprostowania albo uzupełnienia protokołu posiedzenia jawnego (rozprawy) przez sąd II instancji.

Ocena pracy nauczycieli na nowych zasadach – rozporządzenie już opublikowane

Nowe rozporządzenie w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1133) zastąpi analogiczny akt prawny – rozporządzenie MEN z 9.12.2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2035 ze zm.). Wydanie nowego rozporządzenia było konieczne ze względu na zmianę brzmienia przepisu upoważniającego (art. 6a ust. 12 KartaNauczU).

Szczegółowe kryteria oceny pracy nauczycieli odnoszą się do obowiązków ustawowych, a także uwzględniają etap rozwoju zawodowego nauczyciela podlegającego ocenie.

Nauczyciel stażysta

Ocena pracy nauczyciela stażysty będzie dokonywana w oparciu o 9 kryteriów oceny pracy. Kryteria te będą obejmować:

1) poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;

2) dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki;

3) znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o Prawach Dziecka, przyjętej dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 526), ich realizację oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej;

4) wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego;

5) kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela;

6) współpracę z innymi nauczycielami;

7) przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony;

8) poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego;

9) współpracę z rodzicami (nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w szkole dla dorosłych, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli).

Dodatkowo, kryteria oceny pracy nauczyciela stażysty dokonywanej po zakończeniu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego będą obejmować stopień realizacji planu rozwoju zawodowego.

Nauczyciel kontraktowy

Kryteria oceny pracy nauczyciela kontraktowego obejmują swoim zakresem kryteria oceny pracy nauczyciela stażysty, a ponadto będą obejmować:

1) planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć;

2) diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem;

3) analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy;

4) wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego,

5) realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 KartaNauczU, w tym udział w przeprowadzaniu egzaminów, o których mowa w art. 42 ust. 2b pkt 2 KartaNauczU (do 31.8.2020 r. kryterium to będzie obejmować również udział w przeprowadzaniu egzaminu gimnazjalnego).

Dodatkowo, kryteria oceny pracy nauczyciela kontraktowego dokonywanej po zakończeniu stażu na stopień nauczyciela mianowanego będą obejmować stopień realizacji planu rozwoju zawodowego.

Nauczyciel mianowany

Nauczyciela mianowanego będzie się oceniać z uwzględnieniem kryteriów okreslonych powyżej dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, a ponadto w oparciu o 5 kryteriów przewidzianych dla nauczycieli na tym stopniu awansu zawodowego:

1) podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;

2) pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy (nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w poradni psychologiczno-pedagogicznej, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli);

3) prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców;

4) wykorzystywanie wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego do doskonalenia własnej pracy oraz pracy szkoły;

5) realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły.

Dodatkowo kryteria oceny pracy nauczyciela mianowanego dokonywanej po zakończeniu stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego będą obejmować także stopień realizacji planu rozwoju zawodowego.

Nauczyciel dyplomowany

Nauczyciel dyplomowany, oprócz konieczności spełnienia kryteriów określonych dla nauczycieli stażystów, kontraktowych i mianowanych, będzie musiał spełnić dwa kryteria obligatoryjne:

1) ewaluację własnej pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz wykorzystywanie jej wyników do doskonalenia własnej pracy i pracy szkoły;

2) efektywne realizowanie zadań na rzecz ucznia we współpracy z podmiotami zewnętrznymi.

Ponadto, nauczyciele z tej grupy będą musieli spełnić dwa z poniższych kryteriów, wskazanych przez nauczyciela:

1) opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów,

2) upowszechnianie dobrych praktyk edukacyjnych, w szczególności przygotowanie autorskiej publikacji z zakresu oświaty,

3) przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły,

4) współpracę z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub szkołami wyższymi w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne.

Regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli

Zgodnie z art. 6a ust. 14 KartaNauczU dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej oraz zakładowych organizacji związkowych zrzeszających nauczycieli, ustala regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz uwzględniające specyfikę pracy w danej szkole. Tym samym, zgodnie z § 6 ust. 1 nowego rozporządzenia ocenę pracy nauczycieli będzie się dokonywać po ustaleniu spełniania wszystkich kryteriów oceny pracy określonych dla danego stopnia awansu zawodowego, z zastosowaniem wskaźników oceny pracy określonych w powyżej wskazanym regulaminie. W przypadku ustalenia poziomu spełniania kryteriów oceny pracy na poziomie:

1) 95% i powyżej – nauczyciel będzie otrzymywał ocenę wyróżniającą;

2) 80% i powyżej – nauczyciel będzie otrzymywał ocenę bardzo dobrą;

3) 55% i powyżej – nauczyciel będzie otrzymywał ocenę dobrą;

4) poniżej 55% – nauczyciel będzie otrzymywał ocenę negatywną.

Powiadomienie nauczyciela o dokonywanej ocenie

Jeżeli ocena pracy nauczyciela będzie dokonywana z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczyciela placówki doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty, organu prowadzącego szkołę, rady szkoły lub rady rodziców, dyrektor szkoły niezwłocznie powinien powiadomić nauczyciela, w formie pisemnej, o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.

Zgodnie z art. 6a ust. 5 KartaNauczU w brzmieniu od 1.9.2018 r. oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szkoły, który przy jej dokonywaniu:

1) zasięga opinii rady rodziców, z wyjątkiem szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców;

2) w przypadku nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego – zasięga opinii opiekuna stażu o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu;

3) może zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego;

4) na wniosek nauczyciela zasięga, a z własnej inicjatywy może zasięgnąć opinii właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości – opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych – opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego.

Zgodnie z § 7 ust. 2 nowego rozporządzenia opinie, o których mowa w pkt 2-4 powyżej powinny być wyrażane w formie pisemnej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy. Opinia powinna również zawierać uzasadnienie.

Ocena pracy

Dyrektor powinien zapoznać nauczyciela z projektem oceny pracy, przy czym na wniosek nauczyciela w trakcie zapoznawania z projektem oceny, a także w trakcie wysłuchania uwag nauczyciela i ewentualnych zastrzeżeń możliwe jest uczestnictwo przedstawiciela wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej. Uwagi i zastrzeżenia do projektu oceny nie muszą być ustne – możliwe jest zgłoszenie ich przez nauczyciela w formie pisemnej, w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania go z projektem oceny.

Obowiązkiem dyrektora będzie doręczenie nauczycielowi oryginału karty oceny pracy, która powinna zawierać:

1) imię (imiona) i nazwisko nauczyciela;

2) datę i miejsce urodzenia;

3) miejsce zatrudnienia i zajmowane stanowisko;

4) staż pracy pedagogicznej;

5) stopień awansu zawodowego;

6) wykształcenie;

7) datę dokonania ostatniej oceny pracy;

8) stwierdzenie uogólniające, o którym mowa w art. 6a ust. 4 Karty Nauczyciela;

9) uzasadnienie oceny pracy obejmujące odniesienie się do poziomu spełnienia przez nauczyciela poszczególnych kryteriów oceny pracy;

10) datę dokonania oceny pracy;

11) podpis osoby dokonującej oceny pracy;

12) pouczenie o terminie i trybie wniesienia odwołania od oceny pracy.

Kopia karty oceny pracy powinna zostać włączona do akt osobowych nauczyciela.

Odwołanie od oceny pracy

Tryb rozpatrywania odwołania od oceny pracy nauczyciela będzie regulować § 10 nowego rozporządzenia. Odwołanie złożone przez nauczyciela dyrektor będzie zobowiązany przekazać do organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczyciela placówki doskonalenia nauczycieli – do kuratora oświaty, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania odwołania. Dyrektor szkoły będzie musiał dołączyć pisemne odniesienie się do zarzutów podniesionych w odwołaniu oraz regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli obowiązujący w danej szkole. Organ rozpatrujący odwołanie będzie mógł podjąć jedno z trzech rozstrzygnięć wskazanych w art. 6a ust. 10a KartaNauczU:

1) podtrzymać ocenę pracy,

2) uchylić ocenę pracy dokonaną przez dyrektora oraz ustalić nową ocenę pracy nauczyciela,

3) uchylić ocenę pracy dokonaną przez dyrektora oraz przekazać sprawę do ponownego ustalenia – jeżeli ocena pracy została dokonana z naruszeniem prawa.

Ocena pracy dyrektora

Rozporządzenie określa również kryteria oceny pracy stosowane w stosunku do dyrektora szkoły. W jego przypadku kryteria oceny pracy będą obejmować:

1) organizowanie pracy szkoły zgodnie z przepisami prawa;

2) planowanie i organizowanie pracy rady pedagogicznej, realizowanie zadań zgodnie z uchwałami stanowiącymi rady pedagogicznej i rady szkoły, o ile organy te działają, a także zgodnie z rozstrzygnięciami organu sprawującego nadzór pedagogiczny i organu prowadzącego szkołę;

3) współdziałanie z innymi organami szkoły oraz zapewnienie efektywnego przepływu informacji pomiędzy tymi organami;

4) prawidłowość prowadzenia i przechowywania dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej lub innej dokumentacji dotyczącej realizowania zadań statutowych szkoły;

5) tworzenie warunków do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zapewnienie uczniom i nauczycielom bezpieczeństwa w czasie zajęć organizowanych przez szkołę;

6) sprawowanie nadzoru pedagogicznego;

7) wdrażanie działań zapewniających podnoszenie jakości pracy szkoły;

8) zapewnienie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego;

9) podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole oraz tworzenie warunków do działań prozdrowotnych;

10) tworzenie warunków do respektowania praw dziecka i praw ucznia, w tym praw ucznia niepełnosprawnego, upowszechnianie wiedzy o tych prawach, podejmowanie działań mających na celu wspieranie rozwoju uczniów, w tym uczniów niepełnosprawnych, oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły i środowiska pozaszkolnego;

11) wspieranie nauczycieli w rozwoju i doskonaleniu zawodowym;

12) doskonalenie własnych kompetencji kierowniczych;

13) współpracę ze środowiskiem lokalnym i partnerami społecznymi oraz budowanie pozytywnego wizerunku szkoły;

14) prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę środkami pochodzącymi z innych źródeł;

15) prawidłowość wykonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników szkoły, w tym dokonywania oceny ich pracy.

W przypadku realizowania przez dyrektora zajęć dydaktycznych jego kryteria oceny pracy będą obejmować także kryteria właściwe odpowiednio dla nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego.

Przepisy przejściowe

Zgodnie z art. 123 ust. 2 ustawy z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203, dalej: FinZadOśwU), oceny pracy nauczyciela kontraktowego i nauczyciela mianowanego dokonuje się po raz pierwszy na nowych zasadach do 31.8.2021 r., a jeżeli nauczyciel w tym okresie rozpocznie staż na kolejny stopień awansu zawodowego – po zakończeniu tego stażu. Natomiast zgodnie z art. 123 ust. 3 FinZadOśwU, oceny pracy nauczyciela dyplomowanego, który 1.9.2018 r. legitymuje się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole od dnia uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego, dokonuje się po raz pierwszy na zasadach określonych w nowych przepisach do 30.6.2020 r. Również w przypadku nauczycieli, którzy zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego przed 1.9.2018 r., lecz do tego dnia nie otrzymali oceny dorobku zawodowego za okres stażu lub nie złożyli wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu jest dokonywana według starych przepisów (art. 127 FinZadOśwU)