Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. Zarówno przedsiębiorca, jak i pracujące dla niego osoby zachowają prawo do świadczeń zdrowotnych i z ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek. Przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenia i osoby z nimi współpracujące zachowują prawo do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa, jeżeli były w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym na 1.2.2020 r.

Świadczenie postojowe dla osób, które wykonują umowy cywilnoprawne (umowy zlecenia, agencyjne, o dzieło)

Świadczenie, co do zasady, wynosi 2080 zł (80 % minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane.

W przypadku osób wykonujących umowy cywilnoprawne, których suma przychodów z umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe, wynosi do 1299,99 zł (mniej niż 50 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 r.), świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tych umów.

Świadczenie postojowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą

Świadczenie, co do zasady, wynosi 2080 zł (80 % minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane. Warunkiem uzyskania świadczenia jest, aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15 % w stosunku do miesiąca poprzedniego. Poza tym rozpoczęcie działalności musi nastąpić przed 1.2.2020 r.

Ulga w opłacaniu składek bez opłaty prolongacyjnej – odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty należności z tytułu składek

Ulga dotyczy wszystkich płatników składek. Dotyczy składek za przedsiębiorcę i pracujące dla niego osoby. Nie ma znaczenia, od kiedy płatnik prowadzi działalność. Nie ma też znaczenia wielkość jego firmy. Z ulgi mogą skorzystać także samozatrudnieni.

Odstąpienie od pobierania odsetek za zwłokę dla należności za okres od stycznia 2020 r.

Rozwiązanie to jest przeznaczone dla płatników składek, którzy mają trudności w terminowym opłaceniu składek w następstwie COVID-19. Będą mogli z niego skorzystać za okres od stycznia 2020 r. Ulga ta dotyczy wszystkich płatników składek – nie ma znaczenia wielkość przedsiębiorstwa.

Zawieszenie spłaty umowy o rozłożenie zadłużenia na raty lub umowy o odroczeniu terminu płatności na 3 miesiące

Rozwiązanie to jest przeznaczone dla płatników składek, którzy mają zawartą z ZUS umowę o rozłożeniu zadłużenia na raty lub umowę o odroczeniu terminu płatności i mają trudności w ich realizacji w następstwie COVID-19. Płatnicy ci będą mogli skorzystać z zawieszenia realizacji umowy na 3 miesiące, począwszy od terminu spłaty raty bądź terminu płatności odroczonej składki przypadających w marcu, kwietniu lub maju 2020 r.

Źródło:

www.zus.pl

„Odmrożenie” postępowań administracyjnych i sądowych wskutek wejścia w życie tzw. tarczy antykryzysowej 3.0.

Dla prowadzenia rozmaitych postępowań kluczowe znaczenie ma art. 46 pkt 20 tzw. tarczy antykryzysowej 2.0., na mocy którego uchylono art. 15zzr i art. 15zzs KoronawirusU.

Wskazane przepisy stanowiły o tym, że wstrzymaniu ulega rozpoczęcie biegu, zaś zawieszeniu – bieg już rozpoczętych terminów tzw. prawa materialnego (art. 15zzr KoronawirusU), jak również przepisów procesowych (art. 15zzs KoronawirusU), w tym terminów w postępowaniach sądowych. Choć od tych przepisów przewidziano liczne wyjątki – dotyczące zarówno wyszczególnionych postępowań, jak i możliwości „odmrożenia” postępowań przez podmioty je prowadzące – to oznaczały one, co do zasady, wstrzymanie terminów w rozmaitych toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych. Omawiane „zamrożenie” dotyczyć miało czasu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, jak również stanu epidemii, związanych z koronawirusem.

Tarcza antykryzysowa 3.0. uchyla te przepisy, co oznacza „odmrożenie” postępowań.

W tym względzie istotne znaczenie ma art. 68 ust. 1-2 i 6-7 tzw. tarczy antykryzysowej 3.0., zgodnie z którym terminy materialne i procesowe rozpoczynają:

Zgodnie z art. 76 tzw. tarczy antykryzysowej 3.0., ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia (z określonymi wyjątkami, niedotyczącymi omawianych tu regulacji). Ustawę ogłoszono w piątek, 15 maja 2020 r., co oznacza, że jej regulacje weszły w życie 16 maja 2020 r. Z kolei „odmrożenie” postępowań ma nastąpić „po upływie 7 dni od dnia wejście w życie” ustawy, czyli po upływie swego rodzaju 7-dniowej „karencji”.

7 dzień przypada na sobotę 23 maja 2020 r., co oznacza, że terminy materialne i procesowe rozpoczynają bieg od niedzieli 24 maja 2020 r.

Taki stan rzeczy może wprowadzać nieporozumienie, co do skuteczności biegu tego terminu w niedzielę. Warto w tej mierze podkreślić, że terminy – w tym zwłaszcza procesowe – mogą skuteczne rozpocząć bieg w dzień wolny od pracy. Kluczowe znaczenie, w kontekście owego dnia wolnego, ma ostatni dzień upływu terminu. Jeśli ten ostatni dzień przypada na dzień wolny od pracy (tutaj – na niedzielę), wówczas określonych czynności można dopełnić w pierwszy dzień wolny (poniedziałek). Tak siłą rzeczy stanie się w przypadku terminów 7-dniowych lub 14-dniowych.

Możliwe stwierdzenie bezczynności lub przewlekłe prowadzenie postępowania

Wejście w życie tzw. tarczy antykryzysowej 3.0. oznacza zlikwidowanie formalnej przeszkody do rozstrzygania przez sądy o bezczynności organów lub też o przewlekłym prowadzeniu postepowania.

Z dniem 16 maja 2020 r. z porządku prawnego usunięto przepis art. 15zzs ust. 11 KoronawirusU, zgodnie z którym zaprzestanie czynności przez sąd, organ lub podmiot, prowadzące odpowiednio postępowanie lub kontrolę, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie może być podstawą wywodzenia środków prawnych dotyczących bezczynności, przewlekłości lub naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Przepis ten stanowił formalną przeszkodę do stwierdzania stanu bezczynności i przewlekłego prowadzenia postępowania, które to stany są, co do zasady, ustalane w sposób obiektywny. Oznacza to, że ich stwierdzenie nie zależy od powodów zaprzestanie nakazanych prawem czynności procesowych. Odmienny charakter ma stwierdzanie przez sąd administracyjny tego, czy doszło do bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania z rażącym naruszeniem prawa. Te kwestie podlegają już ocenie na kanwie konkretnej sprawy. Organ w tym względzie może wskazywać na różne faktyczne okoliczności, które sprawiły, że dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowań.

Od 16 maja 2020 r. mogą być skuteczne składane do sądów i rozpatrywane skargi na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowań. Stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii nie wyklucza dopuszczenia się przez organ naruszenia przepisów w tej mierze, niemniej jednak okoliczność pandemii koronawirusa może mieć odniesienie do stwierdzenia przez sąd administracyjny, że bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowań nie będzie mieć miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Wnioski o przywrócenie terminów?

W końcu może zdarzyć się tak, że pomimo „odmrożenia” terminów procesowych, strony, ich pełnomocnicy, jak również inny uczestnicy postępowania nie dopełnią czynności w stosownych terminach, po upływie 7-dniowego terminu „karencji” od odmrożenia. Wówczas instrumentem, który będzie im przysługiwać, będzie wniosek o przywrócenie terminu. Jest to sytuacja znacznie gorsza dla stron i uczestników, niż ustawowe „zamrożenie”, gdyż wymaga uprawdopodobnienia, że do uchybienia terminu doszło bez winy tychże osób. Oczywiście, stan pandemii i konkretnie wskazane utrudnienia z niego wynikające, mogą stanowić podstawę takiego uprawdopodobnienia.

Wynagrodzenia osób wykonujących pracę i poddanych obowiązkowej kwarantannie w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej świadczących usługi całodobowo, w noclegowniach oraz innych placówkach zapewniających całodobową opiekę

Z dniem 16.5.2020 r. weszła w życie ustawa z 14.5.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-21 (Dz.U. poz. 875; dalej: DziałOsłSARSCoV2U lub tarcza 3.0).
Przepisy DziałOsłSARSCoV2U zmieniają postanowienia ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.).
Ustawa określa jednoznacznie możliwość otrzymania wynagrodzenia za świadczenie pracy przez pracowników i inne osoby wykonujące pracę i poddanych obowiązkowej kwarantannie w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej świadczących usługi całodobowo, w noclegowniach oraz innych placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku w związku z koniecznością zapewnienia niezbędnej pomocy osobom przebywającym w powyższych jednostkach.
Należy dodać, że warunkiem otrzymania wynagrodzenia za świadczenie pracy jest wyrażenie zgody przez wyżej wymienione osoby, które wymagają niezbędnej pomocy.

Dochód z działalności gospodarczej organów łowieckich można przeznaczyć na zwalczanie epidemii

Zmiany wprowadzono do ustawy z 13.10.1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 67 ze zm.; dalej: PrŁow). Jak wynika z art. 35 PrŁow, działalność Polskiego Związku Łowieckiego (PZŁ) finansuje się z funduszy własnych, wpisowego, składek członkowskich, zapisów i darowizn oraz dochodów z działalności gospodarczej. Przy czym, dochód z działalności gospodarczej PZŁ oraz kół łowieckich służy wyłącznie realizacji ich celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między członków. Mienie PZŁ i kół łowieckich nie podlega podziałowi między członków.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 , do art. 35 PrŁow, dodaje ust. 2a i 2b, zgodnie z którymi:

Posiadanie spółki zależnej w UE nie oznacza automatycznie istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności – wyrok TSUE w sprawie C-457/18

Problem rozumienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w VAT ciągle buzi wątpliwości. Problem interpretacyjny w tym zakresie miał również WSA we Wrocławiu, który zwrócił się do TSUE z następującymi pytaniami: 1. Czy z samego faktu posiadania przez spółkę mającą siedzibę poza terytorium UE (Korea Płd.) spółki zależnej na terytorium Polski można wywieść istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w rozumieniu art. 44 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347, str. 1; dalej: VATDyr) i art. 11 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15.3.2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz.Urz. UE L Nr 77, str. 1)? 2. Czy w wypadku odpowiedzi przeczącej na pytanie pierwsze podmiot trzeci zobowiązany jest do analizy stosunków umownych pomiędzy spółką z siedzibą poza terytorium UE a spółką zależną w celu ustalenia, czy istnieje stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce przez tę pierwszą spółkę?

Rozstrzygając sprawę Trybunał wskazał, że sam fakt istnienia spółki zależnej nie tworzy stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Nie można jednak wykluczyć, że spółka zależna, którą posiada do celów prowadzenia takiej działalności spółka dominująca z siedzibą w Korei Płd. może stanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej tej spółki dominującej w państwie UE w rozumieniu art. 44 dyrektywy 2006/112/WE w świetle art. 11 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego nr 282/2011.

Ze stanowiska TSUE wynika, że sam fakt posiadania spółki zależnej nie oznacza posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, co nie przesądza, że spółka zależna nie może tworzyć takiego stałego miejsca prowadzenia działalności. Zatem spółka zależna może stanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej swej spółki dominującej, jednak w oparciu o kwalifikacje przesłanek materialnych ustanowionych rozporządzeniem wykonawczym nr 282/2011, w szczególności w jego art. 11, które należy oceniać w kontekście rzeczywistości gospodarczej i handlowej.

Odnośnie drugiej kwestii, Trybunał stwierdził że z art. 22 rozporządzenia wykonawczego nie wynika, aby usługodawca był zobowiązany do badania stosunków umownych między spółką z siedzibą w państwie trzecim a jej spółką zależną z siedzibą w państwie UE w celu ustalenia czy pierwsza z nich posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w tym państwie UE.

Podsumowując, należy zauważyć, że omawiany wyrok TSUE nie podaje jasnych wskazówek ani kryteriów istotnych do oceny istnienia w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności. W tym zakresie istotne wskazówki zamieszczono w opinii Rzecznika Generalnego do analizowanej sprawy, jednak TSUE nie wyszczególnił ich w wyroku. Niestety pozostają w tym zakresie nadal wątpliwości, co rozczarowało wielu podatników liczących na rozstrzygnięcie sporu z organami podatkowymi w zakresie definiowania miejsca świadczenia. Pozostaje mieć nadzieję, że w sprawach, które czekają na rozstrzygnięcie w Trybunale, jednak pojawią się wskazówki jak kwalifikować miejsce świadczenia.

Istotną kwestią, pozytywną dla podatników, jest to, że Trybunał stwierdził, iż polscy usługodawcy w celu badania swoich zagranicznych kontrahentów pod kątem czy prowadzą oni w Polsce stałą działalność powinni kierować się weryfikacją przewidzianą w przepisach unijnych. Zatem nie można zobowiązać usługodawcy do badania stosunków umownych między spółką dominującą a spółką zależną, w sytuacji gdy informacje na ten temat są mu, co do zasady, niedostępne.

7 rozwiązań w sferze zatrudnienia z tarczy antykryzysowej 3.0

Swoiste „wznowienie” postępowania w sprawach emerytalnych

Opis stanu faktycznego

Ubezpieczona W.P. 20.8.2008 r. złożyła wniosek o przyznanie emerytury. Następnie 24.1.2014 r. złożyła wniosek o przyznanie nowej emerytury. Nabyła ją na podstawie decyzji z 31.1.2014 r. Podstawa obliczenia tego świadczenia została pomniejszona o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. 29.3.2019 r. ubezpieczona zwróciła się do organu rentowego ze skargą o wznowienie postępowania i przeliczenie nowej emerytury, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Organ rentowy wznowił postępowanie, a decyzją z 23.4.2019 r. odmówił W.P. uchylenia decyzji z 31.1.2014 r. oraz stwierdził, iż została ona wydana z naruszeniem prawa. Powołując się na art. 146 § 1 KPA wskazał, że uchylenie decyzji nie może nastąpić, ponieważ od dnia doręczenia decyzji z 2014 r. upłynęło 5 lat. W odwołaniu od tego orzeczenia wnioskodawczyni powołała się na wyrok TK z 6.3.2019 r. (P 20/16, Legalis) uznający art. 25 ust. 1b EmRentyFUSU za niezgodny z art. 2 Konst. Do dnia wydania tego wyroku była przekonana, że wysokość jej emerytury została ustalona w prawidłowy sposób.

Stanowisko SO

Sąd Okręgowy wskazał, że w postępowaniu w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe stosuje się przepisy KPA, chyba że ustawa stanowi inaczej. Za przepis o charakterze szczególnym uznaje się art. 114 EmRentyFUSU dotyczący ponownego rozpoznania prawa do świadczenia lub jego wysokości. Wśród wymienionych w nim podstaw ponownego ustalenia wysokości emerytury nie ma orzeczenia TK uznającego ustawę lub jej część za niezgodną z Konstytucją RP. Wskazał, że art. 190 ust. 4 Konst, przyznając jednostce prawo do rozstrzygnięcia sprawy, w następstwie utraty mocy przez zdyskwalifikowaną normę prawną, nie deklaruje utraty skuteczności prawnej ex lege niekonstytucyjnego aktu. W zgodzie z zasadą pewności prawa i zasadą ochrony zaufania nakazuje wznowienie prawomocnie zakończonych postępowań. Zdaniem SO, prawo do wznowienia postępowania nie ma charakteru absolutnego. Niemożność wniesienia skargi o wznowienie postępowania w ustawowym terminie ze względu na to, że orzeczenie TK, będące podstawą wznowienia, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie, weszło w życie po upływie tego terminu nie stanowi pozbawienia możności działania, które uzasadniałoby dopuszczenie skargi o wznowienie po upływie pięcioletniego terminu. Termin pięcioletni jest przy tym terminem prekluzyjnym. Jego upływ czyni wniosek niezasadnym.

Stanowisko SA

Sąd Apelacyjny w Białymstoku po rozpoznaniu sprawy z odwołania W. P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. o uchylenie decyzji i przeliczenie świadczenia na skutek apelacji W.P. zmienił zaskarżony wyrok o tyle, że zobowiązał ZUS do wydania w terminie 60 dni decyzji w sprawie z wniosku W.P. z dnia 29.3.2019 r. o przeliczenie świadczenia w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 6.3.2019 r. (P 20/16) w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1 EmRentyFUSU, a w pozostałym zakresie apelację oddalił; nie stwierdził rażącego naruszenia prawa przez organ rentowy. Tym samym uznał apelację za częściowo zasadną.

Sąd Apelacyjny wskazał, że spór toczy się wokół kwestii wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku, w którym orzeczono, że art. 25 ust. 1b EmRentyFUSU w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w (…) r. kobiet, które przed 1.1.2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46, jest niezgodny z art. 2 Konst. Orzeczenie to wywołało skutek w postaci niemożności stosowania tego przepisu przez sądy oraz inne organy także w odniesieniu do stanów faktycznych sprzed ogłoszenia wyroku TK. Nie oznacza to jednak automatycznego pozbawienia mocy obowiązującej decyzji wydanych z uwzględnieniem uchylonego przepisu. Skutkiem jest więc prawo wznowienia postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konst dla wszystkich kobiet objętych zakresem orzeczenia TK. Przepis ten otwiera drogę do sanacji konstytucyjności sytuacji prawnych, w których zastosowanie art. 25 ust. 1b EmRentyFUSU wywołało konsekwencje zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny. Z powszechnego charakteru jego wyroków i utraty mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu wynika, że możliwość rozstrzygnięcia sprawy z pominięciem derogowanego przepisu odnosi się zasadniczo do wszystkich spraw, w których niekonstytucyjny przepis był podstawą orzeczenia o prawach osób uprawnionych. Odnosząc do kwestii „wznowienia”, SA przypomniał, że specyfika spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych wyraża się między innym tym, że związanie sądu i organu rentowego ostateczną decyzją administracyjną nie ma charakteru bezwzględnego. Istnieje możliwość dokonania ponownych ustaleń warunkujących prawo lub wysokość przyznanego wcześniej świadczenia na mocy art. 114 ust. 1 EmRentyFUSU, który na gruncie ubezpieczeń społecznych daje podstawy do ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości, jeżeli zostaną spełnione warunki określone w tym przepisie. Tym samym, zdaniem Sądu Apelacyjnego, należało rozważyć możliwość zastosowania art. 114 ust. 1 jako jedną z form „wznowienia” postępowania zakończonego decyzją organu rentowego

Przedłużenie zawieszenia zajęć w szkołach do 6 czerwca

Wspomniane zmiany zostały dokonane na podstawie:

1. rozporządzenia MEN z 14.5.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 871),
2.  rozporządzenia MEN z 14.5.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 872).

W ich rezultacie doszło do zmiany w katalogu jednostek oświaty, których funkcjonowanie jest ograniczone w związku z epidemią. Zgodnie z § 2 ust. 1 OgrOśwR w brzmieniu od 18.5.2020 r. w okresie od dnia 12 marca 2020 r. do dnia 7 czerwca 2020 r. na obszarze kraju ogranicza się funkcjonowanie następujących publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty:

1. szkół wszystkich typów,
2. placówek kształcenia ustawicznego oraz centrów kształcenia zawodowego;
3. placówek artystycznych;
4. domów wczasów dziecięcych.

Ograniczenia obejmują również:

1. przedszkola i szkoły specjalne zorganizowane w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej,
2. szkoły specjalne funkcjonujące w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;
3. specjalne ośrodki szkolno-wychowawczych;
4. ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze.

Z kolei zgodnie ze zmienionym § 2 ust. 2 OgrOśwR ograniczenia te nie dotyczą:

1. szkół specjalnych funkcjonujących w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych;
2. szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz szkół przy zakładach karnych i aresztach śledczych;
3. oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych;
4. przedszkoli specjalnych funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych.
5. szkół podstawowych w zakresie klas I-III oraz szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie klas I-III szkoły podstawowej (od 25.5.2020 r.).  

Zajęcia opiekuńcze dla klas I-III

Zmiana przepisów wiąże się z przywróceniem kształcenia stacjonarnego w klasach I-III szkół podstawowych. Zgodnie z § 9a SzczegRozwOśwR szkoły podstawowe w zakresie klas I-III oraz szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie klas I-III szkoły podstawowej prowadzą działalność opiekuńczo-wychowawczą oraz dydaktyczną. Realizacja podstawy programowej kształcenia ogólnego odbywa się w formie ustalonej przez dyrektora szkoły. Dyrektor szkoły ustala, we współpracy z nauczycielami, tygodniowy zakres treści nauczania do zrealizowania w poszczególnych oddziałach klas tych szkół.

Dodatkowe zasady prowadzenia ww. zajęc znalazły się w § 7 ust. 3-8 SzczegRozwOśwR. Zgodnie z nimi:

1. zajęcia wynikające z prowadzonej przez szkołę podstawową w zakresie klas I-III działalności opiekuńczo-wychowawczej prowadzą wychowawcy świetlic szkolnych;
2. zajęcia wynikające z prowadzonej przez szkołę podstawową w zakresie klas I-III działalności opiekuńczo-wychowawczej mogą również prowadzić inni nauczyciele zatrudnieni w tej szkole lub zespole szkół, w skład którego wchodzi szkoła podstawowa, z tym że w pierwszej kolejności prowadzenie tych zajęć zleca się nauczycielom, którzy z uwagi na zmienione warunki kształcenia w związku z ogłoszonym stanem epidemii nie realizują zajęć w wymiarze wynikającym z ich umowy o pracę lub aktu mianowania;
3. zajęcia wynikające z prowadzonej przez szkołę podstawową w zakresie klas I-III działalności dydaktycznej prowadzą nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz inni nauczyciele prowadzący zajęcia w tych klasach;
4. zajęcia, o których mowa powyżej, nauczyciel realizuje w ramach obowiązującego go przed 12.3.2020 r. tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, a w przypadku godzin zajęć realizowanych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych – w ramach godzin ponadwymiarowych, o których mowa w art. 35 KartaNauczU;
5. dyrektor jednostki systemu oświaty, który zlecił nauczycielowi prowadzenie zajęć w przedszkolu albo zajęć, o których mowa powyżej, na nowo określa organizację realizacji przez tego nauczyciela zadań z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu realizacji tych zadań, mając na uwadze, że zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia oraz zajęcia realizowane na terenie przedszkola lub szkoły nauczyciel realizuje w ramach obowiązującego go przed dniem 12.3.2020 r. tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, a w przypadku godzin zajęć realizowanych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych – w ramach godzin ponadwymiarowych, o których mowa w art. 35 KartaNauczU.

Warto zauważyć, że zgodnie z § 2 ust. 2a OgrOśwR w okresie od dnia 25 maja 2020 r. do dnia 7 czerwca 2020 r. rodzice mogą zdecydować o nieuczęszczaniu ich dzieci do klas I-III szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie klas I-III szkoły podstawowej. W takim przypadku dyrektor powinien zapewnić realizację zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub w inny sposób, natomiast rodzice zachowują prawo do odpowiednio dodatkowego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku opiekuńczego, o których mowa w art. 4 i 4a KoronawirusU.

Prowadzenie zajęć praktycznych

Powyższe rozporządzenia zmieniające wpłynęły również na sposób prowadzenia zajęć praktycznych w okresie epidemii. W okresie od 18 maja do 7 czerwca 2020 r. zajęcia praktyczne mogą być prowadzone dla uczniów semestrów programowo najwyższych szkół policealnych oraz dla uczniów klas III branżowych szkół I stopnia, wyłącznie z zakresu nauki jazdy pojazdem silnikowym, jeśli kształcą się w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym alb do uzyskania kwalifikacji do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy i umiejętności kierowania pojazdem silnikowym. Od 25.5.2020 r. uczniowie klas programowo najwyższych branżowych szkół I stopnia i klas III technikum będą mogli odbywać staże uczniowskie, a uczniowie klas III technikum również praktyki zawodowe – u pracodawcy lub w indywidualnym gospodarstwie rolnym, po wyrażeniu zgody przez ucznia, a w przypadku ucznia niepełnoletniego – przez jego rodzica lub opiekuna prawnego.

Powyższe zajęcia praktyczne, praktyki zawodowe i staże uczniowskie można będzie realizować po uzyskaniu zgody ucznia, a w przypadku ucznia niepełnoletniego – po uzyskaniu zgody rodzica lub opiekuna prawnego, z zachowaniem ogólnopolskich standardów w zakresie zasad bezpieczeństwa związanych ze zwalczaniem epidemii COVID-19, z uwzględnieniem wytycznych Ministra Zdrowia, GIS oraz MEN – w przypadku zajęć praktycznych w semestrach programowo najwyższych szkół policealnych.

Prowadzenie zajęć rewalidacyjnych

Zmienione rozporządzenia pozwalają na prowadzenie w okresie od 18 maja do 7 czerwca zajęć rewalidacyjnych, rewalidacyjno-wychowawczych i zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Zajęcia będą prowadzone w uzgodnieniu z organem prowadzącym daną jednostkę oświatową i za zgodą rodziców dzieci i uczniów posiadających odpowiednio orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Możliwe będzie prowadzenie zajęć w bezpośrednim kontakcie dziecka lub ucznia z osobą prowadzącą te zajęcia.

Prowadzenie konsultacji

Kolejną nowością jest możliwość prowadzenia konsultacji w formie stacjonarnej:

1. od 25 maja do 7 czerwca 2020 r. zapewniane będą konsultacje z nauczycielami prowadzącymi zajęcia edukacyjne dla uczniów klas VIII szkoły podstawowej oraz uczniów szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w klasie, w której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej. Konsultacje powinny być przeprowadzane w szczególności z przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty; powinno się również dopuścić możliwość skorzystania z biblioteki szkolnej;
2. od dnia 1 czerwca do 7 czerwca 2020 r. – uczniom szkoły podstawowej i ponadpodstawowej oraz uczniom szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej, powinno się zapewnić konsultacje z nauczycielami prowadzącymi zajęcia edukacyjne oraz możliwość korzystania z biblioteki szkolnej.

W okresie od 22 maja do 7.6.2020 r. możliwe będzie zakwaterowanie uczniów w internacie zorganizowanym w szkole, w szczególności uczniów, którzy będą korzystali z ww. konsultacji.

Wytyczne dla szkół

Należy przypomnieć, że zgodnie z § 4d OgrOśwR do jednostek systemu oświaty, których funkcjonowanie nie jest czasowo ograniczone albo zawieszone, oraz w przypadkach, o których mowa w § 3 pkt 2a-2e i 4-7 oraz § 3a ust. 4 OgrOśwR, stosuje się przepisy odrębne dotyczące ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, a w przypadku przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, szkół podstawowych w zakresie klas I-III i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie klas I-III szkoły podstawowej oraz szkół policealnych w zakresie semestrów programowo najwyższych – także wytyczne ministra właściwego do spraw zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania udostępnione na stronie urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Aktualnie na stronie www.gov.pl opublikowane zostały:

1. wytyczne dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3,
2. wytyczne dla szkół podstawowych – edukacja wczesnoszkolna,
3. wytyczne dla szkół – konsultacje z nauczycielami w szkole,
4. rekomendacje – zajęcia rewalidacyjne, rewalidacyjno-wychowawcze i wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,
5. wytyczne – przeprowadzanie egzaminów,
6. wytyczne – zajęcia praktyczne w szkole policealnej,
7. rekomendacje – procedury działania poradni psychologiczno-pedagogicznych dla dzieci i młodzieży.

Zmiany ustawowe umożliwiające „odwieszenie” orzekania przez KIO w sprawach odwołań

Dla przypomnienia, uchylany przepis określał między innymi, że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 nie przeprowadza się rozpraw i posiedzeń jawnych. To uniemożliwiało orzekanie przez KIO w sprawach odwołań wniesionych do Prezesa KIO, ponieważ w świetle art. 189 ust. 5 ZamPublU KIO rozpoznaje odwołanie na jawnej rozprawie. W konsekwencji wiele postępowań o udzielenie zamówienia publicznego zostało „zawieszonych”, z uwagi chociażby na wynikający z art. 183 ust. 1 ZamPublU zakaz zawarcia umowy do czasu rozstrzygnięcia przez KIO, tj. do czasu ogłoszenia przez KIO wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.

Powyższe oznacza, że KIO wraca do orzekania w normalnym trybie. Jednocześnie – jak podano w komunikacie UZP zamieszczonym na stronie internetowej – dla zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom postępowań odwoławczych zostaną wprowadzone wytyczne w zakresie nowej organizacji rozpraw i posiedzeń przed KIO. Zostaną one zamieszczone na stronie internetowej UZP oraz w profilach w mediach społecznościowych.