Zmiany w przepisach Ordynacji podatkowej
Zmiany w ordynacji podatkowej od 1.7.2023 r.
Od 1.7.2023 r. zaczną obowiązywać zmiany w OrdPU dotyczące odwołania od decyzji wydanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych. Odwołania od decyzji wydawanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych będą rozpoznawane przez właściwych dyrektorów izb administracji skarbowych. Obecnie decyzje te są rozpatrywane przez tych samych naczelników wydających zaskarżone decyzje.
Od 2017 r. kontrolę skarbową zastąpiono kontrolą celno-skarbową i w efekcie odwołania od decyzji wydawanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych są rozpatrywane przez te same organy. W wyniku nowelizacji do art. 220 OrdPU dodano § 3 w brzmieniu: „Właściwy do rozpatrzenia odwołania od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego jest dyrektor izby administracji skarbowej właściwy ze względu na siedzibę naczelnika urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję”.
Jednocześnie uchylono art. 221a OrdPU. Zmiana ta jest korzystna dla podatników, bowiem przywraca realną dwuinstancyjność w postępowaniach podatkowych.
Do decyzji wydanych w pierwszej instancji przez naczelnika urzędu celno-skarbowego przed 1.7.2023 r. stosuje się przepis art. 221a OrdPU.
Zmiany w spłacie zaległości podatkowych od 25.3.2024 r.
Od 25.3.2024 r. wejdą w życie zmiany dotyczące spłat zaległości podatkowych. Jak wiadomo, w szczególnych przypadkach podatek lub zaległość podatkowa mogą być rozłożone na raty. Wówczas organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa termin spłat i wysokość rat. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami Ordynacji podatkowej, wygaśnięcie z mocy prawa decyzji o rozłożeniu na raty w zakresie wszystkich niezapłaconych rat, następuje w przypadku niedotrzymania terminu płatności trzech kolejnych rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa (art. 259 OrdPU).
Nowelizacja OrdPU wprowadza nowy art. 67da OrdPU. Zgodnie z art. 67da § 2 OrdPU: „W razie niedotrzymania terminu płatności trzech rat, na jakie zostały rozłożone podatek lub zaległość podatkowa, następuje z mocy prawa wygaśnięcie decyzji o rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej w zakresie wszystkich niezapłaconych rat”.
Zgodnie ze zmianą, jeżeli podatnik nie zapłacić trzech rat (nie ważne których), straci prawo do spłacenia zaległości w ratach. W takiej sytuacji wydana wcześniej decyzja wygaśnie i kwotę niewpłaconych jeszcze podatków trzeba będzie zapłacić od razu – inaczej organ podatkowy będzie mógł zablokować konta bankowe i ściągnąć zaległości w trybie egzekucyjnym.
Polisa AC i assistance w kosztach
Składki AC i assistance mogą być limitowane, jeśli są ustalane w oparciu o wartość pojazdu.
Przepis art. 16 ust. 1 pkt 49 PDOPrU ogranicza wysokość kosztów składek na ubezpieczenie samochodu, którego wartość przekracza limit 150 000 zł.
W przypadku składek ubezpieczeniowych podstawą ustalenia proporcji jest wartość przyjęta dla celów ubezpieczenia. Ograniczenie to dotyczy więc ubezpieczeń nieobowiązkowych, dla których składka zależy od wartości samochodu.
Ubezpieczenia kosztów napraw (AC) i assistance mogą podlegać zatem ograniczeniom, jeśli wysokość ich składki jest kalkulowana w oparciu o wartość pojazdu.
Wartość przyjęta dla celów ubezpieczenia powinna wynikać z polisy ubezpieczeniowej lub przedstawionej przez ubezpieczyciela kalkulacji.
Podobne stanowisko wyrażono m.in. w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 19.6.2012 r., DD2/033/31/PMN/12/260.
Polisa ubezpieczeniowa nie jest przedłużeniem gwarancji – pojazd ubezpiecza bowiem ubezpieczyciel, gwarancji zaś udziela sprzedawca lub producent pojazdu.
Wysokość składki wypadkowej na 2023 rok
W marcu każdego roku Minister Pracy i Polityki Społecznej ma możliwość wydania rozporządzenia określającego nowe stawki ubezpieczenia wypadkowego. Publikowane w marcu stawki mogą ulec zarówno podwyższeniu, jak i obniżeniu i zaczynają obowiązywać już od kolejnego miesiąca, czyli od kwietnia tego samego roku.
Taka właśnie sytuacja miała ostatnio miejsce w 2021 r., gdy Ministerstwo zmieniło w trakcie roku stawki ubezpieczenia wypadkowego.
W tym roku jednak Minister nie wydał nowego rozporządzenia. Oznacza to, że stare rozporządzenie pozostaje w mocy. W związku z tym, w okresie od kwietnia 2023 r. do marca 2024 r. obowiązywać będą te same stawki ubezpieczenia wypadkowego, co w roku poprzednim.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które zatrudniają mniej niż 10 pracowników, odprowadzają składkę wypadkową w wysokości połowy stawki maksymalnej. Maksymalna stawka ubezpieczenia wypadkowego wynosi obecnie 3,33%. Małe firmy płacą zatem połowę tej stawki, czyli 1,67%.
Co ciekawe, maksymalna stawka ubezpieczenia przypisana jest zawsze do branży górniczej i to od niej, w konsekwencji, zależy wysokość składki dla drobnych przedsiębiorców, niezależnie od branży w jakiej działają.
Źródło: zus.pl
Kara za brak zgłoszenia do UODO naruszenia i niezawiadomienie o nim podmiotu danych
Do UODO wpłynęła wiadomość od osoby trzeciej informująca, iż udostępniono jej jako osobie nieuprawnionej informacje dotyczące członka spółdzielni mieszkaniowej.
Jak wykazano w postępowaniu przeprowadzonym z urzędu przed organem nadzorczym do zdarzenia doszło podczas konferencji prasowej, podczas której osobie nieuprawnionej administrator udostępnił informacje o sporze między nim a członkiem spółdzielni, w tym kserokopię zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa wraz z takimi danymi osobowymi, jak imię, nazwisko, numer PESEL oraz adres zamieszkania.
Sprawę tę administrator odnotował w wewnętrznym rejestrze naruszeń, a po analizie ryzyka naruszenia praw lub wolności, uznał je za niskie.
Zgłoszenie naruszenia
Każdy administrator w przypadku wystąpienia naruszenia ochrony danych osobowych jest zobowiązany w terminie 72 godzin od jego stwierdzenia zgłosić je organowi nadzorczemu, chyba że jest mało prawdopodobne, aby naruszenie skutkowało ryzykiem dla praw lub wolności osób fizycznych.
Administrator dokonuje analizy ryzyka pod kątem wystąpienia naruszenia praw lub wolności osób fizycznych, a gdy przeprowadzona analiza wskazuje co najwyżej na małe prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka, administrator może zwolnić się z obowiązku powiadomienia organu nadzorczego o zdarzeniu i odnotować je w wewnętrznym rejestrze naruszeń. Należy wskazać, że analiza ta powinna brać pod uwagę wszelkie zagrożenia dla podmiotu danych, a nie interesy administratora. W przedmiotowej sprawie administrator, mimo udostępnienia dokumentu z danymi w postaci imienia, nazwiska, numeru PESEL i adresu zamieszkania, nie wykazał dokonania pogłębionej analizy, a przekazał organowi nadzorczemu w tym zakresie jedynie ogólny dokument nie odnoszący się do tego konkretnego przypadku. Zdaniem Urzędu, w tej sprawie nie wystąpiły czynniki obniżające poziom prawdopodobieństwa wystąpienia negatywnych skutków. Podmiotowi nieuprawnionemu udostępniono dokument zawierający dane osobowe członka spółdzielni. Nie jest istotne, czy osoba ta faktycznie dokonała czynów, o których mowa w zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Nawet gdyby doszło do potwierdzenia zasadności podnoszonych zarzutów, to nie oznacza, że osoba ta nie powinna podlegać ochronie.
W sytuacji gdy występuje wysokie ryzyko dla praw lub wolności osób fizycznych, administrator zobowiązany jest także o zdarzeniu powiadomić osobę, której dane objęto naruszeniem.
Gdy ryzyko jest wysokie, konieczne jest powiadomienie podmiotu danych
W ocenie UODO, biorąc pod uwagę udostępnienie danych osobowych, administrator powinien zawiadomić podmiot danych o zaistniałym naruszeniu.
Administrator powinien wskazać osobie, której dane dotyczą, wystąpienie ewentualnych negatywnych konsekwencji. Zestawienie takich danych, jak ujawniane imię, nazwisko czy numer PESEL jest wystarczające do podszycia się pod tę osobę i np. zaciągnięcia zobowiązań pieniężnych. Dlatego osoba pokrzywdzona powinna tym bardziej zostać poinformowana o zaistniałym naruszeniu. Mimo że negatywne konsekwencje się nie zmaterializowały, to ważna jest sama możliwość ich wystąpienia.
Żródło: https://uodo.gov.pl/pl/138/2658
Porozumienie dotyczące wykonywania pracy zdalnej zawarte w regulaminie pracy zdalnej
Pracodawca może ustalić zasady wykonywania pracy zdalnej w formie regulaminu takiej pracy (dokumentu odrębnego od regulaminu pracy) stanowiącego wypracowane porozumienie zawarte pomiędzy pracodawcą i działającymi u niego organizacjami związkowymi.
Zmiany w Kodeksie pracy – praca zdalna
W dniu 7.4.2023 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, w której zawarto m.in. regulacje dotyczące pracy zdalnej. Zgodnie z zawartymi w niej zapisami pracą zdalną będzie praca wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Porozumienie między pracodawcą a zakładową organizacją związkową oraz regulamin pracy zdalnej
W myśl art. 6720 § 1 KP jednym z obowiązków pracodawcy decydującego się na powierzenie pracownikom pracy w formie zdalnej jest ustalenie zasad jej wykonywania i określenie ich w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową, a w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami.
Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia z wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ZwZawU, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
Jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia projektu porozumienia przez pracodawcę nie dojdzie do zawarcia porozumienia zgodnie z zasadami określonymi powyżej, pracodawca określa zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie, uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku uzgadniania porozumienia.
Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, pracodawca określa zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Wykonywanie pracy zdalnej jest dopuszczalne także w przypadku, gdy nie zostało zawarte porozumienie, albo nie został wydany regulamin. W takim przypadku pracodawca określa zasady wykonywania pracy zdalnej odpowiednio w poleceniu wykonywania pracy zdalnej, albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem.
W porozumieniu oraz regulaminie należy określić w szczególności:
1) grupę lub grupy pracowników, którzy mogą być objęci pracą zdalną,
2) zasady pokrywania przez pracodawcę kosztów,
3) zasady ustalania ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu,
4) zasady porozumiewania się pracodawcy i pracownika wykonującego pracę zdalną, w tym sposób potwierdzania obecności na stanowisku pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną,
5) zasady kontroli wykonywania pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną,
6) zasady kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
7) zasady kontroli przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych,
8) zasady instalacji, inwentaryzacji, konserwacji, aktualizacji oprogramowania i serwisu powierzonych pracownikowi narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych.
Mając na uwadze powyższe, pracodawca może ustalić zasady wykonywania pracy zdalnej w formie regulaminu takiej pracy (dokumentu odrębnego od regulaminu pracy), stanowiącego wypracowane porozumienie zawarte pomiędzy pracodawcą i działającymi u niego organizacjami związkowymi.
Nowy wzór deklaracji VAT-14
Przygotowano rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzoru deklaracji o należnych kwotach podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 103 ust. 5a VATU. Nowy wzór deklaracji został przygotowany w związku ze zmianami wprowadzanymi w ramach tzw. pakietu paliwowego.
Z dodanego art. 103 ust. 5ac VATU wynika, że we wszystkich przypadkach, w których termin płatności VAT określony zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 103 ust. 5a VATU przypadnie przed powstaniem obowiązku podatkowego, termin płatności zostanie przesunięty odpowiednio na dzień następujący po dniu powstania obowiązku podatkowego.
Zatem zmiany w pakiecie paliwowym wprowadziły różne terminy zapłaty podatku w zależności od tego czy i kiedy wystawiono fakturę.
Obecny wzór deklaracji VAT-14 (wersja 3) nie zawiera informacji o dacie wystawienia faktury, co powoduje, że w przypadku wpłaty dokonanej po upływie 5 dni od daty transakcji, system ZEFIR 2 automatycznie nalicza odsetki za zwłokę, które nie zawsze są należne. Brak informacji o dacie wystawienia faktury może utrudniać organom podatkowym ustalenie prawidłowego terminu płatności dla poszczególnych transakcji wykazanych w tej deklaracji. W niektórych przypadkach konieczna jest ręczna weryfikacja i wyjaśnianie z podatnikami czy wpłaty podatku następowały w terminie.
Z tego powodu w celu lepszego zautomatyzowania procesu obliczania i poboru podatku dokonano zmian we wzorze deklaracji VAT-14 (w tym również w stanowiącym jego integralną część załączniku VAT-14/A) i dodano daty wystawienia faktury dla poszczególnych transakcji. Nowy wzór deklaracji VAT-14 (wersja 4) ma zacząć obowiązywać od 1.6.2023 r. Do okresów rozliczeniowych przypadających przed tym dniem należy stosować przepisy dotychczasowe.
Fundacja rodzinna, czyli sposób na zabezpieczenie majątku
Sytuacja spadkowa polskich firm rodzinnych
Firm rodzinnych jest w Polsce ponad 800 000. W najbliższych latach w ponad połowie z nich planowana jest sukcesja, ale równocześnie z szacunków Instytutu Biznesu Rodzinnego wynika, że tylko 8,1% następców deklaruje chęć poprowadzenia firmy stworzonej przez rodziców. Kiedy brakuje sukcesora albo porozumienia pomiędzy członkami rodziny, to często dochodzi do sprzedaży firmy zagranicznym inwestorom, jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu ustawy.
Przekazanie majątku wybranej osobie zabezpiecza sukcesję tylko w drugim pokoleniu. Z kolei w spółkach osobowych zmiana wspólnika jest możliwa tylko, gdy umowa spółki to przewiduje, a wspólnicy wyrażą na to zgodę. W polskim porządku prawnym brakowało rozwiązań, zabezpieczających przed rozdrobnieniem majątku, dzielonego między rosnącą liczbę spadkobierców.
Nowe rozwiązanie – fundacja rodzinna
Rozwiązaniem tych kłopotów ma być fundacja rodzinna. Przepisy ustawy z 26.1.2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 326) wejdą w życie 22 maja. „Przekazanie majątku, w tym firmy rodzinnej, fundacji rodzinnej ma chronić go przed podziałem, umożliwić jego pomnażanie, a więc także czerpanie z niego korzyści, które będzie można przeznaczyć na pokrycie kosztów utrzymania osób wskazanych przez fundatora”.
Jak działa fundacja rodzinna? Ustawodawca przy projektowaniu przepisów zaczerpnął wiele rozwiązań znanych ze spółek handlowych. Przede wszystkim ustawa stanowi, że mogą ją powołać tylko osoby fizyczne. Przed notariuszem sporządza się akt założycielski (może to zrobić jeden lub kilku fundatorów) albo testament, w którym powołuje się fundację – w tym drugim przypadku może być tylko jeden fundator.
Tworzenie fundacji rodzinnej
Moment powstania
Fundacja powstaje z chwilą sporządzenia statutu lub ogłoszenia testamentu. W tym dokumencie muszą być uregulowane co najmniej podstawowe rzeczy takie jak: nazwa, siedziba cel utworzenia fundacji czy też jej beneficjenci wraz z zakresem przysługujących im uprawnień.
Statut
Statut musi regulować podstawowe rzeczy, np. nazwę, siedzibę, cel utworzenia czy też beneficjentów fundacji wraz z zakresem przysługujących im uprawnień, a dodatkowo także będzie określał czas trwania fundacji (na czas określony lub nieokreślony), wartość funduszu założycielskiego.
Status „w organizacji”
Od momentu sporządzenia aktu założycielskiego do chwili wpisu do rejestru fundacja ma status „w organizacji” – konstrukcja znana z przepisów o spółce z o.o. czy przepisów o spółce akcyjnej. Fundacja rodzinna w organizacji będzie mogła już we własnym imieniu zarządzać posiadanym majątkiem i zapewniać jego ochronę, a nawet zaciągać zobowiązania, i występować przed sądem jako strona powodowa lub pozwana.
Warto zaznaczyć, że fundacji nie wpisuje się do Krajowego Rejestru Sądowego, jak spółek handlowych. Rejestr, w którym wyszczególnione są fundacje, będzie prowadził Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. W zgłoszeniu trzeba będzie podać określone przez ustawę informacje oraz dołączyć do niego akt założycielski, statut, oświadczenie fundatora o wniesieniu mienia na pokrycie funduszu założycielskiego w kwocie określonej w statucie i dowód ustanowienia organów fundacji rodzinnej.
Struktura fundacji rodzinnej
Rola i zadania zarządu
Podobnie jak w spółkach prawa handlowego sprawy fundacji będzie prowadził zarząd, który będzie reprezentował ją na zewnątrz. Do obowiązków tego organu będzie m.in. zapewnienie płynności finansowej oraz wypłacalności fundacji czy też prowadzenie listy beneficjentów (zgodnie z wolą fundatora wyrażoną w statucie) i realizowanie świadczeń na ich rzecz. Świadczenia mogą przyjmować formę pieniężną, czyli wypłaty bądź też świadczenia niepieniężne takie jak np. udostępniane konkretnych nieruchomości.
Zarząd powinien również dbać o aktualność spisu mienia fundacji. w przypadku dokonania przez zarząd na rzecz beneficjenta nienależnego świadczenia, członkowie zarządu odpowiadają wobec fundacji solidarnie z beneficjentem za zwrot takiego świadczenia.
Model reprezentacji
Ustawodawca ustanowił w zarządzie fundacji łączny model reprezentacji, czyli że do ważności czynności wymagany jest podpis co najmniej dwóch członków zarządu, jednak statut fundacji może wprowadzać inne zasady w tym zakresie.
Sposób powoływania członków zarządu
Członkowie zarządu powoływani są przez fundatora, a po jego śmierci przez radę nadzorczą (jeśli została ustanowiona) lub zgromadzenie beneficjentów. Nie ma również przeszkód, aby w skład zarządu wchodzili sam fundator lub beneficjenci fundacji.
Zgromadzenie beneficjentów
Organem, którego nazwa kojarzy się ze zgromadzeniem wspólników lub walnym zgromadzeniem akcjonariuszy jest z kolei zgromadzenie beneficjentów (musi być sporządzona lista beneficjentów, a wśród nich może się znaleźć sam fundator). Co ciekawe, nie wchodzi do niego każdy beneficjent, ale jedynie ci, którym przyznano takie uprawnienie w statucie. Zgromadzenie podejmuje uchwały w ważnych sprawach, takich jak: np. zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego, udzielenie absolutorium członkom organów, podział zysku albo pokrycie straty.
Rada nadzorcza – organ nadzoru
Organem nadzoru jest z kolei rada nadzorcza, której jednak nie trzeba powoływać w każdej fundacji. Obowiązkowa staje się ona dopiero, gdy liczba beneficjentów przekracza 25. Uprawnienia rady nadzorczej obejmują prawo do niezwłocznego uzyskiwania wszelkich informacji od zarządu oraz udzielanie zgód na dokonywanie przez zarząd określonych czynności, na zasadach sprecyzowanych w statucie. W szczególnie dużych fundacjach (a tylko w takich rada nadzorcza jest obowiązkowa) można wprowadzić dwustopniową kontrolę działań zarządu, czyli podjęcie określonych decyzji uzależnić od wyrażenia zgody zarówno przez radę nadzorczą jak i zgromadzenie beneficjentów.
Zadania fundacji rodzinnej
Gromadzenie majątku rodzinnego i ochrona przed jego rozdrobnieniem
Zadaniem fundacji rodzinnej jest, co można wywnioskować nawet z uzasadnienia do projektu ustawy, gromadzenie majątku rodzinnego i ochrona przed jego rozdrobnieniem. Jednak, aby istnieć fundacja sama potrzebuje majątku. Co ważne, majątek rodziny wniesiony do fundacji przestaje być majątkiem poszczególnych osób i nie można im go zwrócić (podobnie jest w przypadku wkładów w spółce kapitałowej). Beneficjenci nie są uprawnieni do poszczególnych udziałów w majątku fundacji, ale jedynie do otrzymywania od niej świadczeń.
Minimalny fundusz założycielski fundacji i majątek fundacji
Minimalny fundusz założycielski fundacji to 100 000 zł, a wartość aktywów nie powinna spadać poniżej tej wartości również w trakcie działania fundacji. Do majątku fundacji może wchodzić również mienie wnoszone przez dowolne osoby, niekoniecznie z grona członków rodziny, które nie uzyskują w ten sposób statusu fundatora, a jedynie darczyńcy.
Do majątku fundacji mogą wchodzić: akcje, udziały, instrumenty finansowe, więc może być wykorzystywana do gromadzenia pod sobą różnych podmiotów, a także prowadzenia inwestycji w papiery wartościowe lub nieruchomości. Fundacji nie obejmują ograniczenia co do konieczności posiadania statusu rolnika indywidualnego lub spełnienia niektórych innych przesłanek niezbędnych do nabycia nieruchomości rolnej na podstawie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
Zamknięty katalog przedmiotowy form dozwolonej działalności gospodarczej
Początkowo ustawodawca zamierzał zakazać fundacjom prowadzenia działalności gospodarczej, jednak w toku prac nad ustawą, po sugestiach m.in. samych przedsiębiorców, zdecydowano się na sporządzenie zamkniętego katalogu przedmiotowego dozwolonej działalności. Fundacja może zatem zbywać mienie, wynajmować, wydzierżawiać lub w inny sposób je udostępniać. Może również inwestować – w udziały, akcje, papiery wartościowe, instrumenty pochodne, udzielać pożyczek (beneficjentom fundacji oraz spółkom osobowym i kapitałowym, w których fundacji uczestniczy jako wspólnik). Fundacja może nawet prowadzić gospodarstwo rolne lub gospodarkę leśną.
Obowiązek i termin składania Informacji CIT-8ST
Za 2022 r. informacje, o której mowa w art. 28 ust. 1 PDOPrU podatnicy powinni składać według ustalonego wzoru, a tym ustalonym wzorem jest CIT-8ST (wersja 1). Jeśli podatnik już złożył za 2022 r. CIT-8 wraz z załącznikiem CIT-ST, to musi wyjaśnić z rozliczającym go urzędem skarbowym, czy takie rozliczenie jest wystarczające, czy też mimo to musi złożyć odrębnie informację CIT-8ST za 2022 r. Przepisy nakładają obowiązek złożenia oddzielnej informacji CIT-8ST za 2022 r. Przy czym termin do złożenia tej informacji został wydłużony z 31.3.2023 r. do 30.6.2023 r.
Na podstawie art. 28 ust. 1 i 2 PDOPrU informację CIT-8ST składają podatnicy posiadający zakłady (oddziały) położone na obszarze jednostki samorządu terytorialnego innej niż właściwa ze względu na ich siedzibę, w tym podatnicy prowadzący działalność poprzez położony na terytorium Polski zakład zagraniczny, zatrudniający osoby na podstawie umowy o pracę. Formularz ten składa się do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 31 marca każdego roku.
Na podstawie art. 28 ust. 1 PDOPrU, obowiązującego od. 1.1.2022 r. podatnicy posiadający zakłady (oddziały) położone na obszarze jednostki samorządu terytorialnego innej niż właściwa ze względu na ich siedzibę są obowiązani składać do urzędu skarbowego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, informację, według ustalonego wzoru, zawierającą wykaz zakładów (oddziałów) oraz liczbę osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, świadczących pracę w poszczególnych zakładach (oddziałach) ze wskazaniem jednostek samorządu terytorialnego, na których obszarze są położone, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.
Obowiązuje wzór Informacji o zakładach (oddziałach) podatnika do ustalenia należnych jednostkom samorządu terytorialnego dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8ST (1) stan na 31.12.2022 r. Zatem podatnicy za 2022 r. powinni, korzystać z tego wzoru. Rzeczywiście w wersji aktywnej jest on w przygotowaniu, ale to nie zwalnia z jego złożenia.
Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że na podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16.3.2023 r. w sprawie przedłużenia terminów wykonania niektórych obowiązków w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 530), przedłużono do 30.6.2023 r. termin dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych do złożenia informacji określonej w tym przepisie (czyli Informacji CIT-8ST) według stanu na 31.12.2022 r.
Zatem podatnik ma czas do 30.6.2023 r. na złożenie CIT-8ST i zapewne do tego czasu będzie to druk interaktywny.
Przychody objęte ulgą na powrót
Przychody zagraniczne mogą być objęte ulgą na powrót, jeśli rozliczane są na zasadzie odliczenia proporcjonalnego.
Ulga na powrót polega na zwolnieniu z podatku dochodowego przychodów podatnika w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego (art. 21 ust. 1 pkt 152 PDOFizU). Podatnik może zatem wybrać początek terminu, w którym przysługuje zwolnienie – będzie to albo 1 stycznia w roku powrotu (w przykładzie 1.1.2022 r.) albo 1 stycznia kolejnego roku.
Nie sposób wskazać, czy zwolnienie obejmie wszystkie przychody, w tym osiągnięte za granicą. Zależy to od sposobu unikania podwójnego opodatkowania – w przypadku wyłączenia z progresją zagraniczne dochody będą z podatku zwolnione, ulga na powrót ich więc nie obejmie (art. 21 ust. 1, ust. 39 PDOFizU), w przypadku odliczenia proporcjonalnego dochody globalne będą w Polsce opodatkowane, więc będą w ramach ulgi na powrót uwzględnione.
Warto więc skalkulować, czy w przypadku osiągania przychodów zagranicznych nie jest korzystniejsze w metodzie odliczenia proporcjonalnego skorzystanie z ulgi na powrót dopiero od kolejnego roku podatkowego.
Odliczenie z tytułu składek na związki zawodowe
1. Podstawa prawna ulgi
Przepis art. 26 ust. 1 pkt 2c PDOFizU pozwala podatnikowi na odliczenie składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 500 zł. Ustawodawca nie limituje natomiast dolnego progu odliczenia, co oznacza, iż podatnikowi będzie mógł zostać odliczony wydatek o każdej niższej wysokości niż 500 zł.
Odliczeniu będą podlegały wyłącznie składki zapłacone w danym roku kalendarzowym. Bez znaczenia pozostaje przy tym sposób zapłaty (gotówka, przelew, potrącenie przez pracodawcę). Oznacza to, że nawet jeżeli składka członkowska jest wymagalna w danym roku, ale nie zostanie przez podatnika w jego trakcie zapłacona, nie będzie podlegała odliczeniu w zeznaniu rocznym za ten rok.
Ulga z tytułu składek wpłaconych na związki zawodowe to zupełnie nowe odliczenie od dochodu, częściowo wzorowane na funkcjonującym do 2003 r. odliczeniu od dochodu składek zapłaconych na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika była obowiązkowa, czyli de facto na rzecz samorządów zawodowych.
Przepis ten został dodany do systemu prawa na mocy ZmPDOFizPrU21, która weszła w życie 1.1.2022 r., a następnie zmieniony na mocy ZmPDOFizU22(2), która weszła w życie 1.7.2022 r., z zastosowaniem do dochodów osiąganych od początku roku. Zmiana dotyczyła jedynie wysokości ulgi i sposobu jej dokumentowania. W pierwotnym brzmieniu ustawodawca przewidział ją na poziomie kwoty 300 zł. Zmiany w uldze w ZmPDOFizU22(2) są wynikiem akceptacji propozycji przedstawionych w trakcie konsultacji publicznych.
2. Cel wprowadzenia ulgi
Jak wynika z uzasadnienia ZmPDOFizPrU21 celem wprowadzenia nowych przepisów „jest stworzenie zachęty podatkowej w postaci ulgi do zwiększenia zainteresowania obywateli członkostwem w związkach zawodowych. Oczekuje się, że ulga będzie zachęcała pracowników do angażowania się w działalność na rzecz poprawy warunków pracy, a także przyczyni się do budowania nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju dialogu społecznego”
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy Nr 1532, IX kadencja Sejmu, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1532 (dostęp: 30.11.2022 r.). W ocenie ustawodawcy, aby związki zawodowe mogły nieść korzyści pracownikom, powinny mieć zagwarantowaną stabilność finansową. Ulga ma zatem za zadanie zachęcić pracowników do członkostwa w związkach zawodowych, a przez to do angażowania się w działalność na rzecz poprawy warunków pracy, a także przyczyni się do budowania nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju dialogu społecznego.
3. Podatnicy uprawnieni do skorzystania z ulgi
Uprawnionym do skorzystania z ulgi jest podatnik będący członkiem związku zawodowego, na rzecz którego zobowiązany jest uiszczać składki członkowskie. Ustawodawca nie przesądza, czy ma to być związek zawodowy działający tylko u jednego pracodawcy, czy też związek ponadzakładowy, a zatem członkostwo w każdym z nich będzie uprawniało do skorzystania z omawianej ulgi.
Ponadto z odliczenia skorzysta podatnik rozliczający się według skali podatkowej oraz ryczałtowiec, o ile wcześniej wydatki te nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do KUP na podstawie przepisów PDOFizU (art. 11 ust. 1 RyczałtU).
4. Udokumentowanie prawa do ulgi
Odliczenia można dokonać w zeznaniu podatkowym po raz pierwszy za 2022 r. Służą temu pola Nr 37 i 38 w formularzu PIT/0 (27).
Nie jest możliwe odliczanie ulgi na etapie zaliczek na podatek dochodowy uiszczanych w trakcie roku.
