Do 17 maja 2024 r. pracodawcy mają dostosować stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe do wymagań bhp
Zakres stosowania przepisów
Dnia 2.11.2023 r. ogłoszono rozporządzenie MRiPS z 18.10.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 2023 r. poz. 2367). Zmiany wynikają głównie z postępu technologicznego, jaki nastąpił od ogłoszenia poprzednich regulacji, czyli od 1998 r.
Wymagania w zakresie bhp dotyczą osób zatrudnionych przez pracodawcę użytkujących monitor ekranowy w czasie pracy przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Zgodnie z nowym brzmieniem § 3 MonEkranBHPR przepisów rozporządzenia nie stosuje się do:
- kabin kierowców oraz kabin sterowniczych maszyn i pojazdów,
- systemów komputerowych na pokładach środków transportu,
- systemów komputerowych przeznaczonych głównie do użytku publicznego,
- systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy,
- kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów,
- maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
Zmiana definicji stanowiska pracy
Przepisami rozporządzenia nowelizującego zmieniono definicję stanowiska pracy. Obecnie stanowisko pracy to przestrzeń pracy wraz z:
- wyposażeniem podstawowym, w tym: monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi oraz oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika;
- krzesłem i stołem;
- opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym: stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty oraz podnóżkiem.
Należy dodać, że uchylono pkt 3 w § 2, zawierający definicję systemu komputerowego.
Okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok
Ważną zmianę wprowadzono także w § 8 ust. 2 MonEkranBHPR poprzez uzupełnienie tego przepisu o obowiązek zapewnienia pracownikowi nie tylko okularów, lecz również szkieł kontaktowych korygujących wzrok. Pracownika na badania profilaktyczne kieruje pracodawca.
Źródło: pip.gov.pl
Przechowywanie listu motywacyjnego i zdjęcia w aktach osobowych
List motywacyjny i CV można przechowywać w aktach osobowych pod warunkiem zgody pracownika na przetwarzanie danych. Jednak zalecane jest ich nieprzechowywanie.
Pracodawca przetwarza bez zgody kandydata na pracownika, a potem pracownika, dane, które są wskazane w art. 221 KP. Inne dane, zawarte w CV oraz wizerunek można przetwarzać jedynie na podstawie wyraźnej zgody wyrażonej przez kandydata i w zakresie tej zgody. Jeżeli kandydat zaznaczy w liście motywacyjnym czy w CV, że wyraża zgodę na przetwarzanie jego danych zgłoszonych podczas rekrutacji na potrzeby rekrutacji, to pracodawca może przetwarzać dane z listu motywacyjnego oraz zdjęcie, ale jedynie na potrzeby rekrutacji. Należy przy tym zaznaczyć, że w przypadku konieczności przesłania w trakcie rekrutacji zarówno CV, jak i innych dokumentów rekrutacyjnych, np. listu motywacyjnego, wystarczy zamieszczenie zgody na przetwarzanie danych osobowych tylko w jednym z przesłanych dokumentów. Nie jest konieczne zawieranie zgody w każdym z przesłanych dokumentów. Jeśli wszystkie przesłane dokumenty będą przetwarzane przez jednego administratora (podmiot rekrutujący) w jednym celu (przeprowadzenie bieżącej rekrutacji albo bieżącej i przyszłych rekrutacji), to wystarczy zamieszczenie klauzuli tylko w CV.
Natomiast, jeśli pracodawca chciałby przechowywać w aktach osobowych, czyli przetwarzać list motywacyjny i zdjęcie, to nie będzie to już przetwarzanie w celach związanych z rekrutacją i dlatego potrzebna jest kolejna zgoda na przetwarzanie danych z listu motywacyjnego oraz zdjęcia w trakcie zatrudnienia. Jednocześnie należy zauważyć, że obowiązuje zasada minimalizacji danych. Stanowi ona, że dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, dla których są przetwarzane (art. 5 ust. 1 lit. c RODO). Dlatego przechowywanie listu motywacyjnego i zdjęcia w CV nie wydaje się wskazane, gdyż nie zawiera danych niezbędnych podczas trwania umowy o pracę.
Crowdfunding z perspektywy inwestora – wybrane regulacje
1. Podstawy prawne
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z 7.10.2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (Dz.Urz. UE Nr L 347, z dn. 20.10.2020 r., s. 1–49; dalej: CrowdfundingR) ma istotne znaczenie zarówno dla platform crowdfundingowych jak i ich klientów – właścicieli projektów oraz inwestorów. W odniesieniu do obu grup podmiotów, przepisy CrowdfundingR przewidują po stronie platform konkretne obowiązki.
Jak stanowi art. 5 ust. 1 CrowdfundingR: „Dostawca usług finansowania społecznościowego zapewnia co najmniej minimalny poziom należytej staranności wobec właścicieli projektów przedstawiających projekty do finansowania za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego danego dostawcy usług finansowania społecznościowego”. Na gruncie samego art. 5 CrowdfundingR owo due dilligence sprowadza się do wymogu niekaralności (ust. 2 lit. a) oraz prowadzenia działalności w jurysdykcji nie generującej dodatkowych ryzyk AML (ust. 2 lit. b).
2. Test odpowiedniości i inne ogólne obowiązki
Test wiedzy
Podstawowym obowiązkiem wobec inwestora jest z kolei przeprowadzenie tzw. testu wiedzy, symulacji do ponoszenia strat oraz ostrzeżenie klienta, gdy inwestycja na platformie może nie być dla niego odpowiednia (art. 21 CrowdfundingR). Inwestor powinien mieć pełną świadomość, że inwestycja na platformie to nie to samo, co bankowy produkt oszczędnościowy i że może stracić nawet całą wartość inwestycji.
Okres namysłu przed zawarciem umowy
Kolejnym środkiem ochrony inwestora jest przewidywanie tzw. okresu namysłu przed zawarciem umowy, w którym to okresie potencjalny niedoświadczony inwestor może w dowolnym momencie, bez podawania przyczyny, bezpłatnie wycofać swoją ofertę (art. 22 CrowdfundingR). Występuje tu brak symetrii pomiędzy typami klientów platformy – właściciel projektu od początku do końca jest związany ofertą, z kolei inwestor może się wycofać nawet na 4 dni od dnia przyjęcia oferty.
Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych
Udostępniany inwestorom arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych powinien spełniać ścisłe wymogi, zarówno co do formy jak i treści (art. 23 CrowdfundingR). Należy w nim umieścić stosowne ostrzeżenia prawne (brak zatwierdzenia przez NCA czy ESMA, brak gwarancji zysku), wybrane dane finansowe i niefinansowe oraz imię, nazwisko oraz funkcję osób odpowiedzialnych za treść arkusza. Arkusz powinien być na bieżąco aktualizowany w każdym momencie i przez cały czas obowiązywania oferty.
Komunikaty marketingowe platformy
Wszelkie komunikaty marketingowe platformy powinny być jasne, rzetelne i niewprowadzające w błąd, a także wyraźnie oznaczone jako reklama (art. 27 CrowdfundingR). Informacje w nich przedstawione nie mogą być sprzeczne z treścią arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych oraz powinny być publikowane w tym samym języku, co sam arkusz. Komunikacja marketingowa nie może faworyzować żadnego konkretnego projektu w sposób nieproporcjonalny, aby platforma nie naraziła się na zarzut nierzetelnego faworyzowania konkretnej oferty.
Informacje dotyczące współczynników niewykonania zobowiązań
Dodatkowo dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi polegające na ułatwianiu udzielania pożyczek, są zobowiązani corocznie ujawniać informacje dotyczące współczynników niewykonania zobowiązań (art. 20 CrowdfundingR). Służy to temu, aby inwestor miał możliwość do pewnego stopnia oszacować wartość oczekiwaną z inwestycji w pożyczkę udzieloną właścicielowi projektu.
Ogólny charakter i źródła konfliktów interesów
Co równie ważne, zgodnie z art. 8 ust. 5 CrowdfundingR, dostawcy usług finansowania społecznościowego ujawniają swoim klientom ogólny charakter i źródła konfliktów interesów oraz działania podjęte w celu ich ograniczenia. Informacje te są podawane na stronie internetowej dostawcy usług finansowania społecznościowego w widocznym miejscu. Klient powinien móc ocenić, czy warto zainwestować w daną platformą pomimo istniejących konfliktów, czy lepiej swoje środki ulokować gdzie indziej.
3. Realizacja interesu inwestorów w procesie due dilligence – RTS
Gdy platforma crowdfundingowa decyduje się proponować ceny przedstawianych ofert (np. oprocentowanie pożyczek) lub stosować i publikować punktowe oceny ryzyka kredytowego, obowiązki w zakresie ochrony inwestorów są znacznie szersze.
Wówczas bowiem zastosowanie znajdują szczegółowe przepisy Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2024/358 z 29.9.2023 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających wymogi dotyczące punktowej oceny kredytowej projektów opartych na finansowaniu społecznościowym, ustalania cen ofert finansowania społecznościowego oraz polityk i procedur dotyczących zarządzania ryzykiem (L, 2024/358, 22.1.2024 r.; dalej: RTS).
4. Metodyka obliczania cen i stosowania punktowych ocen kredytowych
Wyraźna informacja dotycząca metodyki podejmowanych czynności
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że w razie podejmowania któregokolwiek z tych działań platforma crowdfundingowa jest zobowiązana opublikować na stronie wyraźną informację dotyczącą metodyki podejmowanych w tym zakresie czynności.
Zgodnie z art. 1 RTS dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy stosują punktowe oceny kredytowe względem projektów lub proponują ceny ofert finansowania społecznościowego czuwają nad tym, aby opis metod stosowanych do obliczania tych punktowych ocen kredytowych lub cen był dokładny, wiarygodny i regularnie aktualizowany oraz zgodny z wszystkimi następującymi elementami:
a) opis wyraźnie odróżnia się od komunikatów marketingowych;
b) opis przedstawia się w sposób łatwy do odczytania i formułuje w sposób ułatwiający jego zrozumienie.
Zrozumiały opis
Co istotne, opis powinien być zrozumiały dla potencjalnych, niedoświadczonych inwestorów – wszelkie sformułowania techniczne, eksperckie słownictwo z zakresu finansów czy ekonomii musi zostać wyjaśnione, aby przeciętny klient był w stanie zrozumieć treść przekazu.
Metody i podejścia do oceny ryzyka
Ogólnie rzecz biorąc (art. 4 RTS), platformy są zobowiązane przyjąć metody i podejścia do oceny ryzyka kredytowego i wyceny pożyczek, które są proporcjonalne do wielkości, rodzaju i terminu zapadalności pożyczki oraz do charakterystyki właściciela projektu i projektu opartego na finansowaniu społecznościowym oraz wykorzystywać dokładne, wiarygodne i aktualne informacje i dane.
Ujawnienie na platformie metodyki w żaden sposób nie zmienia tego wymogu. Mówiąc obrazowo, nawet jeśli platforma „przyzna się” do stosowania metod nierzetelnych i tak łamie przepisy.
Zastosowany model
Opis metody stosowanej do obliczania punktowych ocen kredytowych powinien w szczególności wskazywać (art. 2 RTS), czy w ocenie zastosowano: model statystyczny, model oparty na podejściu eksperckim czy model zautomatyzowany. Ma to dla inwestorów duże znaczenie, ponieważ każdy z tych modeli ma zarówno określone wady jak i zalety. Przykładowo, „czysty” model statystyczny może być bardziej odporny na nadużycia ze strony delegowanych pracowników, ale z drugiej strony nie umożliwi tak dobrej eksperckiej oceny czynników jakościowych.
Zasady zarządzania w odniesieniu do projektowania i stosowania modelu
W opisie wskazać należy również, czy istnieją odpowiednie zasady zarządzania w odniesieniu do projektowania i stosowania modelu, tj. w szczególności, jaki wpływ na to zagadnienie ma polityka wynagrodzeń, czy zastosowano tzw. chińskie mury, czy proces ten objęty jest kontrolą wewnętrzną etc. Równie istotne jest wskazanie, czy zastosowano model opracowany przez dostawców zewnętrznych – w tym także, przykładowo, stosuje się model opracowany w ramach banku będącego podmiotem dominującym wobec platformy.
Proces proponowania ceny
Z kolei w procesie proponowania ceny (art. 3), w opisie stosownej metody wskazuje się sposób, w jaki w chwili udzielenia pożyczki uwzględnia się wszystkie następujące elementy:
a) zastosowaną stopę procentową wolną od ryzyka, będącą podstawowym komponentem tzw. czynnika dyskontującego, pozwalającego wyceniać przyszłe przepływy pieniężne „na dziś” – zgodnie z założeniem zmiennej wartości pieniądza w czasie;
b) kategorię ryzyka przypisaną właścicielowi projektu, określającą drugi element czynnika dyskontującego – premię za ryzyko;
c) dostępność zabezpieczenia lub gwarancji;
d) wszelkie koszty operacyjne i administracyjne oraz opłaty pobierane przez dostawcę usług finansowania społecznościowego za usługi świadczone w związku z pożyczką;
e) w stosownych przypadkach wszelkie inne ryzyko związane z pożyczką.
5. Wymogi dokumentacji
Przy ocenie ryzyka kredytowego, dokonywanej w procesie proponowania cen pożyczek, dostawcy usług finansowania społecznościowego oceniają obecną i przyszłą zdolność właściciela projektu do wypełnienia zobowiązań finansowych określonych w umowie pożyczki (art. 5 RTS).
Zarówno dane wejściowe jak i wyniki tej oceny powinny być przechowywane przez co najmniej 5 lat po spłacie ostatniej raty pożyczki. Dostawca usług finansowania społecznościowego nie może jednak naruszać przy tym przepisów RODO, które limitują okres przetwarzania danych osobowych.
6. Czynniki uwzględniane w ocenie ryzyka kredytowego
Konieczne informacje
Zgodnie z art. 6 RTS przy ocenie ryzyka kredytowego związanego z projektami opartymi na finansowaniu społecznościowym lub właścicielami projektów dostawcy usług finansowania społecznościowego uwzględniają wszystkie następujące informacje:
a) opis projektu opartego na finansowaniu społecznościowym;
b) cel pożyczki;
c) strukturę własnościową właściciela projektu;
d) biznesplan będący podstawą projektu opartego na finansowaniu społecznościowym;
e) dostępność zabezpieczenia lub gwarancji.
Dostateczne przepływy pieniężne
Należy przyjąć, że projekt powinien z dużym prawdopodobieństwem być w stanie wygenerować dostateczne przepływy pieniężne, aby umożliwić właścicielowi spłatę zobowiązań w całości. Jako dobrą praktykę, w pożyczkach zawsze należy określać cel udzielonego finansowania, którego właściciel projektu musi się trzymać. Niezbędne jest również zagwarantowanie, aby beneficjent rzeczywisty właściciela projektu realnie w projekcie uczestniczył, angażując odpowiednie kapitały własne.
Informacje dodatkowe
Aby właściwie ocenić projekt, dostawca usług finansowania społecznościowego powinien wziąć pod uwagę także:
a) dochody i przepływy pieniężne wygenerowane przez projekt w ciągu ostatnich 2 lat, o ile takie informacje są dostępne;
b) oczekiwane dochody i przepływy pieniężne wygenerowane przez projekt w różnych scenariuszach – negatywnych, neutralnych i pozytywnych, jak również
c) bieżącą i prognozowaną sytuację finansową właściciela projektu, w tym wszelkie inne istniejące pożyczki i zobowiązania (art. 7 RTS), a także udzielone na ich potrzeby zabezpieczenia.
7. Zabezpieczenia
Badanie dokładności wyceny oraz skuteczności i wykonalności zabezpieczeń i udzielanych gwarancji
Na podstawie RTS, platforma crowdfundingowa jest również zobowiązana do badania dokładności wyceny, a także skuteczności i wykonalności zabezpieczeń i gwarancji udzielanych na zabezpieczenie pożyczek inwestorów. W związku z tym, inwestorzy mogą zasadnie oczekiwać, że zabezpieczenie nie będzie miało pustego, fikcyjnego charakteru. Powinno być ono wycenione w sposób rzetelny – najlepiej przez uprawnionego biegłego.
Wykorzystanie ceny z aktywnego rynku
W przypadku zabezpieczeń, których przedmiotem jest walor notowany na odpowiednim rynku (np. akcje spółki giełdowej, w szczególności „spółki matki” właściciela projektu) celowym jest wykorzystanie ceny z aktywnego rynku. Cena powinna, w każdym przypadku, w którym to możliwe, opierać się na konkretnych, obserwowalnych danych, czy to finansowych, czy to techniczno-ekonomicznych.
Wartość rynkowa dla wymuszonej sprzedaży
Co istotne w kontekście wyceny zabezpieczeń, warto również zwracać uwagę na dobrą praktykę podawania w ramach wyceny tzw. wartości rynkowej dla wymuszonej sprzedaży. Wartość rynkowa dla wymuszonej sprzedaży (WRW) oznacza wartość rynkową przy uwzględnieniu założenia, że istnieją ograniczenia czasowe dla sfinalizowania transakcji, które nie mogą być uznane za wystarczające. Ograniczony jest okres reklamy i marketingu, okres negocjowania ceny oraz ograniczenia w wyborze potencjalnych kontrahentów. W ten sposób inwestor ma świadomość, ile realnie odzyska w przypadku konieczności szybkiego spieniężenia np. nieruchomości.
8. Podsumowanie
Kompleksowy model ochrony
Z perspektywy inwestora, CrowdfundingR oraz RTS tworzą kompleksowy model ochrony, pozwalający na rzetelną ocenę projektów, których finansowanie jest umożliwiane. Nie eliminuje to możliwych strat, jednak pozwala inwestorom rzetelnie przygotować się do podjęcia decyzji inwestycyjnej i podjąć ją w warunkach relatywnie szerokiego dostępu do informacji, zarówno o samej sytuacji finansowej właściciela projektu (opisanej w ramach arkusza kluczowych informacji) jak i o metodyce, jaką stosuje profesjonalny podmiot – platforma crowdfundingowa.
Zdywersyfikowany, nowoczesny system finansowy
Należy w tym zakresie życzyć sobie, aby rynek crowdfundingu w Polsce prężnie się rozwijał i mógł w przyszłości stanowić istotne uzupełnienie finansowania bankowego oraz rynku papierów wartościowych. Bowiem tylko zdywersyfikowany, nowoczesny system finansowy może przyczynić się do rozwoju gospodarczego oraz promowania dobrobytu obywateli.
Możliwość zastosowania ulgi prorodzinnej a uczęszczanie dziecka do niepublicznej szkoły
Co do zasady – przepisy regulujące system oświatowy odnosi się również do szkół niepublicznych.
Prawo do odliczenia od podatku kwoty ulgi prorodzinnej przysługuje jeżeli:
1) w stosunku do małoletniego dziecka:
a) wykonywałeś władzę rodzicielską (dzieci własne i przysposobione),
b) pełniłeś funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z tobą zamieszkiwało,
c) sprawowałeś opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,
2) utrzymywałeś pełnoletnie dzieci:
a) które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
b) do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej oraz w innym państwie, jeżeli dzieci te nie uzyskały: dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 PDOFizU (według skali podatkowej) lub art. 30b PDOFizU (kapitały pieniężne) lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 PDOFizU (ulga dla młodych) i art. 21 ust. 1 pkt 152 PDOFizU (ulga na powrót) w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, określonej w przepisach RentaSocU, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego (wysokość renty socjalnej w grudniu 2023 r. wynosiła 1588,44 zł, w związku z czym jej dwunastokrotność wynosi 19 061,28 zł).
Przepisy regulujące system oświatowy odnosi się również do szkół niepublicznych, jednak należy rozważyć czy dana szkoła niepubliczna faktycznie wpisuje się w wymogi przepisów PrOśw. Jeżeli rodzice sprawują opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem, na które przysługuje ulga prorodzinna, wówczas nie dotyczy ich limit dochodowy.
Wspólnicy spółek są zobowiązani do zapłaty składki zdrowotnej
W myśl art. 8 ust. 6 pkt 4, 4a i 4b SysUbSpołU w brzmieniu obowiązującym od 1.1.2023 r., za osobę prowadzącą działalność gospodarczą uważa się także:
1) wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
2) akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług;
3) komplementariusza w SKA.
Podmioty te muszą także płacić składkę zdrowotną. W tym przypadku podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 100% kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku ogłaszanego przez Prezesa GUS. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego (art. 81 ust. 2za ŚOZŚrPubU). Składka zdrowotna wynosi 9% tej podstawy. Podstawa wymiaru stanowi w 2024 r. – kwota 7767,85 zł. Zatem składka zdrowotna wynosi 699,11 zł (7767, 85 zł x 9%).
Zatem w przypadku wspólników niektórych spółek: wspólnika spółki komandytowej (komandytariusz lub komplementariusz);wspólnika spółki jawnej będącej podatnikiem CIT; właściciel jednoosobowej spółki z o.o.; akcjonariusz prostej spółki akcyjnej; komplementariusze SKA – bez względu na otrzymywane wynagrodzenie czy przychody składka zdrowotna wymagalna jest w stałej kwocie 699, 11 zł miesięcznie w 2024 r. Zgłoszenia i odprowadzania składki zdrowotnej ww. przypadkach wspólnicy dokonują samodzielnie.
Warto tu zauważyć, akcjonariusze (osoby fizyczne) spółki akcyjnej nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, ani nie mają obowiązku odprowadzania składek z tytułu ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 8 ust. 6 SysUbSpołU, wspólnicy (akcjonariusze) spółki akcyjnej nie zostali uznani za osoby prowadzące działalność gospodarczą i nie podlegają również obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Zbieg tytułów a składka zdrowotna
Zgodnie z art.82 ust. 3 ŚOZŚrPubU, składkę zdrowotną należy wpłacać z tytułu każdej spółki, w której jest się wspólnikiem. Nie dochodzi do zbiegu tytułów, tak jak ma to miejsce w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne. Jednak obowiązek opłacania wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej. Zatem jeśli osoba fizyczna uzyskuje jednocześnie przychody z działalności gospodarczej opodatkowanych na zasadach ogólnych (np. opłacających podatek liniowy) lub ryczałtem ewidencjonowanym, to oznacza, że w przypadku gdy osoba ta oprócz prowadzenia kilku pozarolniczych działalności, z których przychody nie są przychodami z działalności gospodarczej, np. będąc wspólnikiem w trzech jednoosobowych spółkach z o.o. oraz w jednej spółce komandytowej, prowadzi też działalność, z której przychody dla celów podatku dochodowego kwalifikowane są jako przychody z działalności gospodarczej (np. jednoosobowa działalność), to z tytułu prowadzonych trzech jednoosobowych spółek z o.o. oraz SK opłaca jedną składkę zdrowotną, naliczając ją od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a z działalności gospodarczej opłaca składkę zdrowotną naliczoną w sposób zależny od formy opodatkowania dochodów z tej działalności (takie stanowisko zajął Oddział ZUS w Gdańsku w interpretacji z 22.1.2024 r., DI/200000/43/19/2024).
Świadczenie usług elektronicznych na rzecz kontrahenta z innego państwa członkowskiego niezarejestrowanego do VAT UE
Opis sytuacji: Spółka z o.o., zarejestrowana do VAT OSS świadczy m.in. usługi elektroniczne. Cały proces wraz wystawianiem faktury jest zautomatyzowany. Klient musi wypełnić odpowiednie pola. Usługi te są nabywane przez konsumentów oraz firmy zarówno spoza UE jak i z UE. Jeżeli zakupów dokonuje konsument z UE, wówczas Spółka wystawia fakturę z uwzględnieniem procedury VAT OSS, stosując stawkę właściwą dla danego kraju. W przypadku gdy konsument jest spoza UE, Spółka wystawia faktury bez stawki VAT mając na uwadze limity w danych Państwach. Często zdarza się, że klient/konsument/firma podaje niepełne dane. W związku z powyższym Spółka wprowadziła w regulaminie zapis (dla kontrahentów z UE), iż brak podania kompletnych danych spowoduje, potraktowanie nabywcy jako konsumenta i zastosowanie procedury OSS . W miesiącu lutym usługę nabyła firma z Hiszpanii, która podała NIP, nie jest on w systemie VIES aktywny. Czy w związku z zaistniałą sytuacją właściwe jest zastosowanie regulaminu? Moim zdaniem jako księgowej (biuro rachunkowe), Spółka powinna wystawić fakturę naliczając stawkę VAT obowiązującą na terenie RP, czyli 23%.
Skoro polska Spółka świadczy usługi elektroniczne oraz dysponuje numerem NIP swojego hiszpańskiego kontrahenta, to okoliczności te są wystarczające do przyjęcia, że usługa jest świadczona na rzecz podatnika VAT. Tym samym polska Spółka może wystawić fakturę ze stawką VAT 0% w ramach tzw. eksportu usług, ponieważ usługa jest świadczona na rzecz podatnika z innego państwa członkowskiego.
Kwalifikacja usługobiorcy ma istotne znaczenie na gruncie VAT. Inne zasady znajdą zastosowanie do podmiotów będących podatnikami VAT, a inne w przypadku podmiotów będących konsumentami.
Szczególną uwagę należy poświęcić usługobiorcom z innych państw członkowskich. Jak stwierdzono w motywie 16 rozporządzenie Rady (UE) nr 904/2010 z 7.10.2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE. L. z 2010 r. Nr 268, str. 1 ze zm.): „Podmioty gospodarcze coraz częściej korzystają z możliwości potwierdzania ważności numerów identyfikacyjnych VAT za pośrednictwem Internetu. System potwierdzania ważności numerów identyfikacyjnych VAT powinien umożliwiać podmiotom gospodarczym zautomatyzowane potwierdzanie stosownych informacji”.
System VIES ma szczególnie istotne zastosowanie do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, które nie są przedmiotem niniejszej odpowiedzi. Zadane pytanie sprowadza się do świadczenia usług, a więc należy rozważyć, czy zostały spełnione do zakwalifikowania danego świadczenia jako tzw. eksportu usług.
Z art. 28b VATU wynika, że jeżeli usługa jest świadczona na rzecz podatnika VAT, to miejsce opodatkowania znajduje się w tym państwie, w którym usługobiorca będący podatnikiem posiada swoją siedzibę działalności gospodarczej (względnie stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu).
Z art. 28b VATU nie wynika, aby podatnik miał obowiązek weryfikowania, czy kontrahent z innego państwa członkowskiego jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE. Polska spółka jako usługodawca powinna brać pod uwagę jedynie przesłanki określone w art. 28b VATU.
Należy jednocześnie zwrócić uwagę na brzmienie art. 18 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15.3.2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 77, str. 1 ze zm.), zgodnie z którym o ile usługodawca nie ma odmiennych informacji, może uznać, że usługobiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Wspólnoty ma status osoby niebędącej podatnikiem, jeżeli wykaże, że ten usługobiorca nie przekazał mu swojego indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT.
Jednak bez względu na informacje świadczące inaczej, dostawca usług telekomunikacyjnych, nadawczych lub usług świadczonych drogą elektroniczną może uznać usługobiorcę mającego siedzibę na terytorium Wspólnoty za osobę niebędącą podatnikiem, o ile usługobiorca ten nie podał usługodawcy swojego indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT.
Skoro polska Spółka świadczy usługi elektroniczne oraz dysponuje numerem NIP swojego hiszpańskiego kontrahenta, to okoliczności te są wystarczające do przyjęcia, że usługa jest świadczona na rzecz podatnika VAT. Tym samym polska Spółka może wystawić fakturę ze stawką VAT 0% w ramach tzw. eksportu usług, ponieważ usługa jest świadczona na rzecz podatnika z innego państwa członkowskiego.
Praca w komisji wyborczej
Pracownikowi będącemu członkiem komisji wyborczej należy udzielić wolnego od pracy zarówno na dzień głosowania oraz liczenia głosów, jak i na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, w tym również prawa do wynagrodzenia.
Stosownie do postanowień art. 154 KodeksWyb, członkom komisji wyborczych przysługują:
1) diety oraz zwrot kosztów podróży i noclegów;
2) zryczałtowane diety za czas związany z wykonywaniem zadań członka komisji w przypadku członków okręgowych, rejonowych i terytorialnych komisji wyborczych oraz za czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz ustaleniem wyników głosowania w przypadku członków obwodowych komisji wyborczych.
Członkowi obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej w związku z wykonywaniem zadań przysługuje:
1) zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy;
2) do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
Członkowie obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej w razie zamiaru skorzystania ze zwolnienia od pracy, o którym mowa powyżej, są obowiązani, co najmniej na 3 dni przed przewidywanym terminem nieobecności w pracy, uprzedzić, w formie pisemnej, pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, a następnie, nie później niż następnego dnia po upływie okresu nieobecności w pracy, dostarczyć pracodawcy zaświadczenie usprawiedliwiające nieobecność w pracy wykonywaniem zadań komisji.
Zaświadczenie to zawiera:
1) imię i nazwisko osoby wchodzącej w skład danej komisji;
2) wskazanie podstawy prawnej zwolnienia od pracy;
3) przyczynę i czas nieobecności w pracy.
Prezentacja sprawozdawcza lokaty bankowej zawartej w związku z zabezpieczeniem wierzytelności w formie gwarancji bankowej
Tak, zaproponowana prezentacja bilansowa, tj. w grupie innych długoterminowych aktywów finansowych, jest właściwa w przypadku lokaty założonej w banku w związku z zabezpieczeniem pieniężnym banku, który udziela gwarancji bankowej.
Prezentacja lokaty założonej w związku z zabezpieczeniem pieniężnym banku, który udziela gwarancji bankowej wśród aktywów jest właściwa, ponieważ definicja aktywów nie odnosi się do własności, ale do kontroli zasobów majątkowych.
Zakładając, że jednostka, która założyła lokatę nie widzi przesłanek aby kontrahent musiał korzystać z gwarancji bankowej, w konsekwencji czego kwota lokaty nie zostałaby zwrócona jednostce, to nie ma podstaw do odmiennego traktowania tej transakcji. Innymi słowy, ewidencja księgowa, a następnie prezentacja sprawozdawcza przebiega analogicznie jak dla środków pieniężnych na lokacie bankowej. Odsetki uzyskane od lokaty również podlegają standardowemu ujęciu księgowemu jako przychody finansowe. Jedynie prowizje pobrane przez bank od udzielonej lokaty mogą zostać zaliczone albo do kosztów finansowych, albo do kosztów podstawowej działalności jednostki (tj. doliczone do kosztów operacji gospodarczej, dla której wymagana była gwarancja bankowa). Wobec braku jednoznacznego wskazania w zapisach RachunkU decyzja w tym zakresie powinna zostać zapisana w polityce rachunkowości jednostki.
W sprawozdaniu finansowym można założoną lokatę traktować jako długoterminowe lub krótkoterminowe aktywa finansowe (w zależności od terminu upływu gwarancji bankowej) i prezentować odpowiednio w pozycji:
A.IV.3 lit. c) „Inne długoterminowe aktywa finansowe” jeżeli termin upływu gwarancji jest dłuższy niż 12 miesięcy licząc od dnia bilansowego,
B.III.1 lit. b) „Inne krótkoterminowe aktywa finansowe” jeżeli termin upływu gwarancji nie jest dłuższy niż 12 miesięcy licząc od dnia bilansowego,
B.III.1 lit. c) „Inne środki pieniężne” jeżeli termin upływu gwarancji wynosi do 3 miesięcy licząc od dnia bilansowego.
Równolegle z zaprezentowanym ujęciem sprawozdawczym lokaty bankowej, stanowiącej zabezpieczenia gwarancji bankowej należy w dodatkowych informacjach i objaśnieniach do sprawozdania finansowego zawrzeć stosowne wyjaśnienia wskazujące na szczególny charakter tej lokaty, w tym m.in. warunki oraz termin ustania ograniczenia w dysponowaniu tymi środkami pieniężnymi.
„Siła wyższa” a zasady uzupełnienia wynagrodzenia pracownika. Wyjaśnienia ZUS
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku pracownikowi, który korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 KP należy przyjąć stałe miesięczne wynagrodzenie pracownika wynikające z umowy.
Jeżeli natomiast:
- zamiast stałego wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę,
- poza stałym wynagrodzeniem wynikającym z umowy o pracę
pracownikowi przysługują zmienne składniki wynagrodzenia, należy je przyjąć po uzupełnieniu, według zasady opisanej w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej.
Oznacza to, że wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień.
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 8000 zł. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia).
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy przyjąć w stałej miesięcznej wysokości wynikającej z umowy o pracę, po pomniejszeniu o 13,71 % tego wynagrodzenia (8000 – 13,71% = 6903,2 zł.).
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennych/ godzinowym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia). W miesiącu tym pracownik faktycznie przepracował 20 dni i osiągnął wynagrodzenie w wysokości 8900 zł.
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób:
- 8900 zł : 20 = 445 zł
- 445 zł x 22 = 9790 zł – uzupełnione wynagrodzenie za miesiąc sierpień.
Natomiast, aby móc uzupełnić wynagrodzenie zmienne pracownika korzystającego ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ §1 KP przez kilka godzin dziennie, należy każdorazowo ustalić stawkę godzinową pracownika. Jest ona wyliczana przez podzielenie sumy zmiennych składników wynagrodzenia wypłaconych w miesiącu/kwartalnie, w którym wystąpiła nieobecność w pracy, przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych w tym miesiącu/kwartale przez pracownika.
Ustaloną w ten sposób stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin, w których pracownik korzystał z działania siły wyższej i następnie przez 50% (w związku ze zwolnieniem od pracy wynikającym z działania siły wyższej otrzymał on bowiem wynagrodzenie wynoszące 50%). Obliczoną w ten sposób wartość należy dodać do zmiennego wynagrodzenia pracownika osiągniętego w danym miesiącu/kwartale.
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku pracownik osiągnął wynagrodzenie w kwocie 7830 zł i korzystał z dwóch godzin zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia), przepracował zatem 174 z 176 wymaganych godzin.
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób:
- 7830 zł : 174 = 45 zł – stawka godzinowa pracownika
- 45 zł x 2 = 90 zł
- 90 zł x 50% = 45 zł
- 7830 zł + 45 zł = 7875 zł – uzupełnione wynagrodzenie za sierpień.
Dni, w których pracownik korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 KP przez kilka godzin należy uznać za dni przepracowane przez pracownika i w taki sposób płatnik składek winien wykazać je w przedkładanym do ZUS zaświadczeniu.
Źródło: zus.pl
Rozliczenie wspólnie ze współmałżonkiem przez wspólnika spółki komandytowej
Oboje z małżonków opodatkowani według skali podatkowej mogą być na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów. Będzie także możliwe uwzględnienie w zeznaniu składek społecznych opłaconych z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej, jednakże kwota ta będzie podlegała odliczeniu jedynie od odrębnych dochodów małżonka będącego wspólnikiem.
Co do zasady małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Od tej reguły istnieje wyjątek – dotyczy on małżonków między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostających w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Małżonkowie ci mogą być na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków – art. 6 ust. 2 PDOFizU.
Możliwość opodatkowania wspólnie z małżonkiem nie znajdzie zastosowania jedynie w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy RyczałtU (z wyjątkiem objętych w ten sposób podatkiem przychodów z najmu, podnajmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze uzyskiwanych poza prowadzoną działalnością gospodarczą), a także w zakresie podatku liniowego i PodTonażU.
Wobec powyższego jeżeli oboje z małżonków są opodatkowani według skali podatkowej mogą być na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26, art. 26e i art. 26h PDOFizU. W tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.
Mając na uwadze powyższe będzie możliwe uwzględnienie w zeznaniu składek społecznych opłaconych z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej, jednakże kwota ta będzie podlegała odliczeniu jedynie od dochodów małżonka będącego wspólnikiem.
