Nowelizacja ustawy o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości to instytucja, której celem jest realizacja programów rozwoju gospodarki, wspierających działalność innowacyjną i badawczą małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), rozwój regionalny, wzrost eksportu, rozwój zasobów ludzkich oraz wykorzystywanie nowych technologii w działalności gospodarczej.

PARP jest w związku z tym zaangażowana w realizację krajowych i międzynarodowych przedsięwzięć, finansowanych ze środków funduszy strukturalnych, budżetu państwa oraz programów wieloletnich Komisji Europejskiej. PARP bierze też aktywny udział w tworzeniu i efektywnym wdrażaniu polityki państwa w zakresie przedsiębiorczości, innowacyjności i adaptacyjności kadr. Na działalność PARP przeznaczone są znaczne środki finansowe, dlatego też powinna być ona sprawnie zarządzana, a jej funkcjonowanie powinno opierać się o stabilne ramy prawne. Omawiana nowelizacja ustawy z 9.11.2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz.U. z 2000 r. nr 109 poz. 1158 ze zm., dalej jako UtwPARPU) ma w związku z tym na celu dostosowanie przepisów dotyczących PARP do przepisów unijnych dotyczących finansowania działań będących w kompetencji Agencji.

Nowelizacja ma na celu dostosowanie przepisów o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości dwóch unijnych rozporządzeń: rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17.6.2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu tekst mający znaczenie dla EOG (Dz.Urz. UE L 187/1 z 2014 r.) i rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18.12.2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis Tekst mający znaczenie dla EOG (Dz.Urz. UE L 352/1 z 2013 r.).

Zidentyfikowane problemy

Główne problemy związane z dotychczasowym działaniem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości dotyczą:

Zmiany, jakie wprowadza nowelizacja można podzielić na trzy grupy:

1. zmiany z zakresie realizowanych przez Agencję działań; 
2. zmiany usprawniające działanie Polskiej agencji Rozwoju Przedsiębiorczości;  
3. zmiany w systemie nadzoru nad działalnością PARP. 

Efektem wprowadzanych zmian ma być usprawnienie prac Agencji, w tym efektywniejsza obsługa beneficjentów. Celem ustawodawcy jest także zminimalizowanie prawdopodobieństwa występowania nieprawidłowości przy wykorzystaniu przez beneficjentów środków pomocowych, rozdysponowywanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zmiany z zakresie realizowanych przez Agencję działań

Uzupełnieniu uległy ustawowe zadania Agencji oraz sposób ich realizacji. Zmiany objęły m.in. zakres wdrażania instrumentów finansowych oraz możliwości przyznawania pomocy finansowej w formie nagród. Ustawodawca potwierdził także możliwość realizacji działań w zakresie współpracy rozwojowej w porozumieniu z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii oraz zaangażowania Agencji w realizację programów międzynarodowych. Dzięki zmianom przepisów Agencja uzyskała także możliwość realizacji zadań na podstawie umów o wspólne przedsięwzięcie, zawieranych z innymi podmiotami.

Zmiany usprawniające działanie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Najważniejsze zmiany, jakie mają na celu usprawnienie prac Agencji to:

Zmiany w systemie nadzoru nad działalnością PARP

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości jest jedyną agencją wykonawczą, poza Agencją Mienia Wojskowego, w której działa rada nadzorcza. Nowelizacja zakłada likwidację rady nadzorczej PARP. Według ustawodawcy są inne mechanizmy pozwalające na skuteczny nadzór nad pracami Agencji, w tym nadzór wydatkowania środków unijnych przez Instytucję Zarządzającą lub Instytucję Pośredniczącą, czy też zatwierdzanie dokumentów programowych i sprawozdawczych przez ministra właściwego ds. Gospodarki.

Zmiany w ubezpieczeniu społecznym rolników

Do Rady Ministrów trafił projekt, który został przygotowany przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju dotyczący zmian przepisów ustawy z 17.5.1989 r. – Prawo geodezyjnego i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 725 ze zm.). Celem proponowanych zmian jest także nowelizacja ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 299 ze zm.). Na skutek proponowanych zmian umowy dzierżawy gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat przestaną być rejestrowane w ewidencji gruntów i budynków. Umowy te, mające związek z uzyskaniem świadczeń emerytalnych potwierdzać będzie wójt, burmistrz lub prezydent miasta, właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy.

Projekt trafił do konsultacji.

Zmiany w ustawie – Prawo geodezyjne i kartograficzne

Do Rady Ministrów trafił projekt, który został przygotowany przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju dotyczący zmian przepisów ustawy z 17.5.1989 r. – Prawo geodezyjnego i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 725 ze zm.; dalej: PrGeodKart). Celem proponowanych zmian jest wprowadzenie nieodpłatnego udostępniania zbiorów danych ortofotomapy, państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, szczegółowych osnów geodezyjnych, numerycznego modelu terenu, zbiorów danych dotyczących geometrii działek ewidencyjnych oraz obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:10 000-1:100 000. Ponadto, dotychczasowy Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości ma zostać przekształcony w Rejestr Cen Nieruchomości.

Do legalnego słowniczka pojęć ustawodawca wprowadził nowe definicje: „czynności geodezyjnych na potrzeby budownictwa”, „ mapy do celów projektowych” oraz „ geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej obiektów budowlanych ”.

Weryfikacja zbiorów danych lub innych materiałów stanowiących wyniki prac geodezyjnych ma następować dla obszaru objętego zgłoszeniem prac do 1 ha, nie później niż w terminie 7 dni roboczych; dla obszaru objętego zgłoszeniem prac powyżej 1 ha do 10 ha, nie później niż w terminie 10 dni roboczych, dla obszaru objętego zgłoszeniem prac powyżej 10 ha, nie później niż w terminie 20 dni roboczych. W przypadku przekroczenia terminów, o których mowa, właściwy wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego będzie mógł wymierzyć staroście karę w wysokości 100 zł za każdy dzień zwłoki. Jej wymierzenie następować ma w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Wnioskodawcy proponują, by obowiązek zgłoszenia prac geodezyjnych oraz przekazania wyników tych prac do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego nie obejmował prac geodezyjnych dotyczących tyczenia budynków i sieci uzbrojenia terenu.

Za udostępnianie materiałów zasobu dotyczących zgłoszonych prac geodezyjnych polegających na:

a) wznowieniu znaków granicznych,

b) wyznaczeniu punktów granicznych lub ustaleniu przebiegu granic działek ewidencyjnych,

c) geodezyjnej inwentaryzacji obiektów budowlanych,

d) sporządzeniu mapy z projektem podziału nieruchomości,

e) sporządzeniu mapy do celów prawnych,

f) sporządzeniu mapy do celów projektowych,

g) sporządzeniu projektu scalenia i podziału nieruchomości,

h) sporządzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów,

i) rozgraniczeniu nieruchomości,

j) wykonaniu innej czynności lub dokumentacji geodezyjnej w postaci map, rejestrów lub wykazów na potrzeby postępowań administracyjnych, postępowań sądowych lub czynności cywilnoprawnych, której wykonanie skutkuje zmianą w bazach danych

– pobierana ma być opłata ryczałtowa.

Za obszar objęty zgłoszeniem pracy do 1 ha w wysokości 100 zł, powyżej 1ha do 10 ha w wysokości 100,00 zł oraz dodatkowo kwota 10,00 zł za każdy rozpoczęty hektar powyżej 1 ha, powyżej 10 ha w kwocie 190,00 zł oraz dodatkowo kwota 5,00 zł za każdy rozpoczęty hektar powyżej 10 ha.

Projekt trafił do konsultacji.

Ustawa o dostępności informacji publicznej dla niepełnosprawnych podpisana przez Prezydenta

Projekt ustawy z 4.4.2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (druk sejmowy nr 3119) określa:

1) wymagania dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych;

2) wymagania dotyczące treści, przeglądu i aktualizacji deklaracji dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych oraz ich publikacji;

3) kompetencje organu właściwego w sprawach monitorowania zapewniania dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych oraz nadzoru nad stosowaniem przepisów ustawy;

4) zasady monitorowania zapewniania dostępności cyfrowej stron internetowych lub aplikacji mobilnych oraz prowadzenia sprawozdawczości w zakresie dostępności cyfrowej;

5) postępowanie w sprawie zapewniania dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub ich elementów.

Ustawa będzie miała zastosowanie do pięciu grup podmiotów publicznych, tj. do:

1) jednostek sektora finansów publicznych (JSFP);

2) innych niż JSFP państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej;

3) innych niż wymienione wyżej podmioty – osób prawnych, utworzonych w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty te, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio albo pośrednio przez inny podmiot: finansują je w ponad 50% lub posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego;

4) związków wymienionych wyżej podmiotów;

5) organizacji pozarządowych których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z 24.4.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 688; dalej: DziałPożytkPublWolontU) prowadzących działalność w sferze zadań publicznych wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 6, 7 lub 10 DziałPożytkPublWolontU (chodzi o działalność w zakresie: ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej, działalności na rzecz osób niepełnosprawnych lub działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym).

Podmioty publiczne będą zapewniały dostępność cyfrową przez spełnienie przez ich stronę internetową lub aplikację mobilną wymagań określonych w załączniku do projektu ustawy. Dostępność cyfrowa strony internetowej i aplikacji mobilnej ma polegać na zapewnieniu ich funkcjonalności, kompatybilności, postrzegalności i zrozumiałości . Jeżeli jednak podmiot publiczny nie będzie w stanie zapewnić dostępności cyfrowej elementu strony internetowej lub aplikacji mobilnej, zapewni alternatywny sposób dostępu do tego elementu. Ma to polegać, w szczególności, na zapewnieniu kontaktu telefonicznego, korespondencyjnego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub za pomocą tłumacza języka migowego, lub tłumacza-przewodnika, o których mowa w przepisach ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się, jeżeli podmiot publiczny udostępnia taką możliwość.

Podmioty publiczne będą sporządzały deklarację dostępności w sposób dostępny cyfrowo. Deklaracja dostępności ma być sporządzana z wykorzystaniem wzoru określonego w załączniku do decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1523 z 11.10.2018 r. ustanawiającej wzór oświadczenia w sprawie dostępności zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego (Dz.Urz. UE L 256 z 12.10.2018, s. 103). Deklaracja dostępności ma też zawierać:

1) datę publikacji strony internetowej lub aplikacji mobilnej;

2) datę ostatniej aktualizacji strony internetowej lub aplikacji mobilnej, po dokonaniu istotnej zmiany jej zawartości, polegającej w szczególności na zmianie wyglądu lub struktury prezentowanych informacji lub zmianie sposobu publikowania informacji;

3) informację lub link do informacji o sposobie dokonania oceny dostępności cyfrowej;

4) dane teleadresowe siedziby podmiotu publicznego wraz ze wskazaniem danych kontaktowych osoby wyznaczonej do realizacji spraw w zakresie dostępności cyfrowej w tym podmiocie publicznym;

5) informacje na temat utworzonych na stronie internetowej lub w aplikacji mobilnej skrótów klawiszowych służących przemieszczaniu się po elementach strony internetowej lub aplikacji mobilnej i uruchamianiu dostępnych na nich funkcji;

6) informację o dostępności architektonicznej siedziby podmiotu publicznego dla osób niepełnosprawnych;

7) informację o dostępności tłumacza języka migowego za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej wraz z informacją o metodach umożliwiających skorzystanie z tej funkcji albo informację o jej braku;

8) link do deklaracji dostępności aplikacji mobilnej, w przypadku posiadania przez podmiot publiczny aplikacji mobilnej;

9) informację o możliwości powiadomienia podmiotu publicznego o braku dostępności cyfrowej;

10) link do strony internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich;

11) dodatkowo – wskazanie adresu elektronicznego, pod którym możliwe jest pobranie i zainstalowanie danej aplikacji mobilnej.

Ponadto, podmiot publiczny:

1) umieści link do opublikowanej deklaracji dostępności w taki sposób, aby użytkownik strony internetowej mógł mieć do niego dostęp podczas nawigacji po stronie internetowej;

2) publikując deklarację dostępności aplikacji mobilnej, umieści link do niej w miejscu, z którego pobierana jest aplikacja mobilna.

Trzeba też dodać, że każdy będzie miał prawo wystąpić do podmiotu publicznego z żądaniem zapewnienia dostępności cyfrowej wskazanej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej oraz elementów niedostępnych cyfrowo, albo o jego udostępnienie za pomocą alternatywnego sposobu dostępu. Żądanie takie będzie zawierać:

1) dane kontaktowe osoby występującej z żądaniem;

2) wskazanie strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego, które mają być dostępne cyfrowo;

3) wskazanie sposobu kontaktu z osobą występującą z żądaniem;

4) wskazanie alternatywnego sposobu dostępu, jeżeli dotyczy.

Jeżeli zapewnienie dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego nie może nastąpić w tym terminie, podmiot publiczny niezwłocznie powiadamia osobę występującą z żądaniem o przyczynach opóźnienia oraz terminie, w którym zapewni dostępność cyfrową wskazanej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementu strony internetowej, lub aplikacji mobilnej, jednak nie dłuższym niż dwa miesiące od dnia wystąpienia z żądaniem. Przy czym, podmiot publiczny odmówi zapewnienia dostępności cyfrowej elementu strony internetowej lub aplikacji mobilnej, jeżeli miałoby się to wiązać z ryzykiem naruszenia integralności lub wiarygodności przekazywanych informacji (patrz art. 18 projektu ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 19 projektu ustawy przewidziano kary pieniężne dla podmiotu publicznego, który:

1) w sposób nieuzasadniony i uporczywy nie zapewnia dostępności cyfrowej strony internetowej lub aplikacji mobilnej – kara wyniesie do 10 000 zł;

2) nie sporządza i nie publikuje deklaracji dostępności albo nie zawiera w deklaracji dostępności elementów – kara wyniesie do 5000 zł;

3) nie zapewnia dostępności cyfrowej strony podmiotowej BIP oraz elementów i funkcji strony internetowej lub aplikacji mobilnej – kara wyniesie do 5000 zł.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 5-11, art. 12 pkt 2 i 3 oraz art. 13-19 (chodzi o przepisy dotyczące m.in. zapewniania dostępności cyfrowej, w tym deklaracji dostępności), które wchodzą w życie w zakresie:

Sentencja

Obowiązek składania oświadczenia majątkowego przez kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej utworzonego przez gminę

Radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym. W orzecznictwie sądowym brak jest jednolitego stanowiska w przedmiocie kwalifikacji kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej utworzonego przez gminę jako kierownika jednostek organizacyjnej samorządu gminnego, na którym spoczywa obowiązek złożenia takiego oświadczenia. Dominująca w orzecznictwie jest pozytywna odpowiedź na to pytanie. Jednak obecne jest w orzecznictwie i stale komentowane stanowisko, wedle którego kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej utworzonego przez gminę nie jest zaliczany do kierowników jednostek organizacyjnych gminy. Rozbieżność ta ma znaczenie z punktu widzenia konsekwencji niedochowania obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego w tym utraty części wynagrodzenia i odwołania ze stanowiska.

Kolejna nowelizacja rozporządzenia dotyczącego kwalifikacji nauczycieli

Z dniem 1.9.2019 r. dotychczasowe placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego staną się centrami kształcenia zawodowego. Stosownie do art. 63 ustawy z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245 ze zm.) w przypadku złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na założenie po 31.8.2019 r. dotychczasowej placówki kształcenia praktycznego lub dotychczasowego ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego, osoba prawna inna niż JST lub osoba fizyczna, jest zobowiązana dostosować odpowiednio wniosek i przedłożyć właściwemu organowi JST wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia w centrach kształcenia zawodowego, zawierający imiona i nazwiska nauczycieli oraz informację o ich kwalifikacjach. Tożsamy obowiązek istnieje w przypadku ewidencji niepublicznych placówek kształcenia praktycznego.

W związku z powyższym zmieniono § 10 NauczKwalifR tak, aby przepis ten obejmował nauczycieli zatrudnionych w centrach kształcenia zawodowego. W stosunku do tych nauczycieli będą stosowane takie same zasady, jakie dotychczas obowiązywały nauczycieli zatrudnionych w placówkach kształcenia praktycznego i ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego tj. nauczyciele ci muszą posiadać kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela określone w § 3, § 4, § 6 lub § 15 NauczKwalifR w zakresie przedmiotu lub zajęć, które prowadzą.

Zmiany dostosowujące i porządkujące

Studia na kierunku psychologia mogą się odbywać w systemie jednolitym lub w systemie dwustopniowym, dającym kompetencje odpowiadające jednolitym studiom magisterskim. W związku z powyższym uaktualniono przepisy § 15 ust. 4 pkt 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 3 i § 18 NauczKwalifR tak, aby te przepisy obejmowały osoby, które ukończyły studia pierwszego i drugiego stopnia na kierunku psychologia. Zmiana w § 22 NauczKwalifR dotyczącym kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela terapeuty pedagogicznego w przedszkolach, szkołach i placówkach polega na dodaniu możliwości skończenia, obok studiów podyplomowych w zakresie terapii pedagogicznej, także kursu kwalifikacyjnego w zakresie terapii pedagogicznej.

Zmianą o charakterze dostosowawczym, która objęła całe rozporządzenie, było zastąpienie sformułowania „studia wyższe” pojęciem „studia”. Kwestie dotyczące poziomu kształcenia ponadmaturalnego i ponadlicealnego regulują przepisy o szkolnictwie wyższym. Podkreślenia wymaga, że przepisy te na przestrzeni lat wielokrotnie się zmieniały. W aktualnym stanie prawnym stosownie zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 1 ustawy z 20.7.2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U z 2018 r. poz. 1668 ze zm.) studia są prowadzone na określonym kierunku, poziomie i profilu na podstawie programu studiów, który określa efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z 22.12.2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, z uwzględnieniem uniwersalnych charakterystyk pierwszego stopnia określonych w tej ustawie oraz charakterystyk drugiego stopnia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy. Z drugiej strony rozporządzenie musi uwzględniać merytoryczny zakres kształcenia zmieniający się na przestrzeni lat, gdyż nauczyciele uzyskiwali kwalifikacje na podstawie przepisów obowiązujących w kolejnych latach. W związku z powyższym zmieniono również definicję zawartą w § 2 pkt 10 NauczKwalifR tak, aby powiązać kierunek studiów ze Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji.

Dodano nowy przepis – § 29 ust. 1a, który określa kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela wychowawcy w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w tym przeznaczonych dla nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną, i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, zakładach poprawczych, w tym przeznaczonych dla nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną, i schroniskach dla nieletnich. Na podstawie nowego przepisu kwalifikacje takie będą również posiadały osoby, które ukończyły studia pierwszego stopnia prowadzone na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie rozporządzenia MNiSW z 17.1.2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, oraz spełniają pozostałe wymagania kwalifikacyjne.

Możliwość pozwania gminy do sądu cywilnego przez placówkę prywatną w sprawie zaniżenia dotacji

Bożena G. prowadziła w J. prywatne przedszkole. Z tego tytułu pobierała od gminy dotację oświatową. W 2013 r. otrzymała na swoją działalność od gminy ponad 700 tys. zł.

Mimo otrzymanej dotacji właścicielka przedszkola obliczyła, że gmina uwzględniła przy ustalaniu dotacji także opłaty wnoszone przez rodziców – czesne i wartość wyżywienia dzieci. Stwierdziła więc, że dotacja nie powinna tych kwot uwzględniać i tym samym została ona zaniżona o ponad 240 tys. zł. Skierowała więc do sądu pozew o zapłatę tej kwoty przez gminę J.

Gmina J. zakwestionowała całość procesu, twierdząc, że w tego typu sprawach droga sądowa w zasadzie jest niedopuszczalna. Jest to bowiem sprawa o wykonywanie obowiązków przez administrację publiczną. Tym samym proces przed sądem powszechnym (cywilnym) jest niedopuszczalny – ewentualnie zainteresowana właścicielka przedszkola powinna wystąpić na drogę administracyjną a później sądowo-administracyjną.

Sąd Najwyższy ostatecznie oddalił skargę kasacyjną gminy. Wskazał, że aktualny art. 47 ustawy z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 ze zm., dalej: FinZadOśwU) określa wprawdzie czynności podejmowane przez organy gminne w zakresie ustalenia lub przekazania dotacji oświatowej jako sprawy z zakresu administracji publicznej. Ale to nie wyklucza pozwania gminy przed sąd powszechny, w sytuacji, gdy organ samorządowy źle ustali wysokość należnej dotacji. Jest możliwe wytoczenie powództwa w sytuacji, gdy placówka oświatowa otrzyma środki z dotacji, wskaże, że ich wielkość jest zaniżona, a gmina tych żądań nie uwzględni.

Kwestią dyskusyjną może jednak być – na co zwrócił uwagę SN – czy konieczny będzie prejudykat, tj. prawomocne rozstrzygnięcie administracyjne, lub orzeczenie sądu administracyjnego, negatywne dla placówki oświatowej. Sąd Najwyższy zauważył, że będzie to oznaczało szkodę po stronie placówki i ta szkoda może być przedmiotem rozstrzygnięcia sądu powszechnego.

Ale w rozpatrywanej sprawie obecne przepisy nie będą jeszcze zastosowania. Wynika to wprost z art. 91 FinZadOśwU, który nakazuje zastosowanie przepisów dotychczasowych do spraw o dotacje realizowane przed wejściem w życie nowych przepisów, tj. w praktyce o należności z tytułu dotacji za 2017 r. i lata wcześniejsze. Tak więc i w wypadku wcześniejszych spraw dotyczących dotacji dla placówek oświatowych, takich jak prywatne przedszkola, właściwą drogą dochodzenia roszczeń jest droga sądowa przez sądami powszechnymi (cywilnymi). W pełni zastosowanie nadal ma bowiem reguła określona przez SN w wyroku z 3.1.2007 r. (IV CSK 312/06), zgodnie z którą, jeżeli w ustawie nie przewidziano w ogóle przepisu kompetencyjnego, przesądzającego o właściwości organu administracji lub sądu administracyjnego do orzekania w określonej sprawie, w której powód domaga się ochrony prawnej, to sąd ma bezwzględny obowiązek rozpoznać sprawę co do istoty.

W przypadku spraw dotyczących zaniżonych dotacji oświatowych wypłaconych za 2017 r. i lata wcześniejsze placówka oświatowa ma ewidentne roszczenie cywilnoprawne o zapłatę brakujących kwot dotacji. W przypadku spraw późniejszych, cywilna droga sądowa nie jest wykluczona, ale konieczne może być uzyskanie przez placówkę najpierw negatywnej decyzji gminy w sprawie zapłaty brakujących kwot dotacji, względnie prawomocne rozstrzygnięcie sądu administracyjnego oddalające lub odrzucające skargę placówki na negatywną dla niej decyzję gminy.

Nowa ustawa o ochronie danych osobowych- zmiany w zakresie prawa pracy

Przepis art. 4 przedmiotowej ustawy wprowadza istotne zmiany w ustawie z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 ze zm., dalej jako: KP).

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie jedynie podania następujących danych osobowych obejmujących:

1) imię (imiona) i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3) dane kontaktowe wskazane przez kandydata;

4) wykształcenie;

5) kwalifikacje zawodowe;

6) przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Wymaga podkreślenia, że pracodawca może wymagać takich danych tylko gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku.

Natomiast po nawiązaniu stosunki pracy, pracodawca może żądać od pracownika podania dodatkowo danych osobowych obejmujących:

1) adres zamieszkania;

2) numer PESEL, a w przypadku jego braku – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;

3) inne dane osobowe pracownika, a także dane osobowe dzieci pracownika i innych członków jego najbliższej rodziny, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy;

4) wykształcenie i przebieg dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie;

5) numer rachunku płatniczego, jeżeli pracownik nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.

Nowe brzmienie przepisów Kodeksu pracy w art. 22¹ § 1–3 wskazuje na kategorie danych osobowych, które są niezbędne do pozyskania przez pracodawcę, w związku z podejmowaniem przez niego działań przed zawarciem umowy o pracę oraz po jej zawarciu. Natomiast udokumentowanie danych osobowych pozyskanych od tych osób może nastąpić tylko w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia. W uzasadnieniu projektu ustawy podkreślono, że „Jednocześnie norma prawna nie zwalnia pracodawców od konieczności oceny, czy wszystkie z gromadzonych danych konieczne są do celu, jakim jest zatrudnienie określonej osoby. Nie każdy stosunek pracy uzasadnia bowiem gromadzenie informacji o wykształceniu, kwalifikacjach zawodowych lub przebiegu dotychczasowego zatrudnienia osoby ubiegającej się o zatrudnienie. W związku z powyższym projekt przewiduje, że pracodawca żąda podania danych osobowych, o których mowa w § 1 pkt 4–6, gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku. Powyższa norma służy pełnej realizacji przewidzianej w art. 5 ust. 1 lit. c RODO zasady minimalizmu przetwarzania danych. Inne dane osobowe (niewymienione w katalogu obligatoryjnych danych pozyskiwanych przez pracodawcę) będą mogły być pobierane m.in. gdy będzie to niezbędne do wypełniania obowiązku pracodawcy nałożonego przepisem prawa” (Uzasadnienie, s. 24).

Ponadto gromadzenie danych osobowych kandydata lub pracownika możliwe jest również na podstawie zgody takiej osoby. Zgoda taka musi jednak odpowiadać wszystkim wymogom przewidzianym zarówno w RODO, jak również w innych przepisach Kodeksu pracy. „Z możliwości przetwarzania danych osobowych osoby ubiegającej się o zatrudnienie lub pracownika na podstawie ich zgody wyłączone jednak zostaną dane osobowe, o których mowa w art. 10 RODO (tj. dane osobowe dotyczące wyroków skazujących i naruszeń prawa). Oznacza to, iż tego rodzaju dane osobowe będą mogły być przetwarzane wyłącznie w przypadku, kiedy przepis prawa będzie przewidywać obowiązek ich żądania przez pracodawcę lub obowiązek ich udostępnienia przez osobę ubiegającą się o zatrudnienie lub pracownika (na podstawie art. 10 RODO)” (Uzasadnienie, s. 25).

W nowelizacji ustawy wprost wskazano, że brak zgody lub jej późniejsze wycofanie nie może powodować żadnych negatywnych konsekwencji dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie lub pracownika w zakresie stosunku pracy.

Istotne zmiany dotyczą także kwestii monitoringu zakładu pracy. Przede wszystkim monitoring nie może obejmować pomieszczeń zakładowej organizacji związkowej, gdyż może to naruszać zasadę wolności i niezależności związków zawodowych. Monitoring nie może obejmować także pomieszczeń sanitarnych, szatni, stołówek oraz palarni, chyba że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników lub ochrony mienia lub kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę i nie naruszy to godności oraz innych dóbr osobistych pracownika, w szczególności poprzez zastosowanie technik uniemożliwiających rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób. Monitoring pomieszczeń sanitarnych wymaga uzyskania uprzedniej zgody zakładowej organizacji związkowej, a jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – uprzedniej zgody przedstawicieli pracowników wybranych w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

„Wygaszenie” strony ESPD i nowy JEDZ na stronie internetowej UZP

W związku z powyższym na „wysokości zadania” stanął UZP, który przygotował za pośrednictwem swojej strony internetowej nieodpłatne narzędzie wspierające zamawiających i wykonawców w stosowaniu standardowego formularza JEDZ w wersji elektronicznej (zob. http://espd.uzp.gov.pl). Narzędzie zbudowane jest z komponentów oferowanych przez Komisję Europejską i tym samym posiada podobne funkcjonalności. W postępowaniu prowadzonym drogą elektroniczną ESPD można wyeksportować, zapisać i przekazać elektronicznie. Zamawiający i wykonawcy mogą utworzyć nowy formularz JEDZ, ponownie wykorzystać formularz wygenerowany w udostępnianym narzędziu oraz przeglądać elektroniczną wersję JEDZ przekazaną wraz z ofertą albo wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

Warto przypomnieć, że JEDZ przedłożony we wcześniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wykonawca może ponownie wykorzystać, o ile zawarte w nim informacje są nadal poprawne i aktualne.