Projekt rozporządzenia w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego

Rozporządzenie to jest wynikiem analizy ok. 2-letniego okresu obowiązywania obecnych przepisów wykonawczych. Wprowadzane nim zmiany dotyczą następujących aspektów:

1) sposobu wyliczania wpłaty na koszty nadzoru oraz

2) terminu jej wnoszenia, jak i w końcu

3) wysokości obowiązującej stawki.

Wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru

Stosownie do projektowanego rozporządzenia, wysokość wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru należnej od pośrednika kredytu hipotecznego za dany rok kalendarzowy, zwanej dalej „należną wpłatą”, podlegać będzie ‒ w dalszym ciągu ‒ obliczeniu jako iloczyn procentowego udziału zaliczek należnych od pośrednika kredytu hipotecznego w danym roku kalendarzowym w ogólnej sumie zaliczek należnych za dany rok kalendarzowy od pośredników kredytu hipotecznego oraz kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku kalendarzowym. Koszty nadzoru wyliczane mając być już według (nowość) wzoru wprowadzonego nowym rozporządzeniem.

Każdorazowo jednak, wartość kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku przyjęta do wyliczenia należnej wpłaty będzie ustalana w wysokości nieprzekraczającej iloczynu sumy przychodów pośredników kredytu hipotecznego z działalności pośrednictwa kredytu hipotecznego w danym roku kalendarzowym i stawki 0,3%. Przypomnieć należy jedynie w tym miejscu, iż aktualnie obowiązująca stawka wynosi jedynie 0,15%.

Zaliczka na poczet pokrycia kosztów nadzoru

Pośrednicy kredytu hipotecznego zobligowani zostali do ustalania za dany rok kalendarzowy zaliczki na poczet pokrycia kosztów nadzoru w wysokości stanowiącej iloczyn sumy przychodów z działalności pośrednictwa kredytu hipotecznego uzyskanych przez danego pośrednika kredytu hipotecznego (w tym też i przez jego agentów) w roku poprzedzającym rok, za który jest wpłacana zaliczka, i stawki 0,3%.

Ważne

Przypomnieć należy, iż aktualnie obowiązujące przepisy nakładają na pośredników obowiązek ustalania zaliczki już za okresy półroczne, lecz z uwzględnieniem niższej stawki, gdyż wynoszącej tylko 0,1%.

Zdaniem projektodawców, 2 lata obowiązywania aktualnych przepisów wykonawczych pokazało, że rozkład zadań nadzorczych nad pośrednikami kredytów hipotecznych wymaga wprowadzenia zmian w strukturze finansowania kosztów nadzoru, tak by adekwatnie dostosować obciążenie podmiotów tymi kosztami. Ponadto, ustawowy limit kosztów nadzoru do pokrycia przez pośredników kredytów hipotecznych ustalony na poziomie 0,3% przychodu powoduje, że pokryta jest mniej niż połowa kosztów nadzoru w tym sektorze rynku finansowego. Jednocześnie w chwili obecnej zaliczki (dwie zaliczki półroczne według stawki 0,1%) pobierane od podmiotów stanowią mniej niż 1/3 kosztów nadzoru generowanych przez pośredników kredytów hipotecznych, a co za tym idzie konieczna staje się dopłata przy rozliczeniu rocznym. Podwyższenie stawki, według której wyliczane są kwoty zaliczki, mimo że nie spowoduje co prawda pokrycia całości generowanych przez sektor kosztów, to jednak zmniejszy wysokość straty odpowiadającej kosztom nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego.

Należne zaliczki podlegać będą wpłacie przelewem na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, najpóźniej do końca pierwszego kwartału danego roku kalendarzowego. Tym samym, należna wpłata będzie uiszczana już tylko raz w roku, a nie jak dotychczas dwa razy w roku (za każde półrocze do końca drugiego miesiąca danego półrocza).

W odniesieniu zaś do pośredników kredytu hipotecznego podejmujących dopiero działalność, wpłata pierwszej zaliczki przez tych pośredników dokonywana będzie dopiero za rok następujący po roku, w którym dany pośrednik rozpoczął działalność. Obecnie, pośrednik taki wpłaca pierwszą zaliczkę już za półrocze następujące bezpośrednio po półroczu, w którym rozpoczął działalność.

Niezależnie od obowiązku wpłaty samej zaliczki, projektowane rozporządzenia nakłada na pośredników (znany już dotychczas) obowiązek informowania KNF o podstawie naliczenia i okresie, jakiego dotyczy dana zaliczka. Informacja ta przekazywana ma być na formularzu, którego nowy wzór określony został w załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia. Niezależnie od powyższego wymogu, projekt zachowuje dopuszczalność składania przedmiotowej informacji również w postaci dokumentu elektronicznego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 700 ze zm.; dalej: InformPodPublU).

Ważne

Wysokość kosztów nadzoru obowiązujących w danym roku kalendarzowym, jak też wysokość należnej sumy zaliczek za dany rok kalendarzowy od wszystkich pośredników kredytu hipotecznego będą zaś – tak jak dotychczas ‒ podlegać ustaleniu i podaniu do publicznej wiadomości przez Przewodniczącego KNF w drodze komunikatu ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym KNF w terminie do dnia 31 maja każdego roku kalendarzowego.

Deklaracja wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru

Projektowane rozporządzenie przewiduje również – stosowany i obecnie – obowiązek składania do KNF deklaracji wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru należnej od pośrednika kredytu hipotecznego, w której pośrednik ten zobligowany jest ponadto wykazać kwotę należnej wpłaty oraz kwotę ewentualnej nadpłaty albo niedopłaty. Nowe rozporządzenie wprowadza przy tym nowy termin składania przedmiotowych deklaracji. Deklaracje składane mają być już bowiem do 30 czerwca każdego kolejnego roku kalendarzowego, nie zaś jak przewidują to aktualnie obowiązujące przepisy – w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia komunikatu Przewodniczącego KNF w sprawie wysokości kosztów nadzoru obowiązujących w danym roku kalendarzowym oraz należnej sumy zaliczek za dany rok kalendarzowy od wszystkich pośredników kredytu hipotecznego. Nowe rozwiązanie ma umożliwić rozłożenie w czasie czynności związanych z ewidencjonowaniem i weryfikowaniem wpłat przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, w drodze zmniejszenia obciążeń biurokratycznych i obowiązków administracyjnych podmiotów zobowiązanych.

Deklaracja składana będzie zgodnie z nowym jej wzorem, zawartym w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Projekt przewiduje przy tym – jak dotychczas – możliwość składania przedmiotowych deklaracji także w postaci dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów InformPodPublU.

Nadpłaty i niedopłaty wpłat na pokrycie kosztów nadzoru

Z porównania dokonanej przez pośrednika wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru z wpłatą należną, może wyniknąć nadpłata bądź niedopłata. Stosownie do § 7 projektowanego rozporządzenia, nadpłata w zakresie uiszczonej opłaty powstawać będzie wówczas, gdy kwota należnej wpłaty będzie niższa niż kwota zaliczek wpłaconych przez danego pośrednika kredytu hipotecznego. W razie zaistnienia takiej sytuacji, kwota równa kwocie nadpłaty zwracana będzie pośrednikowi na dotychczasowych zasadach, tj. w terminie 30 dni od dnia złożenia deklaracji oraz na pisemny wniosek pośrednika i wskazany przez niego numer rachunku bankowego.

Z kolei, w przypadku powstania niedopłaty, pośrednik kredytu hipotecznego zobligowany będzie dokonać wpłaty brakującej części należności na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, w terminie już do 30 czerwca danego roku, nie zaś jak dotychczas w terminie przewidzianym jak dla zwrotu kwoty nadpłaty (tj. w ciągu 30 dni od dnia złożenia deklaracji).

Termin wejścia w życie nowego rozporządzenia

Projekt zakłada, iż nowe rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1.1.2020 r. Z tą też datą utracić ma moc aktualne rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 3.10.2017 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1914).

Zmiany w Prawie Budowlanym

Ustawa wprowadzi zakaz pobierania przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne opłaty za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci. dotyczy starych, co najmniej 20-letnich, samowoli budowlanych. Łatwiej będzie je zalegalizować, co pozwoli włączyć je w system kontroli bezpieczeństwa. Warunkiem skorzystania z uproszczonej, bezpłatnej procedury będzie przedstawienie ekspertyzy technicznej, potwierdzającej możliwość bezpiecznego użytkowania obiektu i geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. W nowelizacji pojawią się kolejne zwolnienia z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę, między innymi dla instalacji gazowych wykonywanych wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku. Z obowiązku zgłoszenia zwolnione będą np. urządzenia melioracji wodnej. [1].

Najistotniejsze szczegółowe punkty projektu:

1) zmiany w zakresie uzyskiwania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych. Zgody na odstępstwo udziela albo odmawia udzielenia organ administracji architektoniczno-budowlanej w drodze postanowienia, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, Obecnie zgodę, o której mowa wydaje minister;

2) do zgłoszenia robót budowlanych inwestor będzie dołączał projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym, oraz projekt architektoniczno-budowlany;

3) podzielono obiekty/roboty budowlane na:

a) takie, których budowa nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, ale wymaga zgłoszenia,

b) takie, których budowa nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia,

c) takie, których budowa nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, ale wymaga zgłoszenia,

d) wykonywanie robót budowlanych, które nie wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia,

e) wykonywanie robót budowlanych, których budowa wymaga pozwolenia;

4) zostało przedefiniowane pojęcie projektu budowlanego, a także zmniejszono liczbę egzemplarzy projektu − do trzech, z których jeden egzemplarz przeznaczony jest dla inwestora, jeden egzemplarz dla organu zatwierdzającego projekt oraz jeden egzemplarz dla właściwego organu nadzoru budowlanego;

5) wprowadzono przepis, zgodnie z którym nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat;

6) ustanowienie kierownika budowy przed rozpoczęciem budowy będzie dotyczyło wyraźnie wskazanych przypadków o charakterze katalogu zamkniętego.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

[1] https://www.gov.pl/web/inwestycje-rozwoj/pakiet-wolnosciowy-w-prawie-budowlanym

Ulga na złe długi w podatkach dochodowych od 1.1.2020 r.

W podatkach dochodowych przychodami, co do zasady, są kwoty należne podatnikowi choćby faktycznie nie zostały przez niego otrzymane. Zatem przychód powstaje również w przypadku, gdy należność z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi, nie została uregulowana. Natomiast kosztem uzyskania przychodów są wydatki wynikające z operacji gospodarczych, nawet jeżeli nie zostaną one zapłacone. Aby zmobilizować dłużników do zapłaty zobowiązania w podatkach dochodowych wprowadzono również tzw. ulgę na złe długi.

Ulga na złe długi w podatkach dochodowych

Od przyszłego roku wierzyciel będzie miał możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli nie zostanie ona uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu jej terminu płatności wskazanego na fakturze lub w umowie

Nieuregulowanie wierzytelności spowoduje również konsekwencje po stronie dłużnika. Będzie on miał obowiązek doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty zobowiązania, nieuregulowanego w terminie 90 dni od daty płatności.

Zgodnie z art. 18f ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865; dalej: PDOPrU) i odpowiednio art. 26i ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.; dalej: PDOFizU), podstawa opodatkowania:

1) (u wierzyciela) może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;

2) (u dłużnika) podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

W przypadku, gdy po dokonaniu korekty podstawy opodatkowania należność zostałaby uregulowana (zbyta) wierzyciel będzie musiał zwiększyć podstawę opodatkowania oraz zapłacić podatek w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana (zbyta). Natomiast w przypadku uregulowania zobowiązania przez dłużnika będzie miał on prawo do korekty zwrotnej w rozliczeniu za okres, w którym zobowiązanie to zostanie uregulowane.

Nowe przepisy w zakresie dokonania korekty podstawy opodatkowania przewidują również rozwiązania, które pozwalają na ich stosowanie w przypadku uregulowania lub zbycia części danej wierzytelności, co zapewnia elastyczność w radzeniu sobie z przeterminowanymi płatnościami zarówno po stronie dłużnika, jak i wierzyciela.

Warunki skorzystania z ulgi na złe długi

Przepisy dotyczące wierzycieli i dłużników w zakresie zastosowania ulgi na złe długi w podatku dochodowym stosuje się wyłącznie do wierzytelności lub zobowiązań, odpowiednio o zapłatę lub do zapłaty, świadczeń pieniężnych, wynikających z transakcji handlowych, jeżeli z tytułu tych transakcji przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów, bez względu na termin ich ujęcia w tych przychodach lub kosztach uzyskania przychodów. Przykładowo, jeśli podatnik nabędzie środek trwały, od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych rozliczanych przez 3 lata, to korekta podstawy opodatkowania uzależniona zostanie wyłącznie od terminu zapłaty kontrahentowi za ten środek trwały, a nie od okresu amortyzacji.

Przepisy dotyczące zmniejszenia podstawy opodatkowania (u wierzyciela) o niezapłacone należności bądź zwiększenia podstawy opodatkowania (u dłużnika) stosuje się w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

2) od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku, gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek) jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;

3) transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Polski.

 

Ważne

Okres 90 dni liczy się począwszy od pierwszego dnia następującego po określonym na fakturze (rachunku) lub w umowie upływie terminu do uregulowania zobowiązania.

 

Pozostałe regulacje w zakresie ulgi

Ponadto, możliwa będzie korekta podstawy opodatkowania uwzględniana przy wyliczaniu wysokości należnych zaliczek na podatek dochodowy, jednak wyłącznie w przypadku uzyskiwania przez podatnika dochodu.

Wyłączono możliwość stosowania przedmiotowych przepisów między podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów ustaw podatkowych.

Ponadto wprowadzono obowiązek wykazywania w zeznaniach podatkowych wierzytelności lub zobowiązań, które powodują zwiększenia lub zmniejszenia podstawy opodatkowania.

Od 1.10.2019 r. niższy PIT – już nie 18%, ale 17% stawka podatku

Prace dotyczą projektu ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która miałby wejść w życie 1.10.2019 r.

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, obniżeniu stawki podatku PIT z 18% do 17% będzie towarzyszyć obniżenie kosztów pracy przez co najmniej dwukrotne podniesienie kosztów uzyskania przychodów dla pracowników.

Koszty pracy po zmianach wyniosą:

– 250 zł miesięczne (jednoetatowcy) obecnie 111,25 zł,

– 3000 zł roczne (jednoetatowcy) obecnie 1335,00 zł,

– 300 zł miesięczne (jednoetatowcy, dojeżdżający) obecnie 139,06 zł,

– 3600 zł roczne (jednoetatowcy, dojeżdżający) obecnie 1668,72 zł,

– 4500 zł roczne (wieloetatowcy) obecnie 2002,05 zł,

– 5400 zł roczne (wieloetatowcy, dojeżdżający) obecnie 2502,56 zł.

Roczny zysk podatnika, który zarabia 2250 zł (minimalne wynagrodzenie za pracę w 2019 r.) wyniesie 472 zł. Natomiast przy zarobkach 4765 zł (przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej prognozowane na 2019 r.), będzie to rocznie 732 zł.

Obniżka PIT będzie dotyczyć przychodów rozliczanych według skali podatkowej, uzyskiwanych m.in.:

– ze stosunku pracy,

– z działalności wykonywanej osobiście (umowy o dzieło, umowy zlecenia),

– z działalności gospodarczej osób fizycznych, w tym w formie spółek osobowych,

– z emerytury i renty,

– z praw majątkowych.

Niższa stawka ma być stosowana względem dochodów uzyskanych od początku października 2019 r. Bez zmian pozostanie natomiast stawka w wysokości 32% dla dochodów przekraczających próg 85 529 zł.

API Wykazu Podatników VAT

Interfejs programistyczny API jest obecnie w fazie testów wewnętrznych, i może jeszcze ulec zmianie. Ostateczna specyfikacja API oraz adres środowiska testowego zostaną udostępnione do 22.8.2019 r.

Opis techniczny łączenia się do API znajduje się na stronie Krajowej Administracji Skarbowej. Ministerstwo Finansów informuje, że API będzie zawierało dwie metody odpytywania o dane z Wykazu:

1) Metodę pełną „search” – aby z niej skorzystać trzeba wybrać jeden z parametrów: NIP, fragment nazwy, REGON lub numer rachunku bankowego oraz dzień, na jaki mają być wyświetlone informacje o podmiocie a uzyska się:

– cały zakres danych z Wykazu o podmiotach, o które się pyta,

– unikalny identyfikator – klucz elektroniczny, który jest potwierdzeniem wykonania zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę zapytania).

2) Metodę uproszczoną „check” – która poprzez API skrócone będzie łączyła z Wykazem po wprowadzeniu parametrów zapytania:

– NIP lub REGON

– NUMER RACHUNKU

– DATA na jaki dzień ma być udzielona odpowiedź.

W odpowiedzi API zwróci następujące informacje:

– TAK lub NIE → informacje, które oznaczają, że dany rachunek przypisany jest (lub nie jest) do wyspecyfikowanego numeru podmiotu (w dniu DATA),

– elektroniczny klucz, który potwierdza wykonanie zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę składania zapytania)

Korzystanie z API będzie limitowane. Można będzie złożyć 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów jednocześnie. Po wyczerpaniu tego limitu dostęp do API będzie zablokowany do godziny 0:00.

W kolejnym etapie (termin zostanie podany do 31.8.2019 r.) planowana jest publikacja pliku tekstowego do pobierania przez użytkowników, który zawiera pełną listę par NIP-rachunek, pozwalającą na masową weryfikację transakcji w systemach finansowo-księgowych. Dane te będą zabezpieczone kryptograficznie (z wykorzystaniem jednokierunkowych funkcji skrótu) w taki sposób, aby jedynie posiadacz poprawnych danych z pary NIP-rachunek mógł zweryfikować istnienie tej pary w wykazie. Lista będzie także uwzględniała możliwość weryfikacji rachunków powiązanych z rachunkami rozliczeniowymi w połączeniu z identyfikatorem podatkowym podmiotu.

Dane do pobrania będą publikowane codziennie i będą aktualizowane raz na dobę w dni robocze. Każdy plik będzie zawierał wszystkie aktualne dane z wykazu.

Informacje będą szyfrowane parami NIP-Numer Rachunku. Będzie można weryfikować status podatnika na podstawie udostępnionego algorytmu. Opis algorytmu i sposobu korzystania z zaszyfrowanej listy opisany będzie na stronie internetowej Wykazu.

Nowe struktury JPK_VAT – konsultacje podatkowe do 16 sierpnia

Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów, deklaracje dla podatku od towarów i usług VAT-7 i VAT-7K zostaną zastąpione nowym przekształconym plikiem JPK_VAT. Takie rozbudowane pliki będą zawierać dane, które pozwolą na zastąpienie obecnie składanej deklaracji VAT w elektronicznej formie.

Rozpoczęte konsultacje będą dotyczyć szczegółowych struktur w formule JPK_VAT, które przygotowano z myślą o rozliczeniach miesięcznych i kwartalnych. Struktury JPK_V7K i JPK_V7M zostały opracowane na podstawie projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, skierowanego równolegle do konsultacji publicznych.

Jak informuje ministerstwo, uwagi odnośnie poprawności merytorycznej i logicznej nowych przekształconych plików JPK_VAT w wariancie dla podatników, którzy rozliczają się miesięcznie i kwartalnie należy zgłaszać w nieprzekraczalnym terminie do 16.8.2019 r. w formie elektronicznej na adres: [email protected].

Projektowane zmiany rozporządzenia w sprawie prowadzenia rejestru zabytków

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowało projekt rozporządzenia zmieniającego dotychczasowe przepisy wykonawcze regulujące m.in. sposób prowadzenia rejestru zabytków oraz krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków.

Podział rodzajów zabytków archeologicznych

Projekt zakłada wprowadzenie rozróżnienia m.in. na:

1) zabytki archeologiczne lądowe;

2) zabytki archeologiczne podwodne śródlądowe;

3) zabytki archeologiczne podwodne morskie.

Zdaniem projektodawców, ze względu na specyficzne dla poszczególnych rodzajów zabytków archeologicznych otoczenie fizyczno-geograficzne (np. obszar niepokryty wodami, dno morskie, dna zbiorników i cieków wodnych), obecne ewidencjonowanie zabytków archeologicznych z wykorzystaniem uniwersalnej karty ewidencyjnej jest kłopotliwe. Stąd też, projekt wprowadza również 3 rodzaje kart wojewódzkiej ewidencji zabytków przeznaczonych do ściśle określonego, jednego rodzaju zabytku archeologicznego.

Niezgodność danych zawartych w karcie ewidencyjnej zabytku ze stanem faktycznym lub prawnym

Nowelizacja wprowadza również zasady postępowania w razie stwierdzenia niezgodności danych zawartych w karcie ewidencyjnej zabytku włączonej do wojewódzkiej ewidencji zabytków ze stanem faktycznym lub prawnym.

Czynności zastąpienia danych nieprawidłowych odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym, jak też ujawnienia nowych danych lub usunięcia błędnych danych wykonywać ma wojewódzki konserwator zabytków – który w razie stwierdzenia stanu niezgodności – sporządzać będzie nową kartę ewidencyjną zabytku, zawierającą już dane zgodne ze stanem faktycznym, jak też i prawnym. Projekt przewiduje jednocześnie obowiązek pozostawienia pierwotnej karty ewidencyjnej zabytku w wojewódzkiej ewidencji zabytków, w drodze trwałego jej połączenia z nową kartą ewidencyjną. Nowa karta ewidencyjna będzie następnie zaś przekazywana Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, celem włączenia jej do krajowej ewidencji zabytków.

Zdaniem projektodawców, w ten sposób w ewidencji przechowywane będą zarówno dane aktualne jak i wcześniejsze. Korekta z kolei danych zawartych w karcie ewidencyjnej wojewódzkiej ewidencji zabytków zostanie odzwierciedlona również w krajowej ewidencji zabytków, która ma wszakże charakter wtórny w stosunku do ewidencji wojewódzkich.

Zawiadomienie o włączeniu/wyłączeniu karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków

Projekt uchyla dotychczasową treść § 15 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 26.5.2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (Dz.U. z 2011 r. Nr 113, poz. 661; dalej: rozporządzenie), zastępując ją przepisami regulującymi zasady zawiadamiania osób uprawionych o sporządzeniu karty ewidencyjnej zabytku, jej zmiany czy w końcu zamiarze włączenia do rejestru zabytków. Zgodnie bowiem z nowym brzmieniem powołanego przepisu, o:

1) zamiarze włączenia karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków;

2) włączeniu tej karty;

3) sporządzeniu nowej karty ewidencyjnej zabytku;

4) zamiarze wyłączenia karty ewidencyjnej zabytku z wojewódzkiej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty;

wojewódzki konserwator zabytków zawiadamiać będzie niezwłocznie właściciela lub posiadacza zabytku albo nieruchomości lub rzeczy ruchomej, która przestała być zabytkiem, przy czym w odniesieniu do samego zamiaru włączenia (lub wyłączenia) karty ewidencyjnej do wojewódzkiej ewidencji zabytków, zawiadomienie to będzie następować na co najmniej 14 dni przed planowanym terminem włączenia karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków, bądź wyłączenia tej karty z ewidencji. Zawiadomienie, o którym mowa wyżej, umieszczanie będzie również na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej do czasu zamieszczenia informacji odpowiednio o:

1) włączeniu karty ewidencyjnej zabytku,

2) o włączeniu nowej karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków albo o

3) wyłączeniu tej karty z ewidencji.

Projekt przewiduje przy tym, iż przed włączeniem karty ewidencyjnej zabytku ruchomego niewpisanego uprzednio do rejestru do wojewódzkiej ewidencji zabytków, wojewódzki konserwator zabytków zobligowany będzie – w pierwszej kolejności – do wystąpienia do właściciela zabytku o wyrażenie pisemnej zgody na włączenie karty ewidencyjnej tego zabytku do ewidencji wojewódzkiej.

O włączeniu karty ewidencyjnej zabytku nieruchomego do wojewódzkiej ewidencji zabytków albo sporządzeniu nowej karty ewidencyjnej zabytku wojewódzki konserwator zabytków będzie musiał niezwłocznie zawiadomić także właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta), w celu ujęcia tego zabytku w gminnej ewidencji zabytków albo włączenia nowej karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków. Do powyższego zawiadomienia załączeniu podlegać przy tym będzie odpowiednio potwierdzona kopia karty ewidencyjnej zabytku lub nowej karty ewidencyjnej zabytku.

Z kolei, zawiadomienia o zamiarze włączenia lub wyłączenia karty ewidencyjnej z wojewódzkiej ewidencji zabytków, włączeniu bądź wyłączeniu tej karty lub sporządzeniu nowej karty zabytku będącego zarazem:

1) historycznym układem urbanistycznym lub ruralistycznym;

2) historycznym zespołem budowlanym;

3) terenem, na którym znajduje się znaczna ilość zabytków archeologicznych; lub

4) nieruchomością o nieuregulowanym stanie prawnym;

– dokonywane mają być w drodze obwieszczenia umieszczanego na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej. Proponowany rozwiązanie określa odrębny tryb zawiadamiania w sytuacjach, w których zaangażowana jest duża liczba właścicieli zabytków lub gdy włączenie do ewidencji (wyłączenie) dotyczy nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. W obu bowiem tych przypadkach, kierowanie do osób zainteresowanych indywidualnej korespondencji napotyka obiektywne trudności.

Karta adresowa zabytku nieruchomego

Nowelizacja wprowadza także zmiany w zakresie treści rubryk karty adresowej sporządzanej dla zabytku nieruchomego. Po zmianach, karta taka będzie już dodatkowo zawierała (nowość):

1) historię, opis i wartości obiektu;

2) stan zachowania i postulaty dotyczące konserwacji nieruchomości; oraz

3) informacje o wykonaniu karty oraz jej zatwierdzeniu.

Dokumenty dotyczące zabytku (w szczególności archiwalia, np. dotyczące procesu budowlanego, dokumentacja konserwatorska, opinie, ekspertyzy, jak również protokoły oględzin, wizji lokalnych oraz notatki służbowe) uzasadniające treść zawartej w karcie adresowej zabytku rubryki „czas powstania” oraz rubryki „historia, opis i wartość” mają być gromadzone w sposób zapewniający ich kompletność i ochronę przed nieuprawnionym dostępem. Dotychczas przepisy Rozporządzenia nie normowały zaś tej kwestii.

Zdaniem projektodawców, dodatkowa treść karty adresowej dostarczyć ma osobom zainteresowanym informacji, jakie względy uzasadniają objęcie ich nieruchomości ochroną konserwatorską. Na podstawie powyższych informacji właściciel nieruchomości będzie mógł zatem wyrobić sobie ocenę, czy organ prowadzący ewidencję prawidłowo zakwalifikował należący do niego obiekt jako zabytek. Obecnie karta adresowa zabytku poza danymi adresowymi, zawiera bowiem jedynie określenie czasu powstania zabytku, informacje o formach jego ochrony oraz fotografię obiektu.

Proponowane z kolei nowe brzmienie § 18 rozporządzenia rozszerza i doprecyzowuje zakres obowiązku sprawdzającego, ciążącego na organie wykonawczym gminy. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) włączać będzie bowiem kartę adresową zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, do gminnej ewidencji zabytków dopiero po zweryfikowaniu, że dane zawarte w karcie adresowej są wyczerpujące i zgodne z danymi zawartymi odpowiednio w decyzji o wpisie zabytku do rejestru lub w karcie ewidencyjnej zabytku. Aktualnie, organ wykonawczy gminy zobligowany jest zaś jedynie do sprawdzenia, czy dane zawarte w karcie adresowej są wyczerpujące i zgodne ze stanem faktycznym.

W przypadku jednocześnie zabytku nieruchomego innego niż zabytki określone wyżej, wójt (burmistrz, prezydent miasta) uprawniony będzie do włączenia karty adresowej tego zabytku do gminnej ewidencji zabytków dopiero po osiągnięciu porozumienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków co do zasadności ujęcia tego zabytku w gminnej ewidencji zabytków oraz najpilniejszych postulatów konserwatorskich.

Niezgodność danych zawartych w karcie adresowej zabytku ze stanem faktycznym lub prawnym

Zdaniem projektodawców, ponieważ aktualnie obowiązujące przepisy rozporządzenia nie rozstrzygają w jaki sposób dokonywać korekty danych zawartych w kartach adresowych zabytków ujętych w ewidencji gminnej (co dotyczy także i kart ewidencyjnych zabytków zawartych w wojewódzkiej ewidencji zabytków), proponowane jest dodanie do rozporządzenia nowego § 18a, wskazującego wyraźnie, iż w przypadku stwierdzenia konieczności zastąpienia danych zawartych w karcie adresowej zabytku włączonej do gminnej ewidencji zabytków, które to dane okazały się niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym, odpowiednimi danymi zgodnymi z tym stanem, ujawnienia nowych danych lub usunięcia błędnych danych dokonywać będzie wójt (burmistrz, prezydent miasta) w drodze sporządzenia nowej karty adresowej zabytku, zawierającej już dane zgodne ze stanem faktycznym i prawnym. Analogicznie jak w odniesieniu do zasad usuwania niezgodności danych zawartych w kartach ewidencyjnych zabytków, również pierwotna karta adresowa zabytku pozostawiana będzie (w tym przypadku) w gminnej ewidencji zabytków, w formie trwale złączonej z nową kartą adresową.

Zawiadomienie o włączeniu/wyłączeniu karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków

Projekt rozporządzenia zmieniającego wprowadza również zasady zawiadamiania osób uprawionych o sporządzeniu karty adresowej zabytku, jej zmiany czy w końcu zamiarze włączenia jej do gminnej ewidencji zabytków. Zgodnie bowiem z dodanym do rozporządzenia, nowym § 18b, o:

1) zamiarze włączenia karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków;

2) włączeniu tej karty;

3) sporządzeniu nowej karty adresowej zabytku;

4) zamiarze wyłączenia karty adresowej zabytku z gminnej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty;

wójt (burmistrz, prezydent miasta) zawiadamiać będzie niezwłocznie właściciela lub posiadacza zabytku albo nieruchomości, która przestała być zabytkiem, przy czym w odniesieniu do zawiadomienia o samym zamiarze włączenia lub wyłączenia karty adresowej z ewidencji gminnej, organ wykonawczy zawiadamiać będzie na co najmniej 14 dni przed planowanym terminem włączenia albo wyłączenia. Powyższe rozwiązanie umożliwić ma właścicielowi lub posiadaczowi przedstawienie swoich racji w odniesieniu do zamierzonej czynności organu, jeszcze przed jej dokonaniem.

Do zawiadomienia o włączeniu karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków lub o sporządzeniu nowej karty adresowej, dołączeniu podlegać będzie odpowiednio potwierdzona kopia karty adresowej zabytku albo nowej karty adresowej zabytku.

Zawiadomienia o samym z kolei zamiarze włączenia lub wyłączenia karty adresowej z ewidencji gminnej będą również umieszczane na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej do czasu zamieszczenia informacji odpowiednio o włączeniu karty adresowej zabytku, o włączeniu nowej karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków albo o wyłączeniu tej karty z ewidencji.

Projekt przewiduje jednocześnie obligatoryjnie umieszczanie zawiadomień dotyczących:

1) zabytków będących historycznym układem urbanistycznym lub ruralistycznym,

2) historycznym zespołem budowlanym,

3) terenem, na którym znajduje się znaczna ilość zabytków archeologicznych lub

4) nieruchomością o nieuregulowanym stanie prawnym, w drodze obwieszczenia na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej.

W uzasadnieniu projektu wskazano, iż proponowane zmiany zmierzają do poprawy standardu ochrony osób, którym przysługują określone prawa do zabytku włączanego do wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków. Nowelizacja stanowi zarazem odpowiedź na wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich, w których wskazywano m.in. na potencjalną niezgodność § 18 w zw. z § 17 rozporządzenia z przepisami ustawy z 2.4.1997 r. – Konstytucja RP (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w zakresie, w jakim obecne regulacje pozbawiają właściciela nieruchomości podlegającej wpisowi do gminnej ewidencji zabytków gwarancji ochrony przed ograniczeniem jego prawa własności. Informowanie właścicieli lub posiadaczy zabytków o zamiarze włączenia i włączeniu tych zabytków do ewidencji, jak również o zamiarze wyłączenia i wyłączeniu zabytków z ewidencji, związane jest zatem z realizacją zasady zaufania w stosunkach między obywatelem a państwem. Zdaniem autorów projektu, w obecnym stanie prawnym nie ma zaś wyraźnego obowiązku informowania właściciela lub posiadacza zabytku o dokonaniu włączenia zabytku do poszczególnych ewidencji zabytków. Stąd też projektowane rozwiązania przewidują obowiązek zawiadamiania właściciela lub posiadacza zabytku o czynnościach skutkujących ujęciem zabytku w ewidencji (zarówno gminnej, jak i wojewódzkiej) niezwłocznie po ich dokonaniu. Rozwiązanie to jest korzystne zarówno z punktu widzenia indywidualnego interesu właściciela, jak również interesu publicznego. Brak obowiązku zawiadamiania właściciela powoduje bowiem, że nie ma on świadomości, iż dysponuje dobrem, które podlega szczególnemu reżimowi prawnemu, co z kolei skutkuje brakiem wymaganej dbałości o jego stan.

Przepisy przejściowe

Nowe lub zmienione przepisy znaleźć mają zastosowanie jedynie do zdarzeń, które nastąpią po dniu wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego. Dotychczasowe karty ewidencyjne i adresowe, mimo ustalenia nowych wzorów, nie stracą swojej ważności i nie będzie konieczne zastąpienie ich kartami opracowanymi na podstawie wzorów ustalonych w projektowanym rozporządzeniu.

Rozporządzenie zmieniające skierowane zostało do dalszych uzgodnień międzyresortowych.

Dodatek za wychowawstwo w oddziale przedszkolnym

Regulacja dotyczy również wychowawców w oddziale przedszkolnym w przedszkolu.

Z dniem 1.9.2019 r. zostanie dodany zapis art. 34a ustawy z 26 .1.1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.; dalej: KartaNauczU), precyzujący minimalną wysokość dodatku funkcyjnego przysługującego z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy. Dodatek funkcyjny przysługuje z tytułu zwiększonego nakładu obowiązków, jaki spoczywa na nauczycielu z tytułu pełnienia funkcji wychowawcy klasy. Dodatek funkcyjny przysługuje również nauczycielowi pełniącemu funkcję wychowawcy w oddziale przedszkolnym.

Orzecznictwo

Na ten aspekt zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w uchwale z 8.7.2008 r. (I PZP 3/08). W przedmiotowej uchwale Sąd Najwyższy stwierdził, że określenie „wychowawca klasy”, użyte w § 5 pkt 2 lit. a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.1.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzanie za pracę w dniu wolnym obejmuje zarówno nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie opieki nad oddziałem w szkole (klasą), jak i nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem w przedszkolu.

Z uwagi na powyższe, konsekwentnie należy przyjąć, że zapis art. 34a KartaNauczU, a tym samym minimalny pułap wysokości dodatku, odnosi się również do nauczyciela, któremu powierzono stanowisko wychowawcy w oddziale przedszkolnym w przedszkolu.

Niewykorzystane dni na poszukiwanie pracy nie są rekompensowane

Niewykorzystane dni na poszukiwanie pracy nie są rekompensowane w jakiejkolwiek formie. W szczególności natomiast nie przysługuje za nie ekwiwalent pieniężny.

Prawo do płatnego zwolnienia na poszukiwanie pracy na podstawie art. 37 ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.; dalej: KP) przysługuje pracownikowi w okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę. Wymiar zwolnienia wynosi:

1) 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia;

2) 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia, także w przypadku jego skrócenia na podstawie art. 361 § 1 KP.

Zatem, jeżeli pracownik wystąpi z wnioskiem o udzielenie dni wolnych na poszukiwanie pracy, to pracodawca winien takich dni udzielić. Pracownikowi, któremu pracodawca nie udzielił zwolnienia od pracy na poszukiwanie pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, pomimo wniosku pracownika, przysługuje roszczenie o udzielenie takiego zwolnienia. Podkreślmy, że dni wolne na poszukiwanie pracy przysługują jedynie wówczas, gdy wypowiedzenie zostało dokonane przez pracodawcę. Niewykorzystane dni nie są rekompensowane w jakiejkolwiek formie. W szczególności zaś nie przysługuje za nie ekwiwalent pieniężny.

0112-KDIL2-2.4012.337.2019.1.JK – Interpretacja indywidualna z dnia 14-08-2019

Opodatkowanie nieodpłatnego udostępnienia Boiska sportowego odbiorcą wewnętrznym