Projekt ustawy o doręczeniach elektronicznych

Projekt w istotny sposób — pod pewnymi względami rewolucyjny dla administracji publicznej — zmienia zasady kontaktowania się organów władzy z obywatelem. Podstawową sprawą jest wprowadzenie pierwszeństwa korespondencji elektronicznej przed korespondencją tradycyjną (tj. papierową). Organ co do zasady będzie działał z wykorzystaniem dwu projektowanych usług: publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publicznej usługi hybrydowej. Usługi wdroży i obsłuży operator wyznaczony (obecnie Poczta Polska SA). Ustawa będzie miała jednak zastosowanie nie tylko w postępowaniach administracyjnych i podatkowych, ale również cywilnych, karnych czy sądowoadministracyjnych.

Publiczna usługa doręczenia elektronicznego (czyli komunikacja w pełni elektroniczna)

W obecnie obowiązujących przepisach KPA, komunikacja elektroniczna organu administracji z obywatelem następuje poprzez skrzynki podawcze ePUAP. Mogą one być jednak wykorzystywane jedynie, gdy obywatel (strona) wyrazi taką wolę. Projekt wprowadza rozwiązanie odmienne – podmiotom niepublicznym (w rozumieniu projektu oznacza to każdy podmiot niebędący podmiotem publicznym, w szczególności osoby fizyczne) umożliwia się założenie skrzynki doręczeń. Jeżeli osoba zdecyduje o wpisaniu skrzynki do bazy adresów elektronicznych, będzie to wystarczające do przyjęcia tej drogi kontaktu jako właściwej, bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń w zakresie doręczania korespondencji.
Podmioty, które nie dokonają wpisu skrzynki doręczeń do bazy adresów elektronicznych, będą mogły wybierać, w jakich sprawach organy będą korespondowały z nimi przy wykorzystaniu usługi doręczenia elektronicznego. To sytuacja podobna do obecnie obowiązujących regulacji co do wykorzystywania skrzynek podawczych ePUAP.
Co od zasady podmiot niepubliczny będzie mógł dysponować tylko jedną skrzynką doręczeń. Po stronie organu administracji publicznej odpadnie zatem problem postępowań wobec osób, które posługują się różnymi adresami (szczególnie w obecnej sytuacji generalnego ignorowania obowiązku meldunkowego przez obywateli). Po stronie obywatela obowiązek informowania organu o każdej zmianie adresu nie będzie już tak istotny, ze względu na przesyłanie korespondencji na jeden i ten sam – generalnie niezmienny – adres skrzynki doręczeń.
Projekt nie wprowadza dla podmiotów niepublicznych generalnego obowiązku zakładania skrzynek doręczeń, nie ma również obowiązku wpisywania ich do bazy adresów elektronicznych. Wyjątkiem są (art. 9 projektu): przedsiębiorcy wpisani do CEIDG lub rejestru przedsiębiorców KRS oraz osoby wykonujące korporacyjne zawody prawnicze (np. adwokaci, radcowie prawni, notariusze i in.). Doręczenia do osób, które nie posiadają skrzynki doręczeń lub zdecydowały się nie korzystać z takiej formy w danej sprawie dokonywane, będą przy wykorzystaniu publicznej usługi hybrydowej.

Publiczna usługa hybrydowa (czyli komunikacja elektroniczno-tradycyjna)

Usługa hybrydowa w istocie również zakłada wysyłanie przez organ korespondencji opatrzonej podpisem elektronicznym drogą elektroniczną. Pismo nie trafia jednak do skrzynki doręczeń, a zostaje wydrukowane (przekształcone) przez operatora pocztowego. Następnie wydruk zostaje doręczony w formie tradycyjnego listu. Projekt nadaje wydrukom moc równą z mocą dokumentów, z których zostały wykonane.
Jeżeli niemożliwe będzie zarówno doręczenie elektroniczne przy wykorzystaniu usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego, jak i skorzystanie z usługi hybrydowej, organ może doręczyć pismo przez pracownika (służbę doręczycielską) lub przesłać pismo tradycyjną przesyłką rejestrowaną.
Projekt ustawy przewiduje zatem pod względem prowadzenia korespondencji trzy kategorie podmiotów:

Wejście w życie

Projekt przewiduje datę wejścia w życie ustawy na 1 października 2020 r., jednak rozróżnia obowiązywanie przepisów ustawy od rodzaju organu, np.:

Przedsiębiorcy wpisani do CEIDG będą mieli obowiązek uzyskać adres do doręczeń elektronicznych i wpisać go do bazy adresów elektronicznych nie później niż do 30 września 2026 r.
Przedsiębiorcy wpisani do KRS będą mieli obowiązek uzyskać adres do doręczeń elektronicznych i wpisać go do bazy adresów elektronicznych nie później niż do 1 października 2022 r.

Rząd przedstawił pięć filarów pakietu antykryzysowego

Powstał projekt pod nazwą: „Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorców i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS-Cov-2”. Projekt ma być obroną w zakresie przeciwdziałania utraty miejsc pracy, wsparciem dla służby zdrowia, bezpieczeństwem dla systemu finansowego oraz wsparciem dla przedsiębiorców i inwestycji publicznych.

Założenia w ramach projektu ”Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorców i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS-Cov-2” przedstawił w środę Premier Mateusz Morawiecki. Do końca tygodnia mają być przedstawione projekty ustaw w tym zakresie. Ich celem jest niezwłoczne wprowadzenie rozwiązań, które ograniczą negatywne skutki pandemii i wywołanej przez nią recesji dla polskich pracowników i przedsiębiorstw.

Najważniejsze punktu programu antykryzysowego:
1) W zakładach pracy z płynnością finansową państwo przejmie finansowanie 40% wynagrodzenia;
2) państwo pokryje przedsiębiorstwom w kłopotach finansowych prawie połowę pensji pracownika na postojowym, a jego wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna;
3) samozatrudnieni, osoby na umowach zleceniach i o dzieło w sytuacji spadku dochodów otrzymają jednorazowe świadczenie ok. 2 tys. zł;
4) UOKiK będzie chronić przed nieuzasadnionym wzrostem cen i niedozwolonymi praktykami na rynku pożyczek gotówkowych;
5) małe i średnie przedsiębiorstwa mogą uzyskać przedłużenie kredytów obrotowych oraz uzyskać nowe finansowanie zabezpieczone w 80% gwarancjami de minimis BGK;
6) przedsiębiorstwa transportowe mogą skorzystać z leasingu w Agencji Rozwoju Przemysłu z odroczonymi o 3 miesiące ratami;
7) mikrofirmy zatrudniające do 9 osób mogą uzyskać niskooprocentowaną pożyczkę z Funduszu Pracy do 5 tys. zł na 12 miesięcy;
8) przedsiębiorcy będą mogli uzyskać odroczenie lub rozłożenie na raty płatności składek na ubezpieczenie społeczne w ZUS bez żadnych opłat;
9) podatnicy skorzystają z przesunięcia terminu złożenia zeznania PIT do końca czerwca;
10) przedsiębiorcy będą mogli otrzymać zwrot CIT poprzez korektę podatku z 2019 o wysokość strat w 2020 r.;
11) nastąpi przesunięcie wielu obowiązków i terminów administracyjnych lub sądowych;
12) ministerstwo finansów będzie przesuwać o miesiąc lub dwa terminy składania deklaracji podatkowych, a późniejsze ich składanie, nie będzie się łączyło z żadnymi karami;
13) przedsiębiorstwa nie będą narażone na skutki opóźnień i kar w zamówieniach publicznych;
14) premier powoła Fundusz Inwestycji Publicznych o wartości 30 mld zł celem pobudzenia gospodarki poprzez inwestycje publiczne w infrastrukturę, drogi, szpitale, szkoły, cyfryzację, energetykę, biotechnologię;
15) służba zdrowia otrzyma 7,5 mld zł dodatkowych środków na walkę z epidemią SARS-CoV-2, rozwój infolinii „dla Pacjenta oraz Lekarza”, informatyzację oraz rozwój programu Domów Opieki Medycznej (DOM) dla osób starszych;
16) pracownicy z Ukrainy otrzymają automatyczne wydłużenie wiz i pozwoleń na prace.

Nowy TEMAT SPECJALNY: Koronawirus – jego wpływ na gospodarkę oraz działania łagodzące skutki pandemii

Ostatnie tygodnie to zmagania z pandemią koronawirusa. Świat stanął przed nowymi wyzwaniami. Wprowadzane są kolejne regulacje, które mają pomóc w złagodzeniu skutków rozprzestrzeniania się wirusa. Na bieżąco śledzimy i analizujemy nowe przepisy. Niniejszy Temat specjalny to przegląd dotychczas opublikowanych opracowań, który będziemy na bieżąco aktualizować i dodawać do niego kolejne artykuły. Oprócz treści monitorujących sytuację gospodarczą i prawną, będziemy publikować opracowania-poradniki oraz zestawienia i praktyczne wskazówki, jak radzić sobie w zaistniałej sytuacji. Zachęcamy Państwa do przysyłania nam swoich zapytań na poradniach. Postaramy się, wraz z naszymi ekspertami, rozwiewać Państwa wątpliwości i szukać możliwie dostępnych rozwiązań.

Koronawirus – jego wpływ na gospodarkę oraz działania łagodzące skutki pandemii

Banki zawieszają spłaty rat kredytów

Trudna sytuacja gospodarcza, kwarantanna, przestoje w przedsiębiorstwach, zamykane firmy, brak pracy i brak dochodów powoduje, że kredytobiorcy mogą mieć problemy ze spłatą swoich zobowiązań, zaciągniętych w bankach, zwłaszcza że trzeba jeszcze regulować inne zobowiązania.

W krajach, które z epidemią koronawirusa musiały radzić sobie wcześniej, obowiązek spłaty rat bankowych został uregulowany ustawowo. W Polsce takie rozwiązania nie były potrzebne, bo 16 marca Związek Banków Polskich poinformował, że banki ułatwią zawieszenie spłaty rat kredytów przez okres do trzech miesięcy.

Według zapewnień ZBP szczególne rozwiązania będą uwzględnione przy spłacie zarówno kredytów hipotecznych, jak i kredytów gotówkowych – dla klientów indywidualnych i przedsiębiorców.

Banki same określają sposób realizacji tych zobowiązań. Jako pierwszy rozwiązania przedstawił mBank – tutaj można wstrzymać spłatę części kapitałowej raty na sześć miesięcy. Wakacje kredytowe są przyznawane bezpłatnie – każdemu, kto o nie zawnioskuje.

Zareagowały także PKO BP i Raiffaisen Bank, gdzie można zawiesić spłatę rat na trzy miesiące.

Świadczenia na rzecz myśliwych za odstrzał zwierząt a podatek dochodowy

Tak stwierdził Dyrektor KIS (interpretacja indywidualna z 19.2.2020 r., 0112-KDIL2-1.4011.108.2019.2.DJ).

Polski Związek Łowiecki (dalej: PZŁ), zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z 13.10.1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 67 ze zm.), jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych. PZŁ zlecał odstrzał sanitarny zwierząt myśliwym będącym jego pracownikami, a także niebędącym pracownikami. W związku z tym, PZŁ miał obowiązek wypłacać myśliwym świadczenie pieniężne w wysokości określonej w rozporządzeniu w sprawie wysokości ryczałtu za wykonanie odstrzału sanitarnego dzików.

Ważne
Ponieważ myśliwi (zarówno pracownicy, jak i niebędący pracownikami PZŁ) uzyskują za przeprowadzony odstrzał zwierząt przysporzenie mające konkretny wymiar finansowy to pomimo, że odstrzał zwierząt odbywa się z nakazu administracyjnego w ramach rządowego programu, zryczałtowany zwrot poniesionych kosztów stanowi przychód myśliwego podlegający opodatkowaniu.

Problem w tym, czy jest to przychód z:

W konsekwencji, czy ma tu zastosowanie przedmiotowe zwolnienie od podatku z art. 21 ust. 1 pkt 17 PDOFizU, zgodnie z którym wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 3000 zł.

Dyrektor KIS stwierdził, że wypłacane przez PZŁ środki pieniężne (rekompensata, ryczałt) stanowiące zwrot w formie ryczałtowej kosztów za każdą sztukę odstrzelonego zwierzęcia osobom wykonującym te czynności (tj. myśliwym będącym pracownikami PZŁ oraz myśliwym niebędącym jego pracownikami) stanowią przychód z innych źródeł i nie korzystają z tego zwolnienia od podatku. PZŁ nie ma więc obowiązku sporządzania informacji PIT-R, którą sporządza się do przychodów z art. 13 pkt 5 PDOFizU. Polski Związek Łowiecki nie potrąca też w takiej sytuacji zaliczek na podatek dochodowy, jednak powinien sporządzić każdemu myśliwemu informację PIT-11, w której wykaże przychód z innych źródeł z tytułu tych wypłat.

Analogiczne stanowisko Dyrektor KIS zajął w interpretacji podatkowej z 14.2.2020 r. (0114-KDIP3-2.4011.656.2019.2.JK2).

Wrótce mają wejść w życie przepisy regulujące organizację kształcenia na odległość

Nie są co prawda znane jeszcze szczegóły nowego aktu prawnego, jednak warto zwrócić uwagę na prośbę, jaką skierował do dyrektorów szkół Minister Edukacji Dariusz Piontkowski. Najbliższy czas ma być przeznaczony na działania przygotowawcze do prowadzenia zdalnego nauczania, a więc na:

  1. sprawdzenie czy szkoła, centrum kształcenia zawodowego, placówka kształcenia ustawicznego oraz centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego mają kontakt za pośrednictwem internetu ze wszystkimi uczniami/słuchaczami, rodzicami i nauczycielami oraz czy posiada ich aktualne numery telefonów
  2. przygotowanie możliwości zdalnej realizacji programów nauczania np. z wykorzystaniem komunikatorów, grup społecznościowych, poczty elektronicznej, platform edukacyjnych, dziennika elektronicznego;
  3. analizę możliwości zdalnej realizacji tygodniowego/semestralnego rozkładu zajęć dla poszczególnych klas i oddziałów z uwzględnieniem jego modyfikacji;
  4. uwzględnienie w pracy zdalnej różnych potrzeb edukacyjnych uczniów, w tym wynikających z niepełnosprawności;
  5. przygotowanie możliwości zdalnego monitorowania i oceniania postępów uczniów, modyfikacji wewnątrzszkolnych systemów oceniania;
  6. opracowanie informacji dla nauczycieli, uczniów, ich rodziców o kształceniu na odległość w szkole, z uwzględnieniem higieny pracy uczniów i nauczycieli oraz zasad bezpieczeństwa w sieci;
  7. opracowanie informacji dla rodziców o tym: jak zorganizować dzieciom warunki do nauki w domu, jak motywować i wspierać dzieci do systematycznego uczenia się poza szkołą, a także jak zadbać o bezpieczeństwo w sieci.
Ważne
Powyższe działania przygotowawcze stanowią wstęp do rozpoczęcia nauczania na odległość, co ma istotne znaczenie, jeżeli weźmie się pod uwagę zapowiedzi MEN odnośnie ewentualnego przedłużenia przerwy w zajęciach do Świąt Wielkanocnych.

Źródło: www.gov.pl

Celowe koszty windykacji jako koszty odzyskania należności przy transakcjach handlowych – uzasadnienie uchwały SN

Uwagi ogólne 

Wykładnia przepisu art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU jest aktualna także po nowelizacji ustawy, która weszła w życie 1.1.2020 r. (obecnie: ustawa z 8.3.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 118 ze zm; dalej jako: NadmOpTransHandlU) – a brzmienie przepisu od 1.1.2016 r. nie powinno już budzić wątpliwości.

SN rozstrzygał w sprawie zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w W.: „Czy w skład kosztów odzyskiwania należności, o których mowa w art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU w brzmieniu pierwotnie obowiązującym wchodzi procentowa prowizja windykacyjna ustalona od wartości wyegzekwowanego roszczenia i czy sąd jest uprawniony do miarkowania tych kosztów?”.

Stan faktyczny  

Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę X zł z odsetkami tytułem zwrotu kosztów odzyskania należności na podstawie art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU w pierwotnym brzmieniu.

Przy rozpoznawaniu apelacji pozwanego Sąd Okręgowy powziął poważne wątpliwości, które na podstawie art. 390 § 1 KPC przedstawił SN do rozstrzygnięcia w postaci zagadnienia prawnego o treści przytoczonej na wstępie. Wątpliwość podstawowa dotyczy w ogóle tego, że wysokość wynagrodzenia (prowizji) wypłacanego podmiotom zajmującym się profesjonalną windykacją należności, o której mowa w art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU, często odbiega od kosztów czynności podejmowanych w tym celu przez te podmioty.

Wykładnia dokonana przez SN 

Przepis art. 10 NadmOpTransHandlU przewiduje dwa rodzaje roszczeń, a mianowicie roszczenie o zryczałtowaną kwotę rekompensaty odzyskiwania należności (art. 10 ust. 1) oraz roszczenie o zwrot „poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę”. Pierwotny tekst art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU nie zawierał zwrotu „w uzasadnionej wysokości”, co w ocenie Sądu Okręgowego, przemawia za poglądem, że roszczenie przewidziane w tym przepisie obejmowało każdy koszt wierzyciela związany z dochodzeniem należności z transakcji handlowej.

Stanowisko takie nie jest uzasadnione. Artykuł 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU należy wykładać z uwzględnieniem kontekstu regulacyjnego ukształtowanego na poziomie unijnym. Powołany przepis stanowi bowiem konsekwencję transpozycji do polskiego porządku prawnego rozwiązań wynikających z art. 6 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE (Dz.Urz. UE L 48 z 23.2.2011 r., s. 1 – 10, dalej: „dyrektywa 2011/7/UE”). Na poziomie regulacji unijnej przewiduje się, że zwrot wierzycielowi kosztów odzyskiwania należności przewyższających ryczałtową kwotę 40 EURO powinno następować w rozsądnej wysokości. Odwołanie w treści art. 6 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE stanowi przy tym merytoryczne nawiązanie do wyrażonego w motywie 19 i 20 jej preambuły wyjściowego założenia prawodawcy unijnego, że stanowione na mocy dyrektywy w krajowych porządkach prawnych rozwiązania dotyczące odzyskiwania przez wierzyciela kosztów związanych z wystąpieniem zaległości w płatnościach za transakcje handlowe powinny opierać się na uczciwej rekompensacie.

Wobec przyjmowanego w dyrektywie założenia o uczciwości rekompensaty dla wierzyciela i jej konkretyzacji w art. 6 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE poprzez wskazanie, że rekompensata ma mieć rozsądny charakter należy przyjmować, iż również regulacje krajowe stanowione na skutek jej transpozycji powinny realizować powyższe dążenia. Uznanie, że w pierwotnym brzmieniu art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU nie zawierał żadnego merytorycznego ograniczenia co do kompensowania poniesionych przez wierzyciela kosztów odzyskiwania należności pozostawałoby w sprzeczności z prawem unijnym. Brak odniesienia w treści tego przepisu do rozsądnej rekompensaty pozwala na przerzucanie na dłużnika wszelkich kosztów związanych z dochodzeniem należności, w tym również kosztów niecelowych lub zawyżonych. Takie rozwiązanie nie spełnia wymogu uczciwej rekompensaty wymaganej przez motyw 19 i 20 dyrektywy 2011/7/UE.

W związku z powyższym dla zapewnienia spójności między regulacją unijną a regulacją krajową art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU w pierwotnym brzmieniu należy wykładać z uwzględnieniem art. 6 ust. 3 oraz motywów 19 i 20 preambuły dyrektywy 2011/7/UE. Wymaga to uznania, że również w brzmieniu sprzed 1.1.2016 r. zwrotowi wierzycielowi podlegały (wyłącznie) koszty odzyskiwania należności w uzasadnionej wysokości.

Takiej wykładni nie sprzeciwia się odwołanie do art. 12 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE. Przepis ten bowiem należy odczytywać z uwzględnieniem celów określonych przez motyw 19 i 20 preambuły dyrektywy. Zatem państwa członkowskie w zakresie przyznanej im przez ten przepis swobody regulacyjnej co do zwiększenia preferencji na rzecz interesu wierzycieli nie są władne do wprowadzenia w krajowych porządkach prawnych rozwiązań służących rekompensowaniu kosztów wierzycieli w sposób nieuczciwy.

SN wskazał, że powyższa wykładnia znajduje wsparcie poprzez odwołanie się do skutków nowelizacji art. 10 NadmOpTransHandlU dokonanych ustawą z 9.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830). Zmiany dotyczące tego przepisu zmierzały przede wszystkim do doprecyzowania merytorycznego i zapewnienia adekwatności względem regulacji unijnej. Stąd też w odniesieniu do art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU dodanie zwrotu „w uzasadnionej wysokości” należy postrzegać jako jednoznaczne wyartykułowanie przez ustawodawcę stosowania tego kryterium (doprecyzowanie merytoryczne tego przepisu), a nie jako zmianę podejścia koncepcyjnego do postrzegania zakresu obowiązku zwrotu wierzycielowi kosztów odzyskania należności.

Idea rozwiązania statuowanego przez art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU (w brzmieniu obecnym, jak i pierwotnym) zakładała zatem ocenę przez sąd orzekający zgłoszonego żądania wierzyciela z perspektywy celowości ponoszenia kosztów odzyskiwania należności oraz racjonalności ustalania wysokości tychże kosztów (zasądzenie rekompensaty wyłącznie w uzasadnionej wysokości). W konsekwencji sąd może w całości oddalić zgłoszone żądania wobec stwierdzenia, że dochodzone roszczenie obejmuje w pełnym zakresie poniesione przez wierzyciela w sposób niecelowy i nieracjonalny koszty odzyskiwania należności albo dokonać zasądzenia w części adekwatnej do stwierdzonych w okolicznościach faktycznych konkretnej sprawy celowych i racjonalnych kosztów związanych z odzyskaniem przez wierzyciela należności z transakcji handlowej.

Rekompensowanie kosztów z art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU następuje na zasadach ogólnych dotyczących roszczeń odszkodowawczych, a zatem na wierzycielu spoczywa również obowiązek wykazania szkody oraz jej wysokości, a także wywiedzenie adekwatnego związku przyczynowego między szkodą (poniesionymi kosztami odzyskiwania należności) a zwłoką pozwanego w spełnieniu świadczenia pieniężnego z transakcji handlowej.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU w pierwotnym brzmieniu zwrotowi podlegają wszystkie koszty odzyskiwania należności poniesione przez wierzyciela w uzasadnionej wysokości. W związku z tym nie ma podstaw do negowania, że obowiązkiem zwrotu objęte będą tzw. koszty „zewnętrzne” wierzyciela (wynagrodzenie prowizyjne wypłacone w związku ze skorzystaniem z usług prawnika lub firmy windykacyjnej w celu odzyskania należności). Taki wniosek wynika również z odwołania się do regulacji dyrektywy 2011/7/UE, w której w motywie 19 i 20 oraz w art. 6 ust. 3 wprost wskazuje się, że w ramach rozsądnej rekompensaty przysługuje zwrot poniesionych przez wierzyciela kosztów związanych z wypłaceniem wynagrodzenia (prowizji) na rzecz prawnika lub firmy windykacyjnej celem odzyskania należności z transakcji handlowej.

Przy jednoznacznym kwalifikowaniu kosztów wynagrodzenia dla prawnika lub firmy windykacyjnej jako podlegających pod mechanizm rozsądnej rekompensaty z art. 6 ust. 3 dyrektywy 2011/7/UE można wyprowadzić wniosek, że punktem wyjścia dla oceny „rozsądności” rekompensaty związanej z kosztami prawnika powinno być odniesienie wynagrodzenia wypłaconego przez wierzyciela do rynkowych stawek przyjmowanych przy świadczeniu usługi windykacji dla konkretnego typu wierzytelności.

Uchwała SN dotyczy przepisu w brzmieniu historycznym, jednakże jest cenna także w obecnym stanie prawnym. Brzmienie przepisu art. 10 ust. 2 NadmOpTransHandlU od 1.1.2016 r. jednoznacznie wskazuje, że wierzyciel ma prawo dochodzenia kosztów odzyskiwania należności ponad kwotę rekompensaty wskazaną w art. 10 ust. 1 NadmOpTransHandlU, jeżeli jest to uzasadnione. SN dokonuje także wykładni przepisu z uwzględnieniem regulacji unijnych, która pozwala ustalić co jest uzasadnionym kosztem odzyskiwania należności. Koszty ponad kwotę (od 1.1.2020 r. ponad kwoty) wskazane w art. 10 ust. 1 NadmOpTransHandlU muszą być jednakże przez wierzyciela wykazane. Nie budzi wątpliwości to, że w skład takiej należności wchodzi wypłacone wynagrodzenie prawnika (według stawek rynkowych).

Stopy procentowe będą niższe, a złoty się osłabi?

Sytuacja na rynkach światowych, wywołana pandemią koronawirusa skłania banki centralne do niestandardowych działań. Jeszcze niedawno Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe na niezmienionym poziomie, a teraz Prezes Narodowego Banku Polskiego zapowiedział, że rekomenduje RPP obniżenie ich poziomu. Przy okazji NBP zapowiada interwencyjny skup obligacji skarbowych z rynku wtórnego.

Eksperci firmy doradczej Grant Thornton są zdania, że takie działania osłabią polską walutę i mogą wywołać problemy dla importerów. Zwracają również uwagę, że w czasie kryzysu finansowego z 2008 r. złoty był wyjąkowo stabilny do przełomu lipca i sierpnia, pomimo krachu na giełdach. Zaczął się osłabiać dopiero po gwałtownym obniżeniu cen ropy naftowej.

Prezes NBP nie jest jedynym, który w ostatnim czasie doszedł do wniosku, że warto stymulować gospodarkę, obniżając stopy procentowe. Takie decyzje, w związku z epidemią koronawirusa, podjęły m.in. Bank Rezerw Australii, amerykańska Rezerwa Federalna, Bank Anglii czy banki centralne Hongkongu, Kanady, Malezji, Islandii oraz Norwegii. Takich działań nie podjął Europejski Bank Centralny, który przedstawił jednak pakiet innych działań stymulujących.

Najbliższe posiedzenie RPP zaplanowane jest 17 marca, a kolejne (dwudniowe) ma się odbyć 7-8 kwietnia.

Koronawirus: ZUS zawiesza płatności składek

Zgodnie z zarządzeniem prezesa ZUS, osoby prowadzące działalność gospodarczą uzyskają możliwość odroczenia zapłaty składek ZUS za miesiące luty, marzec i kwiecień (z terminami płatności w marcu, kwietniu i maju). Oznacza to, że firmy, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej uzyskają możliwość odroczenia płatności składek ZUS przynajmniej do czerwca 2020 roku.

Co zrobić, by skorzystać z możliwości odroczenia składek ZUS?

Aby skorzystać z możliwości odroczenia składek ZUS, przedsiębiorca będzie musiał złożyć jedynie uproszczony wniosek. Według słów prezesa ZUS, wniosek wymagał będzie jednak krótkiego uzasadnienia: „Będzie to jeden dokument, w którym dodatkowo zawarte będzie oświadczenie, w którym przedsiębiorca wskaże, jak koronawirus wpłynął na brak możliwości opłacenia przez niego należności.”

Odroczenie dotyczyć będzie składek na ubezpieczenie społeczne (składka emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa), ubezpieczenie zdrowotne, składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych.

Odroczenie zapłaty będzie dotyczyć również zawartych już układów ratalnych oraz wstrzymania postępowania egzekucyjnego.

Uproszczony wniosek o odroczenie składek ZUS można złożyć już od 17 marca 2020 r. w formie elektronicznej (przez portal PUE), pocztą elektroniczną lub wrzucić do specjalnego pojemnika w placówce ZUS.

Projekt zmiany Taryfikatora korekt finansowych

Zmiany mające wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, wynikają z konieczności uwzględnienia decyzji Komisji Europejskiej z 14.5.2019 r. C(2019) 3452 w sprawie określenia i zatwierdzenia wytycznych dotyczących określania korekt finansowych dokonywanych przez Komisję w odniesieniu do wydatków finansowanych przez Unię w ramach zarządzania dzielonego, w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych.

W projekcie rozporządzenia, mającego duże znaczenie dla beneficjentów środków unijnych, przewidziano między innymi uchylenie § 7, § 8 i § 11. Usunięcie istotnej przy ocenie prawidłowości udzielenia wielu zamówień publicznych regulacji § 11 rozporządzenia dotyczącego transgraniczności zamówień jest podyktowane zmianą stanowiska Komisji Europejskiej, która wyjaśnia w swojej decyzji, że jej wytyczne mają zastosowanie nie tylko wtedy, kiedy zamówienie ma charakter transgraniczny, ale także wtedy, gdy w przepisach krajowych (uwzględniając warunki umowne lub warunki udzielenia dotacji) wprost zobowiązano beneficjentów funduszy UE do przestrzegania krajowych przepisów dotyczących zamówień publicznych lub podobnych przepisów, nawet jeżeli tacy beneficjenci nie są sami instytucjami zamawiającymi w rozumieniu dyrektyw.

Najbardziej jednak kluczowa zmiana polega na nowym brzmieniu załącznika do rozporządzenia, czyli tzw. taryfikatora korekt finansowych.Stanowi on przeniesienie tabeli z ww. decyzji Komisji, rozszerzonej o dwie dodatkowe kolumny. Jedna z dodanych kolumn zawiera odniesienia do przykładów prawa krajowego w dziedzinie zamówień. Druga z dodanych kolumn zawiera przykłady regulacji obowiązujących beneficjentów, którzy podmiotowo nie są obowiązani do stosowania przepisów ZamPublU, a także dla tych podmiotów, które stosują ZamPublU, ale wartość zamówienia jest w przedziale powyżej 50 000 zł netto, a poniżej progu stosowania ZamPublU. Wymienieni beneficjenci, na mocy umowy lub decyzji o dofinansowanie, obowiązani są stosować regulacje Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków (…) 2014–2020, tzw. procedurę konkurencyjności (punkt 6.5.2.Wytycznych).

Podkreślić należy, że w celu ustalenia wartości korekt finansowych dotyczących nieprawidłowości stwierdzonych w postępowaniach o udzielenie zamówienia, prowadzonych zgodnie z warunkami wynikającymi z przepisów ZamPublU albo z umowy o dofinansowanie projektu, albo z decyzji o dofinansowaniu projektu, wszczętych przed dniem wejścia w życie zmiany rozporządzenia stosować będzie się przepisy dotychczasowe.