Pilotaż VAT UE CBR (Cross-Border Rulings)
Współpraca z administracją innego państwa członkowskiego UE w celu uzgodnienia interpretacji prawa podatkowego w obszarze VAT odbywa się na wniosek podatnika.
Uruchomienie przez KAS pilotażu VAT UE CBR ma zmniejszyć ryzyko różnej interpretacji przez współpracujące administracje podatkowe państw członkowskich UE tego samego stanu faktycznego lub prawnego, które dotyczy transakcji wykonywanej przez wnioskodawcę.
Szczegółowe informacje nt. pilotażu VAT UE CBR i zasady składania wniosków o uzgodnienie transgranicznej interpretacji VAT przez Szefa KAS z administracją współpracującą państwa członkowskiego UE są dostępne na podatki.gov.pl/vat/pilotaz-vat-ue-cbr/.
Źródło: Ministerstwo Finansów
W październiku PFR będzie mógł za pośrednictwem ZUS wzywać pracodawców do zawarcia umowy o zarządzanie PPK
Zgodnie z art. 8 ust. 5 ustawy o PPK, PFR ma obowiązek – w przypadku gdy w wyniku dokonanej weryfikacji dotyczącej tego, czy pracodawca utworzył PPK, okaże się, że podmiot zatrudniający nie dopełnił obowiązku zawarcia umowy o zarzadzanie PPK w terminie – wezwać (w formie pisemnej) podmiot zatrudniający do zawarcia w ciągu 30 dni umowy o zarządzanie PPK z funduszem zdefiniowanej daty zarządzanym przez wyznaczoną instytucję finansową albo do przekazania do PFR informacji o zawarciu umowy o zarządzanie PPK z inną instytucją finansową. Procedura opisana w art. 8 w najbliższych tygodniach i miesiącach obejmie przede wszystkim podmioty, które w 2021 r. tworzyły PPK, tj. najmniejsze podmioty sektora prywatnego, w tym mikroprzedsiębiorców (którzy zawierali umowy o zarządzanie PPK w kwietniu 2021 r.), a także jednostki sektora finansów publicznych (które zawierały umowę o zarządzanie PPK w marcu 2021 r.). Z informacji przekazywanych przez pracodawców wynika, że PFR nie wysyła jeszcze papierowych wezwań, co może oznaczać, iż oczekuje na nowelizacje, tak żeby dokonywać wezwań za pośrednictwem ZUS.
Nowelizacja nadaje nowe uprawnienia PFR
Zakończone prace nad nowelizacją polegają na nadaniu dodatkowych uprawnień PFR. Do ustawy z 2.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, po art. 31zy14 dodano art. 31zy15. Zgodnie z jego treścią w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, wezwanie, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy o PPK, może być wysyłane z wykorzystaniem profilu informacyjnego w systemie teleinformatycznym ZUS.
Jak procedura wysyłania wezwania będzie wyglądała w praktyce
W praktyce projektowana zmiana oznacza, że PFR przekaże Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych nazwę i NIP podmiotu zatrudniającego, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy o PPK a następnie ZUS udostępni wezwanie na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie wcześniej niż po upływie 14 dni roboczych od otrzymania danych od PFR. Z tego wynika, że ZUS będzie musiał odczekać prawie trzy tygodnie zanim rozpocznie procedurę informowania i przekazywania pracodawcom informacji o wezwaniu do zawarcia umowy o zarządzanie PPK.
Wezwanie, które PFR będzie wysyłał we współpracy z ZUS, zgodne z art. 8 ust. 5 ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych, uznaje się za skutecznie doręczone w dwóch sytuacjach.
- w momencie jego odbioru przez podmiot zatrudniający na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- po upływie 14 dni od dnia umieszczenia wezwania na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – w przypadku jego nieodebrania.
Koszty obsługi związane z wzywaniem przez ZUS za pośrednictwem profilu informacyjnego z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powiększone o należny podatek od towarów i usług pokrywać ma PFR, co oznacza, że nie będzie to finansowane przez ZUS. Zgodnie z pierwotnym założeniem, ustawa miała stać się częścią porządku prawnego od 1.9.2021 r, ale Parlament nie zdążył jej uchwalić i dopiero w październiku wejdzie ona w życie. Warto podkreślić, że dzięki tej zmianie, PFR będzie mógł w sprawniejszy sposób wzywać pracodawców do zawierania umowy o zarządzanie PPK, czyli tworzenia PPK. Tymczasem kilkaset tysięcy pracodawców zwłaszcza najmniejszych podmiotów (pomijając mikroprzedsiębiorców, którzy mieli możliwość skorzystania ze zwolnienia z obowiązku tworzenia PPK) nie zawarło umowy o zarządzanie PPK. Brak zawarcia w terminie takiej umowy, poza opisywanym wezwaniem do zawarcia umowy o zarządzanie PPK, może spowodować, że pracodawcy otrzymają karę grzywny w wysokości do 1,5% budżetu wynagrodzeń za poprzedni rok obrotowy.
Ustawa wchodzi w życie 14 dni po publikacji, co oznacza, że już w drugiej połowie października PFR za pośrednictwem ZUS będzie mógł rozpocząć wzywanie pracodawców, którzy nie utworzyli PPK do zawarcia umowy o zarządzanie PPK.
Polski Fundusz Rozwoju od 18.11.2021 r. wzywa pracodawców do zawarcia umowy o zarządzanie PPK
Obowiązek akceptacji płatności gotówkowych – ustawa z podpisem prezydenta
Zgodnie z treścią nowelizacji do ustawy o usługach płatniczych zostanie dodany art. 59ea, który eliminuje możliwość ograniczania przez przedsiębiorców oferty zawarcia umowy sprzedaży lub świadczenia usług, tylko do tych konsumentów, którzy dokonają zapłaty wyłącznie w formie bezgotówkowej. To oznacza, że nie będzie już możliwe całkowite ograniczenie przez przedsiębiorców możliwości płacenia gotówką.
W uzasadnieniu do ustawy wskazano, że w praktyce obrotu gospodarczego każda oferta zawarcia umowy sprzedaży lub świadczenia usług skierowana przez przedsiębiorcę do ogółu konsumentów będzie implikować w sobie możliwość dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej oraz gotówkowej w postaci przyjmowania banknotów emitowanych przez NBP. Inicjatorem przyjętej ustawy był prezes NBP. W wyniku nowelizacji każdy konsument będzie mógł na terytorium RP dokonać zapłaty za towar lub usługę gotówką.
Nakaz akceptacji gotówki nie będzie miał charakteru bezwzględnego, gdyż regulacja przewiduje w tym zakresie wyłączenia. Nakaz przyjmowania płatności gotówki nie będzie miał zastosowania:
- w przypadku działalności prowadzonej przez akceptanta w sieci Internet,
- w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu,
- w trakcie imprezy masowej w rozumieniu ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, jeśli akceptant zamieści stosowną informację w regulaminie tej imprezy;
- do jednorazowej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, której wartość jest równa przeciętnemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub większa od niego.
Jednocześnie regulacja przewiduje brak możliwości nakładania dodatkowych opłat przez przedsiębiorców z tytułu obowiązku akceptowania zapłaty w gotówce.
Wykup samochodu osobowego z leasingu operacyjnego i jego późniejsza sprzedaż
Zakończenie umowy leasingu skutkuje zazwyczaj nabyciem przez korzystającego prawa własności do przedmiotu leasingu. W przypadku leasingu operacyjnego korzystający ponosi, w związku z nabyciem tego prawa, opłatę zwaną opcją wykupu lub opłatą końcową. Po wykupie auto może pozostać składnikiem firmowego majątku. Bywa też przekazywane do majątku prywatnego przedsiębiorcy lub wspólnika spółki, od czego zależą późniejsze skutki podatkowe związane ze sprzedażą auta.
Po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego korzystający ma prawo wykupić auto, będące przedmiotem umowy, za cenę znacznie odbiegającą od jego aktualnej ceny rynkowej. Po wykupieniu przedmiot umowy jest ujmowany w ewidencji korzystającego jako środek trwały lub – ze względu na niską wartość – bezpośrednio w kosztach.
WYKUP SAMOCHODU OSOBOWEGO Z LEASINGU OPERACYJNEGO DO FIRMY
Jeżeli leasingobiorca postanowił zaliczyć przedmiot leasingu po jego wykupie do środków trwałych to może powstać pytanie jak ustalić jego wartość początkową w sytuacji, gdy wartość wykupionego auta znacznie odbiega od jego aktualnej ceny rynkowej. Zarówno dla celów bilansowych, jak i dla celów podatku dochodowego należy przyjąć faktyczną cenę nabycia środka trwałego, ustaloną w oparciu o art. 31 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 2 RachunkU oraz art. 22g ust. 1 pkt 1 PDOFizU i art. 16g ust. 1 pkt 1 PDOPrU, także wtedy, gdy znacznie odbiega ona od wartości rynkowej wykupionego auta. Nie należy przyjmować za wartość początkową tego środka trwałego jego aktualnej ceny rynkowej.
Zwykle wartość wykupionego auta nie przekracza 10 000 zł. W takim przypadku dla celów podatku dochodowego podatnik (leasingobiorca) może:
- nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od tego składnika majątku trwałego i zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania do używania (art. 22d ust. 1 PDOFizU oraz art. 16d ust. 1 PDOPrU) lub
- dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego albo w miesiącu następnym (art. 22f ust. 3 PDOFizU oraz art. 16f ust. 3 PDOPrU), lub
- dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych.
Wartość początkową samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego należy ustalić na podstawie art. 22g ust. 1 pkt 1 i ust. 3 PDOFizU oraz art. 16g ust. 1 pkt 1 i ust. 3 PDOPrU. Zasadniczo jest nią cena nabycia (wartość netto wykupu) powiększona o nieodliczoną kwotę podatku naliczonego oraz ewentualne wydatki związane z nabyciem auta.
W przypadku samochodów osobowych ustawodawca przewidział limity w wysokości 225 000 zł (elektryczny samochód osobowy) /150 000 zł (pozostałe samochody osobowe) dotyczące uwzględniania w kosztach uzyskania przychodów:
- odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia auta (art. 23 ust. 1 pkt 4 PDOFizU oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 PDOPrU) oraz
- opłat leasingowych w części stanowiącej spłatę przedmiotu leasingu (art. 23 ust. 1 pkt 47a PDOFizU oraz art. 16 ust. 1 pkt 49a PDOPrU).
Te dwa limity dotyczące samochodu osobowego, tj. limit dotyczący odpisów amortyzacyjnych oraz limit dotyczący opłat leasingowych, są niezależne od siebie. Jeżeli podatnik w okresie trwania umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego „wyczerpał” z tytułu opłat leasingowych limit kosztów podatkowych w wysokości 150 000 zł, to po wykupie tego auta z leasingu, podatnikowi temu będzie przysługiwał „nowy” limit 150 000 zł z tytułu odpisów amortyzacyjnych. Choć limit 150 000 zł z tytułu odpisów amortyzacyjnych nie bywa w praktyce przekraczany, ponieważ wartość wykupu auta z leasingu jest znacznie niższa niż wskazany limit, to taki stan rzeczy powoduje, że wartość wykupu auta będzie uwzględniona w kosztach podatkowych nawet jeśli z tytułu opłat leasingowych podatnik przekroczył limit 150 000 zł. Potwierdzają to również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 19.8.2021 r. (0114-KDIP2-2.4010.140.2021.2.ASK). W piśmie tym organ podatkowy wyjaśnił, że podatnikowi:
„(…) będą przysługiwać dwa limity odnoszące się do kwoty 150 000 zł w odniesieniu do zawartej umowy leasingu operacyjnego, tj. jeden wynikający z art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o CIT (dotyczący opłat wynikających z umowy leasingu), a drugi określony w art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT dotyczący ewentualnych odpisów amortyzacyjnych dokonywanych po wykupie przedmiotu umowy leasingu operacyjnego.”
Opłaty z tytułu umowy leasingu (zasadniczo: opłata wstępna i raty leasingowe) są zatem limitowane odrębnie od opcji wykupu/opłaty końcowej. Podkreślił to także Dyrektor KIS, który w interpretacji indywidualnej z 19.8.2021 r. (0114-KDIP3-2.4011.503.2021.1.MG, Legalis) wprost wskazał, że:
„(…) opłaty końcowej nie należy uwzględniać przy obliczaniu wartości samochodu osobowego dla wyliczenia proporcji, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Dla celów podatku VAT transakcję wykupu samochodu osobowego uznaje się za odrębną dostawę towaru, niezależną od wcześniejszego nabycia usług świadczonych w ramach leasingu operacyjnego. Jeżeli samochód osobowy (pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony) po jego wykupie z leasingu operacyjnego będzie wykorzystywany przez podatnika:
- w celach mieszanych, czyli firmowych i prywatnych – podatnik ma prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej wykup auta z leasingu,
- wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej – podatnik ma prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej wykup auta z leasingu, po spełnieniu dodatkowych warunków, takich jak m.in. prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu oraz złożenie informacji VAT-26.
W przypadku samochodu osobowego wykorzystywanego wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej podatnika, warunkiem pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z tym pojazdem, jest złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego informacji VAT-26. Zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym do 30.9.2021 r. musi ona być złożona w terminie 7 dni od dnia, w którym podatnik poniósł pierwszy wydatek związany z autem. Późniejsze złożenie informacji VAT-26 skutkuje uznaniem, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia. Natomiast przy zamianie sposobu wykorzystywania pojazdu, aktualizacji informacji należy dokonać najpóźniej przed dniem, w którym dokonuje się tej zmiany (art. 86a ust. 12 – ust. 14 VATU). Wykup pojazdu z leasingu powoduje zmianę numeru rejestracyjnego oraz zmianę daty nabycia pojazdu wykazywanej w informacji VAT-26 (w przypadku użytkowania samochodu na podstawie umowy leasingu operacyjnego jest to data przyjęcia w używanie, natomiast w przypadku użytkowania samochodu wykupionego z leasingu jest to data wykupu z leasingu), co wymaga poinformowania naczelnika urzędu skarbowego.
Z dniem 1.10.2021 r., w związku z nowelizacją art. 86a ust. 12 – ust. 14 VATU, podatnik będzie miał więcej czasu na złożenie informacji VAT-26. Informację tę będzie trzeba złożyć w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z pojazdem samochodowym, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji VAT (w formie JPK_VAT). Niezłożenie informacji w tym terminie będzie skutkować uznaniem, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.
Natomiast w przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik będzie obowiązany do aktualizacji informacji VAT-26 najpóźniej do końca miesiąca, w którym dokonał tej zmiany.
Niezłożenie informacji VAT-26, w związku z wykupem samochodu osobowego z leasingu operacyjnego, może skutkować utratą prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z tym pojazdem, o czym przekonał się podatnik, którego dotyczyła interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 9.2.2021 r. (0114-KDIP4-3.4012.712.2020.1.DM, Legalis). Spółka, która w czasie trwania umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego dokonywała pełnego odliczenia VAT od wydatków z nim związanych, po dokonaniu wykupu nie złożyła VAT-26, mimo że zmianie uległ numer rejestracyjny pojazdu. Swoje przeoczenie dostrzegła dopiero po kilku miesiącach i wówczas złożyła naczelnikowi urzędu skarbowego aktualizację VAT-26, wskazując na zmianę numeru rejestracyjnego pojazdu wykupionego z leasingu operacyjnego. W tych okolicznościach organ podatkowy uznał, że skoro dane pojazdu samochodowego, wykazane na informacji VAT-26 złożonej przez spółkę, były przez kilka miesięcy niezgodne z faktycznymi danymi charakterystycznymi dla danego pojazdu, co skutkowało rozbieżnością w opisie danych pojazdu, tj. innym numerze rejestracyjnym, to spółce za okres od dnia wykupu auta z leasingu do dnia złożenia VAT-26 z aktualnymi danymi auta:
„(…) nie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z użytkowaniem samochodu (…), ponieważ Wnioskodawca po zmianie numeru rejestracyjnego samochodu w marcu 2020 r. nie złożył ponownie formularza VAT-26, a był do tego zobowiązany, żeby mieć pełne prawo do odliczenia.”
Ze względu na fakt, że wykup samochodu osobowego z leasingu operacyjnego nie jest zwykle istotną wartością, przez co nie wpływa istotnie na wynik finansowy jednostki, to w ramach uproszczeń, o których mowa w art. 4 ust. 4 RachunkU, jednostka dla celów bilansowych może przyjąć te same rozwiązania, które zastosowała w celu rozliczenia podatku dochodowego.
We wrześniu jednostka wykupiła z leasingu operacyjnego samochód osobowy o wartości 3 198 zł (wartość netto + VAT = 2 600 zł + 598 zł), co potwierdzała otrzymana w tym samym miesiącu faktura. Samochód został oddany do używania we wrześniu.
- W momencie wykupu firma zaliczyła wydatek do środków trwałych i dokonała jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania środka trwałego do używania.
- Samochód jest wykorzystywany w firmie dla celów mieszanych, wobec czego VAT jest odliczany w 50% (firma nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu i nie składa VAT-26).
- Dla celów bilansowych jednostka niskocenne składniki aktywów rozlicza według zasad zastosowanych dla celów podatku dochodowego.
1. Faktura zakupu – wykup samochodu osobowego z leasingu operacyjnego
a) wartość netto powiększona o VAT niepodlegający odliczeniu (2 600 zł + 50% x 598 zł)
Wn konto 300 „Rozliczenie zakupu” – 2 899 zł
b) podatek naliczony podlegający odliczeniu (50% x 598 zł)
Wn konto 221 „Podatek naliczony i jego rozliczenie” – 299 zł
c) wartość brutto
Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” – 3 198 zł
2. OT – wprowadzenie samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych
Wn konto 010 „Środki trwałe” – 2 899 zł
Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu” – 2 899 zł
3. PK – jednorazowy odpis amortyzacyjny
Wn konto 400 „Amortyzacja” – 2 899 zł
Ma konto 070 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych” – 2 899 zł
SPRZEDAŻ SAMOCHODU OSOBOWEGO WYKUPIONEGO Z LEASINGU
Samochód osobowy, który po wykupie z leasingu operacyjnego został zaliczony do środków trwałych lub ujęty bezpośrednio w kosztach, może zostać po pewnym czasie sprzedany przez dotychczasowego właściciela. Sprzedaż tego auta:
- jest opodatkowana stawką 23%,
- powoduje powstanie prawa do korekty podatku naliczonego na zasadach określonych przez z art. 90b. ust. 1 pkt 2, ust. 2 i ust. 6 VATU – w przypadku, gdy przy wykupie przysługiwało częściowe prawo do odliczenia podatku naliczonego a sprzedaż pojazdu następuje w okresie korekty,
- powoduje konieczność aktualizacji informacji VAT-26 – w przypadku, gdy na skutek jej wcześniejszego złożenia od wydatków związanych z pojazdem odliczano cały podatek naliczony,
- powoduje powstanie przychodu dla celów podatku dochodowego i dla celów bilansowych.
Podatnik, który dokona sprzedaży samochodu, przy zakupie którego przysługiwało mu prawo do częściowego odliczenia VAT, może odzyskać część nieodliczonego podatku na podstawie art. 90b. ust. 1 pkt 2, ust. 2 i ust. 6 VATU, jeśli sprzedaż auta nastąpiła w okresie korekty. Okres korekty wynosi:
- 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nabyto (dokonano importu lub oddano do używania) pojazd samochodowy – w przypadku, gdy jego wartość początkowa przekracza 15 000 zł,
- 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nabyto (dokonano importu lub oddano do używania) pojazd samochodowy – w przypadku, gdy jego wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł.
Kwotę podatku naliczonego, która została „odzyskana” na podstawie art. 90b VATU, ujmuje się w księgach rachunkowych jako pozostałe przychody operacyjne (w korespondencji z kontem 221 „Podatek VAT naliczony i jego rozliczenie”).
1. Przyjmijmy dane z poprzedniego przykładu i załóżmy, że samochód osobowy zostanie sprzedany w listopadzie br. za kwotę 36 900 zł (wartość netto + VAT = 30 000 zł + 6 900 zł), co zostanie udokumentowane fakturą.
2. Ze względu na to, że przy wykupie auta z leasingu operacyjnego firma odliczyła VAT częściowo (50% kwoty podatku), a przy sprzedaży opodatkowała całą transakcję według stawki 23%, to na podstawie art. 90b ust. 1 pkt 2, ust. 2 i ust. 6 VATU przysługuje jej prawo do „odzyskania” części nieodliczonego VAT. Kwota korekty została ustalona następująco:
| Wyszczególnienie | Wartość |
| Kwota podatku naliczonego wynikająca z faktury za wykup auta | 598 zł |
| Kwota nieodliczonego podatku naliczonego | 299 zł |
| Okres korekty
(wrzesień 2021 – sierpień 2022) |
12 miesięcy |
| Pozostały okres korekty
(od listopada 2021 do sierpnia 2022) |
10 miesięcy |
| Kwota korekty
299 zł x 10/12 = 249,17 zł |
249,17 zł |
1. Faktura – sprzedaż samochodu osobowego
a) wartość brutto
Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” – 36 900 zł
b) wartość netto
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” – 30 000 zł
c) podatek VAT należny
Ma konto 222 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego” – 6 900 zł
2. LT – wyksięgowanie sprzedanego środka trwałego
Wn konto 070 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych” – 2 899 zł
Ma konto 010 „Środki trwałe” – 2 899 zł
3. PK – korekta podatku naliczonego nieodliczonego przy nabyciu samochodu
Wn konto 221 „Podatek naliczony i jego rozliczenie” – 249,17 zł
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” – 249,17 zł
Dla celów podatku dochodowego „odzyskana” kwota podatku naliczonego, wynikająca z deklaracji VAT, stanowi przychód podatkowy (art. 14 ust. 2 pkt 7f PDOFizU oraz art. 12 ust. 1 pkt 4g PDOPrU). Przyjmuje się, że przychód ten powstaje w dacie złożenia deklaracji VAT, w której rozliczono korektę podatku naliczonego – Interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Warszawie z 5.5.2016 r. (IPPB6/4510-159/16-2/AK, Legalis).
„Odzyskana” kwota podatku naliczonego zwiększa:
- przychody bilansowe – za okres sprawozdawczy (np. miesiąc), w którym powstało prawo do korekty,
- przychody podatkowe – za miesiąc, w którym złożono deklarację VAT z wykazaną kwotą korekty.
W praktyce dość często ma miejsce sytuacja, w której przedsiębiorca wykupuje samochód osobowy z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego.
WYKUP SAMOCHODU OSOBOWEGO Z LEASINGU OPERACYJNEGO DO MAJĄTKU PRYWATNEGO
Skutkiem takiego przebiegu transakcji jest brak możliwości zaliczenia wartości tego wykupu do kosztów uzyskania przychodów. Nie występuje tu bowiem związek wydatku z osiąganymi przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów (art. 22 ust. 1 PDOFizU oraz art. 15 ust. 1 PDOPrU). Przeznaczenie auta z chwilą jego wykupu na cele osobiste nie wymaga korekty zaliczonych wcześniej do kosztów uzyskania przychodów opłat leasingowych poniesionych w związku z wykorzystaniem auta na potrzeby firmy w czasie trwania umowy leasingu operacyjnego. Korekty tej nie wymagają również zaliczone do kosztów podatkowych wydatki dotyczące eksploatacji leasingowanego wcześniej auta. Stanowisko to podzielił również Dyrektor KIS, który w interpretacji indywidualnej z 9.4.2021 r. (0115-KDIT3.4011.38.2021.3.AWO, Legalis) uznał, że po wykupie i przekazaniu samochodu na cele prywatne podatnik nie ma obowiązku korygowania kosztów uzyskania przychodów w zakresie zaliczanych do nich wcześniej opłat związanych z przedmiotem leasingu, poniesionych w trakcie trwania umowy leasingu, kiedy to pojazd ten służył prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeżeli już w momencie wykupu samochodu osobowego z leasingu przedsiębiorca (podatnik) wie, że nie będzie dalej użytkował samochodu na potrzeby działalności gospodarczej, tylko od razu przekaże auto na cele osobiste, to:
- przy wykupie samochodu z leasingu w ogóle nie odlicza on podatku naliczonego (nawet jeśli faktura jest wystawiona na dane firmy), ponieważ, ze względu na brak związku z czynnościami opodatkowanymi, prawo do tego odliczenia mu nie przysługuje (art. 86 ust. 1 VATU),
- nie wykazuje podatku należnego od nieodpłatnie przekazanego auta na cele osobiste, gdyż ze względu na brak prawa do odliczenia podatku naliczonego czynność ta nie podlega opodatkowaniu (art. 7 ust. 2 VATU).
Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe. Przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 27.7.2021 r. (0111-KDIB3-1.4012.610.2021.1.ABU, Legalis) z której czytamy, że:
„(…) nieodpłatne przekazanie przez Pana przedmiotowego samochodu osobowego na cele osobiste, w momencie jego wykupu, nie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż przy nabyciu (wykupie) samochodu nie przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.”
Przekazanie samochodu osobowego na cele prywatne przedsiębiorcy/wspólnika spółki w momencie jego wykupu z leasingu operacyjnego, stanowi działanie w sferze prywatnej, do której unormowania VATU nie mają zastosowania. Wobec tego przedsiębiorca z tego powodu nie jest zobowiązany do rozliczenia VAT. Taki sam skutek dotyczy sytuacji, w której samochód osobowy – używany wcześniej dla celów firmowych na podstawie umowy leasingu operacyjnego – zostanie po jego wykupie przeznaczony na cele osobiste jednego ze wspólników spółki – Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 21.7.2021 r. (0114-KDIP4-2.4012.360.2021.1.AA, Legalis).
SPRZEDAŻ SAMOCHODU OSOBOWEGO WYKUPIONEGO Z LEASINGU A OBOWIĄZKI PODATKOWE
Sprzedaż samochodu osobowego wykupionego z leasingu i przekazanego do majątku prywatnego osoby fizycznej obecnie nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego, jeśli transakcja zbycia nastąpiła po upływie pół roku od wykupu auta. Nie skutkuje również koniecznością opodatkowania VAT. Na sprzedającym może ciążyć jedynie obowiązek zapłaty PCC. Obecnie, rozliczenie to jest więc korzystne dla podatników. Ustawodawca planuje jednak istotne zmiany w tym zakresie.
Przychód uzyskany ze sprzedaży samochodu osobowego, który po zakończeniu umowy leasingu nie został zaliczony do składników firmowego majątku i nie był wykorzystywany na potrzeby firmy, nie jest zaliczany do przychodów, których źródłem jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 PDOFizU). W takim przypadku źródłem przychodu jest odpłatne zbycie rzeczy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) PDOFizU. Sprzedaż samochodu osobowego będzie skutkować powstaniem przychodu z tego źródła, jeśli nastąpi ona przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Jeśli natomiast transakcja sprzedaży auta dokonana z prywatnego majątku jego właściciela nastąpi po upływie tego okresu, tj. po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, nie będzie ona skutkowała powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym i koniecznością zapłaty tego podatku. Stanowisko to podzielają także organy podatkowe, czego przykładem są interpretacje indywidualne Dyrektora KIS z 18.8.2021 r. (0115-KDIT3.4011.494.2021.2.JG, Legalis), 10.8.2021 r. (0114-KDIP3-2.4011.495.2021.2.MG, Legalis), 19.7.2021 r. (0114-KDIP3-2.4011.465.2021.1.MT, Legalis), 7.7.2021 r. (0113-KDIPT2-1.4011.477.2021.1.MD, Legalis) oraz z 7.5.2021 r. (0115-KDIT3.4011.173.2021.3.KR, Legalis). W pierwszym piśmie czytamy, że:
„(…) sprzedaż pojazdu z majątku prywatnego po upływie pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie (wykup), nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne zbycie tego samochodu nie będzie kwalifikowało się ani do źródła przychodów z działalności gospodarczej, ani do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Zmiany, które mają wejść w życie z dniem 1.1.2022 r. – wprowadzane w ramach programu „Polski Ład” – mają istotnie ograniczyć atrakcyjność dotychczasowego podatkowego rozliczenia samochodów osobowych wykupowanych z leasingu z przeznaczeniem do majątku prywatnego. Zgodnie z projektowaną zmianą, określaną przez MF mianem „zmiany o charakterze uszczelniającym”, przedsiębiorca, który po wykupie auta z leasingu przeznaczy je do majątku prywatnego, będzie musiał, co do zasady, zaliczyć przychód ze sprzedaży auta do przychodów z działalności gospodarczej, co skutkować ma obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od tej transakcji. Podatku dochodowego od sprzedaży auta będzie mógł on uniknąć dopiero wtedy, gdy między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym auto zostało wycofane z działalności i dniem jego odpłatnego zbycia, upłynie 6 lat. Zasadniczo więc, jeśli projektowane zmiany wejdą w życie, sprzedaż samochodu (wykupionego z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego) będzie skutkowała obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego, jeśli transakcja odpłatnego zbycia zostanie dokonana w ciągu 6 lat od momentu wykupu. Projektowane zmiany nie zawierają w tym zakresie przepisów przejściowych, co oznacza, że obejmą one także tych przedsiębiorców, którzy wprawdzie dokonają wykupu leasingowanego auta jeszcze do końca tego roku, ale jego sprzedaży dokonają już w przyszłym roku lub kolejnych (ale przed upływem ww. 6 lat).
Obecnie sprzedaż samochodu osobowego, dokonana z prywatnego majątku, również nie skutkuje opodatkowaniem VAT, ponieważ sprzedawca nie występuje dla tej transakcji w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 VATU, a sprzedaż nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 VATU, lecz w ramach zarządu majątkiem osobistym – Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 3.2.2021 r. (0111-KDIB3-1.4012.1003.2020.1.ABU, Legalis). Oznacza to, że ewentualna sprzedaż auta pozostaje poza zakresem przepisów VAT. Brak opodatkowania nie jest też zależny od momentu sprzedaży. Zatem bez względu na to czy samochód wycofany z działalności gospodarczej zostanie sprzedany od razu następnego dnia, czy kilka lat później, czynność ta nie podlega VAT.
Sprzedaż samochodu z prywatnego majątku podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Co prawda, sprzedaż ta może korzystać ze zwolnienia w opodatkowaniu tym podatkiem, jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza 1000 zł (art. 9 pkt 6 PodCzynnCywPrU), ale zwykle rynkowa wartość auta jest znacznie wyższa, co powoduje konieczność zapłaty PCC. W takim przypadku podatek według stawki 2% należy obliczyć od podstawy opodatkowania, którą stanowi wartość rynkowa samochodu. Podatek ten należy zadeklarować na deklaracji PCC-3 oraz wpłacić na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w ciągu 14 dni od dnia sprzedaży auta. Co istotne, obowiązek ten ciąży na kupującym (a nie na sprzedającym).
E-faktura przyjęta przez Sejm
W pierwszej fazie wdrażania e-faktury, polscy przedsiębiorcy będą z niej korzystać dobrowolnie. Będzie ona działała, jako jedna z dopuszczonych form dokumentowania sprzedaży, obok faktur papierowych i obecnie już występujących w obrocie gospodarczym faktur elektronicznych. W 2023 r. korzystanie z e-faktury stanie się obligatoryjne.
Korzyści wynikające z tego rozwiązania to m. in.
- podatnicy wybierający e-fakturę, otrzymają zwrot VAT o 1/3 szybciej – termin zwrotu skróci się dla nich o 20 dni, z 60 na 40
- faktura pozostanie w bazie danych MF i nigdy nie ulegnie zniszczeniu czy zaginięciu, nie będzie konieczności wydawania jej duplikatów.
Zmiany w fakturowaniu stanowiące część pakietu SLIM VAT 2 dotyczą m.in.
- braku obowiązku zamieszczania oznaczenia „Duplikat”, gdy faktura pierwotna ulegnie zniszczeniu lub zaginie
- braku obowiązku umieszczania na fakturze korygującej wyrazów „Faktura korygująca” albo „Korekta”, czy wskazywania przyczyny korekty.
Więcej informacji na temat e-faktury oraz zmiany w fakturowaniu stanowiące część pakietu SLIM VAT 2 znajdują się w komunikacie na stronie MF: e-faktura przyjęta przez Radę Ministrów.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Obliczanie ekwiwalentu za urlop co do minuty
Można obliczyć ekwiwalent za urlop co do minuty, choć pracodawca może również dokonać zaokrąglenia w górę do pełnych dni, na korzyść pracownika. Jest to zabieg dopuszczalny.
Ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:
1) dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń ustalonych ze składników stałych i zmiennych przez współczynnik urlopowy, a następnie
2) dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie
3) mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.
Współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustala się odrębnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje przy obliczaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku kalendarzowego. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.
Zatem, skoro wymiar niewykorzystanego urlopu nie zamknął się z pełnych dniach, to również za minuty podlega przeliczeniu. Uzyskaną w ostatnim etapie stawkę za godzinę można pomnożyć przez część ułamkową godziny.
Podstawa ekwiwalentu wynosi 3108 zł. Zatem, jeżeli przysługuje on za 94 godziny i 30 minut, to w praktyce wyliczenie wygląda tak:
3108 zł : 21 (współczynnik dla 1/1 etatu w 2021 r.) = 148 zł – ekwiwalent za dzień urlopu
148 zł : 8 godz. = 18,50 zł – ekwiwalent za 1 godzinę urlopu
18,50 zł x 94 godz. = 1739 zł
18,50 zł x 30/60 = 9,25 zł
1739 zł + 9,25 zł = 1748,25 zł
Nowelizacja przepisów ustawy o rachunkowości – projekt ustawy
1. Zmiana formatu sprawozdań finansowych
1.1. Ujednolicenie sprawozdań finansowych emitentów – podstaw prawna
Projekt ustawy w zakresie formatu sprawozdań finansowych emitentów dąży do zachowania jednolitości w obszarze sprawozdawczości i rewizji finansowej zgodnej z prawem europejskim. Zmiany obejmują głównie podmioty sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z MSR i MSSF.
Obecnie emitenci sporządzają sprawozdania finansowe oraz składają je do KRS w następujących formatach:
- jednostkowe sprawozdania finansowe według ustawy – w formacie XML z załączonymi plikami PDF4);
- jednostkowe sprawozdania finansowe według MSR – w dowolnym formacie elektronicznym;
- skonsolidowane sprawozdania finansowe według MSR – w dowolnym formacie elektronicznym.
Z kolei podmioty pozagiełdowe sporządzające swoje sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, sporządzają sprawozdania z działalności w dowolnej formie elektronicznej.
Przepisy rozporządzenia 2019/815 wskazują, iż emitenci sporządzają swoje raporty roczne, a więc także sprawozdania finansowe, które wchodzą w skład tego raportu, w formacie XHTML. W przypadku sprawozdań skonsolidowanych należy je oznakować przy użyciu standardu Inline XBRL.
Projektowane zmiany nie odnoszą się do sprawozdań śródrocznych.
Przepisy rozporządzenia unijnego mają zastosowanie do sprawozdań finansowych za lata obrotowe rozpoczynające się 1.1.2020 r. lub później, zatem sporządzanych nie wcześniej niż na dzień bilansowy przypadający na dzień 31.12.2020 r.
1.2. Cel wprowadzanych zmian
Planowana zmiana wskazuje na obowiązek sporządzania przez emitentów sprawozdań finansowych w ujednoliconej formie, dzięki czemu nastąpi wzrost ich użyteczności (jeden format dla sprawozdania finansowego dla różnych celów). Umożliwi to również stosowanie jednolitych formatów w ramach grup kapitałowych, gdzie część podmiotów zależnych nie jest emitentami.
Skutkiem wprowadzanych zmian będzie konieczność przygotowania i złożenia sprawozdań finansowych w formacie:
- XHTML dla emitentów oraz
- XHTML lub inny format przeszukiwalny dla jednostek niebędących emitentami, sporządzającymi sprawozdania finansowe zgodnie z MSR.
W przypadku sprawozdań skonsolidowanych obowiązuje:
- XHTML przy użyciu języka znaczników Inline XBRL dla emitentów,
- XHTML lub inny format przeszukiwalny dla jednostek pozagiełdowych sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, przy czym z możliwością znakowania tych sprawozdań Inline XBRL.
1.3. Format przeszukiwalny
Zgodnie z projektowaną definicją słownikową umieszczoną w art. 3 ust. 1 format przeszukiwalny to format umożliwiający zapisanie dokumentu elektronicznego w sposób pozwalający na przeszukiwanie oraz kopiowanie danych w nim zawartych.
Format przeszukiwalny dotyczy jednego z formatów sporządzenia sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności przez jednostki, niebędące emitentami, które sporządzają swoje sprawozdania finansowe zgodnie z MSR.
Jak wskazuje projektodawca obecnie możliwe jest sporządzanie sprawozdań finansowych przez podmioty niebędące emitentami zgodnie z MSR zarówno w formie przeszukiwalnej (tekstu), jak i nieprzeszukiwalnej (np. obrazu), co powoduje utrudnioną możliwość analizy informacji i brak możliwości zapewnienia ich porównywalności.
1.4. Wejście w życie przepisów
Projekt ustawy wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Projekt zakłada następujące wyjątki wejścia w życie przepisów wynikające z ich dostosowania. Z tego względu z dniem:
- 1.1.2022 r. zostanie nałożony obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych w określonej formie za rok obrotowy rozpoczynający się 31.12.2020 r., a także dla tych których rok obrotowy rozpoczął się przed 1.1.2021 r. (dotyczy sprawozdań finansowych rocznych i skonsolidowanych);
- 1.6.2022 r. ma zostać dostosowany system teleinformatyczny KRS do przyjmowania nowych formatów składanych dokumentów, tj. sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności.
2. Podpisywanie sprawozdań
2.1. Cel wprowadzanych zmian
Zapewnienie możliwości podpisanie sprawozdania przez jednego członka organu stanowi ułatwienie dla podmiotów wieloosobowych, w których występowały trudności z zapewnieniem możliwości złożenia podpisów przez wszystkie wymagane osoby (głównie w przypadku spółek działających w strukturach międzynarodowych), które projektodawca nazywa trudnościami organizacyjnymi. Celem wprowadzanych ułatwień jest „poprawne podpisanie sprawozdania wymaga znajomości narzędzi informatycznych oraz – w przypadku korzystania z różnych rodzajów podpisów elektronicznych – złożenia ich w określonej konfiguracji” (tzw. trudności techniczne).
2.2. Zakres planowanych zmian
Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym na mocy art. 52 ust. 2 RachunkU sprawozdanie finansowe podpisuje – podając zarazem datę podpisu – osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy – wszyscy członkowie tego organu. Według art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, przez kierownika jednostki rozumie się członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. Brak jest przepisu wyłączającego możliwość złożenia podpisu przez wybranego członka zarządu jak i umocowanie innej osoby do podpisania sprawozdania finansowego.
Nowelizacja przepisów przewiduje możliwość podpisania sprawozdania finansowego przez jednego członka organu wieloosobowego. Koniecznym jednak jest by osoba podpisująca sprawozdanie finansowe uzyskała od pozostałych członków organu wieloosobowego oświadczeń, iż sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie lub też otrzymała odmowę złożenia takiego oświadczenia. Złożenie ww. oświadczenia będzie wywoływało tożsamy skutek jak złożenie podpisu pod sprawozdaniem finansowym.
Analogicznie do obowiązujących obecnie reguł odmowa złożenia takiego oświadczenia musi zawierać uzasadnienie.
2.3. Forma i zakres składanego oświadczenia lub odmowy
Oświadczenie, jak i odmowa złożenia oświadczenia (wzorem odmowy podpisu) będą dołączane do sprawozdania finansowego.
Oświadczenia oraz odmowy złożenia tych oświadczeń będą sporządzane w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym albo w postaci papierowej opatrzonej własnoręcznym podpisem. Otrzymanie wersji papierowej będzie nakładało obowiązek zdigitalizowania go (sporządzenia elektronicznych kopii tych dokumentów) przez jedną z osób wchodzących w skład organu wieloosobowego.
W treści odmowy podpisu, oświadczenia lub odmowy złożenia oświadczenia wskazuje się sprawozdanie finansowe, którego te dokumenty dotyczą, w szczególności przez podanie daty i godziny podpisania sprawozdania finansowego przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Proponowane rozwiązanie ma na celu zapewnienie należytej staranności przekazania sprawozdania finansowego do badania przez biegłego rewidenta lub organy zatwierdzające (uwiarygodnienie „ostatecznej” wersji sprawozdania finansowego).
Źródło: Druk nr 1570 (projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw)
https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?id=1C11FB7E9F4E457CC1258751005811D9
ROP o wykazie prac wzbronionych młodocianym
Rada Ochrony Pracy przyjęła stanowisko w sprawie procesów technologicznych, w których dochodzi do uwolnienia czynników o działaniu rakotwórczym, oceny narażenia w świetle obowiązujących przepisów.
Następnie przedstawiciele Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego omówili stan prawny i doświadczenia związane ze stosowaniem w praktyce wykazu prac wzbronionych młodocianym.
Zaprezentowane materiały pokazały, że obowiązujące obecnie ograniczenia dotyczące zatrudniania młodocianych uniemożliwiają wielu branżom prowadzenie praktycznej nauki zawodu.
W dyskusji na temat kierunku prac nad zmianami w wykazie prac wzbronionych młodocianym uczestniczyli także przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy, z których przekazu wynikało, że jednym z priorytetów PIP w najbliższych latach będzie działanie na rzecz rozwijania szeroko pojętych działań prewencyjnych i promocyjnych kierowanych do młodych ludzi mających na celu wzmocnienie bezpieczeństwa pracy, aby było stałym elementem praktycznej nauki zawodu.
Źródło:
pip.gov.pl
Od 1 stycznia 2022 r. płaca minimalna to 3010 zł brutto. Wpływ na inne świadczenia
Stawka minimalna w wysokości 3010 zł brutto dotyczy pracowników pełnoetatowych. Dla osób zatrudnionych na część etatu będzie odpowiadała kwocie ustalonej proporcjonalnie do liczby godzin do przepracowania w danym miesiącu. Przykładowo: dla pracownika zatrudnionego na 1/2 wymiaru czasu pracy w styczniu 2022 r. wyniesie 1504,80 zł (3010 zł : 152 godz. = 19,80 zł x 76 godz. = 1504,80 zł), a w lipcu – 1505,28 zł (3010 zł : 168 godz. = 17,92 zł x 84 godz. = 1505,28 zł).
Wynagrodzenie minimalne to nie tylko wynagrodzenie zasadnicze. Jest sumą przysługujących pracownikowi składników wynagrodzenia i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, które zostały zaliczone przez GUS do wynagrodzeń osobowych. Wyłącza się z niej jednak:
- nagrody jubileuszowe,
- odprawę pieniężną należną pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych,
- dodatek za pracę w porze nocnej,
- dodatek za staż pracy.
Różne kwoty netto
Parametry podatkowe i składkowe, które mają znaczenie dla obliczenia kwot netto minimalnego wynagrodzenia za pracę mają się zmienić za sprawą Polskiego Ładu w 2022 r. w stosunku do obowiązujących w 2020 r. Obecnie projekty ustaw nowelizujących dotychczasowe rozwiązania są w parlamencie, w związku z czym do obliczeń zostaną przyjęte zapisane w nich propozycje oraz wskaźniki utrzymywane w dotychczasowych wysokościach:
- 17% podatku dochodowego od osób fizycznych, stanowiącego pierwszy próg skali podatkowej,
- 250 zł miesięcznie podstawowych kosztów uzyskania przychodów (KUP) i 300 zł –podwyższonych,
- 425 zł ulgi podatkowej (1/12 x 5100 zł), odliczanej od zaliczki na podatek dochodowy, jeśli pracownik złoży oświadczenie PIT-2 (oświadczenie w celu zmniejszania zaliczki na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej),
- 9,76% składki na ubezpieczenie emerytalne, 1,5% – rentowe i 2,45% – chorobowe,
- 9% składki na ubezpieczenie zdrowotnej (zniknie możliwość odliczenia 7,75% składki zdrowotnej od podatku dochodowego).
W przypadku pracowników do 26. roku życia należy pamiętać o zwolnieniu ich przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy z podatku dochodowego do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.
Wartości netto minimalnego wynagrodzenia za pracę*
| Dla pracowników pełnoetatowych | |||
| Podstawowe KUP, ulga podatkowa | Podstawowe KUP, bez ulgi podatkowej | Podwyższone KUP, ulga podatkowa | Podwyższone KUP, bez ulgi podatkowej |
| 2363,56 zł | 1964,56 zł | 2363,56 zł | 1973,56 zł |
| Dla pracowników pełnoetatowych do 26. roku życia | |||
| 2363,56 zł | |||
*zgodnie ze wskaźnikami z Polskiego Ładu, bez uwzględnienia wpłat na PPK
Najniższa podstawa wymiaru świadczeń chorobowych i rodzicielskich
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przy pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. Zatem w 2022 r. najniższa podstawa wyniesie 2597,33 zł.
Taka sama będzie minimalna podstawa dla świadczenia rehabilitacyjnego, a także zasiłków: wyrównawczego, macierzyńskiego i w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz opiekuńczego.
Odprawa z tytułu zwolnień grupowych
Wartość odprawy przysługującej na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników nie może przekroczyć 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli od 1 stycznia 2022 r. – 45 150 zł.
Jeśli w 2022 r. nadal będzie obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub epidemii, ogłoszony z powodu COVID-19, maksymalna wartość powyższej odprawy u pracodawców, którzy odnotują spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń będzie wynosić 10-krotność minimum ustawowego, czyli 30 100 zł. Jest to także próg dla wszystkich świadczeń, które taki pracodawca będzie wypłacał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii przy rozwiązywaniu stosunków pracy oraz umów zlecenia, o świadczenie usług i o dzieło, a także ustania odpłatnego pełnienia funkcji.
Podstawa wymiaru składek osób prowadzących działalność
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą, które korzystają z preferencyjnych warunków ich naliczania – będzie wynosić w 2022 r. 903 zł (nie może być niższa od kwoty stanowiącej 30% minimalnej pensji).
Taki sam poziom będzie miała minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą, korzystających z tzw. Małego ZUS Plus.
Podstawa wymiaru składek zleceniobiorców/świadczeniobiorców
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje przepisy o zleceniu stanowi co najmniej wartość minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2022 r. 3010 zł.
Natomiast 2257,50 zł (75% minimalnego wynagrodzenia) to minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób sprawujących opiekę nad dzieckiem, które wykonywały pracę na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług (do której stosuje się przepisy o zleceniu) przez okres co najmniej 6 miesięcy, i które zaprzestały jej świadczenia.
Podstawa wymiaru składek osób opiekujących się dzieckiem i pracowników na urlopach wychowawczych
Podstawa wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne dla osób fizycznych, które na obszarze Polski sprawują osobistą opiekę nad dzieckiem, a które nie spełniają warunków do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z jakiegokolwiek tytułu w 2022 r. to 2257,50 zł (75% minimalnego wynagrodzenia).
Tyle samo wyniesie podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników przebywających na urlopach wychowawczych.
Miesięczne świadczenie za praktyki absolwenckie
Świadczenie pieniężne z tytułu odpłatnej umowy o praktykę absolwencką będzie wynosić w 2022 r. 6020 zł (dwukrotność minimalnej płacy).
Refundacja składek
Maksymalna jednorazowa refundacja składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia bezrobotnego skierowanego do pracy przez urząd pracy ma mieć w 2022 r. wartość 9030 zł (300% minimalnego wynagrodzenia).
Różne świadczenia i należności
Ponadto 3010 zł będzie wynosić w przyszłym roku minimalna wysokość:
- wynagrodzenia za przestój,
- odszkodowania, jakiego może żądać pracownik od pracodawcy, który naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu,
- odszkodowania, jakiego może dochodzić od pracodawcy pracownik, który doznał mobbingu lub w jego rezultacie rozwiązał umowę o pracę,
- wynagrodzenia gwarancyjnego dla pracownika pełnoetatowego za niewykonanie pracy z powodu rozkładu czasu pracy,
- podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób sprawujących osobistą opiekę nad dzieckiem bądź będących osobami duchownymi, podlegającymi z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 6 miesięcy,
- podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe dla osób podlegających im dobrowolnie, niemających żadnego tytułu do ubezpieczeń obowiązkowych.
Dodatek za pracę w porze nocnej w 2022 r.
| Miesiąc | Wartość dodatku
za 1 godz. pracy |
Sposób obliczenia |
| Styczeń | 3,96 zł | (3010 zł : 152 godz.) x 20% |
| Luty | 3,76 zł | (3010 zł : 160 godz.) x 20% |
| Marzec | 3,27 zł | (3010 zł : 184 godz.) x 20% |
| Kwiecień | 3,76 zł | (3010 zł : 160 godz.) x 20% |
| Maj | 3,58 zł | (3010 zł : 168 godz.) x 20% |
| Czerwiec | 3,58 zł | (3010 zł : 168 godz.) x 20% |
| Lipiec | 3,58 zł | (3010 zł : 168 godz.) x 20% |
| Sierpień | 3,42 zł | (3010 zł : 176 godz.) x 20% |
| Wrzesień | 3,42 zł | (3010 zł : 176 godz.) x 20% |
| Październik | 3,58 zł | (3010 zł : 168 godz.) x 20% |
| Listopad | 3,76 zł | (3010 zł : 160 godz.) x 20% |
| Grudzień | 3,58 zł | (3010 zł : 168 godz.) x 20% |
Kwoty wolne od potrąceń w 2022 r. dla pracowników pełnoetatowych, niebędących uczestnikami pracowniczych planów kapitałowych*
| Rodzaj potrąceń | Podstawowe KUP, ulga podatkowa | Podstawowe KUP, bez ulgi podatkowej | Podwyższone KUP, ulga podatkowa | Podwyższone KUP, bez ulgi podatkowej |
| obowiązkowe | ||||
| Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (100% płacy minimalnej netto) | 2363,56 zł | 1964,56 zł | 2363,56 zł | 1973,56 zł |
| Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi (75% płacy minimalnej netto) | 1772,67 zł | 1473,42 zł | 1772,67 zł | 1480,17 zł |
| Kary pieniężne przewidziane w art. 108 KP (90% płacy minimalnej netto) | 2127,20 zł | 1768,10 zł | 2127,20 zł | 1776,20 zł |
| dobrowolne | ||||
| Należności pracodawcy (100% płacy minimalnej netto) | 2363,56 zł | 1964,56 zł | 2363,56 zł | 1973,56 zł |
| Inne należności (80% płacy minimalnej netto) | 1890,85 zł | 1571,65 zł | 1890,85 zł | 1578,85 zł |
*Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, to ustalając kwotę wolną od potrąceń w pierwszej kolejności oblicza się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru jego czasu pracy, a następnie dokonuje odliczeń składkowo-podatkowych (por. stanowisko MPiPS z 7.1.2014 r.).
Kwoty wolne od potrąceń w 2022 r. dla pełnoetatowych pracowników do 26. roku życia, korzystających ze zwolnienia podatkowego, niebędących uczestnikami PPK
| Rodzaj potrącenia | Wysokość kwoty wolnej |
| obowiązkowe | |
| Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (100% płacy minimalnej netto) | 2363,56 zł |
| Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi (75% płacy minimalnej netto) | 1772,67 zł |
| Kary pieniężne przewidziane w art. 108 KP (90% płacy minimalnej netto) | 2127,20 zł |
| dobrowolne | |
| Należności pracodawcy (100% płacy minimalnej netto) | 2363,56 zł |
| Inne należności (80% płacy minimalnej netto) | 1890,85 zł |
Wysokość podwyższenia kwot wolnych od potrąceń z powodu skutków COVID-19*
| Podstawowa kwota wolna** | Wysokość podwyższenia na 1 członka rodziny | Sposób obliczenia |
| 2363,56 zł | 590,89 zł | 2363,56 zł x 25% |
| 1964,56 zł | 491,14 zł | 1964,56 zł x 25% |
| 1973,56 zł | 493,39 zł | 1973,56 zł x 25% |
| 1772,67 zł | 443,17 zł | 1772,67 zł x 25% |
| 1473,42 zł | 368,36 zł | 1473,42 zł x 25% |
| 1480,17 zł | 370,04 zł | 1480,17 zł x 25% |
| 2127,20 zł | 531,80 zł | 2127,20 zł x 25% |
| 1768,10 zł | 442,03 zł | 1768,10 zł x 25% |
| 1776,20 zł | 444,05 zł | 1776,20 zł x 25% |
| 1890,85 zł | 472,71 zł | 1890,85 zł x 25% |
| 1571,65 zł | 392,91 zł | 1571,65 zł x 25% |
| 1578,85 zł | 394,71 zł | 1578,85 zł x 25% |
* od 16.5.2020 r. pracodawca ma obowiązek podwyższania kwot wolnych od potrąceń z wynagrodzenia za pracę o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ma na utrzymaniu, jeżeli z powodu działań antycovidowych wynagrodzenie tego pracownika zostało obniżone lub członek jego rodziny utracił źródło dochodu
**zgodnie z tabelami przedstawiającymi kwoty wolne od potrąceń
Uwaga! Minimalna stawka godzinowa dla umów zleceń i umów o świadczenie usług w 2022 r. będzie wynosić 19,70 zł.
E-paragon już wkrótce w kasach on-line
Dopuszczenie możliwości wydawania paragonów w postaci elektronicznej, tzw. e-paragonów, umożliwia klientowi wybór, czy chce otrzymywać papierowy paragon fiskalny, czy też woli otrzymywać paragony elektronicznie.
Nie zostanie narzucony jeden sposób przechowywania i przekazywania paragonów w postaci elektronicznej. Kwestia ta zostanie wypracowana na rynku w drodze samoregulacji. Klient będzie mógł otrzymać paragon elektroniczny np. SMS –em.
E-paragony mogą być obecnie wystawiane jedynie przy zastosowaniu kasy mającej postać oprogramowania (tzw. wirtualnej). Od czerwca 2020 r. kasy tego typu mogą być instalowane m.in. u przedsiębiorców z branży transportowej, gastronomicznej i hotelarskiej. E-paragon można wystawić i wydać nabywcy, za jego zgodą i w sposób z nim uzgodniony.
Rozporządzenie, przygotowane w porozumieniu pomiędzy Ministrem Finansów i Ministrem Rozwoju i Technologii, zostało podpisane w zeszłym tygodniu i obecnie oczekuje na publikację. Przepisy wejdą w życie dzień po ich ogłoszeniu.
Źródło: Ministerstwo Finansów
