0113-KDIPT3.4011.348.2019.5.PP – Interpretacja indywidualna z dnia 22-10-2019

Obowiązki płatnika w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków

„Austriacki znany lekarz” a RODO

W swojej decyzji z 15.1.2019 r., w sprawie GZ DSBD123.527/0004-DSB/2018 Urząd rozstrzygnął czy strona postępowania, postąpiła słusznie nie spełniając wniosku lekarza o usunięcie danych, które obejmowały m.in. jego oceny wystawiane przez pacjentów. Austriacki organ uznał, co było do przewidzenia, że połączenie danych, o których mowa w § 27 austriackiej ustawy w sprawie zawodu lekarskiego oraz zrzeszeń zawodowych lekarzy (obejmujących m.in. podstawowe dane identyfikacyjne oraz informacje dotyczące uprawnień) z możliwością wyrażenia oceny stanowi nową operację przetwarzania danych, która wymaga podstawy prawnej. Właściciel portalu oparł się na prawnie uzasadnionym interesie zgodnie z art. 6 ust.1 lit. f) RODO, w związku z czym konieczne było wyważenie interesów zainteresowanych stron. W ramach tych działań stwierdzono, że wprowadzono środki ochronne, tak by nie były zgłaszane nieprawdziwe komentarze a kilkukrotne oceny z jednego źródła były usuwane. Urząd stwierdził również, że w badanej sprawie działalność zawodowa jest związana ze sferą społeczną, gdzie mamy do czynienia z niższym poziomem ochrony niż w przypadku danych dotyczących sfer intymnych lub poufnych. Po drugiej stronie stoją zaś interesy pacjentów. Jak ujął to urząd, dzięki portalowi służącemu do wyszukiwania oraz oceny, osoby które się nie znają na medycynie mają możliwość łatwo oraz skutecznie wymienić się informacjami na określony temat i mogą wykorzystywać taką platformę jako dodatkowe źródło informacji na temat opieki oraz usług medycznych. Z tego względu organ zdecydował, że uzasadnione interesy użytkowników portalu (pacjentów) przeważają nad negatywnym wpływem na uzasadnione interesy skarżącego i odrzucił skargę.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że w podobnej sprawie rozstrzygał także ówczesny Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych. W swojej decyzji DOLiS/DEC- 201/13/10944,10946, 10947, z 21.2.2013 r. uznał on m.in., że zawód lekarza uznawany jest za zawód zaufania publicznego, którego wykonywanie jest istotne z punktu widzenia interesu publicznego. Chociaż później decyzja GIODO została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, to jednak spójność stanowisk polskiego oraz austriackiego organu nadzorczego w stosunkowo podobnych sprawach, należy ocenić pozytywnie.

Wkrótce gala Nagrody im. Edwarda J. Wende

0113-KDIPT2-3.4011.484.2019.1.GG – Interpretacja indywidualna z dnia 21-10-2019

W zakresie obowiązków płatnika w związku ze sfinansowaniem szczepień ochronnych pracownikom

Nowelizacja przepisów o transporcie kolejowym

Projektowana ustawa ma na celu powstrzymanie degradacji infrastruktury kolejowej, w tym w ramach korytarzy transportowych. Projekt zakłada stworzenie mechanizmów prawnych, które utrudnią zarządcy likwidację linii kolejowych (przywrócono wymóg zgody właściwego ministra) oraz motywują do zagospodarowania gruntów na byłych lub obecnych liniach kolejowych na potrzeby zarządzania i udostępniania linii kolejowych. Oczekiwanym efektem jest powstrzymanie likwidacji infrastruktury po liniach kolejowych i umożliwienie odbudowy i udostępnienia obecnie nieeksploatowanych lub wygaszanych linii kolejowych (https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-rady-ministrow/prace-legislacyjne-rm-i/prace-legislacyjne-rady/wykaz-prac-legislacyjny/r8050414584,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-transporcie-kolejowym-oraz-niektorych-innych-u.html, dostęp: 18.10.2019).

Uściślono, że wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji kolejowej skutkuje uzyskaniem przez PLK lub właściwą jednostkę samorządu terytorialnego prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane także w zakresie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości w celu zapewnienia prawa do wejścia na teren nieruchomości dla prowadzenia inwestycji kolejowej, w tym dokonania związanej z nią budowy lub przebudowy układu drogowego lub urządzeń wodnych, lub założenia i przeprowadzenia na nich ciągów drenażowych przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także prac związanych z konserwacją, utrzymaniem lub usuwaniem awarii.

Sprecyzowano termin ustalenia odszkodowania z tytułu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, której skutkiem jest ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na budowę lub przebudowę tunelu oraz związanych z nim: układu drogowego lub urządzeń wodnych, ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń. Wysokość odszkodowania ma ustalać wojewoda, w drodze decyzji, w terminie nie dłuższym niż 180 dni od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna. Wskazano także możliwość wypłaty zaliczki, w przypadku odwołania się od decyzji, w wysokości 70% odszkodowania określonego w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania.

Grunty pozostałe po zlikwidowanych liniach kolejowych lub bocznicach kolejowych wraz z zabudowaną infrastrukturą mogą być przekazane w użyczenie jednostkom samorządu terytorialnego na cele transportowe za zgodą ministra właściwego do spraw transportu, wyrażoną w drodze decyzji.

Nowelizacja ustawy ‒ Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych w zakresie komunalizacji mienia

W uzasadnieniu projektu wnioskodawca pisze, ze projektowany art. 3 wyłączający obligatoryjność wszczynania przez wojewodę z urzędu postępowań w sprawie potwierdzenia nabycia przez gminy własności nieruchomości Skarbu Państwa ma na celu przyspieszenie procesu komunalizacji mienia będącego we władaniu gmin, co do którego nie podjęto do 31.12.2005 r. działań związanych z jego nabyciem przez gminę. Realizacja tego obowiązku do dnia dzisiejszego w sposób istotny obciąża wojewodów, a często prowadzi również do nieuzasadnionej i nieuprawnionej „komunalizacji” mienia państwowego. Wskazana w przedmiotowym projekcie zmiana w art. 17a ma na celu zmniejszenie obciążeń urzędów wojewódzkich oraz zapobieganie prowadzenia nieuzasadnionych procesów komunalizacji gruntów Skarbu Państwa.

Taka argumentacja wnioskodawcy nie jest słuszna i nie znajduje uzasadnienia w przepisach ustawy. Twierdzenie, że komunalizacja dokonana na podstawie spisów inwentaryzacyjnych już przekazanych wojewodom jest zasadna i prawidłowa podczas gdy działanie wojewody z urzędu ma wykazywać cechy nieuzasadnionej i nieuprawnionej „komunalizacji” nie może być przyjęte za właściwe. Normy PWSamTerU są jasne, a przyjęta konstrukcja nabycia przez gminy mienia z mocy prawa jednoznacznie wskazuje, że decyzja wojewody ma charakter deklaratoryjny. Wydanie decyzji, zarówno na wniosek jak i z urzędu, powinno opierać się na poprawnym stosowaniu ustawy z 14.6.1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.). Nie można więc przyjąć, że w tym postępowaniu zostaną przyznane lub potwierdzone prawa, które stronie (gminie) nie przysługują.

Subiektywnym okiem praktyka

Dotychczasowa praktyka gospodarki nieruchomościami pokazuje, że stan prawny wielu nieruchomości objętych przepisami PWSamTerU nie został uregulowany poprzez uzyskanie stosownych decyzji wojewody. Niejednokrotnie gminy nie składają wniosków o wydanie decyzji komunalizacyjnej argumentując to faktem, że wartość nabytej nieruchomości nie jest adekwatna do kosztów postępowania o wydanie decyzji. Bezspornym jest, że nabycie mienia Skarbu Państwa przez gminy nastąpiło z mocy prawa i gminy nie są uprawnione do decydowania, które nieruchomości staną się ich własnością. Wszystkie nieruchomości Skarbu Państwa objęte przepisami komunalizacyjnymi stały się własnością gmin, które są obowiązane do uzyskania decyzji wojewody. Ta uwaga znajduje zastosowanie także do działań wojewody. Nie może być mowy o niezasadnej komunalizacji. Oczywiście, w trakcie procesu komunalizacji zdarzają się pomyłki, ale te nie są dostatecznym argumentem do ograniczania działania wojewodów z urzędu. W rzeczywistości wojewodowie rzadko korzystają z możliwości działania z urzędu w omawianym zakresie. Użyta przez wnioskodawcę argumentacja dotycząca zmniejszenia obciążeń urzędów wojewódzkich nie jest merytorycznym uzasadnieniem projektu ustawy i nie może być podzielona.

Wyrównanie zaniżonej subwencji dla samorządów oraz zwrot zawyżonych wpłat wyrównawczych wpłaconych przez samorządy

W Dz.U z 2019 r. pod poz. 1951 opublikowano ustawę z 11.9.2019 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (dalej: nowelizacja).

Zmiany wprowadzone w DochSamTerytU dotyczą m.in. art. 36 DochSamTerytU, gdzie z jego ust. 10 po zmianie wynika, że jeżeli JST w roku budżetowym, z przyczyn od niej niezależnych:

1. otrzymała część wyrównawczą, równoważącą lub regionalną subwencji ogólnej w kwocie niższej od należnej lub
2. dokonała wpłat, o których mowa w art. 29, art. 30 i art. 70a DochSamTerytU, w kwocie wyższej od należnej

– jednostce tej przysługuje prawo do wyrównania różnicy pomiędzy zaniżoną kwotą odpowiedniej części subwencji ogólnej a kwotą należną z tych tytułów lub zwrot zawyżonej kwoty dokonanych wpłat z podanych wyżej tytułów. Przed zmianą, zgodnie z tym przepisem, w przypadku stwierdzenia, że JST otrzymała część wyrównawczą, równoważącą lub regionalną subwencji ogólnej, w kwocie niższej od należnej lub dokonała tych wpłat w kwocie wyższej od należnej – jednostce tej nie przysługuje zwiększenie odpowiedniej części subwencji ogólnej lub zmniejszenie wpłat.

Przypomnijmy, że chodzi tu o zawyżenie wpłat z tytułów:

1. tzw. Janosikowego, czyli wpłat wyrównawczych gmin określonych w art. 29 DochSamTerytU;
2. analogicznych wpłat powiatów określonych w art. 30 DochSamTerytU;
3. wpłat wyrównawczych województw określonych w art. 70a DochSamTerytU.

Dodano przepisy (art. 36 ust. 11 i 12 DochSamTerytU), zgodnie z którymi przyznanie wyrównania różnicy pomiędzy zaniżoną kwotą odpowiedniej części subwencji ogólnej a kwotą należną z tych tytułów lub zwrotu zawyżonej kwoty dokonanych wpłat wyrównawczych, następuje w drodze decyzji ministra finansów.

Od kwoty stanowiącej wspomnianą wyżej różnicę JST przysługują odsetki ustalone jak dla zaległości podatkowych, liczone od ostatniego dnia roku budżetowego, w którym JST otrzymała zaniżoną kwotę subwencji ogólnej lub dokonała zawyżonych wpłat wyrównawczych.

Rozdział 8a DochSamTerytU określa zasady ustalania dla województw w latach 2015-2019 części regionalnej subwencji ogólnej, wpłat do budżetu państwa oraz dotacji celowej. Nowelizacja wprowadziła zmianę rozszerzającą te zasady na lata 2015-2021. Dodano tu zapisy, zgodnie z którymi w latach 2020 i 2021 w budżecie państwa tworzy się rezerwę subwencji ogólnej z przeznaczeniem dla województw na dofinansowanie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, ochrony dróg wojewódzkich i zarządzania tymi drogami, którą dysponuje minister finansów. Zasady tworzenia i rozdzielania tej rezerwy określa art. 70d DochSamTerytU.

Uwaga! Już obowiązuje nowelizacja rozporządzenia w sprawie prowadzenia rejestru zabytków

Na podstawie przepisów zmieniających organy związane z ochroną zabytków, tj. wojewódzki konserwator zabytków w odniesieniu do wojewódzkiego rejestru zabytków oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta) w odniesieniu do gminnej ewidencji zabytków będą obowiązkowo zawiadamiać właściciela lub posiadacza zabytku albo nieruchomości, która przestała być zabytkiem o zamiarze włączenia karty ewidencyjnej zabytku do wojewódzkiej ewidencji zabytków, o wyłączeniu tej karty, o sporządzeniu nowej karty ewidencyjnej zabytku, o zamiarze wyłączenia karty ewidencyjnej zabytku z wojewódzkiej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty lub o zamiarze włączenia karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zabytków, o włączeniu tej karty, o sporządzeniu nowej karty adresowej zabytku, o zamiarze wyłączenia karty adresowej zabytku z gminnej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Ponadto w odniesieniu do zawiadomienia o zamiarze włączenia karty ewidencyjnej zabytku będącego historycznym układem urbanistycznym lub ruralistycznym, historycznym zespołem budowlanym, terenem, na którym znajduje się znaczna ilość zabytków archeologicznych, lub nieruchomością o nieuregulowanym stanie prawnym do wojewódzkiej ewidencji zabytków, o włączeniu tej karty, o sporządzeniu nowej karty ewidencyjnej takiego zabytku, o zamiarze wyłączenia karty ewidencyjnej takiego zabytku z wojewódzkiej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty będzie obowiązek publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej.

Podobnie też będzie w odniesieniu do zawiadomienia o zamiarze włączenia karty adresowej zabytku będącego historycznym układem urbanistycznym lub ruralistycznym, historycznym zespołem budowlanym, terenem, na którym znajduje się znaczna ilość zabytków archeologicznych, lub nieruchomością o nieuregulowanym stanie prawnym do gminnej ewidencji zabytków, o włączeniu tej karty, o sporządzeniu nowej karty adresowej takiego zabytku, o zamiarze wyłączenia karty adresowej takiego zabytku z gminnej ewidencji zabytków lub o wyłączeniu tej karty.

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy ‒ Prawo geodezyjne

Informacje dotyczące danych topograficznych, państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, zdjęć lotniczych (ortofotomapa), danych pomiarowych LIDAR, podstawowych danych o działkach i budynkach mają być dostępne bezpłatnie na stronie geoportal.gov.pl. W ewidencji gruntów i budynków (egib) mają już nie być rejestrowane umowy 10-letnie dzierżawy gruntów na potrzeby emerytalne. Regulacje mają doprecyzować prawne relacje między wykonawcami prac geodezyjnych i prac kartograficznych a organami administracji geodezyjnej i kartograficznej. Zniknąć ma obowiązek uwierzytelniania dokumentów opracowanych na podstawie wykonanych prac geodezyjnych lub prac kartograficznych na potrzeby postępowań administracyjnych, postępowań sądowych lub czynności cywilnoprawnych i wprowadzenie obligatoryjnego opatrywania z urzędu klauzulą dokumentów stanowiących wyniki prac geodezyjnych lub kartograficznych;

Aktualizowanie informacji zawartych w egib ma następować z urzędu na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.

Projektowane zmiany dotyczą także zmniejszenie zakresu informacyjnego w egib przez usunięcie z niej informacji mających swoje odzwierciedlenie w innych rejestrach państwowych, np. z egib mają zniknąć informacje o wpisaniu nieruchomości do rejestru zabytków.

W związku z ww. propozycjami niezbędne będzie wprowadzenie zmian dostosowujących w:

1) ustawie z 7.7.1994 r. ‒ Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1186 ze zm.),

2) ustawie z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 299 ze zm.);

3) ustawie z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.; dalej: GospNierU);

4) ustawie z 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2067 ze zm.; dalej: OchrZabU);

  5) ustawie z 20.7.2017 r. ‒ Prawo wodne (https://bip.kprm.gov.pl/kpr/form/r2676039806,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-Prawo-geodezyjne-i-kartograficzne-oraz-ustawy-o-.html, dostęp: 18.10.2019.),

Subiektywnym okiem praktyka

Projektowane zmiany niewątpliwie wpłyną na dochody uzyskiwane z obsługi państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Jako negatywną zmianę należy ocenić zmniejszenie ilości danych objętych egib. Wiele z nieruchomości posiada nieuregulowany stan prawny, a także pojawiają się liczne rozbieżności pomiędzy danymi opisującymi nieruchomości w egib oraz choćby w księgach wieczystych. Praktyka pokazuje, że w trakcie takich regulacji im więcej informacji dostępnych w jednym miejscu tym lepiej.

Warto przypomnieć, że zgodnie a art. 9 ust. 4 OchrZabU wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia się w księdze wieczystej danej nieruchomości na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, na podstawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku. O każdej zmianie wieczystoksięgowej sąd zawiadamia organ prowadzący egib. Zawiadomienie zatem, w którym sąd wskaże, że w dziale III księgi został ujawniony wpis o rejestrze zabytków nie będzie mógł być uwidoczniony w egib.

Podniesienie górnej granicy opłat sądowych w postępowaniu cywilnym

Kolejną istotną zmianą w zakresie opłat sądowych jest podniesienie górnej granicy wysokości opłat, pobieranych przy rozpoznawaniu niektórych roszczeń. Ustawodawca uznał, że opłaty te powinny być dostosowane do rosnących wysokości rozpoznawanych roszczeń i odpowiednie do znaczących nakładów pracy sądów przy ich rozpoznawaniu.

I tak, zgodnie z art. 12 KSCU opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w KSCU niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 10 000 zł (dotychczas było to 5000 zł).

Wysokość opłaty tymczasowej natomiast, zgodnie z art. 15 KSCU, ustalono w granicach od 30 zł do 2000 zł (dotychczas było to 1000 zł), a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 300 zł do 20 000 zł (dotychczas była to kwota między 100 a 10 000 zł).

Zgodnie zaś z art. 13 ust. 2 KSCU, w sprawach o prawa majątkowe pobierana będzie opłata stosunkowa od pisma, obliczona od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia: 1) ponad 20 000 zł do 4 000 000 zł – 5%; 2) ponad 4 000 000 zł – 200 000 zł i 0,5% od nadwyżki ponad 4 000 000 zł, nie więcej jednak, niż 500 000 zł. Dotychczas opłata ta kształtowała się na poziomie maksymalnie 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł.

Nowe przepisy obowiązują od 21.8.2019 r.