0114-KDIP4.4012.673.2019.1.AKO – Interpretacja indywidualna z dnia 29-10-2019

Prawo do odzyskania podatku VAT ponoszonego w zw. z realizacją projektu

Gospodarowanie rzeczowymi składnikami majątku ruchomego Skarbu Państwa

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 2004 opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów z 21.10.2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego Skarbu Państwa.

1. Zasady gospodarowania mieniem ruchomym Skarby Państwa

Przy zagospodarowaniu składników rzeczowych majątku ruchomego ustala się wartość poszczególnych składników według ich wartości rynkowej, na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz popytu na nie, chyba że z przepisów szczególnych wynika inaczej.

Z rozporządzenia wynika też m.in., że:

  1. organ publiczny wykorzystuje składniki rzeczowe majątku ruchomego do realizacji swoich zadań oraz gospodaruje tymi składnikami w sposób oszczędny i racjonalny, a także utrzymuje składniki rzeczowe majątku ruchomego w stanie niepogorszonym, z wyjątkiem zużycia będącego następstwem ich prawidłowego używania;
  2. składniki rzeczowe majątku ruchomego organu publicznego można wykorzystywać do jednoczesnej realizacji zadań innych organów publicznych, jeżeli nie ogranicza to wykonywania własnych zadań tego organu i nie powoduje powstania dodatkowych kosztów po ich stronie;
  3. organ publiczny analizuje na bieżąco stan majątku ruchomego, z uwzględnieniem jego stanu technicznego oraz przydatności do dalszego użytkowania (oceny przydatności składników majątku dokonuje powołana w tym celu komisja, zgodnie z § 5 rozporządzenia);
  4. organ publiczny decyduje o zakwalifikowaniu składnika rzeczowego majątku ruchomego do kategorii majątku zbędnego lub zużytego oraz o sposobie jego zagospodarowania;
  5. zbędne lub zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego mogą być przedmiotem nieodpłatnego przekazania, sprzedaży, oddania w najem lub dzierżawę oraz darowizny (składniki majątku niezagospodarowane w ten sposób mogą być zlikwidowane); natomiast decyzja o zagospodarowaniu składników rzeczowych majątku ruchomego o wartości przekraczającej 200.000 zł, określonej na dzień podjęcia decyzji o zagospodarowaniu w ten sposób jest podejmowana w porozumieniu z Prezesem Prokuratorii Generalnej RP;
  6. zbędne lub zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego o znacznej wartości mogą być przedmiotem darowizny, jeżeli ich sprzedaż nie dojdzie do skutku
  7. składnik rzeczowy majątku ruchomego o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł oddany do użytku służbowego na okres co najmniej jednego roku pracownikowi jednostki pozostającemu w stosunku pracy, można sprzedać temu pracownikowi z pominięciem przewidzianych trybów, na zasadach określonych w § 8 rozporządzenia.
Ważne

Zbędne składniki rzeczowe majątku ruchomego to takie, które:

  1. nie są i nie będą mogły być wykorzystane w realizacji zadań związanych z działalnością organu publicznego, lub
  2. nie nadają się do użytkowania ze sprzętem używanym przez organ publiczny, a ich przystosowanie byłoby technicznie lub ekonomicznie nieuzasadnione, lub
  3. nie nadają się do dalszego użytku, a ich naprawa lub dostosowanie byłyby ekonomicznie nieuzasadnione.

Zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego to składniki rzeczowe majątku ruchomego:

  1. posiadające wady lub uszkodzenia, których naprawa byłaby ekonomicznie nieuzasadniona, lub
  2. zagrażające bezpieczeństwu użytkowników lub najbliższego otoczenia, lub
  3. które całkowicie utraciły wartość użytkową, lub
  4. które są technicznie przestarzałe, a ich remont byłby ekonomicznie nieuzasadniony.

Natomiast znaczna wartość to wartość przekraczającą 24 000 zł.

2. Sprzedaż, dzierżawa oraz najem zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego

Organ publiczny dokonuje sprzedaży składników rzeczowych majątku ruchomego o wartości przekraczającej 1200 zł w trybie:

  1. przetargu publicznego;
  2. publicznego zaproszenia do negocjacji;
  3. aukcji.

3. Przekazywanie i darowizna zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego

Organ publiczny może nieodpłatnie przekazać składniki rzeczowe majątku ruchomego:

  1. innemu organowi lub jednostce samorządu terytorialnego na czas oznaczony albo nieoznaczony;
  2. instytucji gospodarki budżetowej, za pośrednictwem organu wykonującego wobec tej instytucji funkcję organu założycielskiego, na czas oznaczony albo nieoznaczony.
Ważne

Nieodpłatne przekazanie następuje na pisemny wniosek zainteresowanego organu publicznego, jednostki samorządu terytorialnego lub organu wykonującego funkcję organu założycielskiego wobec instytucji gospodarki budżetowej. Przy czym, w przypadku wykonywania przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań publicznych z zakresu administracji rządowej nieodpłatne przekazanie składników rzeczowych majątku ruchomego służących do wykonywania tych zadań może nastąpić bez wniosku, na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.

Warto dodać, że organ publiczny może dokonać darowizny składnika rzeczowego majątku ruchomego na rzecz instytucji kultury, publicznych szkół wyższych, jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 2 PrOśw, czyli wymienionych w tym przepisie przedszkoli, szkół i placówek oświatowych, niebędących państwowymi jednostkami budżetowymi, oraz fundacji i organizacji pożytku publicznego, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, z przeznaczeniem na realizację ich celów statutowych. Wartość składnika rzeczowego majątku ruchomego, będącego przedmiotem takiej darowizny, określa się według wartości księgowej.

Ważne

Składniki rzeczowe majątku ruchomego stanowiące dobra kultury, w tym zabytki w rozumieniu przepisów ustawy z 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2067 ze zm.), oraz związane z tymi składnikami inne składniki rzeczowe majątku ruchomego, przekazuje się w formie darowizny instytucjom kultury.

Darowizny dokonuje się na pisemny wniosek zainteresowanego podmiotu. Wniosek zawiera w szczególności:

  1. nazwę, siedzibę i adres zainteresowanego podmiotu;
  2. wskazanie składnika rzeczowego majątku ruchomego, którego wniosek dotyczy;
  3. oświadczenie zainteresowanego podmiotu, że składnik rzeczowy majątku ruchomego zostanie odebrany w terminie i miejscu wskazanym w protokole zdawczo-odbiorczym;
  4. zobowiązanie zainteresowanego podmiotu do pokrycia kosztów związanych z darowizną, w tym kosztów odbioru przedmiotu darowizny;
  5. wskazanie sposobu wykorzystania składnika rzeczowego majątku ruchomego przez podmiot wnioskujący o darowiznę;
  6. uzasadnienie, w tym uzasadnienie potrzeb zainteresowanego podmiotu.

Do wniosku załącza się statut zainteresowanego podmiotu.

4. Likwidacja zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego

Likwidacji zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego stanowiących odpady dokonuje się zgodnie z przepisami ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 701 ze zm.), w szczególności z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami.

Składniki rzeczowe majątku ruchomego, które:

  1. były wykorzystywane do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych lub czynności w zakresie cyberbezpieczeństwa przez podmioty upoważnione do wykonywania tych czynności,
  2. zostały dostarczone organowi publicznemu pod warunkiem ich niezbywania lub nieprzekazywania podmiotom trzecim,
  3. służą do przetwarzania danych, w tym danych osobowych, takie jak telefony komórkowe, tablety, laptopy, dyski twarde

– mogą być zniszczone bez próby zagospodarowania w inny sposób.

Czynności mających na celu zniszczenie dokonuje komisja likwidacyjna w składzie co najmniej trzyosobowym, powołana przez organ publiczny spośród pracowników jednostki, przy czym, jeżeli liczba pracowników uniemożliwia powołanie do jej składu trzech osób, komisji nie powołuje się, a jej zadania wykonuje organ publiczny.

Ważny wyrok WSA: gminne działki przeznaczone do dzierżawy a odliczanie VAT

Sprawa zaczęła się od wniosku gminy o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie odliczeń podatku od towarów i usług przy prowadzonej inwestycji. Samorząd, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, jest właścicielem terenów budowlanych (położonych w tzw. Strefie Aktywności Gospodarczej). Na tych działkach, które mogą być dogodnym miejscem dla prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców, gmina prowadzi inwestycje w celu podniesienia ich atrakcyjności. Dlatego ponosi wydatki z własnych środków oraz dofinansowania zewnętrznego.

Pieniądze są przeznaczane na:

  1. budowę dróg wewnętrznych, chodników, zjazdów z drogi, poboczy, przepustów, budowę odwodnienia drogowego;
  2. budowę infrastruktury energetycznej;
  3. budowę infrastruktury kanalizacyjnej;
  4. budowę infrastruktury wodociągowej;
  5. rekultywację tych działek.

W kontekście późniejszej sprawy ważne również było to, że gmina konkurowała z podmiotami prywatnymi i publicznymi, które również posiadały tereny, które chciały wydzierżawić lub sprzedać. Ponosząc te wydatki jednostka samorządu terytorialnego działała jak typowy przedsiębiorca.

Po zakończeniu inwestycji właścicielem wybudowanej infrastruktury drogowej będzie dalej gmina, natomiast infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna będzie nieodpłatnie udostępniona spółce komunalnej.

Gmina zadała Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej pytania: czy dzierżawa nieruchomości, nie będzie korzystać ze zwolnienia od VAT; czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia pełnych kwot VAT dla wydatków określonych w punktach powyżej?

Planowana dzierżawa miałaby być dokonywana na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina zajęła też stanowisko, że ma prawo odliczać VAT od poszczególnych wydatków (określonych w punktach 1–5). Zdaniem JST spełnia ona warunki określone w art. 86 ust. 1 VATU. Gmina dowodziła, że skoro nie planuje wykorzystywać terenów w celach innych niż w ramach swojej działalności gospodarczej, to wydatki mają związek z czynnościami opodatkowanymi VAT, których gmina zamierza dokonywać. Gmina stwierdziła także, że możliwe jest odliczenie VAT w sytuacji, gdy związek wydatków z działalnością ma charakter pośredni.

Dyrektor KIS nie zgodził się z interpretacją gminy, dotyczącą odliczenia podatku VAT od wydatków, określonych w punktach 1–4. Dyrektor KIS wywodził, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 VATU, możliwe jest wtedy, gdy nabywane towary i usługi będą wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w działalności gospodarczej – do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wydatki, których dotyczyło pytanie gminy, są ponoszone w ramach zadań własnych, nakładanych ustawą o samorządzie gminnym, a zatem odnoszą się do reżimu publicznoprawnego (wydatki z punktów 1 i 2). Dlatego wydatki nie są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym nabywając towary JST nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Wydatki z punktów 3 i 4, zdaniem Dyrektora KIS też nie mogą być odliczone, bo infrastruktura będzie nieodpłatnie udostępniona spółce komunalnej.

Sprawa trafiła do WSA we Wrocławiu. Sąd przyznał rację skarżącej gminie i stwierdził, że możliwość bycia podatnikiem VAT przez JST jest uregulowana w art. 15 ust. 1, 2 i ust. 6 VATU. W przepisach tych zostało uregulowane, że podatnikami nie są organy władzy publicznej w zakresie zadań nałożonych na nie przepisami prawa – z jednym zastrzeżeniem – jeśli te zadania wykonują na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak stwierdził WSA gmina może występować jako podatnik VAT, jeśli dokonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych i o ile te czynności można uznać za samodzielne wykonywanie działalności gospodarczej – ustawodawca nie wykluczył samorządu z grona podatników tylko z powodu wykonywania zadań własnych, istotne jest na jakiej podstawie to się odbywa. Dlatego, jeśli organy władzy publicznej działają w taki sposób i na takich warunkach jak podmioty gospodarcze (czy działa w charakterze władczym, korzystając ze swoich kompetencji oraz, czy podejmując dane czynności, działa jako uczestnik obrotu na konkurencyjnym rynku i funkcjonuje w warunkach konkurencji), to powinny być traktowane jak podatnicy VAT.

Nawet w odniesieniu do wykonywania zadań własnych gmina może występować jako podatnik VAT, stwierdził Sąd, a taki wniosek wysnuł z zestawienia przepisów: art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 6 oraz art. 86 ust. 1 VATU oraz art. 2 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 SamGminU w zw. z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 20006/112/WE Rady z 28.11.2006 r. (Dyrektywy VAT).

Sąd stwierdził, że w opisanych warunkach dla wydatków z punktów 1-4 występował związek z czynnościami opodatkowanymi. Celem działań i wydatków, było uatrakcyjnienie działek, co miało wpłynąć na zwiększenie popytu na nie i osiągnięcie przez gminę jak najwyższej ceny z ich dzierżawy, więc gmina działała jak typowy przedsiębiorca.

Jeśli zaś chodzi o budowę infrastruktury kanalizacyjnej, to powołując się na wyrok TSUE C-140/17, WSA stwierdził, że jest to związane wykonywaniem przez gminę działalności gospodarczej, chociaż użytkownikiem będzie spółka komunalna. Właścicielem tej infrastruktury jest JST, jako podatnik podatku VAT, ponosząca wydatki na budowę w ramach działalności gospodarczej, gdyż właśnie w tym celu infrastruktura jest budowana. Nie ma tu znaczenia, że usługi zaopatrzenia odbiorców (dzierżawców działek) w wodę i odbioru ścieków po zakończeniu budowy, będzie wykonywać spółka komunalna.

Nowe Prawo zamówień publicznych opublikowane

W Dzienniku Ustaw zostały ogłoszone:

Zmiana przepisów o spółkach giełdowych

Liczne zmiany dotyczą ustawy z 29.7.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 623 ze zm.). Poniżej niektóre z nich.

1. Częstsza publikacja ofert publicznych

Oferta publiczna papierów wartościowych, w przypadku której liczba osób, do których jest ona kierowana, wraz z liczbą osób, do których kierowane były oferty publiczne tego samego rodzaju papierów wartościowych, dokonane w okresie poprzednich 12 miesięcy, przekracza 149, będzie wymagała opublikowania memorandum informacyjnego, które podlega zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Finansowego (art. 3 ust. 1a).

2. Sprawozdanie zarządu w przypadku potrącenia wierzytelności przy wpłatach na poczet akcji

W przypadku gdy wpłaty należne na poczet akcji w celu podwyższenia przez spółkę publiczną kapitału zakładowego mają zostać dokonane przez potrącenie wierzytelności spółki z tego tytułu z wierzytelnością subskrybenta względem spółki, zarząd spółki sporządza pisemne sprawozdanie zawierające dane wymienione w art. 6a ust. 1. Sprawozdanie zarządu, co do zasady, będzie poddane ocenie biegłego rewidenta w zakresie jego prawdziwości i rzetelności.

3. Brak zgody emitenta

Wniosek o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym będzie mógł złożyć także inny podmiot, bez zgody ich emitenta, pod warunkiem że przewiduje to odpowiedni regulamin (art. 28 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), a papiery te są dopuszczone do obrotu na innym rynku regulowanym oraz ich emitent podlega obowiązkom wynikającym z takiego dopuszczenia, obowiązującym w macierzystym państwie członkowskim emitenta. Podmiot wnioskujący o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym bez zgody ich emitenta będzie musiał posiadać objęte wnioskiem papiery wartościowe w momencie ich dopuszczenia oraz wprowadzenia do obrotu na rynku regulowanym na podstawie tego wniosku (art. 11a ust. 2–10).

4. Umowa o gwarancję emisji

Dodano art. 14a, z którego wynika m.in., że umowa o gwarancję emisji zawarta przez emitenta, w której gwarant emisji zobowiązuje się do nabycia, na własny rachunek, całości albo części papierów wartościowych danej emisji oferowanych wyłącznie temu podmiotowi w celu dalszego ich zbywania w ofercie publicznej, powinna przewidywać możliwość zbywania przez gwaranta emisji przysługującego mu prawa do objęcia papierów wartościowych. Zbycie tego prawa przez gwaranta emisji uważa się za obrót pierwotny. Zbywanie papierów wartościowych w wykonaniu takiej umowy następuje za pośrednictwem firmy inwestycyjnej. Podobne zapisy dotyczą też takiej umowy zawartej z oferującym. Gwarantem emisji może być wyłącznie bank, firma inwestycyjna, zagraniczna firma inwestycyjna lub konsorcjum tych podmiotów.

5. Istotne informacje o rynku

Zgodnie z art. 19b, KNF przekazuje do publicznej wiadomości istotne informacje, które mogą mieć wpływ na ocenę papierów wartościowych będących przedmiotem oferty publicznej lub ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym, aby zapewnić inwestorom ochronę lub zapewnić prawidłowe działanie rynku. W przypadku gdy wymaga tego nadzór nad ofertą publiczną lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych na rynku regulowanym, Komisja może żądać informacji i wyjaśnień w formie ustnej lub pisemnej, a także przedstawienia dokumentów lub nośników informacji, na koszt emitenta, od podmiotów wymienionych w art. 19c.

6. Informacja o niektórych ofertach publicznych

Zgodnie z art. 37a, oferta publiczna papierów wartościowych, w wyniku której zakładane wpływy brutto emitenta lub oferującego na terytorium UE, liczone według ich ceny emisyjnej lub ceny sprzedaży z dnia jej ustalenia, stanowią nie mniej niż 100 000 euro i mniej niż 1 000 000 euro, i wraz z wpływami, które emitent lub oferujący zamierzał uzyskać z tytułu takich ofert publicznych takich papierów wartościowych, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy, nie będą mniejsze niż 100 000 euro i będą mniejsze niż 1 000 000 euro, wymaga udostępnienia do publicznej wiadomości dokumentu zawierającego informacje o tej ofercie.

Natomiast z art. 37b wynika m.in., że Udostępnienia do publicznej wiadomości prospektu, pod warunkiem udostępnienia memorandum informacyjnego, nie wymaga oferta publiczna papierów wartościowych, w wyniku której zakładane wpływy brutto emitenta lub oferującego na terytorium Unii Europejskiej, liczone według ich ceny emisyjnej lub ceny sprzedaży z dnia jej ustalenia, stanowią nie mniej niż 1 000 000 euro i mniej niż 2 500 000 euro, i wraz z wpływami, które emitent lub oferujący zamierzał uzyskać z tytułu takich ofert publicznych takich papierów wartościowych, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy, nie będą mniejsze niż 1 000 000 euro i będą mniejsze niż 2 500 000 euro.

7. Zatwierdzenie warunków obrotu

Dopuszczenie instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi do obrotu na rynku regulowanym będzie wymagało sporządzenia, zatwierdzenia przez KNF oraz udostępnienia do publicznej wiadomości warunków obrotu. Podmiot ubiegający się o dopuszczenie takich instrumentów finansowych złoży do KNF wniosek o zatwierdzenie warunków obrotu. Do zatwierdzenia oraz formy i zasad publikacji warunków obrotu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prospektu (art. 55d).

8. Polityka wynagrodzeń i sprawozdanie o wynagrodzeniach

Zagadnienia te reguluje rozdział 4a (przepisy art. 90c–90g). Wynika z nich m.in., że rada nadzorcza spółki sporządzi corocznie sprawozdanie o wynagrodzeniach przedstawiające kompleksowy przegląd wynagrodzeń, w tym wszystkich świadczeń, niezależnie od ich formy, otrzymanych przez poszczególnych członków zarządu i rady nadzorczej lub należnych poszczególnym członkom zarządu i rady nadzorczej w ostatnim roku obrotowym, zgodnie z polityką wynagrodzeń. Za informacje zawarte w sprawozdaniu o wynagrodzeniach odpowiadają członkowie rady nadzorczej spółki.

Ważne

Walne zgromadzenie spółki podejmuje uchwałę w sprawie polityki wynagrodzeń członków zarządu i rady nadzorczej do 30.6.2020 r. Rada nadzorcza spółki sporządza po raz pierwszy sprawozdanie o wynagrodzeniach łącznie za lata 2019 i 2020.

9. Transakcje z podmiotami powiązanymi

Regulacje w tym zakresie zawiera rozdział 4b (przepisy art. 90h–90j). Wynika z nich m.in., że spółka zamieści na swojej stronie internetowej informację o istotnej transakcji najpóźniej w momencie jej zawarcia.

10. Wykluczenie papierów wartościowych z obrotu

KNF będzie mogła wydać decyzję o wykluczeniu papierów wartościowych z obrotu na rynku regulowanym, a w przypadku gdy papiery wartościowe emitenta są wprowadzone do obrotu w alternatywnym systemie obrotu – decyzję o wykluczeniu tych papierów wartościowych z obrotu w tym systemie. Warunki wykluczenia określają przepisy art. 96c i 96d, z których wynika m.in., że powodem wykluczenia będzie niedopełnienie określonych tam obowiązków, a KNF poda do publicznej wiadomości informacje o swojej decyzji w tym zakresie.

11. Zgłaszanie naruszeń

Zgodnie z nowym art. 97d emitent będzie musiał posiadać procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej, naruszeń prawa oraz procedur i standardów etycznych.

12. Dodano przepisy karne

Chodzi o art. 104b–104e. Przewidziano w nich karę grzywny m.in. za:

– nieprzedstawienie sądowi rejestrowemu wniosku o wyznaczenie biegłego rewidenta w celu wydania przez niego oceny;

– uporczywe uchylanie się od obowiązku sporządzenia lub zamieszczenia na stronie internetowej sprawozdania o wynagrodzeniach, polityki wynagrodzeń lub uchwały w sprawie polityki wynagrodzeń;

– podanie nieprawdziwych danych lub zatajenie prawdziwych danych wpływających w istotny sposób na treść polityki wynagrodzeń;

– podaje nieprawdziwe dane lub zataja prawdziwe dane wpływające w istotny sposób na treść sprawozdania o wynagrodzeniach.

Nowelizacja ma wejść w życie 14 dnia od dnia ogłoszenia. 16.10.2019 r. ustawa z 16.10.2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw przekazana została Prezydentowi RP i Senatowi. Senat przyjął tekst ustawy bez poprawek.

Zmiany w zgłoszeniach celnych w zakresie operacji handlowych w zakresie tzw. handlu e-Commerce

Obecnie obowiązujące zasady wypełniania zgłoszeń celnych nie uwzględniają zwiększającej się liczby operacji handlowych na rynku e-Commerce. Zgodnie z § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z 8.9.2016 r. w sprawie zgłoszeń celnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2262) operatorzy kurierscy mają możliwość składania zbiorczych zgłoszeń kurierskich, ale wyłącznie w przypadku, gdy przesyłki są m.in. jednocześnie zwolnione z cła i podatków. W związku z tym, że zgodnie z art. 51 ust. 3 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: VATU), przy sprzedaży wysyłkowej nie ma zwolnienia podatkowego, to operatorzy kurierscy w chwili obecnej nie mają możliwości złożenia zbiorczego zgłoszenia celnego jeżeli transakcja została dokonana w tej formie. Oznacza to, że każda tego rodzaju przesyłka powinna zostać zgłoszona z zastosowaniem standardowego zgłoszenia celnego.

Propozycja zmiany rozporządzenia wprowadza uproszczenie polegające na umożliwieniu składania zbiorczych zgłoszeń celnych w odniesieniu do przesyłek zwolnionych z cła na podstawie art. 23-24 rozporządzenia Rady (WE) nr 1186/2009 z 16.11.2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz.Urz. UE L Nr 324, str. 23) i niezwolnionych z podatku w trybie przepisów odrębnych, których łączna wartość w jednej przesyłce nie przekracza równowartości 150 euro, o ile są spełnione łącznie następujące wymogi: odbiorcami przesyłek są osoby fizyczne; osoba składająca zgłoszenie działa jako przedstawiciel pośredni, o którym mowa w art. 18 rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9.10.2013 r. ustanawiającym unijny kodeks celny (Dz.Urz. UE L Nr 269, str. 1); towary zostały sprzedane w tej samej walucie; towary podlegają stawce podatku w tej samej wysokości. Zbiorcze zgłoszenie celne jest składane na podstawie danych zawartych w elektronicznej ewidencji udostępnianej przed złożeniem tego zgłoszenia organowi celnemu, do którego jest składane zgłoszenie.

Rozporządzenie wprowadzające zmiany wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Prezydent RP będzie mógł ratyfikować Konwencję 108+

Ustawa teraz czeka na podpis Prezydenta RP Andrzeja Dudy, a wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Na jej podstawie Prezydent RP będzie mógł oficjalnie ratyfikować Protokół.

Urząd Ochrony Danych Osobowych od dawna podkreślał konieczność pilnego przystąpienia Polski do Protokołu, gdyż szybkie wejście w życie nowych standardów ochrony danych osobowych w ramach Rady Europy jest uzależnione od ratyfikacji Protokołu przez wszystkich dotychczasowych sygnatariuszy Konwencji 108. Zaangażowanie polskiego organu nadzorczego poskutkowało – stwierdził Jan Nowak, Prezes UODO

Minister Spraw Zagranicznych podpisał Protokół 16 maja 2019 r. podczas Szczytu w Helsinkach, dołączając do kilkudziesięciu państw, które zrobiły to wcześniej od dnia sporządzenia Protokołu. Teraz Polska może być pierwszym państwem, które ratyfikuje Protokół.

Konwencja 108 Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych została przyjęta 28 stycznia 1981 r. i jest jedynym wiążącym traktatem międzynarodowym, gwarantującym prawo osób fizycznych do ochrony ich danych osobowych. Protokół dostosowuje Konwencję 108 do aktualnych wyzwań związanych z rozwojem technologii komunikacyjno-informacyjnych oraz zapewnia spójność przyjętego przez Radę Europy standardu ochrony danych osobowych z regulacjami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Protokół wprowadza także mechanizm zapewniający efektywne monitorowanie wdrożenia w poszczególnych państwach postanowień Konwencji 108+.

IP Box rejestruje się na bieżąco

Sporządzenie dopiero na koniec roku ewidencji do celów zastosowania 5-proc. stawki PIT lub CIT przekreśla prawo do tej ulgi – stwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Nie pomogły tłumaczenia podatnika, że ewidencja, mimo że sporządzona na koniec roku, pozwoli na prawidłowe ustalenie dochodu objętego obniżoną stawką podatkową.

Podatnik wyjaśnił, że prowadzi własną firmę z branży IT. Zajmuje się tworzeniem oprogramowania. W zamian za przeniesienie na klienta praw autorskich otrzymuje wynagrodzenie. Spytał, czy w rozliczeniu za 2019 r. będzie mógł skorzystać z ulgi IP Box, czyli z obniżonej, 5-proc. stawki podatku.

Wyjaśnił, że spełnia wszystkie wymogi, o których mowa w przepisach: uzyskuje dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (autorskiego prawa do programu komputerowego, o którym mowa w art 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT) oraz będzie posiadał szczegółową ewidencję, pozwalającą na określenie podstawy opodatkowania stawką 5-proc. oraz na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Dyrektor KIS stwierdził jednak, że ulga nie przysługuje, bo – jak podkreślił – przepisy wymagają od podatników prowadzenia na bieżąco wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji związanych z uzyskiwaniem dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (art. 30cb ust. 2 ustawy o PIT).

Nie zgodził się na to, by taka ewidencja była sporządzana dopiero na potrzeby rozliczenia rocznego. Rzetelne dokumentowanie wszystkich operacji finansowych dotyczących IP Box nie może polegać na zaewidencjonowaniu i wyodrębnieniu ich na koniec okresu rozliczeniowego – stwierdził.

Dodał, że wyklucza to prawo do ulgi, nawet jeśli na podstawie takiej ewidencji byłoby możliwe prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5 proc.

Dyrektor KIS wyjaśnił, że obowiązek bieżącego i prawidłowego wyodrębniania przychodów i kosztów dotyczących kwalifikowanego IP dotyczy nie tylko podatników prowadzących księgi rachunkowe, ale także tych, którzy rozliczają się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Poradził, że najprostszym dostępnym rozwiązaniem jest stworzenie arkusza kalkulacyjnego zawierającego comiesięczne zestawienie dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków dla celów ulgi IP Box. Takie zestawienie powinno obejmować wydatki (narastająco) od początku realizacji działalności badawczo-rozwojowej, zmierzającej do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego IP, do końca danego miesiąca kalendarzowego – wyjaśnił dyrektor KIS. ©℗

Trzy pytania

Ulga dopiero po zakończeniu roku, ale ewidencja już w trakcie

Dyrektor KIS uznał, że podatnikowi nie przysługuje ulga IP Box, jeżeli ewidencja do celów tej preferencji jest sporządzana dopiero przed złożeniem rocznego zeznania. Czy zgadza się pan z taką wykładnią?

Piotr Wyrwa, doradca podatkowy, RSM Poland: Teza stawiana przez organ jest dość zaskakująca i może budzić niepokój podatników zainteresowanych skorzystaniem z IP Box.

Dlaczego pan tak uważa?

Przepisy wskazują na konieczność prowadzenia ewidencji tak, aby na jej podstawie możliwe było ustalenie przychodów, kosztów i dochodu przypadającego na każde kwalifikowane prawo. Nie ma w nich jednak mowy, jak ją prowadzić. W przepisach nie ma wprost wymogu, aby ewidencja była prowadzona systematycznie w trakcie trwania roku podatkowego, np. w ujęciu miesięcznym. Stawianie takiego warunku jest tym bardziej zaskakujące, że zgodnie z lipcowymi objaśnieniami Ministerstwa Finansów dotyczącymi ulgi IP Box z obniżonej 5-proc. stawki nie można korzystać w trakcie roku, do zaliczek. Mimo tego, według MF, ewidencja powinna umożliwiać uzyskanie danych według stanu na koniec poszczególnych miesięcy kalendarzowych. Brak jest wyraźnego wskazania, z jakiego przepisu taki wniosek został wyinterpretowany.

Czyli wychodząc naprzeciw oczekiwaniom fikusa, należałoby prowadzić ewidencję na bieżąco?

Tak wynika z interpretacji. Nie jest dopuszczalna sytuacja, w której podatnik dopiero na etapie sporządzania zeznania rocznego będzie retrospektywnie oceniał, czy prowadził działalność B+R, a tym samym, czy miał prawo do korzystania z ulgi IP Box. Niewykluczone, że wydając swoje rozstrzygnięcie, organ chciał podkreślić konieczność spełnienia wymogu tzw. systematyczności prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej (B+R), która – zdaniem organów podatkowych – jest w ogóle konieczna do zastosowania ulgi IP box.

Rozmawiała Magdalena Majkowska

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 18 października 2019 r., sygn. 0115-KDIT2-1.4011.312.2019.2.KK

Magdalena Majkowska

Nierozważnie odrzucając schedę, można skrzywdzić dziecko

Zwykle spadkobiercy odrzucają spadek, bo nad aktywami przeważają długi, np. niespłacony kredyt zaciągnięty przez zmarłego. Ta sprawa pokazuje, że odrzucenie spadku powinno się dobrze przemyśleć.

Nieprzyjęcie schedy oznacza, że w miejsce spadkobiercy wchodzą jego dzieci, chyba że też odrzucą spadek. W tej sprawie chodziło zaś o zachowek, który chroni najbliższych zmarłego pominiętych w testamencie: sąd badał, czy odrzucenie spadku wpływa na prawo do zachowku.

Kwestia ta wynikła w sprawie, w której Mateusz F., wnuk zmarłej, pozwał swą ciotkę – siostrę jego matki, która na podstawie testamentu odziedziczyła cały spadek, o zapłatę 44,4 tys. zł zachowku. Zachowek wynosi połowę udziału spadkowego, a jeżeli żąda go małoletni – 2/3 udziału. Mateuszowi F. należało się zatem 2/3 z 1/3 tj. 2/9 wartości spadku, a więc 44,4 tys. zł

Nie wiadomo dokładnie, czemu jego matka swoją część spadku odrzuciła, ale raczej jej nie zależało na pozbawieniu praw spadkowych jej syna.

Sąd rejonowy zasądził wnukowi zachowek w całości, uznając, że odrzucenie spadku przez jego matkę nie traci skuteczności, nawet jeśli ujawniono testament i spadkobiercą okazał się kto inny. Rozpatrując apelację ciotki, poznański SA postanowił zwrócić się o rozstrzygnięcie tej kwestii do Sądu Najwyższego, bo orzecznictwo nie daje wyraźnej odpowiedzi.

Ciotka kwestionowała uprawnienie siostrzeńca, wskazując, że odrzucenie spadku przez jego matkę było bezprzedmiotowe, gdyż nie dziedziczyła ona w ogóle tego spadku, jako że cały przypadł jej na podstawie testamentu.

Z kolei pełnomocnik wnuka adwokat Anna Stafiej argumentowała przed Sądem Najwyższym, że odrzucenie spadku nie może pozbawiać zstępnych tej osoby prawa do zachowku.

Sąd Najwyższy był innego zdania i uchwalił, że dalszy zstępny spadkodawcy nie jest uprawniony do zachowku po nim, jeśli – w razie dziedziczenia testamentowego – zstępny spadkodawcy złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku z ustawy.

– Dziedziczenie na podstawie testamentu ma pierwszeństwo przez ustawowym, a nie chodzi tu o potencjalnego spadkobiercę, lecz o wskazanego w testamencie. To on w tej sprawie mógł spadek odrzucić. Prawo do zachowku ma z kolei charakter wyjątkowy i przysługuje konkretnej osobie, więc trzeba je wykładać ściśle – powiedział w uzasadnieniu sędzia SN Grzegorz Misiurek.

Inna interpretacja analizowanych przepisów mogłaby prowadzić do wielu komplikacji, a nawet nadużyć, np. spadkobiercy mogliby odrzucać spadek, by ich dzieci mogły dziedziczyć więcej (większy uzyskiwać zachowek).

Sygnatura akt: III CZP 23/19

Uproszczenie podsystemu opłat kancelaryjnych

Praktyka pokazała, że dotychczasowy system opłat kancelaryjnych za wydawanie stronom kopii dokumentów z akt sprawy (np. zaświadczeń, odpisów, wypisów) jest niepraktyczny i wymaga zmian. Dotychczas opłata od konkretnego wniosku o wydanie dokumentów wyliczana była na podstawie liczby żądanych stron. Strony jednak zazwyczaj nie potrafiły dokładnie podać o jaką liczbę stron dokumentów chodzi i musiały to wcześniej ustalić. Powodowało to dodatkowy, trudny do wycenienie, nakład pracy sądu. Ponadto aktualnie większość dokumentów dostępnych jest elektronicznie więc ich wydruk czy skopiowanie nie nastręcza problemów.

W związku z powyższym ustawodawca zdecydował się nie różnicować stawek opłat kancelaryjnych za wydawanie stronom kopii dokumentów z akt sprawy pod kątem charakteru tych kopii (np. z pieczęcią lub bez). Ponadto ustawodawca zdecydował się na ryczałtowe, stałe i jednolite stawki omawianych opłat kancelaryjnych. Nowelizacja art. 77 i 78 KSCU wprowadza więc opłatę w wysokości 20 złotych za każde rozpoczęte 10 stron dokumentu do wydania.

Opłacie tej, zgodnie z art. 77 KSCU, podlegają wnioski o wydanie na podstawie akt:

Warto dodać, że podobnej opłacie podlegają wnioski o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia. W tym wypadku opłatę w kwocie 20 zł pobiera się za każdy wydany informatyczny nośnik danych.

Zgodnie z art. 78 KSCU sąd pobierał będzie także opłatę od wniosku o wydanie kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy, pobiera się w kwocie 20 zł za każde rozpoczęte 20 stron wydanej kopii.

Podobne rozwiązania funkcjonują już w praktyce w postępowaniu administracyjnym. W sądach administracyjnych pobierana jest stała opłata za pierwszą stronę wydanego dokumentu.

Nowe stawki opłat kancelaryjnych obowiązują od 21.8.2019 r.