W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 2004 opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów z 21.10.2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego Skarbu Państwa.
1. Zasady gospodarowania mieniem ruchomym Skarby Państwa
Przy zagospodarowaniu składników rzeczowych majątku ruchomego ustala się wartość poszczególnych składników według ich wartości rynkowej, na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz popytu na nie, chyba że z przepisów szczególnych wynika inaczej.
Z rozporządzenia wynika też m.in., że:
- organ publiczny wykorzystuje składniki rzeczowe majątku ruchomego do realizacji swoich zadań oraz gospodaruje tymi składnikami w sposób oszczędny i racjonalny, a także utrzymuje składniki rzeczowe majątku ruchomego w stanie niepogorszonym, z wyjątkiem zużycia będącego następstwem ich prawidłowego używania;
- składniki rzeczowe majątku ruchomego organu publicznego można wykorzystywać do jednoczesnej realizacji zadań innych organów publicznych, jeżeli nie ogranicza to wykonywania własnych zadań tego organu i nie powoduje powstania dodatkowych kosztów po ich stronie;
- organ publiczny analizuje na bieżąco stan majątku ruchomego, z uwzględnieniem jego stanu technicznego oraz przydatności do dalszego użytkowania (oceny przydatności składników majątku dokonuje powołana w tym celu komisja, zgodnie z § 5 rozporządzenia);
- organ publiczny decyduje o zakwalifikowaniu składnika rzeczowego majątku ruchomego do kategorii majątku zbędnego lub zużytego oraz o sposobie jego zagospodarowania;
- zbędne lub zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego mogą być przedmiotem nieodpłatnego przekazania, sprzedaży, oddania w najem lub dzierżawę oraz darowizny (składniki majątku niezagospodarowane w ten sposób mogą być zlikwidowane); natomiast decyzja o zagospodarowaniu składników rzeczowych majątku ruchomego o wartości przekraczającej 200.000 zł, określonej na dzień podjęcia decyzji o zagospodarowaniu w ten sposób jest podejmowana w porozumieniu z Prezesem Prokuratorii Generalnej RP;
- zbędne lub zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego o znacznej wartości mogą być przedmiotem darowizny, jeżeli ich sprzedaż nie dojdzie do skutku
- składnik rzeczowy majątku ruchomego o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł oddany do użytku służbowego na okres co najmniej jednego roku pracownikowi jednostki pozostającemu w stosunku pracy, można sprzedać temu pracownikowi z pominięciem przewidzianych trybów, na zasadach określonych w § 8 rozporządzenia.
Zbędne składniki rzeczowe majątku ruchomego to takie, które:
- nie są i nie będą mogły być wykorzystane w realizacji zadań związanych z działalnością organu publicznego, lub
- nie nadają się do użytkowania ze sprzętem używanym przez organ publiczny, a ich przystosowanie byłoby technicznie lub ekonomicznie nieuzasadnione, lub
- nie nadają się do dalszego użytku, a ich naprawa lub dostosowanie byłyby ekonomicznie nieuzasadnione.
Zużyte składniki rzeczowe majątku ruchomego to składniki rzeczowe majątku ruchomego:
- posiadające wady lub uszkodzenia, których naprawa byłaby ekonomicznie nieuzasadniona, lub
- zagrażające bezpieczeństwu użytkowników lub najbliższego otoczenia, lub
- które całkowicie utraciły wartość użytkową, lub
- które są technicznie przestarzałe, a ich remont byłby ekonomicznie nieuzasadniony.
Natomiast znaczna wartość to wartość przekraczającą 24 000 zł.
2. Sprzedaż, dzierżawa oraz najem zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego
Organ publiczny dokonuje sprzedaży składników rzeczowych majątku ruchomego o wartości przekraczającej 1200 zł w trybie:
- przetargu publicznego;
- publicznego zaproszenia do negocjacji;
- aukcji.
3. Przekazywanie i darowizna zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego
Organ publiczny może nieodpłatnie przekazać składniki rzeczowe majątku ruchomego:
- innemu organowi lub jednostce samorządu terytorialnego na czas oznaczony albo nieoznaczony;
- instytucji gospodarki budżetowej, za pośrednictwem organu wykonującego wobec tej instytucji funkcję organu założycielskiego, na czas oznaczony albo nieoznaczony.
Nieodpłatne przekazanie następuje na pisemny wniosek zainteresowanego organu publicznego, jednostki samorządu terytorialnego lub organu wykonującego funkcję organu założycielskiego wobec instytucji gospodarki budżetowej. Przy czym, w przypadku wykonywania przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań publicznych z zakresu administracji rządowej nieodpłatne przekazanie składników rzeczowych majątku ruchomego służących do wykonywania tych zadań może nastąpić bez wniosku, na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
Warto dodać, że organ publiczny może dokonać darowizny składnika rzeczowego majątku ruchomego na rzecz instytucji kultury, publicznych szkół wyższych, jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 2 PrOśw, czyli wymienionych w tym przepisie przedszkoli, szkół i placówek oświatowych, niebędących państwowymi jednostkami budżetowymi, oraz fundacji i organizacji pożytku publicznego, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, z przeznaczeniem na realizację ich celów statutowych. Wartość składnika rzeczowego majątku ruchomego, będącego przedmiotem takiej darowizny, określa się według wartości księgowej.
Składniki rzeczowe majątku ruchomego stanowiące dobra kultury, w tym zabytki w rozumieniu przepisów ustawy z 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2067 ze zm.), oraz związane z tymi składnikami inne składniki rzeczowe majątku ruchomego, przekazuje się w formie darowizny instytucjom kultury.
Darowizny dokonuje się na pisemny wniosek zainteresowanego podmiotu. Wniosek zawiera w szczególności:
- nazwę, siedzibę i adres zainteresowanego podmiotu;
- wskazanie składnika rzeczowego majątku ruchomego, którego wniosek dotyczy;
- oświadczenie zainteresowanego podmiotu, że składnik rzeczowy majątku ruchomego zostanie odebrany w terminie i miejscu wskazanym w protokole zdawczo-odbiorczym;
- zobowiązanie zainteresowanego podmiotu do pokrycia kosztów związanych z darowizną, w tym kosztów odbioru przedmiotu darowizny;
- wskazanie sposobu wykorzystania składnika rzeczowego majątku ruchomego przez podmiot wnioskujący o darowiznę;
- uzasadnienie, w tym uzasadnienie potrzeb zainteresowanego podmiotu.
Do wniosku załącza się statut zainteresowanego podmiotu.
4. Likwidacja zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego
Likwidacji zbędnych lub zużytych składników rzeczowych majątku ruchomego stanowiących odpady dokonuje się zgodnie z przepisami ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 701 ze zm.), w szczególności z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami.
Składniki rzeczowe majątku ruchomego, które:
- były wykorzystywane do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych lub czynności w zakresie cyberbezpieczeństwa przez podmioty upoważnione do wykonywania tych czynności,
- zostały dostarczone organowi publicznemu pod warunkiem ich niezbywania lub nieprzekazywania podmiotom trzecim,
- służą do przetwarzania danych, w tym danych osobowych, takie jak telefony komórkowe, tablety, laptopy, dyski twarde
– mogą być zniszczone bez próby zagospodarowania w inny sposób.
Czynności mających na celu zniszczenie dokonuje komisja likwidacyjna w składzie co najmniej trzyosobowym, powołana przez organ publiczny spośród pracowników jednostki, przy czym, jeżeli liczba pracowników uniemożliwia powołanie do jej składu trzech osób, komisji nie powołuje się, a jej zadania wykonuje organ publiczny.