Nieruchomości ‒ co nowego w judykaturze: opłata z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (wyr. WSA w Krakowie)

Wątpliwość budzi kwestia, czy opłata przekształceniowa obejmuje także bonifikaty, które dotychczasowy użytkownik wieczysty miał przyznane w ramach opłaty rocznej. Tym zagadnieniem zajmował się WSA w Krakowie (wyrok z 1.2.2020, II SA/Kr 1555/19).

Na gruncie przepisów ustawy z 20.7.2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 139 ze zm.; dalej: PrzeksztUżytkWieczU), ustawa przewiduje odpłatność przekształcenia (art. 7 ust. 1).

Zgodnie z art. 7 ust. 2 PrzeksztUżytkWieczU wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia.

Rozstrzygnięcie sprawy, wobec niespornego stanu faktycznego, sprowadzało się do dokonania wykładni sformułowania: „opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia„. Sformułowanie to niewątpliwie odnosi się do zindywidualizowanej opłaty rocznej ustalonej dla konkretnego użytkownika wieczystego, bo tylko taka obowiązywałaby w dniu przekształcenia. Przemawia za tym również przyjęta przez ustawodawcę forma aktu administracyjnego potwierdzającego zaistnienie przekształcenia w postaci zaświadczenia. Z przepisu art. 4 ust. 4 PrzeksztUżytkWieczU wynika, że w zaświadczeniu potwierdza się przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (co nastąpiło z mocy prawa) oraz informuje o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, wysokości i okresie wnoszenia tej opłaty, a także możliwości wniesienia opłaty, o której mowa w art. 7 ust. 7, i zasadach jej wnoszenia. W myśl art.7 ust.1 i 2 PrzeksztUżytkWieczU wysokość opłaty ponoszonej przez nowego właściciela gruntu na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia.

W zaświadczeniu nie może być zatem ustalona inna wysokość opłaty rocznej niż ponoszona wcześniej przez określonego użytkownika wieczystego. Wszak nie kreuje ono żadnego stosunku prawnego, a jedynie potwierdza istniejące fakty. Podobnie jak samo przekształcenie, obowiązek uiszczenia opłaty następuje z mocy prawa – z dniem, w którym to przekształcenie następuje. Wysokość rocznej opłaty przekształceniowej musi uwzględniać obniżki opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustalone w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego.

Przepisy dotyczące postępowania w sprawach własności intelektualnej

Opublikowano nową ustawę z 13.2.2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 288; dalej: nowelizacja).

Zmiany wprowadzono przede wszystkim w ustawie z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1460 ze zm.; dalej: KPC). Dodano m.in. dział IVg zatytułowany „Postępowanie w sprawach własności intelektualnej”. Zgodnie z art. 479⁸⁹ KPC, przepisy tego działu stosuje się w sprawach o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę praw własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych, czyli w sprawach własności intelektualnej, do których należą także sprawy o:

1) zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji;

2) ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług;

3) ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą.

Ważne

Sprawy własności intelektualnej należą do właściwości sądów okręgowych. Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie jest wyłącznie właściwy w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.

Sąd właściwy w sprawie własności intelektualnej nie jest związany postanowieniem o przekazaniu sprawy. Sąd ten w razie stwierdzenia swojej niewłaściwości przekaże sprawę innemu sądowi, nie wyłączając sądu przekazującego. Postanowienie o przekazaniu sprawy może zapaść nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia wpływu przekazanej sprawy do sądu właściwego w sprawie własności intelektualnej. Sąd, któremu sprawa zostanie przekazana, jest związany postanowieniem sądu właściwego w sprawie własności intelektualnej (art. 479⁹² KPC).

W dziale IVg KPC uregulowano kwestie związane z:

– zabezpieczeniem środka dowodowego – zasadniczo sąd udzieli zabezpieczenia środka dowodowego na wniosek uprawnionego, który uprawdopodobnił roszczenie, jak również interes prawny w zabezpieczeniu;

– wyjawienia lub wydania środka dowodowego – w sprawie o naruszenie prawa własności intelektualnej powód, który uprawdopodobnił roszczenie, może żądać, aby pozwany wyjawił lub wydał środek dowodowy, którym dysponuje, w szczególności dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe, służące ujawnieniu i udowodnieniu faktów; wniosek o wyjawienie lub wydanie środka dowodowego powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: określenie środka dowodowego, którego wyjawienia lub wydania żąda powód, a także uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek, w tym okoliczności, z których wynika, że pozwany dysponuje środkiem dowodowym objętym żądaniem (art. 479¹⁰⁶ i 479¹⁰⁷ KPC);

– wezwania do udzielenia informacji – na wniosek uprawnionego, jeżeli wykaże on w sposób wiarygodny okoliczności wskazujące na naruszenie, sąd może przed wszczęciem postępowania w sprawie o naruszenie lub w jego toku aż do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji wezwać naruszającego do udzielenia informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług, jeżeli jest to niezbędne dla dochodzenia roszczenia (art. 479¹¹³ § 1 KPC);

– powództw szczególnych – powództwo wzajemne w sprawach o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego jest dopuszczalne, jeżeli obejmuje żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy lub obejmuje żądanie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego; przepis ten stosuje się odpowiednio do żądania unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na wspólny znak towarowy, wspólnego prawa ochronnego na znak towarowy, prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny, uznania na terytorium RP ochrony międzynarodowego znaku towarowe-go, a także do żądania unieważnienia uznania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego wzoru przemysłowego (art. 479¹²² KPC); ponadto, powód może wystąpić z powództwem o ustalenie, że podjęte lub zamierzone przez niego czynności nie stanowią naruszenia patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji (art. 479¹²⁹ KPC).

Natomiast zgodnie z dodanym art. 87² KPC, w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów, radców prawnych lub rzeczników patentowych. Przepisu tego nie stosuje się w postępowaniu, w którym wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 000 zł. Przy czym, sąd może zwolnić stronę, na wniosek lub z urzędu, z obowiązkowego zastępstwa przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, jeżeli okoliczności, w tym stopień zawiłości sprawy, nie uzasadniają obowiązkowego zastępstwa. Zwolnienie może nastąpić w każdym stanie sprawy, w tym także na wniosek strony złożony w piśmie procesowym.

Ważne

W sprawach związanych z ochroną praw własności przemysłowej pełnomocnikiem twórcy projektu wynalazczego może być również przedstawiciel organizacji, do której zadań statutowych należą sprawy popierania własności przemysłowej i udzielania pomocy twórcom projektów wynalazczych.

Trzeba też dodać, że zgodnie z dodanym art. 28a ustawy z ustawie z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 785 ze zm.), opłatę stałą w kwocie 1000 zł pobiera się od pozwu w sprawie o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, obejmującego żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, wspólnego prawa ochronnego na znak towarowy, unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na wspólny znak towarowy, prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny, uznania na terytorium RP ochrony międzynarodowego znaku towarowego, oraz unieważnienia uznania na terytorium RP ochrony międzynarodowego wzoru przemysłowego.

Ważne

W sprawach wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie nowelizacji (głównie do 1.7.2020 r.) zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami KPC w brzmieniu dotychczasowym. Natomiast w sprawach wszczętych i niezakończonych w danej instancji lub przed Sądem Najwyższym do dnia wejścia w życie nowelizacji, które podlegałyby rozpoznaniu w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej, nie stosuje się przepisów o tym postępowaniu. Właściwy do rozpoznania takiej sprawy pozostaje sąd właściwy według przepisów dotychczasowych (art. 22 nowelizacji).

Pierwszy rok e-dowodu – a czy Ty już go masz?

Nie muszą, a chcą

Co przez ten czas zmieniło się dla „Kowalskiego”? Każdy kto składa wniosek o nowy dowód osobisty – odbiera e-dowód, czyli dokument z warstwą elektroniczną. Zasadnicza różnica między e-dowodem a „tradycyjnym” jest taka, że e-dowód jest także nośnikiem identyfikacji elektronicznej. Pozostałe funkcje pozostają bez zmian.
Warstwa elektroniczna e-dowodu to wbudowany, bezstykowy chip. Dzięki niej właściciel dokumentu może komunikować się elektronicznie z administracją publiczną. E-dowód umożliwia m.in. elektroniczne podpisywanie dokumentów oraz korzystanie z automatycznych bramek granicznych na lotniskach. Jedną z głównych zalet e-dowodu jest jego bezpieczeństwo. Wykorzystane w nim zabezpieczenia uniemożliwiają dostęp – bez wiedzy i zgody właściciela dokumentu – do zapisanych na nim danych.
Wymiana „starych” dowodów na nowe nie jest obowiązkowa. Mimo to Polacy chcą mieć e-dowód.

– Przez ostatnie 12 miesięcy do urzędów wpłynęło 3 039 020 wniosków o nowe dokumenty tożsamości. 2 728 990 osób odebrało już swój e-dowód – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski. – Ponad milion Polaków aktywowało swój nowy dokument, a to oznacza, że chcą i mogą korzystać z jego warstwy elektronicznej – dodaje szef MC.

E-dowód podbija Polskę

Kto najczęściej aktywuje e-dowód? Kobiety! Szczególnie te w wieku 31-50 lat (219 290 aktywacji). Panie w wieku 18-30 lat dokonały 211 540 aktywacji. Jeśli chodzi o Panów pomiędzy 31 a 50 rokiem, to 207 350 z nich korzysta z warstwy elektronicznej e-dowodu. Młodsi (18-30 lat) dokonali 202 230 aktywacji.
To teraz – nie tylko kto, ale i gdzie najczęściej aktywowane są e-dowody.
W tej kategorii liderem jest województwo dolnośląskie – 53,75% odebranych tam e-dowodów ma aktywowaną warstwę elektroniczną. Drugie miejsce – województwo mazowieckie i 53,57 e-dowodów z aktywacją. W TOP 5 znajdują się jeszcze województwa lubuskie (52,05%), zachodniopomorskie (51,56%) i śląskie (50,12% odebranych e-dowodów jest aktywowana).
Nieco inaczej wygląda ranking województw, w których odebrano najwięcej dowodów z warstwą elektroniczną.
Tutaj liderem jest województwo mazowieckie. 308 070 mieszkańców tego regionu w portfelu lub w kieszeni nosi e-dowód. Na Śląsku nowy dokument ma 225 110 osób, a w Małopolsce – 173 590. Niewiele mniej, bo 173 470, dowodów z warstwą elektroniczną odebrano w województwie wielkopolskim. W tej kategorii TOP 5 zamyka województwo dolnośląskie, gdzie 160 810 mieszkańców najpierw zawnioskowało, a później odebrało e-dowód.

Najszybciej przez internet

Tak jak wspominaliśmy wymiana „tradycyjnych” dowodów na e-dowody nie jest obowiązkowa. Jeśli macie ważny dokument, możecie z niego korzystać do czasu, aż minie jego termin ważności – 10 lat. No właśnie, a kiedy ostatni raz sprawdzaliście, ile dni zostało mu do końca?
A może kończycie w tym roku 18 lat, bierzecie ślub i zmieniacie nazwisko? Jeśli tak – czeka Was wymiana dowodu. Dobra wiadomość – nie musicie iść do urzędu, by to załatwić.

– Wniosek o nowy dokument można złożyć online. Potrzeba do tego tylko profilu zaufanego i odpowiedniego zdjęcia – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski.

Chcesz mieć e-dowód bez wizyty w urzędzie? Wejdź na strone gov.pl i profilem zaufanym zaloguj się do konta Mój GOV (prawy górny róg ekranu). Tam, w spisie po prawej stronie ekranu, wybierz e-usługę Uzyskaj dowód osobisty z warstwą elektroniczną. Kliknij przycisk Złóż wniosek o dowód osobisty.

Oto kolejne kroki:

Wybierz powód ubiegania się o dowód.
Wybierz dowolny urząd, w którym odbierzesz gotowy dowód.
Zaznacz, czy chcesz mieć podpis osobisty (warto!).
Dołącz zdjęcie
Sprawdź, czy dane na wzorze dowodu są poprawne – znajdziesz je potem na oryginalnym dowodzie (imię lub imiona, nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę urodzenia, płeć).
Uzupełnij brakujące dane kontaktowe. Upewnij się, że masz w swoim wniosku poprawny e-mail. Otrzymasz na niego numer wniosku wraz z nazwą urzędu, w którym odbierzesz dowód.
Sprawdź i podpisz wniosek profilem zaufanym.

Potwierdzenie złożenia wniosku otrzymasz na swoją skrzynkę na Mój GOV (po zalogowaniu się do konta Mój GOV znajdziesz ją w menu po lewej stronie, sekcja Moja skrzynka) i na e-mail podany we wniosku.
Za nowy dowód nic nie zapłacisz, odbierzesz go maksymalnie 30 dni od złożenia wniosku.

Podanie numeru PESEL jako spełnienie wymogu formalnego pisma osoby fizycznej do sądu administracyjnego

Zgodnie z art. 46 § 2 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pismo strony powinno zawierać w przypadku, gdy jest pierwszym pismem w sprawie, numer PESEL strony wnoszącej pismo, będącej osobą fizyczną, oraz numer PESEL jej przedstawiciela ustawowego, jeżeli są obowiązani do jego posiadania albo posiadają go, nie mając takiego obowiązku. W orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczącym stosowania przywołanego przepisu wyróżnić można dwa odmienne poglądy na temat sposobu spełnienia tego wymogu formalnego pisma. Pierwszy, długo dominujący pogląd wymagał wyraźnego wskazania numeru PESEL w treści pisma. Drugi dopuszcza, aby numer PESEL wynikał z treści akt sprawy dla przyjęcia, że wymóg formalny został spełniony. Kontrowersja ta ma znaczenie dla skuteczności czynności procesowych uczestników postępowania przed sądami administracyjnymi oraz konsekwencji nie uzupełnienia tego braku na wezwanie, tj. odrzucenia środka prawnego lub pozostawienie pisma bez rozpoznania.

Projekt zmian w ustawie o odpadach – weryfikacja danych z BDO z danymi JPK VAT

Projektowane zmiany zakładają ograniczenie szarej strefy w krajowej gospodarce odpadami a przez to wzrost wpływów do budżetu państwa dzięki wykorzystaniu zasobów informacji zawartych w:

rejestrze podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (rejestr BDO), który stanowi integralną część bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO);

zestawie informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT przedsiębiorcy za dany okres (JPK VAT).

Uzasadnienie podjętych prac legislacyjnych

Ministerstwo Rozwoju uzasadnia proponowane zmiany zwiększającym się udziałem szarej strefy w sektorze gospodarki odpadami, co powoduje negatywne skutki w wielu obszarach m.in.:

niekorzystne oddziaływanie na środowisko; przez jego zanieczyszczenie porzucanymi odpadami;
niekorzystną sytuację podmiotów respektujących wymagania w zakresie gospodarki odpadami;
wysokie wydatki organów administracji na usuwanie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich magazynowania i składowania;
uszczuplenie wpływów do budżetu z tytułu niezapłaconych podatków VAT i CIT/PIT;
uszczuplenie wpływów z tytułu należnych opłat za składowanie odpadów i opłat produktowych.

Ważne

Ministerstwo Rozwoju podaje, że wartość szarej strefy w gospodarce odpadami jest szacowana między 2,7 mld zł (szacunki ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej i MŚ), 4 mld (szacunki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i ekspertów branżowych) do nawet 6 mld (szacunki ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej), przy szacunkowej wartości polskiego rynku odpadów sięgającej 14 mld zł.

Istota rozwiązań ujętych w projekcie

Planowane zmiany legislacyjne mają wykorzystywać możliwości jakie daje wprowadzony od 1.1.2020 r. (z czasowym odstępstwem do 30.6.2020 r.) obrót odpadami rejestrowany w BDO. Ministerstwo Rozwoju proponuje, by dane z BDO weryfikować posiadanymi przez Krajową Administrację Skarbową pochodzącymi z JPK VAT.

Ważne

Proponowane zmiany polegają na powiązaniu dokumentów ewidencji odpadów z numerem faktury VAT towarzyszącej obrotowi tymi odpadami. W ten sposób ma nastąpić integracja danych ewidencji odpadowej z danymi podatkowymi.

Obowiązkiem wystawiającego dokumenty ewidencji odpadów w BDO będzie wprowadzenie numeru FVAT, która dokumentuje płatność za przejęte odpady.

Numer FVAT będzie wprowadzany na następujących dokumentach ewidencji odpadów:

KPO (karta przekazania odpadów),
KPOK (karta przekazania odpadów komunalnych),
DPR (dokument potwierdzający recykling),
DPO (dokument potwierdzający odzysk).

Ze zintegrowanych danych mają korzystać Krajowa Administracja Skarbowa oraz Inspekcja Ochrony Środowiska. Oba organy otrzymają tym samym dodatkowe narzędzie do weryfikacji prawdziwości przekazywanych danych.