Projektowane zmiany zakładają ograniczenie szarej strefy w krajowej gospodarce odpadami a przez to wzrost wpływów do budżetu państwa dzięki wykorzystaniu zasobów informacji zawartych w:
- rejestrze podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (rejestr BDO), który stanowi integralną część bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO);
- zestawie informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT przedsiębiorcy za dany okres (JPK VAT).
Uzasadnienie podjętych prac legislacyjnych
Ministerstwo Rozwoju uzasadnia proponowane zmiany zwiększającym się udziałem szarej strefy w sektorze gospodarki odpadami, co powoduje negatywne skutki w wielu obszarach m.in.:
- niekorzystne oddziaływanie na środowisko; przez jego zanieczyszczenie porzucanymi odpadami;
- niekorzystną sytuację podmiotów respektujących wymagania w zakresie gospodarki odpadami;
- wysokie wydatki organów administracji na usuwanie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich magazynowania i składowania;
- uszczuplenie wpływów do budżetu z tytułu niezapłaconych podatków VAT i CIT/PIT;
- uszczuplenie wpływów z tytułu należnych opłat za składowanie odpadów i opłat produktowych.
Ministerstwo Rozwoju podaje, że wartość szarej strefy w gospodarce odpadami jest szacowana między 2,7 mld zł (szacunki ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej i MŚ), 4 mld (szacunki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i ekspertów branżowych) do nawet 6 mld (szacunki ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej), przy szacunkowej wartości polskiego rynku odpadów sięgającej 14 mld zł.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie
Planowane zmiany legislacyjne mają wykorzystywać możliwości jakie daje wprowadzony od 1.1.2020 r. (z czasowym odstępstwem do 30.6.2020 r.) obrót odpadami rejestrowany w BDO. Ministerstwo Rozwoju proponuje, by dane z BDO weryfikować posiadanymi przez Krajową Administrację Skarbową pochodzącymi z JPK VAT.
Proponowane zmiany polegają na powiązaniu dokumentów ewidencji odpadów z numerem faktury VAT towarzyszącej obrotowi tymi odpadami. W ten sposób ma nastąpić integracja danych ewidencji odpadowej z danymi podatkowymi.
Obowiązkiem wystawiającego dokumenty ewidencji odpadów w BDO będzie wprowadzenie numeru FVAT, która dokumentuje płatność za przejęte odpady.
Numer FVAT będzie wprowadzany na następujących dokumentach ewidencji odpadów:
- KPO (karta przekazania odpadów),
- KPOK (karta przekazania odpadów komunalnych),
- DPR (dokument potwierdzający recykling),
- DPO (dokument potwierdzający odzysk).
Ze zintegrowanych danych mają korzystać Krajowa Administracja Skarbowa oraz Inspekcja Ochrony Środowiska. Oba organy otrzymają tym samym dodatkowe narzędzie do weryfikacji prawdziwości przekazywanych danych.
