Minimalne temperatury w pracy

Zgodnie z § 30 rozporządzenia w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 14 stopni C (287 stopni K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18 stopni C (291 stopni K).

Odpowiedzialność za odpowiednią temperaturę spoczywa na pracodawcy

Przytoczony przepis jednoznacznie wskazuje minimalne wartości temperatur jakie należy zapewnić w pomieszczeniach pracy. Jednocześnie przepisy nie wprowadzają możliwości odstępstw od tych wymagań, chyba że ma to uzasadnienie ze względów technologicznych. Tym samym odstępstwa nie mogą być usprawiedliwione sytuacją ekonomiczną. To pracodawca ponosi ewentualną odpowiedzialność w przypadku niezapewnienia odpowiedniej temperatury w pomieszczeniu pracy. Jeżeli jednak to pracownik nie stosuje się do polecenia pracodawcy, w pierwszej kolejności to pracodawca powinien podjąć odpowiednie działania.

Sankcje za nieprzestrzeganie norm

Przepisy Kodeksu pracy dają pracodawcy narzędzia, za pomocą których może nałożyć na pracownika sankcję za nieprzestrzeganie norm dotyczących bhp. W myśl art. 108§1 KP za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, pracodawca może stosować karę upomnienia, karę nagany, a nawet karę pieniężną.

W mroźne dni temperatura w pomieszczeniach biurowych nie może być niższa niż 18 stopni C. Jeżeli tak nie jest, trzeba w pierwszej kolejności powiadomić o tym pracodawcę. Za łamanie przepisów bhp pracodawcy grozi kara grzywny. Jej maksymalna wysokość to 30 000 zł.

Źródło: pip.gov.pl

Zmiany przepisów dotyczących podatku minimalnego i przesunięcie terminu jego obowiązywania

Podatek minimalny uregulowany został w art. 24ca PDOPrU. Jego wprowadzenia dokonano w ramach tzw. Polskiego Ładu 1.0 z 2021 r. Celem wprowadzenia podatku minimalnego było opodatkowanie tych przedsiębiorców, którzy wykazują stratę podatkową i nie uiszczają CIT obliczonego na zasadach ogólnych. Jednak jego obwiązywanie zawieszono w 2022 r.

Ustawą z 7.10.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2180) wprowadzono zmiany w konstrukcji podatku minimalnego oraz przedłużono zawieszenie jego obowiązywania do końca 2023 r.

Zatem zwolnienie z podatku minimalnego dotyczy 2022 r. i 2023 r. W przypadku podatników, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed 1.1.2024 r., a zakończy się po 31.12.2023 r., zwolnienie z opodatkowania podatkiem minimalnym ma zastosowanie do końca trwania tego roku podatkowego.

Podmioty wyłączone z regulacji w zakresie podatku minimalnego

Przed wprowadzeniem zmian nowelizacją z 7.10.2022 r. z regulacji dotyczących podatku minimalnego wyłączone były podmioty:

1) rozpoczynające działalność – w roku rozpoczęcia działalności i w kolejnych dwóch latach podatkowych,

2) których dotknął spadek przychodów o minimum 30% w porównaniu do poprzedniego roku,

3) będące przedsiębiorstwami finansowymi w rozumieniu art. 15c ust. 16 PDOPrU,

4) zajmujące się eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych lub wydobywaniem kopalin wymienionych w załączniku do ustawy z 9.6.2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach,

5) których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, jeżeli podatnicy nie posiadają udziałów w innych spółkach lub innych podmiotach,

6) tworzące grupę spółek, w ramach której spółka dominująca posiada bezpośrednio minimum 75% w kapitale spółki zależnej przez cały rok podatkowy, jeśli rok podatkowy tych spółek jest taki sam i spółki te łącznie osiągają udział dochodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach z tego źródła na poziomie przekraczającym 2 % (po nowelizacji).

Po nowelizacji z 7.10.2022 r. przewidziano również wyłączenia obejmujące:

1. podatników CIT, których roczne przychody nie przekraczają 2 mln euro (tzw. małych podatników),
2. spółki komunalne,
3. podatników, jeżeli większość przychodów zostało osiągniętych w związku ze świadczeniem usług ochrony zdrowia,
4. podatników, których przychody w większości związane są z transakcjami, w których cena lub sposób ustalenia ceny wynika z ustaw lub innych aktów normatywnych,
5. których rentowność w jednym z trzech ostatnich lat podatkowych była powyżej wskaźnika 2%,
6. podatników postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjny.

Ustalenie minimalnego podatku

Jeśli podatnik nie znalazł się w grupie podmiotów wyłączonych z podatku minimalnego, to będzie podlegał temu podatkowi jeśli jest spółką lub podatkową grupą kapitałową, a także zakładem zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce – gdy wykaże stratę podatkową ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub wykaże udział dochodów w przychodach z tego źródła nie większy niż 2%.

Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach nie uwzględnia się:

1. kosztów uzyskania przychodów – opłat z tytułu umowy leasingu, w tym odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wykorzystywanego na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający,
2. z przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów – wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej,
3. z kosztów uzyskania przychodów – określonej wartości (20%) kosztów z tytułu wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne oraz wpłat do PPK,
4. z kosztów uzyskania przychodów wzrostu wartości energii elektrycznej, cieplnej i gazu przewodowego w odstępach rocznych,
5. zaliczonej odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych kupowanych i sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami,
6. zapłaconych przez podmiot do tego obowiązany kwot: podatku akcyzowego, podatku od sprzedaży detalicznej, podatku od gier, opłaty paliwowej, opłaty emisyjnej.

Nowelizacja wprowadziła też zmianę w wyliczeniu podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym poprzez obniżenie wskaźnika przychodów z 4% do 1,5% (pozostałe elementy wyliczenia podstawy wg dotychczasowej regulacji). Ponadto, wprowadzono alternatywną formę opodatkowania od 3% przychodów przy czym o wyborze takiego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu składanym za rok podatkowy, za który dokonał takiego wyboru. Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania.

Wprowadzone przepisy dotyczące podatku minimalnego będą mieć zastosowanie docelowo od 1.1.2024 r.

Zmiany w podróżach służbowych krajowych i zagranicznych

10 lat bez podwyżki a teraz już druga podwyżka w ciągu pół roku – diety już 45 zł od stycznia

W związku z faktem, że w dniu 13.7.2022 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie MRiPS z 30.6.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, wysokość diety wzrosła z 30 do 38 zł. Po zaledwie 5 miesiącach w Dzienniku Ustaw zostało opublikowane kolejne rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Rozporządzenie MRiPS zmieniające rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 77⁵ § 2 KP. Zgodnie z tym przepisem to minister odpowiedzialny za resort pracy w ramach rozporządzenia określa między innymi wysokość należności przysługujących pracownikowi, zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju. Najważniejsze to określenie wysokości diety za podróż służbową zarówno w Polsce jak i za granicą (w tym przypadku również walutę). Do połowy 2022 r. wysokość i warunki ustalania należności za podróże służbowe dla pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej regulowało rozporządzenie MPiPS z 29.1.2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Od prawie 10 lat wysokość obowiązującej diety wynosiła za każdy dzień 30 zł i przez cały ten okres nie była ona zmieniana.

Dieta w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i od 1.1.2022 r. wynosi 45 zł za dobę podróży. Należność z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży krajowej (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego w następujący sposób:

1) jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi:

a) mniej niż 8 godzin – dieta nie przysługuje,

b) od 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety,

c) ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości;

2) jeżeli podróż trwa dłużej niż dobę, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości, a za niepełną, ale rozpoczętą dobę:

a) do 8 godzin – przysługuje 50% diety,

b) ponad 8 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.

Co ważne, dieta nie przysługuje:

Należy również pamiętać, że kwot diety, zmniejsza się o koszt zapewnionego bezpłatnego wyżywienia, przyjmując, że każdy posiłek stanowi odpowiednio:

1) śniadanie – 25% diety;

2) obiad – 50% diety;

3) kolacja – 25% diety.

Wpływ wysokości diet na inne świadczenia

Wysokość diety na podróże służbowe wpływa również na inne świadczenia:

1. ryczał na pokrycie kosztów dojazdu środkami komunikacji miejscowej wyniesie po podwyżce 9 zł – obecnie wynosił 7,60 zł;
2. ryczał za nocleg wynosić będzie 67,50 zł po podwyżce – obecnie wynosił 57 zł;
3. zwrot udokumentowanych kosztów noclegu będzie następował w wysokości stwierdzonej rachunkiem, jednak nie większej za jedną dobę hotelową niż dwudziestokrotność stawki diety, maksymalnie do kwoty 900 zł – obecnie wynosił maksymalnie 760 zł.

Dieta z tytułu podróży zagranicznej zmiana już w listopadzie 2022 roku

Dotychczasowe kwoty limitów za nocleg oraz diet przysługujące pracownikowi z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju obowiązywały od dnia 1 marca 2013 r. w związku z tym zostały zmienione i nowe stawki obowiązują od dnia 29 listopada 2022 roku.

Dieta w czasie podróży zagranicznej jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Dieta przysługuje w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa podróży zagranicznej. W przypadku podróży zagranicznej odbywanej do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe. Należność z tytułu diet oblicza się w następujący sposób:

– za każdą dobę podróży zagranicznej przysługuje dieta w pełnej wysokości;

– za niepełną dobę podróży zagranicznej:

Pracownikowi, któremu zapewniono w czasie podróży zagranicznej bezpłatne, całodzienne wyżywienie, przysługuje 25% diety. Kwotę diety zmniejsza się o koszt zapewnionego bezpłatnego wyżywienia, przyjmując, że każdy posiłek stanowi odpowiednio:

Kwoty diet z tytułu podróży zagranicznej zostały zmienione dla około 30 państw, natomiast kwoty limitów na nocleg do około 40 państw. Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej w poszczególnych państwach wygląda następująco:

Tabela: Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej oraz limitu na nocleg w poszczególnych państwach

L.p.	Państwo	Waluta	Kwota diety	Kwota limitu na nocleg
1	2	3	4	5
1	Afganistan	EUR	47	140
2	Albania	EUR	41	120
3	Algieria	EUR	50	200
4	Andora	EUR	50	200
5	Angola	USD	61	180
6	Arabia Saudyjska	EUR	50	200
7	Argentyna	USD	50	150
8	Armenia	EUR	42	145
9	Australia	AUD	95	270
10	Austria	EUR	57	150
11	Azerbejdżan	EUR	43	150
12	Bangladesz	USD	50	120
13	Belgia	EUR	55	200
14	Białoruś	EUR	42	130
15	Bośnia i Hercegowina	EUR	41	100
16	Brazylia	EUR	43	120
17	Bułgaria	EUR	40	120
18	Chile	USD	60	120
19	Chiny	EUR	55	170
20	Chorwacja	EUR	42	125
21	Cypr	EUR	43	160
22	Czarnogóra	EUR	40	110
23	Czechy	EUR	41	120
24	Dania	DKK	446	1 430
25	Demokratyczna Republika Konga	USD	66	220
26	Egipt	USD	55	150
27	Ekwador	USD	44	110
28	Estonia	EUR	45	110
29	Etiopia	USD	55	300
30	Finlandia	EUR	53	180
31	Francja	EUR	55	200
32	Grecja	EUR	50	160
33	Gruzja	EUR	48	160
34	Hiszpania	EUR	50	200
35	Holandia	EUR	50	150
36	Indie	EUR	42	210
37	Indonezja	EUR	41	110
38	Irak	USD	60	120
39	Iran	EUR	41	95
40	Irlandia	EUR	52	160
41	Islandia	EUR	56	160
42	Izrael	EUR	70	200
43	Japonia	JPY	7 532	22 000
44	Jemen	USD	48	160
45	Jordania	EUR	50	130
46	Kambodża	USD	45	100
47	Kanada	CAD	71	190
48	Katar	EUR	41	200
49	Kazachstan	EUR	45	155
50	Kenia	EUR	41	150
51	Kirgistan	USD	41	150
52	Kolumbia	USD	49	120
53	Kongo	USD	66	220
54	Korea Południowa	EUR	46	170
55	Korea Północna	EUR	48	170
56	Kostaryka	USD	50	140
57	Kuba	EUR	50	140
58	Kuwejt	EUR	39	200
59	Laos	USD	54	100
60	Liban	USD	57	150
61	Libia	EUR	52	100
62	Liechtenstein	CHF	88	220
63	Litwa	EUR	45	150
64	Luksemburg	EUR	55	200
65	Łotwa	EUR	57	132
66	Macedonia Północna	EUR	43	138
67	Malezja	EUR	41	140
68	Malta	EUR	43	180
69	Maroko	EUR	41	130
70	Meksyk	USD	58	154
71	Mołdowa	EUR	45	94
72	Monako	EUR	55	200
73	Mongolia	EUR	45	154
74	Niemcy	EUR	49	170
75	Nigeria	EUR	46	240
76	Norwegia	NOK	496	1 650
77	Nowa Zelandia	USD	58	180
78	Oman	EUR	40	240
79	Pakistan	EUR	38	200
80	Palestyna	EUR	70	200
81	Panama	USD	52	140
82	Peru	USD	50	150
83	Portugalia	EUR	49	150
84	Południowa Afryka	USD	52	275
85	Rosja	EUR	48	200
86	Rumunia	EUR	42	110
87	San Marino	EUR	53	192
88	Senegal	EUR	44	120
89	Serbia	EUR	40	110
90	Singapur	USD	56	230
91	Słowacja	EUR	47	132
92	Słowenia	EUR	45	143
93	Stany Zjednoczone Ameryki (USA), w tym: – Nowy Jork – Waszyngton	USD	59	200 – 350 – 300
94	Syria	USD	50	150
95	Szwajcaria	CHF	88	220
96	Szwecja	SEK	510	2 000
97	Tadżykistan	EUR	41	140
98	Tajlandia	USD	42	110
99	Tanzania	USD	53	150
100	Tunezja	EUR	37	100
101	Turcja	USD	53	185
102	Turkmenistan	EUR	47	90
103	Ukraina	EUR	41	180
104	Urugwaj	USD	50	80
105	Uzbekistan	EUR	41	140
106	Watykan	EUR	53	192
107	Wenezuela	USD	60	220
108	Węgry	EUR	44	143
109	Wielka Brytania	GBP	45	220
110	Wietnam	USD	53	160
111	Włochy	EUR	53	192
112	Wybrzeże Kości Słoniowej	EUR	33	100
113	Zimbabwe	EUR	39	90
114	Zjednoczone Emiraty Arabskie	EUR	43	220
115	Państwa inne niż wymienione w lp.1-114	EUR	41	140

Przy podróżach do:

– Gibraltaru dieta i kwota limitu na nocleg wynosi jak w Wielkiej Brytanii,

– Hongkongu dieta wynosi 55 USD, a kwota limitu na nocleg 250 USD,

– Tajwanu dieta wynosi 40 EUR, a kwota limitu na nocleg 142 EUR.

Nowy wzór PIT-2 od 1 stycznia 2023 r.

Nowy druk PIT-2 (9) pozwala podatnikowi dokonać oświadczenia w zakresie:

Druk PIT-2 (9) w części H, I, J umożliwia podatnikowi złożenie wniosku:

Źródło: PIT-2 – Ministerstwo Finansów – Portal Gov.pl (www.gov.pl)

PFR sprawdzi czy pracodawcy prowadzą PPK

Wezwania zostaną udostępnione w profilu informacyjnym PUE ZUS pracodawców, umożliwia to ustawa, która w 2021 r. weszła w życie. Dzięki temu proces jest szybszy i znacznie tańszy. Podmioty, które nie posiadają jeszcze PUE ZUS, powinny otrzymać wezwania do zawarcia umowy o zarządzanie PPK pocztą tradycyjną.

Zgodnie z art. 8 ust. 5 ustawy o PPK, w przypadku gdy w wyniku dokonanej weryfikacji, okaże się, że podmiot zatrudniający nie dopełnił obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK w terminie, PFR wzywa w formie pisemnej podmiot zatrudniający do zawarcia, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania, umowy o zarządzanie PPK z funduszem zdefiniowanej daty zarządzanym przez wyznaczoną instytucję finansową albo do przekazania do PFR informacji o zawarciu umowy o zarządzanie PPK z inną instytucją finansową. Wezwanie uznaje się za skuteczne w momencie zwrotnego potwierdzenia odbioru lub przez nadanie przesyłką poleconą po bezskutecznej dwukrotnej próbie dostarczenia pisma za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

PFR wskazuje, że w odpowiedzi na wezwanie pracodawca powinien:

Co do zasady, zgodnie z przepisami ustawy o PPK są dwie sytuacje, w których pracodawca nie miał obowiązku tworzenia PPK.

1. Pierwsza z nich, to prowadzenie na dzień objęcia obowiązkiem tworzenia PPK, Pracowniczego Programu Emerytalnego, w którym składka podstawowa została ustalona na poziomie co najmniej 3,5%, a w PPE uczestniczy co najmniej 25% osób zatrudnionych.
2. Druga z nich, to sytuacja, w której pracodawca będący mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo Przedsiębiorców, korzysta ze zwolnienia w momencie, kiedy wszystkie osoby zatrudnione złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Warto pamiętać, że w sytuacji, kiedy chociażby jedna z tych osób chciała uczestniczyć w PPK, to taki mikroprzedsiebiorca będzie miał obowiązek utworzenia PPK.

W wezwaniu do zawarcia umowy o zarządzanie PPK, udostępnionym podmiotowi zatrudniającemu w systemie ZUS, zawarty będzie link przekierowujący ten podmiot bezpośrednio na stronę PFR (www.wezwania-ppk.pfr.pl). Podmiot zatrudniający będzie tam mógł wypełniać formularz, w którym poinformuje PFR o zawarciu umowy o zarządzanie PPK albo poda przyczynę jej nie zawarcia.

Do formularza pracodawca zaloguje się za pomocą podanych w treści wezwania numeru NIP i TOKENU. Pracodawca, który otrzyma wezwanie pocztą tradycyjną, również powinien wypełnić ten formularz, co oznacza, że bez względu na formę otrzymania wezwania (przez PUE ZUS czy pocztą tradycyjną) pracodawca i tak będzie musiał wypełnić formularz na stronie PFR.

Pracodawcy, którzy nie korzystają ze zwolnienia z obowiązku utworzenia PPK, powinni jak najszybciej zawrzeć umowę o zarządzanie PPK z wyznaczoną instytucją finansową (PFR TFI) lub inną instytucją finansową, która oferuje PPK. Na zawarcie umowy o zarządzanie PPK pracodawca ma 30 dni od otrzymania wezwania. Instytucje finansowe, które oferują PPK można znaleźć na stronie https://www.mojeppk.pl/lista-instytucji-finansowych.html. Jak informuje PFR, w momencie, kiedy pracodawca dokona wyboru instytucji finansowej i zawrze umowę o zarządzanie PPK powinien o tym poinformować PFR za pośrednictwem otrzymanego formularza.

Zawieranie umów pracowniczych ułatwi system informatyczny

Ustawa ma przyczynić się do znacznego zmniejszenia obciążeń dla mikroprzedsiębiorców, podmiotów niebędących mikroprzedsiębiorcą zatrudniających nie więcej niż 9 osób, rolników oraz osób fizycznych związanych z obowiązkami administracyjnymi przy powierzaniu pracy, którzy są pracodawcami lub zleceniodawcami. Dzięki obsłudze umów w systemie pracownicy i zleceniobiorcy będą mieli prowadzone umowy w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami. System wspomoże pracodawcę, zleceniodawcę albo rodziców w obliczaniu należności podatkowych pracownika, zleceniobiorcy w przekazywaniu do urzędu skarbowego informacji o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy.

Informacje wprowadzane do systemu

Pracodawca, zleceniodawca albo rodzice będą wprowadzać do systemu teleinformatycznego do obsługi umów informację o podpisaniu, rozwiązaniu, wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług lub umowy o pracę w terminie 30 dni od zaistnienia okoliczności powodujących taką zmianę.

Administrator danych

System będzie prowadzić i udostępniać minister rodziny i pracy, który będzie administratorem danych pracodawcy i pracownika, zleceniodawcy i zleceniobiorcy.

Czynności kadrowe wspomagane przez system
Za pośrednictwem systemu będzie można między innymi: podpisać, zmienić, rozwiązać umowę, obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi, prowadzić i przechowywać dokumentację pracowniczą oraz dokumentację zleceniobiorców i osób wykonujących pracę na podstawie umowy o świadczenie usługi, wydać świadectwa pracy, uzyskać dostęp do dokumentacji pracowniczej i dokumentacji umowy, obliczyć należności podatkowych pracownika, zleceniobiorcy, przekazywać do urzędu skarbowego informacje o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. System umożliwi pracodawcy, zleceniodawcy albo rodzicom przekazanie do systemu teleinformatycznego ZUS danych ubezpieczeniowych związanych z ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem zdrowotnym pracownika, zleceniobiorcy, niani albo członków ich rodzin, zgodnie z przepisami ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Dane ubezpieczeniowe będą przekazywane na profilu informacyjnym pracodawcy, zleceniodawcy albo rodziców utworzonym w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS. Jeżeli pracodawca, zleceniodawca albo rodzice nie posiadają profilu informacyjnego, ZUS założy ten profil po autoryzacji dostępu do systemu teleinformatycznego ZUS.

Za pośrednictwem systemu pracodawca zostanie poinformowany o obowiązkach związanych z podpisaniem umowy, a osoba, z którą umowa została rozwiązana otrzyma informację o warunkach nabycia zasiłku dla bezrobotnych i uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego.

Narzędzie do rozliczeń podatkowych

System będzie wspomagał pracodawcę, zleceniodawcę albo rodzica między innymi w obliczaniu należności podatkowych. Natomiast strony umowy będą wprowadzały dane do systemu, na podstawie których system wyliczy i przedstawi do akceptacji np. należności podatkowe. Wykonując czynności za pomocą systemu podmioty korzystające z niego będą akceptowały czynności dokonywane w systemie. System będzie narzędziem pomocniczym, ułatwiającym dokonywanie tych czynności. Jeżeli pracodawca nie zapłaci podatku lub składek na ubezpieczenie, będzie podlegał takiej samej odpowiedzialności jak każdy pracodawca, który nie wywiąże się ze swoich obowiązków. Projekt nie przewiduje możliwości dokonywania płatności za pośrednictwem systemu, choć Ministerstwo Rodziny i Pracy mówi, że tak będzie obecnie.

Dane wprowadzane do systemu

Za prawidłowość danych wprowadzanych do systemu będą odpowiadali pracodawca i pracownik, zleceniodawca i zleceniobiorca.

Zawarcie umowy obsługiwanej za pośrednictwem systemu nastąpi z chwilą opatrzenia umowy kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym przez strony umowy.

Opatrzenie umowy podpisem osobistym albo podpisem zaufanym wywoła skutek prawny równoważny podpisowi własnoręcznemu. Zmiana umowy obsługiwanej za pośrednictwem systemu albo jej rozwiązanie nastąpi przy wykorzystaniu formularza udostępnionego w systemie. Wydanie świadectwa pracy w przypadku umowy obsługiwanej za pośrednictwem systemu nastąpi przy wykorzystaniu formularza świadectwa pracy udostępnionego w systemie. Pracodawca wypełni formularz świadectwa pracy oraz opatrzy go kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym. Opatrzenie świadectwa pracy podpisem osobistym albo podpisem zaufanym wywoła skutek równoważny podpisowi własnoręcznemu.

Zakres danych niezbędnych do prawidłowego zawarcia, zmiany lub rozwiązania umowy oraz wydania świadectwa pracy, wymaganych przepisami prawa pracy udostępni minister rodziny i pracy.

Pracodawca, zleceniodawca albo rodzice będą mogli wprowadzić do systemu szczególne warunki umowy uzgodnione między stronami umowy. Telefon i mail podany przez pracownika i zleceniobiorcę nie będzie udostępniany pracodawcy.

W przypadku obsługi umowy za pośrednictwem systemu dokumentacja tej umowy będzie prowadzona i przechowywana w systemie w postaci elektronicznej. W przypadku dokumentu utworzonego w postaci papierowej pracodawca, zleceniodawca wprowadzą do systemu odwzorowanie cyfrowe tego dokumentu i opatrzą go kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym potwierdzającym zgodność odwzorowania cyfrowego z dokumentem papierowym. W takim przypadku dokumentem stanowiącym dokumentację pracowniczą albo dokumentację umowy będzie dokument umieszczony w systemie.

System zawiadomi strony o zmianie danych, otrzymaniu dokumentów przez wysłanie maila, możliwe będzie także zawiadomienie przez sms. Datę złożenia dokumentów system potwierdzi automatycznie. Datą doręczenia dokumentów będzie data potwierdzenia w Systemie zapoznania się przez niego z ich treścią. W przypadku braku takiego potwierdzenia dokument będzie uznawany za doręczony po upływie 14 dni od dnia przesłania wiadomości na adres poczty elektronicznej.

Możliwość pobrania dokumentów, także po śmierci pracownika

Strony umowy będą mogły pobrać z systemu dokumentację umowy lub dokumentację pracowniczą. Pracownik albo były pracownik będzie mógł pobrać z systemu dokumentację pracowniczą w terminie do końca miesiąca kalendarzowego następującego po upływie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej.

W przypadku śmierci pracownika lub byłego pracownika prawo odbioru od pracodawcy dokumentacji pracowniczej pobranej z systemu będzie przysługiwało:

Dostęp do systemu będą mieli także nowy pracodawca oraz zarządca sukcesyjny. W sprawach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku po pracodawcy będącym podmiotem zatrudniającym będzie można zawierać nowe umowy za pośrednictwem systemu na takich samych zasadach jak podmiot zatrudniający.

Czas pobierania danych

Obsługa umowy w systemie zakończy się po upływie:

1. okresu przechowywania, o którym mowa w art. 94 pkt 9b Kodeksu pracy – w przypadku w przypadku dokumentacji pracowniczej, czyli przez okres zatrudnienia, a także przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł, chyba że odrębne przepisy przewidują dłuższy okres przechowywania dokumentacji pracowniczej;
2. 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym umowa uległa rozwiązaniu lub wygasła – w przypadku dokumentacji umowy.

Po tym okresie minister rodziny i pracy zniszczy w systemie dokumentację pracowniczą albo dokumentację umowy w sposób uniemożliwiający odtworzenie jej treści.

Większość przepisów omawianej ustawy ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Ustawa trafiła teraz do Senatu.

Rozliczenie na gruncie VAT najmu lokalu wraz z mediami

Zgodnie z art. 29a ust. 1 VATU, podstawą opodatkowania VAT jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jeżeli zatem podatnik otrzymuje od nabywcy dokonywanych świadczeń należną zapłatę, to cała ta zapłata powinna być wykazana do opodatkowania VAT.

Jak wynika z art. 8 ust. 2a VATU, w przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Stosownie więc do przedmiotowego przepisu podatnik, który refakturuje usługi na inny podmiot, czyli inaczej odsprzedaje je bez doliczania marży lecz nie jest ich faktycznym wykonawcą, jest dla tych usług takim samym podatnikiem VAT jak podatnik, który te usługi faktycznie wykonał. Refakturując jednak, czy odsprzedając najemcy usługi tzw. „mediów” należy dodatkowo zwrócić uwagę na zagadnienie tzw. świadczeń złożonych.

 

Przedstawione w pytaniu dane nie wskazują jakoby zostały w analizowanym przypadku spełnione przesłanki skutkujące traktowaniem tzw. „mediów” jako odrębnych i niezależnych. Podatnik zatem powinien rozliczyć media w ramach usług najmu. Jeżeli zatem zgodnie z zawartą umową podatnik płaci tytułem usługi najmu łącznie 850 zł w tym jest 550 zł stricte czynszu oraz 300 zł na poczet opłat eksploatacyjnych to powinien on poddać rozliczeniu w zakresie VAT z tytułu świadczonej usługi najmu kwotę 850 zł.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 36 VATU, usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, korzystają ze zwolnienia od VAT. W przypadku więc najmu lokalu mieszkalnego na cele mieszkaniowe, usługa w zakresie wynajmu, wraz z przynależnymi do niej mediami, skorzysta ze zwolnienia od VAT. W innych przypadkach usługę tę należy opodatkować wg podstawowej stawki podatku od towarów i usług. Należy jedynie zaznaczyć, że usługa w zakresie najmu nie może być utożsamiana z opodatkowaną wg stawki VAT 8% usługą w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania. Kwestia ta jednak stanowi już odrębne zagadnienie – nieobjęte zakresem pytania.

Powstanie obowiązku podatkowego w VAT

W przypadku usług najmu przepisy VATU w sposób szczególny regulują kwestie związane z momentem powstania obowiązku podatkowego w VAT. Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b VATU, w takich przypadkach obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie wystawienia faktury. Stosownie natomiast do art. 19a ust. 7 VATU, jeżeli podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 VATU, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. W myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 VATU, w przypadku usług, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 VATU (czyli także usług najmu) fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności. Zgodnie natomiast z art. 106i ust. 7 VATU, faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed:

W myśl jednak art. 106i ust. 8 VATU, powołany wyżej przepis (art. 106i ust. 7 VATU) nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa m.in. w art. 19a ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.

Reasumując, usługa najmu powinna zostać rozliczona w VAT w deklaracji obejmującej okres, w którym została wystawiona faktura, jednak nie później niż w rozliczeniu okresu, w którym upłynie termin płatności. Faktura dotycząca takiej usługi powinna natomiast być wystawiona nie później niż z upływem terminu płatności oraz, w przypadku, w którym na fakturze nie zawarto informacji jakiego okresu dotyczy – nie wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi albo odpowiednio otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty. W przypadku, w którym na fakturze zawarto informację jakiego okresu dotyczy, ustawodawca nie zawarł ograniczeń w zakresie wcześniejszego wystawienia faktury. Oznacza to, że faktura taka może być wystawiona w dowolnie wczesnym terminie.

Odliczenie VAT

Zgodnie z art. 90 ust. 1 VATU w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. W myśl natomiast art. 90 ust. 2 VATU, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Z kolei na podstawie art. 90 ust. 3 VATU wskazaną wyżej proporcję ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Na podstawie powołanych wyżej regulacji art. 90 ust. 1-3 VATU, podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu tzw. pozytywną stawką VAT, jak i czynności korzystające ze zwolnienia od VAT, w przypadku nabycia towarów lub usług niepodzielnie związanych z poszczególnymi rodzajami sprzedaży (tj. ze sprzedażą opodatkowaną jak i sprzedażą zwolnioną od podatku), zobowiązany jest do odliczania VAT proporcją wyliczoną na podstawie tych regulacji. Usługi w zakresie wynajmu nie stanowią w tej kwestii żadnego wyjątku. Sprzedaż ta zatem powinna być brana pod uwagę przy wyliczaniu tzw. proporcji sprzedaży dokonywanej na podstawie art. 90 ust. 3 VATU.

Rejestracja usługi na kasie fiskalnej

Jeżeli świadczenie z tytułu kompleksowej usługi najmu w kwocie 850 zł zostało dokonane przelewem, natomiast z dokumentacji prowadzonej przez podatnika jednoznacznie wynika jakiej czynności to świadczenie dotyczy, to podatnik może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy.

Zgodnie z § 2 ust. 1 w zw. z zapisem pozycji 25 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 22.12.2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2021 r., poz. 2442 ze zm.), zwalnia się od obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej, wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, jeżeli świadczenie tych usług w całości zostało udokumentowane fakturą lub świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Jeżeli zatem świadczenie z tytułu kompleksowej usługi najmu w kwocie 850 zł zostało dokonane przelewem, natomiast z dokumentacji prowadzonej przez podatnika jednoznacznie wynika jakiej czynności to świadczenie dotyczy, to podatnik może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy.

Limit 30-krotnosci przekroczy 200 tys. zł w 2023 roku

Zgodnie z art. 19 ust. 10 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zwiększeniu ulega kwota ograniczania rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, czyli w 2023 r. wyniesie 208 050 zł. Powyższe wynika ze wzrostu przeciętnego wynagrodzenia do kwoty 6935 zł, a to oznacza, że limit 30-krotności dla pracodawcy wzrośnie o ponad 30 000 zł w stosunku do 2022 r., kiedy wynosił 177 600 zł.

Konsekwencje wzrostu limitu 30-krotności dla pracodawcy

Zwiększenie limitu oznacza, że pracodawcy nie będą dokonywali potraceń składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za każdego pracownika, który przekroczy limit 208 050 zł – dotyczy to zarówno obowiązkowych, jak i dobrowolnych składek. Obowiązkiem pracodawcy jest opłacanie pozostałych składek na ubezpieczenia społeczne. Zwolnienie w tej kwocie obowiązuje w całym 2023 roku. Fakt nieopłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie zwalnia pracodawcy z obowiązku opłacenia:

Obowiązkiem pracodawcy będzie również finansowanie wpłat do PPK za osoby, które przekroczyły limit 30-krotności. Wynika to z nowelizacji ustawy o PPK która weszła w życie już w 2019 r. To ważna wiadomość dla pracodawców, którzy przygotowując budżet na 2023 rok, muszą pamiętać, że PPK będzie finansowane bez względu na limit 30-krotności. Ustawodawca uznał bowiem, że finansowanie PPK jako dodatkowego źródła budowania kapitału, nie powinno być limitowane w ten sposób. To szczególnie istotne biorąc pod uwagę, że poziom partycypacji może się zwiększyć w 2023 roku w związku z pierwszym ponownym automatycznym zapisem do PPK.

Limit 30-krotności a przeciętne wynagrodzenie

W ostatnich latach limit 30-krotności w związku ze wzrostem przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia stale rośnie. Po raz pierwszy przekroczył 200 tys. zł w skali roku. Warto przypomnieć, że jeszcze kilka lat temu (np. w latach 2018–2019) pojawiały się plany zniesienia limitu 30-krotności lub jego zwiększenia, np. do limitu 35-krotności lub 40-krotności. Obecnie ustawodawca nie planuje wprowadzenia tego rodzaju zmian, co oznacza, że pracodawcy nie będą musieli ponosić wyższych kosztów obejmujących finansowanie składki emerytalnej powyżej wskazanej kwoty.

Wysokość limitu 30-krotności w latach 2015–2023

Opracowanie własne na podstawie danych MRiPS

Kwartalne okresy rozliczeniowe w akcyzie dla wewnątrzwspólnotowego nabycia wyrobów węglowych

W sejmie trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (nr druku 2764). Ustawa ta ma wprowadzić z 1.1.2023 r. zmiany umożliwiające deklarowanie nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów węglowych w trybie przewidzianym w art. 21a ust. 1 AkcyzU, tj. z zastosowaniem deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych.

Konsekwencją powyższej zmiany jest modyfikacja obecnego wzoru Deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych oznaczonej symbolem „AKC-WW” na „AKC-WW/AKC-WWn”.

Zmiana wiąże się więc z koniecznością ujednolicenia ww. oznaczenia deklaracji w rozporządzeniu MF z 17.12.2021 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych w sprawie podatku akcyzowego oraz deklaracji w sprawie przedpłaty podatku akcyzowego z 1.1.2023 r.

Wprowadzony zostanie nowy wzór deklaracji w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów węglowych (AKC-WW/AKC-WWn). Dodany symbol „AKC-WWn” będzie odnosić się do nabycia wewnątrzwspólnotowego tych wyrobów.

W wyniku tego zaistniała konieczność dostosowania przepisów rozporządzenia z 29.10.2013 r. w sprawie wyrobów akcyzowych, w przypadku których podatnicy mogą stosować kwartalny okres rozliczeniowy dla umożliwienia podatnikowi składania deklaracji i zapłaty akcyzy za okresy kwartalne (Dz. U. poz. 1276) również dla rozliczenia nabyć wewnątrzwspólnotowych wyrobów węglowych.

Konsultacje rozporządzenia dotyczącego deklaracji rezygnacji z PPK

Rośnie liczba uczestników PPK

Obecnie według danych z portalu mojeppk.pl na koniec września w PPK oszczędzało 2,46 mln osób, a liczba aktywnych rachunków PPK wynosiła 2,78 mln osób, co oznacza, że są uczestnicy PPK, którzy mają więcej niż jeden rachunek PPK. PPK prowadzi już ponad 295 podmiotów zatrudniających. Wartość aktywów netto w funduszach zdefiniowanej daty wynosiła na koniec września 9,60 mld zł i zmniejszyła się o 160,76 mln zł w stosunku do wartości aktywów na koniec sierpnia. W PPK wśród oszczędzających ponad 95% stanowią obywatele polscy, rośnie natomiast liczba uczestników PPK z Ukrainy, to już 69,13 tys. Ponadto w PPK oszczędza między innymi ponad 8 tys. osób z Białorusi, 2400 z Indii, 1920 z Rosji czy 1870 z Rumunii.

Zmiany w rozporządzeniu dotyczącym deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK

Komentowane i nowelizowane rozporządzenie odnosi się do najważniejszego dokumentu w ramach PPK. Biorąc pod uwagę poziom partycypacji w PPK to większość osób zatrudnionych musiała wypełniać dokument z rozporządzenia, czyli deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych. Minister Finansów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określa wzór deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, o której mowa w art. 23 ust. 2 ustawy o PPK, oraz szczegółowego zakresu zawartych w niej danych.

Artykuł 125 ustawy z 28.4.2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1079) wprowadził zmiany do ustawy o PPK, które mają na celu m.in. zmianę obowiązujących regulacji umożliwiających systematyczne oszczędzanie na cele emerytalne. Zmiany przede wszystkim doprecyzowują przepisy tam, gdzie konieczność interwencji ustawodawcy wynika z dotychczasowej praktyki ich stosowania i jest niezbędna dla zrealizowania celu zakładanego przez projektodawcę. W ramach tej nowelizacji wpisano do ustawy o PPK np. możliwość wcześniejszego zapisania do PPK już od 15. dnia zatrudnienia a także dodano art. 28a dotyczący postępowania z nienależnie pobranymi wpłatami do PPK. Ta zmiana wymusiła konieczność zmiany rozporządzenia dotyczącego sprawie deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych przez zmianę objaśniania definicji podmiotu zatrudniającego.

Zgodnie z treścią projektu, rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.