Limit zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie

Najprawdopodobniej przy ocenie prawa do korzystania ze wskazanego zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, należy w przedstawionej sytuacji uwzględniać całą wartość sprzedaży na rzecz osób prywatnych (w tym opłacaną kartą).

Po ewentualnej utracie prawa do korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, spółka będzie obowiązana ewidencjonować również sprzedaż na rzecz osób prywatnych, dokonywaną przez internet i dokumentowaną fakturami, chyba że zastosowanie będzie miało zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób prywatnych (tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (zob. art. 111 ust. 1 VATU). Istnieją jednak zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, które określa rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania.

Rozporządzenie to m.in.  zwalnia z obowiązku ewidencjonowania podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób prywatnych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób prywatnych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł (zob. § 3 ust. 1 pkt 1 KasRejR). Zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym wartość sprzedaży podatnika dokonanej na rzecz osób prywatnych przekroczyła kwotę 20 000 zł (zob. § 5 ust. 1 KasRejR).

Ustalając prawo do tego zwolnienia, uwzględniać należy co do zasady całą wartość sprzedaży na rzecz osób prywatnych, w tym wartość sprzedaży zwolnionej przedmiotowo z obowiązku ewidencjonowania. Od zasady tej istnieją jedynie dwa wyjątki, które dotyczą obrotu z tytułu czynności, o których mowa w poz. 35 i 47 załącznika do KasRejR (zob. § 3 ust. 4 KasRejR ).

Z treści pytania nie wynika jednak, że wyjątki te mają w przedstawionej sytuacji zastosowanie. Najprawdopodobniej zatem przy ocenie prawa do korzystania ze wskazanego zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania należy uwzględniać całą wartość sprzedaży na rzecz osób prywatnych (w tym opłacaną kartą).

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Wskazać jednocześnie pragnę, że poza świadczeniem usług najmu, wystawianie faktur nie zwalnia podatników z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży. Również dokonywanie transakcji przez internet nie zwalnia podatników automatycznie z tego obowiązku.

W konsekwencji po ewentualnej utracie prawa do korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania spółka będzie obowiązana ewidencjonować również sprzedaż na rzecz osób prywatnych dokonywaną przez internet i dokumentowaną fakturami, chyba że zastosowanie będzie miało zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obejmujące:

  1. dostawę towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres) (zob. § 2 ust. 1 w zw. z poz. 36 załącznika do KasRejR ), lub
  2. świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła (zob. § 2 ust. 1 w zw. z poz. 37 załącznika do KasRejR).

Ustawa nowelizująca Kodeks pracy o badanie trzeźwości i pracę zdalną w Senacie

Praca zdalna

Praca zdalna na podstawie przepisów covidowych obowiązywała od początku pandemii. Wprowadzone na chwile przepisy, zostaną uchylone dopiero w momencie, kiedy ustawa nowelizująca KP wejdzie w życie. To na tej podstawie pracodawcy najpierw w stanie epidemii, a następnie i obecnie, w związku z obowiązującym stanem zagrożenia epidemicznego stosują pracę zdalną w swojej organizacji. Dzięki tym przepisom możliwe było stosowanie nieznanej wcześniej na szerszą skalę pracy zdalnej na mocy ustawowych przepisów.

W dziale drugim KP dodany został rozdział IIc, który reguluje całkowicie przepisy dotyczące pracy zdalnej.

Zgodnie z art. 6718 KP praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (praca zdalna).

Ważne

Zasady wykonywania pracy zdalnej będą musiały zostać określone w porozumieniu lub w regulaminie. To podstawa funkcjonowania pracy zdalnej w każdej organizacji.

Więcej treści kadrowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Zasady wykonywania pracy zdalnej określone zostaną w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową, a w przypadku, gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami związkowymi. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia z wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ustawy o związkach zawodowych, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy. Jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia projektu porozumienia przez pracodawcę nie dojdzie do zawarcia porozumienia na powyższych zasadach, to pracodawca określi samodzielnie zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie, uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku uzgadniania porozumienia.

Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, pracodawca określa zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

Jednym z tematów, który do końca prac w Sejmie był przedmiotem dyskusji, była maksymalna liczba dni pracy zdalnej okazjonalnej. Związki zawodowe lobbowały o zmniejszenie tej maksymalnej liczby, pracodawcy przeciwnie, chcieli wydłużenia do 30 lub 36 dni w skali roku. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazywało, że kompromisowym rozwiązaniem będzie pozostawienie 24 dni w ramach tego rozwiązania. W związku z tym, praca zdalna może być wykonywana okazjonalnie, na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym. Co ważne, w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej nie będą miały zastosowania niektóre przepisy, np. dotyczące ryczałtu/ekwiwalentu za prace zdalną.

Badanie trzeźwości

W obowiązującym stanie prawny do czasu zmiany przepisów, pracodawca może, ale tyko za zgodą wyrażoną z inicjatywy pracownika uzyskać informacje o obecności w organizmie pracownika alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Sytuacje i zasady na jakich można przeprowadzić badanie trzeźwości pracownika określa art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Zgodnie z art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w brzmieniu przed nowelizacją stan trzeźwości pracowników można sprawdzać tylko w sytuacji, gdy łącznie są spełnione dwa warunki:

  1. badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu;
  2. badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.

Nowelizacja ustawy wprowadza zmianę w art. 17 ustawy z 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Zgodnie z przyjętą ustawą z 1.12.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, do KP wprowadzone zostaną nowe przepisy umożliwiające badanie trzeźwości. Po art. 221b dodane zostaną art. 221c–221h, które uregulują te sytuacje.

Szkolenia z zakresu prawa pracy – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników w sytuacji, kiedy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia. Co ważne, kontrola trzeźwości nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika.

Ważne

Pracodawca musi uregulować zasady przeprowadzana kontroli w wewnątrzzakładowych źródłach prawa pracy. Dopóki tego nie zrobi nie będzie mógł prowadzić tego rodzaju kontroli.

W treści układu zbiorowego pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, będzie musiało zostać ustalone:

  1. samo wprowadzenie kontroli trzeźwości,
  2. określenie grup lub grupy pracowników objętych kontrolą trzeźwości,
  3. sposób przeprowadzania kontroli trzeźwości, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość jej przeprowadzania.
Ważne

O wprowadzeniu kontroli trzeźwości, pracodawca informuje pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania. Co oznacza, że dopiero po takim czasie możliwe będzie prowadzenie kontroli w zakładzie pracy.

Zgodnie z przyjętą przez Sejm ustawą, kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Badanie ma polegać na stwierdzeniu braku obecności alkoholu w organizmie pracownika, albo obecności alkoholu wskazującej na stan po użyciu alkoholu, albo stan nietrzeźwości w rozumieniu art. 46 ust. 2 albo 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Przepisy przewidują, że pracodawca nie będzie dopuszczał do pracy, jeżeli kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości w rozumieniu art. 46 ust. 2 albo 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, albo zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu, albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol w czasie pracy.

Wciąż masz wątpliwości? Zapytaj eksperta. Sprawdź

Zmiany wejdą w życie etapami

W kolejnym kroku ustawą zajmie się Senat co będzie miało miejsce w połowie grudnia. Jeżeli zostaną wprowadzone do ustawy poprawki senackie, to w połowie stycznia ustawa będzie ponownie procedowana przez Sejm. Zakładając scenariusz bez poprawek Senackich, zmiany obejmujące badanie trzeźwości mogłyby wejść w życie już w styczniu a praca zdalna w marcu. Natomiast w drugim scenariuszu, badanie trzeźwości weszłoby w życie na początku lutego a praca zdalna na początku kwietnia. Wszystko będzie jeszcze uzależnione od tego, kiedy Prezydent podpisze ustawę i jak szybko zostanie ona opublikowana w Dzienniku Ustaw.

Zmiany w danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie VAT

Przygotowano zmiany w rozporządzeniu z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, które mają obowiązywać od 1.1.2023 r. Z tym dniem bowiem wchodzą w życie przepisy VATU wprowadzające nowe rozwiązania dotyczące grup VAT.

W imieniu grupy VAT – jako podatnika – przedstawiciel grupy VAT będzie składał JPK_VAT z deklaracją. W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku.

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Ponadto, zobowiązanym z tytułu należności pieniężnej wynikającej z deklaracji lub zeznania złożonych przez grupę VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług jest również członek grupy VAT.

W celu rozwiania wątpliwości interpretacyjnych, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego również na członka grupy VAT, w przypadku niewpłacenia w obowiązującym terminie VAT podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego lub wpłacenia go w niepełnej wysokości, w załączniku do rozporządzenia w części I dodano pkt 8 objaśniający tę kwestię.

Pozostałe zmiany rozporządzenia zmieniającego w sprawie JPK_VAT mają charakter upraszczający oraz doprecyzowujący.

Zmiany zaproponowane w § 10 i § 11 mają charakter doprecyzowujący. Na przykład § 10 w ust. 5 w pkt 2 (analogicznie w § 11 ust. 8 pkt 2) proponuje się zmianę nomenklatury z „dokumentu wewnętrznego” na „dowód wewnętrzny”.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Ponadto, w § 10 ust. 6, aby uregulować kwestię związaną z możliwością oznaczania – WSTO_EE wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, oraz świadczenie usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k VATU, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, w przypadku ujęcia tych transakcji na podstawie dokumentu zbiorczego, zaproponowano wykazywanie tych czynności w ewidencji odrębnie na podstawie dowodu wewnętrznego. Zmiana ta ma na celu umożliwienie sprawowania nadzoru i kontroli nad limitem 42 000 zł, którego przekroczenie skutkuje zmianą miejsca opodatkowania transakcji nim objętych.

Do rozliczeń za okresy rozliczeniowe przypadające przed 1.1.2023 r. zastosowanie mają przepisy dotychczasowe.

ZUS: Skrócenie czasu na przekazywanie korekt dokumentów rozliczeniowych

Płatnik składek może przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych za okresy:

Po tym czasie ZUS nie przyjmie korekt dokumentów rozliczeniowych, ponieważ nie będzie możliwa zmiana stanu rozliczenia na koncie płatnika składek. Będzie to możliwe jedynie na podstawie prawomocnej decyzji ZUS lub prawomocnego orzeczenia sądu – wyłącznie na koncie ubezpieczonego.

Szkolenia z zakresu prawa pracy – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Dlatego każdy płatnik składek powinien zweryfikować dokumenty rozliczeniowe, które przekazał do ZUS za okresy od stycznia 1999 do grudnia 2021 r. Korektę tych dokumentów będzie można przekazać najpóźniej 1 stycznia 2024 r.

Dane w dokumentach rozliczeniowych przekazywanych za styczeń 2022 r. i kolejne miesiące można przekazywać przez okres do 5 lat, liczony od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy obowiązującego płatnika.

Źródło: zus.pl

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj

Nowe zalecenia Europejskiej Rady Ochrony Danych dot. BCR

Zalecenia Europejskiej Rady Ochrony Danych są uzupełnieniem istniejących już zasad BCR, systemu służącego do transferu danych osobowych pomiędzy grupami przedsiębiorstw i innych podmiotów wspólnie prowadzących działalność gospodarczą poza obszar Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ramach tej samej grupy. BCR zawiera zasady i prawa odnoszące się do zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony danych osobowych podczas ich transferu do państw trzecich.

Zalecenia EROD są skierowane do administratorów danych osobowych i służą dostosowaniu poziomu ochrony danych osobowych podczas ich transferu do krajów trzecich do wymogów jakie stawia RODO, a w szczególności artykułu 47 i 44. Służą także wyrównaniu pozycji wszystkich wnioskodawców BCR-C, tłumaczą wymogi i treść BCR i mają na celu stworzenie standardu w tworzeniu wniosków o zatwierdzenie BCR. Zalecenia tłumaczą także różnice pomiędzy tym, jakie informacje należy przekazać organowi nadzorczemu, a tym, jakie informacje uwzględnić we wniosku o zatwierdzenie wiążących reguł korporacyjnych, zawierają także komentarze i wyjaśnienia dotyczące konkretnych wymagań.

Wytyczne EROD są podzielone na sekcje, wśród których znajdują się między innymi instrukcje dotyczące wypełniania wniosków przez administratorów wraz z przykładowym wnioskiem, krótki opis prawidłowego procesu przepływu danych, określenie osób kierujących przepływem danych i odpowiedzialnych za koordynację tego procesu.

Ochrona danych osobowych – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Podstawowe zalecenia dla wnioskodawców zawarte w dokumencie to m.in. wypełnienie wyłącznie jednego formularza i złożenie go w organie nadzorczym. Wnioskodawcy zostali także poinformowani o możliwości złożenia dodatkowych stron jako załączników i załączenia wszelkich materiałów uznanych przez nich za dane wrażliwe.

Europejska Rada Ochrony Danych oczekuje, że wszystkie podmioty, do których kierowane są wytyczne dostosują się do wymogów w nich zawartych. Rekomendacje mają być poddane konsultacjom społecznym od 10.1.2023 r.

Źródła:

https://edpb.europa.eu/system/files/2022-11/edpb_recommendations_20221_bcr-c_referentialapplicationform_en.pdf

https://edpb.europa.eu/news/news/2022/edpb-adopts-recommendations-application-approval-and-elements-and-principles-be_en

Rola i zadania rady nadzorczej w spółce akcyjnej po zmianie przepisów KSH

1. Obowiązki informacyjne zarządu wobec rady nadzorczej (art. 3801 § 1 KSH)

Od 13.10.2022 r. zarząd spółki akcyjnej musi przekazywać radzie nadzorczej szereg informacji. Wynika to z nowego art. 3801 § 1 KSH, który stanowi, że zarząd jest obowiązany, bez dodatkowego wezwania, informować o uchwałach zarządu i ich przedmiocie. Dotyczy to każdego posiedzenia rady nadzorczej. Ta jednak może w tym zakresie postanowić inaczej.

Informacje powinny być przedstawione na piśmie, z wyjątkiem sytuacji, gdy zachowanie tej formy nie jest możliwe ze względu na konieczność natychmiastowego przekazania informacji radzie nadzorczej. Rada nadzorcza może postanowić o dopuszczalności przekazywania tych informacji również w innej formie.

Obowiązek dotyczy także – i to nie tylko w odniesieniu do kierowanej przez zarząd spółki, ale i spółek zależnych oraz spółek powiązanych – poniższych informacji przedstawionych w tabeli.

 

Rodzaj informacji Termin/sposób przekazania
O sytuacji spółki, w tym w zakresie jej majątku, a także istotnych okolicznościach z zakresu prowadzenia spraw spółki, w szczególności w obszarze operacyjnym, inwestycyjnym i kadrowym. Na każdym posiedzeniu rady nadzorczej, chyba że rada nadzorcza postanowi inaczej.

 

O postępach w realizacji wyznaczonych kierunków rozwoju działalności spółki, przy czym powinien wskazać na odstępstwa od wcześniej wyznaczonych kierunków, podając zarazem uzasadnienie odstępstw.
O transakcjach oraz innych zdarzeniach lub okolicznościach, które istotnie wpływają lub mogą wpływać na sytuację majątkową spółki, w tym na jej rentowność lub płynność. Niezwłocznie po wystąpieniu określonych zdarzeń lub okoliczności.
5O zmianach uprzednio udzielonych radzie nadzorczej informacji, jeżeli zmiany te istotnie wpływają lub mogą wpływać na sytuację spółki.

 

Ważne

Nowy obowiązek zarząd musi wykonać bez dodatkowego wezwania. Statut może jednak wyłączać albo ograniczać ww. obowiązki informacyjne.

2. Obowiązki szczególne rady nadzorczej(art. 382 § 3 KSH)

Od 13.10.2022 r. ustawodawca rozbudował szczególne obowiązki rady nadzorczej (art. 382 § 3 KSH). Należą do nich:

1) ocena sprawozdań, o których mowa w art. 395 § 2 pkt 1 KSH, w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami i ze stanem faktycznym – dotyczy to sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, a wyniki oceny są przedmiotem sprawozdania rady.

2) ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty – wyniki oceny są przedmiotem sprawozdania rady;

3) sporządzanie oraz składanie walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania za ubiegły rok obrotowy (ww. sprawozdanie rady nadzorczej).

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

3. Sprawozdanie rady nadzorczej (art. 382 § 31 KSH)

Od 13.10.2022 r. nowy art. 382 § 31 KSH określa elementy sprawozdania rady nadzorczej. Zawiera ono oprócz ww. ocen co najmniej:

1) ocenę sytuacji spółki, z uwzględnieniem adekwatności i skuteczności stosowanych w spółce systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, zapewniania zgodności działalności z normami lub mającymi zastosowanie praktykami oraz audytu wewnętrznego;

2) ocenę sytuacji spółki, z uwzględnieniem adekwatności i skuteczności stosowanych w spółce systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, zapewniania zgodności; działalności z normami lub mającymi zastosowanie praktykami oraz audytu wewnętrznego;

3) ocenę realizacji przez zarząd obowiązków, o których mowa w art. 3801 KSH (zob. powyżej „1. Obowiązki informacyjne zarządu wobec rady nadzorczej”);

4) ocenę sposobu sporządzania lub przekazywania radzie nadzorczej przez zarząd informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień zażądanych w trybie określonym w art. 382 § 4 KSH (zob. poniżej „4. Nowe narzędzia prawne rady nadzorczej);

5) informację o łącznym wynagrodzeniu należnym od spółki z tytułu wszystkich badań zleconych przez radę nadzorczą w trakcie roku obrotowego w trybie określonym w art. 3821 KSH (zob. poniżej „6. Doradca rady nadzorczej”).

4. Nowe narzędzia prawne rady nadzorczej

Od 13.10.2022 r. rozbudowany art. 382 § 4 KSH wprowadził następujące uprawnienia dla rady nadzorczej:

W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może:

1) badać wszystkie dokumenty spółki,

2) dokonywać rewizji stanu majątku spółki oraz

3) żądać od zarządu, prokurentów i osób zatrudnionych w spółce na podstawie umowy o pracę lub wykonujących na rzecz spółki w sposób regularny określone czynności na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innej umowy o podobnym charakterze sporządzenia lub przekazania wszelkich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień dotyczących spółki, w szczególności jej działalności lub majątku. Przedmiotem żądania mogą być również posiadane przez organ lub osobę obowiązaną informacje, sprawozdania lub wyjaśnienia dotyczące spółek zależnych oraz spółek powiązanych.

Ważne

Zarząd nie może ograniczać członkom rady nadzorczej dostępu do żądanych przez nich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień, o których mowa powyżej (art. 382 § 6 KSH).

 

Ustawowy termin na przekazanie informacji

Ważną zmianą wprowadzoną od 13.10.2022 r. jest nie tylko szeroki katalog informacji żądanych przez radę. Istotny jest też krótki ustawowy termin na ich przekazanie radzie nadzorczej.

Obowiązuje tu następująca reguła z nowego art. 382 § 5 KSH: „Informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia, są przekazywane radzie nadzorczej niezwłocznie, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia żądania do organu lub osoby obowiązanej, chyba że w żądaniu określono dłuższy termin.”

 

Odpowiedzialność karna

Z nowymi zasadami wiążę się odpowiedzialność karna. Od 13.10.2022 r. na podstawie art. 5871 § 1 KSH odpowiedzialność ta zagraża każdemu, kto wbrew obowiązkom nie przekazuje informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień w terminie lub przekazuje je niezgodne ze stanem faktycznym, lub zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień. Taka osoba podlega grzywnie nie niższej niż 20 000 złotych i nie wyższej niż 50 000 złotych albo karze ograniczenia wolności. Jeżeli jednak sprawca działa nieumyślnie, to podlega grzywnie nie niższej niż 6000 złotych i nie wyższej niż 20 000 złotych.

5. Kluczowy biegły rewident (art. 382 § 7 KSH)

Kolejną nowością od 13.10.2022 r. jest obowiązkowa obecność kluczowego biegłego rewidenta na posiedzeniu rady nadzorczej, którego przedmiotem są sprawy wskazane w art. 382 § 3 KSH (zob. powyżej „2. Obowiązki szczególne rady nadzorczej”). Dotyczy to sytuacji, gdy sprawozdanie finansowe spółki podlega badaniu ustawowemu. Wtedy rada nadzorcza jest obowiązana – z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem – zawiadomić kluczowego biegłego rewidenta, który przeprowadzał badanie sprawozdania finansowego spółki, o terminie posiedzenia.

Spółka zapewnia uczestnictwo kluczowego biegłego rewidenta lub innego przedstawiciela firmy audytorskiej w posiedzeniu rady nadzorczej. W trakcie posiedzenia kluczowy biegły rewident lub inny przedstawiciel firmy audytorskiej przedstawia radzie nadzorczej sprawozdanie z badania, w tym:

1) ocenę podstaw przyjętego oświadczenia odnoszącego się do zdolności spółki do kontynuowania działalności, oraz

2) udziela odpowiedzi na pytania członków rady nadzorczej.

Skonsultuj z ekspertem rozwiązanie problematycznych kwestii. Sprawdź

6. Doradca rady nadzorczej (art. 3821 § 1 KSH)

Od 13.10.2022 r. rada nadzorcza może podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku przez wybranego doradcę. Ma on nazwę ustawową. Jest to „doradca rady nadzorczej”. Doradca może zostać wybrany również w celu przygotowania określonych analiz oraz opinii.

Ważne

W umowie między spółką a doradcą rady nadzorczej spółkę reprezentuje rada nadzorcza. Statut może jednak wyłączyć albo ograniczyć prawo rady nadzorczej do zawierania umów z doradcą rady nadzorczej, w szczególności przez upoważnienie walnego zgromadzenia do określenia maksymalnego łącznego kosztu wynagrodzenia wszystkich doradców rady nadzorczej, który spółka może ponieść w trakcie roku obrotowego.

Zarząd zapewnia doradcy rady nadzorczej dostęp do dokumentów i udziela mu żądanych informacji.

 

Udostępnianie akcjonariuszom wyników pracy doradcy rady nadzorczej

Rada nadzorcza może zdecydować o udostępnieniu akcjonariuszom wyników pracy doradcy rady nadzorczej, chyba że mogłoby to wyrządzić szkodę spółce, spółce powiązanej albo spółce lub spółdzielni zależnej.

 

Pojęcie „wyrządzić szkody spółce”

Pojęcie „wyrządzić szkody spółce” nie jest definiowane przez nowe przepisy. Ustawodawca podał jedynie przykłady takich sytuacji. Wyrządzić szkodę można poprzez np. ujawnienie tajemnic technicznych, handlowych lub organizacyjnych przedsiębiorstwa.

W przypadku podjęcia decyzji o udostępnieniu akcjonariuszom wyników pracy doradcy rady nadzorczej, zarząd udostępnia go w sposób określony dla ogłoszenia o zwołaniu walnego zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od dnia powzięcia uchwały rady nadzorczej. Ta możliwość udostępnienia informacji akcjonariuszom nie uchybia obowiązkom informacyjnym wynikającym z przepisów szczególnych.

Ważne

Na podstawie nowego art. 5872 § 1 KSH, kto wbrew obowiązkom doprowadza do tego, że zarząd nie zapewnia doradcy rady nadzorczej dostępu do dokumentów, nie udziela mu żądanych informacji, przekazuje je niezgodne ze stanem faktycznym, lub zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji lub dokumentów podlega grzywnie nie niższej niż 20 000 złotych i nie wyższej niż 50 000 złotych albo karze ograniczenia wolności.

Jeżeli sprawca działa nieumyślnie – podlega grzywnie nie niższej niż 6000 złotych i nie wyższej niż 20 000 złotych.

7. Zgoda rady nadzorczej na zawarcie transakcji (art. 3841 § 1 KSH)

Ważną nowością jest przyznanie radzie kompetencji do wyrażenia zgody na przeprowadzenie przez zarząd określonych transakcji. Uprawnienie to jest pierwotne, tzn. wynika z przepisów kodeksu, ale może zostać wyłączone w drodze odpowiedniego zapisu w statucie. Jakie transakcje wymagają zgody rady nadzorczej?

Chodzi o zawarcie przez spółkę ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką powiązaną transakcji, która przekracza wartość wskazaną w art. 3841 § 1 KSH Przepis dotyczy „transakcji zsumowanej z wartością transakcji zawartych z tą samą spółką w okresie roku obrotowego przekracza 10% sumy aktywów spółki w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki, wymaga zgody rady nadzorczej, chyba że statut stanowi inaczej”.

Przed podjęciem decyzji o wyrażeniu zgody na zawarcie transakcji określonej zarząd udziela radzie nadzorczej informacji o:

1) firmie lub innym oznaczeniu stron transakcji;

2) charakterze powiązań między spółką a pozostałymi stronami transakcji;

3) przedmiocie transakcji;

4) wartości transakcji;

5) okolicznościach niezbędnych do oceny, czy transakcja jest uzasadniona interesem spółki.

 

Ważne
W przypadku transakcji, których przedmiotem są świadczenia powtarzające się, spełniane na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony, za wartość transakcji uznaje się sumę świadczeń przewidzianych w umowie w pierwszych trzech latach jej obowiązywania.

 

Powyższych zasad nie stosuje się do spółek, których co najmniej jedna akcja jest dopuszczona do obrotu na rynku regulowanym zgodnie z przepisami o obrocie instrumentami finansowymi, oraz spółek należących do grup spółek. Brak tego wyłączenia mógłby doprowadzić do paraliżu decyzyjnego w spółkach giełdowych.

8. Nowe zasady staranności

Od 13.10.2022 r. obowiązuje art. 3871 § 1 KSH. Członek rady nadzorczej powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności oraz dochować lojalności wobec spółki. Członek rady nadzorczej nie może ujawniać tajemnic spółki, także po wygaśnięciu mandatu.

Przepis należy rozpatrywać łącznie z nowym art. 483 § 3 KSH. Dotyczy odpowiedzialności wobec spółki za szkodę. Wskazuje przesłanki rozpoznania sytuacji, kiedy członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności. Jest tak, gdy postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

9. Zasady pracy rady nadzorczej (art. 389–390 KSH)

Nie została zmieniona zasada, że kadencja członka rady nadzorczej nie może być dłuższa niż 5 lat (art. 386 § 1 KSH). Tak jak przed nowelizacją stosuje się tu odpowiednio art. 369 i art. 270 KSH (dotyczą zarządu). Istotnie zmieniony został art. 369 § 1 KSH. Od 13.10.2022 r. przepis stanowi: „Członek zarządu jest powoływany na okres nie dłuższy niż pięć lat (kadencja). Kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Ponowne powołania tej samej osoby na członka zarządu są dopuszczalne, jednak nie wcześniej niż na rok przed upływem bieżącej kadencji.”

Nowelizacja sprecyzowała jak obliczać kadencję.

Od 13.10.2022 r. ustawodawca uszczegółowił w KSH przepisy regulujące zasady pracy rady nadzorczej. Są one następujące:

Zagadnienie Szczegóły
 

Uprawnienia przewodniczącego rady nadzorczej

Pracami rady nadzorczej kieruje przewodniczący, na którym spoczywa obowiązek należytego organizowania jej prac, a w szczególności zwoływania posiedzeń rady nadzorczej. Statut spółki może przyznawać określone uprawnienia związane z organizacją rady nadzorczej i sposobem wykonywania przez nią czynności również innym jej członkom.
 

 

 

 

 

 

Zwołanie posiedzenia rady nadzorczej

Posiedzenia rady nadzorczej zwołuje się przez zaproszenia, w których oznacza się datę, godzinę i miejsce posiedzenia oraz proponowany porządek obrad, a także sposób wykorzystania środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość podczas posiedzenia. Statut spółki może określać sposób oraz termin zwołania posiedzenia rady nadzorczej.

Posiedzenia rady nadzorczej powinny być zwoływane w miarę potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz w każdym kwartale roku obrotowego.

Rada nadzorcza może odbywać posiedzenia również bez formalnego zwołania, jeżeli wszyscy członkowie wyrażą na to zgodę oraz nie zgłoszą sprzeciwu dotyczącego wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad.

Zarząd lub członek rady nadzorczej mogą żądać zwołania posiedzenia rady nadzorczej, podając proponowany porządek obrad. Przewodniczący rady nadzorczej zwołuje posiedzenie z porządkiem obrad zgodnym z żądaniem, które odbywa się nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania. Jeżeli przewodniczący rady nadzorczej nie zwoła posiedzenia, występujący z żądaniem może je zwołać samodzielnie.

 

Uchwały rady nadzorczej

Podczas posiedzenia rada nadzorcza może podejmować uchwały również w sprawach nieobjętych proponowanym porządkiem obrad, jeżeli żaden z członków rady nadzorczej biorących udział w posiedzeniu się temu nie sprzeciwi, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Statut spółki może również stanowić, że podjęcie przez radę nadzorczą podczas posiedzenia uchwał w określonych sprawach musi być zapowiedziane w zaproszeniu.
Głosowania rady nadzorczej Głosowania rady nadzorczej są jawne, chyba że statut spółki lub regulamin rady nadzorczej stanowi inaczej.

 

Zasady te trzeba zestawić z przepisami, które nie zostały zmienione:

1) Rada nadzorcza podejmuje uchwały, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni. Statut może przewidywać surowsze wymagania dotyczące kworum rady nadzorczej (art. 388 § 1 KSH).

2) W posiedzeniu rady nadzorczej można uczestniczyć również przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, chyba że statut spółki stanowi inaczej; przepis art. 4065 § 3 stosuje się odpowiednio (art. 388 § 11 KSH).

3) Członkowie rady nadzorczej mogą brać udział w podejmowaniu uchwał rady nadzorczej, oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka rady nadzorczej, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Oddanie głosu na piśmie nie może dotyczyć spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu rady nadzorczej (art. 388 § 2 KSH).

4) Rada nadzorcza może podejmować uchwały w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Uchwała jest ważna, gdy wszyscy członkowie rady zostali powiadomieni o treści projektu uchwały oraz co najmniej połowa członków rady wzięła udział w podejmowaniu uchwały. Statut spółki może przewidywać surowsze wymagania dotyczące podejmowania uchwał w trybie określonym w zdaniu pierwszym (art. 388 § 3 KSH).

5) Uchwały rady nadzorczej zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej. Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego rady nadzorczej (art. 391 § 1 KSH).

10. Wybór rady nadzorczej grupami a stały indywidualny nadzór (art. 390 KSH)

Na podstawie znowelizowanego art. 390 KSH rada nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie.

Jeżeli rada nadzorcza została wybrana w drodze głosowania oddzielnymi grupami, każda grupa ma prawo delegować jednego spośród wybranych przez siebie członków rady nadzorczej do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych.

Członkowie ci mają prawo uczestniczenia w posiedzeniach zarządu z głosem doradczym.

Zarząd jest obowiązany zawiadomić ich uprzednio o każdym swoim posiedzeniu oraz zarządzeniu głosowania w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Członkowie delegowani do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych mają także prawo podejmować indywidualnie czynności nadzorcze określone w art. 382 § 4 KSH z uwzględnieniem art. 382 § 5 KSH (patrz powyżej „4. Nowe narzędzia prawne rady nadzorczej”).

11. Wynagrodzenie dla członków rady nadzorczej

Nowelizacja nie zmieniła zasad otrzymywania wynagrodzenia przez delegowanych członków rady nadzorczej na podstawie art. 390 KSH. Jego wysokość ustala walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie może powierzyć to uprawnienie radzie nadzorczej. Do takich członków stosuje się też jak poprzednio zakaz konkurencji (zob. art. 380 KSH).

Nie zostały też zmienione ogólne przepisy o wynagradzaniu członków rady nadzorczej. Art. 392 § 1 KSH w dalszym ciągu stanowi, że:

1) członkom rady nadzorczej może zostać przyznane wynagrodzenie,

2) wynagrodzenie określa statut lub uchwała walnego zgromadzenia.

Przy czym wynagrodzenie członków rady w formie prawa udziału w zysku spółki za dany rok obrotowy, przeznaczonym do podziału między akcjonariuszy zgodnie z art. 347 § 1 KSH, może uchwalić tylko walne zgromadzenie.

Tak samo jak przed nowelizacją członkom rady nadzorczej przysługuje zwrot kosztów związanych z udziałem w pracach rady.

Więcej treści z zakresu umówi i obrotu gospodarczego po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

12. Delegowanie do czynności nadzorczych (art. 3901 KSH)

Na podstawie nowego art. 3901 KSH rada nadzorcza może również:

1) delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych;

2) ustanawiać doraźny lub stały komitet rady nadzorczej, składający się z członków rady nadzorczej, do pełnienia określonych czynności nadzorczych (komitet rady nadzorczej).

Skorzystanie przez radę nadzorczą z uprawnień określonych powyżej nie zwalnia jej członków z odpowiedzialności za sprawowanie nadzoru w spółce.

Delegowany członek rady nadzorczej, oraz komitet rady nadzorczej mają prawo podejmować czynności nadzorcze określone w art. 382 § 4 KSH, chyba że rada nadzorcza postanowi inaczej. Przepis art. 382 § 5 KSH stosuje się (patrz powyżej „4. Nowe narzędzia prawne rady nadzorczej”).

Delegowany członek rady nadzorczej oraz komitet rady nadzorczej powinni co najmniej raz w każdym kwartale roku obrotowego udzielać radzie nadzorczej informacji o podejmowanych czynnościach nadzorczych oraz ich wynikach.

13. Zakaz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej (art. 18 § 2 KSH)

Nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatorem albo prokurentem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo określone w art. 587–5872 KSH, art. 590–591 KSH oraz art. 228–231 KK i art. 265–316 KK (rozdz. XXXIII–XXXVII).

Tak jak przed nowelizacją art. 387 § 1 KSH stanowi, że członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej. Zasady te stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu albo likwidatorowi. Ograniczenie dotyczy też członków zarządu i likwidatorów spółki lub spółdzielni zależnej.

14. Rada nadzorcza w grupie spółek

Nowością w KSH są przepisy o grupie spółek Regulują także zagadnienia związane z członkami rady nadzorczej.

Członek rady nadzorczej, uczestniczącej w grupie spółek może m.in. powoływać się na działanie lub zaniechanie w określonym interesie grupy spółek, jeżeli spółka ujawniła uczestnictwo w grupie spółek (art. 211 § 4 KSH).

Członek rady nadzorczej nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną wykonaniem wiążącego polecenia, w tym na podstawie art. 483 KSH Zasady te stosuje się odpowiednio do członka rady nadzorczej działającego w interesie grupy spółek.

Rada nadzorcza spółki dominującej sprawuje stały nadzór nad realizacją interesu grupy spółek przez spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek, chyba że umowa albo statut spółki dominującej lub spółki zależnej przewiduje inaczej. Rada nadzorcza spółki dominującej może, z uwzględnieniem przepisów szczególnych, żądać od zarządu spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek udostępnienia ksiąg i dokumentów oraz udzielenia informacji w celu sprawowania nadzoru.

Ważne
Członek rady nadzorczej spółki dominującej nie może ujawnić tajemnic spółki zależnej także po wygaśnięciu mandatu.

Jeżeli umowa spółki dominującej nie przewiduje ustanowienia rady nadzorczej, kompetencje rady nadzorczej co do stałego nadzoru nad realizacją interesu grupy spółek przez spółkę zależną wykonuje zarząd spółki dominującej.

15. Jakie kompetencje rady nadzorczej nie zostały zmienione od 13.10.2022 r.?

Szereg przepisów o radzie nadzorczej w spółce akcyjnej nie zostało zmienionych. Pomimo tak znacznej przebudowy konstrukcji rady nadzorczej w spółce akcyjnej, Przykładowo tak jak przed nowelizacją:

1) Do kompetencji rady nadzorczej należy zawieszanie, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu oraz delegowanie członków rady nadzorczej, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków zarządu, którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację albo z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności (art. 383 § 1 KSH).

2) W przypadku niemożności sprawowania czynności przez członka zarządu rada nadzorcza powinna niezwłocznie podjąć odpowiednie działania w celu dokonania zmiany w składzie zarządu (art. 383 § 2 KSH).

3) Statut może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem określonych w statucie czynności (art. 384 § 1 KSH).

4) Jeżeli rada nadzorcza nie wyrazi zgody na dokonanie określonej czynności, zarząd może zwrócić się do walnego zgromadzenia, aby powzięło uchwałę udzielającą zgodę na dokonanie tej czynności (art. 384 § 2 KSH).

5) Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech, a w spółkach publicznych co najmniej z pięciu członków, powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenie. Statut może przewidywać inny sposób powoływania lub odwoływania członków rady nadzorczej (art. 385 § 1–2 KSH).

6) Na wniosek akcjonariuszy, reprezentujących co najmniej jedną piątą kapitału zakładowego, wybór rady nadzorczej powinien być dokonany przez najbliższe walne zgromadzenie w drodze głosowania oddzielnymi grupami, nawet gdy statut przewiduje inny sposób powołania rady nadzorczej (art. 385 § 3 KSH). Nie zostały zmienione pozostałe przepisy o wyborze oddzielnymi grupami.

Praca zdalna z poparciem Sejmu

Przyjęte przez Sejm 1.12.2022 r. zmiany w Kodeksie pracy powstały po licznych konsultacjach ze stroną społeczną i pracodawcami.

Kluczowe zmiany w Kodeksie pracy – praca zdalna

Zgodnie z nowelizacją, praca zdalna będzie pracą wykonywaną całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Szczegóły w tym zakresie będą uzgodnione przy zawieraniu umowy o pracę albo już w trakcie zatrudnienia bez konieczności jej potwierdzania w formie pisemnej.

Pracodawca – co do zasady – nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m.in. kobietom w ciąży, rodzicom którzy wychowują dziecko do 4. roku życia i osobom które opiekują się niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Więcej treści kadrowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi wykonującemu prace zdalną materiałów i narzędzi, w tym urządzeń technicznych. Pokryje on również koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.

Kontrola trzeźwości

Nowela Kodeku pracy, reguluje także zasady przeprowadzania przez pracodawców prewencyjnej kontroli trzeźwości pracowników. Zgodnie z przyjętymi przepisami, taka kontrola nastąpi, jeżeli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia. Pracodawca będzie mógł w tym celu użyć alkomatu lub narkotestu.

Źródło:gov.pl

Wyższe limity podatkowe na 2023 rok

Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się, co do zasady, według średniego kursu tej waluty ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego. W tym roku 3 października był dniem roboczym, a zatem należy wziąć średni kurs euro z tego dnia. Kurs euro na 3.10.2022 r. wynosił 4,8272 zł/1 euro. Kurs ten jest wyższy w porównaniu z kursem euro na 1.10.2021 r., który wynosił 4,5941 zł.

W związku z tym przewidziane limity podatkowe na 2023 r. są wyższe niż w roku bieżącym.

Mały podatnik

Pojęcie małego podatnika używane jest zarówno na potrzeby podatku dochodowego, jaki i VAT. Status małego podatnika w podatku dochodowym łączy się z możliwością wpłacania zaliczek na podatek dochodowy za okresy kwartalne, a także możliwością stosowania jednorazowej amortyzacji.

Natomiast w podatku VAT mały podatnik może rozliczać się kasowo (tzn. taki podatnik płaci podatek VAT dopiero po uzyskaniu zapłaty od kontrahenta) i kwartalnie.

Warunkiem uzyskania statusu małego podatnika w VAT było dotychczas uzyskanie ze sprzedaży (wraz z VAT) kwoty nie przekraczającej równowartości 1 200 000 euro (kwotę po przeliczeniu zaokrągla się do 1000 zł). Jednak wśród zmian w ramach SLIM VAT 3 proponuje się zwiększenie tego limitu do 2 000 000 zł. Jeśli te przepisy wejdą w życie jeszcze w tym roku, to w 2023 r. przedsiębiorca będzie mieć status małego podatnika w VAT, jeśli wartość ze sprzedaży za 2022 r. nie przekroczy kwoty 9 654 000 zł (2 000 000 euro × 4,8272 zł w zaokrągleniu do 1000 zł).

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

W przypadku prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze (z wyjątkiem komisu) małym podatnikiem jest ten podatnik, którego kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 45 000 euro. Za 2022 r. limit ten będzie wynosić 217 000 zł.

W przypadku podatków dochodowych małym podatnikiem jest przedsiębiorca, u którego wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła kwoty, która odpowiada równowartości 2 000 000 euro (kwotę po przeliczeniu zaokrągla się do 1000 zł). Małym podatnikiem w 2023 r. będzie przedsiębiorca, którego przychód ze sprzedaży (wraz z VAT należnym) w 2022 r. nie przekroczył kwoty 9 654 000 zł.

Jednorazowy odpis amortyzacyjny

Z jednorazowej amortyzacji mogą korzystać podatnicy mający status małego podatnika, a także nowo założone podmioty. Podatnicy, których przychód ze sprzedaży w 2022 r. nie przekroczył kwoty 9 654 000 (mali podatnicy) i kupili środek trwały zaliczany do grupy 3-8 klasyfikacji środków trwałych (z wyłączeniem samochodów osobowych) mogą zaliczyć go jednorazowo do kosztów podatkowych. Oznacza to, że w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych przedsiębiorca może dokonać tych odpisów amortyzacyjnych do określonego limitu łącznej kwoty stanowiącej równowartość 50 000 euro w roku podatkowym. A zatem w 2023 r. przedsiębiorcy będą mogli zaliczyć jednorazowo do kosztów łączny zakup środków trwałych (z wyjątkiem samochodów osobowych) do wysokości 241 000 zł

Rozliczanie w formie ryczałtu

Zgodnie z ogólną zasadą przedsiębiorcy mogą wybrać opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskali przychody z działalności gospodarczej, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, bądź wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych, z tym że w tym przypadku ww. limit dotyczy sumy przychodów wspólników spółki z tej działalności – w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro. A zatem osoby fizyczne (przedsiębiorcy) lub spółki cywilne (jawne) osób fizycznych, które osiągnęły przychód z działalności w 2022 r. do kwoty 9 654 000 mogą rozliczać przychód w 2023 r. w formie ryczałtu ewidencjonowanego.

Łatwe obliczenia dzięki kalkulatorom w Legalis Księgowość Kadry Biznes. Nie posiadasz dostępu? Sprawdź

Prowadzenie ksiąg rachunkowych

Jeśli przychód przedsiębiorcy lub spółki osobowej przekroczy za 2022 r. 2.000.000 euro to mają oni obowiązek w 2023 r. prowadzić ewidencję działalności w formie ksiąg rachunkowych. Do przeliczenia tej kwoty należy wziąć pod uwagę średni kurs euro ogłaszany przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. A zatem jeśli w 2022 r. przedsiębiorca osiągnął przychód ponad kwotę 9 654 000 powinien w 2023 r. prowadzić księgi rachunkowe.

 

jeśli przychód osoby fizycznej lub spółki osobowej za 2022 r. przekroczy tę kwotę w 2022 r. musi prowadzić księgi rachunkowe. 9 654 000 zł
jeśli przychód podatnika w 2022 r. przekroczy tę kwotę to w 2023 r. nie może rozliczać się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. 9 654 000
jeśli przychody firmy ze sprzedaży (wraz z VAT) za 2022 r. nie przekroczą tej kwoty to podatnik w 2023 r. będzie mieć status małego podatnika w VAT. (jeśli zostanie podwyższony limit z 1 200 000 euro do 2 000 000 zł) 9 654 000
jeśli przychody firmy ze sprzedaży (wraz z VAT) za 2022 r. nie przekroczą tej kwoty to podatnik w 2023 r. będzie mieć status małego podatnika w CIT i PIT. 9 654 000
w tej wysokości w 2023 r. będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych odpis z tytułu jednorazowej amortyzacji. 241 000

 

Pracodawcy zapłacą więcej na Fundusz Pracy

W obecnie obowiązującym stanie prawnym obowiązkowe składki na Fundusz Pracy są ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 104 ust. 1 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.).

Założenia projektu ustawy o aktywności zawodowej

Ministerstwo Rodziny i Pracy przygotowało projekt ustawy o aktywności zawodowej. Przewiduje on zmiany w zakresie wysokości wynagrodzenia jaką bezrobotny musi uzyskać za pracę, aby nabyć prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Pociąga to za sobą konieczność zmiany zasad płacenia składek na Fundusz Pracy na niekorzyść pracodawców.

Projekt przewiduje, że obowiązkowe składki na Fundusz Pracy będą ustalane od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Więcej treści kadrowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Zmiana sposobu podziału pieniędzy z Funduszu Pracy

Projekt zmienia przepisy dotyczące sposobu ustalania na dany rok budżetowy limitów środków Funduszu Pracy na zadania w zakresie finansowania realizowanych przez powiatowe urzędy pracy form pomocy dla bezrobotnych i poszukujących pracy.

Rezerwa pozostająca w dyspozycji ministra pracy ma wynosić 15% (w obecnie obowiązujących przepisach jest to 10%) kwoty środków ujętych w planie finansowym Funduszu Pracy na finansowanie form pomocy realizowanych przez powiatowe urzędy pracy.

Projekt przewiduje, że z Funduszu Pracy finansowane mogą być wyłącznie zadania w niej określone. Szczegółowe określenie zadań będą mogły zostać wskazane w innej ustawie niż projektowana ustawa. Oznacza to, że z pieniędzy Funduszy Pracy będą mogły zostać wydatkowe pieniądze na inne cele, niż związane z rynkiem pracy.

Omawiany projekt ustawy o aktywności zawodowej trafi teraz pod obrady rządu.

Wciąż masz wątpliwości? Zapytaj eksperta. Sprawdź

Wydatki na używanie samochodów spółki przez pracowników do celów mieszanych nie stanowią ukrytej dywidendy i nie podlegają estońskiemu CIT

Stan faktyczny

Istota sporu dotyczyła przede wszystkim tego, czy wydatki dotyczące samochodów służbowych wykorzystywanych do celów mieszanych, tj. związanych z działalnością gospodarczą i do celów osobistych przez wspólników oraz pracowników spółki nie będących wspólnikami – stanowią ukryte zyski dla celów opodatkowania tzw. estońskim CIT.

W ocenie spółki, zarówno w przypadku wspólników, jak i pracowników powyższe wydatki nie stanowią ukrytych zysków. Organ podatkowy był odmiennego zdania.

Więcej praktycznych wyjaśnień po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Stanowisko WSA w Gdańsku

Z art. 28m ust. 3 PDOPrU, jednoznacznie wynika, że ukryte zyski to świadczenia których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem. Zatem wspólnicy spółki spełniają ww. definicję, i nie ma znaczenia, że są równocześnie pracownikami spółki. Z tego względu wykorzystywanie przez nich samochodów osobowych spółki zarówno do celów służbowych, jak i osobistych będzie ukrytym zyskiem i będzie podlegało opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek zgodnie z art. 28m ust. 4 pkt 2 lit. b PDOPrU w wysokości 50% wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem tych samochodów osobowych.

Inaczej jest w przypadku wykorzystywania przez pracowników niebędących wspólnikami samochodów osobowych spółki, zarówno do celów służbowych, jak i osobistych. Pracownicy niebędący wspólnikami nie zostali wymienieni w definicji ukrytych zysków, zawartej w art. 28m ust. 3 PDOPrU.

Konstrukcja systemu podatku dochodowego nakazywałaby przyjmować, że wspólnik uzyskuje korzyść majątkową jedynie wówczas, gdy to on jest osobą, która korzysta z danego samochodu osobowego. Jednocześnie, korzystanie przez pracowników (nie będących wspólnikami) z samochodów osobowych spółki de facto prowadzi do zmniejszenia wartości majątku spółki.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Jednak wykładnia literalna art. 28m ust. 4 pkt 2 lit. b PDOPrU w zw. z art. 28m ust. 1 pkt 2 i art. 28m ust. 3 tej ustawy prowadzi do rezultatu sprzecznego z zasadami logiki oraz konstrukcji systemu podatkowego. Zatem konieczne jest odwołanie się również do wykładni systemowej oraz celowościowej. Wykładnia systemowa przemawia za uznaniem, że na podstawie art. 28m ust. 4 pkt 2 lit. b PDOPrU w zw. z art. 28m ust. 1 pkt 2 i art. 28m ust. 3 ww. ustawy, podlegającym opodatkowaniu zryczałtowanym CIT jest realizowane przez podatnika świadczenie niepieniężne równe 50% wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku, w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej, którego beneficjentem jako użytkownik jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem podatnika.