Kraków i Katowice bez siedziby sądu
Właśnie zakończyły się konsultacje projektów rozporządzeń do ważnej zmiany kodeksu postępowania cywilnego. Na jej mocy od 1 lipca na terenie Polski mają zacząć działać cztery sądy okręgowe specjalizujące się w prawie własności intelektualnej. Ich rozmieszczenie budzi jednak zasadnicze wątpliwości.
W czym rzecz? Zmiany przewidują powołanie sądów własności intelektualnej działających jako sądy I instancji odpowiednio w Gdańsku, Poznaniu, Warszawie i Lublinie. I właśnie ta ostatnia lokalizacja budzi największe kontrowersje. Sąd ten ma bowiem rozstrzygać sprawy z obszaru właściwości okręgów w: Bielsku-Białej, Częstochowie, Gliwicach, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Krośnie, Nowym Sączu, Przemyślu, Rybniku, Rzeszowie, Tarnobrzegu, Tarnowie i Zamościu.
– W efekcie proponowanych zmian wszystkie sprawy własności intelektualnej z dotychczasowego obszaru właściwości sądów apelacyjnych w Katowicach i Krakowie będą od 1 lipca 2020 r. rozpatrywane przez sąd w Lublinie, podczas gdy odległość z Katowic do Lublina wynosi ok. 350 km, dystans z Bielska-Białej i Rybnika do Lublina to natomiast ok. 400 km – wskazuje adwokat Roman Kusz, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach.
I zaznacza, że powyższa lokalizacja skazuje na pięciogodzinną podróż do źle skomunikowanego Lublina nie tylko śląskich pełnomocników, ale i wszystkich uczestników procesu.
– W tej sytuacji trudne do wyobrażenia będzie prowadzenie spraw o niewielkiej wartości przedmiotu sporu, które najczęściej wymagają przeprowadzenia pełnego postępowania dowodowego, z uwzględnieniem słuchania świadków i stron. Powstaje przy tym uzasadniona obawa co do zasady zagwarantowania prawa do sądu i właściwej ochrony praw z zakresu własności intelektualnej – akcentuje dziekan Kusz, który w piśmie do resortu sprawiedliwości apeluje o zmianę lokalizacji.
W konstytucyjne tony uderza również samorząd radcowski, który zwraca uwagę, że decyzja o powołaniu tylko czterech specsądów nie wynika z ustawy (nowela wskazuje, że sprawy własności intelektualnej należą do właściwości sądów okręgowych, nie precyzując ich liczby ani lokalizacji).
– Kraków wydawał się oczywistą lokalizacją takiego sądu – zarówno dla spraw ze Śląska, jak i Lublina. To ośrodek akademicki specjalizujący się we własności intelektualnej. UJ wydaje zeszyty naukowe prawa własności intelektualnej, prowadzi w tym zakresie wyspecjalizowane studia I i II stopnia oraz studia podyplomowe. Nie mówiąc o tym, że wielu wybitnych akademików specjalizujących się w tej dziedzinie jest związanych z tą uczelnią – komentuje adwokat Zbigniew Krüger.
Dorota Rzążewska prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, wspólnik zarządzający w kancelarii JWP Rzecznicy Patentowi
Idea, która przyświecała powołaniu sądów własności intelektualnej, polegała na tym, by orzekali w nich sędziowie wyspecjalizowani w tej trudnej materii, przed którymi stawać mieli równie wyspecjalizowani pełnomocnicy. Tylko bowiem wtedy rozmowa o prawie, która toczy się na sali rozpraw, staje się merytoryczna. Dlatego też nie powinno się rezygnować z potencjału i kwalifikacji sędziów z obszaru Katowic oraz Krakowa – to ośrodki o dużym dorobku orzeczniczym oraz tradycjach akademickich. A do tego zmierza się, proponując, by sprawy z obszaru ich właściwości rozpoznawane były przez Sąd Okręgowy w Lublinie. Południe Polski potrzebuje własnego sądu własności intelektualnej nie tylko ze względu na posiadanie kadr, ale też z uwagi na prężnie działające środowiska biznesowe z tego terenu, które mogą szukać pomocy w sądach. Prowadzenie sprawy, dla której właściwy był wcześniej Kraków czy Katowice, w Lublinie przełoży się zaś na wzrost kosztów postępowania – co może zniechęcić do szukania ochrony w sądach.
Organizacja wyborów prezydenckich w 2020 r.
W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 979 opublikowano ustawę z 2.6.2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego.
Z ustawy wynika m.in., że wyborca może głosować korespondencyjnie. Głosowanie korespondencyjne wyłączono w przypadku głosowania:
- w odrębnych obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, domach studenckich lub zespołach domów studenckich, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz w oddziałach zewnętrznych takiego zakładu i aresztu oraz
- w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, a także
- w przypadku udzielenia przez wyborcę niepełnosprawnego pełnomocnictwa do głosowania.
Natomiast głosowania korespondencyjnego za granicą nie przeprowadza się w państwach, na terytorium których nie ma możliwości organizacyjnych, technicznych lub prawnych przeprowadzenia głosowania w takiej formie.
Zamiar głosowania korespondencyjnego:
- w kraju wyborca zgłasza komisarzowi wyborczemu za pośrednictwem urzędu gminy, w której jest wpisany do spisu wyborców, do 12 dnia przed dniem wyborów, a wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych – do 5 dnia przed dniem wyborów (wyborca, który rozpoczął podleganie obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych po tym terminie, może zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego do 2 dnia przed dniem wyborów);
- za granicą wyborca zgłasza konsulowi do 15 dnia przed dniem wyborów.
Zgłoszenia tego można dokonać ustnie, pisemnie, lub w formie elektronicznej za pośrednictwem usługi udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji.
Ustawa reguluje także m.in.:
- zasady przekazywania (wysyłania lub doręczania) pakietów wyborczych;
- skład pakietu wyborczego;
- zasady uczestnictwa komitetów wyborczych w wyborach prezydenckich w kolejnym terminie wyznaczonym przez Marszałka Sejmu RP;
- zasady wyłaniania składu obwodowej komisji wyborczej;
- kwestię związaną z protestem przeciwko wyborowi Prezydenta RP, który wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyniku wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą.
Od chwili rozpoczęcia głosowania aż do jego zakończenia w lokalu wyborczym musi być równocześnie obecnych co najmniej 3 członków obwodowej komisji wyborczej, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca, a w przypadku komisji powołanej w składzie 3 osób – co najmniej 2 członków, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca. Wszystkie czynności obwodowej komisji wyborczej związane z ustaleniem wyników głosowania w obwodzie i sporządzeniem protokołu głosowania wykonywane są wspólnie przez członków komisji w liczbie stanowiącej co najmniej połowę jej pełnego składu, w tym przewodniczącego lub jego zastępcy.
Ustawa przewiduje także, że minister łączności, po zasięgnięciu opinii ministra zdrowia, ministra administracji publicznej oraz Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, dla głosowania w kraju:
- tryb dostarczania pakietów wyborczych do wyborców podlegających obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz odbierania kopert zwrotnych od tych wyborców,
- tryb dostarczania pakietów wyborczych do wyborców niepełnosprawnych, którzy zażądali dostarczenia pakietu w sposób, o którym mowa w art. 3 ust. 6 pkt 2 ustawy, oraz odbierania kopert zwrotnych od tych wyborców,
- tryb dostarczania pakietów wyborczych do pozostałych wyborców,
- sposób przechowywania kopert zwrotnych odebranych przez operatora wyznaczonego przed dniem głosowania mając na względzie konieczność zabezpieczenia kopert zwrotnych i kart do głosowania,
- tryb dostarczania kopert zwrotnych do obwodowych komisji wyborczych,
- tryb przekazywania pakietów wyborczych właściwemu dyrektorowi delegatury Krajowego Biura Wyborczego, w sytuacji, o której mowa w art. 5 ust. 8 zdanie drugie ustawy,
- tryb przekazywania kopert zwrotnych właściwemu dyrektorowi delegatury Krajowego Biura Wyborczego, w sytuacji, o której mowa w art. 9 ust. 1 ustawy
– mając na względzie zapewnienie poszanowania zasad przeprowadzania wyborów, zapewnienie bezpieczeństwa tych przesyłek oraz zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego.
Natomiast Państwowa Komisja Wyborcza określi, w drodze uchwały, dla głosowania w kraju sposób postępowania z:
- kopertami zwrotnymi doręczonymi do obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania,
- kopertami zwrotnymi zawierającymi niezaklejone koperty na kartę do głosowania,
- kopertami zwrotnymi niezawierającymi prawidłowo wypełnionego oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy (chodzi o oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania),
- pakietami wyborczymi nieodebranymi przez wyborcę
– mając na względzie zapewnienie poszanowania zasad przeprowadzania wyborów oraz konieczność zabezpieczenia pakietów wyborczych, a w szczególności kopert zwrotnych i kart do głosowania.
Minister spraw zagranicznych, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określi zaś, w drodze rozporządzenia, dla głosowania za granicą tryb:
- przekazywania wyborcy pakietu wyborczego,
- odbierania kopert zwrotnych dostarczonych przez wyborcę do konsula przed dniem głosowania,
- przechowywania kopert zwrotnych otrzymanych przez konsula do czasu zakończenia głosowania,
- przekazywania kopert zwrotnych do obwodowych komisji wyborczych
– mając na względzie zapewnienie poszanowania zasad przeprowadzania wyborów oraz ochrony pakietów wyborczych, a w szczególności kopert zwrotnych i kart do głosowania.
Państwowa Komisja Wyborcza, po zasięgnięciu opinii ministra spraw zagranicznych, również określi, w drodze uchwały, dla głosowania za granicą:
- sposób postępowania z kopertami zwrotnymi doręczonymi do obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania,
- sposób postępowania z kopertami zwrotnymi zawierającymi niezaklejone koperty na kartę do głosowania,
- sposób postępowania z kopertami zwrotnymi niezawierającymi prawidłowo wypełnionego oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy,
- sposób postępowania z pakietami wyborczymi, o których mowa w art. 6 ust. 6 ustawy, oraz kopertami zwrotnymi, o których mowa w art. 9 ust. 2 ustawy
– mając na względzie zapewnienie poszanowania zasad przeprowadzania wyborów oraz ochrony pakietów wyborczych, a w szczególności kopert zwrotnych i kart do głosowania.
Marszałek RP wyznaczyła datę wyborów prezydenckich na niedzielę 28.6.2020 r. (szczegóły dotyczące kalendarza wyborczego określa postanowienie Marszałka Sejmu RP z 3.6.2020 r., Dz.U. z 2020 r. poz. 988).
Nauczanie zdalne będzie prowadzone do rozpoczęcia ferii letnich
Zmiany zostały wprowadzone na mocy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 3.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 990).
Najważniejsza zmiana dotyczy wspomnianego przedłużenia terminu prowadzenia nauczania zdalnego. Chociaż w rozporządzeniu formalnie wskazana została data 28 czerwca, to należy pamiętać, że zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w roku szkolnym 2019/2020 kończą się 26.6.2020 r. Natomiast data 28.6.2020 r. pokrywa się z terminem zakończenia dodatkowego zasiłku opiekuńczego wypłacanego rodzicom.
Kolejna zmiana dotyczy przywrócenia funkcjonowania:
- domów wczasów dziecięcych,
- przedszkoli i szkół specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej,
- ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych.
Nowe rozporządzenie przewiduje także możliwość zakwaterowania uczniów w internacie zorganizowanym w centrum kształcenia zawodowego, w szczególności uczniów, którzy korzystają z konsultacji.
Recydywa specjalna a zastosowanie przemocy lub groźby jej użycia
Opis stanu faktycznego
Sąd Rejonowy w P., wyrokiem z 25.5.2017 r., uznał oskarżonego Ł.K. za winnego tego, że w nocy 17.6.2015 r., w P., działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, dokonał rozboju na osobie A.B., w ten sposób, że po wejściu do wnętrza salonu, używając przemocy w postaci zadawania ciosów pięściami po głowie i plecach, przewrócił ją na podłogę, zaciągnął do pomieszczenia dla pracowników, gdzie z sejfu zabrał w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 25.000 złotych na szkodę właściciela S.-S.L., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 29.5.2009 r., za czyn z art. 223 KK w zb. z art. 157 § 1 KK w zw. z art. 11 § 2 KK w zw. z art. 64 § 1 KK i z art. 226 § 1 KK na karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 7.10.2009 r. do 18.9.2011 r., z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary okresu od 7.2.2009 r. do 29.5.2009 r., tj. czynu z art. 280 § 1 KK w zw. z art. 64 § 2 KK i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 6 lat pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie.
Na podstawie art. 46 § 1 KK orzekł wobec oskarżonego obowiązek częściowego naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz S.L. kwoty 12 500 zł. Powyższy wyrok zaskarżony został w całości apelacjami oskarżonego i jego obrońcy. Sąd Okręgowy w P., wyrokiem z 7.2.2018 r., utrzymał w mocy wyrok Sądu I instancji.
Kasację od wyroku Sądu odwoławczego wywiódł obrońca oskarżonego zarzucając rażące naruszenie prawa materialnego, które mogło mieć istotny wpływ na treść wyroku, a mianowicie naruszenie art. 64 § 2 KK, polegające na przyjęciu, że Ł.K. dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa w warunkach tzw. multirecydywy, w sytuacji, gdy prawidłowa ocena uprzedniej karalności skazanego, w tym wyroku Sądu Rejonowego w P. z 29.5.2009 r. nie daje podstaw do przyjęcia w opisie czynu oraz kwalifikacji prawnej sprawstwa w warunkach recydywy wielokrotnej.
Stawiając ten zarzut obrońca oskarżonego wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy wyroku Sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania. W odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o jej oddalenie, jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy w sprawie Ł.K. skazanego z art. 280 § 1 KK w zw. z art. 64 § 2 KK, po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie 25.4.2019 r. kasacji wniesionej przez obrońcę od wyroku Sądu Okręgowego w P. z 7.2.2018 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w P. z 25.5.2017 r., uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w P. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
Uzasadnienie SN
Zdaniem Sądu Najwyższego kasacja jest zasadna. Choć nie postawiono w niej wprost zarzutu naruszenia przepisu art. 433 § 2 KPK, to jej treść nie pozostawia wątpliwości co do tego, że skarżący kwestionuje rozpoznanie podniesionego w apelacji zarzutu obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 64 § 2 KK. Zauważyć też trzeba, że wyeksponowanie w kasacji naruszenia tylko tego ostatniego przepisu, którego Sąd odwoławczy nie stosował, gdyż nie orzekał reformatoryjnie, wydaje się w realiach niniejszej sprawy zrozumiałe. Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił szerzej w uzasadnieniu swojego wyroku powodów uznania, że oskarżony przypisanego mu przestępstwa dopuścił się w warunkach recydywy z art. 64 § 2 KK. Problem ten stał się dopiero przedmiotem rozważań Sądu odwoławczego, co znalazło odzwierciedlenie w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Przedstawionej w nich argumentacji nie można jednak zaaprobować.
Po pierwsze, recydywa specjalna w rozumieniu art. 64 KK, zarówno podstawowa (art. 64 § 1 KK), jak i wielokrotna (art. 64 § 2 KK), jest instytucją przewidującą nadzwyczajne zaostrzenie kary, ale nie z uwagi na całokształt wcześniejszej przestępczej działalności oskarżonego, nawet, jeżeli została ona ujęta w jednym wyroku i związana węzłem kary łącznej, lecz ze względu na uprzednie skazanie i odbycie kary za konkretne przestępstwo, spełniające warunki określone w tym przepisie. Stąd też nie było trafnym odwoływanie się przez Sąd odwoławczy przy uzasadnianiu wystąpienia w sprawie oskarżonego przesłanek recydywy z art. 64 § 2 KK do wszystkich przestępstw, za które Ł.K. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 29.5.2009 r. Tym bardziej, że dotyczyło to również skazań za przestępstwa z art. 224 § 2 KK oraz z art. 226 § 1 KK, które nie zostały popełnione w warunkach recydywy z art. 64 § 1 KK i już tylko z tego powodu nie mogły stanowić podstawy przyjęcia multirecydywy.
Analiza treści wyroku Sądu Rejonowego w P. z 29.5.2009 r. oraz danych o karalności oskarżonego prowadzi do wniosku, że w realiach niniejszej sprawy jedynym skazaniem, które mogło stanowić punkt wyjścia do badania zaistnienia warunków recydywy z art. 64 § 2 KK, było skazanie za przestępstwo z art. 223 KK i art. 157 § 1 KK w zw. z art. 11 § 2 KK, w zw. z art. 64 § 1 KK, za które wymienionym wyżej wyrokiem wymierzono Ł.K. karę 2 lat pozbawienia wolności.
Po drugie, wbrew stanowisku zaprezentowanemu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wymienione w art. 115 § 3 KK zastosowanie przemocy lub groźby jej użycia, jako kryterium podobieństwa przestępstw, nie stanowi elementu konstrukcyjnego recydywy z art. 64 § 2 KK. Okolicznością warunkującą zastosowanie tego przepisu nie jest popełnienie przestępstwa podobnego do tego, za które sprawca został skazany w warunkach określonych w art. 64 § 1 KK, lecz ponowne popełnienie przez sprawcę skazanego w warunkach określonego w tym przepisie rodzajowo tożsamego przestępstwa wymienionego w art. 64 § 2 KK. Inaczej rzecz ujmując, stosowanie przepisu art. 64 § 2 KK aktualizuje się dopiero wówczas, gdy zostanie ustalone, że sprawca przestępstwa skatalogowanego w tym przepisie, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności, w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary, popełnił ten sam rodzaj przestępstwa, za które był już wcześniej skazany w warunkach recydywy specjalnej podstawowej (art. 64 § 1 KK), to znaczy ponownie popełnił przestępstwo należące do grupy przestępstw przeciwko życiu lub zdrowiu, ponownie popełnił przestępstwo z grupy typów czynów zabronionych, objętych zbiorczym określeniem zgwałcenia, ponownie popełnił przestępstwo rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźby jej użycia.
Jest oczywistym, że z uwagi na charakter przepisu art. 64 § 2 KK, określone w nim warunki obligatoryjnego obostrzenia kary nie mogą być odczytywane z zastosowaniem wykładni rozszerzającej. Słusznie wskazuje się w orzecznictwie sądów powszechnych i literaturze przedmiotu, że za przedstawionym wyżej rozumieniem multirecydywy przemawia z jednej strony rezygnacja ustawodawcy z kryterium podobieństwa przestępstw, jako przesłanki tej postaci recydywy i stworzenie zamkniętego katalogu przestępstw, które mogą być w tych warunkach popełnione, co świadczy o ograniczeniu zakresu stosowania tej instytucji do szczególnych przypadków niepoprawności sprawcy powracającego do jednego z typów przestępstw, uznanych za szczególnie karygodne, mimo uprzedniego zastosowania represji z art. 64 § 1 KK, z drugiej zaś charakter przestępstw objętych katalogiem z art. 64 § 2 KK. Podkreśla się, że ujęcie w nim przestępstw, których przedmiotem ochrony są zupełnie odmienne rodzajowo dobra, a mianowicie życie i zdrowie, wolność seksualna, mienie, tworzy w jego obrębie wyraźnie różniące się typy przestępstw, co pozwala wnioskować, że gdyby ustawodawca uznał, że merytoryczna więź, jaka musi zaistnieć dla przyjęcia recydywy z art. 64 § 2 KK między aktualnym czynem sprawcy a poprzednim skazaniem może się sprowadzać do ponownego popełnienia któregokolwiek z nich, to odchodząc od przewidzianego w art. 64 § 1 KK kryterium podobieństwa przestępstw, wyraziłby to expressis verbis (wyrok SA w Katowicach z 22.11.2007, II AKa 407/07, Legalis; por. też wyrok SA w Katowicach z 25.9.2015, II AKa 323/15, Legalis oraz W. Zalewski, Komentarz do art. 64 KK [w:] R.A. Stefański (red.), Kodeks Karny. Komentarz, Legalis 2019).
Stwierdzenie tego uchybienia musiało spowodować uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy, przeprowadzając kontrolę odwoławczą, podda analizie wcześniejsze skazania oskarżonego i ustali, czy dają one podstawę do przyjęcia, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu w określonych w art. 64 § 1 KK warunkach powrotu do przestępstwa.
Utrwalone rozważania prowadzą wprost do stwierdzenia, że zaskarżone orzeczenie zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa, mającym istotny wpływ na jego treść. Sąd odwoławczy, przeprowadzając kontrolę odwoławczą, niezasadnie przyjął, iż Sąd pierwszej instancji prawidłowo zastosował do przypisanego oskarżonemu przestępstwa przepis art. 64 § 2 KK. Prawdą jest, że z uwagi na wysokość wymierzonej Ł.K. kary pozbawienia wolności, przekraczającej znacznie dolny próg ustawowego zagrożenia dla recydywy wielokrotnej, wydaje się, iż sam fakt wprowadzenia do podstawy prawnej skazania przepisu art. 64 § 2 KK nie miał decydującego znaczenia dla rozmiaru orzeczonej kary. Oczywistym jest jednak, że konsekwencje zastosowania tego przepisu sięgają znacznie dalej, powodując dla skazanego negatywne skutki, chociażby w zakresie warunków przedterminowego zwolnienia.
Obowiązek prowadzenia dodatkowych czynności wyjaśniających z urzędu
Opis stanu faktycznego
Ubezpieczony R.B. wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy dołączając zaświadczenie o stanie zdrowia. Po przeprowadzeniu badania lekarskiego Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczony jest we wskazanym przedziale czasowym częściowo niezdolny do pracy. Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił jednak R.B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji podniósł, w okresie 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę oraz powstaniem niezdolności do pracy nie udokumentował 5-letniego okresu podlegania ubezpieczeniu.
Od powyższej decyzji odwołanie wniósł ubezpieczony, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty. W uzasadnieniu odwołania podniósł, że ZUS nie zaliczył mu wcześniejszych okresów składkowych. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.
Stanowisko SO
Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie. Badając okoliczność stażu ubezpieczeniowego przed datą powstania niezdolności do pracy oraz przed datą złożenia wniosku o rentę SO dopuścił dowód z dokumentów dotyczących okresów zatrudnienia i opłacania składek na ubezpieczenie społeczne znajdujących się w aktach ZUS. Innych dokumentów ubezpieczony bowiem nie przedstawił. Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił zatem na podstawie akt ZUS, uznając że odwołanie nie jest uzasadnione. Odnosząc się do podstawy prawnej przypomniał, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy, a ponadto ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (art. 57 EmRentyFUSU). Analiza materiału dowodowego zebranego w sprawie wskazuje, że ubezpieczony nie spełnił wszystkich warunków zawartych w tym przepisie. Zarówno przed dniem powstania niezdolności do pracy jak i przed dniem złożenia wniosku o rentę ubezpieczony nie udowodnił 5-letniego okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym.
Stanowisko SA
Sąd Apelacyjny w Lublinie po rozpoznaniu sprawy na skutek apelacji R.B. od wyroku Sądu Okręgowego i uznając ją za zasadną, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając Sądowi I instancji rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Uznał przy tym, że doszło do nierozpoznania istoty sprawy. Sąd odwoławczy zauważył, że stan niezdolności ubezpieczonego do pracy był okolicznością bezsporną, zaś spór dotyczył nieudowodnienia wymaganego ustawowo okresu 5 lat podlegania ubezpieczeniom społecznym przed dniem powstania niezdolności do pracy, jak i przed dniem złożenia wniosku o rentę. Sąd Apelacyjny zauważył, że nie została zweryfikowana data powstania niezdolności do pracy ubezpieczonego oraz stan jego zdrowia w okresie wcześniejszym niż przyjęta data powstania niezdolności do pracy. SA podkreślił przy tym, że ubezpieczony cierpi na zaburzenia psychiczne, co implikuje konieczność przyjęcia jego nieporadności procesowej.
Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny przyjął, że czasami skorzystanie z kompetencji dopuszczenia dowodu z urzędu staje się obowiązkiem sądu. W sytuacji, w której strona nie rozumie dostatecznie złożoności sprawy (w ocenie skarżącego sam fakt uznania go za niezdolnego do pracy skutkuje prawem do renty) i istocie nie jest w stanie samodzielnie poprawnie wywiązać się z ciężarów procesowych, Sąd powinien podjąć dodatkowe czynności – dostatecznie i czytelnie wyjaśnić stronie złożoność sytuacji i konieczność podjęcia działań niezbędnych do wyjaśnienia sprawy.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy otrzymał następujące wskazówki procesowe od Sądu wyższej instancji:
– ustalenie okresu ubezpieczenia wnioskodawcy,
– weryfikację daty powstania niezdolności do pracy,
– ewentualne pouczenie ubezpieczonego o możliwości ustanowienia pełnomocnika z urzędu z uwagi na jego ewidentną nieporadność,
– ustalenie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy związanych z wcześniejszym stanem zdrowia wnioskodawcy, co wymaga ewentualnego zbadania dokumentacji lekarskiej.
Zwolnienie z akcyzy poprzez obniżenie kwoty akcyzy od zniszczonego piwa zwróconego po upływie jego terminu przydatności do spożycia
Od 4.6.2020 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z 1.6.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz.U. z 2020 r. poz. 985). Na podstawie dodanych przepisów podatnik może dokonać obniżenia kwoty akcyzy do 31 grudnia 2020 r., w przypadku całkowitego zniszczenia do dnia 31 lipca 2020 r. zwróconego piwa z przekroczonym terminem przydatności do spożycia.
W rozporządzeniu Ministra Finansów z 28.12.2018 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego dodano rozdział 3a ”Przepis epizodyczny”. Wprowadzone w nim zmiany pozwalają na skorzystanie z ulgi w akcyzie w przypadku zniszczenia piw, które przekroczyły dopuszczalny termin do spożycia – bez względu na to, czy zwrot piwa z rynku dokona się z inicjatywy klienta, czy z inicjatywy producenta.
W przypadku zwrotu piwa z zapłaconą akcyzą, które przekroczyło termin przydatności do spożycia, podatnik może dokonać obniżenia kwoty akcyzy, do której zapłacenia jest obowiązany, o kwotę akcyzy zapłaconej od zwróconego piwa. Podatnik może dokonać obniżenia w przypadku całkowitego zniszczenia piwa w składzie podatkowym albo w miejscu jego produkcji na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku akcyzowym albo za zgodą właściwego naczelnika urzędu skarbowego – w innym miejscu spełniającym warunki niszczenia wyrobów na podstawie przepisów odrębnych, w obecności przedstawiciela naczelnika urzędu celno-skarbowego.
Kultura organizacji pierwszym krokiem do zapewnienia cyberbezpieczeństwa firmy
Cyberataki kojarzone są wprawdzie z działaniami opartymi na zaawansowanych technikach, jednakże to ich prostota jest powodem, dla którego są one wybierane przez przestępców. Przed przeprowadzeniem omawianego ataku większość czasu hakerzy poświęcają na analizowanie potencjonalnego celu. Zebrane w toku planowania informacje mają zapewnić, by został on przeprowadzony skutecznie oraz pozostał niewykryty przez możliwie najdłuższy czas. Przyczyną powodzenia działania hakerów są zazwyczaj nieodpowiednie protokoły bezpieczeństwa.
Popularne techniki cyberataków
Pomimo mijających lat najpopularniejszą drogą do zainfekowania systemu nadal pozostaje dostarczenie złośliwego oprogramowania drogą mailową. Oszustwa phishingowe oparte są na rozsyłaniu wiadomości e-mail (zawierających hiperlinki) do zaufanych kontaktów. W przypadku kliknięcia w otrzymany link przez odbiorcę korespondencji dochodzi do infekcji, w ramach której hakerzy otrzymają dostęp do danych osobowych, haseł, kont i programów znajdujących się w systemie. Zgodnie ze statystykami przedstawionymi przez Varonis z atakami phishingowymi mierzyło się 62% firm, a ich wykrycie zajmuje średnio 206 dni.
Świadomość jest kluczem
Działania redukujące ryzyko przeprowadzenia skutecznego ataku w firmie powinny obejmować przeprowadzenie stosownych szkoleń. Wysoki poziom świadomości oraz traktowanie cyberbezpieczeństwa jako jeden z elementów kultury w organizacji może zapewnić stałe przestrzeganie dobrych praktyk. Niemniej jednak należy mieć na względzie, by przeprowadzone działania edukacyjne zostały dopasowane pod względem poziomu skomplikowania do odbiorcy szkolenia i poziomu jego wiedzy.
Kolejnym pomocnym krokiem może być wyznaczenie konkretnych osób odpowiedzialnych za nadzorowanie działań w zakresie cyberbezpieczeństwa w każdym dziale. Stanowiłyby one również punkty kontaktowe dla innych pracowników w przypadku pojawienia się możliwych pytań, czy wątpliwości w omawianej tematyce.
Poza podnoszeniem poziomu świadomości istotne jest wdrożenie zabezpieczeń zapewniających ochronę zarówno przed zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi zagrożeniami. Dadzą one możliwość m.in. kontroli uzyskiwania dostępu do kont czy rotację używanych w organizacji haseł.
Traktowanie dobrych praktyk w zakresie cyberbezpieczeństwa jako element kultury firmy umożliwi nie tylko zrozumienie zagrożeń, ale podniesie skuteczność zapobiegania ich wystąpieniu.
Źródło:
https://hackernoon.com/why-cybersecurity-must-start-with-company-culture-mc663yw2
Ma być ulga dla młodych na własne mieszkanie
W przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Projekcie ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw znalazły się propozycje ulgi podatkowej dla osób kupujących własne mieszkanie.
Zmiany w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
Wnioskodawca potwierdza w uzasadnieniu, że projekt jest następstwem prac nad przepisami Prawa Budowlanego dotyczącymi zmiany formuły projektu budowlanego poprzez jego podział na projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny i konieczne jest ponowne zdefiniowanie wymagań co do zawartości każdej z jego części w zakresie części graficznej, opisowej jak również załączników https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//526/12334553/12692393/12692394/dokument4
50826.pdf).
Wskazane przepisy zmieniające wynikają z ustawy z 13.2.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 471). Większość z tych przepisów ma wejść w życie z dniem 19.9.2020 r. Z tym dniem ma także zacząć obowiązywać nowe rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego,
W rozporządzeniu zastrzeżono, że projekt budowlany sporządza się w języku polskim, w czytelnej technice graficznej oraz oprawia do formatu A4. Wskazuje ono także szczegółowe wymagania samego projektu jak i jego poszczególnych części z uwzględnieniem części opisowej, graficznej i rysunkowej, takich jak projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny.
Projekt budowlany zatem powinien składać się ze strony tytułowej, spisu zawartości, oprawionych elementów projektu, oraz opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego. Ponadto każdy z elementów projektu także powinien zawierać stronę tytułową, spis treści, część opisową, część rysunkową.
W przypadku oprawy wielotomowej projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego lub projektu technicznego, sporządza się stronę tytułową oraz spis treści oddzielnie dla każdego tomu.
Części rysunkowe projektu budowlanego sporządza się z zastosowaniem zasad wymiarowania oraz oznaczeń graficznych i literowych określonych w Polskich Normach, wymienionych w załączniku do rozporządzenia.
Część rysunkową projektu architektoniczno-budowlanego oraz projektu technicznego sporządza się w skali dostosowanej do specyfiki i charakteru obiektu budowlanego oraz stopnia dokładności oznaczeń graficznych na rysunkach.
Rozporządzenie zawiera przepisy o charakterze międzyczasowym. Oznacza to, że w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia inwestor do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego albo zgłoszenia budowy może dołączyć projekt budowlany sporządzony na podstawie przepisów w brzmieniu dotychczasowym. Ponadto do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnego wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego oraz do zgłoszenia budowy z projektem budowlanym, złożonego przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, ma się stosować przepisy dotychczasowe
Projekt jest na etapie opiniowania.
Coraz więcej pracowników wraca z pracy zdalnej do biur. Pandemia zmieni model pracy i rynek najmu powierzchni biurowej
Po tygodniach przymusowej kwarantanny i pracy zdalnej pracownicy wracają do biur. Aby zminimalizować ryzyko zarażenia się koronawirusem, potrzebna jest pewna reorganizacja biura, żeby zwiększyć powierzchnię, która przypada na jednego pracownika. Przykładowo do pracy można przystosować strefy relaksu czy sale konferencyjne, dzięki czemu można zapewnić odpowiedni dystans między pracownikami. To wymusza pewne zmiany zarówno po stronie firm, jak i zarządców nieruchomości.
Zarządcy mogą także uregulować ruch w budynku, np. wprowadzając jednokierunkowe korytarze, żeby unikać zatłoczenia, ale również specjalnie znakować windy, schody, wejścia, żeby usprawnić ten ruch.
Nowy reżim sanitarny w biurach wymusi zmianę sposobu pracy i nawyków pracowników. Przez jakiś czas nie będzie możliwe gromadzenie się dużymi grupami w kuchni czy jadanie posiłków wśród wielu osób.
Organizowane spotkania będą odbywać się w ograniczonym składzie lub też będą łączone z wideokonferencjami.
W zapewnieniu bezpieczeństwa pomocne mogą okazać się rozwiązania technologiczne. Wśród nich są specjalne systemy wentylacji i klimatyzacji, ale także aplikacje na telefon.
Pandemia SARS-CoV-2 zmienia też rynek biurowy. Z raportu Knight Frank „Rynek biurowy w Warszawie w I kwartale 2020 roku. Rynek biurowy w epoce post-covid” wynika, że od stycznia do marca 2020 roku na warszawskim rynku biurowym podpisano umowy najmu na niemal 140 tys. mkw. Jest to wynik o niemal 20 proc. niższy niż średni popyt z pierwszych kwartałów w ostatnich pięciu latach. Eksperci wskazują, że aby przyciągnąć nowych najemców, zarządcy będą musieli sięgnąć po zachęty, np. w formie dopłaty do kosztów aranżacji czy okresów bezczynszowych. Najemcy będą też preferowali bardziej elastyczne umowy najmu, np. w zakresie długości trwania umów.
Na pewno najemcy szukający biur będą zwracać większą uwagę na ich powierzchnię i możliwość zapewnienia odpowiedniego dystansu między pracownikami. Zdaniem eksperta początkowo może spaść popyt na biura położone na najwyższych piętrach budynków.
Źródło:
www.newseria.pl
