Postępowanie wierzycieli należności pieniężnych – nowe rozporządzenie

W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 2083 opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 18.11.2020 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych.

Zgodnie z art. 6 § 1 ustawy z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1427 ze zm.; dalej: PostEgzAdmU), w razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych.

Przed podjęciem czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych wierzyciel może podejmować działania informacyjne wobec zobowiązanego zmierzające do dobrowolnego wykonania przez niego obowiązku (art. 6 § 1b PostEgzAdmU).

Z omawianego rozporządzenia wynika, że wierzyciel może podejmować działania informacyjne w przypadku, gdy okres do upływu terminu przedawnienia należności pieniężnej jest dłuższy niż 6 miesięcy, a tytuł wykonawczy nie został wystawiony. Działania informacyjne podejmuje się w formie ustnej lub pisemnej.

Ważne

Działania informacyjne ewidencjonuje się w systemie teleinformatycznym wierzyciela, jeżeli istnieją warunki techniczne do ich ewidencjonowania w takim systemie, albo w postaci papierowej. Zewidencjonowaniu podlegają: forma działania informacyjnego, data jego podjęcia oraz imię i nazwisko osoby, która podjęła działanie informacyjne.

Wierzyciel przesyła zobowiązanemu upomnienie, o ile jest wymagane, w zakresie należności pieniężnej, której wysokość (trzeba dodać, że w przypadku gdy egzekucja administracyjna może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia, wierzyciel wystawia tytuł wykonawczy obejmujący należność pieniężną, której wysokość):

  1. przekracza dziesięciokrotność kosztów upomnienia:
  1. niezwłocznie – jeżeli nie zostały podjęte działania informacyjne,
  2. przed upływem 21 dni od dnia, w którym po raz pierwszy podjęto działanie informacyjne;
  1. nie przekracza dziesięciokrotności kosztów upomnienia – przed upływem 6 miesięcy poprzedzających upływ terminu przedawnienia należności pieniężnej.
Ważne

Wierzyciel może wystawić upomnienie dotyczące więcej niż jednej należności pieniężnej, jeżeli są one należne od tego samego zobowiązanego. W przypadku wystawienia tytułów wykonawczych obejmujących należności pieniężne, których dotyczy jedno upomnienie, wierzyciel wykazuje koszty upomnienia w tytule wykonawczym obejmującym należność pieniężną o najwcześniejszym terminie płatności.

Wierzyciel może przekazać zbiorczo do organu egzekucyjnego informacje, o których mowa w art. 26 § 1e PostEgzAdmU (dotyczące m.in. majątku zobowiązanego), w odniesieniu do więcej niż jednego tytułu wykonawczego wystawionego na tego samego zobowiązanego.

Jeżeli wierzyciel będący jednocześnie organem egzekucyjnym, o którym mowa w art. 19 § 2 PostEgzAdmU (chodzi o właściwy organ gminy o statusie miasta, wymienionej w odrębnych przepisach oraz gminy wchodzącej w skład powiatu warszawskiego), nie jest właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę zobowiązanego, przekazuje tytuł wykonawczy do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego celem prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Zgodnie z art. 26 § 1c PostEzgAdmU, wnioski egzekucyjne i tytuły wykonawcze przekazuje się do organu egzekucyjnego:

W przypadku przekazania organowi egzekucyjnemu tytułu wykonawczego w wymieniony wyżej sposób inny, niż elektroniczny, wierzyciel dołącza jego odpisy w liczbie po jednym egzemplarzu dla każdego zobowiązanego.

Wierzyciel występuje do organu egzekucyjnego o:

Ważne

Omawiane rozporządzenie poprzedza rozporządzenie Ministra Finansów z 23.7.2020 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1294), które traci moc z dniem 20.2.2021 r. w związku z wejściem w życie ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1553 ze zm.).

Koronawirus: KE zgodziła się na ulgi podatkowe

Unia Europejska zwlekała z decyzją dość długo, bo ulgi zostały wprowadzone już przez Tarczę 1.0 i Tarczę 2.0, czyli w marcu i kwietniu, i wtedy Polska wystąpiła o ich akceptację. W tamtych ustawach zapisano, że ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych przysługują w ramach limitów pomocy covidowej, a nie wsparcia de minimis. W tarczy październikowej dodano, że do pomocy covidowej zaliczają się też ulgi uzyskane na podstawie ordynacji podatkowej.

W praktyce przedsiębiorcy mogą teraz wybrać, z jakiej ulgi skorzystają:

Jak zapisano w uzasadnieniu decyzji KE Polska może udzielać ulg – odroczenia płatności podatku i rozłożenia go na raty (decyzje wydawane przez naczelników urzędów skarbowych) – w ramach pomocy covidowej wszystkim przedsiębiorstwom, z wyjątkiem instytucji finansowych.

Firmy mogą dostać pomoc, jeśli wykażą spadek dochodów o 25% w dowolnym miesiącu (począwszy od lutego 2020 r.) w porównaniu z miesiącem poprzednim lub analogicznym miesiącem poprzedniego roku.

Co może teraz zrobić fiskus? Zgodnie z decyzją KE, może odraczać podatki lub rozkładać je na raty do 30.6.2021 r. Podatkowa „pomoc covidowa” może wynieść nawet 800 tys. euro. Firmy, korzystające z pomocy, muszą uregulować zobowiązania najpóźniej do 31.12.2022 roku. Taka pomoc, chociaż narusza konkurencję, to jednak jest uzasadniona epidemią koronawirusa i pozwala na nią Traktat o funkcjonowaniu UE.

Praca zdalna a podwyższone koszty uzyskania przychodów

Z jednej strony odliczane są koszty na podstawie pisemnego oświadczenia złożonego przez pracownika, ważnego aż do odwołania przez pracownika, a z drugiej, jeśli stosowane są koszty w zawyżonej wysokości, to obniżają w ten sposób wysokość należnego zobowiązania podatkowego. Wydaje się jednak, że jeśli w czasie epidemii pracownik na polecenie pracodawcy zostaje w domu by stamtąd pracować, nadal zachowuje prawo do kosztów zamiejscowych. Stan faktyczny podany w oświadczeniu się nie zmienił.

Podstawą opodatkowania u pracownika jest dochód rozumiany jako przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania oraz o potrącone przez płatnika składki na ubezpieczenia społeczne. Koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej wynoszą miesięcznie 250 lub 300 zł.

Ta wyższa, zryczałtowana norma przysługuje w przypadku, gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Zakład pracy stosuje koszty zamiejscowe, jeżeli pracownik złoży oświadczenie o spełnieniu powyższego warunku, przy czym jedno oświadczenie wystarczy. Nie trzeba go składać co roku. Z kolei pracodawca zaprzestaje odliczania kosztów podwyższonych, jeżeli podatnik powiadomił go o zmianach stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia (przeprowadzka do miejscowości wykonywania pracy).

O możliwości zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu decyduje spełnienie równocześnie niżej wymienionych warunków:

  1. miejsce zamieszkania pracownika, bez względu na to czy ma charakter stały czy czasowy znajduje się poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy,
  2. pracownik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę,
  3. pracodawca nie dokonuje zwrotu kosztów dojazdu do pracy,
  4. pracownik złoży stosowne oświadczenie

Wyższe koszty przysługują niezależnie od odległości dzielącej obie miejscowości. Poza tym, koszty korzystniejsze stosuje się niezależnie od tego przez jaką część miesiąca pracownik spełniał warunki co do miejsca zamieszkania i położenia zakładu pracy.

Istotne jest też wyjaśnienie, że miejscowość, w której znajduje się zakład pracy to ta, w której w rzeczywistości świadczona jest praca (nie musi to być więc siedziba pracodawcy). Z kolei miejsce zamieszkania wiąże się z faktycznym, fizycznym przebywaniem, a nie np. zameldowaniem.

Faktyczne przejazdy

Z jednej strony, z przepisów podatkowych nie wynika wprost, że pracownik ma faktycznie dojeżdżać do pracy, jednak z drugiej wydaje się to oczywiste. Chodzi o uwzględnienie wyższych wydatków jakie pracownik ponosi w związku z przemieszczaniem się między jedną a drugą miejscowością. Prawo do podwyższonych kosztów jest związane ze stałym lub czasowym zamieszkiwaniem w innej miejscowości niż ta, w której znajduje się zakład pracy (wyrok NSA z 3.03.2016 r., sygn. akt II FSK 30/14).

Podobnie uważa fiskus. Jeśli np. przy telepracy adres zamieszkania jest jednocześnie miejscem wykonywania pracy pracownika brak jest podstaw prawnych do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Pracownik taki faktycznie pracuje i mieszka w tej samej miejscowości. Istotne jest miejsce położenia zakładu pracy, w którym podatnik faktycznie świadczy pracę, a nie miejsce położenia siedziby przedsiębiorstwa. Podwyższone koszty uzyskania przychodu mają zastosowanie, jeżeli pracownik faktycznie dojeżdża do miejsca wykonywania pracy i nie uzyskuje dodatku za rozłąkę oraz złożył oświadczenie, że jego miejsce stałego lub czasowego zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6.11.2009 r. ILPB1/415-881/09-4/AMN2009).

Nie ma problemu, gdy pracownik w miesiącu łączy pracę na odległość z pracą w firmie i przyjeżdża tam choćby raz. Ale są przecież miesiące, kiedy pracownik wykonuje swoje czynności tylko w formie „home office”.

Ministerstwo Finansów: można odliczać

Na razie brakuje interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej w tej sprawie. Jednak MF w odpowiedzi na pytanie DGP stwierdziło, że „w sytuacji, gdy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, miejsce stałego lub czasowego zamieszkania pracownika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, to niezależnie od faktycznego miejsca wykonywania pracy na polecenie pracodawcy, pracownikowi – tak jak dotychczas – przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodów (…)”.

MF dodało, że skoro pracownik nie zgłosił zmiany stanu faktycznego wynikającego ze złożonego wcześniej oświadczenia, to pracodawca nadal potrąca koszty w podwyższonej normie.

MF: Kolejne działania przeciwdziałające praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu

Tekst ze strony: https://www.gov.pl/web/finanse/kolejne-dzialania-przeciwdzialajace-praniu-brudnych-pieniedzy-i-finansowaniu-terroryzmu

Prawo wspólnotowe

Państwa członkowskie zobowiązane są do przeniesienia do krajowych systemów prawnych dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej:

Zgodnie z pierwszym dokumentem, każde państwo członkowskie jest zobowiązane do ustanowienia scentralizowanego rejestru lub systemu wyszukiwania danych, który umożliwi szybką identyfikację dowolnej osoby fizycznej lub prawnej, posiadającej lub kontrolującej rachunki płatnicze, rachunki bankowe i skrytki depozytowe.

Natomiast dyrektywa 2019/1153 m.in. zobowiązuje państwa członkowskie do wyznaczenia organów krajowych właściwych w sprawach zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania. Powinny one mieć dostęp do informacji przechowywanych w takim scentralizowanym rejestrze/systemie wyszukiwania danych.

Jak wynika ze sprawozdania Komisji Europejskiej dla Parlamentu Europejskiego i Rady z 24 lipca 2019 r. 26 państw członkowskich zadeklarowało, że już posiada lub będzie posiadać scentralizowany rejestr/system wyszukiwania danych. Na dzień sporządzania sprawozdania taki rejestr/system funkcjonował już w 15 krajach m.in. w Belgii, Niemczech, Hiszpanii, Francji, Chorwacji, Austrii, Rumunii i Słowenii.

Polski projekt ustawy

Efektem prac MF nad przeniesieniem założeń prawa unijnego do polskiego systemu prawnego jest projekt ustawy o Systemie Informacji Finansowej. Projektowana ustawa określa m.in. instytucje zobowiązane do przekazywania informacji do systemu, zakres informacji przekazywanych, podmioty uprawnione do pozyskiwania danych gromadzonych w systemie oraz zasady ochrony przetwarzanych informacji.

Celem ustawy jest wdrożenie wymogów określonych w unijnych dyrektywach. Wejście w życie ustawy nie zmieni istotnie obecnych przepisów w sprawie uprawnień przysługujących organom publicznym ani zakresu tajemnic służbowych, w tym tajemnicy bankowej.

System Informacji Finansowej ma umożliwiać, w określonych ustawowo przypadkach, zlokalizowanie rachunku lub innego produktu (służącego gromadzeniu, przechowywaniu lub inwestowaniu środków finansowych) należącego do danej osoby lub podmiotu, bez możliwości uzyskania informacji o znajdujących się na nim aktywach czy dokonywanych transakcjach. Projektowana ustawa wyeliminuje również prowadzenie przez organy państwowe czasochłonnych i kosztownych działań, w tym korespondencji z instytucjami rynku finansowego.

Źródło: https://www.gov.pl/

Podatników i płatników w zakresie zryczałtowanego CIT pobieranego przez płatników od nierezydentów będą obsługiwać wyznaczone urzędy skarbowe

Na gruncie rozporządzenia Ministra Finansów z 22.8.2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2371) sprawy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych pobieranych przez płatników od nierezydentów są prowadzone przez różne organy podatkowe. Jak informuje ministerstwo zadania te są marginesem działalności niektórych organów podatkowych. Podjęto więc decyzję, żeby jeden naczelnik urzędu skarbowego (tzw. wyspecjalizowany urząd skarbowy o zasięgu wojewódzkim) obsługiwał podatników i płatników w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych pobieranego przez płatników od nierezydentów. Koncentracja tego rodzaju spraw umożliwi efektywne przeciwdziałanie nadużyciom systemu podatkowego. Przedsiębiorcy zagraniczni, z uwagi na prowadzenie przez nich skomplikowanej działalności gospodarczej, wymagają zapewniania obsługi przez kadrę o wysokim poziomie wiedzy podatkowej i ekonomicznej. Zaliczono więc tę grupę podmiotów do kategorii podatników i płatników obsługiwanych przez tzw. naczelnika wyspecjalizowanego urzędu skarbowego.

Zmiany wynikające z nowelizacji rozporządzenia mają wejść w życie z 1.1.2021 r.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz niektórych innych ustaw

Jak wynika z uzasadnienia do projektu za konieczne uznano rozszerzenie katalogu przedmiotowego odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych przez zmianę w art. 17 w ust. 1 pkt 5 DyscFinPublU. Przewiduje się, że czynem stanowiącym naruszenie dyscypliny finansów publicznych miałoby być nieprzekazanie do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub niezamieszczenie w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o zamówieniu bagatelnym, ogłoszenia o ustanowieniu systemu kwalifikowania wykonawców, ogłoszenia o sprostowaniu, zmianach lub dodatkowych informacjach odnośnie do takich ogłoszeń, ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, ogłoszenia o wyniku postępowania lub ogłoszenia o wykonaniu umowy.

Projekt rozporządzenia w sprawie tzw. taryfikatora korekt finansowych za naruszenia nowego Prawa zamówień publicznych

Stanowi on wykonanie upoważnienia ustawowego określonego w art. 24 ust. 13 ustawy z 11.7.2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz.U. z 2020 r. poz. 818). Powodem nowelizacji rozporządzenia jest wejście w życie, z dniem 1.1.2021 r., przepisów PZP. Przewiduje się w związku z tym, że zmiana rozporządzenia miałaby wejść w życie także 1.1.2021 r. Niezbędne stało się zatem dostosowanie opisu nieprawidłowości do PZP oraz zmiana przywołanych obecnie w załączniku do rozporządzenia artykułów uchylanej ZamPublU.

Podkreślić należy, że w projekcie rozporządzenia zawarto przepisy przejściowe, zgodnie z którymi do ustalenia wartości korekt finansowych oraz pomniejszeń dotyczących nieprawidłowości stwierdzonych w postępowaniach o udzielenie zamówienia, prowadzonych zgodnie z warunkami wynikającymi z ZamPublU albo z umowy o dofinansowanie projektu, albo z decyzji o dofinansowaniu projektu, wszczętych przed dniem wejścia w życie zmiany rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe.

Stawki procentowe stosowane przy obniżaniu wartości korekt finansowych i pomniejszeń dla poszczególnych kategorii nieprawidłowości indywidualnych (tzw. Taryfikator korekt finansowych) zostały podzielone w projekcie na 3 kategorie:

  1. ogłoszenie o zamówieniu i SWZ,
  2.  kwalifikacja oferentów i ocena ofert,
  3. realizacja zamówienia.

Wśród pierwszej kategorii nieprawidłowości, zagrożonych 100% korektą finansową, wymienia się m.in. nieopublikowanie ogłoszenia o zamówieniu, kiedy jest to wymagane na podstawie właściwych przepisów, a także sztuczny podział zamówień na roboty budowlane, usługi lub dostawy, gdy służyło to uniknięciu publikacji we właściwym publikatorze. Nieco mniejsza korekta finansowa, bo na poziomie 5%, grozi za brak wskazania przez zamawiającego uzasadnienia – głównych powodów, dla których zamawiający postanowił nie dzielić zamówienia na części lub nie umożliwiać składania ofert częściowych, co może mieć wpływ na ograniczenie konkurencji, czy też za nieuzasadnione ograniczenie podwykonawstwa. Z kolei przypadki, w których wykonawcy mogli zostać zniechęceni do złożenia oferty ze względu na kryteria wykluczenia, kwalifikacji lub udzielenia zamówienia obejmujące nieuzasadnione preferencje krajowe, regionalne lub lokalne sankcjonowane ma być 25% korekta finansową.

W odniesieniu do drugiej kategorii nieprawidłowości, tj. kwalifikacja oferentów i ocena ofert, wskazano, że 10% korekta finansowa miałaby być nakładana za ocenę ofert na podstawie kryteriów udzielenia zamówienia różniących się od kryteriów określonych w ogłoszeniu o zamówieniu lub SWZ. Zamawiający powinni też zwrócić uwagę na stosunkowo dużą stawkę procentową (25% albo 100%) za niezapewnienie wystarczającej ścieżki audytu na potrzeby udzielenia zamówienia w postaci odpowiednio: sytuacji, gdy dokumentacja jest niewystarczająca, aby uzasadnić udzielenie zamówienia, czego skutkiem jest brak przejrzystości albo odmowy dostępu do dokumentacji. Maksymalny wymiar korekty, czyli 100%, przewiduje się za każdy przypadek, w którym stwierdzono nieujawniony lub niewystarczająco ograniczony konflikt interesów.

Trzecia, ostatnia kategoria nieprawidłowości, obejmuje korekty finansowe za nieuprawnione modyfikacje elementów zamówienia, określone w ogłoszeniu o zamówieniu lub SWZ, w tym przykładowo – każdy wzrost ceny przekraczający 50% wartości pierwotnego zamówienia.

Projekt rozporządzenia do nowego Prawa zamówień publicznych w sprawie regulaminu rozpoznawania odwołań przez KIO

Materia regulowana projektowanym rozporządzeniem podzielona została na rozdziały dotyczące kwestii związanych z czynnościami wstępnymi i przygotowawczymi (tj. określeniem fizycznego miejsca wnoszenia odwołania oraz innych pism wnoszonych w postępowaniu odwoławczym), przygotowaniem rozprawy, przebiegiem postępowania oraz orzekaniem przez KIO.

Jedną z najistotniejszych kwestii jest określenie, że pisma w postępowaniu odwoławczym, sporządzone w formie elektronicznej albo w postaci elektronicznej, zgodnie z art. 508 ust. 1 PZP, ma się wnosić na elektroniczną skrzynkę podawczą UZP. Odnośnik do usług elektronicznych pozwalających na wniesienie pism w postępowaniu odwoławczym na elektroniczną skrzynkę podawczą UZP udostępniany jest na stronie internetowej UZP przez Prezesa KIO. Co istotne, wprowadza się domniemanie, że dzień wniesienia pisma sporządzonego w postaci elektronicznej, przez stronę lub uczestnika postępowania odwoławczego, a także dzień przesłania pisma kierowanego przez KIO do strony lub uczestnika postępowania odwoławczego, jest dniem jego doręczenia.

W odniesieniu do etapu przygotowawczego wskazano w projekcie, że Prezes KIO wzywa zamawiającego do niezwłocznego złożenia dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia w postaci elektronicznej, jeżeli w odwołaniu nie występują braki formalne. Akta z postępowania o udzielenie zamówienia mają być zapisane na informatycznym nośniku danych w sposób zapewniający odczyt dokumentów elektronicznych i informacji opisanych oraz uporządkowanych zgodnie ze strukturą oraz metodyką nazewnictwa katalogów i dokumentów elektronicznych. Jeżeli jednak zamawiający odstąpił od wymagania użycia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, zamawiający składa kopię dokumentacji postępowania w postaci papierowej, potwierdzonej za zgodność z oryginałem przez kierownika zamawiającego lub osobę upoważnioną.

Nowymi regulacjami są przepisy dotyczące przeglądania przez strony i uczestników postępowania akt sprawy odwoławczej, obejmujące m.in. uprawnienie do przeglądania akt sprawy, samodzielnego utrwalania ich obrazu oraz otrzymania z akt sprawy zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku, chyba że protokół zostanie sporządzony wyłącznie pisemnie. Podobnie jak dotychczas, wokanda, czyli wykaz spraw odwoławczych skierowanych do rozpoznania na rozprawie, będzie podawana do publicznej wiadomości na stronie internetowej UZP oraz przy sali rozpraw przed rozpoczęciem rozprawy, nie wcześniej jednak niż w dniu, na który wyznaczono rozpoznanie odwołań. Wokanda zamieszczona przy sali rozpraw ma zawierać informacje dotyczące składu orzekającego.

Ponadto warto zwrócić uwagę, że przewodniczący składu orzekającego będzie mógł wyrazić zgodę na rejestrowanie przebiegu rozprawy za pomocą urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk, gdy przemawiać będzie za tym uzasadniony interes społeczny, a ważny interes strony oraz uczestnika postępowania odwoławczego temu się nie sprzeciwia, i gdy dokonywanie tych czynności nie utrudni przeprowadzenia rozprawy. Przewiduje się także możliwość zarządzenia przez skład orzekający wymiany pism przez strony oraz uczestników postępowania odwoławczego, z oznaczeniem porządku składania pism, terminów, w których pisma należy złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione. Niemniej jednak postanowienie dowodowe nie będzie wiązać składu orzekającego, który może je, stosownie do okoliczności, uchylić lub zmienić aż do zamknięcia rozprawy. Przed zamknięciem rozprawy przewodniczący składu orzekającego będzie udzielać głosu kolejno odwołującemu, a następnie zamawiającemu, a także uczestnikom postępowania odwoławczego w kolejności zależnej od strony, do której uczestnik postępowania odwoławczego przystąpił.

Należy zauważyć, że w projekcie rozporządzenia nie zawarto regulacji przejściowej. Wynika to faktu, że kwestie intertemporalne odnoszące się do postępowań odwoławczych będących w toku w dniu wejścia w życie rozporządzenia uregulowano w ustawie z 11.9.2019 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 2020). Przepis art. 92 tej ustawy stanowi bowiem, że do postępowań odwoławczych, wszczętych i niezakończonych przed 1.1.2021 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Czynności dokonane w tych postępowaniach pozostają skuteczne, jeżeli zostały dokonane z zachowaniem przepisów dotychczasowych. Z kolei w przypadku postępowań odwoławczych wszczętych po 31.12.2020 r., dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed 1.1.2021 r., stosuje się przepisy PZP, w tym przepisy wykonujących ją aktów podstawowych.

Kara upomnienia za ujawnienie listy osób, które są na kwarantannie

Przypomnijmy, że do Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęło pismo od Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Gnieźnie (zwanego dalej „PPIS w Gnieźnie”) z informacją o publicznym ujawnieniu listy zawierającej adresy zamieszkania osób, które są na kwarantannie orzeczonej decyzją administracyjną PPIS w Gnieźnie oraz kwarantanną obowiązkową w związku z przekroczeniem granicy kraju, a także dane adresowe osób odbywających izolację domową w związku ze stwierdzonym zakażeniem koronawirusa SARS-CoV-2.

Więcej na ten temat pod linkiem: https://uodo.gov.pl/pl/138/1499

UODO podjął działania w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. Wezwał administratora m.in. do wyjaśnienia, czy ustalając procedury związane z przetwarzaniem danych osobowych dotyczących adresów osób objętych kwarantanną w związku z zagrożeniem koronawirusem, przeprowadził analizę sposobu dystrybucji ww. danych w wersji elektronicznej oraz papierowej pod kątem zagrożeń związanych z utratą ich poufności oraz do poinformowania jaki był wynik tej analizy.

Spółka w złożonych wyjaśnieniach oświadczyła m.in., że przeprowadziła analizę z uwzględnieniem okoliczności związanych z nieprzestrzeganiem przez osoby przetwarzające ww. wykazy procedur obowiązujących w Spółce oraz okoliczności związanych w wykradnięciem lub wyniesieniem danych. Ponadto administrator wyraził pogląd, że otrzymywane wykazy obejmowały jedynie adresy administracyjne (policyjne), nie obejmowały imion, nazwiska i innych danych pozwalających zidentyfikować osobę fizyczną.

Po zapoznaniu się z całością zebranego materiału w tej sprawie, Urząd zważył, że informacje dotyczące: nazwy miejscowości, nazwy ulicy, numeru budynku/lokalu, poddania osoby kwarantannie medycznej, stanowią dane osobowe w rozumieniu przepisów RODO, a fakt pozostawania osób na kwarantannie stanowi dane osobowe szczególnej kategorii, dotyczące zdrowia. Na podstawie powyższych danych osobowych jest możliwa identyfikacja osób, których one dotyczą, a zatem administrator podlega obowiązkom wynikającym z RODO. UODO zważył również, że do naruszenia poufności przetwarzanych danych doszło w toku wykonywania obowiązków pracowniczych osoby odpowiedzialnej za nadzór nad wydrukowanym, pozostawionym na biurku bez należytego nadzoru wykazem. W tym czasie inny pracownik utrwalił wykaz w postaci zdjęcia i udostępnił innej osobie.

W ocenie UODO, wskazane w analizie ryzyka środki zabezpieczające mają charakter sformułowań ogólnych i nie odnoszą się do konkretnych zdarzeń związanych z podejmowanymi przez upoważnionych pracowników czynnościami. Zapisy widniejące w analizie ryzyka, które w dużej mierze odnoszą się wyłącznie do podpisania przez pracowników stosownych oświadczeń i dokumentów są niewystarczające i nieadekwatne do ryzyk związanych z przetwarzaniem danych szczególnej kategorii, jakim są adresy zamieszkania osób znajdujących się na kwarantannie.

Ponadto w analizie ryzyka, administrator powinien uwzględnić zarówno szczególny charakter przetwarzanych danych, jak i czynnik ludzki, tj. m.in. lekkomyślność, niedbalstwo, czy brak należytej staranności, który jest jednym ze źródeł ryzyka w procesie przetwarzania danych osobowych.

Organ nadzorczy zauważył także, że jednorazowa i pobieżna analiza, stanowi również o braku podejmowania przez administratora działań mających na celu m.in. zapewnienie regularnego testowania, mierzenia i oceniania skuteczności środków technicznych i organizacyjnych mających zapewnić bezpieczeństwo przetwarzania.

Art. 33 ust. 1 RODO stanowi, że w przypadku naruszenia ochrony danych osobowych, administrator bez zbędnej zwłoki – w miarę możliwości, nie później niż w terminie 72 godzin po stwierdzeniu naruszenia, zgłasza je organowi nadzorczemu, chyba że jest mało prawdopodobne, by naruszenie to skutkowało ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych. Spółka miała obowiązek zgłoszenia zaistniałego naruszenia Prezesowi UODO, czego jednak nie uczyniła.

Co więcej, w sytuacji wysokiego ryzyka dla praw lub wolności osób fizycznych wynikających z naruszenia ochrony danych osobowych, administrator jest zobowiązany bez zbędnej zwłoki zawiadomić osobę, której dane dotyczą, o naruszeniu. Administrator zawiadamia indywidualnie osoby o naruszeniu ich danych, chyba że wymagałoby to niewspółmiernie dużego wysiłku. W takim przypadku administrator wydaje publiczny komunikat lub stosuje podobny środek, aby w równie skuteczny sposób poinformować osoby, których dane dotyczą.

Ujawnienie nieuprawnionym odbiorcom danych osobowych dotyczących adresów zamieszkania oraz danych dotyczących stanu zdrowia bezsprzecznie skutkowało wysokim ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób objętych kwarantanną medyczną. Mimo to Spółka nie zawiadomiła osób, których dane dotyczą, o naruszeniu ochrony danych osobowych.

Ważne

W związku z takimi ustaleniami Prezes UODO, stwierdzając naruszenie przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych, udzielił spółce upomnienia oraz nakazał zawiadomienie osób, których dane dotyczą, o naruszeniu ochrony danych osobowych.

Za okoliczności mające charakter łagodzący dla ostatecznego rozstrzygnięcia, ale nie mające wpływu na jego treść, należy uznać podjęcie przez Spółkę działań dyscyplinujących wobec pracowników, którzy przyczynili się swoimi działaniami do zaistnienia naruszenia oraz fakt, że mimo trudnej sytuacji epidemiologicznej administrator zobowiązał się do przeprowadzenia szkoleń z ochrony danych osobowych dla swoich pracowników.

Ze szczegółami sprawy można zapoznać się w treści decyzji, która dostępna jest pod linkiem: https://uodo.gov.pl/decyzje/DKN.5101.25.2020

Ministerstwo Finansów przypomina: Nowy JPK_VAT z deklaracją za październik 2020 r.

Treść ze strony: https://www.gov.pl/web/finanse/nowy-jpkvat-z-deklaracja-za-pazdziernik-2020-r

Od 1 października 2020 r. obowiązuje nowy JPK_VAT z deklaracją. Jeden plik zastąpił składane wcześniej oddzielnie deklaracje VAT-7 lub VAT7K z załącznikami i informację JPK_VAT. Pierwsze pliki według nowej struktury, dotyczące okresu rozliczeniowego za październik 2020 r., podatnicy powinni złożyć do 25 listopada 2020 r. Korekty rozliczeń za okresy sprzed października 2020 r. należy składać na dotychczasowych zasadach.

JPK_VAT z deklaracją składa się z dwóch części: ewidencyjnej i deklaracyjnej, wysyłanych łącznie w postaci jednego pliku. Składają go wszyscy czynni podatnicy VAT, a więc zarówno duże, średnie i małe firmy jak i mikroprzedsiębiorstwa.

Co zawiera JPK_VAT z deklaracją

Nowy plik JPK_VAT obejmuje:

  • zestaw informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT za dany okres,
  • pozycje z obecnej deklaracji VAT-7 (lub VAT-7K),
  • dodatkowe dane, które będą potrzebne do analizy poprawności rozliczenia.

Nowy plik nie dotyczy skróconej deklaracji VAT w zakresie usług taksówek osobowych, opodatkowanych ryczałtem (VAT-12). Nie dotyczy również pozostałych deklaracji podatkowych, do których mają zastosowanie dotychczasowe przepisy (np. VAT-8, VAT-9M, VAT-10, czy VAT-14).

Wysłanie nowego JPK_VAT

JPK_VAT składana się wyłącznie w wersji elektronicznej, za okresy miesięczne. Podatnicy wysyłają pliki do 25. dnia miesiąca – za miesiąc poprzedni. Nowy JPK_VAT ma dwa warianty: dla podatników rozliczających się miesięcznie – JPK_V7M oraz rozliczających się kwartalnie – JPK_V7K. Podatnicy, którzy rozliczają się kwartalnie, wypełniają tylko część ewidencyjną za pierwsze dwa miesiące każdego kwartału. Po zakończeniu kwartału wypełniają część ewidencyjną za trzeci miesiąc i część deklaracyjną JPK_VAT za cały kwartał.

Plik można podpisać podpisem kwalifikowanym, profilem zaufanym lub danymi autoryzującymi. Po złożeniu JPK_VAT z deklaracją, podatnik może pobrać Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO). Pliki można składać wyłącznie przez nową bramkę REST API, udostępnioną pod adresem: https://e-dokumenty.mf.gov.pl/.

Bezpłatne narzędzia

Do składania plików JPK_VAT podatnicy mogą wykorzystywać bezpłatne narzędzia udostępnione przez Ministerstwo Finansów: aplikację e-mikrofirma, formularz interaktywny i aplikację Klient JPK_WEB.

Wszystkie narzędzia dostępne są na stronie podatki.gov.pl/jpk-vat-z-deklaracja w zakładce: bezpłatne narzędzia.

E-mikrofirma

Aplikacja umożliwia wystawianie i zapisywanie faktur krajowych, stworzenie ewidencji VAT oraz wygenerowanie i wysyłanie plików JPK_V7M i JPK_V7K, a także JPK_FA. Nowa wersja aplikacji zastąpiła jej dotychczasową wersję desktopową. Korzystanie z niej wymaga dostępu do Internetu. Do aplikacji będzie się można zalogować za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu lub bankowości elektronicznej. Dotychczasowi użytkownicy tego narzędzia będą mogli płynnie przejść na użytkowanie nowej wersji z rozbudowanymi funkcjonalnościami, dzięki wbudowanej opcji importu-eksportu danych. Nowe narzędzie będzie też obsługiwać wersje historyczne JPK_VAT dla potrzeb ewentualnych korekt wcześniejszych okresów. W celu zachowania dotychczasowej historii należy wgrać do nowej aplikacji aktualną kopię zapasową stworzoną w aplikacji desktopowej (ustawienia – wykonaj kopię zapasową).

Formularz interaktywny

Formularz jest prostym w obsłudze narzędziem webowym, wymagającym połączenia z Internetem. Zastąpił on dotychczasowy plik w formacie CSV. Umożliwia przygotowanie i wysyłanie nowego JPK_VAT z deklaracją w dwóch wariantach: dla podatników rozliczających się miesięcznie – JPK_V7M i kwartalnie – JPK_V7K. Z narzędzia mogą korzystać także podatnicy posiadający kontrahentów zagranicznych.

Klient JPK_WEB

Umożliwia weryfikację, szyfrowanie, podpisywanie i przesyłanie plików. Narzędzie obsługuje również pozostałe pliki JPK na żądanie.

Gdzie znaleźć informacje o nowym JPK_VAT z deklaracją

Przydatne informacje, materiały pomocnicze oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania można znaleźć w zakładce podatki.gov.pl/jpk-vat-z-deklaracja (patrz: https://www.podatki.gov.pl/jednolity-plik-kontrolny/jpk-vat-z-deklaracja/)

Szczegółowych informacji w zakresie nowego JPK_VAT udziela również infolinia Krajowej Informacji Skarbowej:

  • 22 330 03 30 (z telefonów komórkowych),
  • 801 055 055 (z telefonów stacjonarnych),
  • +48 22 330 03 30 (z zagranicy),

od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 18.00.

W sprawach technicznych dotyczących plików JPK – w tym w sprawie aplikacji e-mikrofirma – można pisać na adres [email protected].