Zaniechanie podatku dochodowego w związku z wykonywaniem umów offsetowych

Rozporządzenie Ministra Finansów z 12.9.2018 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów uzyskanych w następstwie wykonania umów offsetowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1778; dalej ZanPodOffsetR) wprowadza zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych od dochodów uzyskanych przez podatników mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium RP, z tytułu:

1) nieodpłatnego nabycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, w tym uzyskanych informacji w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),

2) nieodpłatnego nabycia prawa do używania środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, w tym uzyskanych informacji w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), na podstawie umowy użyczenia lub umowy o podobnym charakterze,

3) nieodpłatnego nabycia usług szkoleniowych,

4) otrzymania bezzwrotnego wsparcia finansowego, pod warunkiem że wsparcie to jest przeznaczone i zostanie wykorzystane wyłącznie na produkty wojskowe,

– jeśli są przedmiotem zobowiązania offsetowego w ramach wykonywania 8 umów offsetowych związanych z dostawą sprzętu i uzbrojenia dla Sił Zbrojnych RP , m.in. awioniki do samolotów M28 Bryza, systemu nawigacji lądowej INS do kołowego transportera opancerzonego, radiolokacyjnych systemów lądowania GCA-2000, taktycznego sprzętu łączności, a także Zintegrowanego Systemu Walki (ZSW) oraz Zintegrowanego Systemu Łączności dla okrętu patrolowego w wersji podstawowej typu Ślązak.

Zaniechanie:

1) dotyczy również podatników mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium RP w przypadku nieodpłatnego nabycia wartości, praw, usług lub otrzymania bezzwrotnego wsparcia finansowego od wspomnianych wyżej podatników lub za ich pośrednictwem, jeżeli te wartości, prawa, usługi lub wsparcie finansowe zostaną przeznaczone wyłącznie na cele wojskowe;

2) ma zastosowanie do dochodów pozostających w związku z ustanowieniem lub utrzymaniem potencjału mającego na celu ochronę podstawowych interesów bezpieczeństwa państwa w zakresie produkcji lub handlu bronią, amunicją lub materiałami wojennymi, pod warunkiem że produkty te przeznaczone zostaną wyłącznie na cele wojskowe.

Nowy wniosek o zwrot akcyzy od samochodu osobowego

Zmiany wprowadzone do Rozporządzenia z 24.2.2009 r. w sprawie zwrotu akcyzy od samochodu osobowego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 174 ze zm.; dalej ZwrAkcyzaR) wnikają zasadniczo ze zmian do Ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1114 ze zm.; dalej: AkcyzaU) wprowadzonych Ustawą z 20.7.2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy – Prawo celne (Dz.U. z 2018 r. poz. 1697; dalej ZmAkcyzaU), która obowiązuje od 19.9.2018 r.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 107 ust. 5 i 5a AkcyzaU zawartym w ustawie nowelizującej, organami właściwymi do orzekania w sprawie zwrotu akcyzy w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu samochodu osobowego, od którego akcyza została zapłacona na terytorium kraju z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego lub pierwszej sprzedaży na terytorium kraju, jest właściwy naczelnik urzędu skarbowego, któremu została złożona deklaracja podatkowa dla tej akcyzy lub który wydał decyzję określającą jej wysokość, oraz właściwy dla tego naczelnika w zakresie akcyzy dyrektor izby administracji skarbowej. W przypadku zaś akcyzy zapłaconej z tytułu importu samochodu osobowego, gdy akcyza została obliczona i wykazana w zgłoszeniu celnym lub określona w wydanej przez naczelnika urzędu celno-skarbowego decyzji, a następnie pojazd był przedmiotem dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu, organami podatkowymi właściwymi do orzekania w sprawie zwrotu akcyzy będą dla:

1) osób fizycznych – naczelnik urzędu skarbowego właściwy w zakresie akcyzy ze względu na adres ich zamieszkania i właściwy dla tego naczelnika w zakresie akcyzy dyrektor izby administracji skarbowej;

2) osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej – naczelnik urzędu skarbowego właściwy w zakresie akcyzy ze względu na adres ich siedziby i właściwy dla tego naczelnika w zakresie akcyzy dyrektor izby administracji skarbowej.

Jeżeli natomiast nie będzie można ustalić właściwości w sposób określony w art. 107 ust. 5 i 5a AkcyzaU, organami podatkowymi właściwymi do orzekania w sprawie zwrotu akcyzy w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu samochodu osobowego, od którego akcyza została zapłacona na terytorium kraju, będą Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście w Warszawie i Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie (art. 107 ust. 5b AkcyzaU).

W konsekwencji konieczne było zmodyfikowanie wzoru wniosku o zwrot akcyzy od samochodu osobowego, stanowiącego załącznik do ZwrAkcyzaR. W aktualnym wzorze wniosku, w polu nr 3, wnioskodawca musi podać nazwę i adres urzędu skarbowego, którego naczelnik jest właściwy w zakresie zwrotu akcyzy.

Ponadto, w celu łatwiejszej identyfikacji przez organ podatkowy samochodu osobowego, którego dotyczy złożony wniosek o zwrot akcyzy zapłaconej od tego pojazdu, w polu nr 7 zawierającym dane dotyczące samochodu osobowego, który został dostarczony wewnątrzwspólnotowo albo wyeksportowany, dodano informacje o numerze identyfikacyjnym VIN albo numerze nadwozia, podwozia lub ramy samochodu osobowego.

Do postępowań w sprawach zwrotu akcyzy od samochodów osobowych rozpoczętych przed 19.9.2018 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.

Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe w 2019 r.

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe – ogólnie

Za przestępstwa lub wykroczenia skarbowe odpowiada jak sprawca podatnik, ale także ten, kto na podstawie przepisów prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznie wykonując czynności, zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną (art. 9 § 3 KKS). W konsekwencji za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia odnośnie do prowadzonej działalności w pierwszej kolejności odpowiada przedsiębiorca, a w określonych okolicznościach również księgowa (podmiot prowadzący finanse przedsiębiorcy).

W 2019 r. kwoty grzywien i kar pieniężnych za wykroczenia i przestępstwa skarbowe, które wyznaczane są w oparciu o aktualne minimalne wynagrodzenie, będą wyższe. Minimalne wynagrodzenie zostało bowiem podwyższone do kwoty 2 250 zł (w 2018 r. było to 2 100 zł) Rozporządzeniem Rady Ministrów z 11.9.2018 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r. (Dz.U. z 2018 r., poz. 1794).

Kara grzywny za wykroczenia skarbowe

Kara grzywny za wykroczenie skarbowe jest określana kwotowo. Zgodnie z art. 48 KKS kara grzywny w przypadku wykroczeń skarbowych może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia do jego dwudziestokrotnej wysokości, chyba że kodeks stanowi inaczej. Wykroczeniem może być czyn zabroniony, jeśli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

Kara grzywny orzeczona za wykroczenie skarbowe może być wymierzonaod kwoty 225 zł (1/10 minimalnego wynagrodzenia) do kwoty 45 000 zł (20 x minimalne wynagrodzenie).

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe

W przypadku orzeczenia kary grzywny za przestępstwa skarbowe, zgodnie z art. 23 KKS, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Jeżeli kodeks karny skarbowy nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Jednak stawka dzienna nie może być niższa od trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia (2 250 zł/30 = 75 zł) ani też przekraczać jej czterystukrotności (400 x 75 zł = 30 000 zł).

W 2019 r. stawka dzienna mieści się zatem w granicach kwot : od 75 zł do 30 000 zł. Kara grzywny może być natomiast orzeczona w przedziale od 750 zł (10 stawek dziennych x75 zł) do 21 600 000 zł (720 stawek x maksymalna stawka dzienna tj. 30 000 zł).

WYSOKOŚĆ KAR ZA WYKOROCZENIA PRZESTĘPSTAWA SKARBOWE
WYKROCZENIA	2019 ROK
Granica między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym (5-krotność minimalnego wynagrodzenia)	11 250 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez urząd skarbowy mandatem (od 1/10 do 2-krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 225 zł do 4 500 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona wyrokiem przez sąd (od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 225 zł do 45 000 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona nakazem przez sąd (od 1/10 do 10-krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 225 zł do 22 500 zł
PRZESTĘPSTWA	2019 ROK
Stawka dzienna	od 75 zł do 30 000 zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem	od 750 zł do 21 600 000 zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd nakazem	od 750 zł do 21 600 000 zł

Wzór zgłoszenia o nabyciu własności przedsiębiorstwa (SD-ZP)

Zmiany te wynikają bezpośrednio z Ustawy z 5.7.2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1629 ze zm.; dalej ZarządSukcU). Z tego względu na podstawie przepisu art. 4b ust. 4 znowelizowanej Ustawy z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 644 ze zm.; dalej PodSpDarU), minister finansów zobowiązany jest do określenia wzoru zgłoszenia o nabyciu własności przedsiębiorstwa oraz zakres danych w nim zawartych.

Zgłoszenie ma ułatwić korzystanie z nowego zwolnienia z PodSpDarU, które będzie dotyczyć nabywców przedsiębiorstw w przypadku śmierci przedsiębiorcy – spadkobierców oraz zapisobierców windykacyjnych spoza kręgu osób najbliższych. Wzór zgłoszenia oraz określony w projekcie zakres danych zawartych w zgłoszeniu uwzględnia konieczność potwierdzenia nabycia w celu skorzystania przez nabywców ze zwolnienia od podatku.

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności przedsiębiorstwa ma wejść w życie 25.11.2018 r.

Ochrona danych osobowych w miejscu pracy. Poradnik dla pracodawców

Poradnik wskazuje, jak przetwarzać dane osobowe zarówno podczas rekrutacji, jak i w ciągu całego okresu zatrudnienia. Nie ogranicza się jedynie do zatrudnienia na podstawie stosunku pracy. Traktuje również o innych, coraz popularniejszych formach zatrudniania, jak np. umowy cywilnoprawne.

Przydatne informacje znajdą tu i pracodawcy, i agencje zatrudnienia, i pracownicy chcący dowiedzieć się, jakie prawa przysługują im na mocy RODO, czyli ogólnego rozporządzenia o ochronie danych. Wiele wyjaśnień odnosi się też do relacji między pracodawcą a innymi podmiotami – związkami zawodowymi, podmiotami świadczącymi usługi z zakresu medycyny pracy czy firmami szkoleniowymi.

Żądać tylko tyle, ile pozwalają przepisy

W poradniku UODO przypomina m.in., że pracodawca od osób ubiegających się o zatrudnienie można żądać podania jedynie tych danych, do zbierania których uprawniają go przepisy prawa. Wskazuje, że dane nie mogą być zbierane „na zapas” ani „na wszelki wypadek”, gdy pracodawca dopiero rozważa zatrudnienie kogoś w bliżej nieokreślonym czasie. Wskazuje, że niezgodne z przepisami o ochronie danych osobowych jest prowadzenie rekrutacji „ślepych” lub „ukrytych” czyli takich, w których pracodawca poszukujący pracowników pozostaje anonimowy. Po zakończeniu rekrutacji dane kandydatów powinny być niezwłocznie usunięte – chyba że ze względu na zainteresowanie przyszłymi naborami sami wyrażą zgodę na dłuższe wykorzystywanie ich danych.

Nowoczesne technologie ujarzmione przez RODO

W poradniku UODO podkreśla także, że korzystanie przez pracodawców z nowoczesnych technologii musi odbywać się z poszanowaniem przepisów z zakresu ochrony danych osobowych. Dotyczy to np. rekrutacji on-line. Szczególnej troski o dane osobowe wymaga także wykorzystywanie nowoczesnych rozwiązań technicznych do ewidencji czasu pracy, kontrolowania poczty elektronicznej oraz monitorowania aktywności zatrudnionych.

Wytyczne poprzedzone konsultacjami

Przygotowanie przez UODO praktycznego poradnika poprzedziły konsultacje społeczne. Dzięki temu udało się uzyskać pełniejszy obraz problemów, jakie nurtują pracodawców w związku ze stosowaniem RODO i uwzględnić je w przygotowanym poradniku. Z jednej strony wskazać, jak powinni podchodzić do poszczególnych problemów, z drugiej zaś podpowiedzieć, jak mają postępować w konkretnych sytuacjach, z którymi spotykają się na co dzień.

UODO edukuje

Poradnik dla pracodawców to kolejne z serii przygotowanych przez UODO wydawnictw edukacyjnych, pomagających we właściwym rozumieniu i stosowaniu przepisów RODO w poszczególnych obszarach.

Więcej na stronie:

https://uodo.gov.pl/pl/138/545

Niska cena cząstkowa oferty

Wykreowanie ofertowej propozycji cenowej co do zasady (Zgodnie z art. 91 ust. 2b ZamPublU zamawiający może ustalić stałą cenę lub koszt, jeżeli przepisy powszechnie obowiązujące lub właściwy organ określiły stałą cenę lub koszt. W takim przypadku ofertę wybiera się na podstawie innych kryteriów oceny ofert niż cena. W konsekwencji wykonawcy nie konkurują cenowo i nie są obowiązani do wskazania w ofercie ceny, za jaką proponują zrealizować zamówienie.) stanowi jedną z podstawowych czynności, jaką musi podjąć wykonawca. Oszacowanie ceny, opierające się na przedstawionych przez zamawiającego danych wyjściowych, dotyczących m.in. przedmiotu zamówienia, wymagań względem realizacji zamówienia czy dodatkowych oczekiwań zamawiającego, determinowane jest zarówno względami ekonomicznymi, jak i pozaekonomicznymi.

Determinanty wyceny świadczeń zaoferowanych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wynikają również z regulacji normatywnych współwyznaczających ramy swobody przysługującej wykonawcy. Przekroczenie tychże granic zostało ustawowo powiązane z prawnie określonymi konsekwencjami, w tym eliminacją wykonawcy z postępowania. Strażnikiem ustawowo wyznaczonych granic jest zamawiający, który obowiązany jest poddać badaniu zaoferowane przez wykonawcę warunki kontraktowe, w tym dotyczące ceny ofertowej. Powyższe dotyczy również sytuacji, w których wadliwość przejawia się w niskiej cenie cząstkowej świadczenia będącego przedmiotem zamówienia.

Ze względu na okoliczność, iż przewidzenie w ofercie niskiej ceny cząstkowej może wynikać z różnych przyczyn i w rezultacie wywoływać odmienne konsekwencje, również czynności, jakie powinien podjąć zamawiający, nie tworzą jednolitego i uniwersalnego scenariusza. Co więcej – nie każda sytuacja, w której zaproponowana zostanie niska cena cząstkowa, wymusza jakąkolwiek dodatkową aktywność zamawiającego.

Zaprezentowanie w ofercie niskiej ceny cząstkowej, może potencjalnie stanowić:

1) oczywistą omyłkę,

2) omyłkę inną niż oczywista,

3) błąd albo

4) być działaniem zamierzonym (podana wartość odzwierciedla zamierzenie wykonawcy).

Jeżeli zaistnienie omyłki jest oczywiste, zamawiający dokonuje korekty na zasadach art. 87 ust. 2 ZamPublU. Niemożliwość ustalenia na podstawie posiadanego przez zamawiającego czy zaistniała omyłka, błąd, czy też podanie niskiej ceny jest działaniem zamierzonym wykonawcy powoduje, że może w trybie art. 87 ust. 1 ZamPublU skierować wniosek o przedstawienie wyjaśnień. Na podstawie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę zamawiający powinien ustalić, z którą sytuacją w konkretnym stanie faktycznym ma do czynienia. Jeżeli zaoferowanie niskiej ceny cząstkowej stanowiło omyłkę, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 ZamPublU, zamawiający dokonuje jej korekty.

Podjęcie przez zamawiającego czynności przewidzianych w art. 87 ZamPublU powinno umożliwić definitywne ustalenie ceny cząstkowej a w rezultacie potwierdzenie bądź zanegowanie posiadania przez nią niskiej wartości. Jeżeli zamawiający ustali, że niska cena cząstkowa nie jest wynikiem omyłki, powinien ustalić, czy nie:

1) pozostaje ona w sprzeczności z treścią SIWZ,

2) świadczy ona o błędzie w ustaleniu ceny lub kosztu,

3) świadczy ona o rażąco niskiej cenie ofertowej,

4) stanowi ona deliktu nieuczciwej konkurencji.

Uprawnienie do przeliczenia emerytury

Uzasadnienie

Decyzją z 9.1.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w B. stwierdził brak podstaw do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego Mariana G. na podstawie art. 26 w zw. z art. 55 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm., dalej jako: EmRentyFUSU), wskazując, że ubezpieczony od 1.10.2008 r. pobierał już emeryturę.

Wyrokiem z 30.4.2015 r. SO w K. zmienił decyzję organu rentowego w ten sposób, że stwierdził, iż ubezpieczony ma prawo do obliczenia wysokości emerytury na podstawie art. 26 w zw. z art. 55 EmRentyFUSU. Wyrokiem z 16.7.2016 r. SA w K. oddalił apelację organu rentowego.

W sprawie ustalono, że ubezpieczony, urodzony 22.7.1948 r., ukończył powszechny wiek emerytalny 22.7.2013 r. Skarżący 8.8.2008 r. złożył wniosek o emeryturę i decyzją z 19.8.2008 r. organ rentowy przyznał mu prawo do emerytury od 1.8.2008 r., jednocześnie zawieszając jej wypłatę z uwagi na kontynuację zatrudnienia. Wysokość emerytury obliczono na podstawie art. 53 EmRentyFUSU. Od 1.10.2008 r. podjęto wypłatę świadczenia w związku z rozwiązaniem stosunku pracy przez ubezpieczonego.

Ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w związku z wykonywaniem umów zlecenia w OPS C. w dniach 5.9.2014 r. i 14.11.2014 r. Dnia 11.12.2014 r. wpłynął wniosek ubezpieczonego o emeryturę w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego i jej obliczenie w myśl „nowych zasad”. Organ rentowy odmówił wyliczenia emerytury zgodnie z wnioskiem skarżącego i, wydając zaskarżoną decyzję, stwierdził, że art. 55 EmRentyFUSU nie ma zastosowania do osoby, która przed złożeniem wniosku, o którym mowa w tym przepisie, miała już przyznane świadczenie emerytalne i je pobrała.

Sąd II instancji uznał za bezzasadne stanowisko organu rentowego polegające na twierdzeniu, że przepis art. 55 EmRentyFUSU nie dotyczy osób, które mają już status emeryta, tj. mają ustalone prawomocną decyzją organu rentowego prawo do emerytury i świadczenie to pobierają. Powołał się na orzecznictwo SN, w tym na uchwałę z 4.7.2013 r., II UZP 4/13 (MoP Nr 15/2013, s. 787), w której SN stwierdził, że ubezpieczony urodzony przed 31.12.1948 r., który po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuował ubezpieczenie i wystąpił o emeryturę po 31.12.2008 r., ma prawo do jej wyliczenia na podstawie art. 26 w zw. z art. 55 EmRentyFUSU, niezależnie od tego, czy wcześniej złożył wniosek o emeryturę w niższym wieku emerytalnym lub o emeryturę wcześniejszą.

Organ rentowy zaskarżył ten wyrok skargą kasacyjną, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na błędnej wykładni przepisu art. 55 w zw. z art. 26 i 27 EmRentyFUSU przez przyjęcie, że ubezpieczony po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuował ubezpieczenie emerytalne i rentowe, zawierając dwie umowy zlecenia na jeden dzień.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną odwołujący się wniósł o jej oddalenie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna ma usprawiedliwioną podstawę.

Sąd Najwyższy zajmował się już wykładnią art. 55 EmRentyFUSU. Zgodnie z tym przepisem ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenie emerytalne i rentowe po osiągnięciu wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o emeryturę po 31.12.2008 r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53 EmRentyFUSU. W kontekście rozpoznawanej sprawy należy przywołać stanowisko wyrażone w uchwale SN z 4.7.2013 r. (II UZP 4/13, OSNP Nr 21–22/2013, poz. 257). Zgodnie z nim ubezpieczony urodzony przed 31.12.1948 r., który po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuował ubezpieczenie i wystąpił o emeryturę po 31.12.2008 r., ma prawo do jej wyliczenia na podstawie art. 27 w zw. z art. 55 EmRentyFUSU, także i niezależnie od tego, czy wcześniej złożył wniosek o emeryturę w niższym wieku emerytalnym lub o emeryturę wcześniejszą. Identyczne stanowisko wyrażone zostało w późniejszych wyrokach SN: z 10.7.2013 r. II UK 424/12, Legalis oraz z 7.11.2013 r., II UK 143/12, Legalis; z 9.9.2013 r. II UK 23/13, OSNP Nr 6/2014, poz. 85; z 19.3.2014 r., I UK 345/13, MoPr Nr 8/2014, s. 442; z 18.9.2014 r., I UK 27/14, Legalis.

Skarżący nie kwestionuje tych poglądów, lecz skupia się na interpretacji zwrotu „kontynuował ubezpieczenie” i powołuje się w tym zakresie na stanowisko zawarte w powołanej wyżej uchwale II UZP 4/13 (OSNP Nr 21–22/2013, poz. 257), gdzie stwierdzono, że sformułowanie to w istocie oznacza „nie rozwiązał stosunku pracy”, niezależnie od tego, czy ubezpieczony wystąpił o przyznanie emerytury (wcześniejszej lub w niższym wieku emerytalnym).

W wyroku z 29.1.2014 r. (I UK 411/13, OSNP Nr 4/2015, poz. 56) SN wskazał, że przepis art. 55 samodzielnie określa podmiotowy krąg uprawnionych do obliczenia emerytury na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53. Jeżeli więc uprawniony, czyli ubezpieczony spełniający warunki do emerytury zwykłej, nie występuje o tę emeryturę, lecz kontynuuje ubezpieczenia i z wnioskiem o emeryturę występuje po 31.12.2008 r., to już tylko na podstawie wykładni literalnej uprawnione są dalsze stwierdzenia. Zasadnicze wyraża teza, że chodzi o pierwszy wniosek o emeryturę zwykłą złożony po tej dacie, dlatego możliwość obliczenia emerytury na podstawie art. 26 nie przysługuje w przypadku wcześniejszego wystąpienia i uzyskania tej emerytury. Ponadto uprawnienie łączy się tylko z emeryturą zwykłą (z art. 27), czyli z emeryturą powszechną, stąd bez znaczenia jest to, czy ubezpieczony wcześniej uzyskał taką emeryturę. Istotne jest to, że dyspozycja przepisu odnosi się do ubezpieczonego, który kontynuuje ubezpieczenia emerytalne i rentowe po spełnieniu warunków do zwykłej (powszechnej) emerytury. Takie wnioski z wykładni literalnej mają dalsze uzasadnienie w wykładni systemowej. Chodzi o zasadę zależności wysokości emerytury od składek na ubezpieczenia emerytalne, która – ujmując generalnie – jest już bardziej rygorystyczna niż dla urodzonych przed 1.1.1949 r., ponieważ o wysokości emerytury decyduje zgromadzony kapitał ubezpieczeniowy (składki). Taki kierunek wyznaczono w systemie emerytalnym, dlatego skoro emerytura ma być pochodną zgromadzonego kapitału, to odpowiednio powinien z niego korzystać ubezpieczony, któremu taki kapitał pozwala uzyskać wyższą emeryturę. Na tym gruncie przepis art. 55 przyjmuje w istocie funkcję regulacyjną. Uwzględnia zasadę, że prawo do emerytury powstaje z mocy ustawy z chwilą spełnienia warunków, jednak ważniejsze jest to, kiedy ubezpieczony wystąpi o emeryturę, czyli będzie żądał realizacji prawa do powszechnej emerytury. Emerytury powszechnej (poza określonymi wyjątkami) nie przyznaje się z urzędu, czyli bez wniosku ubezpieczonego, nawet gdy uzyskał już uprzednio emeryturę wcześniejszą. W istocie to ubezpieczony urodzony przed 1.1.1949 r. może zdecydować, czy będzie miał możliwość skorzystania z obliczenia emerytury na podstawie art. 26 (w związku z art. 55). Innymi słowy, art. 55 z jednej strony określa potencjalną możliwość obliczenia emerytury na podstawie kapitału składkowego, z drugiej natomiast, ze względu na określone w nim warunki, w tym kontynuację ubezpieczenia, stanowi ograniczenie w korzystaniu z takiego obliczenia. Dla tych, którzy kontynuowali ubezpieczenie, nie jest to więc szczególny przywilej, lecz zwykłe uprawnienie do emerytury pochodnej od składek, czyli w takim reżimie jak dla urodzonych po 31.12.1948 r. Ujawnia się tu także regulacyjny charakter przepisu, gdyż z obliczenia emerytury na podstawie art. 26 w zw. z art. 55 nie korzystaliby ci, którzy choć mają niekrótkie ubezpieczenie po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (z art. 27), to jednak nie mają ciągłego (kontynuowanego) ubezpieczenia.

Z kolei w wyroku z 20.9.2017 r. (I UK 339/16, Legalis) wyrażono pogląd, że zwrot „kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe” po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie (art. 27 EmRentyFUSU) wieku emerytalnego należy odczytywać jako konieczność pozostawania w wymienionych ubezpieczeniach w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, nieskorzystanie z powstałego w tym dniu prawa do emerytury i pozostawanie w ubezpieczeniu po tym dniu. Pogląd ten został podtrzymany w wyroku SN z 3.10.2017 r. (II UK 429/16, Legalis). Sąd Najwyższy podkreślił, że osoba, która nie podlegała ubezpieczeniom społecznym w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego i nie kontynuowała ich po tej dacie, lecz przystąpiła do ubezpieczeń dopiero w późniejszym czasie (rozpoczęła ubezpieczenia po osiągnięciu wieku emerytalnego), nie spełnia jednej z kilku kumulatywnych przesłanek, które w myśl art. 55 EmRentyFUSU warunkują prawną możliwość ubiegania się o wyliczenie emerytury wedle metody „kapitałowej”. W orzeczeniach tych podkreśla się, że reguły wykładni językowo-logicznej nakazują nadawanie odmiennych znaczeń różnym pojęciom wykorzystywanym w jednym akcie prawnym, zatem konfrontacja pojęcia „podleganie ubezpieczeniu po dniu” z art. 108 ust. 1 EmRentyFUSU (który chociaż nie dotyczy obliczenia, lecz przeliczenia emerytury – przewiduje podobną przesłankę) z wykorzystanym w art. 55 EmRentyFUSU zwrotem „kontynuowanie ubezpieczeń po osiągnięciu wieku” skłania do wniosku, że o ile w pierwszej sytuacji możliwe jest zastosowanie przepisu względem osoby, która rozpoczęła stosunek ubezpieczenia po wskazanym w przepisie dniu, o tyle drugi zwrot wskazuje na okresowość i ciągłość podlegania ubezpieczeniom, która powinna rozpocząć się co najmniej w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego i trwać po tym dniu.

Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę poglądy te podziela. Skoro ustawodawca użył zwrotu „kontynuował”, a nie „podlegał”, to dał wyraz temu, że uprawnienie do obliczenia emerytury według art. 55 EmRentyFUSU mają ci ubezpieczeni, którzy w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, po pierwsze, podlegali ubezpieczeniom społecznym, po drugie, zamiast emerytury wybrali dalszą aktywność zawodową, kontynuując po tym dniu podleganie tym ubezpieczeniom.

Mając na uwadze powyższe, SN na podstawie art. 398¹⁵ § 1 KPC i art. 108 § 2 KPC w zw. z art. 398²¹ KPC orzekł jak w sentencji.

0115-KDIT1-2.4012.637.2018.1.RS – Interpretacja indywidualna z dnia 02-10-2018

Interpretacja indywidualna z dnia 02-10-2018

0115-KDIT1-1.4012.661.2018.1.NK – Interpretacja indywidualna z dnia 02-10-2018

Interpretacja indywidualna z dnia 02-10-2018

Partnerstwo publiczno-prywatne także dla zadań z zakresu pomocy społecznej

W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1693 opublikowano ustawę z 5.7.2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw.

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.; dalej: PomSpołU) organy administracji rządowej i samorządowej mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym oraz innym podmiotom, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego, prowadzącym statutową działalność w zakresie pomocy społecznej.

Obecnie zlecenie realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej na powyższych zasadach nie wyłącza możliwości zawierania umów o partnerstwie publiczno-prywatnym w rozumieniu ustawy z 19.12.2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1834 ze zm.),których przedmiotem jest budowa, remont, utrzymanie lub wyposażenie domów pomocy społecznej (art. 25 ust. 6 PomSpołU).

Co ważne w tym przypadku,do średniego miesięcznego kosztu utrzymania w domu pomocy społecznej nie wlicza się wynagrodzenia partnera prywatnego za budowę, remont, utrzymanie i wyposażenie domu pomocy społecznej, dzięki czemu średni miesięczny koszt utrzymania w domu pomocy społecznej nie wzrośnie w przypadku wykorzystania takiej formuły.