Środowiskowe domy samopomocy także dla osób ze spektrum autyzmu

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 967 opublikowano rozporządzenie MRPiPS z 16.5.2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie środowiskowych domów samopomocy.

Zgodnie z art. 51a ust. 1 i 2 ustawy z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.) ośrodkiem wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest m.in. środowiskowy dom samopomocy. Chodzi tu o osoby, które w wyniku upośledzenia niektórych funkcji organizmu lub zdolności adaptacyjnych wymagają pomocy do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, w szczególności w celu zwiększania zaradności i samodzielności życiowej, a także ich integracji społecznej. Środowiskowy dom samopomocy świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.

Wspomnianą wyżej nowelizacją wprowadzono zmiany w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9.12.2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238, poz. 1586 ze zm.). Środowiskowe domy samopomocy, w zależności od kategorii osób, dla których są przeznaczone, dzielą się na następujące typy: typ A – dla osób przewlekle psychicznie chorych, typ B – dla osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz typ C – dla osób wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych. Od 6.6.2019 r. dodano typ D, zgodnie z którym wspomniane domy przeznaczono także dla osób ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi.

Liczba miejsc w domu typu D nie może być mniejsza niż:

W konsekwencji dodano też zapis, zgodnie z którym wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wspierająco-aktywizującego wynosi nie mniej niż 1 etat na 3 uczestników w domu typu D.

Na koniec, z § 26 zmienianego rozporządzenia wynika, że termin dostosowania środowiskowych domów samopomocy do wymaganych standardów upływa z dniem 31.12.2022 r., jednak nie dotyczy to domów typu D.

Ochrona danych osobowych w przepisach o wykonywaniu zawodów prawniczych

W Dz.U. z 2019 r., poz. 730 opublikowano ustawę z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

1. Doradcy podatkowi

W ustawie z 5.7.1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 283 ze zm.; dalej: DorPodU) zmiany dotyczą wskazania administratorów danych osobowych oraz zakresu stosowania niektórych przepisów RODO.

Administratorem danych osobowych jest minister finansów w zakresie danych przetwarzanych w celach związanych z działalnością Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego oraz organizacją egzaminu na doradcę podatkowego, a także Krajowa Izba Doradców Podatkowych – w zakresie danych przetwarzanych przez organy samorządu doradców podatkowych w celu realizacji zadań lub obowiązków tych organów (art. 25a ust. 1 i art. 63a ust. 1 DorPodU). W obu przypadkach, do przetwarzania danych osobowych administrator danych dopuszcza osoby posiadające pisemne upoważnienie. Natomiast dane osobowe przetwarzane w celu realizacji zadań lub obowiązków określonych w DorPodU podlegają przeglądowi nie rzadziej niż co 5 lat od dnia ich uzyskania.

Ponadto, zgodnie z art. 37 ust. 5–7 DorPodU:

2. Adwokaci i radcowie prawni

Podobne do siebie zmiany w wprowadzono w ustawach:

W obu przypadkach wprowadzono nowe rozdziały zatytułowane przetwarzanie danych osobowych (art. 16a–16c PrAdw oraz art. 5a–5c RadPrU).

Wynika z nich, że przepisy art. 15 ust. 1 i 3, art. 18 i art. 19 RODO (patrz wyżej) stosuje się w zakresie, w jakim nie naruszają obowiązku zachowania tajemnicy przez adwokata (radcę prawnego). Natomiast przepisu art. 21 ust. 1 RODO (prawo sprzeciwu) nie stosuje się w przypadku danych osobowych pozyskanych przez adwokata (radcę prawnego) w związku z udzielaniem pomocy prawnej.

Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie ustaje, w przypadku gdy z żądaniem ujawnienia informacji uzyskanych przez adwokata w związku z udzielaniem pomocy prawnej występuje Prezes UODO.

Okres przechowywania danych osobowych wynosi, po pierwsze: 5 lat od końca roku, w którym zakończyło się postępowanie, w którym dane osobowe zostały zgromadzone – w przypadku danych osobowych przetwarzanych przez organy adwokatury oraz organy izb adwokackich w zakresie niezbędnym do prawidłowej realizacji zadań publicznych oraz danych osobowych przetwarzanych w ramach nadzoru nad adwokaturą (w przypadku danych osobowych przetwarzanych przez organy samorządu radców prawnych w zakresie niezbędnym do prawidłowej realizacji zadań publicznych określonych w ustawie oraz danych osobowych przetwarzanych w ramach nadzoru nad działalnością samorządu radców prawnych).

Po drugie, 10 lat od końca roku, w którym zakończyło się postępowanie, w którym dane osobowe zostały zgromadzone – w przypadku danych osobowych przetwarzanych:

1) w toku prowadzonych przez organy adwokatury oraz organy izb adwokackich (organy samorządu radców prawnych) postępowań: administracyjnych, w zakresie skarg i wniosków, a także innych przewidzianych przez ustawę lub wydane na podstawie ustawy akty prawne organów samorządu adwokackiego dotyczących adwokatów, aplikantów adwokackich lub osób ubiegających się o wpis na listę adwokatów lub listę aplikantów adwokackich, a także osób przystępujących do egzaminu wstępnego na aplikację adwokacką i egzaminu adwokackiego (organów samorządu radców prawnych dotyczących radców prawnych, aplikantów radcowskich lub osób ubiegających się o wpis na listę radców prawnych lub listę aplikantów radcowskich, a także osób przystępujących do egzaminu wstępnego na aplikację radcowską i egzaminu radcowskiego);

2) w ramach nadzoru nad postępowaniami, o których mowa w lit. a;

3) przez adwokatów (radców prawnych) w ramach wykonywania zawodu.

Po trzecie, 15 lat od końca roku, w którym zakończyło się postępowanie, w którym dane osobowe zostały zgromadzone – w przypadku danych osobowych przetwarzanych w toku prowadzonych przez organy adwokatury oraz organy izb adwokackich postępowań dyscyplinarnych wobec adwokatów i aplikantów adwokackich oraz podczas wykonywania kompetencji nadzorczych nad postępowaniami dyscyplinarnymi w sprawach adwokatów i aplikantów adwokackich (organy samorządu radców prawnych postępowań dyscyplinarnych wobec radców prawnych i aplikantów radcowskich oraz podczas wykonywania przewidzianych przez ustawę kompetencji nadzorczych nad postępowaniami dyscyplinarnymi w sprawach radców prawnych i aplikantów radcowskich).

Ważne

Po upływie tych okresów, w przypadku danych osobowych przetwarzanych przez adwokatów (radców prawnych) w ramach wykonywania zawodu, dane osobowe ulegają usunięciu.

3. Notariusze i księgi wieczyste

W ustawie z 14.2.1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 540 ze zm.; dalej: PrNot), podobnie, jak u adwokatów i radców prawnych, dodano rozdział dotyczący przetwarzania danych osobowych (art. 78b–78d PrNot). Wynika z niego, że:

Natomiast w ustawie z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1916 ze zm.; dalej: KWU) wprowadzono zmiany, zgodnie z którymi:

4. Biegli rewidenci

W ustawie z 11.5.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1089 ze zm.; dalej: BiegRewU) dodano przepisy art. 2a i art. 2b BiegRewU, zgodnie z którymi Polska Izba Biegłych Rewidentów jest administratorem danych przetwarzanych w celach realizacji zadań lub obowiązków przez organy samorządu biegłych rewidentów, związanych z działalnością Komisji Egzaminacyjnej oraz organizacją egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów.

Dane osobowe przetwarzane w celu realizacji zadań lub obowiązków określonych w BiegRewU i rozporządzeniu nr 537/2014 podlegają przeglądowi nie rzadziej niż co 5 lat od dnia ich uzyskania. Dane osobowe podlegają zabezpieczeniom zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub przekazywaniu polegającym co najmniej na:

Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej (art. 78 i 95 BiegRewU) nie ustaje w przypadku, gdy z żądaniem ujawnienia informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta albo wykonywaniem zadań przez podmioty, o których mowa w tych przepisach, występuje Prezes UODO.

5. Prawnicy zagraniczni

Warto wspomnieć o zmianie wprowadzonej do ustawy z 5.7.2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1874), gdzie dodano dział IVa (art. 43a), zgodnie z którą do przetwarzania danych osobowych w celu realizacji zadań, obowiązków lub uprawnień wynikających z tej ustawy stosuje się odpowiednio przepisy działu Ia PrAdw i rozdziału 1a RadPrU.

Ochrona danych osobowych w przepisach o konsumentach i informacji gospodarczej

W Dz.U. z 2019 r. poz. 730 opublikowano ustawę z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

1. Przepisy o konsumentach

W ustawie z 30.5.2014 r. o prawach konsumenta (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 134 ze zm.) dodano art. 4a, z którego wynika, że administrator będący przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646 ze zm.), czyli zdefiniowanego tam mikroprzedsiębiorcę, wykonuje obowiązki informacyjne z art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE L Nr 119, str. 1; dalej: RODO) w zakresie umów, o których mowa w rozdziałach 2 i 3, przez wywieszenie w widocznym miejscu w lokalu przedsiębiorstwa lub udostępnienie na swojej stronie internetowej stosownych informacji.

Przepisu powyższego nie stosuje się, jeżeli osoba, której dane dotyczą, nie ma możliwości zapoznania się z informacjami, o których mowa w art. 13 RODO, a także nie stosuje się go do administratora danych, który:

Natomiast w ustawie z 12.5.2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 993 ze zm.) do art. 10 dodano ust. 2 zgodnie, z którym jeżeli kredytodawca odmówi konsumentowi udzielenia kredytu konsumenckiego przepisy art. 70a ust. 1 i 2 ustawy z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2187 ze zm.) stosuje się odpowiednio. Z przepisów tych wynika, że banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów na wniosek osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, ubiegającej się o kredyt przekazują, w formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie oceny zdolności kredytowej wnioskującego. Wyjaśnienie to obejmuje informacje na temat czynników, w tym danych osobowych wnioskującego, które miały wpływ na dokonaną ocenę zdolności kredytowej.

2. Informacje gospodarcze

Zmiany wprowadzono w ustawie z 9.4.2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 681 ze zm.; dalej: UdostInfoGospU) m.in. zmieniając treść art. 3 UdostInfoGospU, zgodnie z którym po zmianie – do przetwarzania danych osobowych o dłużniku przez biuro informacji gospodarczej w związku z udostępnianiem informacji gospodarczych:

O ograniczeniach tych biuro informacji gospodarczej informuje osobę, której dane dotyczą, najpóźniej przy pierwszej czynności skierowanej do tej osoby.

Realizacja uprawnienia dłużnika do żądania ograniczenia przetwarzania danych osobowych w przypadku, o którym mowa w art. 18 ust. 1 lit. a i b RODO (tj. gdy osoba, której dane dotyczą, kwestionuje prawidłowość danych osobowych oraz przetwarzanie jest niezgodne z prawem, a osoba, której dane dotyczą, sprzeciwia się usunięciu danych osobowych, żądając w zamian ograniczenia ich wykorzystywania), następuje w trybie określonym w art. 21a ust. 1 UdostInfoGospU, czyli w formie sprzeciwu. O ograniczeniu tym wierzyciel informuje dłużnika w wezwaniu do zapłaty.

Obowiązki biura informacji gospodarczej w zakresie ograniczenia przetwarzania danych osobowych określa art. 21a ust. 3 UdostInfoGospU, tj. biuro wstrzymuje ujawnianie informacji gospodarczych objętych sprzeciwem na okres do 30 dni, w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że dotyczą one zobowiązania, które nie istnieje lub wygasło, a w pozostałych przypadkach biuro może wstrzymać ujawnianie informacji gospodarczych objętych sprzeciwem na okres konieczny do rozpatrzenia sprzeciwu nie dłuższy niż 30 dni.

Natomiast do przetwarzania danych osobowych przez wierzycieli w związku z przekazaniem do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczych o dłużniku będącym osobą fizyczną nie stosuje się przepisu art. 21 ust. 1 RODO.

Ważne

Administrator danych zapewnia odpowiednie środki służące ochronie interesu lub podstawowych praw i wolności osoby, której dane dotyczą.

Dodajmy, że w ustawie z 6.3.2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2018 r. poz. 647 ze zm.) uchylono art. 50, zgodnie z którym, poza wyjątkami, do jawnych danych i informacji udostępnianych przez CEIDG nie stosowało się przepisów ustawy z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.).

Zmiany w zakresie dokumentów w postępowaniu sądowoadministracyjnym

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 934 opublikowano ustawę z 12.4.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).
Zmiany wprowadzono przede wszystkim w ustawie z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.; dalej: AdminU), i można je podzielić na kilka grup.
Po pierwsze, pismo w postępowaniu sądowym (pismo strony) będzie obejmowało wnioski i oświadczenia stron – także składane poza rozprawą (art. 45 AdminU).
Po drugie, zgodnie z art. 46 § 2 AdminU, pismo strony będzie musiało zawierać też, w przypadku, gdy jest pierwszym pismem w sprawie:

W przypadku dalszych pism procesowych pismo będzie musiało zawierać sygnaturę akt.
Przed zmianą, gdy pismo strony było pierwszym pismem w sprawie, musiało zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku – adresu do doręczeń, lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sprawy, pisma zaś dalsze – sygnaturę akt.

Ważne

Z przepisów przejściowych wynika, że (art. 5 nowelizacji) do postępowań prowadzonych na podstawie przepisów AdminU, wszczętych i niezakończonych przed 31.5.2019 r., stosuje się przepisy sprzed zmiany, z tym że:

  • w postępowaniach tych strona może dokonać wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wykorzystywanego przez sąd do obsługi doręczeń oraz ich doręczania przez sąd za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
  • do pierwszego pisma wniesionego przez stronę w danej sprawie po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepis art. 46 § 2 AdminU, w nowym brzmieniu.

Natomiast zgodnie z art. 6 nowelizacji, uwierzytelnienie strony w systemie teleinformatycznym, w brzmieniu nadanym nowelizacją, do czasu przyłączenia tego systemu do węzła krajowego identyfikacji elektronicznej wymaga użycia profilu zaufanego albo danych weryfikowanych za pomocą kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego.

Po trzecie, zamiast oryginału dokumentu strona będzie mogła złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona, poza notariuszem albo występującym w sprawie pełnomocnikiem strony adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym, doradcą podatkowym , także radcą Prokuratorii Generalnej RP. Takie poświadczenie zgodności z oryginałem ma charakter dokumentu urzędowego (art. 48 § 3 i 4 AdminU).

Po czwarte, zmieniono treść art. 54 § 2 AdminU, który w nowym brzmieniu stanowi, że organ, który wydał zaskarżony akt, przekazuje skargę sądowi administracyjnemu wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, dodano, że w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Skargę wniesioną za pośrednictwem konsula minister spraw zagranicznych (MSZ) przekazuje sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, także w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie 60 dni od dnia jej otrzymania przez konsula. Co ważne, Prezydent RP otrzymał delegację ustawową do wydania rozporządzeń określających szczegółowy sposób oraz szczegółowe warunki przekazywania skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę do sądu przez dany organ oraz MSZ przekazującego skargę wniesioną za pośrednictwem konsula. Wydając rozporządzenie Prezydent RP uwzględni formę lub postać, w której została wniesiona skarga, postać akt sprawy, której dotyczy skarga, oraz potrzebę zachowania jednolitego standardu i bezpieczeństwa przekazywanych akt sprawy, skargi i odpowiedzi na skargę (art. 54 § 5 i 6 AdminU).

Ważne

Organ administracji, który m.in. wydał zaskarżony akt (art. 54 § 1 AdminU), dostosuje system elektronicznego zarządzania dokumentacją w rozumieniu przepisów o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, do szczegółowego sposobu oraz szczegółowych warunków przekazywania akt sprawy, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 54 § 5 AdminU, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli do 31.5.2020 r. Do czasu dostosowania systemu organ przekazuje akta sprawy do sądu w sposób przewidziany dla akt prowadzonych w postaci papierowej. Przepisy te stosuje się odpowiednio do przekazywania przez MSZ akt sprawy, której dotyczy skarga wniesiona za pośrednictwem konsula (art. 7 nowelizacji).

Po piąte, zmieniono przepisy wprowadzając możliwości nadawania dokumentom formy elektronicznej, i tak:

Po szóste, zgodnie z art. 286 § 1 AdminU, po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu pierwszej instancji kończącego postępowanie akta administracyjne sprawy zwraca się organowi administracji publicznej, załączając odpis orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności; zarządzenie o zwrocie akt może wydać referendarz sądowy. Dodano jednak § 1a, zgodnie z którym przepisu powyższego nie stosuje się, jeżeli akta administracyjne sprawy są prowadzone w postaci elektronicznej. Organowi administracji publicznej doręcza się odpis orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności. W konsekwencji, zgodnie z § 2 termin do załatwienia sprawy przez organ administracji określony w przepisach prawa lub wyznaczony przez sąd liczy się od dnia doręczenia organowi akt albo, w przypadku powyższym – odpisu orzeczenia.

Program Kolej Plus skierowany do konsultacji

Projektowane zmiany wprowadzają mechanizmy prawne, które m.in.:

[Źródło: Ministerstwo Infrastruktury]

Ochrona danych osobowych w pomocy społecznej – zmiany

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 730 opublikowano ustawę z 21.2.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).


1. Pomoc społeczna

W ustawie z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.; dalej: PomSpołU) dodano ust. 7 do art. 25, zgodnie z którym podmioty uprawnione, którym zlecono realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, a w przypadku wykonywania zleconego zadania poprzez jednostki organizacyjne pomocy społecznej – te jednostki, są administratorami danych osobowych przetwarzanych w celu udzielania świadczeń z pomocy społecznej przez te podmioty i jednostki.

Z art. 100 ust. 1 PomSpołU wynika, że w postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. W szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia. Natomiast od 4.5.2019 r., podmioty i osoby realizujące zadania w zakresie pomocy społecznej określone w ustawie przetwarzają dane osobowe osób, do których stosuje się ustawę, oraz członków ich rodzin w zakresie i celu niezbędnych do realizacji zadań wynikających z PomSpołU (art. 100 ust. 2 PomSpołU).

Zgodnie z dodanymi do art. 100 PomSpołU przepisami ust. 3–7, zgodnie z którymi w związku z przetwarzaniem danych osobowych w celu udzielenia świadczeń, o których mowa w art. 106 ust. 2 PomSpołU (chodzi o świadczenia pieniężne z pomocy społecznej), oraz w celu świadczenia usług w ośrodkach wsparcia, rodzinnych domach pomocy, mieszkaniach chronionych i domach pomocy społecznej, wykonanie obowiązku informacyjnego, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 RODO następuje przez zamieszczenie informacji, o których mowa w tych przepisach, w widocznym miejscu w budynku, w którym udzielane są świadczenia lub świadczone usługi. Administrator danych informuje o ograniczeniach określonych w art. 13 ust. 1 i 2 RODO najpóźniej przy pierwszej czynności skierowanej do osoby, której dane dotyczą.

Ważne
Jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 110 ust. 1, art. 111, art. 112 ust. 1, 2 i 8 oraz art. 113 ust. 1 i 3 PomSpołU (tj. m.in. OPS, OPS z ośrodkami wsparcia, powiatowe centrum pomocy społecznej, regionalne ośrodki pomocy społecznej), realizujące zadania w zakresie pomocy społecznej określone w PomSpołU są administratorami danych osobowych przetwarzanych w celu przyznawania i udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Ponadto, podmioty i osoby realizujące zadania w zakresie pomocy społecznej określone w PomSpołU mają obowiązek zachować w tajemnicy wszelkie informacje i dane, które uzyskały przy wykonywaniu tych zadań.

Zabezpieczenia stosowane przez administratora danych w celu ochrony danych osobowych polegają co najmniej na:

Dodano też przepisy dotyczące przetwarzania danych osobowych podczas realizacji Programu Operacyjnego w ramach Europejskiego Programu Wsparcia Najbardziej Potrzebującym. Z nowego art. 134m PomSpołU wynika, że organizacje partnerskie oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) przetwarzają dane osobowe osób korzystających z pomocy określonej w Programie Operacyjnym obejmujące:

Wypełnienie obowiązków informacyjnych określonych w przepisach o ochronie danych osobowych, w toku udzielania pomocy określonej w Programie Operacyjnym, następuje przez udostępnienie informacji o przetwarzaniu danych osobowych w przypadku:

Podobnie jak w przypadku jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, tak i w tym przypadku zabezpieczenia stosowane przez administratora danych w celu ochrony danych osobowych polegają co najmniej na dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób posiadających pisemne upoważnienie wy-dane przez administratora danych, a także na pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w tajemnicy. Natomiast podmioty i osoby realizujące zadania określone w Programie Operacyjnym obowiązane są do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji i danych, które uzyskały przy realizacji zadań.


2. Zatrudnienie socjalne

W ustawie z 13.6.2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 217 ze zm.; dalej: ZatrSocjU) dodano art. 8b, który dotyczy przetwarzania danych przez centrum integracji społecznej (CIS). CIS przetwarza dane osobowe:

  1. uczestników obejmujące imię i nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, dane adresowe, stan cywilny, wykształcenie, doświadczenie lub kwalifikacje zawodowe, pochodzenie etniczne, stan zdrowia, nałogi, skazania, orzeczenia o ukaraniu, a także inne orzeczenia wydane w postępowaniu sądowym lub administracyjnym,
  2. członków rodziny lub przedstawiciela ustawowego uczestnika obejmujące imię i nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, dane adresowe
    – w zakresie niezbędnym do realizacji usług określonych w art. 3 ust. 1 ZatrSocjU, które obejmują:
    • kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu;
    • nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższanie kwalifikacji zawodowych;
    • naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą;
    • uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

W związku z przetwarzaniem danych osobowych w celu realizacji usług przez CIS wykonanie obowiązku informacyjnego z art. 13 ust. 1 i 2 RODO następuje przez umieszczenie informacji, o których mowa w tych przepisach w widocznym miejscu w budynku, w którym realizowane są usługi. O ograniczeniu wynikającym tych przepisów administrator danych informuje osobę, której dane dotyczą, najpóźniej przy pierwszej czynności skierowanej do tej osoby.

Ważne
Zabezpieczenia stosowane przez administratora danych w celu ochrony danych osobowych polegają co najmniej na dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób posiadających pisemne upoważnienie wy-dane przez administratora danych, a także pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w tajemnicy. Dane osobowe przechowuje się przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zakończono realizację usług na rzecz osób, których dane dotyczą. Natomiast CIS i osoby realizujące wymienione wyżej usługi obowiązane są do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji i danych, które uzyskały przy realizacji tych usług.

Podobne uregulowania zawiera dodany art. 18f ZatrSocjU, który dotyczy klubów integracji społecznej.

Ustawa rozszerzająca zakres świadczenia wychowawczego z Programu 500+

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 924 opublikowano ustawę z 26.4.2019 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw.

Z informacji na stronie Prezydenta RP dotyczących tej nowelizacji wynika, że ma ona na celu objęcie świadczeniem wychowawczym wszystkie dzieci do 18. roku życia. W związku z tym uchylono szereg rozwiązań związanych z ustalaniem uprawnienia do świadczenia na pierwsze dziecko, dotyczących kryterium dochodowego uprawniającego do tego świadczenia, przepisów, które bezpośrednio odnoszą się do dochodu (np. katalog dochodów, utrata i uzyskanie dochodu), jak i pośrednio związanych z uzależnieniem przyznania świadczenia wychowawczego od dochodu (np. określenia dotyczące niepełnosprawności).

Nowelizacja wprowadza również rozwiązania uprawniające do uzyskania świadczenia wychowawczego na dzieci przebywające w domach pomocy społecznej. Ponadto ustawa rozszerza katalog uprawnionych do dodatku w wysokości świadczenia wychowawczego poprzez nowelizację ustawy z 9.9.2011 r. o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 998 ze zm.), która dotyczy dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu interwencyjnego, typu specjalistyczno-terapeutycznego, regionalnych placówkach opiekuńczo–terapeutycznych i interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. Dodatek przeznacza się w szczególności na rozwój zainteresowań oraz zwiększanie szans edukacyjnych i rozwojowych dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Dodatki w wysokości świadczenia wychowawczego wraz kosztami ich obsługi będą finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa.

Ustawa zawiera ponadto rozwiązania dotyczące:

Wprowadzono też zmianę w wysokości dotacji otrzymywanej przez organy właściwe na koszty obsługi zadania z 1,5% otrzymanej dotacji na świadczenie wychowawcze na 0,85% otrzymanej dotacji na świadczenie wychowawcze.

Parlament Europejski opowiedział się za zniesieniem zmiany czasu

Propozycja zniesienia obowiązującego na terenie UE obowiązku dokonywania sezonowej zmiany czasu w ciągu roku kalendarzowego, pojawiała się na forum europejskim od wielu lat. Mimo licznych prób i inicjatyw obywatelskich nie udało się przegłosować zniesienia obowiązku zmiany czasu. Przełom nastąpił 26.3.2019 r., kiedy to Parlament Europejski uchwalił rezolucję ustawodawczą w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zniesienia sezonowych zmian czasu i uchylenia dyrektywy 2000/84/WE, w której jasno opowiedział się za zmianami w tej materii.

Czas letni i zimowy

W obecnie obowiązującym stanie prawnym, obowiązek dokonywania sezonowej zmiany czasu nakłada m.in. dyrektywa 2000/84/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 19.1.2001 r. w sprawie ustaleń dotyczących czasu letniego (Dz.Urz. UE L Nr 31, s. 21). Zgodnie z jej przepisami w ostatnią niedzielę marca o godz. 1:00 czasu uniwersalnego (GMT) należy przesunąć wskazówki zegara o godzinę do przodu. Jest to początek czasu letniego. Początek czasu zimowego następuje w ostatnią niedzielę października, kiedy to o godz. 1:00 czasu uniwersalnego należy cofnąć wskazówkę zegara o godzinę.

W Polsce formalnie obowiązek dokonywania okresowej zmiany czasu, nakłada obecnie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2017–2021 z 3.11.2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1833). Z rozporządzenia wynika, że w 2019 r. zmiany czasu należy dokonać 31 marca oraz 27 października. Rozporządzenia tego typu są cyklicznie wydawane przez Prezesa Rady Ministrów, na podstawie art. 3 ustawy z 10.12.2003 r. o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2004 r. poz. 144)

Ostatnia zmiana czasu w 2021 r.

Komisja Europejska zaproponowała zniesienie zmiany czasu, na co Parlament Europejski we wspomnianej rezolucji wyraził zgodę. Pierwotna wersja projektu zakładała wprowadzenie zmian już od 2019 r. jednak posłowie zadecydowali, że zniesienie obowiązku sezonowej zmiany czasu nastąpi w 2021 r.

Parlament Europejski opowiada się za możliwością wyboru przez państwa UE strefy czasowej, w której zechcą funkcjonować. Państwa, które zdecydują się na pozostanie przy czasie letnim, dokonają ostatecznej zmiany czasu w ostatnią niedzielę marca 2021 r., natomiast te, które zdecyduję się pozostać przy czasie zimowym, zmienią czas po raz ostatni w ostatnią niedzielę października 2021 r. Jeżeli jednak członkowie Komisji Europejskiej uznają, że przeprowadzane zmiany mogłyby poważnie utrudnić funkcjonowanie jednolitego rynku, będą mogli przedłożyć wniosek przesunięcie terminu stosowania dyrektywy o maksymalnie 12 miesięcy.

Przyjęty tekst i stanowisko Parlamentu Europejskiej będą negocjowane z ministrami UE, w celu nadania przepisom ostatecznego kształtu.

Do 31 maja informacja o zarobkach osób na świadczeniu przedemerytalnym ma być w ZUS

Podmiot zatrudniający to pracodawca, zleceniodawca oraz inny płatnik składek, a w przypadku osoby pełniącej służbę – właściwa jednostka organizacyjna. Na nim spoczywa obowiązek przekazania informacji po zakończeniu roku rozliczeniowego, w terminie do dnia 31 maja następnego roku, o wysokości przychodu uzyskanego przez zatrudnioną u niego osobę pobierającą świadczenie (zasiłek) przedemerytalny w roku rozliczeniowym, z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w kolejnych miesiącach tego roku. Rok rozliczeniowy to okres od 1 marca danego roku do końca lutego następnego roku.

Nie ma oficjalnego formularza ani pomocniczego wzoru zawiadomienia. Na podstawie przepisów przyjmuje się, że powinno ono zawierać:

Podmiot zatrudniający ustala roczne przychody z pracy zarobkowej osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne jako przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Uwzględnia także kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, i kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Pisemne ostrzeżenie z KAS dla przedsiębiorców

Na stronie ministerstwa zamieszczono informacje o Programie Ostrzegania Przedsiębiorców (POP). Program stanowi nowe rozwiązania Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) służące ochronie interesów uczciwie działających podmiotów.