Badania okresowe w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego – wyjaśnienia PIP

Od 16.5.2022 r., tj. z dniem ogłoszenia rozporządzenia Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1027), został odwołany na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Jednocześnie, w okresie od 16.5.2022 r. do odwołania, na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1028,) został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej.

Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce nie zmieniło sytuacji w zakresie aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących pracowników. Większość uregulowań związanych z narażeniem na wirusa Sars-Cov-2, wynikających z z ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) obowiązuje zarówno w czasie ogłoszenia stanu epidemii, jak i stanu zagrożenia epidemicznego.

Dotyczy to m.in.:

Powyższe przepisy stosuje się w okresie obowiązywania stanu epidemii albo stanu zagrożenia epidemicznego. Dopiero w przypadku odwołania obu stanów pracodawca powinien podjąć działania określone w wyżej wymienionej ustawie, skutkujące koniecznością wykonania zawieszonych obowiązków w terminach przewidzianych w tym przepisie.

Źródło: Komunikat PIP z 19.5.2022 r. https://www.pip.gov.pl/pl/rzecznik-prasowy/komunikaty-biezace/137632,badania-okresowe-trakcie-stanu-zagrozenia-epidemicznego.html

Udostępnienie samochodu służbowego pracownikowi do celów prywatnych

Udzielając odpowiedzi na pytanie należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, jakie jest znaczenie i zastosowanie regulacji art. 12 ust. 2a-2c PDOFizU. Wprowadzone z początkiem 2015 r., zmodyfikowane od 2022 r., przepisy nie wskazują kiedy, w jakich okolicznościach pracownik uzyskuje przychód z tytułu nieodpłatnego czy częściowo odpłatnego korzystania z samochodu służbowego na potrzeby prywatne, a jedynie w jakiej kwocie wyznaczany jest przychód pracownika z tego tytułu. Ponad wszelką wątpliwość regulacje takie nie mogę być też odczytywane jako przepisy normujące zasady, które należy stosować udostępniając pracownikom samochód służbowy dla celów prywatnych. Nie może być również mowy o tym, że ustawodawca podatkowy w jakikolwiek sposób nakłada na pracodawcę obowiązek umożliwiania wykorzystywania przez pracowników do celów prywatnych powierzonych im samochodów służbowych.

Jednym słowem, pracodawca, który oddaje pracownikowi do używania służbowego samochód może dodatkowo podjąć decyzję, w szczególności, o tym, że:

Oczywiście, decyzja o skorzystaniu z udzielonej przez pracodawcę, możliwości używania samochodów służbowego do celów prywatnych, zależy do pracownika, który powinien znać warunki i jednoznacznie zakomunikować pracodawcy, że na nie przystaje (np. w drodze umowy, porozumienia, oświadczenia etc.).

Jednym słowem, nic nie stoi na przeszkodzie temu aby pracodawca umówił się z pracownikami, że ci będą mogli wykorzystywać do celów prywatnych udostępnione im samochody służbowe, płacąc w zamian za to ustalone przez strony wynagrodzenie.

Z uwagi na charakter świadczenia, a także szczególne regulacje PDOFizU zawarte w art. 12 ust. 2a-2c, warto wyjaśnić jaki jest wpływ takich przepisów na sytuację stron.

Na początku należy zbadać czy wynagrodzenie płacone przez pracowników za korzystanie z samochodów służbowych na potrzeby prywatne jest równe, wyższe, czy niższe od przychodu jaki ci uzyskaliby nieodpłatnie używając pojazdów do celów prywatnych.

Gdyby okazało się, że płacona kwota jest niższa niż wartość przychodu „przypisana” przez ustawodawcę do pojazdu (z uwzględnieniem ilości dni w miesiącu, w którym ten był używany dla celów prywatnych), wówczas pracownikowi należałoby doliczyć przychód z tytułu uzyskanego częściowo odpłatnego świadczenia. Kwota przychodu byłaby wówczas identyfikowana poprzez różnicę miedzy kwotą normatywną, a płaconą przez niego ceną.

Jeżeli, tak jak to zostało wskazane w pytaniu, wartość wynagrodzenia należnego pracodawcy oddającemu pojazd w używanie przekracza kwotę zryczałtowanego przychodu pracownika ustalonego w PDOFizU, limit ustawowy nie ma żadnego znaczenia dla implikacji podatkowych zarówno po stronie pracodawcy jak i pracownika.

U pracownika nie występuje wówczas przychód z nieodpłatnego ani częściowo odpłatnego świadczenia. Jeżeli chodzi o pracodawcę, to przyznając pracownikowi prawo do odpłatnego korzystania z samochodu służbowego dla celów prywatnych, w każdym przypadku musi potraktować taką czynność jako odpłatne świadczenie usług.

To oznacza, że pracodawca zobowiązany jest nie tylko rozpoznać u siebie z tego tytułu przychód podatkowy, ale również podstawę opodatkowania i obowiązek podatkowy w VAT.

Jeżeli cena płacona przez pracownika jest równa lub wyższa niż kwota określona przez pracodawcę jako przychód, który ten uzyskałby gdyby korzystał z pojazdu nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, wówczas, moim zdaniem, przychodem i podstawą opodatkowana w VAT pracodawcy jest ustalona przez strony cena (pomniejszona o VAT).

Gdyby wartość wynagrodzenia była niższa niż kwota ustalona przez prawodawcę, wówczas istnieje pewne ryzyko, że organ uzna za uzasadnione podwyższenie przychodu i podstawy opodatkowania w VAT do wartości określonych w art. 12 ust. 2a-2c PDOFizU. Co prawda muszę przyznać, że w praktyce nie spotkam się z taką wykładnią zbyt często, jednak uważam, iż istnieje pewne niebezpieczeństwo pojawienia się interpretacji, wg której swoistą wartość rynkową świadczenia polegającego na oddaniu pracownikowi samochodu służbowego dla celów prywatnych są kwoty określone w, lub na podstawie, art. 12 ust. 2a-2c PDOFizU.

Bez wątpienia zatem, jeżeli pracodawca decyduje się na wprowadzenie odpłatności za korzystanie przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych, jest najbezpieczniej, ale i najwygodniej z punktu widzenia obowiązków płatniczych pracodawcy (nie wystąpią), jeśli takie wynagrodzenie jest nie niższe niż normatywnie ustalona kwota przychodu pracownika, jaka wystąpiłaby po jego stronie gdyby korzystał z tego pojazdu nieodpłatnie.

Odliczenie VAT z faktury za ładowanie samochodów elektrycznych

Opis sytuacji: Posiadamy na terenie siedziby stacje ładujące samochody elektryczne, z których korzystamy podczas ładowania samochodów służbowych. Co miesiąc otrzymujemy fakturę od podmiotu niemieckiego posiadającego NIP z DE oraz PL, który wykazuje na fakturze. Faktura jest za ładowanie i składa się z pozycji:

 

Na początku zwróćmy uwagę na to, że zgodnie z art. 2 pkt 6 VATU), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Dlatego też sprzedaż energii elektrycznej stanowi dla potrzeb VAT dostawę towarów, czyli w myśl art. 7 ust. 1 VATU przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel.

Z kolei w odniesieniu do tego czy ładowanie samochodów elektrycznych stanowi dostawę towarów czy też świadczenie usług trwają obecnie spory między organami podatkowymi a podatnikami. Obydwie strony zgadzają się jedynie co do tego, że jest to świadczenie o charakterze kompleksowym. Organy podatkowe uznają, że skoro energia elektryczna jest uznawana dla potrzeb opodatkowania VAT za towar, to ładowanie samochodów elektrycznych jest dostawą towarów.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4.1.2022 r., 0114-KDIP4-3.4012.678.2021.1.DS, wskazano, że: „czynność ładowania samochodów elektrycznych stanowi świadczenie o charakterze złożonym, kwalifikowanym jako dostawa towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, a nie jako świadczenie usługi, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT”.

Natomiast niektórzy podatnicy uważają, że ładowanie samochodów elektrycznych to usługa w rozumieniu art. 8 ust. 1 VATU. Powołują się przy tym na regulację art. 3 ust. 2 ElektromobPalAltU, który wskazuje, że dostawca świadczy usługę ładowania, która obejmuje:

a) ładowanie,

b) zapewnienie możliwości korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym na potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego, autoryzacji sesji ładowania, prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania, udostępnienia informacji o sesji ładowania użytkownikowi, naliczania i pobierania płatności, wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji.

 

Opisany spór ma istotne znaczenie dla podmiotów ładujących swoje samochody elektryczne, ponieważ wiąże się z tym czy i jaką stawką VAT opodatkowane będzie to ładowanie, w szczególności gdy operatorem stacji ładowania będzie podmiot zagraniczny. Gdyby ładowanie było usługą, to zakładając, że nie są to usługi związane z nieruchomościami, podmiot zagraniczny powinien wystawić fakturę bez VAT, a polski podatnik – nabywca wykazać import usług (art. 2 pkt 9 i art. 17 ust. 1 pkt 4 VATU). Natomiast uznanie ładowania za dostawę energii elektrycznej skutkuje opodatkowaniem jej polskim VAT.

W opisanej przez Państwa sytuacji zaskakujące jest fakturowanie odrębnych świadczeń – opłaty abonamentowej jako usługi do rozliczenia przez nabywcę oraz energii elektrycznej ze stawką krajową. Właściwsze wydaje się uznanie obydwu świadczeń za elementy jednego kompleksowej świadczenia.

Niemniej jednak, jako bezpieczne rozwiązanie sugeruję rozliczenie transakcji analogicznie do sposobu w jaki dokonał tego dostawca. Oznacza to rozpoznanie importu usług, oczywiście z prawem do odliczenia, jeśli Państwu przysługuje, oraz krajowego nabycia towaru (energii elektrycznej).

Nowe usługi na Platformie Elektronicznego Fakturowania

Dzięki dodatkowym funkcjom przedsiębiorcy będą mogli łatwiej wystawić fakturę za dostawy usług masowych m.in. energii elektrycznej czy telekomunikacyjnych.

Rozbudowany standard faktury, umożliwi uwzględnienie dodatkowych metod kalkulacji VAT – zgodnie z wymaganiami ustawy o podatku od towarów i usług.

Nowa e-usługa pozwoli również na wystawienie noty korygującej i przesłanie reakcji biznesowej na otrzymany dokument np. jego akceptacji bądź odrzucenia.

Zmodyfikowany i rozbudowany został również standard faktury korygującej, a cały system uzupełniono o moduł do faktoringu. Nowością jest także możliwość pobrania danych odbiorcy z centralnej książki adresowej.

Platforma Elektronicznego Fakturowania działa od 1.4.2019 r. Dzięki niej przedsiębiorcy mogą wystawiać wobec administracji publicznej elektroniczne dokumenty obsługujące proces realizacji zamówienia publicznego.

Więcej informacji na temat faktur elektronicznych, platformy oraz e-fakturowania w zamówieniach publicznych znajdziesz na stronie efaktura.gov.pl.

 

Źródło: Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Stan epidemii zmieniono na stan zagrożenia epidemicznego

W dniu 13.5.2022 r. na stronie RCL ogłoszono rozporządzenie Rady Ministrów z 13.5.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2022 r. poz. 1025).

Zgodnie z § 1 tej regulacji w rozporządzeniu Rady Ministrów z 25.3.2022 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 679 i 928) wprowadza się następujące zmiany:

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 16.5.2022 r.

Oznacza to, że obecnie obszarem, na którym wystąpił stan zagrożenia epidemicznego wywołany zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z uzasadnienia do tego rozporządzenia, przedmiotowe zmiany są determinowane sytuacją epidemiczną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz mają zapewnić spójność zmienianego rozporządzenia z rozporządzeniami Ministra Zdrowia wydawanymi na podstawie upoważnień ustawowych zamieszczonych w art. 46 ust. 2 i 4 ZapobChoróbU, dotyczącymi odwołania stanu epidemii i wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dniem 16.5.2022 r.

Jeśli chodzi o rozporządzenia Ministra Zdrowia w tym zakresie, to na stronie RCL w dniu 16.5.2022 r. ogłoszono je dwa, czyli:

Zgodnie z § 1 odwołuje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Natomiast według § 2 traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia 20.3.2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2022 r. poz. 340).

Jak wynika z uzasadnienia do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii „Biorąc pod uwagę poprawę stanu epidemiologicznego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej skutkującą zmniejszeniem gwałtownego rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS-CoV-2, co przyczyniło się również do zmniejszenia liczby osób hospitalizowanych, za zasadne uznaje się zniesienie stanu epidemii. Powyższa sytuacja pozwala na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 16.5.2022 r. zastąpić ogłoszony stan epidemii stanem zagrożenia epidemicznego”.

Stosownie do § 1 w okresie od 16.5.2022 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

Według § 2 ust. 1 obowiązkowi szczepień przeciwko COVID-19 podlegają:

Zgodnie z § 2 ust. 2 osoby objęte obowiązkiem szczepień przeciwko COVID-19 są obowiązane posiadać ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID w rozumieniu art. 2 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 z dnia 14.6.2021 r. w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19 (Dz. Urz. UE L 211 z 15.06.2021, str. 1, z późn. zm.2)).

Stosownie do § 2 ust. 3 i 4 obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 stosuje się do osób, które nie mają przeciwwskazań do szczepienia w zakresie stanu ich zdrowia. Przy czym obowiązek ten nie dotyczy osób, które wykonują test antygenowy lub molekularny w kierunku Sars-CoV-2 każdorazowo, nie później jednak niż w ciągu 48 godzin od momentu rozpoczęcia pracy, nauki, czynności zawodowych lub fachowych.

W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego wskazano, ponadto że „Mając zatem na uwadze, że szczepienia ochronne są skuteczną metodą zapobiegania zachorowaniom na choroby zakaźne, zarówno w wymiarze zapobiegania zachorowaniom u osoby poddanej szczepieniom ochronnym (prewencji indywidualnej), jak również kształtowania odporności całej populacji na zachorowania (prewencji zbiorowej), proponowana regulacja kontynuuje obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 nałożony dotychczas oraz zawiera regulację dotyczącą posiadania przez te osoby ważnego unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. Powyższy obowiązek stosuje się do osób, w stosunku do których nie występują przeciwwskazania zdrowotne do szczepienia. Natomiast w przypadku nieposiadania przez wyżej wskazane osoby ważnego unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, są one obowiązane wykonać test antygenowy lub molekularny w kierunku Sars-CoV-2 każdorazowo, nie później jednak niż w ciągu 48 godzin od momentu rozpoczęcia pracy, nauki, czynności zawodowych lub fachowych. Należy jednak zaznaczyć, że testy te nie będą finansowane ze środków publicznych”.

Wyznaczono organ właściwy do obsługi sprawozdań finansowych podatników CIT

W Dz.U. z 2022 r. pod poz. 986 opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów z 9.5.2022 r. w sprawie wyznaczenia organu Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie przyjmowania i obsługi oraz udostępniania sprawozdań finansowych podatników podatku dochodowego od osób prawnych.

Jak wynika z art. 27 ust. 2 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1036 ze zm.; dalej: PDOPrU) w brzmieniu obowiązującym od 1.1.2022 r., podatnicy tego podatku mający obowiązek sporządzić sprawozdanie finansowe przekazują, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej (Szefowi KAS) sprawozdanie finansowe i inne dokumenty wymienione w tym przepisie w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie finansowe sporządza się w postaci elektronicznej odpowiadającej przewidzianym wymaganiom technicznym. Obowiązek przekazania sprawozdania z badania nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe nie są objęte obowiązkiem badania.

Sprawozdania finansowe Szef KAS udostępnia naczelnikom urzędów skarbowych, naczelnikom urzędów celno-skarbowych, dyrektorom izb administracji skarbowej oraz ministrowi finansów (art. 27 ust. 2b PDOPrU).

Zgodnie z dodanym z dniem 1.1.2022 r. ust. 4d do art. 27 PDOPrU, minister finansów może, w drodze rozporządzenia, wyznaczyć organ KAS do wykonywania zadań Szefa KAS w zakresie przyjmowania i obsługi sprawozdań finansowych oraz czynności z art. 27 ust. 2b PDOPrU, w celu zapewnienia sprawnej i skutecznej realizacji spraw, a także usprawnienia obsługi podmiotów obowiązanych do przekazywania sprawozdań finansowych.

3 miesiące na złożenie wniosku o świadczenie postojowe

Do 16.8.2022 r. można złożyć do ZUS wnioski o świadczenie postojowe na podstawie art. 15zq, art. 15zs1-15zs4 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.): RSP-D, RSP-DK, RSP-DB, RSP-DD, RSP-DD6, RSP-C, RSP-CZ, RSP-CK, RSP-CD6.

Natomiast wnioski o świadczenie postojowe lub ponowne świadczenie postojowe (RSP-DD7) przyznawane na podstawie § 4 rozporządzenia RM z 26.2.2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (Dz.U. z 2021 r. poz. 371 ze zm.), należy złożyć do 23.7.2022 r.

Wnioski o świadczenie postojowe można złożyć tylko elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, także za pośrednictwem strony gov.pl.

Źródło: zus.pl

Diety za podróże służbowe pójdą w górę

Komentowana zmiana obejmuje skierowany do konsultacji społecznych 11.5.2022 r. projekt rozporządzenia MRiPS zmieniającego rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 77⁵ § 2 KP. Zgodnie z tym przepisem to minister odpowiedzialny za resort pracy w ramach rozporządzenia określa między innymi wysokość należności przysługujących pracownikowi, zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju. Najważniejsze to określenie wysokości diety za podróż służbową zarówno w Polsce jak i za granicą (w tym przypadku również walutę).

Obecnie wysokość i warunki ustalania należności za podróże służbowe dla pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej reguluje rozporządzenie MPiPS z 29.1.2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Od prawie 10 lat wysokość obowiązującej diety wynosi za każdy dzień 30 zł. Przez cały ten okres nie była ona zmieniona.

Wysokość diety za podróże służbowe odnosi się przede wszystkim do pracowników sfery budżetowej (państwowej i samorządowej), ale również żołnierzy, funkcjonariuszy oraz pracowników zatrudnionych u innych pracodawców w sektorze prywatnym.

Zgodnie z przepisami pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą ustalać we własnym zakresie warunki wypłacania pracownikom należności z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju i poza jego granicami w drodze postanowień układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub umowy o pracę (art. 77⁵ § 3 KP). Obowiązujące u danego pracodawcy regulacje mogą przewidywać inne warunki zwrotu należności za podróże służbowe, niż wynikające z przepisów mających zastosowanie do wypłacania należności za podróże służbowe pracowników sfery budżetowej, z tym jednak, że nie mogą one ustalać diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza jego granicami w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona dla pracownika sfery budżetowej, w praktyce to oznacza, że zarówno w sektorze państwowym (tu stosujemy wprost rozporządzenie i jest to 30 zł) jak i sektorze prywatnym minimalna dieta wynosi obecnie 30 zł za każdą dobę w podróży służbowej.

Wysokości diety z tytułu podróży służbowej a zwolnienia podatkowe

Zmiana wysokości diety z tytułu podróży służbowej wiąże się także ze zwolnieniami podatkowymi. W świetle bowiem przepisów odrębnych, diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika:

do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Do wysokości należności określonych przepisami rozporządzenia MPiPS odwołują się także inne zwolnienia od podatku dochodowego, w tym:

Ponadto, koszty uzyskania przychodów stanowią wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących, w części nieprzekraczającej wysokości diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra (art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Resort pracy wskazuje, że przy obliczeniu wysokości diety uwzględniono średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w latach 2013–2021, a także prognozowaną inflację na 2022 rok. O zmianę wysokości diety apelowali przedstawiciele pracodawców i strony społecznej. W projekcie rozporządzenia podwyższono stawkę diety z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju o 8 zł, tj. do 38 zł.

Wysokość diety na podróże służbowe a inne świadczenia

Wysokość diety na podróże służbowe wpływa również na inne świadczenia:

1. ryczał na pokrycie kosztów dojazdu środkami komunikacji miejscowej wyniesie po podwyżce 7,60 zł – obecnie wynosi 6 zł;
2. ryczał za nocleg wynosić będzie 57 zł po podwyżce – obecnie wynosi 45 zł;
3. zwrot udokumentowanych kosztów noclegu będzie następował w wysokości stwierdzonej rachunkiem, jednak nie większej za jedną dobę hotelową niż dwudziestokrotność stawki diety, maksymalnie do kwoty 760 zł – obecnie wynosi maksymalnie 600 zł.

Od kiedy nowe przepisy?

Zgodnie z zaprezentowanym projektem rozporządzenie wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia. Projekt nie przewiduje przepisów przejściowych co oznacza, że nowe stawki będą obowiązywały już w kolejnym miesiącu licząc miesiąc ogłoszenia w Dz.U.

Kolejne preferencje podatkowe w zakresie pomocy dla obywateli Ukrainy

Ustawa z 8.4.2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 830) weszła w życie 15.4.2022 r., przy czym z mocą obowiązującą od 24.2.2022 r. Wprowadza ona m.in. zmiany w PDOFizU w zakresie: pomniejszenia podstawy opodatkowania o wartość dokonanych darowizn oraz procedur uzyskania polskiej rezydencji podatkowej przez obywateli Ukrainy.

Dodatkowe preferencje w odliczaniu darowizn

W PDOFizU dodano w art. 52zf ust. 3, co umożliwia podatnikom odliczenie od podstawy opodatkowania wartości darowizny rzeczy lub praw majątkowych również w przypadku, gdy koszty wytworzenia lub cena nabycia tych rzeczy lub praw majątkowych zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. A zatem podatnicy zyskali prawo do dodatkowej preferencji polegającej na odliczeniu od dochodu wartości darowizny przekazanej na rzecz organizacji pozarządowych, której koszt wytworzenia lub cenę nabycia zaliczyli już do kosztów podatkowych. Wprowadzona regulacja ma zastosowanie do darowizn przekazanych w okresie od 24.2.2022 r. do 31.12.2022 r.

Polska rezydencja podatkowa dla Ukraińców

W PDOFizU dodano art. 52zj, który ma na celu umożliwienie Ukraińcom, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na Ukrainie, złożenie oświadczenia o przeniesieniu swojego ośrodka interesów życiowych do Polski i uzyskanie statusu polskiego rezydenta podatkowego od pierwszego dnia przyjazdu do Polski.

Przed wejściem w życie tej zmiany status obywatela Ukrainy podlegał ocenie na zasadach ogólnych określonych w art. 3 ust. 1a PDOFizU, zgodnie z którym za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Jeśli warunki te nie są spełnione opodatkowanie dochodów dokonuje się na zasadach przewidzianych dla nierezydentów.

Wprowadzona zmiana pozwala na złożenie przez obywatela Ukrainy oświadczenia np. płatnikowi dochodu, że jego ośrodek interesów życiowych został przeniesiony do Polski. W wyniku tego, od pierwszego dnia pobytu na terytorium Polski jest on traktowany jak polski rezydent podatkowy i może korzystać z zasad opodatkowania, ulg i zwolnień podatkowych na równych zasadach z polskimi rezydentami podatkowymi.

Niezłożenie oświadczenia skutkuje utrzymaniem statusu nierezydenta podatkowego do czasu spełnienia jednego z warunków wymienionych w art. 3 ust. 1a PDOFizU.

Zmiany w obliczaniu składki zdrowotnej

Ustawą z 9.2.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 807) wprowadzono m.in. zmiany do ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – w zakresie ustalania dochodu stanowiącego podstawę wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku przedsiębiorców prowadzących PKPiR. Przepisy art. 10, art. 35 i art. 36 ustawy nowelizującej, dotyczące zmian w obliczaniu skałki zdrowotnej obowiązują od 13.4.2022 r.

Wprowadzone zmiany umożliwiają uwzględnienie przy wyliczeniu podstawy obliczenia składki zdrowotnej w 2022 roku – tzw. różnic remanentowych, zatem przedsiębiorcy mogą uwzględniać wydatki na zakup towarów dokonanych jeszcze w 2021 r., a sprzedanych później np. w 2022 r.

Ponadto dochód z odpłatnego zbycia środków trwałych nie trzeba powiększać o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1.1.2022 r. Zatem w przypadku gdy sprzedany środek trwały nie został w całości zamortyzowany, to dochód ustalany do wyliczenia składki zdrowotnej powiększany jest o różnicę powstałą do końca 2021 roku – między kwotą sprzedaży środka trwałego a wartością odpisów amortyzacyjnych (ujętych w kosztach) od tego środka. Wówczas niezamortyzowana część środka trwałego na dzień sprzedaży ujmowana jest kosztach podatkowych. Jeśli natomiast sprzedawany środek trwały został w całości zamortyzowany, to do dochodu ustalanego dla celów wyliczenia składki zdrowotnej dodawana jest różnica między kwotą sprzedaży a wartością odpisów amortyzacyjnych ujętych w kosztach.

Przy ustalaniu dochodu dla celów obliczenia składki zdrowotnej nie uwzględnia się większości dochodów/przychodów wolnych od opodatkowania (z wyjątkiem dochodów z realizacji nowej inwestycji lub uzyskanych na terenie SSE oraz przychodów objętych ulgą na powrót, ulgą dla pracujących seniorów i rodzin 4+). To rozwiązanie ma zastosowanie również przy opłacaniu składki zdrowotnej przez przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

W wyniku wprowadzonych zmian ustalanie dochodu jako podstawy obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne zbliżyło się do ustalania dochodu w celu wyliczenia podatku dochodowego. Należy jednak pamiętać, że dochodu do obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne nie pomniejsza się o ulgi podatkowe, takie jak np. ulga na złe długi, ulga badawczo-rozwojowej, a także dochodu tego nie pomniejsza się o stratę z działalności z lat ubiegłych.