Źródło: https://www.gov.pl/web/finanse/ix-forum-cen-transferowych-z-3-nowymi-rekomendacjami

Zmiany w organizacji Państwowej Inspekcji Sanitarnej

W ustawie zapowiedziano likwidację, z dniem 1.7.2020 r., Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, której zadania przejmie Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Ustawa precyzuje upoważnienie Głównego Inspektora Sanitarnego do wydawania organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej zaleceń, wytycznych i poleceń oraz przyznaje Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu kompetencję do powoływania i odwoływania – za zgodą właściwego wojewody – państwowych wojewódzkich inspektorów sanitarnych. Natomiast przepisy ustawy formułują także uprawnienie państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego do powoływania i odwoływania – po zasięgnięciu opinii wojewody – państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych. Warto w tym miejscu podkreślić, że w przepisach ustawy ujęto także, że państwowy powiatowy inspektor sanitarny jest organem zespolonej administracji rządowej w województwie,
W przepisach ustawy wyłączono również możliwość zajmowania stanowiska Głównego Inspektora Sanitarnego, jego zastępcy, państwowego inspektora sanitarnego oraz Głównego Inspektora Sanitarnego Wojska Polskiego przez osobę, która w okresie od 22.7.1944 r. do 31.7.1990 r. pracowała lub służyła w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracowała z tymi organami,
Należy nadmienić, że w ustawie uregulowano także wydawanie zgód na wykonywanie dodatkowych zajęć zarobkowych i składania oświadczeń o stanie majątkowym przez państwowych inspektorów sanitarnych oraz wprowadzono kompleksową regulację problematyki dotyczącej funkcjonowania Wojskowej Inspekcji Sanitarnej.

Obowiązują już szczególne rozwiązania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem koronawirusa i innych chorób zakaźnych

W dniu 2.3.2020 r. Sejm RP uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Ustawa ta została ogłoszona 7.3.2020 r. w Dz.U. z 2020 r. pod poz. 374 i 8.3.2020 r. weszła w życie.
W przepisach ustawy określono, że świadczenia opieki zdrowotnej wykonywane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 są udzielane przez podmioty wykonujące działalność leczniczą wpisane do wykazu opracowywanego przez właściwego miejscowo dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w porozumieniu z wojewodą.

Warto zaznaczyć, że świadczenia zdrowotne udzielone w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 będą finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia ze środków pochodzących z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.
W ustawie sprecyzowano także możliwość nałożenia na podmiot leczniczy będący spółką kapitałową, w której jedynym albo większościowym udziałowcem albo akcjonariuszem jest Skarb Państwa lub podmiot leczniczy będący samodzielnym publicznym albo niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej lub państwową jednostką budżetową obowiązku wykonania określonego zadania w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Ustawa reguluje, że obowiązki podmiotu leczniczego mogą dotyczyć zmian w strukturze organizacyjnej podmiotu leczniczego lub przekazania produktów leczniczych, wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz aparatury i sprzętu medycznego, w celu zapewnienia kontynuacji udzielenia świadczeń zdrowotnych w innym podmiocie leczniczym.

Ustawa precyzuje także, że Minister Zdrowia na podstawie informacji przekazywanych przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego ustali w drodze obwieszczenia maksymalne ceny na określone produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które mogą być wykorzystane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.W tym miejscu należy zaznaczyć, że ustawa nie precyzuje żadnych kryteriów sposobu określenia tych cen przez Ministra Zdrowia. Ustawodawca nie określił także, czy mają to być ceny produktów leczniczych, wyrobów medycznych i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego obowiązujące w obrocie detalicznym, czy również w obrocie hurtowym.
W przypadku wystąpienia COVID-19 przepisy ustawy obligują także hurtownie farmaceutyczne do zbywania produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wyłącznie do innych hurtowni farmaceutycznych, aptek, punktów aptecznych oraz zakładów leczniczych podmiotów leczniczych, działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast producenci lub importerzy wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego umieszczonych w powyższym wykazie będą obowiązani do zbywania tych produktów wyłącznie do hurtowni farmaceutycznych.
Przepisy ustawy określają także, że w przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta związanego z COVID-19 farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu będzie mógł wystawić receptę farmaceutyczną.

Senacki projekt zmiany ustawy ‒ Prawo o notariacie

Zmiany w ocenie wnioskodawców mają prowadzić do pełniejszej realizacji zasady bezpieczeństwa obrotu prawnego oraz skuteczniejszego postępowania dyscyplinarnego poprzez wydłużenie terminu przedawnienia deliktu dyscyplinarnego, doprecyzowania regulacji w zakresie kosztów postępowania dyscyplinarnego i instytucji zawieszenia w czynnościach zawodowych w toku postępowania dyscyplinarnego

Istotą zmiany jest nowo dodany art. 79a § 1 i § 2, w myśl, którego notariusz utrwala przebieg czynności notarialnych za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk. Zapis zawierający przebieg czynności notarialnych utrwalony w sposób określony w § 1, notariusz podpisuje podpisem elektronicznym gwarantującym identyfikację osoby notariusza oraz rozpoznawalność jakiejkolwiek późniejszej zmiany zapisu. Ponadto wnioskodawcy proponują zgodnie z art. 90 § 1a Zapis obrazu i dźwięku z przebiegu czynności notarialnych przechowuje się przez okres 10 lat. Po upływie tego okresu zapis może być zniszczony.

W zakresie postępowania dyscyplinarnego wnioskodawcy proponują, by po upływie 5 lat od chwili czynu nie można było wszcząć postępowania dyscyplinarnego, a w razie wszczęcia postępowania przed upływem tego terminu przedawnienie dyscyplinarne następuje z upływem 8 lat od chwili popełnienia czynu. W razie skazania koszty postępowania dyscyplinarnego ponosiłby obwiniony. Sąd dyscyplinarny mógłby zawiesić w czynnościach zawodowych notariusza, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie. Sąd wydaje postanowienie z urzędu, na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, rady właściwej izby notarialnej lub Ministra Sprawiedliwości. Na postanowienie w przedmiocie zawieszenia w czynnościach zawodowych przysługuje notariuszowi, rzecznikowi dyscyplinarnemu, radzie właściwej izby notarialnej, jeżeli złożyła wniosek o zawieszenie w czynnościach zawodowych, oraz Ministrowi Sprawiedliwości zażalenie w terminie 7 dni od dnia otrzymania postanowienia wraz z uzasadnieniem

Projekt trafił do zaopiniowania przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję..

Subiektywnym Okiem Praktyka

Wprowadzenie obowiązku nagrywania czynności notarialnych budzi wątpliwości. Choć jak np. jest to zgodne z postulatem Rzecznika Praw Obywatelskich (https://www.rpo.gov.pl/pl/content/nagrywanie-czynnosci-notarialnych-%E2%80%93-sposobem-na-wyludzenia-mieszkan-rpo-ponawia-apel-o-zmiane-prawa), to proponowany zapis jest problematyczny. Nie zdefiniowano pojęcia „przebieg czynności notarialnych”. Czy pod tym pojęciem należy rozumieć także czynności polegające na gromadzeniu dokumentów stanowiących podstawę do sporządzenia aktu notarialnego, czy jest nią tylko samo odczytanie projektu aktu notarialnego i przyjęcie oświadczeń od stron. Ponadto projekt nic nie mówi o ochronie danych osobowych, ani nie odnosi się do tajemnicy zawodowej notariuszy. Notariusze podkreślają, że projekt daje możliwość dodatkowej kontroli kancelarii i stanowi wyraz braku zaufania ustawodawcy do pracy notariuszy (tak np. notariusz Wojciech Kamiński, partner we wrocławskiej kancelarii KBSR Kamiński Baranowska-Seweryn Rajewicz Staszowska Zembala https://www.rp.pl/Notariusze/303059894-Notariusze-nie-chca-nagrywac-swojej-pracy.html).

Możliwość określania warunków wynagradzania nauczycieli w regulaminie wynagradzania wydanym przez dyrektora szkoły – wyrok NSA

Regulamin wynagradzania w szkole

Stosownie do art. 30 ust. 1 KartaNauczU wynagrodzenie nauczycieli składa się z:

1. wynagrodzenia zasadniczego;
2. dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, w tym z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy, oraz za warunki pracy; 
3. wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
4. nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, jednorazowego świadczenia na start przyznawanego nauczycielowi – stażyście  oraz dodatku dla nauczyciela zatrudnionego na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców. 

Przepis art. 30 ust. 1 KartaNauczU wprowadzając legalną definicję pojęcia „wynagrodzenia nauczyciela” wskazuje, jakie składniki obok wynagrodzenia zasadniczego stanowią wynagrodzenie nauczyciela. Stawki minimalne wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli są określone w drodze rozporządzenia przez MEN. Z kolei zgodnie z art. 30 ust. 6 KartaNauczU organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu:

1. wysokość stawek dodatków oraz szczegółowe warunki przyznawania tych dodatków; 
2. szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
3. wysokość i warunki nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, o ile nie zostały one określone w ustawie lub w odrębnych przepisach. 

Przepisy KartaNauczU tworzą zatem system wynagradzania nauczycieli, w którym o warunkach wynagradzania nauczycieli decyduje MEN oraz organ prowadzący.

Na gruncie KP warunki wynagradzania pracowników są określane w drodze układów zbiorowych pracy zawieranych między pracodawcą (organizacją pracodawców w przypadku układów ponadzakładowych), a organizacjami związkowymi reprezentującymi pracowników, dla których układ jest zawierany. Drugą drogą do określenia warunków wynagradzania pracowników jest wydanie przez pracodawcę regulaminu wynagradzania na podstawie art. 77² KP. W przypadku gdy w zakładzie pracy działają związki zawodowe treść regulaminu wynagradzania musi być uzgodniona w trybie art. 30 ZwZawU.

Relacja pomiędzy KartaNauczU a KP

Porównując regulację KartaNauczU i KP można zadać pytanie, czy dyrektor szkoły jako pracodawca może wydać regulamin wynagradzania dla nauczycieli, w przypadku gdy warunki nabycia danego składnika wynagrodzenia nauczyciela nie zostały określone w regulaminie wydanym przez organ prowadzący? Niewątpliwie KartaNauczU jest regulacją szczególną w stosunku do KP. Zgodnie z art. 91c KartaNauczU w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy KP. Natomiast art. 5 KP stanowi, że jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami. Można by zatem przyjąć, że przepis art. 77² KP o regulaminie wynagradzania można stosować w szkole, skoro przepisy KartaNauczU nie stanowią o regulaminie wynagradzania, a tylko o regulaminie wydawanym przez organ prowadzący.

Rozwiązanie powyższego problemu można znaleźć w wyroku WSA w Warszawie z 15.9.2016 r. (V SA/Wa 4028/15) i wyroku NSA z 4.9.2019 r. (I GSK 1280/18) wydanym w wyniku wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku z 2016 r. Przedmiotem orzeczeń sądowych było finansowanie projektu stworzenia uczniom możliwości kształcenia i rozwijania kompetencji kluczowych ze szczególnym uwzględnieniem języków obcych. Projekt był finansowany z funduszy europejskich i dotacji celowej z budżetu krajowego. Beneficjent zobowiązał się do przestrzegania wytycznych, zgodnie z którymi wydatki w ramach projektu są kwalifikowalne, o ile są zgodne z przepisami prawa krajowego i wspólnotowego.

Uchwała rady gminy w sprawie ustalenia regulaminu określającego niektóre zasady wynagradzania za pracę oraz zasady przyznawania nauczycielom zatrudnionym w oświatowych jednostkach organizacyjnych na terenie gminy dodatków do wynagrodzenia, nagród i dodatków socjalnych, nie określała ani warunków przyznawania dodatków specjalnych w związku z realizacją projektów finansowanych ze źródeł zewnętrznych, ani ich wysokości. Dyrektor szkoły wydał na podstawie art. 77² KP regulamin wynagradzania, w którym określił zasady przyznawania dodatków specjalnych w związku z realizacją projektów finansowanych ze źródeł zewnętrznych. Następnie na podstawie tak wydanego regulaminu wynagradzania wypłacono nauczycielom dodatki specjalne. Wypłata dodatków została uznana za wydatek niekwalifikowalny i została wydana decyzja o zwrocie części finansowania. Na decyzję w sprawie zwrotu złożono skargę do sądu administracyjnego.

Rozstrzygnięcie sądowe

Sąd rozpatrując sprawę dokonał wykładni art. 91c ust. 1 KartaNauczU, zgodnie z którym w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy KP. Sąd przyjął, że KartaNauczU normuje w sposób szczególny uprawnienia i obowiązki nauczycieli i w tym zakresie stanowi lex specialis w stosunku do przepisów KP. Zgodnie z regułą kolizyjną lex specialis derogat legi generali, w przypadku zbiegu norm, norma szczegółowa wyłącza zastosowanie normy ogólnej. Tym samym, skoro KartaNauczU przez normy szczególne zawarte w art. 30 ust. 1 i ust. 6 wyraźnie określa składniki wynagrodzenia nauczycieli (w tym dodatki do wynagrodzenia) oraz procedurę ustalenia wysokości i warunków wypłacania tych składników, to nie można przyjąć, że dyrektor szkoły był uprawniony do określenia warunków wynagrodzenia nauczycieli w zakładowym regulaminie wynagradzania wydanym na podstawie normy ogólnej z art. 77² KP.

Specustawa w sprawie koronawirusa już działa

Zgodnie z jej art. 37 wchodzi ona w życie w dzień po jej ogłoszeniu. Została ona ogłoszona 7 marca a więc weszła w życie w 8 marca 2020 r.
Ustawa dotyczy w zasadzie wszystkiego co związane z szerzącą się aktualnie epidemią tzw. koronawirusa (SARS-CoV-2, COVID-19): zwalczanie wirusa, działania przeciwepidemiczne i zapobiegawcze, obowiązki poszczególnych podmiotów oraz zasady finansowania tych działań. Ta specustawa nie wyłącza możliwości zastosowania instrumentów z ustawy systemowo regulującej kwestie chorób zakaźnych (tj. ustawy z 5.12.2008 r. zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).

Praca zdalna 

Pracodawcy zyskali możliwość polecenia pracownikowi wykonywania pracy zdalnej. Chodzi tu o wykonywanie pracy określonej w umowie o pracę, jednak poza miejscem jest stałego wykonywania. Pracodawca musi jednak określić przez jaki oznaczony czas taka praca zdalna ma być wykonywana a po drugie, wydanie polecenia musi mieć za cel przeciwdziałanie COVID-19.

Zasiłek 

W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko, z powodu COVID-19, rodzic-pracownik, który został zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem otrzyma dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres do 14 dni (art. 4 ust. 1 ustawy). Ten dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest tak samo jak świadczenia pieniężne z ustawy z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przede wszystkim jednak pobieranie „koronazasiłku” nie wlicza się do okresu za jaki przysługuje zasiłek opiekuńczy. Opieka nad dzieckiem, którym nikt nie może zająć się z powodu COVID-19 nie spowoduje więc zmniejszenia możliwego okresu zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki. Ale za okres pobierania tego specjalnego świadczenia „standardowy” zasiłek opiekuńczy nie przysługuje.

Lotniskowa kwarantanna

Na lotnisku szczególne zasady kontroli bezpieczeństwa mogą zostać ustalone (możliwe jest nawet odstąpienie od kontroli) w stosunku, do niektórych członków personelu medycznego a nawet innych osób, które przebywały z osobami, u których występują objawy chorób zakaźnych. Takie wyjątkowe zasady mogą być wprowadzone nie arbitralnie wobec kogokolwiek ale wyłącznie wobec tych osób (oraz pojazdów przeznaczonych do obsługi osób zakażonych lub z podejrzeniem zakażenia), które zostały wpisane na listę zatwierdzoną przez zarządzającego lotniskiem lub przez inną osobę przez niego upoważnioną. Decyzję o ustaleniu takich szczególnych zasad kontroli lub o odstąpieniu od niej podejmuje zarządzający lotniskiem, za zgodą Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Wyłączenie zamówień publicznych 

Dodano wyjątek w zakresie stosowania przepisów ustawy z 29.1.2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Przepisów tej ustawy nie stosuje się mianowicie do zamówień, których przedmiotem są towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19. Warunkiem jest tu jednak wystąpienie sytuacji, w której:

Specjaliści z wykazu 

Świadczenia opieki zdrowotnej (w tym transportu sanitarnego) wykonywane w związku z przeciwdziałaniem koronawirusowi są udzielane przez podmioty:

Wykaz ten jest ogłoszony w wojewódzkim dzienniku urzędowym w drodze obwieszczenia wojewody oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Narodowego Funduszu Zdrowia. Tej informacji trzeba szukać w ramach poszczególnych oddziałów NFZ.

Ceny maksymalne

Minister Zdrowia bazując na informacjach pozyskanych od Głównego Inspektora Farmaceutycznego w drodze obwieszczenia ustala maksymalne ceny:

które mogą być wykorzystywane w związku z przeciwdziałaniem koronawirusowi.

Finansowanie 

Transport sanitarny jak i inne świadczenia opieki zdrowotnej związanej z przeciwdziałaniem COVID-19, są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Środki NFZ pochodzą naturalnie z budżetu państwa i dysponuje nimi Minister Zdrowia. Warunkiem refundacji kosztów przez NFZ jest przede wszystkim to aby podmiot udzielający się o nią był wpisany do wykazu.

Finansowanie składa się z dwóch składników:

Podstawą do otrzymania finansowanie jest złożenie sprawozdania. Zasady sprawozdawania określi Prezes NFZ. Na dzień 10.3.2020 r. rozporządzenie nie zostało jeszcze wydane.

Zadanie nakazane czyli premier każe gminie 

Prezes Rady Ministrów zyskał kompetencję do nałożenia na wybrany podmiot, na wniosek Ministra Zdrowia, obowiązku wykonania określonego zadania związanego z przeciwdziałaniem koronawirusowi. Adresatem takiego zadania może być przede wszystkim jednostka samorządu terytorialnego ale także podmiot leczniczy będący:

Zadanie może dotyczyć w szczególności:

Te zmiany w strukturze organizacyjnej podmiotu leczniczego nie wymagają żadnych działań formalnych a wpisy do właściwych rejestrów (np. KRS) są nieodpłatne.
Naturalnie w przypadku nałożenia takiego obowiązku „zapewnia się” środki na pokrycie wydatków związanych z wykonaniem tego zadania jak również Minister Zdrowia ma naprawić szkody poniesione przez podmiot leczniczy przy wykonywaniu zadania. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego takie obowiązki są traktowane jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.

Dalsze uprawnienia premiera 

Ponadto premier na wniosek wojewody i po poinformowaniu ministra właściwego do spraw gospodarki może wydawać polecenia także innym osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej oraz przedsiębiorcom. Te polecenia:

Wykonywanie zadań następuje na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcą przez właściwego wojewodę. Wynagrodzenie przedsiębiorcy jest finansowane ze środków budżetu państwa z części budżetowej, której dysponentem jest właśnie wojewoda. Jeśli przedsiębiorca nie zawrze umowy to zadanie wykonywane jest na podstawie samej decyzji.

Polecenia te mogą być także wydawane ustnie, telefonicznie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub za pomocą innych środków łączności.

Wojewoda też może wydawać polecenia 

Także organ administracji rządowej jakim jest wojewoda zyskał uprawnienie do wydawania poleceń podlegających natychmiastowemu wykonaniu. Ich adresatem mogą być:

Także te polecenia mogą być wydawane w formie innej niż pisemna.

Złagodzenie prawa budowlanego 

Specustawa wyłącza także część rygorów prawa budowlanego. Chodzi o przeciwdziałanie COVID-19 polegające na projektowaniu, budowie, przebudowie, remoncie, utrzymaniu i rozbiórce obiektów budowlanych, w tym zmianie sposobu użytkowania.

Recepta farmaceutyczna 

W przypadku zagrożenia zdrowia pacjenta związanego z koronawirusem farmaceuta może wystawić tzw. receptę farmaceutyczną. Są to specjalne recepty wystawiane do tej pory (przed specustawą) w przypadku nagłego zagrożenia zdrowia pacjenta. Więc i tak właściwie pozwalała już na to do tej pory art. 96 ust. 4 ustawy z 6.9.2001 r. – Prawo farmaceutyczne.

Odwołana impreza lub lot 

W przypadku gdy podróżny odstąpi od umowy lub organizator turystyki rozwiąże umowę o udział w imprezie turystycznej i nastąpiło to w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii, przedsiębiorcy turystycznemu przysługuje zwrot wpłat przekazanych na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.

Przetargi nie są konieczne przy walce z koronawirusem

Nawet bez specustawy administracja mogłaby udzielać zamówień niezbędnych do walki z koronawirusem z pominięciem przepisów o zamówieniach publicznych. Dodatkowe przepisy ułatwią jednak zamawiającym podejmowanie decyzji.

Przyjęta w pilnym trybie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r., poz. 374) zawiera kilka przepisów wyłączających stosowanie przepisów o zamówieniach publicznych. Pierwszy z nich dotyczy wprost koronawirusa. Zgodnie z art. 6 „do zamówień, których przedmiotem są towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19” nie stosuje się przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) „jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego”.

Przepis ten wyłącza więc całkowicie zastosowanie przepisów o zamówieniach publicznych. Czy to oznacza, że bez niego należałoby organizować przetargi np. na zakup masek, ubrań ochronnych, lekarstw czy dezynfekcji? Niezupełnie. Wyłączenie ogólne można wywieźć z samej ustawy p.z.p. W art. 4 pkt 5 lit. b i c przewidziano, że ustawy nie stosuje się, jeśli wymaga tego „istotny interes bezpieczeństwa państwa” lub „ochrona bezpieczeństwa publicznego”. Choć przepisy te najczęściej stosowane są do zamówień związanych z obronnością, to dotyczą również sytuacji takiej, jaką mamy obecnie, czyli zagrożenia epidemicznego.

Można więc zadać pytanie o celowość wprowadzania dodatkowego wyłączenia w specustawie.

– Dostrzegam taki sens. Ogólne, wynikające z ustawy p.z.p. wyłączenia są stosunkowo rzadko stosowane, a to oznacza, że zamawiający zwyczajnie mogliby się bać po nie sięgnąć. A nawet gdyby chcieli, to decyzję musiałaby poprzedzić drobiazgowa analiza, czy mają do tego prawo. Dzięki specustawie zamawiający mają jasną podstawę prawną, która pozwala im na szybkie zakupy niezbędne do walki z koronawirusem – zauważa dr Włodzimierz Dzierżanowski, prezes Grupy Doradczej Sienna.

Specustawa nowelizuje również ustawę o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1239 ze zm.). Jej art. 46c pozwala na pominięcie przepisów ustawowych na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii. Jest to więc wyłączenie oderwane od konkretnego wirusa. Co więcej, jest szersze, bo dotyczy nie tylko dostaw i usług, lecz także robót budowlanych. Gdyby więc na obszarze objętym epidemią konieczne było postawienie tymczasowego szpitala, to również można to będzie zlecić bez przetargu. Warunki są dwa. Zamówienie musi być udzielane w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii oraz na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii. Początkowo w projekcie chciano, by do tych zamówień stosować tryb z wolnej ręki, ale ostatecznie z tego zrezygnowano. Słusznie, gdyż wspomniany tryb można zastosować i tak, na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy p.z.p.

Ostatnie z wyłączeń przewidzianych w specustawie dotyczy ratownictwa medycznego oraz transportu sanitarnego. W stanie zagrożenia epidemicznego umowy na te usługi można zlecać z pominięciem przetargów. ©℗

Sławomir Wikariak

Wprowadzenie w Polsce tzw. estońskiego CIT planowane jest na 2021 r.

Wprowadzenie takiego rozwiązania zapowiadano w jesiennym expose Premiera. Przyjęty w Estonii system opodatkowania osób prawnych zakłada, iż dochody podatników CIT są opodatkowane dopiero w momencie ich dystrybucji, czyli „wyjścia” poza firmę. Zyski tych podatników pozostają więc nieobciążone CIT w całym okresie ich reinwestowania przez osobę prawną. A zatem, rozwiązanie to przesuwa moment zapłaty CIT na moment wypłaty wypracowanych zysków (np. wypłata dywidendy wspólnikom), a nie na „bieżąco”. Wynika z tego, że jeżeli firma zdecyduje się na pozostawienie zysku, to w rezultacie zaoszczędzi też kwotę CIT, którą zapłaci dopiero w momencie jego wypłaty. W założeniu pomysłodawców tej zmiany, zatrzymane w firmie zyski mogłyby być przeznaczone na inwestycje w nowe projekty. Zwiększyłoby to innowacyjność firm.

Jak wynika z przeprowadzonych badań w zakresie skutków wprowadzenia w Estonii tego rozwiązania, wpłynęło to pozytywnie na poziom inwestycji i kapitału własnego przedsiębiorstw, ich płynność finansową i produktywność, a efekt ten był szczególnie widoczny w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw. Podatnicy pozytywnie przyjęli wprowadzenie takiego modelu opodatkowania CIT.

Zwrócił na to uwagę m.in. wiceminister finansów w odpowiedzi na interpretację poselską nr 241 w sprawie zapowiedzi wprowadzenia CIT pobieranego metodą kasową.

W publikowanych informacjach podkreśla się, że na obecną chwilę trudno stwierdzić, jakie będą skutki wprowadzenia w Polsce estońskiego CIT. Chodzi np. o wielkość wpływów do budżetu państwa z tytułu CIT, przyjęcie tego modelu podatkowego przez polskich podatników, możliwość nadużywania tego rozwiązania do niedopuszczalnych optymalizacji podatkowych itp. Wszystko zależy od tego, jaki kształt przybiorą przepisy wprowadzające zmiany w tym zakresie.

Agencja Rozwoju Przemysłu rozwija Centra Obsługi Przedsiębiorców

Na koniec 2019 roku portfel pożyczkowy Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. wyniósł 1 162 mln zł. Wzrósł o 8,1 proc. w stosunku do roku poprzedniego, a liczba obsługiwanych pożyczek wzrosła o 28,4 proc.

– Nasza nowa aktywność w obszarze usług finansowych sięga kwoty 541 mln zł. Od roku konsekwentnie stawiamy na wzmocnienie naszej oferty finansowej, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Dzięki sieci Centrów Obsługi Przedsiębiorców znacząco zwiększyliśmy dostępność do usług oferowanych przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. oraz ułatwiliśmy kontakt z naszymi ekspertami. Nasze działania umożliwiły wielu przedsiębiorstwom skorzystanie z pożyczek inwestycyjnych, obrotowych, restrukturyzacyjnych, czy na finansowanie realizacji kontraktów. Klienci, którzy mają trudności z dostarczeniem oczekiwanego poziomu zabezpieczeń, mogą uzyskać poręczenie od jednego z szesnastu Funduszy Poręczeniowych koordynowanych przez Krajową Grupę Poręczeniową i BGK, z którymi ARP S.A. podpisała porozumienie o współpracy. Usługi finansowe ARP S.A. uzupełniliśmy o leasing oraz factoring – powiedział Paweł Kolczyński, wiceprezes ARP S.A.

Niemal rok temu powstało pierwsze Centrum Obsługi Przedsiębiorców (COP) we Wrocławiu, kolejne miesiąc później w Katowicach. Trzecią lokalizacją jest Gdynia, a czwartą Poznań. 5 marca Agencja otworzyła w Lublinie piąte Centrum Obsługi Przedsiębiorców. W otwarciu lubelskiego COP udział wzięli m.in. Artur Soboń – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, Robert Gmitruczuk – Wicewojewoda Lubelski, Zbigniew Wojciechowski – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego. Podczas uroczystości odczytane zostały listy od Mateusza Morawieckiego – Prezesa Rady Ministrów oraz Jacka Sasina – Ministra Aktywów Państwowych. Agencję Rozwoju Przemysłu reprezentowali Paweł Kolczyński – Wiceprezes Zarządu oraz Konrad Trzonkowski – Dyrektor Zarządzający.

Centra mają za zadanie kompleksowo wspierać przedsiębiorców w zakresie inwestycji, rozwoju i uzupełniania kapitału obrotowego. Są ważnym elementem realizacji strategii Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. na lata 2018-2022.

Pierwszym obszarem funkcjonowania COP-ów jest oferta pożyczkowa. Są to pożyczki inwestycyjne, obrotowe, na finansowanie kontraktów oraz pożyczki, które umożliwią przedsiębiorcom zapewnienie płynności w związku z dobrowolnym poddaniem się procedurze split payment (podzielonej płatności). Możliwe też jest skorzystanie z pożyczek restrukturyzacyjnych.

Drugi filar działania Centrów stanowi oferta leasingowa i faktoringu. ARP Leasing udostępnia przedsiębiorcom specjalistyczne wyposażenie, maszyny i urządzenia, czyli przedmioty, które instytucje bankowe i instytucje z nimi powiązane zaliczają do problematycznych oraz trudnych do uzyskania w leasingu. Od niedawna ARP oferuje także usługę faktoringu dla MSP, którym funkcjonowanie i rozwój utrudniają problemy płynnościowe i trudności z dostępem do zewnętrznego finansowania.

Trzeci obszar to działalność proeksportowa, prowadzona przez International Desk. Przedsiębiorcy, którzy są zainteresowani eksportem swoich towarów znajdą w COP informacje na temat instrumentów wspierających eksport, które są aktualnie dostępne w ramach kompetencji Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju.

Źródło: https://www.arp.pl/dla-mediow/aktualnosci/581-mln-zlotych-na-rozwoj-firm-arp-s.a.-podsumowuje-roczna-dzialalnosc-centrow-obslugi-przedsiebiorcow