Korzystne zmiany w podatku od spadków i darowizn

Rozporządzenie Ministra Finansów, które weszło w życie 13 października 2022 r. podwyższa kwoty wolne i przedziały skali podatkowych o 8,27 %, zgodnie ze wzrostem cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku.

Limity i podwyższenia

W efekcie podwyższone zostały kwoty wolne dla darowizn przeznaczanych przez obdarowanych na określone w ustawie cele mieszkaniowe (art. 4 ust. 1 pkt 5 PodSpDarU). Teraz wynoszą one:

Wzrosły również kwoty wolne od podatku. Od 13 października wynoszą one:

Na korzyść podatników zmieniła się też skala podatkowa, tzn. wzrosły przedziały, do których stosuje się poszczególne stawki podatków. Przykładowo obdarowany przez dalszą rodzinę (wuja lub ciotkę) może teraz zapłacić 12% podatku do kwoty 11 128 zł, a wcześniej po przekroczeniu 10 278 zł wchodził już w stawkę 15%. Równocześnie 15% stawka obowiązuje go teraz do 22 256 zł, a nie jak wcześniej do 20 557 zł.

Przepisy tego rozporządzenia dotyczą przypadków, w których obowiązek podatkowy powstał od 13 października 2022 r., obejmując m.in. darowizny otrzymane od tego dnia, albo spadki, których nabycie sąd lub notariusz potwierdził po 12 października 2022 r.

Źródło: Ministerstwo Finansów

Część Ukraińców pracujących w Polsce może zostać podwójnie opodatkowana

Urzędy skarbowe w Ukrainie dość niechętnie podchodzą do kwestii zwrotu podatku, który był już pobrany w tamtym kraju, ale okazuje się jednak należny w Polsce. W nieco prostszej sytuacji są Ukraińcy zatrudnieni na podstawie polskiej umowy, którzy pracują i odprowadzają w Polsce podatki, a dodatkowo mogą liczyć na szereg ulg.

Zatrudnienie obywateli Ukrainy w Polsce

Jeszcze przed wybuchem wojny obywatele Ukrainy byli najliczniejszą grupą obcokrajowców zatrudnionych w polskich firmach. Według danych ZUS na koniec czerwca br. ubezpieczonych było 729 tys. osób z ukraińskim obywatelstwem, które podjęły w Polsce legalną pracę. W ciągu trzech miesięcy ich liczba wzrosła o 62 tys.

Wynika to głównie z faktu, że po wybuchu wojny do Polski skierowała się większość uchodźców uciekających z Ukrainy. Część z nich wróciła już za wschodnią granicę, ale wielu traktuje Polskę jako kraj docelowy – o nadanie numeru PESEL wystąpiło już ok. 1,3 mln ukraińskich uchodźców. Natomiast spośród 600 tys. osób, które znajdują się w bazie PESEL i są w wieku produkcyjnym, ponad 420 tys. podjęło w Polsce legalną pracę w ramach uproszczonej procedury wprowadzonej specjalną specustawą, która daje ukraińskim uchodźcom dostęp do polskiego rynku pracy i świadczeń socjalnych na takich samych zasadach, co polskim obywatelom.

Jak wynika z badania przeprowadzonego na początku października br. przez Polski Instytut Ekonomiczny i bank BGK w ramach Miesięcznego Indeksu Koniunktury – średnio co trzecia polska firma ma doświadczenie w zatrudnianiu pracowników z Ukrainy, a 26 % zatrudnia ich obecnie. Jednak – zarówno wśród pracodawców, jak i ukraińskich pracowników – wciąż funkcjonuje wiele mitów, w większości dotyczących właśnie opodatkowania i rezydencji podatkowej.

Opodatkowanie obywateli Ukrainy
Obywatel Ukrainy, który pracuje w Polsce i na podstawie polskiej umowy o pracę – co do zasady – tutaj powinien rozliczyć się z podatków. Sytuacja wygląda jednak nieco inaczej w przypadku osób zatrudnionych na podstawie ukraińskiej umowy, ale wykonujących pracę w Polsce (może to dotyczyć np. informatyków czy przedstawicieli branż kreatywnych).

Zgodnie z polsko-ukraińską konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania wynagrodzenie, które rezydent Ukrainy osiąga z wykonywania pracy, podlega opodatkowaniu tylko w Ukrainie, chyba że praca jest wykonywana w Polsce. W takim przypadku to wynagrodzenie może być opodatkowane właśnie w Polsce.

Źródło: newseria.pl

Każdy płatnik składek powinien założyć profil na PUE ZUS do 30 grudnia 2022 r.

Zgodnie z art.15 ustawy z 24.6.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 1621) płatnicy składek, którzy nie posiadają profilu informacyjnego obowiązani są do założenia tego profilu w terminie do 30.12.2022 r. Obecnie obowiązek posiadania profilu na PUE ZUS mają płatnicy rozliczający składki za więcej niż 5 osób. Po zmianach obowiązek ten dotyczy wszystkich przedsiębiorców – także właścicieli małych firm, czyli zatrudniających do 5 pracowników oraz tych, którzy płacą składki tylko za siebie.

Płatnicy składek, którzy nie mają profilu na PUE ZUS, a nie założą konta do 30.12.2022 r. muszą wiedzieć, że ZUS sam założy im taki profil w terminie do 31.1.2023 r. Tak wynika z art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem ZUS zakłada profil informacyjny PUE ZUS płatnikom składek nieposiadającym tego profilu, na kontach których na dzień 31.12.2022 r. prowadzone są rozliczenia z tytułu składek.

Korzyści dla przedsiębiorców zarejestrowanych na PUE ZUS

Platforma informacyjna PUE ZUS umożliwia załatwienie większości spraw związanych z ubezpieczeniami społecznymi w dowolnym miejscu i czasie. Przedsiębiorcy mogą składać wnioski do ZUS i korzystać z bezpłatnej aplikacji ePłatnik przeznaczonej do obsługi dokumentów ubezpieczeniowych. Mogą też kontrolować stan swoich rozliczeń z ZUS, mają dostęp do zwolnień lekarskich swoich pracowników, mogą samodzielnie tworzyć elektroniczne dokumenty z danymi z ZUS i przekazywać je do innych instytucji (np. banku lub urzędu).

Kto może założyć konto na PUE ZUS

Profil na PUE ZUS zakładany jest zawsze dla osoby fizycznej. Aby zarejestrować i potwierdzić profil, trzeba mieć ukończone 13 lat.

Płatnik składek – osoba fizyczna może założyć profil dla siebie lub udzielić pełnomocnictwa innej osobie (np. księgowej lub pracownikowi biura rachunkowego). Przedsiębiorcom, którzy prowadzą działalność jako osoba fizyczna, system automatycznie przypisze rolę płatnik do konta PUE ZUS, gdy dane w zakładanym profilu będą takie same jak te, które były podane w zgłoszeniu płatnika składek (np. NIP, PESEL).

Płatnik składek – osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej musi działać przez ustawowych lub statutowych przedstawicieli, ewentualnie udzielić pełnomocnictwa osobie fizycznej, np. swojemu pracownikowi lub pracownikowi biura rachunkowego.

Aby założyć profil na PUE ZUS, trzeba wejść na stronę www.zus.pl i kliknąć przycisk [Zarejestruj w PUE]. Szczegółowe informacje jak założyć konto na PUE ZUS znajdują się na stronie www.zus.pl .

Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT

Objaśnienia podatkowe wychodzą naprzeciw oczekiwaniom podatników zgłoszonym w trakcie konsultacji podatkowych.

Ich celem jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie w jakim umożliwią wspólne rozliczenie przez kilka podmiotów w ramach tzw. grup VAT.

Objaśnienia podatkowe odnoszą się do przepisów, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. Koncentrują się na przesłankach (warunkach) utworzenia grupy VAT, zasadach rozliczeń w trakcie funkcjonowania grupy, jak i zagadnieniach związanych z zakończeniem działalności przez grupę VAT. Wiele miejsca poświecono także prawom i obowiązkom związanym z okresami przejściowymi.

W związku z wynikającymi z konsultacji podatkowych postulatami objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT zostały rozszerzone m.in. o:

Korzyści z grup VAT

Grupy VAT zaczną funkcjonować od 2023 r. umożliwiając neutralne rozliczanie podatku od towarów i usług wśród członków danej grupy. To nie tylko korzyści finansowa dla przedsiębiorstw i lepsza płynność finansowa, ale także uproszczenie i redukcja wielu obowiązków administracyjnych.

Grupa VAT to neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Ponieważ obroty w ramach grupy nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami, to przestaje również obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment), czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników. Podatnikiem jest grupa VAT jako całość, więc składany jest także jeden zbiorczy JPK, zamiast odrębnych JPK dla każdego podmiotu.

Korzyścią są też efektywniejsze przepływy pieniężne (cash–flow) w grupie, dzięki możliwości elastycznego zarządzania podatkiem naliczonym. Przykładowo, jeśli dany podmiot był przed przystąpieniem do grupy podatnikiem, który regularnie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to wówczas musiał oczekiwać na zwrot VAT – standardowo do 60 dni. Jeśli podmiot ten wejdzie do grupy, która jako całość wykazuje nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, to wówczas ten podatek wykazywany wcześniej jako VAT do zwrotu będzie „na bieżąco” uwzględniany w rozliczeniach grupy. W efekcie podmioty działając jako grupa VAT per saldo efektywniej „wykorzystują” VAT naliczony i żaden z podmiotów nie czeka na zwrot VAT. To rozwiązanie jest również korzystne dla podmiotów, które przed wejściem do grupy nie miały prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwagi na wykonywanie świadczeń wykluczających to prawo (np. zwolnionych z VAT usług finansowych).

Źródło: Ministerstwo Finansów

Przedłużenie Tarczy Antyinflacyjnej oraz zmiany w CIT z podpisem prezydenta

Dnia 24.10.2022 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o CIT, która przedłuża działanie Tarczy Antyinflacyjnej. Ustawa wydłuża działanie Tarczy antyinflacyjnej do 31.12.2022 r. Oznacza to m.in. utrzymanie czasowego obniżenia stawek VAT na: podstawowe produkty żywnościowe, energię elektryczną i cieplną, gaz ziemny, niektóre paliwa silnikowe oraz nawozy i środki wykorzystywane w produkcji rolnej.

Do końca roku obowiązywała będzie również obniżka akcyzy na prąd, zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, obniżka stawek akcyzy na niektóre paliwa silnikowe oraz czasowe wyłączenie z opodatkowania podatkiem handlowym sprzedaży niektórych paliw. Niższa akcyza obowiązuje również na lekki olej opałowy.

Zmiany w CIT

Zmieniają się też przepisy ustawy o CIT. Z korzyścią dla podatników. Najważniejsze zmiany w tym zakresie to:

VAT 8 i 23 %

Z noweli wynika również, że stawki podatku od towarów i usług zostaną utrzymane na poziomach 8% i 23%, dopóki wydatki na obronność przekraczają 3% PKB.

Źródło: Ministerstwo Finansów

Limit przychodów uprawniających do opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym 2023 roku

Z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą skorzystać:

1. osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej,
2. przedsiębiorstwa w spadku,
3. spółki cywilne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,
4. spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku,
5. spółki jawne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne – jeśli ich przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln euro.

Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą zarówno samodzielnie, jak i w formie spółki, to limit przychodów za poprzedni rok odnosi się odrębnie do każdej z tych działalności. Ponadto, jeśli z jednej działalności podatnik przekroczy limit 2 mln euro, nie znaczy to, że nie może opodatkować ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych drugiej działalności. Do limitu 2 mln euro nie wlicza się kwot, o które podatnik zmniejszył lub zwiększył przychody i dla których upłynął 90-dniowy termin płatności.

Limit 2 mln euro oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego.

Nie dokonuje się w tym przypadku zaokrągleń. Pierwszym dniem roboczym października w tym roku był 3 października i z tego dnia należało wziąć kurs euro do wyliczenia limitu. Na ten dzień średni kurs euro wynosił 4,8272 zł. Zatem limit na 2023 r. wynosi 9 654 400 zł (2 000 000 euro x 4,8272 zł). Limit ten jest wyższy od limitu na 2022 r., który wynosił 9 188 200 zł.

Zwiększył się również limit uprawniający do kwartalnych wpłat ryczałtu, który wynosi równowartość 200 000 euro. Zatem w 2023 r. ryczałt będzie można uiszczać co kwartał, jeśli kwartalny przychód osiągnięty w 2022 r. nie przekroczył 965 440 zł (na 2022 r. było to limit 918 820 zł).

Warto w tym miejscu zauważyć, że podatnicy którzy wybrali formę opodatkowania ryczałtem w latach wcześniejszych nie muszą dokonać tego wyboru ponownie na 2023 rok, bowiem wybór opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych prowadzonej działalności gospodarczej dotyczy również lat następnych.

Opinia o stosowaniu preferencji w podatku u źródła

Alternatywne drogi postępowania

W związku z wprowadzeniem mechanizmu pay & refund możliwe jest:

1) niestosowanie poboru podatku, jeżeli podatnik lub płatnik:

1. złoży oświadczenie o spełnieniu warunków do zastosowania preferencji (art. 26 ust. 7a PDOPrU) – oświadczenie na formularzu WH-OSC należy złożyć nie później niż do dnia wpłaty podatku za miesiąc, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln zł. Warunkiem do zastosowania zwolnienia lub obniżenia stawki podatkowej jest by płatnik był w posiadaniu dokumentacji potwierdzającej to prawo, w tym należytej staranności. Za złożenie nieprawdziwego oświadczenia przewidziane są sankcje karno-skarbowe.
2. uzyska opinię o stosowaniu preferencji (art. 26b PDOPrU) odrębnie dla każdej relacji – opłata od wniosku wynosi 2000 zł – na podstawie opinii płatnicy mogą nie pobrać podatku zgodnie z właściwą umową o unikaniu podwójnego opodatkowania, zastosować stawkę bądź zwolnienie od podatku wynikające z takiej umowy. Opinia nie jest wydawana bezterminowo – jej ważność wynosi 36 miesięcy, termin na wydanie opinii wynosi 6 miesięcy. W przypadku istotnej zmiany okoliczności faktycznych, które mogą mieć wpływ na spełnienie warunków preferencji, wnioskodawca, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności powinien się dowiedzieć, że doszło do tej zmiany, ma obowiązek poinformowania o tym organu podatkowego.

2) złożenie wniosku o zwrot podatku przez podatnika – organ podatkowy ma 6 miesięcy na dokonanie zwrotu; termin zwrotu może przedłużyć do czasu zakończenia weryfikacji wniosku lub kontroli. W trakcie zwrotu należy udowodnić, że spółka zagraniczna prowadzi rzeczywistą działalność w swoim kraju wraz z dokumentacją pozwalającą na ustalenie zasadności zwrotu (do czasu uzyskania zwrotu środki pieniężne pozostają w posiadaniu organu podatkowego).

Opinia o stosowaniu preferencji

Złożenie wniosku o stosowaniu preferencji przez płatnika odbywa się na formularzu WH-WOP (składany przez płatnika) lub WH-WOZ (składany przez podatnika). Wniosek składa się w formie elektronicznej, do wniosku musi zostać dołączona dokumentacja potwierdzająca możliwość zastosowania zwolnienia.

We wniosku podatnik musi przedstawić opis potwierdzający spełniające warunki do zastosowania zwolnienia lub zastosowania obniżonej stawki w przypadku należności licencyjnych, wypłat z odsetek oraz dywidend, przy czym w przypadku wypłat należności z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, nie stosuje się mechanizmu pay & refund, pod warunkiem, że istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem siedziby lub zarządu podatnika.

Przykładowo w art. 22 ust. 4 PDOPrU określone jest zwolnienie od podatku dochodowego od osób prawnych obejmujące między innymi przychody z dywidend. Zwolnienie to ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w pkt 1, jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,
3. spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1,
4. spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania,
5. spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada udziały (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości nieprzerwanie przez okres dwóch lat albo ma zastosowanie art. 22 ust. 4b PDOPrU (przepis ten pozwala na stosowanie zwolnienia, jeżeli okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji) upływa po dniu uzyskania tych dochodów (przychodów),
6. nie ma zastosowania art. 22c PDOPrU
7. wykazaniem statusu rzeczywistego właściciela należności.

 

Odmowa wydania opinii następują w sytuacjach:

Na odmowę wydania opinii o stosowaniu preferencji przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Dokumenty stanowiące załączniki do wniosku

W zakresie wniosku o stosowanie preferencji ustawodawca nie wskazał enumeratywnie jakie dokumenty powinny zostać dołączone do wniosku w celu wykazania prawidłowości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła. Możliwe jest posiłkowanie się dokumentami niezbędnymi do przedłożenia na etapie zwrotu podatku, tj. w szczególności:

Wyższe minimalne wynagrodzenie w 2023 roku wpłynie na wysokość preferencyjnych składek ZUS i minimalnej składki zdrowotnej

Minimalne wynagrodzenie w 2023 r. będzie podwyższone dwukrotnie. Minimalne wynagrodzenie zostało ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 13.9.2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 1952). Od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3490 zł (obecnie jest to 3010 zł). Natomiast od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3600 zł.

Wzrost składek ZUS

Podstawą wymiaru preferencyjnych składek ZUS (mały ZUS, mały ZUS plus) na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe jest kwota nie niższa niż 30 % minimalnego wynagrodzenia wdanym roku. Tak wynika z art.18 ust. 7, art. 18a ust. 1 i art. 18c ust. 2 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawy wymiaru tych składek będzie więc 30% kwoty 3490 zł, czyli 1047 zł (w pierwszym półroczu 2023 r.) i 30% kwoty 3600 zł, czyli 1080 zł (w drugim półroczu 2023 r.).

Preferencyjne składki ZUS na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe w 2023 r. będzie więc trzeba wyliczyć od ww. podanej podstawy dwukrotnie, najpierw od podstawy 1047 zł za okres od stycznia do czerwca 2023 r. a następnie od podstawy 1080 zł – za okres od lipca do grudnia 2023 r.

Poniższa tabela przedstawia wyliczenie minimalnych składek na ZUS preferencyjny w 2023 r.

Składki na ubezpieczenie społeczne		1.1.2022 – 31.12.2022	1.1.2023 – 30.6.2023	1.7.2023 – 31.12.2023
		Podstawa wymiaru ubezpieczenia społecznego
Rodzaj ubezpieczenia	Wysokość składki w %	903 zł	1047 zł	1080 zł
Emerytalne	19,52 %	176,27 zł	204,37 zł	210,82 zł
Rentowe	8 %	72,24 zł	83,76 zł	86,40 zł
Wypadkowe	1,67 %	15,08 zł	17,48 zł	18,04 zł
Chorobowe	2,45 %	22,12 zł	25,65 zł	26,46 zł
Suma składek do zapłaty miesięcznie		285,71 zł	331,26 zł (więcej o 45,55 zł miesięcznie)	341,72 zł (więcej o 56,01 zł miesięcznie)
Suma składek do zapłaty miesięcznie bez dobrowolnego ubez. chorobowego		263,59 zł	305,61 zł	315,26 zł

Z przedstawionego wyliczenia wynika, że suma składek na ubezpieczenie społeczne, łącznie z dobrowolną składką chorobową w przyszłym roku wyniesie 331,26 zł miesięcznie (w pierwszym półroczu) a 341,72 zł miesięcznie (w drugim półroczu).

Składka zdrowotna

Polski Ład od stycznia 2022 r. wprowadził nowe zasady obliczania składki zdrowotnej. Składka zdrowotna jest obliczana od dochodu (przychodu) inaczej dla każdej formy opodatkowania. Jednak trzeba mieć na uwadze, że kwota składki zdrowotnej nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy rozpoczyna się 1 lutego). Dotyczy to przedsiębiorców uzyskujących bardzo niskich dochodów, ale także tych, którzy ponieśli stratę. Zatem jeśli w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie w styczniu wyniesie 3490 zł, to minimalna składka zdrowotna będzie w kwocie 314,10 zł (3490 zł x 9% = 314,10 zł).

Resort zdrowia planuje przywrócenie obowiązku badań okresowych

Zgodnie z art. 234 § 2 i § 3 Kodeksu pracy pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Przepisy covidowe a badania okresowe

Na podstawie art. 12a ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.), badania okresowe pracowników i wydawanie przez pracodawcę skierowań na nie, zostały zawieszone na czas stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.

Od 16.5.2022 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2027) stan epidemii w związku z zakażeniami Covid-19 został zniesiony, natomiast został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego, który jest aktualny do odwołania.

Zasady przeprowadzenia badań okresowych po odwołaniu stany zagrożenia epidemicznego

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik mają obowiązek wznowić wymóg badań okresowych i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.

Badania profilaktyczne wstępne i kontrolne (po 30 dniach zwolnienia lekarskiego) pozostały bez zmian, są nadal obowiązkowe i mają do nich zastosowanie obowiązujące zapisy Kodeksu pracy.

W razie braku dostępności do lekarza medycyny pracy, z którym pracodawca posiada umowę na badania, badanie wstępne lub kontrolne może wykonać inny lekarz, w tym lekarz nieposiadający uprawnień do badań profilaktycznych pracowników. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.

Kiedy można umorzyć zaległości podatkowe?

Zakres i zasady stosowania przez organy podatkowe ulg w spłacie zobowiązań oraz zaległości podatkowych regulują przepisy rozdziału 7a. Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych działu III Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 67a § 1 OrdPU, organ podatkowy, na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,

2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a,

3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Ulga polegająca na umorzeniu może dotyczyć tylko zaległości podatkowej, którą jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Nie można umorzyć podatku. Umorzeniu podlegają wszystkie zobowiązania podatkowe, w tym VAT, PIT i CIT. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

Decyzja o umorzeniu zaległości podatkowej jest uznaniowa – to urząd decyduje czy umorzy podatnikowi zaległe podatki. Zatem złożenie wniosku o umorzenie i wykazanie ważnego interesu własnego lub interesu publicznego nie oznacza automatycznie przyznania ulgi. Organ podatkowy musi oczywiście uzasadnić swoją decyzję, ale może być ona odmowna pomimo spełnienia warunków koniecznych do ubiegania się o umorzenie zaległości podatkowych.

Ważny interes podatnika lub interes publiczny

Umorzyć zaległości podatkowe można w przypadku uzasadnionym ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. W ordynacji nie zamieszczono definicji tych pojęć. Pomocne może być w tym zakresie orzecznictwo. W wyroku z 22.4.1999 r. (sygn. SA/850/98) NSA dokonał wykładni tych pojęć i stwierdził, że:

1. ważny interes podatnika to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków, podatnik nie jest w stanie zaległości podatkowych uregulować (utrata możliwości zarobkowania, utrata losowa majątku),
2. interes publiczny to sytuacja, gdy zapłata zaległości podatkowej spowoduje konieczność sięgania przez podatnika do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspakajać swoich potrzeb materialnych.

W złożonym wniosku o umorzenie zaległości podatkowych podatnik powinien wskazać jak najwięcej argumentów uzasadniających umorzenie, a także do wniosku dołączyć załączniki np. dokumenty potwierdzające sytuację zarobkową, majątkową, zdrowotną itd.

Forma umorzenia zaległości podatkowej

Umorzenie zaległości podatkowej podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może:

(1) nie stanowić pomocy publicznej, (2) stanowić pomoc publiczną, (3) być pomocą de minimis – gdy ulga nie stanowi pomocy publicznej, ponieważ jej wysokość mieści się w limicie, który wynosi: (a) 200 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych – dla jednego przedsiębiorcy, (b) 100 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych – dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie drogowego transportu towarów.

We wniosku o umorzenie zaległości podatkowych podatnik powinien wskazać o jaką ulgę wnioskuje: pomoc publiczną, pomoc de minimis, czy ulgę, która nie jest pomocą publiczną. Jeśli podatnik wnioskuje o pomoc de minimis, do wniosku powinien dołączyć zaświadczenia o pomocy de minimis, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat, albo oświadczenie o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.

Złożenie wniosku i rozpoznanie sprawy

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, odsetek lub opłaty prolongacyjnej można złożyć najwcześniej dzień po terminie płatności podatku (wówczas jest to już zaległość podatkowa). Wniosek należy złożyć zgodnie z właściwością miejscową. Dla podatników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą właściwy jest naczelnik urzędu skarbowego dla miejsca zamieszkania podatnika. Dla podatników mających osobowość prawną lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej właściwy jest naczelnik urzędu skarbowego dla siedziby podmiotu. Dla podmiotów nie posiadających siedziby, ani stałego miejsca działalności gospodarczej w Polsce – właściwy jest naczelnik II Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.

Złożenie wniosku jest bezpłatne. Wniosek o umorzenie zaległości podatkowych może być złożony bezpośrednio w urzędzie, za pośrednictwem poczty, bądź drogą elektroniczną przez ePUAP. Wniosek musi być podpisany i należy do niego dołączyć załączniki.

Organ podatkowy powinien rozpoznać wniosek w ciągu miesiąca od jego otrzymania, może jednak przedłużyć rozpoznanie wniosku, o czym powinien podatnika powiadomić. Rozstrzygnięcie w sprawie organ wydaje w formie decyzji umarzającej zaległość podatkową (w całości lub w części) bądź odmawiającej umorzenia zaległości podatkowej.

Jeśli podatnik nie zgadza się z decyzją naczelnika urzędu skarbowego, może złożyć odwołanie w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji. Odwołanie składa się do dyrektora izby administracji skarbowej za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego, który wydał decyzję. Z decyzją dyrektora izby administracji skarbowej podatnik może również się nie zgodzić i wówczas powinien złożyć skargę do sądu administracyjnego w ciągu 30 dni od daty otrzymania decyzji.