Otwarcie żłobków i przedszkoli – wytyczne GIS

O otwarciu żłobków i przedszkoli decydują ich organy prowadzące. Zalecenia GIS dotyczą praktycznie wszystkich aspektów funkcjonowania placówek.

Zgodnie z wytycznymi jedna grupa do 12 dzieci (organ prowadzący może w uzasadnionych przypadkach pozwolić na zwiększenie tej liczby do 14) powinna przebywać w tej samej sali, a opiekę mają sprawować ci sami opiekunowie. Pomieszczenie należy regularnie wietrzyć, przynajmniej raz na godzinę, szczególnie w czasie przerw w zajęciach.

Inspektor uznał, że minimalna przestrzeń, którą trzeba zapewnić wynosi 4 m² na dziecko i każdego opiekuna. Praca z dziećmi powinna być tak zorganizowana, by poszczególne grupy nie mogły się ze sobą stykać (także w czasie przyprowadzania dzieci do placówki oraz zabaw na dworze), a opiekunowie mogli utrzymać dystans co najmniej 1,5 metra między sobą. Inspektor zaleca zabawy na świeżym powietrzu, przy zachowaniu zmianowości grup, ale przypomina, że nie należ organizować wyjść np. do parku.

W sali nie powinny się znajdować sprzęty, których nie da się uprać i zdezynfekować, takie jak pluszowe zabawki – dziecko nie powinno przynosić niepotrzebnych rzeczy do przedszkola lub żłobka.

W czasie epidemii ważna jest dezynfekcja przedmiotów używanych przez dzieci. W tym przypadku GIS zaleca, by zabawki, które są wykorzystywane w sali były regularnie dezynfekowane, podobnie jak sprzęty znajdujące się na placu zabaw.

Środki ostrożności dotyczą też osób trzecich, pojawiających się w placówce. Rodzice lub opiekunowie, którzy przyprowadzają dzieci mają zachować dystans 2 metrów od innych osób i mogą wchodzić jedynie do przestrzeni wspólnej. Przed wejściem do budynku muszą zdezynfekować ręce (GIS stwierdza, że „powinno się tego dopilnować”), a przed wejściem do budynku powinien stać pojemnik ze środkiem dezynfekującym. Podczas pracy z dziećmi trzeba regularnie myć ręce wodą z mydłem i dopilnować, by robiły to dzieci.

Do placówki opiekuńczej może chodzić tylko dziecko, które nie ma objawów chorobowych. Nie wolno posyłać tam dziecka, jeśli w domu przebywa osoba na kwarantannie lub znajdująca się w izolacji. Dla sprawdzania stanu zdrowia dzieci GIS rekomenduje zakup jednego termometru (najlepiej bezdotykowego) na grupę i przypomina, że należy uzyskać zgodę opiekunów prawnych na pomiar temperatury, gdy wystąpią niepokojące objawy.

Dostawcy cateringu mają używać sztućców i talerzy jednorazowych, a jeśli posiłki są przygotowywane na miejscu, to trzeba je myć w zmywarce, w temperaturze min. 60^o C z użyciem detergentów. Inspektor przypomina też, że nie należy angażować w zajęcia opiekunów powyżej 60. roku życia lub z istotnymi problemami zdrowotnymi.

Jeśli dziecko lub pracownik wykazują objawy choroby, to należy je odizolować od innych osób. W przypadku dziecka – należy powiadomić rodziców (opiekunów) o konieczności pilnego odebrania podopiecznego. W przypadku pracownika – wstrzymać przyjmowanie kolejnych grup dzieci, powiadomić powiatową stację SANEPIDu i gruntownie wyczyścić obszar, po którym się poruszał, dezynfekując np. klamki.

Szczegółowe wytyczne można znaleźć pod tym linkiem https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2020/05/Wytyczne-GIS-żłobki-przedszkola-Pierwsza-aktualizacja.pdf

Czynny żal można złożyć elektronicznie

Czynny żal to instytucja uregulowana w art. 16 ustawy z 10.9.1999 r. Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 19 ze zm.; dalej: KKS), umożliwiająca odstąpienie od ukarania wobec sprawców, którzy wyrazili „skruchę” z powodu popełnienia czynu zabronionego i dopełnili ciążących na nich obowiązków.

W art. 26 ustawy z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568) wprowadzono zmianę art. 16 § 4 KKS. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 16 § 4 KKS, czynny żal wnosi się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej albo ustnie do protokołu. Pisma utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym i wnosi za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym przez portal podatkowy.

Zatem obecnie można czynny żal złożyć również za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub portalu podatkowego. Czynnego żalu nie można złożyć w formie skanu i przesłać mailem.

Ministerstwo Finansów rekomenduje korzystanie ze skrzynki ePUAP i składanie czynnego żalu na wzorze pisma ogólnego, do czasu uruchomienia funkcjonalności na portalu podatkowym.

Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony (warunki skuteczności czynnego żalu nie uległy zmianie).

Wniosek do Komisji Europejskiej na zerowy VAT

Wchodząc do UE, Polska nie zapewniła sobie zwolnienia z VAT na książki, z tego powodu istnieje na nie 5% stawka VAT. Polska już kilkakrotnie bezskutecznie starała się o zgodę Komisji Europejskiej na wprowadzenie 0% stawki VAT na książki drukowane. Obecnie w związku z epidemią, która bardzo negatywnie wpływa na rynek księgarski, rząd zdecydował się ponownie wystąpić o zgodę na zerową stawkę na książki drukowane.

Nieruchomości ‒ co nowego w judykaturze: postępowanie przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego

Zgodnie z art. 77 ust. 1 GospNierU przesłanką dokonania aktualizacji opłaty rocznej, jaką kształtuje ten przepis, jest zmiana wartości nieruchomości pozostającej w użytkowaniu wieczystym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 1.4.2020, II SA/Kr 182/20 uznał, że w postępowaniu przed samorządowym kolegium odwoławczym, wywołanym wnioskiem użytkownika wieczystego o zbadanie zasadności aktualizacji opłaty rocznej, kolegium bada nie tylko zasadność aktualizacji, lecz także to, czy wypowiedzenie opłaty rocznej zostało dokonane prawidłowo, a przede wszystkim, czy zostało doręczone użytkownikowi wieczystemu, zgodnie z przepisami ustawy z 14.6.1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.). Bez zbadania tej okoliczności niemożliwe byłoby między innymi ustalenie, czy wypowiedzenie było skuteczne oraz czy wniosek do kolegium został złożony przez użytkownika wieczystego w terminie przewidzianym w art. 78 ust. 2 GospNierU. Od orzeczenia kolegium służy sprzeciw w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia, który jest równoznaczny z żądaniem przekazania sprawy do sądu powszechnego. Wniesienie sprzeciwu w terminie powoduje utratę mocy orzeczenia kolegium, złożony przez stronę wniosek zastępuje pozew i sąd powszechny bada, czy istnieją podstawy do aktualizacji opłaty (art. 80 GospNierU) oraz uprawniony jest także do samodzielnego ustalenia wysokości opłaty rocznej. Wyrok sądu ma charakter konstytutywny i zastępuje odpowiednie oświadczenie woli użytkownika wieczystego w tym przedmiocie.

Sprawdzanie temperatury w celu zapobiegania rozprzestrzeniania się COVID-19

Niemniej jednak, w ocenie Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych przepisy o ochronie danych osobowych nie sprzeciwiają się przetwarzaniu danych pracowników i gości w zakresie np. mierzenia temperatury czy wdrażania kwestionariusza z objawami chorobowymi. RODO w swoim art. 9 ust. 2 lit. i) wskazuje, że szczególne kategorie danych (dotyczące zdrowia) można przetwarzać, gdy jest to niezbędne ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego, takich jak ochrona przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi, jeżeli wynika to z przepisów prawa. Przepis ten koresponduje zatem z regulacjami krajowymi z dziedziny walki z pandemią COVID-19. Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374) – tzw. specustawy, Główny Inspektor Sanitarny posiada uprawnienia, aby oddziaływać na inne podmioty oraz na zmiany w obowiązujących przepisach, a także wskazywać na przyjmowanie właściwych rozwiązań.

Specustawa daje szereg możliwości realizowania zadań przez Głównego Inspektora Sanitarnego, który ustala ogólne kierunki działania organów służb sanitarnych. Na podstawie nowych przepisów posiada on również uprawnienia do wprowadzania dodatkowych rozwiązań – mając na uwadze konieczność uregulowania pewnych kwestii oraz podjęcia niezbędnych działań związanych ze zwalczaniem epidemii. W ocenie Prezesa art. 17 specustawy nie wyklucza możliwości wprowadzenia przez pracodawców, czy przedsiębiorców ww. rozwiązań mających na celu zwalczanie COVID-19. W związku z tym, jeżeli inspektor sanitarny uzna, że niezbędne jest przyjęcie rozwiązania w postaci mierzenia temperatury pracownikom i tzw. gościom wchodzącym na teren zakładu pracy czy też pozyskiwania od pracowników oświadczeń dotyczących ich stanu zdrowia, może skorzystać z właściwego dla niego środka prawnego, w efekcie czego na zakład pracy nałożony zostanie obowiązek w postaci decyzji o dokonywaniu pomiaru temperatury czy też zbieraniu oświadczeń pracowników dotyczących ich stanu zdrowia. Służby sanitarne mogą również podjąć decyzję o konieczności dokonywania pomiarów temperatury ciała interesantów, którzy wchodzą do budynku w celu załatwienia sprawy.

Zatem wszelkie działania, jakie będzie podejmował inspektor sanitarny oraz podmioty, na które będzie on oddziaływał, będą wynikały z przepisów prawa, które regulują jego działania oraz z ww. decyzji, wytycznych oraz zaleceń – czyli uprawnień wynikających ze specustawy. Środki te będą stanowiły podstawę prawną tych działań, w tym podstawę do przetwarzania danych osobowych dotyczących stanu zdrowia.

W kwestii dotyczącej podejmowania działań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w miejscu pracy, należy zaznaczyć, że podstawą legalizującą przetwarzanie danych dotyczących zdrowia w sektorze zatrudnienia, a zatem w relacji pracodawca-pracownik oraz w relacji z podmiotem publicznym, nie może być art. 9 ust. 2 lit. a) RODO, tj. zgoda osoby, której daje dotyczą. Wynika to wprost z ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, które wskazuje, że zgoda nie powinna stanowić ważnej podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych w szczególnej sytuacji, w której istnieje wyraźny brak równowagi między osobą, której dane dotyczą, a administratorem, w szczególności gdy administrator jest organem publicznym i dlatego jest mało prawdopodobne, by w tej konkretnej sytuacji zgodę wyrażono dobrowolnie we wszystkich przypadkach. W relacji pracodawca-pracownik również występuje nierówność tych dwóch podmiotów. Pracodawca nie może także nakazać pracownikom i tzw. gościom wchodzącym na teren zakładu pracy dokonywania pomiaru temperatury. W każdym przypadku musi wykazać podstawę prawną, która dawałaby takie uprawnienie. Podkreślenia wymaga, że przepisy prawa nie regulują, jaka wysokość temperatury daje podstawę do stwierdzenia, że pracownik jest chory bądź zarażony wirusem COVID-19. Dlatego też to służby sanitarne, a nie pracodawca, podejmując określone działania wskazują w konkretnych przypadkach na przyjmowanie właściwych rozwiązań.

Nawiązując również do kwestii związanych z realizacją obowiązku informacyjnego należy zaznaczyć, że administrator ma obowiązek w klauzuli informacyjnej przekazać osobom, których dane osobowe przetwarza wszelkie niezbędne informacje w tym zakresie. Treść klauzuli informacyjnej powinna zawierać elementy, na które wskazuje RODO oraz zostać przekazana tym osobom. Obowiązek informacyjny powinien zostać spełniony przez administratora w taki sposób, aby osoba, której dane dotyczą mogła się zapoznać bezpośrednio ze wszystkimi informacjami. Klauzula może być zawarta np. w kwestionariuszu, jak również może być dostępna w zakładzie pracy, czy w urzędzie, np. w recepcji, na tablicy ogłoszeń lub na stronie internetowej. Niemniej jednak osoba, której dane dotyczą, powinna zostać poinformowana o podstawowych kwestiach związanych z przetwarzaniem jej danych osobowych (dane administratora, cel przetwarzania, podstawa prawna, zakres danych) najpóźniej w momencie zbierania danych, a następnie ewentualnie odesłana do pełnej treści klauzuli, która znajduje się w ww. miejscach.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wskazuje, że przepisy o ochronie danych osobowych nie przeciwstawiają się podejmowanym działaniom związanym z przeciwdziałaniem COVID-19. Podkreśla natomiast, że podejmowane rozwiązania przez przedsiębiorców, pracodawców i inne podmioty będą legalne, jedynie w sytuacji, jeżeli administrator będzie realizował je na podstawie przepisów prawa – zgodnie z zasadą legalności określoną w art. 5 ust. 1 RODO. W przedmiotowej sprawie podstaw prawnych należy niewątpliwie doszukiwać się w rozwiązaniach wyznaczanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego.

Prawo geodezyjne: inwestorzy mają mieć lepiej

Prace nad ustawą trwały długo, bo już we wrześniu 2018 r. nowelizacja została wpisana do harmonogramu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Zgodnie z zamierzeniem projektodawców zmiany miały zlikwidować część barier biurokratycznych, utrudniających prowadzenie inwestycji.

Geodeci będą teraz mieli mniej obowiązków – będą mogli przystąpić do swoich prac w każdej chwili. Wystarczy, że zgłoszą je w ciągu pięciu dni od rozpoczęcia czynności. Takie uproszczenie będzie szczególnie istotne w przypadku robót związanych z uzbrojeniem terenu, jak piszą projektodawcy w uzasadnieniu, bo inwentaryzacja powinna dokonać się przed ich zakryciem.

Propozycje idą dalej – przywrócone zostaną opłaty ryczałtowe za wydawane geodetom materiały z Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego. Wysokość opłaty będzie uzależniona od obszaru, na którym wykonywana będzie praca. Po uiszczeniu opłaty zryczałtowanej wykonawca prac ma mieć pełny dostęp do PGZiK, bez konieczności występowania do organów administracji oddzielnie o każdy materiał. Dotychczasowy sposób – płacenie za poszczególne materiały – skutkował, jak zauważają projektodawcy, m.in. pobieraniem minimalnej ilości materiałów ze względów ekonomicznych.

Weryfikacja prac geodezyjnych ma się też odbywać w konkretnych terminach (między 7 a 20 dni roboczych), a konkretny termin będzie powiązany z obszarem zgłoszonej pracy – z tego wynika ilość dokumentów podlegających sprawdzeniu. Zlikwidowany również będzie dokument licencji dla wykonawców prac. Zamiast tego wprowadzona zostanie tzw. licencja ustawowa.

Na mocy nowych przepisów bezpłatnie ze strony geoportal.gov.pl będzie można pobrać wiele danych przestrzennych, które wcześniej były dostępne jedynie po złożeniu wniosku i wniesieniu opłaty. Dzięki temu łatwiejszy będzie dostęp m.in. do danych topograficznych, zdjęć lotniczych, danych pomiarowych LIDAR, Numerycznego Modelu Terenu, podstawowych danych o działkach i budynkach.

W Ewidencji Gruntów i Budynków po wejściu w życie nowelizacji nie będą rejestrowane:

W celu przyspieszenia prac aktualizowanie na podstawie materiałów znajdujących się w PGZiK będzie się działo z urzędu.

Nowelizacja zakłada też, że wpływy ze sprzedaży map i innych materiałów PZGiK będą przeznaczane na finansowanie zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej.

Ograniczenia przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjentów innych niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2

Z dniem 30.4.2020 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z 28.4.2020 r. w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 przez osoby wykonujące zawód medyczny mające bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem tym wirusem (Dz.U. poz. 775).
Podstawą wprowadzenia ograniczeń co do zatrudnienia w jednej placówce medycznej dla personelu mającego kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 jest opracowany wykaz stanowisk pracy przez kierownika podmiotu leczniczego, który został umieszczony w wykazie podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych pacjentom w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Wykaz obejmuje osoby wykonujące zawód medyczny mające bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, w tym uczestniczące w ich transporcie.

W przepisach rozporządzenia nie sprecyzowano jednak żadnej regulacji co do otrzymania dodatkowych środków finansowych dla personelu medycznego udzielającego świadczeń zdrowotnych pacjentom z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, który będzie pracował tylko w jednym podmiocie leczniczym. Trzeba jednak dodać, że Minister Zdrowia polecił Narodowemu Funduszowi Zdrowia przekazanie podmiotom leczniczym umieszczonym w wykazie podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych pacjentom w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 dodatkowego świadczenia pieniężnego, wypłacanego miesięcznie, przez okres objęcia ograniczeniem dla osób uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych (z wyjątkiem personelu medycznego skierowanego do udzielania świadczeń zdrowotnych w trybie tzw. nakazu pracy). Kwota świadczenia dodatkowego ustalana będzie jako 80% wartości wynagrodzenia uzyskiwanego poza miejscem, w którym po wprowadzeniu ograniczenia dana osoba będzie udzielała świadczeń, albo 50% wartości wynagrodzenia uzyskiwanego w miejscu, w którym po wprowadzeniu ograniczenia dana osoba będzie udzielała świadczeń. Należy podkreślić, że powyższa kwota nie może być wyższa niż 10 000 zł.

Ceny referencyjne energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2020 r.

Zgodnie z art. 72 ust. 1 ustawy z 20.2.2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 261 ze zm.; dalej: OdnŹródłaEnU), energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii wytworzoną oddzielnie w instalacjach odnawialnego źródła energii można sprzedać w drodze aukcji przez wytwórców, którzy:

1) złożyli do Prezesa URE deklarację o przystąpieniu do aukcji w instalacjach odnawialnego źródła energii;

2) uzyskali od Prezesa URE zaświadczenie o dopuszczeniu do aukcji oraz wytworzą energię elektryczną po raz pierwszy po dniu zamknięcia sesji aukcji w instalacjach odnawialnego źródła energii, z uwzględnieniem instalacji, o których mowa w art. 73 ust. 8 OdnŹródłaEnU (w aukcji przeprowadzanej przez Prezesa URE mogą wziąć udział wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w instalacjach odnawialnego źródła energii zlokalizowanych poza terytorium RP i poza obszarem wyłącznej strefy ekonomicznej);

3) uzyskali zaświadczenie o dopuszczeniu do aukcji w zmodernizowanych instalacjach odnawialnego źródła energii.

Cenę referencyjną dla instalacji odnawialnego źródła energii, o których mowa wyżej ustalono w przedziale od 250 zł/MWh i 700 zł/MWh.

Rozporządzenie określa również okres, w którym przysługuje:

– w odniesieniu do energii wytworzonej w instalacjach odnawialnego źródła energii, przysługujące wytwórcom, o których mowa w art. 72 ust. 1 OdnŹródłaEnU, obowiązujący wytwórców, którzy w 2020 r. wygrają aukcję.

Wydłużenie terminu rozliczenia daniny solidarnościowej

Został zmieniony art. 15zzj ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.; dalej: KoronawirusU). W konsekwencji złożenie organowi podatkowemu deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej po upływie terminu na ich złożenie, nie później jednak niż do 1.6.2020 r., jest równoznaczne ze złożeniem przez osobę fizyczną czynnego żalu.

Ponadto przewidziano, że Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia, zaniechać w całości lub w części poboru odsetek za zwłokę od niewpłaconej w terminie daniny solidarnościowej, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19 oraz skutki nimi wywołane.

Odroczenie terminu okresowego przeglądu kas fiskalnych

W sytuacji nadzwyczajnej jaka jest obecnie spowodowana rozprzestrzenianiem się koronawirusa, Ministerstwo Finansów poinformowało, że podatnicy mogą indywidualnie zwracać się z wnioskami do naczelników urzędów skarbowych o odroczenie terminu przeglądu technicznego do lipca 2020 r. z uwagi na zapobieganie rozprzestrzeniania się wirusa, w związku z ustawą ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.; dalej: KoronawirusU)

Wniosek o odroczenie terminu przeglądu technicznego kasy rejestrującej powinien być złożony przed upływem terminu tego przeglądu.