Na razie nie ma przedłużenia dodatkowego zasiłku opiekuńczego

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwał na dzieci do 8. roku życia w przypadku zamknięcia przedszkola lub szkoły. Do dziś brak informacji, czy zostanie przedłużony.

Obecnie rodzice mogą skorzystać jedynie z zasiłku opiekuńczego „standardowego”, którego w ciągu roku przysługuje 60 dni na dziecko.

Aby zmienić przebieg drogi koniecznej, muszą zaistnieć zmiany w terenie

Stan faktyczny

Państwo Z. prowadzili motel w woj. dolnośląskim przy drodze krajowej nr 18, która została zaplanowana jako autostrada A18. Dojazd z motelu do drogi przebiegał od południowej strony, około 70 m do jezdni. Jednak w 2006 r. przejazd ten został zablokowany – w tym roku DK18 zyskała drugą jezdnię (droga ta jest bowiem planowaną autostradą A18, w bieżącym roku na niektórych odcinkach rozpoczął się planowany już od kilkunastu lat remont i przebudowa pierwszej jezdni).

Nowa jezdnia odcięła motel państwa Z. od drogi, w dodatku, ze względu na planowane podwyższenie standardu szosy z kategorii drogi krajowej do autostrady, nie można było zbudować w prosty sposób dojazdu do motelu. Ostatecznie po kilku latach dla nieruchomości na której znajdował się motel ustanowiono służebność drogi koniecznej – z tym, że poprowadzono ją w przeciwną stronę, przez działki należące do Skarbu Państwa i Lasów Państwowych. Aby dostać się do motelu należało tym razem przejechać ponad 400 m, a od najbliższego zjazdu na DK18 do motelu odległość wynosiła około 3‒4 km.

Po upływie kolejnych kilku lat motel został zamknięty, a jego właściciele usiłowali uzyskać zmianę przebiegu służebności drogi koniecznej, żądając ustanowienia dojazdu do DK18 po dawnym śladzie (czyli w stronę południową, najbliższą działce).

Stanowisko sądów powszechnych

Sądy jednak nie uwzględniły wniosku, a SN oddalił skargę kasacyjną pełnomocników właścicieli motelu.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy wskazał, że dopuszczalna jest zmiana treści lub sposobu wykonywania tej służebności – ale tylko na wniosek właściciela lub posiadacza nieruchomości obciążonej służebnością i to pod warunkiem, że zaistniała ważna potrzeba gospodarcza. Tak stanowi art. 291 ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.).

Nie ma analogicznego uprawnienia właściciel lub posiadacz nieruchomości władnącej. To zaś oznacza, że właściciel względnie posiadacz nieruchomości władnącej, powinien złożyć wniosek o ustanowienie takiej służebności na nowo. Ale nawet składając taki wniosek musi on wykazać, że doszło do istotnej zmiany okoliczności faktycznych, które uzasadniały ustanowienie poprzedniej służebności drogowej, w takim kształcie, jaki aktualnie obowiązuje.

Sąd Najwyższy wskazał, że właściciel lub posiadacz nieruchomości władnącej mógłby starać się o zmianę przebiegu drogi koniecznej objętej służebnością, ale pod warunkiem, że wykaże zaistnienie istotnych zmian stanu nieruchomości np. zmian fizycznych gruntu uniemożliwiających przeprowadzenie dojazdu.

Jednak w rozpoznawanej sprawie nie doszło do jakichkolwiek zmian, a sytuacja faktyczna nieruchomości jest taka sama jak w momencie ustanawiania służebności w aktualnym przebiegu. Nie ma więc podstaw do wzruszania prawomocnego postanowienia dotyczącego służebności drogi koniecznej na podstawie tych samych okoliczności faktycznych, jakie były w chwili jego podejmowania.

Nowe podejście do polityki rozwoju kraju

Zmiany w prawie dotyczyć będą przede wszystkim nowej perspektywy unijnej na lata 2021-2027, przy czym rządowe plany zmian polityki rozwoju sięgają także kolejnych perspektyw programowania – docelowo wszystkie zmiany w tym zakresie mają doprowadzić do stworzenia nowego, spójnego systemu projektowania i zarządzania polityką rozwoju, w który zaangażowana będzie zarówno strona rządowa, jak i samorządowa. Zmiany przyjęte w lipcu już teraz wyraźniej akcentują rolę samorządów w polityce rozwoju oraz podkreślają wagę poszczególnych organów jednostek samorządu terytorialnego w systemie instytucji i organów zaangażowanych w politykę rozwoju kraju. UZZPPR w tym zakresie wprowadza m.in. oczekiwane od lat ramy prawne dla dokumentów strategicznych przyjmowanych przez gminy – od teraz gminy będą przyjmowały strategie rozwoju w sposób ujednolicony dla wszystkich gmin w kraju. Stworzenie ram prawnych dla przyjmowania przez radę gminy strategii rozwoju gminy będzie także skutkowało włączeniem tych dokumentów do całego systemu dokumentów strategicznych tworzonych przez poszczególne organy administracji. UZZPPR przewiduje także zmiany m.in. w ustawie o samorządzie województwa, ustawie o związku metropolitalnym w województwie śląskim czy ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

UZZPPR jest wynikiem realizacji postanowień Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) w zakresie konsolidacji systemu zarządzania rozwojem kraju i wprowadzania systemu zintegrowanych strategii na poszczególnych poziomach: krajowych, wojewódzkich oraz lokalnych. Jest to pierwszy etap zmian w systemie zarządzania rozwojem kraju. W tym etapie, oprócz integracji strategii przyjmowanych na poszczególnych poziomach zarządzania kraju, rząd postanowił odejść od prognozowania długookresowego – podstawowym dokumentem strategicznym w zakresie rozwoju kraju stanie się średniookresowa strategia rozwoju kraju zamiast dotychczasowej długookresowej strategii rozwoju kraju oraz koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. Średniookresowa koncepcja rozwoju kraju ma łączyć w sobie aspekty prognozowania gospodarczego, społecznego oraz przestrzennego. Na poziomie regionów najistotniejszą rolę odegrają strategie rozwoju poszczególnych województw i to one będą podstawą planowania działań rozwojowych w województwie, także w odniesieniu do działań planowanych do realizacji w poszczególnych regionach w strategiach sektorowych opracowywanych przez poszczególnych ministrów. Ponadto strategie rozwoju województwa będą dokumentami z zakresu planowania przestrzennego – rząd bowiem planuje, że po 2025 r. wejdą w życie przepisy pozwalające na rezygnację z obowiązku przygotowywania planów zagospodarowania województw.

W drugim etapie zmian rząd planuje przyjęcie nowej, kompleksowej ustawy regulującej politykę rozwoju kraju oraz porządkującej działania rozwojowe. Ustawa ta ma umożliwić również lepszą koordynację systemu zarządzania polityką rozwoju oraz ustanowić podstawę prawną dla wcześniej wspomnianego odejścia przez województwa od przygotowywania planów zagospodarowania przestrzennego. W rządowych planach wskazana ustawa miałaby być podstawą prawną dla przygotowania dokumentów na potrzeby każdej kolejnej perspektywy unijnej.

Nowy system dokumentów strategicznych kraju

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw wprowadza nowy system dokumentów strategicznych kraju, jednocześnie nakładając obowiązek zintegrowania dokumentów przyjmowanych na poszczególnych poziomach zarządzania krajem: krajowym, regionalnym oraz lokalnym. Dokumenty te mają być ze sobą powiązane oraz spójne zarówno w zakresie treści dokumentów (tematyka społeczna, gospodarcza oraz przestrzenna) oraz zależności i komplementarności – strategie rozwoju gminy mają być spójne ze strategią województwa, w których leżą gminy przyjmujące strategię rozwoju, a także uzupełniać ją o lokalne działania, ważne z punktu widzenia społeczności mieszkańców tych jednostek samorządu terytorialnego.

System dokumentów strategicznych będzie składał się z:

Konsekwencją nowego podejścia do zarządzania polityką rozwoju jest także odejście od przygotowywania koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju – jak wspominano powyżej, elementy zagospodarowania przestrzennego będą zawierały strategie przyjmowane na każdym z poziomów projektowania polityki rozwoju.

Zintegrowane podejście do dokumentów strategicznych przyjmowanych na poszczególnych poziomach zarządzania krajem przewiduje przyjęcie nowego dokumentu: koncepcji rozwoju kraju, przy czym z uwagi na nowe podejście do polityki rozwoju będzie ona miała inny charakter niż długookresowa strategia rozwoju kraju (patrz: punkt dotyczący koncepcji rozwoju kraju). System dokumentów strategicznych przygotowywanych na poziomie krajowym uzupełnią także polityki publiczne.

Na poziomie regionalnym w nowym systemie dokumentów strategicznych wyodrębniono 3 rodzaje dokumentów strategicznych przygotowywanych na poziomie poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Bardzo ważną zmianą prawa w zakresie tychże dokumentów jest ustanowienie podstawy prawnej dla strategii rozwoju gminy. Dotychczas gminy bardzo często przyjmowały taki dokument, nadając mu charakter dokumentu strategicznego dla pozyskiwania środków finansowych z funduszy Unii Europejskiej. W nowym stanie prawnym strategie rozwoju gminy będą dokumentami fakultatywnymi, jednak określenie elementów, jakie muszą regulować te strategie, a także nakreślenie sposobu opracowywania tych strategii sprawi, że wszystkie strategie rozwoju gminy będą przyjmowane w ujednolicony sposób i będą odnosiły się do aspektów, na jakie kładziony jest nacisk w nowym podejściu do polityki rozwoju: poruszony zostanie w nich aspekt rozwoju społecznego, gospodarczego oraz przestrzennego. Nowością są też strategie rozwoju ponadlokalnego, które będą mogły być przyjmowane przez kilka gmin powiązanych ze sobą funkcjonalnie.

Średniookresowa strategia rozwoju kraju oraz strategie na poziomie krajowym

Dokumentem, który stanie się w nowym podejściu zarządzania polityką rozwoju odnośnikiem dla wszelkich innych dokumentów strategicznych na poziomie krajowym i regionalnym czy lokalnym jest średniookresowa strategia rozwoju kraju. UZZPPR wprowadza zaktualizowaną definicję tego dokumentu – będzie on określał podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym na okres 10-15 lat oraz szczegółowe działania na okres 4 lat, realizowane przez inne strategie rozwoju przyjmowane na poziomie krajowym a odnoszące się do sektorów, dziedzin, regionów czy rozwoju przestrzennego oraz strategie rozwoju województwa, oraz za pomocą programów z uwzględnieniem okresu programowania Unii Europejskiej. Dalsze zmiany w zakresie średniookresowej strategii rozwoju kraju, przyjęte w art. 1 pkt 14) UZZPPR, dodają do ustawy z 6.12.2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1295 ze zm.; dalej: PolRozwojuU) art. 12a określający szereg elementów, jakie muszą znaleźć się w tym dokumencie strategicznym:

przy czym wskazany powyżej zakres, jaki musi regulować średniookresowa strategia rozwoju kraju jest minimalnym zakresem i może być rozszerzony przez organ opracowujący dokument – ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Przygotowując dokument, wskazany minister zobowiązany jest do współpracy z członkami Rady Ministrów i to właśnie Radzie Ministrów przedkłada projekt średniookresowej strategii rozwoju kraju, by następnie Rada Ministrów przyjęła go w drodze uchwały. Strategia ta podlega aktualizacji, jeśli taka konieczność wynika ze zmian sytuacji społecznej lub gospodarczej kraju, a do aktualizacji strategii stosuje się przepisy określające minimalny zakres strategii oraz przepisy dotyczące podmiotu opracowującego i przyjmującego dokument.

Na poziomie krajowym dokumentami strategicznymi będą również strategie rozwoju określające podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju odnoszące się do sektorów, dziedzin, regionów lub rozwoju przestrzennego, w tym obszarów metropolitalnych i obszarów funkcjonalnych. Dokumenty te będą musiały być spójne z postanowieniami średniookresowej strategii rozwoju kraju oraz uwzględniać w szczególności takie elementy jak:

W przeciwieństwie do średniookresowej strategii rozwoju kraju, pozostałe strategie rozwoju przyjmowane na poziomie krajowym, opracowywane będą przez właściwego ministra z jego inicjatywy bądź w wykonaniu zobowiązania nałożonego przez Radę Ministrów. Opracowany projekt strategii rozwoju właściwy minister będzie przedkładał ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego w celu zaopiniowania dokumentu w zakresie jego zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju oraz z wymogami określonymi dla takiej strategii w art. 13a PolRozwojUR Następnie właściwy minister przedkładał będzie projekt strategii rozwoju do rozpatrzenia przez Radę Ministrów, dołączając do niego opinię ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Strategia rozwoju będzie podlegała aktualizacji w tych samych przypadkach, w jakich podlega aktualizacji średniookresowa strategia rozwoju kraju. Tryb aktualizacji strategii rozwoju na poziomie krajowym będzie taki sam, jak w przypadku przyjęcia strategii rozwoju.

UZZPPR szczególne znaczenie pozostawia jednej strategii rozwoju na poziomie krajowym – krajowej strategii rozwoju regionalnego, która jako jedyna z tego typu dokumentów strategicznych o charakterze sektorowym została przez ustawodawcę wymieniona z nazwy w UZPPR. Projekt tej strategii opracowywał będzie minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w konsultacji z jednostkami samorządu terytorialnego oraz partnerami społecznymi i gospodarczymi, a strategia będzie opracowywana na okres niewykraczający poza okres obowiązywania średniookresowej strategii rozwoju kraju. Krajową strategię rozwoju regionalnego przyjmowała będzie Rada Ministrów na niezmiennych warunkach.

Na poziomie ponadregionalnym nadal będzie mogła zostać opracowana strategia rozwoju ponadregionalnego (będzie mogło być kilka takich strategii dla różnych obszarów), przy czym strategie te będą mogły także opracowywać, obok ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, wspólnie samorządy województwa dla terytorium tych województw, a takie strategie ponadregionalne przyjmowały będą sejmiki właściwych województw w drodze uchwały. Samorządy województw przygotować będą mogły również wspólny wniosek by projekt strategii ponadregionalnej był przekazany ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego w celu jego zaopiniowania i przekazania Radzie Ministrów (sejmiki województw muszą opracować i przyjąć wniosek w tej sprawie). W takim przypadku zobowiązany minister przedkłada projekt Radzie Ministrów wraz ze swoją opinią w celu jego przyjęcia w drodze uchwały. Strategia ponadregionalna przyjęta przez Radę Ministrów podlega aktualizacji, jeśli jest to konieczne dla zachowania jej spójności ze średniookresową strategią rozwoju kraju, a do aktualizacji dokumentu stosuje się przepisy takie same, jak w przypadku opracowania projektu z udziałem Rady Ministrów.

UZZPPR przewidziała w art. 23 i 24, że średniookresowa strategia rozwoju kraju wskazana w art. 9 pkt 2 UZPPR, obowiązująca w dniu wejścia w życie nowelizacji przepisów dotyczących tej strategii zawartych w UZZPPR, staje się średniookresową strategią rozwoju kraju w rozumieniu nadanym artykułowi 9 pkt 2 przez UZZPPR.

Strategia rozwoju gminy

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw stworzyła podstawy prawne dla opracowywania strategii rozwoju gminy, jednocześnie włączając te dokumenty do systemu dokumentów strategicznych przygotowywanych przez organy zaangażowane w tworzenie i realizację polityki rozwoju. Strategie rozwoju gminy będą dzięki temu nie tylko przyjmowane przez rady gmin na terenie kraju w tym samym trybie, ale także będą zawierały te same elementy i kładły nacisk na aspekty rozwoju społecznego, gospodarczego i przestrzennego, a dzięki temu możliwe będzie ich powiązanie z innymi dokumentami strategicznymi, zwłaszcza strategiami rozwoju województwa, które będą również skupiały się na tych kwestiach.

Przyjęcie strategii rozwoju gminy będzie fakultatywne. Jeśli jednak gmina podejmie decyzję o przygotowaniu takiego dokumentu, będzie on musiał zostać opracowany według wskazanych w art. 10e i 10f SamGminU zasad. Pierwszą z nich jest spójność takiego dokumentu ze strategią rozwoju województwa (a jeśli na obszarze gminy obowiązuje też strategia rozwoju ponadlokalnego, także z taką strategią). Oceny spójności strategii rozwoju gminy ze strategią rozwoju województwa dokona zarząd województwa. Ocena ta będzie wydawana jeszcze wobec projektu strategii rozwoju gminy. Wójt gminy będzie zobowiązany do przedłożenia projektu zarządowi województwa w celu wydania przez niego opinii dotyczącej sposobu uwzględnienia ustaleń i rekomendacji w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w województwie, określonych w strategii rozwoju województwa. Zarząd województwa będzie miał 30 dni od otrzymania projektu strategii rozwoju gminy na wydanie opinii, a jej niewydanie w określonym czasie będzie skutkowało uznaniu, że projekt strategii rozwoju gminy jest spójny ze strategią rozwoju województwa.

Strategia rozwoju gminy będzie musiała obligatoryjnie zwierać następujące elementy:

Wskazane elementy strategii rozwoju gminy tworzą minimalny zakres konieczny do uregulowania w dokumencie, jednak gmina może dowolnie rozszerzyć go o inne aspekty ważne z jej punktu widzenia. Według wytycznych art. 10e ust. 4 SamGminU, dokument musi być opracowany w formie tekstowej oraz w formie graficznej dla zobrazowania modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy, obszarów strategicznej interwencji określonych w strategii rozwoju województwa oraz obszarów strategicznej interwencji kluczowych dla gminy wraz z zakresem planowanych działań (jeśli takie obszary zidentyfikowano).

Ustawa zobowiązuje radę gminy do przyjęcia uchwały, która określi szczegółowy tryb i harmonogram opracowania projektu strategii rozwoju gminy, w tym tryb konsultacji. Z kolei opracowanie projektu strategii rozwoju gminy stanie się zadaniem wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Także wójt będzie odpowiedzialny za przygotowywanie projektu aktualizacji strategii, jeśli sytuacja społeczna, gospodarcza bądź przestrzenna gminy będzie tego wymagała bądź, jeśli będzie to konieczne dla zachowania spójności strategii rozwoju gminy ze strategią rozwoju województwa, przy czym tryb aktualizacji strategii będzie analogiczny, jak w przypadku przygotowania projektu strategii (wraz z konsultacjami oraz zasięgnięciem opinii zarządu województwa w zakresie spójności dokumentu).

Również nowym i także fakultatywnym dokumentem strategicznym, przyjmowanym przez jednostki samorządu terytorialnego jest strategia rozwoju ponadlokalnego. Taką strategię będą mogły opracować wspólnie gminy sąsiadujące i powiązane ze sobą funkcjonalnie. Taka strategia będzie wspólną strategią rozwoju tych gmin w zakresie ich terytorium, przy czym jeśli w opracowywaniu strategii rozwoju ponadlokalnego uczestniczą wszystkie gminy z terytorium tego powiatu, w opracowywaniu dokumentu uczestniczy także powiat. Powiat może także uczestniczyć w opracowywaniu dokumentu, jeśli przynajmniej jedna gmina, opracowująca strategię rozwoju ponadlokalnego, znajduje się na jego terytorium. Strategia rozwoju ponadlokalnego opracowywana będzie w takim samym trybie, jaki SamGminU przewiduje dla strategii rozwoju gminy. SamGminU w art. 10g ust. 4 przewiduje możliwość tworzenia związków międzygminnych, stowarzyszeń bądź porozumień międzygminnych przez gminy przygotowujące wspólną strategię rozwoju ponadlokalnego. Taki związek międzygminny, stowarzyszenie bądź porozumienie międzygminne będzie mogło być powołane w celu przygotowania i realizacji strategii rozwoju ponadlokalnego. Za przygotowanie projektu strategii rozwoju ponadlokalnego odpowiedzialny będzie wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub organ wykonawczy związku międzygminnego, stowarzyszenia bądź porozumienia międzygminnego. Organ ten będzie też zobowiązany do przedłożenia tego projektu zarządowi województwa w celu wydania opinii dotyczącej sposobu uwzględnienia ustaleń i rekomendacji w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w województwie określonych w strategii rozwoju województwa. Podobnie jak w przypadku opiniowania strategii rozwoju gminy, w odniesieniu do strategii rozwoju ponadlokalnego zarząd województwa także będzie miał 30 dni na wydanie swojej opinii. W przypadku braku jej wydania w określonym terminie uznaje się, że strategia rozwoju ponadlokalnego jest spójna ze strategią rozwoju województwa.

Strategię rozwoju ponadlokalnego przyjmuje w drodze uchwały organ stanowiący związku międzygminnego lub stowarzyszenia. W przypadku opracowania tego dokumentu przez porozumienie międzygminne, strategia ta jest przyjmowana przez właściwe rady gminy i obowiązuje od dnia przyjęcia jej przez ostatnią radę gminy wchodzącej w skład takiego porozumienia. Jeśli w opracowywaniu strategii rozwoju lokalnego uczestniczył powiat, jest ona przyjmowana również przez radę powiatu i obowiązuje od dnia przyjęcia jej przez ostatnią radę gminy lub powiatu. Procedura aktualizacji strategii rozwoju ponadlokalnego jest taka sama jak w przypadku jej przyjęcia.

Przepisy w powyższym zakresie wejdą w życie 13.11.2020 r.

Strategia rozwoju województwa

Dokumentem obligatoryjnie przygotowywanym przez województwo w zakresie polityki rozwoju jest strategia rozwoju województwa. Dokument ten jest powiązany z całym systemem dokumentów strategicznych tworzonych na poziomie krajowym – wymóg spójności strategii rozwoju województwa z krajowymi dokumentami strategicznymi został przewidziany w art. 5 pkt 1 UZZPPR, dodającym art. 11 ust. 1aa do SamWojU i obejmuje spójność wojewódzkiej strategii ze średniookresową strategią rozwoju kraju oraz krajową strategią rozwoju regionalnego, a także strategiami ponadregionalnymi, jeśli swoim zasięgiem oddziaływania obejmują obszar danego województwa. Zmiany w UZZPPR określiły także elementy, jakie strategia rozwoju województwa musi zawierać (przy czym katalog określony w art. 11 ust. 1c SamWojU jest katalogiem otwartym):

Podobnie jak w przypadku strategii rozwoju gminy, wojewódzka strategia rozwoju musi być sporządzona w formie tekstowej oraz w formie graficznej, obrazując w szczególności kwestie modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa, obszarów strategicznej interwencji wraz z zakresem planowanych działań oraz obszary strategicznej interwencji kluczowe dla województwa o ile takie zidentyfikowano, wraz z zakresem planowanych działań. Dokument ten podlega także aktualizacjom, jeśli wymagać tego będzie sytuacja społeczna, gospodarcza lub przestrzenna województwa albo gdy będzie to konieczne dla zachowania jej spójności ze średniookresową strategią rozwoju kraju lub krajową strategią rozwoju regionalnego, a tryb aktualizacji jest tożsamy z trybem przyjmowania strategii. Projekt strategii rozwoju województwa musi zostać zaopiniowany przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego w zakresie spójności dokumentu ze średniookresową strategią rozwoju kraju oraz krajową strategią rozwoju regionalnego. Opinię taką minister musi wydać w ciągu 30 dni od otrzymania projektu strategii, a w przypadku braku tejże opinii we wskazanym ustawowo terminie, uznać będzie można, że projekt strategii rozwoju województwa jest zgodny ze wskazanym krajowymi dokumentami strategicznymi.

Realizacja zapisów strategii według przyjętych UZZPPR przepisów odbywać się będzie przez programy rozwoju, regionalny program operacyjny, program służący realizacji umowy partnerstwa, kontrakt terytorialny, kontrakt sektorowy i kontrakt programowy.

W odniesieniu do strategii rozwoju województwa, UZZPPR przewidziała także przepisy przejściowe. W art. 31 UZZPPR wskazano, że dotychczasowe strategie rozwoju województwa (dokumenty te województwa mają już obowiązek sporządzać od kilku lat) przyjęte na podstawie przepisów UZPPR utracą moc 31.12.2025 r., o ile do tego dnia nie zostaną dostosowane do nowych wytycznych wprowadzonych do UZPPR przez UZZPPR. Województwa mają zatem 5 lat na przygotowywanie nowych dokumentów wg wytycznych UZZPPR, a ma to związek z omówionymi już zmianami, jakie rząd planuje w zakresie systemu zarządzania rozwojem, tj. w drugim etapie prac nad nowym kształtem systemu zarządzania polityką rozwoju, rząd przewiduje uchylenie obowiązku sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego województw i utratę mocy obowiązywania dotychczasowych planów z 1.1.2026 r.

Warto podkreślić, że jeśli sejmik województwa przystąpił do aktualizacji strategii rozwoju województwa bądź podjął prace zmierzające do przyjęcia nowej strategii rozwoju województwa, mającej stać się podstawą do pozyskiwania środków unijnych w perspektywie 2021–2027 jeszcze przed wejściem w życie przepisów UZZPPR, może kontynuować ten proces według przepisów obowiązujących dotychczas, jednak przyjęta w takim trybie strategia utraci moc 31.12.2025 r. i konieczne będzie przyjęcie nowego dokumentu według zasad określonych w UZZPPR.

Strategia związku metropolitalnego

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw przewidziała także zmiany w ustawie z 9.3.2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim. Zmiany te dotyczą obowiązku opracowywania strategii rozwoju związku metropolitalnego jako dokumentu strategicznego szczególnego rodzaju, klasyfikowanego jako strategia rozwoju ponadlokalnego, o jakiej mowa w art 10g ust. 1 SamGminU. Strategia ta opracowywana będzie na podstawie przepisów określających tryb przyjęcia strategii rozwoju gminy (art. 10e ust. 2–4 SamGminU). Z kolei zgromadzenie związku metropolitalnego zostało zobowiązane do przyjęcia uchwały określającej tryb i harmonogram opracowania projektu strategii rozwoju związku metropolitalnego, w tym tryb konsultacji przewidzianych do przeprowadzenia na podstawie UZPPR. Projekt strategii będzie zaś opracowywany przez zarząd związku metropolitalnego, a następnie przekazywany zarządowi województwa, w celu wydania opinii dotyczącej sposobu uwzględnienia ustaleń i rekomendacji w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w województwie określonych w strategii rozwoju województwa. Zarząd województwa będzie miał 30 dni od dnia otrzymania projektu strategii na wydanie opinii, a w przypadku braku jej wydania we wskazanym terminie, uznaje się, że strategia rozwoju związku metropolitalnego jest spójna ze strategią rozwoju województwa. Strategia rozwoju związku metropolitalnego podlegała będzie aktualizacji, jeżeli wymagać będzie tego sytuacja społeczna, gospodarcza lub przestrzenna gmin wchodzących w skład związku albo gdy stanie się to konieczne dla zachowania jej spójności ze strategią rozwoju województwa, a procedura aktualizacji będzie następowała w oparciu o tryb i zasady, na jakich opracowywana będzie pierwotna wersja strategii rozwoju związku metropolitalnego.

Koncepcja rozwoju kraju

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw wprowadza do UZPPR nowy rozdział pt. Koncepcja rozwoju kraju, przy równoczesnym uchyleniu przepisów dotyczących długookresowej strategii rozwoju kraju, która przed przyjęciem nowelizacji była głównym dokumentem strategicznym polityki rozwoju kraju. Odejście od przygotowywania długookresowej strategii rozwoju kraju jest skutkiem nie tylko przyjęcia nowego modelu zarządzania polityką rozwoju kraju. Jest to także odpowiedź rządu na analizę złożoności zachodzących zjawisk społecznych, gospodarczych i przestrzennych – czyli tych aspektów, które w nowym podejściu zarządzania polityką rozwoju odgrywają kluczową rolę i wokół których skupiają się wszelkie inne dokumenty strategiczne, przygotowywane na poszczególnych poziomach zarządzania krajem przez odpowiednie organy zaangażowane w proces realizacji polityki rozwoju. Projektodawcy zmian w powyższym zakresie podkreślają również wynikające z wprowadzonych zmian szersze, bardziej elastyczne i koncepcyjne spojrzenie na zmiany w obszarze gospodarczym, społecznym i przestrzennym, dostrzeżenie zachodzących w tych obszarach zmian i możliwość zarządzania nimi poprzez przygotowywanie i wdrażanie dokumentów o rozdzielnych funkcjach; ogólnego o długim horyzoncie czasowym i koncepcyjnym charakterze oraz dokumentu prezentującego wybór strategiczny, tj. odpowiadającego na pytanie o to, jakie cele należy wyznaczyć w perspektywie najbliższych lat, by maksymalnie wykorzystać zidentyfikowane trendy rozwojowe zachodzące na świecie w perspektywie długookresowej i w sposób efektywny zaplanować działania interwencyjne. Koncepcja rozwoju kraju ma uzupełniać system polityki rozwoju i stanowić wizję różnych wariantów rozwojowych i wyzwań rozwojowych Polski w wymiarze gospodarczym, społecznym i przestrzennym w perspektywie długookresowej, jednak w przeciwieństwie do długookresowej strategii rozwoju kraju, która stanowiła główną strategię rozwoju kraju, nie będzie ona dokumentem strategicznym, a kierunkowym, wskazującym wyzwania rozwojowe, jakie stoją przed Polską, bariery w jej rozwoju oraz potencjały w odniesieniu do zidentyfikowanych globalnych trendów rozwojowych. Podstawą do opracowania Koncepcji rozwoju kraju będą analizy uwzględniające przewidywane zmiany w takich strefach jak innowacje, technologia, przemiany demograficzne, społeczne i gospodarcze itp. Warto zwrócić uwagę na kwestie zależności Koncepcji rozwoju kraju i średniookresowej strategii rozwoju kraju. Pierwszy z dokumentów, w założeniu, ma być zbiorem scenariuszy rozwoju kraju w określonych sferach. Z kolei średniookresowa strategia rozwoju kraju będzie dokumentem realizującym wizję rozwojową kraju w oparciu o wyniki analiz przedstawionych w Koncepcji rozwoju kraju, z uwzględnieniem aktualnej sytuacji i umożliwiając bardziej elastyczne podejście i szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w społeczeństwie czy gospodarce, a które będą wymuszały aktualizację podejścia do rozwoju kraju.

Za przygotowanie koncepcji oraz proces jej uzgodnienia odpowiedzialny jest Prezes Rady Ministrów bądź wyznaczony przez niego właściwy minister. Koncepcja rozwoju kraju przyjmowana jest w drodze uchwały przez Radę Ministrów, a po jej przyjęciu Premier zobowiązany jest do poinformowania o tym fakcie Sejmu i Senatu. W razie konieczności, dokument podlegał będzie aktualizacji, a prawodawca zastrzegł, że taka aktualizacja będzie dokonywana przynajmniej raz w okresie obowiązywania dokumentu (do procesu aktualizacji koncepcji stosowany będzie tryb przyjęcia koncepcji wyrażony w Rozdziale 1a UZPPR).

Artykuł 8a UZPPR przewiduje, że w koncepcji rozwoju kraju w szczególności znaleźć się muszą wnioski z analizy trendów rozwojowych zachodzących w kraju, wnioski z analizy trendów rozwojowych zachodzących na świecie i ich potencjalny wpływ na trendy rozwojowe w kraju oraz scenariusze rozwoju i wyzwania rozwojowe kraju, w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym.

Koncepcja rozwoju kraju przyjęta zostanie w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie art. 8a–8c UZPPR.

Kontrakt programowy, sektorowy oraz porozumienie terytorialnego

Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw w art. 1 pkt 6 lit. e zawiera definicje nowych dokumentów realizujących postanowienia dokumentów strategicznych kraju i będących instrumentami wdrażania polityki rozwoju (art. 5 ust. 4d–f UZPPR). Są to:

a) kontrakt programowy – rozumiany jako umowa określająca kierunki i warunki dofinansowania programu służącego realizacji umowy partnerstwa w zakresie polityki spójności, opracowanego przez zarząd województwa, w tym przedsięwzięcia priorytetowe realizowane w tym programie;

b) kontrakt sektorowy – rozumiany jako umowa określająca sposób realizacji, w tym finansowania programów rozwoju opracowanych przez właściwych ministrów w zakresie interwencji ukierunkowanej terytorialnie;

c) porozumienie terytorialne – umowa określająca w szczególności przedsięwzięcia priorytetowe dla rozwoju danego obszaru objętego tym porozumieniem.

Nowe dokumenty, wprowadzone do systemu zarządzania rozwojem kraju, rząd uzasadnia koniecznością usprawnienia oraz urealnienia dotychczasowej formy realizacji kontraktu terytorialnego. W nowym modelu nastąpi bowiem odejście od koncepcji jednego kontraktu, który miałby porządkować wszystkie kwestie związane z rozwojem w określonym regionie. Odtąd samorząd województwa będzie mógł zawrzeć kilka kontraktów – kontrakt programowy oraz kontrakty sektorowe i porozumienia terytorialne.

Kontrakt programowy będzie przygotowywany przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, który to w dalszej kolejności będzie negocjował zapisy przygotowanego dokumentu z zarządem województwa. Wynegocjowany kontrakt programowy będzie podstawą do negocjacji z Komisją Europejską programu służącego realizacji umowy partnerstwa w zakresie polityki spójności zarządzanego przez zarząd województwa. W praktyce będzie on mechanizmem uzgadniania sposobu wydatkowania środków stanowiących źródło finansowania regionalnych programów operacyjnych. Swoim zakresem kontrakt programowy obejmie w szczególności kwestie takie jak:

Obok kontraktu programowego pomiędzy stroną rządową a samorządem województwa będzie mógł być zawierany kontrakt sektorowy, stanowiący mechanizm uzgadniania zakresu ukierunkowanych terytorialnie działań sektorowych podejmowanych przez poszczególnych ministrów właściwych w ich programach rozwoju. Programy rozwoju poszczególnych ministrów właściwych będą oceniane przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego pod kątem zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju, w tym także w kwestii możliwego ukierunkowania terytorialnego. Kontrakt sektorowy służył będzie uzgodnieniu między stroną rządową (ministrem właściwym w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego) oraz zarządem województwa sposobu realizacji programu rozwoju w odniesieniu do wskazanego w tym programie zakresu planowanej interwencji, który będzie realizowany w ujęciu terytorialnym. Taki kontrakt określi w szczególności:

W przypadku kontraktu sektorowego wymagany będzie wkład własny samorządu województwa na poziomie, co najmniej 10% wartości wkładu budżetu państwa, ukierunkowanego terytorialnie we właściwym programie rozwoju, alokowanego na dane województwo. UZZPPR przewiduje w swoich przepisach także dopuszczalny niższy poziom współfinansowania samorządu województwa programu rozwoju, o ile dochód ogółem per capita danego samorządu województwa w roku poprzedzającym przygotowanie kontraktu sektorowego jest niższy od dochodów ogółem per capita wszystkich samorządów województw w roku poprzedzającym przygotowanie kontraktu sektorowego. Poza kontraktem programowym oraz sektorowym, do UZPPR wprowadzony został w art. 14rb dokument porozumienia terytorialnego, które ma służyć uzgadnianiu interwencji istotnych z punktu widzenia społeczności lokalnych – gmin, powiatów czy kilku gmin. Porozumienie terytorialne będzie mogło być zawierane przez:
a) zarząd województwa z jednostkami samorządu terytorialnego z obszaru tego województwa lub ich związkami, porozumieniami lub stowarzyszeniami, realizującymi zadania w zakresie polityki rozwoju, wynikające ze strategii rozwoju województwa;
b) ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, a także właściwego ministra, jeżeli zakres porozumienia terytorialnego tego wymaga, z gminą lub powiatem lub ich związkami, porozumieniami lub stowarzyszeniami, w przypadku gdy jego zasadność wynika z krajowej strategii rozwoju regionalnego;
c) jednostki samorządu terytorialnego realizujące zadania w zakresie polityki rozwoju wynikające ze strategii rozwoju ponadlokalnego albo strategii rozwoju gmin objętych tym porozumieniem. W porozumieniu w szczególności będą mogły zostać uregulowane przedsięwzięcia priorytetowe dla danego obszaru, zgodne z celami wynikającymi ze strategii rozwoju: pozostałych strategii rozwoju przyjmowanych na poziomie krajowym, strategii rozwoju województwa, strategii rozwoju ponadlokalnego, strategii rozwoju gminy, w tym przewidywane źródła ich finansowania. Za przygotowanie projektu porozumienia terytorialnego odpowiadać będzie odpowiednio: zarząd województwa, minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego samodzielnie albo we współpracy z właściwym ministrem, jeżeli zakres porozumienia terytorialnego tego wymaga, wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu albo organ wykonawczy związku, porozumienia międzygminnego albo stowarzyszenia, który jest inicjatorem porozumienia terytorialnego. W przypadku przygotowywania projektu porozumienia przez podmioty rządowe bądź samorządu szczebla niższego niż wojewódzki, będą one zobowiązane do zasięgnięcia opinii zarządu województwa w zakresie spójności przygotowanego projektu porozumienia z odpowiednią strategią rozwoju województwa. Projekt porozumienia będzie podlegał negocjacjom przez strony porozumienia (wskazane w projekcie), a na wniosek którejkolwiek ze stron porozumienia, w negocjacjach będzie mógł uczestniczyć również przedstawiciel zarządu województwa. Po zawarciu porozumienia, jego inicjator będzie zobowiązany poinformować właściwy zarząd województwa bądź zarząd powiatu o jego zawarciu, o ile te podmioty nie będą stroną porozumienia.

MF: W kontaktach z KAS korzystaj z elektronicznych form obsługi Klienta

Informacja ze strony: https://www.gov.pl/web/kas/w-kontaktach-z-kas-korzystaj-z-elektronicznych-form-obslugi-klienta2

Korzystanie z elektronicznych form obsługi Klienta

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) zachęca do korzystania z e-usług i kontaktu z urzędami skarbowymi poprzez e-PUAP i infolinie.

Usługi e-Deklaracje i Twój e-PIT, dostępne na stronie podatki.gov.pl, pozwalają na sprawne rozliczanie podatków bez wizyty w urzędzie skarbowym.

Więcej informacji dostępnych jest na stronach internetowych poszczególnych izb administracji skarbowych, urzędów skarbowych oraz na stronie podatki.gov.pl

Natomiast w serwisie biznes.gov.pl znajdują się opisy elektronicznych usług świadczonych przez urzędy skarbowe, między innymi informacje o tym w jaki sposób, elektronicznie, można złożyć wniosek i uzyskać zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach oraz należnościach celnych lub stwierdzające stan zaległości.

Infolinia KIS

Krajowa Informacja Skarbowa udzieli Ci informacji podatkowych i celnych przez telefon:

od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 18:00.

Zachęcamy również do zadawania pytań drogą elektroniczną poprzez formularz dostępny na Portalu Podatkowym (przyp. red.: https://www.podatki.gov.pl/)

Aby otrzymać informację na temat cła lub podatków na adres e-mail, na stronie Portalu Podatkowego należy wybrać pozycję Skontaktuj się z nami (przyp. red.: https://www.podatki.gov.pl/zadaj-pytanie/), a następnie opcję „Pytanie e-mail”.

Wizyta w urzędzie

W wyjątkowych sytuacjach, w których nie można załatwić sprawy przez e-usługi, możliwa jest wizyta w urzędach skarbowych i Krajowej Informacji Skarbowej.

Klienci będą przyjmowani z zachowaniem szczególnych środków ostrożności. Prosimy o stosowanie się do zaleceń zamieszczonych w siedzibach urzędów.

Źródło: www.gov.pl/web/kas

Dodatkowe świadczenie postojowe. Skorzysta więcej firm

Już w zeszłym miesiącu informowaliśmy o uchwaleniu przez Sejm kolejnej nowelizacji tarczy antykryzysowej, która zakłada możliwość pobierania świadczenia postojowego przez okres nawet 6 miesięcy. Już wtedy Sejm rozszerzył krąg przedsiębiorców uprawnionych do pobierania dodatkowego świadczenia postojowego o kilka dodatkowych branż. Okazuje się jednak, że to nie wszystko. Senackie poprawki rozszerzają bowiem wydłużone świadczenie postojowe na jeszcze większą grupę przedsiębiorców.

Przypomnijmy, że zgodnie z tekstem ustawy uchwalonej w sierpniu przez Sejm, przedsiębiorcy prowadzący działalność w określonych branżach, będą mogli wnioskować o dodatkowe świadczenie postojowe na okres kolejnych trzech miesięcy, nawet wówczas gdy świadczenie takie już w przeszłości zostało im trzykrotnie wypłacone.

Według pierwotnych założeń, dodatkowe świadczenie postojowe miało przysługiwać jedynie przedsiębiorcom zarejestrowanym pod jednym kodem PKD, tj. 49.39.Z.

Ostatecznie uchwalona przez Sejm wersja ustawy zakładała jednak znaczne poszerzenie katalogu kodów PKD uprawniających do świadczenia. Dodatkowe świadczenie postojowe będą zatem mogli uzyskać przedsiębiorcy prowadzący przeważającą działalność również w następujących obszarach:

Okazało się jednak, że to nie ostatnie zmiany w tej kwestii. Ustawa trafiła bowiem do Senatu, gdzie do nowych przepisów zgłoszono kilka istotnych poprawek. Wśród nich znalazła się propozycja kolejnego rozszerzenia katalogu branż uprawnionych do dodatkowego świadczenia postojowego.

Zgodnie z senackimi poprawkami, oprócz siedmiu branż wymienionych powyżej, na dodatkowe świadczenie postojowe będą mogli również liczyć przedsiębiorcy działający w kolejnych ośmiu branżach:

Łącznie więc, dodatkowe świadczenie postojowe przysługiwać ma przedsiębiorcom działającym aż w piętnastu branżach.

Kolejna senacka poprawka dotyczyła zmiany warunku uprawniającego do dodatkowego świadczenia postojowego. Zgodnie z sejmową wersją ustawy, warunkiem uzyskania dodatkowego świadczenia było wykazanie spadku przychodów o co najmniej 80% w stosunku do przychodu uzyskanego w analogicznym miesiącu roku 2019. Senat zaś przegłosował poprawkę zmniejszającą ten próg do 75%.

Co istotne, ostatnia ze wspomnianych poprawek została przegłosowane przez Senat jednomyślnie, co pozwala przypuszczać, że Sejm nie zamierza już jej odrzucać.

Z kolei losy pierwszej poprawki prawdopodobnie rozstrzygną się powtórnie w Sejmie. O wszelkich nowych informacjach w tym zakresie będziemy na bieżąco informować na naszych stronach.

Źródło:
zus.pl

Służebność przesyłu nie obejmuje strefy kontrolnej nad instalacjami

Stan faktyczny

Około roku 1991 r. na terenie jednej z gmin woj. wielkopolskiego miejscowy zakład gazowniczy poprowadził podziemny gazociąg. Dla tej instalacji ustanowiono jednocześnie tzw. strefę kontrolną, ograniczającą możliwości użytkowania działek, o szerokości blisko 100 metrów (co wynikało z ówczesnych przepisów i rodzaju instalacji).

W związku z tym jedna z właścicielek działek, pod którymi przechodzi gazociąg, wniosła o ustanowienie służebności przesyłu obejmującej nie tylko grunt bezpośrednio znajdujący się ponad linią gazociągu, ale też wspomnianą, szeroką strefę kontrolną.

Stanowisko sądu I i II instancji

Żądania te uwzględnił sąd I instancji, który ustanowił służebność przesyłu zgodnie z wnioskiem właścicielki (w jej ramach znalazły się zatem sam gazociąg i grunt ponad nim oraz wspomniana strefa kontrolna).

Jednak wynagrodzenie za korzystanie z gruntu skalkulowano, zdaniem właścicielki, zbyt nisko, toteż odwołała się od tego postanowienia. To samo uczyniła spółka gazownicza, właściciel gazociągu.

Spółka podniosła kwestię zasiedzenia służebności w dobrej wierze (czyli po 20 latach, wg. spółki służebność miałaby powstać w tym trybie już w roku 2001), oraz zasięgu służebności (spółka kwestionowała zaliczenie do służebności także strefy kontrolnej wzdłuż gazociągu).

Sąd II instancji oddalił te odwołania.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Natomiast Sąd Najwyższy uchylił postanowienie apelacyjne, nakazując ponowne rozpatrzenie sprawy.

W zakresie zasiedzenia służebności, SN uznał, że nie mogło dojść do zasiedzenia w dobrej wierze. Uczestnik postępowania – aktualna spółka gazownicza, następca prawny terenowych zakładów gazownictwa – nie miał tytułu prawnego do posadowienia w tym miejscu gazociągu. Jako przedsiębiorca i profesjonalista musiał o tym wiedzieć, co wyklucza posiadanie służebności w dobrej wierze.

W zakresie zasięgu służebności, SN uznał, że ustanowienie służebności w sposób, jaki to uczyniły sądy niższych instancji nie jest prawidłowe. Zdaniem SN strefa kontrolna wokół instalacji nie należy do służebności. Konieczność jej zapewnienia wynika bowiem z przepisów administracyjnych. Jednak ustanowienie takiej strefy może mieć wpływ na wynagrodzenie z tytułu obciążenia gruntu służebnością. Jeżeli strefa taka wprowadza znaczące ograniczenia co do korzystania z działki gruntu, wynikające z przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, wówczas wynagrodzenie za służebność powinno uwzględniać i te czynniki, a zatem powinno być skalkulowane na odpowiednio wyższym poziomie, czego nie uwzględnił sąd II instancji.

Obniżki, ułatwienia i uszczelnianie – nowe rozwiązania podatkowe MF

Informacja ze strony: https://www.gov.pl/web/finanse/nowe-rozwiazania-podatkowe-mf–obnizki-ulatwienia-i-uszczelnianie

„Na uszczelnieniu systemu podatkowego skorzysta większość przedsiębiorców, tych uczciwych
i mniejszych, których Ministerstwo Finansów chce wspierać. Stracą natomiast nieuczciwi – spółki prowadzące agresywną politykę podatkową, w szczególności w wymiarze międzynarodowym. Projekt jest też istotny w kontekście pobudzenia rozwoju naszej gospodarki” – informuje minister finansów Tadeusz Kościński.

„W czasie wychodzenia gospodarki ze spowolnienia kluczowe jest, aby przedsiębiorcom, szczególnie tym mniejszym, zapewnić równe warunki konkurencji z większymi podmiotami. To właśnie duzi rynkowi gracze mają największe możliwości oszczędzania na podatkach, co czasami dzieje się również przy użyciu nieuczciwych metod. Skutkiem jest ich jeszcze większa przewaga wobec mniejszego biznesu. Tę prawidłowość widzi wiele państw Europy. Właśnie teraz walka o uczciwe opodatkowanie większych firm staje w centrum zainteresowania nie tylko OECD czy krajów Międzymorza, ale i tych państw, które są eksporterami kapitału, dla których temat sprawiedliwego opodatkowania i solidarności podatkowej nie był dotychczas priorytetem, np. Francji czy Niemiec” – zaznacza wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Objęcie podatkiem CIT spółek komandytowych i jawnych mających siedzibę w Polsce

Objęcie CIT-em spółek osobowych jest szeroko stosowane w krajach UE. Jest też rekomendowane przez OECD jako narzędzie zwalczania optymalizacji podatkowych. Jak wynika z analiz Krajowej Administracji Skarbowej, spółki komandytowe są często używane do wyprowadzania z Polski nieopodatkowanego dochodu do rajów podatkowych. Dzieje się to z wykorzystaniem firm zakładanych np. na Cyprze i w Luksemburgu. Polska traci na tym ok. 2 mld zł rocznie. Nowa regulacja to uniemożliwi.

„Krajowa Administracja Skarbowa systematycznie analizuje posiadane informacje, szczególnie raportowane w MDR i aktywnie im przeciwdziała stosując dostępne narzędzia. W szczególnych przypadkach niezbędne są zmiany systemowe, które KAS aktywnie wspiera” – podkreśla wiceminister finansów, z-ca szefa KAS Anna Chałupa.

Nadanie spółce komandytowej statusu podatnika CIT nie będzie oznaczać zmniejszenia atrakcyjności tej formy prowadzenia biznesu przez firmy sektora MŚP. Sytuacja komplementariusza, czyli wspólnika odpowiadającego majątkiem za efekt przedsięwzięcia nie ulegnie zmianie – odliczy od swojego PIT-u podatek dochodowy zapłacony przez spółkę. Komandytariusz do kwoty udziału w zysku spółki komandytowej wynoszącej 120 tys. zł skorzysta w pełni z przysługującej mu kwoty wolnej i opodatkuje w efekcie tylko połowę swojego przychodu z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej, więc realnie i ekonomicznie pasywny inwestor może skorzystać na reformie.

Ograniczenie ulgi abolicyjnej

W wyniku działania ulgi abolicyjnej często mamy do czynienia z podwójnym brakiem opodatkowania. Osoby zarabiające za granicą w ogóle nie płacą podatku – ani w miejscu zamieszkania ani tam, gdzie zarabiają pieniądze. Ulga służy często nieuczciwym firmom, żeby zmniejszać do minimum podatek płacony w Polsce przez ich właścicieli. Jest to zjawisko, któremu ostro sprzeciwia się OECD. W 2017 r. podpisując konwencję MLI, Polska zobowiązała się do wprowadzenia odpowiednich przepisów, które ukrócą takie sytuacje.

Polska wprowadzi specjalną kwotę wolną dla osób działających za granicą. Tak długo, jak dochody osiągnięte poza granicami Polski nie przekroczą kwoty 8 tys. zł, będą one rozliczane na dotychczasowych zasadach. Z danych MF wynika, że ok. 67 tys. osób korzysta z ulgi abolicyjnej. Z tej grupy niemal 2/3 (41 tysięcy) osiąga dochody poniżej ustalonego przez MF progu. Ich podatkowa sytuacja nie ulegnie zmianie.

Obowiązek informowania o polityce podatkowej firmy

Obowiązek ten dotyczy tylko największych podmiotów, które miały przychody powyżej 50 mln euro i tylko określonych danych dotyczących zarządzania podatkami. Z obowiązku publikacji zostaną wyłączone informacje dotyczące tajemnicy handlowej, przemysłowej, zawodowej lub procesu produkcyjnego.

Zmiany w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

„Chcemy by mniejsi przedsiębiorcy jak najmniej czasu poświęcali na rozliczenie podatków, a jak najwięcej na dostosowanie prowadzonego przez nich biznesu do dynamicznie zmieniającej się sytuacji. Jak największa liczba firm powinna mieć możliwość rozliczania podatku w uproszczony sposób. Dlatego szeroko poszerzamy liczbę podatników, którzy będą mogli skorzystać z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i karty podatkowej” – mówi Jan Sarnowski.

Propozycja Ministerstwa Finansów przewiduje:

Mały podatnik CIT

Prawie dwukrotnemu podwyższeniu (z 1,2 mln euro do 2 mln euro) ulegnie limit przychodów pozwalający na skorzystanie z obniżonej stawki 9 proc. CIT. W kieszeniach przedsiębiorców zostanie ok. 400 mln zł rocznie.

Źródło: www.gov.pl/web/finanse

Ministerstwo wyjaśnia, co z numerem NIP w transakcjach do 450 złotych

Przedsiębiorcy bali się konsekwencji w przypadku pomyłki przy podawaniu numeru NIP oraz wskazywali na utrudnienia w prowadzeniu ewidencji elektronicznej w przypadku uznania paragonu z NIP-em za fakturę uproszczoną. Rzecznik MŚP wystąpił w tej sprawie do Ministra Finansów.
Minister wyjaśnił, że jeśli kwota faktury nie jest wyższa niż 450 zł brutto (100 euro), to paragon z numerem NIP należy traktować jako fakturę uproszczoną i dodatkowo „zwykłej” faktury się już nie wystawia. Co z ewidencjonowaniem w takim razie? W tej sytuacji, jako kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, należy podać kolejny numer paragonu.

Ponieważ wiele obaw budziło podanie błędnego numeru NIP, minister odniósł się też do tej kwestii. Resort potwierdził, że można wystawić notę korygującą do faktury wystawionej do paragonu (lub paragonu fiskalnego traktowanego jak faktura uproszczona), jeśli popełniono błąd w numerze NIP nabywcy. Jako błąd należy w tym przypadku rozumieć oczywistą pomyłkę, np. przestawienie cyfr, wpisanie jednej błędnej cyfry, albo brak jednej cyfry w całym numerze.

W tej sytuacji należy wystawić fakturę z takim samym błędnym NIP-em (z paragonu), a potem – do niej – notę korygującą już z prawidłowym numerem. Tej procedury nie można zastosować, gdy na paragonie nie ma w ogóle numeru, albo podany kompletnie błędny numer (np. składający się z samych „9”), albo też numer innego podatnika.

Aplikacja służąca zgłaszaniu przestępstw będzie śledzić COVID-19

Początek w Los Angeles

Wprawdzie aplikacji zdarzało się w przeszłości wiele wpadek związanych z publikacją fałszywych alertów (np. dotyczącego tygrysa poruszającego się swobodnie po Manhattanie, który ostatecznie okazał się być szopem), to hrabstwo Los Angeles postanowiło nawiązać współpracę z Citizen.

W sierpniu zaprezentowana została aplikacja SafePass, której zadaniem będzie śledzenie kontaktów w związku z COVID-19. Oparta na technologii Bluetooth oraz GPS umożliwia śledzenie interakcji z innymi osobami posiadającymi aplikację. W przypadku, gdy użytkownik zaznaczy, że posiada pozytywny wynik testu na COVID-19, wówczas SafePass prześle stosowne informacje do pozostałych osób.

Zagrożenie dla prywatności

Aplikację zdążyło pobrać już 10 milionów mieszkańców Los Angeles, a wszystko to dzięki namowom urzędników takich jak burmistrz Eric Garcetti czy dyrektor ds. zdrowia publicznego dr Barbara Ferrer. W tym czasie pojawiły się głosy dotyczące potencjalnych zagrożeń dla prywatności w związku z funkcją śledzenia lokalizacji w ramach aplikacji. Niemniej jednak biuro burmistrza nie zdecydowało się przychylić prośbie o komentarz w tej materii.

Zgodnie z oświadczeniem burmistrza – należy podjąć wszelkie konieczne kroki, mające na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się pandemii CIVID-19. Jak podkreśla, narzędzie umożliwiające śledzenie kontaktów stanowi niezbędny element służący namierzaniu wirusa oraz ratowaniu życia.

Źródło:

https://www.cnet.com/news/a-crime-reporting-app-shifts-to-tracking-covid-19-raising-privacy-questions/

Koniec z korzystnymi regulacjami przejściowymi dotyczącymi odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Wyłączenie odpowiedzialności dotyczyło jednak tylko sytuacji, w których określone osoby – w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, nabywając towary lub usługi niezbędne dla zwalczania tej choroby zakaźnej, naruszyły obowiązki służbowe lub obowiązujące w tym zakresie przepisy, jeżeli działały w interesie społecznym, zaś bez dopuszczenia się tych naruszeń nabycie tych towarów lub usług nie mogłoby zostać zrealizowane albo byłoby istotnie zagrożone.

5 września br. weszła w życie nowelizacja dwóch tzw. tarcz antykryzysowych, tj. ustawy z 14.8.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 1478).

W art. 1 pkt 2 ww. ustawy dokonano istotnych zmian KoronawirusU poprzez ustalenie nowego brzmienia art. 36 ust. 1 KoronawirusU, który otrzymał brzmienie: „1.Przepisy art. 4b–4d, art. 5, art. 6 ust. 1, art. 7b, art. 7d, art. 8, art. 10–10c, art. 11–11c, art. 12, art. 12b, art. 13, art. 14–14b i art.14h tracą moc po upływie 180 dni od dnia wejścia wżycie niniejszej ustawy”.

Wspomniana zmiana weszła w życie 4.9.2020 r. Jakkolwiek ma ona zasadniczo na celu usystematyzowanie i pewne zmodyfikowanie wymienionych wyżej odesłań – do przepisów które już utraciły moc (właśnie z dniem 4 września br.), to warto odnotować, że w tej grupie przepisów znalazł się m.in. art. 10c KoronawirusU.

Zgodnie z treścią tej regulacji: „Nie popełnia przestępstwa określonego w art. 231 lub art. 296 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1950 i 2128), deliktu dyscyplinarnego ani czynu, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1440, 1495, 2020 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 284), kto w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, nabywając towary lub usługi niezbędne dla zwalczania tej choroby zakaźnej, narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące w tym zakresie przepisy, jeżeli działa w interesie społecznym, zaś bez dopuszczenia się tych naruszeń nabycie tych towarów lub usług nie mogłoby zostać zrealizowane albo byłoby istotnie zagrożone”.

Praktyczna zmiana ww. stanu prawnego i wygaśnięcie z dniem 4 września br. wspomnianej regulacji, ma znaczenie m.in. dla jednostek samorządu terytorialnego. Dotąd bowiem, stosunkowo często zapadały orzeczenia stwierdzające naruszenie dyscypliny finansów publicznych w różnych kontekstach prawnych, w tym m.in. na podstawie art. 15 DyscypFinPubU. Warto podkreślić, że co do zasady, podstawą odpowiedzialności w takich przypadkach był fakt nieposiadania przez daną jednostkę (np. gminę) środków finansowych w odpowiednich paragrafach wydatkowych klasyfikacji budżetowej, z których finansowane winny być określone wydatki.

Wskazana zaś specjalna regulacja tarczy antykryzysowej, w zasadzie mogła więc wyłączyć możliwość przypisania odpowiedzialności m.in. za tego typu naruszenia, rzecz jasna, o ile wydatki miały powiązanie z COVID-19 i dodatkowo bez dopuszczenia się tych naruszeń nabycie tych towarów lub usług nie mogłoby zostać zrealizowane albo byłoby istotnie zagrożone. Jak wiadomo, praktycznie wszystkie samorządy ponosiły takie nagłe, nieplanowane wydatki, co z pewnością w wielu przypadkach można by łączyć z potencjalnym naruszeniem ww. art. 15 DyscypFinPubU.

Zatem, można stwierdzić, że wskazane wyłączenia z odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, były z pewnością rozwiązaniem korzystnym dla samorządowców, a ściślej rzecz ujmując dla osób decyzyjnych, czyli w praktyce np. w gminie dotyczy to wójta (burmistrza, prezydenta miasta).