Zmiany przepisów związane są przede wszystkim z wprowadzeniem do VATU przepisów zawartych w ustawie z 9.3.2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 556), dotyczących czasowego mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem VAT (tzw. reverse charge) w zakresie dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z 12.6.2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 589; dalej: SysHandEmGazCiepłU), dokonywanych w obrocie giełdowym.
Mechanizm odwrotnego obciążenia VAT polega na przeniesienie obowiązku rozliczenia VAT ze sprzedawcy na nabywcę i dotyczy rozliczeń pomiędzy czynnymi podatnikami VAT, gdy dostawa towarów lub świadczenie usług nie są objęte zwolnieniem na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 VATU.
W tym konkretnym przypadku będzie to dotyczyć obrotu giełdowego ww. towarów lub usług, dokonywanego przez dopuszczone do takiego obrotu podmioty (obowiązek posiadania stosownej koncesji lub rachunku w rejestrze UE, o którym mowa w art. 8 ust. 5 SysHandEmGazCiepłU).
Rozwiązanie oparte jest o implementację art. 199a ust. 1 lit. a oraz e dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347, str. 1), który wśród transakcji, dla których możliwe jest stosowanie odwrotnego obciążenia, wymienia przeniesienie pozwoleń na emisję gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, które podlegają przenoszeniu zgodnie z art. 12 tej dyrektywy, oraz dostawy gazu i energii elektrycznej na rzecz podatnika-pośrednika.
Obecnie obowiązujące regulacje dyrektywy VAT dają możliwość zastosowania tego rozwiązania do 31.12.2026 r. Dlatego dostosowano rozporządzenia w sprawie JPK_VAT do przedmiotowych zmian wprowadzanych w VATU.
Zmiany w § 11b rozporządzenia mają charakter przepisów epizodycznych i regulują kwestię wykazywania w pliku JPK_VAT z deklaracją dokonanych w okresie od 1.4.2023 r. do 28.2.2025 r. dostaw gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w SysHandEmGazCiepłU, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 145e ust. 1 VATU. Dane takie w JPK_VAT z deklaracją wykazywane powinny być łącznie z danymi wykazanymi odpowiednio w deklaracji na podstawie § 4 pkt 1 lit. m oraz w ewidencji § 10 ust. 1 pkt 7 lit. e rozporządzenia.
