Wymóg elektronicznego prowadzenia ksiąg i przesyłania ich do organów podatkowych został przewidziany w tzw. Polskim Ładem i miał obowiązywać od 1.1.2023 r. Jednak ustawą z 9.6.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 1265) termin ten przesunięto. Po raz kolejny przesunięto termin obowiązkowego prowadzenia ksiąg i przesyłania ich do organów – ustawą z 26.5.2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1059, tzw. Slim VAT 3).
Termin wejścia w życie obowiązku przesyłania JPK
Po wprowadzonych zmianach w art. 66 Polskiego Ładu podatnicy PIT i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą zobowiązani do przesłania plików JPK po raz pierwszy za okresy rozliczeniowe rozpoczynające się po:
- 31.12.2025 r. – podmioty będące czynnymi podatnikami VAT;
- 31.12.2026 r. – inne podmioty.
W przypadku ksiąg i ewidencji podatników podatku CIT (JPK_CIT) obowiązek dotyczy okresów rozpoczynających się po:
- 31.12.2024 r. – podatkowe grupy kapitałowe i podatnicy, u których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym przekroczyła równowartość 50 mln euro;
- 31.12.2025 r. – czynni podatnicy VAT; (3) 31.12.2026 r. – podatnicy inni niż czynni podatnicy VAT.
Ponadto, jeżeli (w przypadku PGK i dużych podatników CIT) rok podatkowy/obrotowy, za który po raz pierwszy mają być przesłane księgi, zakończy się przed 31.12.2025 r., termin na ich przesłanie upłynie z końcem marca 2026 r. (art. 14 SLIM VAT 3).
Częstotliwość przesyłania JPK
W nowelizacji Slim VAT 3 wprowadzono ograniczenie częstotliwości przesyłania ksiąg przez podatników PIT oraz ryczałtu ewidencjonowanego. Podatnicy mają przekazywać JPK_PIT tak samo, jak jest to w przypadku JPK_CIT, czyli wyłącznie po zakończeniu roku, a nie miesięcznie lub kwartalnie.
Zakres danych przesyłanych w księgach
Ustawodawca upoważnił Ministra Finansów do wydania rozporządzenia określającego:
- dodatkowe dane, o które należy uzupełnić prowadzone księgi podlegające przekazaniu oraz sposób ich wykazywania w tych księgach,
- innych niż wskazani w ustawie podatników zwolnionych z obowiązku prowadzenia ksiąg przy użyciu programów komputerowych i ich przesyłania oraz spółki niebędące osobami prawnymi zwolnione z takich obowiązków.
Przy czym, obowiązek prowadzenia ksiąg elektronicznych nie dotyczy niektórych grup podatników, w tym np. organizacji pozarządowych i kół gospodyń wiejskich.