Prawo do odliczenia składki zdrowotnej
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania podatnika:
- Podatnicy, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych (skala podatkowa), nie mogą w ogóle odliczać składki zdrowotnej;
- Podatnicy, którzy rozliczają się podatkiem liniowym mają prawo odliczenia od dochodu kwoty zapłaconych składek zdrowotnych do wysokości określonego w przepisach limitu;
- Podatnicy, którzy rozliczają się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mają prawo odliczenia od przychodu kwoty odpowiadającej 50% zapłaconych w danym roku podatkowym składek zdrowotnych;
- Podatnicy, którzy rozliczają się na podstawie karty podatkowej odliczają od podatku kwotę stanowiącą 19% zapłaconych składek zdrowotnych w danym roku podatkowym.
Odliczenie składki zdrowotnej w 2022 roku
Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym mogą do wysokości limitu:
1) zaliczać składkę zdrowotną do kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 58 PDOFizU) lub
2) odliczać ją od dochodu (art. 30c ust. 2 pkt 2 PDOFizU). W obu przypadkach roczny limit odliczenia jest taki sam i w 2022 r. wynosi 8700 zł, jednak skutki finansowe obu rozwiązań nie są identyczne. Korzystniejsze finansowo jest zaliczenie składki do kosztów uzyskania przychodów.
Podatnicy rozliczający się ryczałtem ewidencjonowanym od przychodów mogą odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Łączna suma składek zdrowotnych dla ryczałtowców podlegająca odliczeniu za rok 2022, jest to 50% kwoty stanowiącej sumę składki za grudzień 2021 r. (płatnej w styczniu 2022 r.) i 11 składek płatnych za okres od stycznia do listopada 2022 r. – w każdym przedziale składkowym. Zatem podatnicy, których przychody w 2022 r. wynosiły:
1) do 60 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 4077,15 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 2038,57 zł = (4077,15 zł x 50%);
2) od 60 000 zł do 300 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 6540,48 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 3270,24 zł = (6540,48 zł x 50%);
3) powyżej 300 000 zł – zobowiązani byli do zapłaty składki zdrowotnej w kwocie 11467,6 zł, natomiast mogą ją odliczyć w kwocie 5733,80 zł = (11467,6 zł x 50%).
Podatnicy rozliczający się kartą podatkową mogą odliczyć składkę zdrowotną od podatku w kwocie równej 19% zapłaconych składek zdrowotnych. Zatem za 2022 r. jest to 19% kwoty stanowiącej sumę składki za grudzień 2021 r. (płatnej w styczniu 2022 r.) i 11 składek płatnych za okres od stycznia do listopada 2022 r. Łączna kwota składek zdrowotnych za 2022 r. u podatników na karcie podatkowej wynosi 3361,71 zł = [381, 81 zł+ (11 x 270, 90 zł)]. Od tej kwoty 3361,71 zł rocznej składki zdrowotnej 19%, czyli 638, 71 zł stanowi kwotę do odliczenia od podatku za 2022 r.
Odliczenie składki zdrowotnej w 2023 roku
Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym w 2023 r. mogą odliczyć od dochodu zapłaconą składkę zdrowotną do wysokości 10 200 zł (Obwieszczenie Ministra Finansów z 12.12.2022 r. – M.P. z 2022 r. poz. 1238). Do wysokości tego limitu podatnicy mogą zaliczyć do kosztów podatkowych lub odliczyć od dochodu składkę zdrowotną. Podatnik, który zaliczy składkę zdrowotną w ciągu roku do kosztów uzyskania przychodu, zyska w 2023 r. kwotę o 499,80 zł (10 200 zł limit x 4,9% wysokość składki = 499,80 zł) wyższą, niż w sytuacji gdyby pomniejszył o nią dochód – bowiem o tyle niższa będzie jego składka zdrowotna.
Podatnicy rozliczający się ryczałtem ewidencjonowanym od przychodów w 2023 r. mogą również od przychodu odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych. W tym roku składka zdrowotna jest wyższa niż w 2022 r., więc kwota odliczenia składki od przychodu będzie wyższa. W 2023 roku podatnicy mogą odliczać od przychodów 50% zapłaconej składki zdrowotnej, mogą tego dokonywać na bieżąco, bądź w zeznaniu podatkowym. Ryczałtowcy, którzy w 2023 r. uzyskują przychody:
1) do 60 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 376,16 zł;
2) od 60 000 zł do 300 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 626,93 zł;
3) powyżej 300 000 zł zobowiązani są płacić miesięcznie składkę zdrowotną w kwocie 1128,47 zł.
Podatnicy mogą pomniejszać przychód do opodatkowania o 50% ww. składki zdrowotnej.
Podatnicy rozliczający się kartą podatkową mogą również w 2023 r. odliczać 19% zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Mogą to czynić na bieżąco, bądź w rozliczeniu za rok podatkowy. W 2023 r. opłacający kartę podatkową płacą miesięcznie składkę zdrowotną w wysokości 314,10 zł. Zatem mogą pomniejszać miesięcznie podatek o 19% z kwoty 314,10 zł, czyli o kwotę 59,68 zł.