Kasy zapomogowo-pożyczkowe. Od 11.10.2021 r. nowe regulacje

Ustawa z 11.8.2021 r. o kasach zapomogowo-pożyczkowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1666; dalej: ustawa) zastąpi 11.10.2021 r. dotychczasowe regulacje, powtarzając większość ich rozwiązań, ale także przynosząc nowe oraz porządkując i aktualizując niektóre zagadnienia. Najważniejsze z nich przedstawiamy poniżej.

Zasady tworzenia

Według art. 2 pkt 2 ustawy, pracodawcą jest pracodawca w rozumieniu art. 3 KP, a także osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, i do której stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych, jeżeli zatrudniają one inną niż pracownik osobę wykonującą pracę zarobkową. U tak definiowanego, jednego pracodawcy może działać tylko jedna KZP (tak też było w poprzednim stanie prawnym). Mogą ją utworzyć osoby wykonujące pracę zarobkową (pracownicy, zleceniobiorcy, świadczeniobiorcy, itp.) u tego pracodawcy, jeżeli gotowość przynależności do KZP zadeklaruje co najmniej 10 z tych osób (poprzednio 10 pracowników). Utworzenie oznacza uchwalenie statutu KZP (zgodnie z wymogami art. 15 ustawy, co jest nowością w stosunku do dotychczasowych regulacji) i dokonanie wyboru przewidzianych w nim organów (art. 7 ust. 2 ustawy). Siedzibą i adresem KZP będą siedziba i adres pracodawcy, u którego została utworzona.

Zakres pomocy pracodawcy na rzecz KZP

Przewidziana w § 4 ust. 1 rozporządzenia	Przewidziana w art. 6 ust. 1 ustawy
Zapewnienie pomieszczeń biurowych i odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie pieniędzy	Udostępnianie pomieszczeń biurowych
Transport pieniędzy z banku	Udostępnianie odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie gotówki
Prowadzenie księgowości, obsługi kasowej i prawnej	Transport gotówki do banku i z banku, jeśli pracodawca prowadzi obrót gotówkowy
Dostarczanie druków i formularzy	Udzielanie informacji umożliwiających dokonanie weryfikacji, czy określona osoba spełnia warunki członka KZP (wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy) oraz poręczyciela (wymienione w art. 35 ust. 4 pkt 1–3 ustawy)
Dokonanie na rzecz PKZP i SKOK potrąceń w listach płac, listach wypłat i zasiłków chorobowych i zasiłków wychowawczych, wpisowego, wkładów miesięcznych i rat i pożyczek	Prowadzenie rachunkowości, obsługi kasowej i prawnej
Przyjmowanie wpłat wnoszonych przez emerytów i rencistów oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych	Dokonywanie na rzecz KZP potrąceń wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na listach płac, listach wypłat i zasiłków, a w przypadku braku możliwości dokonania takiego potrącenia – informowanie o tym zarządu
Odprowadzanie wpłat na rachunek bankowy PKZP lub SKOK	Niezwłoczne odprowadzanie wpłat wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na rachunek płatniczy KZP
Informowanie przynajmniej raz w roku członków kas o stanie ich wkładów i zadłużeń	Przekazywanie przez zarząd członkom KZP informacji o stanie ich wkładów członkowskich i zadłużenia

Zdolność prawna i sądowa

Na mocy art. 9 ust. 1 ustawy KZP zyskają zdolność prawną i sądową w zakresie niezbędnym do realizacji ich celów statutowych. Będą zatem mogły nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanymi, od daty złożenia pod statutem podpisów przez wszystkich założycieli. Wykluczone będzie natomiast prowadzenie przez KZP działalności gospodarczej (art. 9 ust. 2 ustawy).

Członkowie KZP (osoby wykonujące pracę zarobkową, emeryci i renciści, osoby skierowane do odbycia u pracodawcy służby zastępczej, żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa) mają odpowiadać za zobowiązania KZP w części odpowiadającej ich wkładom członkowskim.

Sprawowanie nadzoru 

Dotychczasowe regulacje gwarantują nadzór społeczny nad KZP związkom zawodowym. Ustawa rozbudowuje kwestię kontroli, zapewniając ją w pierwszym rzędzie zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu art. 251 ustawy związkowej, a gdy jest kilka u pracodawcy – ich wspólnej reprezentacji, a w razie jej niewyłonienia – zakładowej organizacji związkowej zrzeszającej największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową u pracodawcy.

Przy braku związków zawodowych u pracodawcy prawo kontroli nad KZP przypadnie radzie pracowników, a gdy ona nie została utworzona – reprezentacji osób wykonujących pracę zarobkową wyłonionej w trybie przyjętym u danego pracodawcy (art. 5 ust. 3 i 4 ustawy).

Dane osobowe

Nowością w stosunku do poprzednich przepisów stanowi art. 43 ustawy dotyczący danych osobowych. Zakłada on, że KZP będzie administratorem pozyskanych danych, a pracodawca będzie mógł je przetwarzać jedynie w celu świadczenia KZP pomocy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4–8 ustawy. Podstawą przetwarzania danych (zamknięty katalog zamieszczony w art. 43 ust. 2 ustawy) przez KZP ma być zgoda udzielona w formie oświadczenia członka KZP, osoby uprawnionej lub poręczyciela. KZP będzie mogła żądać udokumentowania danych osobowych w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia.

Katalog danych osobowych i okresy ich przechowywania

Rodzaj danych osobowych	Okres przechowywania
Dane członka KZP: imię (imiona) i nazwisko; numer PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL – nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które go wydało; adres do korespondencji oraz numer telefonu lub adres poczty elektronicznej; stan cywilny oraz ustrój majątkowy; stan zdrowia; otrzymywane wynagrodzenie lub zasiłek	Od dnia udzielenia zgody na przetwarzanie danych do upływu 10 lat od dnia ustania członkostwa
Dane osoby uprawnionej: imię (imiona) i nazwisko; numer PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL – nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które go wydało; adres do korespondencji oraz numer telefonu lub adres poczty elektronicznej	Od dnia udzielenia zgody na przetwarzanie danych do upływu 5 lat od dnia wypłaty wkładu członkowskiego
Dane poręczyciela: imię (imiona) i nazwisko; numer PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL – nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które go wydało; adres do korespondencji oraz numer telefonu lub adres poczty elektronicznej; stan cywilny oraz ustrój majątkowy	Od dnia udzielenia zgody na przetwarzanie danych do upływu 5 lat od dnia spłaty poręczanej pożyczki

Likwidacja KZP

Bez zmian pozostaną przyczyny likwidacji KZP. W myśl art. 44 ustawy są to: ogłoszenie upadłości lub likwidacja pracodawcy, a także zmniejszenie się liczby członków KZP poniżej dziesięciu. Przepis ten wprowadza dwumiesięczny termin, w jakim ma zapaść uchwała od dnia zajścia wyżej wymienionych zdarzeń.

Niezależnie od zaistnienia wymienionych przesłanek walne zebranie członków będzie mieć możliwość podjęcia uchwały o likwidacji KZP z własnej inicjatywy, bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków.

Przepisy przejściowe

Z dniem wejścia w życie nowych przepisów:

Członkowie organów dotychczasowych KPZ mają pełnić swoje obowiązki do końca kadencji (art. 65 ustawy). Zarządy dotychczasowych KPZ będą zobowiązane złożyć wnioski do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej w ciągu 18 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych regulacji (art. 66 ustawy). W takim samym czasie mają być dostosowane statuty obecnych KZP do nowych przepisów (art. 67 ustawy).

Utrata mocy

Z dniem 11.10.2021 r. utracą moc dotychczasowe regulacje o KZP, tj.:

Od 1.10.2021 r. oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia z opodatkowania VAT sprzedaży nieruchomości można złożyć w akcie notarialnym

Dostawa nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU korzysta, co do zasady (poza zawartymi w tym przepisie wyjątkami) ze zwolnienia przedmiotowego. Jednak podatnik może z tego zwolnienia zrezygnować, jeśli spełnia warunki zawarte w art. 43 ust. 10 VATU. Obecnie, zgodnie z tym przepisem, podatnik może zrezygnować z ww. zwolnienia od podatku i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2) złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Niespełnienie tych wymogów przy wyborze opodatkowanie dostawy nieruchomości może powodować zakwestionowanie odliczenia VAT u nabywcy w tym zakresie.

Zmiana art. 43 ust. 10 pkt 2 VATU, wprowadzona ustawą z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe, umożliwia stronom transakcji dostawy budynku, budowli lub ich części – złożenie w akcie notarialnym zgodnego oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia z VAT i wyboru opodatkowania VAT, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów. Takie rozwiązanie pomoże ograniczyć kwestionowanie prawa do odliczenia VAT przez nabywcę w przypadku opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

Zmiany w Polskim Ładzie po konsultacjach – niższa składka zdrowotna i nowy podatek od dużych korporacji

Składka zdrowotna 

Wysokość składki zdrowotnej dla osób rozliczających się według skali podatkowej, tak jak proponowano wcześniej, będzie wynosić 9% od dochodu, bez możliwości odliczenia jej części od podatku. Natomiast w czasie konsultacji udało się zmniejszyć składkę zdrowotną przedsiębiorców, którzy rozliczają się tzw. podatkiem liniowym 19%, a także którzy mają ryczałt ewidencjonowany lub kartę podatkową. Składka zdrowotna dla podatku liniowego została z pierwotnie proponowanej 9% obniżona do 4,9%. Składka nie będzie jednak mogła być niższa niż 9% najniższego wynagrodzenia (3000 zł x 9%= 270 zł).

Miesięczna podstawa składka zdrowotna w przypadku podatników opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym o rocznych przychodach:

U podatników rozliczających się w formie karty podatkowej składka wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia, a nie jak przyjmowano w wersji wcześniejszej projektu – wynagrodzenia średniego.

Terminy płatności składek

Po konsultacjach przyjęto takie same terminy rozliczania składek zdrowotnych i społecznych dla wszystkich przedsiębiorców. Będzie to 20. dzień następnego miesiąca. Takie rozwiązanie ma ułatwić kalkulowanie wysokości składki i ujednolici termin jej płacenia z terminem wpłaty zaliczki na PIT.

Dotychczas składki były płacone przez jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe do 5., przez przedsiębiorców niezatrudniających pracowników do 10., a przez przedsiębiorców którzy zatrudniają pracowników do 15. dnia kolejnego miesiąca.

Ulga na powrót

Po konsultacjach doprecyzowano warunki korzystania z ulgi na powrót. Z ulgi będą mogły skorzystać osoby, które mają polskie obywatelstwo, Kartę Polaka i przez ostatnie 3 lata nie miały rezydencji podatkowej w Polsce. Fakt zamieszkiwania poza Polską będzie mógł zostać potwierdzony nie tylko certyfikatem rezydencji (jak chciano wcześniej) ale również innymi dokumentami, np. zaświadczeniami wydawanymi przez administracje innych państw oraz dokumentami dotyczącymi pracy czy zameldowania za granicą.

Przedłużenie terminu rozliczenia ulg podatkowych 

W ramach Polskiego Ładu przewidziano kilkanaście nowych rozwiązań dla biznesu, w tym ulgi podatkowe. Już przed konsultacjami ulga B+R, ulga na innowacyjnego pracownika i ulga na robotyzację mogły być rozliczone w roku poniesienia wydatku i przez 6 kolejnych lat. Po konsultacjach te korzystne zasady rozliczania przewidziano w kolejnych czterech ulgach, bowiem okres rozliczenia ulg na ekspansję i ulgi na zabytki przedłużono z 5 do 6 lat, ulgi na terminal z 4 do 6 lat, a także ulgi na prototyp z 2 do 6 lat.

Podatek estoński CIT

W projekcie przewidziano uatrakcyjnienie tzw. podatku estońskiego. Po konsultacjach projekt zmian przewiduje zniesie limitu przychodowego (czyli korzystać będą mogli nie tylko mali podatnicy, ale wszyscy) i dopuszczenie do korzystania z tego podatku spółdzielni, spółek komandytowych i SKA. Zniknie również opodatkowanie na wejściu i na wyjściu.

Rezydencja podatkowa 

W projekcie zmian przewidywano, że o polskiej rezydencji podatkowej spółki będzie decydować to, że kadra zarządzająca ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w Polsce. Po konsultacjach  złagodzono ten pomysł i zaproponowano, że o rezydencji będzie decydował fakt prowadzenia w sposób zorganizowany i ciągły z terytorium Polski interesów zagranicznego podatnika.

Podatek od dużych korporacji

Po konsultacjach społecznych zaproponowano podatek od dużych korporacji, które wykazują stratę lub mają mniejszy niż 1% udział dochodów w przychodach. Dotyczyć będzie tylko dochodów i przychodów z działalności operacyjnej. Nowy podatek ma wynosić 0,4% osiąganych przez firmy przychodów plus 10% nadmiarowych płatności biernych (tj. kosztów finansowania dłużnego, koszty usług niematerialnych i prawnych oraz niezamortyzowanych WNiP).

Podatek ma dotyczyć spółek z o.o., spółek akcyjnych i podatkowych grup kapitałowych. Jednak nie będzie dotyczyć startupów (przez pierwsze 3 lata ich działalności) przedsiębiorstw finansowych, firm, które mają przejściowe trudności (spadek przychodów o 30%) i podatników o prostej strukturze.

Alternatywna Spółka Inwestycyjna jako schemat podatkowy podlegający raportowaniu (MDR)

Warunki i zasady raportowania schematów podatkowych zostały określone w art. 86a – 86o OrdPU. Zgodnie z przepisami OrdPU przez „schemat podatkowy” należy rozumieć uzgodnienie, które:

1) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą;

2) posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lub

3) posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą (zob. art. 86a § 1 pkt 10 OrdPU).

Z kolei przez „uzgodnienie” należy rozumieć czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowaną lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego (zob. art. 86a § 1 pkt 16 OrdPU).

Ponadto przepisy OrdPU wymieniają konkretne warunki uznania danego uzgodnienia za posiadające ogólną cechę rozpoznawczą (zob. art. 86a § 1 pkt 6 OrdPU), szczególną cechę rozpoznawczą (zob. art. 86a § 1 pkt 13 OrdPU) albo inną szczególną cechę rozpoznawczą (zob. art. 86a § 1 pkt 1 OrdPU). Z kolei kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia (zob. art. 86a § 2 OrdPU).

Analiza w przedmiocie ustalenia, czy prowadzenie działalności gospodarczej w formie ASI stanowi schemat podatkowy podlegający raportowaniu zgodnie z odpowiednimi przepisami OrdPU, powinna rozpocząć się od weryfikacji spełnienia kryterium głównej korzyści, o którym mowa w art. 86a § 2 OrdPU. Powinno ono być rozpatrywane z punktu widzenia trzech przesłanek:

1) przesłanka wystąpienia korzyści podatkowej – kryterium głównej korzyści nie będzie spełnione, jeżeli z wybranym sposobem postępowania nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej, faktycznej albo rozsądnie oczekiwanej;

2) przesłanka, aby korzyść podatkowa była główną lub jedną z głównych korzyści – korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, jeśli stanowi istotną lub determinującą przesłankę decyzji o wdrożeniu uzgodnienia, a nie jest jedynie pobocznym lub nieoczekiwanym skutkiem uzgodnienia;

3) przesłanka alternatywnej drogi postępowania – kryterium głównej korzyści nie będzie spełnione co do zasady wtedy, gdy na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie wskutek stosowania zgodnych z prawem rozwiązań nie ma lub nie miał alternatywnej, racjonalnej drogi postępowania, nawet jeżeli skutkiem postępowania jest osiągnięcie korzyści podatkowej (zob. Objaśnienia podatkowe z dnia 31 stycznia 2019 r. – informacje o schematach podatkowych MDR, str. 19 i 20).

W związku z powyższym należy zauważyć, że prowadzenie działalności gospodarczej w formie ASI:

W konsekwencji czego, prowadzenie działalności gospodarczej w formie ASI może spełnić kryterium głównej korzyści, o którym mowa w art. 86a § 2 OrdPU. Jeżeli dodatkowo doradca podatkowy zaangażowany w utworzenie ASI zobowiązał się do zachowania w poufności wobec osób trzecich (np. wobec organów podatkowych) sposobu, w jaki uzgodnienie pozwala na uzyskanie korzyści podatkowej (jedna z ogólnych cech rozpoznawczych zgodnie z art. 86a § 1 pkt 6 OrdPU), prowadzenie działalności gospodarczej w formie ASI może stanowić schemat podatkowy podlegający raportowaniu zgodnie z odpowiednimi przepisami OrdPU.

Stanowisko to potwierdza treść Objaśnień podatkowych z 31.1.2019 r. – informacje o schematach podatkowych MDR, w których wskazuje się m.in., że:

1) „Obowiązek przekazania informacji o schemacie podatkowym jest obowiązkiem sprawozdawczym. Może zatem dotyczyć także sytuacji, w których uzgodnienie nie stanowi formy unikania opodatkowania. Przykładowo, obowiązek raportowania może powstać w związku ze zgodnym z celem ustawodawcy korzystaniem z ulg i preferencji. (…) Samo skorzystanie z ulg i preferencji podatkowych (jak np. ulga badawczo-rozwojowa lub „Innovation Box”) nie podlega obowiązkowi raportowania na podstawie przepisów MDR. Obowiązek raportowania może wystąpić jedynie w sytuacji, w której spełnione zostałyby przesłanki uznania danego uzgodnienia za schemat podatkowy.” (zob. Objaśnienia podatkowe z dnia 31 stycznia 2019 r. – informacje o schematach podatkowych MDR, str. 6);

2) „Samo skorzystanie z ulg i preferencji podatkowych takich jak ulga badawczo-rozwojowa lub „Innovation Box” nie będzie, co do zasady, podlegało obowiązkowi raportowania na podstawie przepisów MDR, w przypadku, gdy koszty związane z wydatkami podlegającymi uwzględnieniu w ramach ulgi zostały już poniesione a ich poniesienie nie było determinowane zamiarem osiągnięcia korzyści podatkowej. Ponoszenie powyższych wydatków jest sytuacją typową dla prowadzenia działalności gospodarczej, w której poniesienie kosztów np. na działalność badawczo rozwojową podyktowana jest względami głównie biznesowymi, np. potrzebą zachowania pozycji konkurencyjnej na rynku, a nie względami podatkowymi. W takich sytuacjach sam fakt skorzystania z właściwych ulg i preferencji podatkowych należy uznać za działanie racjonalne. Jeżeli jednak w sytuacji skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej są spełnione przesłanki uznania uzgodnienia za schemat podatkowy, przykładowo spełnione jest kryterium głównej korzyści (głównym lub jednym z głównych celów poniesienia wydatków jest skorzystanie z ulgi podatkowej) i wynagrodzenie promotora w danym uzgodnieniu zostałoby oparte na zasadzie success fee, wówczas obowiązek raportowania wystąpi. Taka sytuacja może wskazywać, że wybór danej drogi postępowania nie był podyktowany względami podatkowymi, a jedynie jej ekonomicznym uzasadnieniem.” (zob. Objaśnienia podatkowe z 31.1.2019 r. – informacje o schematach podatkowych MDR, str. 21).

W tym miejscu należy jeszcze wskazać, że analiza w przedmiocie ustalenia, czy prowadzenie działalności gospodarczej w formie ASI stanowi schemat podatkowy podlegający raportowaniu zgodnie z odpowiednimi przepisami OrdPU, powinna uwzględniać dodatkowo inne przesłanki określone w OrdPU, np. kryterium transgraniczne (zob. art. 86a § 3 OrdPU) oraz kryterium kwalifikowanego korzystającego (zob. art. 86a § 4 OrdPU). Natomiast informacje przedstawione w pytaniu nie są wystarczające do przeprowadzenia rzetelnej analizy w tym przedmiocie.

Ponadto warto mieć na uwadze, że w przypadku schematu podatkowego innego niż transgraniczny (zob. art. 86a § 1 pkt 12 OrdPU), termin do raportowania takiego schematu podatkowego uległ zawieszeniu w okresie od 31.3.2020 r. do 30. dnia po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19 (zob. art. 31y ust. 1 KoronawirusU). 

Wykorzystywanie plików cookie na stronach internetowych oraz sposób wdrożenia wyrażania zgody na ich wykorzystywanie

W maju francuski organ nadzorczy La Commission nationale de l’informatique et des libertés („CNI”) wysłał około 25 formalnych zawiadomień do różnych podmiotów, które zdaniem organu nie pozwalają użytkownikom na równie łatwe odrzucenie i akceptowanie plików cookie. Organizacjom wyznaczono miesięczny termin na dostosowanie się.

Pliki cookies obok bezpieczeństwa stron internetowych oraz bezpieczeństwa przetwarzania danych dotyczących zdrowia są priorytetami dla CNIL. Stąd nie można się dziwić, że organ wysłał kolejne formalne zawiadomienia do organizacji, tym razem około 40. Również wyznaczając termin na wprowadzenie dostosowań w innym wypadku podmioty są zagrożone nałożeniem administracyjnej kary pieniężnej w wysokości do 2% globalnego obrotu.

Podobnie jak poprzednio, CNIL w zawiadomieniach skupił się na zarzutach, że organizacje nie umożliwiają osobom tak łatwego sposobu wycofania zgody na wykorzystanie plików cookie jak jest to przy wyrażeniu zgody. CNIL argumentuje, że wycofywanie zgody powinno być równie łatwe jak jej wyrażenia co wynika z art. 7 ust. 3 RODO.

Działania CNIL skupiają się nie tylko na lokalnych administratorach, ale dotykają również technologicznych gigantów. Dotychczas CNIL nałożył administracyjne kary pieniężne w wysokości 35 mln euro na Amazon czy 100 mln euro na Google właśnie za niewłaściwe praktyki zbierania plików cookie. Amazon był zagrożony jeszcze dodatkową karą w wysokości 100 000 euro za każdy dzień niezgodności jeśli nie wprowadziłby zmian w swoich praktykach. Jeszcze w lipcu Amazon ogłosił, że wprowadził zmiany zgodnie z wytycznymi CNIL.

Dostosowanie działania plików cookie do wymagań określonych w zawiadomieniach CNIL jest rozsądnym posunięciem ze strony organizacji w związku z możliwością nałożenia przez organ wysokich kar. Co ważne, nie tylko CNIL interesuje się działaniem plików cookie oraz technologią śledzenia.

Brytyjski organ nadzorczy – ICO wznowił dochodzenie dotyczące przejrzystości, oceniania ryzyka oraz praktyk udostępniania danych osobowych w branży Adtech. Ponadto, m.in. do irlandzkiego organu nadzoru – DPC wpłynęła skarga organizacji – Brave zajmującej się sprawami konsumentów w związku z reklamami behawioralnymi oraz śledzeniem i profilowaniem użytkowników. Tą samą kwestią zajmuje się w postępowaniu cywilny niemiecki sąd.

Widać, że krajowe organy ochrony danych interesują się tą kwestią już teraz. Z całą pewnością po wejściu w życie rozporządzenia e-privacy to zainteresowanie tylko wzrośnie. Dlatego, rozważne może okazać się przeanalizowanie procesów stosowanych do zbierania i wycofania zgody, a w razie konieczności wprowadzenie zmiany, które mogą zmniejszyć ryzyko nałożenia wysokiej kary administracyjnej.

Źródło: https://www.jdsupra.com/legalnews/whether-you-like-it-or-not-cookies-are-2295320/

Zmiany w zasiłkach w razie choroby i macierzyństwa od 1.1.2022 r.

To tylko dwie z kilku modyfikacji w ustawie z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1133 ze zm.; dalej: ustawa zasiłkowa). Przynosi je art. 4 ustawy z 24.6.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621; dalej: ustawa zmieniająca). Będą obowiązywać od 1.1.2022 r. (art. 23 pkt 2 ustawy zmieniającej).

Dług wstrzyma świadczenia

Nieterminowe regulowanie składek na ubezpieczenia społeczne może wpłynąć na zatrzymanie świadczenia rehabilitacyjnego oraz zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego (dalej świadczenia). Jeśli zadłużenie przekroczy kwotę 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2022 r. – 30 zł) w dniu powstania prawa do świadczenia, nie będzie ono przysługiwać do czasu spłaty całego długu. Co więcej, prawo do świadczenia przedawni się, jeśli zaległości nie zostaną uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.

Takie zasady określa nowy art. 2a ustawy zasiłkowej (art. 4 pkt 1 ustawy zmieniającej). Mają one obowiązywać wobec:

ZUS wypłaci im świadczenia w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do tych świadczeń, nie później jednak niż w ciągu 60 dni od spłaty całości zadłużenia (dodany do art. 64 ust. 3 ustawy zasiłkowej na mocy art. 4 pkt 11 ustawy zmieniającej).

Krótszy czas wypłaty

Obecnie zasiłek chorobowy przysługuje maksymalnie przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – przez 270 dni. Okresy te obowiązują również po ustaniu zatrudnienia. To się jednak zmieni wskutek nowelizacji art. 8 ustawy zasiłkowej.

Według art. 8 ust. 2 ustawy zasiłkowej w brzmieniu nadanym art. 4 pkt 2 ustawy zmieniającej, za okres niezdolności do pracy przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (np. stosunku pracy) zasiłek chorobowy będzie się należeć nie dłużej niż przez 91 dni. Dotychczasowe okresy wypłaty zasiłku pozostały bez zmian w przypadkach, gdy niezdolność do pracy:

Liczenie okresu zasiłkowego

Okres zasiłkowy to nie tylko suma wszystkich okresów nieprzerwanej niezdolności do pracy oraz niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy zasiłkowej (np. kwarantanny, izolacji czy izolacji w warunkach domowych z powodu choroby zakaźnej). Według art. 9 ust. 2 ustawy zasiłkowej w aktualnej wersji obejmuje on także okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Po nadaniu temu przepisowi nowej treści (art. 4 pkt 3 ustawy zmieniającej) w okresie zasiłkowym mają być od 1.1.2022 r.:

Wyższy zasiłek za pobyt w szpitalu

Zasadniczo zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru przez cały okres jego płatności (art. 11 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Jednak za pobyt w szpitalu jest ustalony na poziomie 70% podstawy wymiaru (art. 11 ust. 1a ustawy zasiłkowej), przy czym nie dotyczy to okresów, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe na mocy art. 92 KP, a także przypadków wskazanych w art. 11 ust. 1b i ust. 2 ustawy zasiłkowej. Od 1.1.2022 r. wzrośnie do 80% podstawy wymiaru za sprawą modyfikacji art. 11 ust. 1 ustawy zasiłkowej i uchylenia ust. 1a i 1b tego przepisu (art. 4 pkt 4 lit. b ustawy zmieniającej).

Wyłączenia emerytów i rencistów „mundurowych” 

W myśl art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej, świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobom uprawnionym do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów. Do tej grupy od 1.1.2022 r. dołączą osoby mające ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym:

Stanie się tak za sprawą dodania do art. 18 ust. 8 ustawy zasiłkowej na mocy art. 4 pkt 6 ustawy zmieniającej. Z kolei na mocy nowego art. 25 ust. 2 ustawy zasiłkowej osobom, które w trybie wymienionych wyżej regulacji o zaopatrzeniu emerytalnym mają ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej nie uzyskają prawa do zasiłku wyrównawczego. Nie będą ponadto uprawnione do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (art. 13 ust. 1a ustawy zasiłkowej, dodany art. 4 pkt 5 ustawy zmieniającej).

Zasiłek macierzyński po śmierci pracodawcy

Zasiłek macierzyński przysługuje w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ustało ono w okresie ciąży:

Dzięki nowelizacji art. 30 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy zasiłkowej (art. 4 pkt 8 ustawy zmieniającej) pracownica uzyska również do niego prawo do dnia porodu w razie śmierci pracodawcy, jeśli spowoduje to wygaśnięcie jej stosunku pracy.

Sposób przeliczenia podstawy 

Według art. 43 ustawy zasiłkowym w dotychczasowym brzmieniu, podstawy wymiaru świadczeń chorobowych nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. W efekcie jego zmiany, od 1.1.2022 r. przeliczenie nie będzie konieczne, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy.

Tryb dokonywania potrąceń 

Pobrane nienależnie świadczenia mają być potrącane nie tylko w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, lecz również egzekucji sądowej (art. 66 ust. 2 ustawy zasiłkowej w brzmieniu nadanym art. 4 pkt 13 ustawy zmieniającej).

Zgodnie z nowym art. 66a ustawy zasiłkowej (art. 4 pkt 14 ustawy zmieniającej), potrącenia ze świadczeń będą prowadzone na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z FUS. Ze świadczeń nie będzie można jednak potrącać należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń emerytalno‑rentowych w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Terminy wypłat zasiłków 

Płatnicy składek będący równocześnie płatnikami zasiłków dokonują wypłaty świadczeń w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń lub dochodów, natomiast ZUS – na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień. Wypłata nie może jednak nastąpić później niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień. W razie niedotrzymania tego terminu płatnik jest obowiązany do wypłaty z własnych środków odsetek od tego zasiłku. Tak wynika z art. 64 ustawy zasiłkowej sprzed nowelizacji.

Od 1.1.2022 r. ostateczny termin wypłaty będzie nadał wynosił 30 dni, lecz będzie liczony od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku (art. 64 ust. 1 ustawy zasiłkowy w brzmieniu nadanym art. 4 pkt 11 lit. a ustawy zmieniającej).

Pozyskiwanie danych przez ZUS

ZUS będzie mógł pozyskiwać od 1 1.1.2022 r. dane i informacje w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz do ich wypłat. O ich przedstawienie będzie miał prawo wystąpić do ubezpieczonych oraz płatników składek. Przekazanie danych ma być bezpłatne (art. 61a ust. 2 ustawy zasiłkowej, dodany art. 4 pkt 10 ustawy zasiłkowej).

Przepis przejściowy

Zgodnie z art. 21 ustawy zmieniającej zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed 1.1.2022 r., mają być wypłacane za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy w wysokości, na zasadach i w trybie określonym w przepisach ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym przed 1.1.2022 r.

Od 1 stycznia 2022 r. wyższe kary porządkowe w postępowaniu podatkowym i wyższa wartość rzeczy objętych zastawem skarbowym

Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej obwieszczeniem z 10.8.2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 41 § 1 OrdPU na rok 2022 (M.P. z 2021 r. poz. 739) określił wartość poszczególnych rzeczy lub praw w dniu ustanowieniu zastawu na kwotę 13 900 zł. Jest to wyższa o 400 zł wartość rzeczy lub praw ustanowiona na 2021 r. (w 2021 r. jest to 13 500 zł).

Ponadto, w obwieszczeniu z 6.8.2021 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art. 262 § 1 ordynacji podatkowej na rok 2022  (M.P. z 2021 r. poz. 735) określono wysokość kary porządkowej w postępowaniu podatkowym na kwotę 3000 zł (w 2021 r. jest to kwota 2900 zł).

Ulga na złe długi dostosowana do prawa unijnego

Zgodność art. 89a i art. 89b VATU z przepisami unijnymi badał TSUE w wyroku z 15.10.2020 r. w sprawie C-335/19. Po tym wyroku zaistniała konieczność dostosowania  przepisów krajowych do przepisów unijnych. W art. 89a VATU ograniczono warunki konieczne do spełnienia w celu skorzystania z ulgi na złe długi. Zrezygnowano z warunku, aby dostawa towarów / świadczenie usług była dokonana na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Ponadto zrezygnowano z warunku, aby dłużnik pozostawać zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i nie był w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji na dzień poprzedzający złożenie korekty deklaracji przez wierzyciela. Jednak wierzyciel, który chce skorzystać z ulgi na złe długi musi być nadal w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Ponadto wprowadzono możliwość skorzystania przez wierzyciela z ulgi na złe długi w odniesieniu do nabywców (dłużników) będących konsumentami oraz podatnikami VAT zwolnionymi – po spełnieniu określonych warunków.  W takim przypadku korekta z tytułu ulgi na złe długi może zostać dokonana, jeżeli:

1) wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub

2) wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub

3) wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Termin na skorzystanie z ulgi na złe został wydłużony z dwóch do trzech lat od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność, licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona.

Przepisy krajowe dotyczące zmian w uldze na złe długi zaczną obowiązywać od 1.10.2021 r. Jednak należy zauważyć, że wierzyciele mogą skorzystać z ulgi na złe długi przed tą datą bez konieczności spełniania dodatkowych warunków wynikających z art. 89a w obecnym brzmieniu, powołując się bezpośrednio na przepisy dyrektywy 2006/112/WE i ich wykładnię zawartą w wyroku TSUE  z 15.10.2020 r. w sprawie C-335/19.

Pracodawcy będą mogli wysłać niezaszczepionego pracownika na bezpłatny urlop. Regulacja w przygotowaniu przez resort zdrowia

Od 1 października więcej okresów rozliczeniowych, za które będzie można odliczyć VAT przez korektę deklaracji

Obecnie podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego (w drodze korekty deklaracji podatkowej) ma możliwość skorygowania wyłącznie jednego okresu, tj. okresu, w którym powstało prawo do odliczenia.  Wynika to z art. 86 ust. 13 VATU, zgodnie z którym podatnik może odliczyć podatek naliczony w drodze korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia tego podatku, w przypadku gdy nie dokonał odliczenia podatku naliczonego w terminach zawartych w art. 86 ust. 10, 10d, 10e i 11 VATU.

Po  zmianie, jaką wprowadzono w ustawą z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – prawo bankowe (ramach pakietu Slim VAT 2) w przypadku przekroczenia okresu ujmowania faktury zakupowej „na bieżąco” podatnik będzie miał możliwość skorygowania deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika rozliczającego się kwartalnie – za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, przypadających bezpośrednio po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

– nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało to prawo.

Po zmianie brzmienia art. 86 ust. 13 VATU decyzja w zakresie wyboru, w którym okresie zostanie ujęta kwota podatku naliczonego, zostanie pozostawiona samemu podatnikowi w sposób analogiczny, jak decyzja o ujmowaniu zakupu dokonywanego „na bieżąco”.

Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu zmiany art. 86 ust. 13 VATU, przyjęte rozwiązanie ma u podatników zmniejszyć liczby obowiązków w zakresie liczby składanych korekt deklaracji. Możliwa bowiem będzie kumulacja odliczeń VAT w jednej deklaracji za wybrany okres rozliczeniowy w przypadku faktur, dla których prawo do odliczenia powstało w niedużych odstępach czasu.

Przepis art. 86 ust. 13 VATU w nowym brzmieniu, jak większość przepisów ustawy zmieniającej, zacznie obowiązywać od 1.10.2021 r. Przy czym należy mieć na względzie przepis przejściowy (art. 4 ustawy zmieniającej) zgodnie z którym, w przypadku gdy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstało przed 1.10.2021 r. stosuje się przepis art. 86 ust. 13 VATU w dotychczasowym brzmieniu.