Zmiana rozporządzenia w sprawie nadawania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości

Wstęp

Nowelizacja rozporządzenia wynika również z przyjęcia przez Radę Ministrów w 28.6.2018 r. dokumentu rządowego pt.: „Informacja dotycząca deregulacji obowiązku stosowania pieczęci/pieczątek przez obywateli i przedsiębiorców” oraz zobowiązania członków Rady Ministrów do realizacji zapisów tej informacji (stąd proponowany nowy wzór dziennika praktyk zawodowych kandydatka na rzeczoznawcę majątkowego).

Projekt uwzględnia dodatkowo także zmiany mające charakter dostosowujący, porządkujący i doprecyzowujący.

Organizator praktyki zawodowej oraz podmiot prowadzący praktykę zawodową

Projekt przewiduje zmianę w zakresie definiowanych w treści aktualnie obowiązującego Rozporządzenia, pojęć „organizatora praktyki zawodowej” oraz „prowadzącego praktykę zawodową” kandydatów na rzeczoznawców majątkowych.

Za „organizatora praktyki zawodowej” mają być w dalszym ciągu uważane związki stowarzyszeń rzeczoznawców majątkowych oraz izby gospodarcze zrzeszające przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie szacowania nieruchomości, z tą jednakże różnicą (nowość), iż organizatorem takim będą mogły być tylko takie:

1) związki stowarzyszeń rzeczoznawców, w których co najmniej połowę członków stanowią rzeczoznawcy majątkowi, oraz

2) izby gospodarcze, w których co najmniej połowę członków stanowią przedsiębiorcy, o których mowa w art. 174 ust. 7 pkt 1 GospNierU, czyli rzeczoznawcy majątkowi prowadząc we własnym imieniu działalność gospodarczą jednoosobowo lub w ramach spółki osobowej w zakresie szacowania nieruchomości.

Z kolei, za „prowadzącego praktykę zawodową” będzie należało już rozumieć:

1) rzeczoznawcę majątkowego lub rzeczoznawców majątkowych, którzy wykonują działalność zawodową, o której mowa w art. 174 ust. 1 GospNierU, nieprzerwanie przez okres co najmniej trzech lat w (nowość) ciągu 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o wpis na listę prowadzących praktykę zawodową. W uzasadnieniu przepisów zmieniających wskazano bowiem, iż mając na uwadze, że aktualnie rozporządzenie nie precyzuje w jak odległej przeszłości warunek prowadzenia działalności przez okres co najmniej 3 lat można uznać za spełniony, konieczne stało się ograniczenie tego okresu,

2) przedsiębiorcę prowadzącego działalność w zakresie szacowania nieruchomości,

3) organizację zawodową rzeczoznawców majątkowych, oraz

4) uczelnię,

– wpisanych na listę prowadzących praktykę zawodową, prowadzoną przez organizatora praktyki zawodowej. Status „prowadzącego praktykę zawodową” kandydatów na rzeczoznawców majątkowych utracą zatem izby gospodarcze zrzeszające przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie szacowania nieruchomości. Nie będą one mogły więc ubiegać się o wpis na listę prowadzących praktykę zawodową, aktualizowaną i prowadzoną prze organizatora takiej praktyki.

Zaproponowane zmiany wynikają z potrzeby dostosowania przepisów rozporządzenia do treści art. 4 pkt 15 GospNierU. W wyniku nowelizacji przepisów GospNierU rozszerzono bowiem katalog podmiotów zaliczanych do grona organizacji zawodowych rzeczoznawców majątkowych o izby gospodarcze, które zrzeszają rzeczoznawców majątkowych prowadzących we własnym imieniu działalność gospodarczą w zakresie szacowania nieruchomości jednoosobowo lub w ramach spółki osobowej. Ponadto, wprowadzono również warunek, aby tacy przedsiębiorcy stanowili co najmniej połowę wszystkich członków izby. Analogiczne kryterium ilościowe (co najmniej 50% członków stanowią rzeczoznawcy majątkowi) obowiązuje również w przypadku stowarzyszeń. Skoro zatem izby gospodarcze, które spełniają wskazane wyżej warunki traktowane są jako organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych w rozumieniu przepisów GospNierU, to wymienianie w przepisach Rozporządzenia odrębnie organizacji zawodowych oraz izb gospodarczych nie znajduje dalszego uzasadnienia. Jednocześnie przy tym w definicjach terminów „organizator praktyki zawodowej” oraz „prowadzący praktykę zawodową”, wprowadzono dodatkowo – analogicznie do przepisów GospNierU – kryteria ilościowe.

Zasady odbywania praktyki zawodowej

Zmianie ulec ma również zakres i sposób sporządzania w ramach praktyki zawodowej, odbywanej przez kandydatów na rzeczoznawców majątkowych, wymaganych projektów operatów szacunkowych z uwzględnieniem właściwych metod wyceny wartości nieruchomości. Modyfikacji poddany został w związku z tym także zakres tematyczny projektów operatów sporządzanych podczas praktyki zawodowej. Przesądzono przy tym, że każdy z co najmniej sześciu sporządzonych w ramach praktyki zawodowej projektów operatów szacunkowych powinien dotyczyć innej nieruchomości. Jak zwrócili bowiem na to uwagę projektodawcy, w dotychczasowej praktyce zdarzały się często przypadki, w których kandydaci na rzeczoznawców majątkowych sporządzali projekty co najmniej sześciu operatów, w których przedmiotem wyceny była jednakże jedna (ta sama) nieruchomość, z tym, że wyceniana dla różnych celów. Celem praktyk zawodowych powinno być natomiast przygotowanie kandydata na rzeczoznawcę majątkowego do wykonywania wyceny nieruchomości dla różnych celów oraz określania wartości zróżnicowanych rodzajów nieruchomości. Proponowana zmiana pozwoli tym samym na lepsze przygotowanie kandydatów do wykonywania w przyszłości zawodu rzeczoznawcy majątkowego.

W szczególności, zakresie powyższych zmian projekt przewiduje m.in. umożliwienie kandydatom na rzeczoznawców majątkowych sporządzanie projektów operatów szacunkowych, w których określona zostanie wartość nieruchomości gruntowej również w celu naliczenia opłaty planistycznej. Aktualnie obowiązujące przepisy Rozporządzenia dopuszczają bowiem możliwość wyceny nieruchomości wyłącznie na potrzeby ustalenia opłaty adiacenckiej. Zarówno zaś w przypadku opłaty adiacenckiej, jak i planistycznej, mamy do czynienia ze wzrostem wartości nieruchomości, przy czym wzrost ten może być spowodowany różnymi czynnikami.

Wpis do centralnego rejestru rzeczoznawców majątkowych

Projekt przewiduje również zmianę odesłania do właściwych przepisów GospNierU, jakie aktualnie zawiera § 40 rozporządzenia. I tak, obecnie w przypadku osób, o których mowa w art. 193 ust. 3 GospNierU, tj. wpisanych do centralnego rejestru rzeczoznawców majątkowych osób, o których mowa w art. 192 ust. 2 GospNierU, a więc obywateli państw członkowskich UE, którym na zasadach określonych w obowiązujących przepisach uznano kwalifikacje do wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego, wpisu do centralnego rejestru dokonuje się na podstawie decyzji wydanej zgodnie z przepisami o uznawaniu kwalifikacji zawodowych. Wprowadzona zmiana ma zatem charakter redakcyjny i polega rezygnacji ze zbędnego, bo aż podwójnego odesłania do właściwych przepisów, które stosowane jest aktualnie, tj. najpierw do art. 193 ust. 3 GospNierU, który odsyła z kolei do art. 192 ust. 2 GospNierU.

Świadectwa potwierdzające posiadane uprawnienia zawodowe

Projekt wprowadza również w jego załączniku nr 2, nowe wzory świadectwa nadania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości. Wzory te – jak dotychczas – przewidują jednocześnie sporządzenie świadectw na dwóch formatach.

W odniesieniu przy tym do obywateli państw członkowskich UE, którym na zasadach określonych w obowiązujących przepisach uznano kwalifikacje do wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego, projekt przewiduje, iż osoby takie będą mogły również złożyć wniosek o wydanie świadectwa nadania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości, w dwóch formatach, zgodnie ze wzorami określonymi już w jednym załączniku nr 5 do rozporządzenia, załączając zarazem dwie fotografie przedstawiające wizerunek wnioskodawcy. Dotychczas bowiem, wzory świadectw wydawanych takim osobom określały aż dwa załączniki do Rozporządzenia (tj. załącznik nr 6 oraz nr 7).

Załączniki nr 2, 4 i 5 do rozporządzenia zostały zastąpione wzorami pozwalającymi jednocześnie na wpisanie odpowiedniej, w zależności od sytuacji, podstawy prawnej wydania wnioskowanych dokumentów.

Przepisy przejściowe

Projekt rozporządzenia zmieniającego zakłada, iż w odniesieniu do osób uprawnionych do prowadzenia praktyki zawodowej kandydatów na rzeczoznawców majątkowych w rozumieniu dotychczasowych przepisów Rozporządzenia, które zostały już wpisane na listę prowadzących praktykę zawodową przed dniem wejścia w życie przepisów zmieniających, warunek dotyczący okresu prowadzenia działalności zawodowej , uznaje się za spełniony.

Mając zaś na uwadze zaproponowane zmiany w zakresie praktyk zawodowych dla kandydatów na rzeczoznawców majątkowych, projekt zawiera przepis przejściowy przesądzający o stosowaniu dotychczasowych regulacji do praktyk zawodowych rozpoczętych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego.

Jednocześnie przesądzono również, że dotychczas wydane dzienniki praktyki zawodowej i świadectwa nadania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości zachowają swoją ważność także po wejściu w życie przepisów zmieniających.

Projekt rozporządzenia zmieniającego skierowany został do uzgodnień międzyresortowych.

Rada Dialogu z Młodym Pokoleniem – powołanie i zadania

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1570 opublikowano ustawę z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Powołano do życia na dwuletnią kadencję Radę Dialogu z Młodym Pokoleniem, która jest organem opiniodawczo-doradczym Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego. Do zadań Rady należy w szczególności:

Termin wyrażenia przez Radę opinii wynosi 30 dni od dnia doręczenia projektów aktów prawnych lub programów rządowych w zakresie dotyczącym młodego pokolenia. Nieprzedstawienie opinii w terminie oznacza rezygnację z prawa do jej wyrażenia.

Rada składa się z nie mniej niż 20 i nie więcej niż 35 członków, w tym z przedstawiciela: Prezydenta RP, Rzecznika Praw Dziecka, Premiera, ministrów: edukacji, szkolnictwa wyższego oraz sportu, Przewodniczącego Komitetu, Rady Działalności Pożytku Publicznego, a także jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto Rada składa się z przedstawicieli:

Przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz wymienionych wyżej związków i porozumień organizacji pozarządowych i podmiotów, a także młodzieżowych rad gmin i Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej stanowią co najmniej połowę składu Rady

Przewodniczący Komitetu będzie powoływał i odwoływał członków Rady:

Będzie też możliwe odwołania członków Rady przed upływem kadencji. Przewodniczący Komitetu odwołuje członka Rady przed upływem kadencji:

Zmiany dotyczące kształcenia pielęgniarek i położnych

Od 23.8.2019 r. obowiązuje ustawa z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1490). Ustawa wprowadza możliwość kształcenia na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo na studiach pierwszego stopnia prowadzonych nie tylko w formie stacjonarnej, lecz także w formie niestacjonarnej.
Zmiany w ustawie dotyczą także korzystania przez pielęgniarki i położne z urlopu szkoleniowego. Ustawa precyzuje, że pielęgniarce i położnej podnoszącej kwalifikacje zawodowe w formach innych niż szkolenie specjalizacyjne, kurs kwalifikacyjny, kurs specjalistyczny i kurs dokształcający będzie przysługiwać urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie. Warunkiem skorzystania z urlopu szkoleniowego przez pielęgniarkę lub położną jest złożenie przez nią wniosku oraz wyrażenie zgody przez pracodawcę. Wymiar urlopu szkoleniowego będzie ustalał pracodawca w zależności od czasu trwania poszczególnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

0115-KDIT1-3.4012.483.2019.1.BK – Interpretacja indywidualna z dnia 23-08-2019

Interpretacja indywidualna z dnia 23-08-2019

Projekt zmiany rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego

W projekcie przewidziano również zmiany wynikające z potrzeby dostosowania przepisów WycenaNierR do treści innych obowiązujących aktów prawnych, w szczególności przepisów ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.; dalej: GospNierU). W wyniku nowelizacji tej ustawy dokonanej ustawą z 20.7.2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1509) wprowadzono zmiany w obszarze związanym m.in. z działalnością zawodową w dziedzinie gospodarki nieruchomościami. Projekt ma zatem na celu także zapewnienie spójności w zakresie obowiązujących przepisów.

Zasady rozliczania nakładów poczynionych na budowę infrastruktury technicznej przez użytkownika wieczystego

Projekt rozporządzenia zmieniającego przewiduje rezygnację z aktualnie stosowanego rozwiązania, przewidującego, że przy określaniu wartości nakładów poczynionych na rzecz budowy poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej przez właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego, stosuje się odpowiednio sposób określenia wartości nakładów, o którym mowa w § 28 ust. 6 obecnie jeszcze obowiązującego WycenaNierR, zgodnie z którym, przy określaniu wartości nakładów poniesionych przez użytkownika wieczystego, a dotychczas niezaliczonych, wartość nakładów stanowi iloczyn:

1) kwoty odpowiadającej różnicy wartości nieruchomości określonej wg jej wartości rynkowej uwzględniającej jej stan po dokonaniu nakładów i wartości nieruchomości uwzględniającej jej stan przed dokonaniem tych nakładów, z jednoczesnym uwzględnieniem wartości nakładów według zasad rynkowych, oraz

2) procentowego udziału użytkownika wieczystego w kosztach budowy poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej.

Projektodawcy wskazali, iż uchylenie § 40 ust. 4 WycenaNierR związane jest z koniecznością dostosowania przepisu § 40 WycenaNierR do treści art. 148 ust. 4 GospNierU. W wyniku bowiem nowelizacji przepisów GospNierU zmodyfikowano zasady rozliczania nakładów poniesionych przez właściciela lub użytkownika wieczystego na budowę urządzeń infrastruktury technicznej przy ustalaniu opłaty adiacenckiej z tego tytułu. Zgodnie zatem z aktualną treścią art. 148 ust. 4 GospNierU, na poczet opłaty adiacenckiej zalicza się wartość wniesionych świadczeń pieniężnych. Rzeczoznawca majątkowy nie określa zatem wartości poniesionych nakładów, jak miało to miejsce dotychczas.

Wycena nieruchomości położonych na złożach kopalin

Projekt rozporządzenia zmienia odesłanie do oznaczenia, co należy rozumieć pod pojęciem „nieruchomości położonej na złożach kopalin” i samych tylko „złóż kopalin”. Tak też, przy określaniu wartości nieruchomości położonych na złożach kopalin stanowiących (nowość) przedmiot własności górniczej przysługującej Skarbowi Państwa, o których mowa w art. 10 ustawy z 9.6.2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 868 ze zm.; dalej: PrGeolGórn), w dalszym ciągu nie będzie się uwzględniało wartości samego złoża.

Przypomnieć jedynie należy w tym miejscu, że własnością górniczą objęte są złoża węglowodorów, węgla kamiennego, metanu występującego jako kopalina towarzysząca, węgla brunatnego, rud metali z wyjątkiem darniowych rud żelaza, metali w stanie rodzimym, rud pierwiastków promieniotwórczych, siarki rodzimej, soli kamiennej, soli potasowej, soli potasowo-magnezowej, gipsu i anhydrytu, kamieni szlachetnych, pierwiastków ziem rzadkich, gazów szlachetnych, bez względu na miejsce ich występowania oraz złoża wód leczniczych, wód termalnych i solanek, jak i części górotworu położone poza granicami przestrzennymi nieruchomości gruntowej, w szczególności znajdujące się w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej.

Aktualnie obowiązujące przepisy wykonawcze odnosząc się do złóż kopalin stanowią zaś, że mowa jest o takich jedynie złożach, które nie są częściami składowymi nieruchomości, o których mowa w (poprzednio obowiązującym brzmieniu) art. 7 ust. 1 PrGeolGórn. Projekt przewiduje przy tym, że przy określaniu wartości nieruchomości położonych na złożach kopalin niestanowiących przedmiotu własności górniczej, wartość takiej nieruchomości podlegać będzie już oszacowaniu z uwzględnieniem wartości również i samego złoża.

Zmiana aktualnie obowiązujących przepisów wykonawczych związana jest z zawartym w treści § 46 oraz § 47 WycenaNierR odesłaniem do regulacji nieobowiązującej już ustawy z 4.2.1994 r. PrGeolGórn. Pozostałe zmiany mają z kolei na celu dostosowanie treści WycenaNierR do nomenklatury stosowanej aktualnie na gruncie obowiązujących przepisów PrGeolGórn. Obecnie obowiązująca ustawa posługuje się już bowiem pojęciem „własności górniczej”, a nie jak dotychczas terminem „części składowe”.

Wyciąg z operatu szacunkowego

Projekt WycenaNierR – o czym była już mowa ‒ dostosowuje także obowiązujące przepisy wykonawcze do zmian, jakie wprowadzone zostały do przepisów GospNierU. W związku zaś z uchyleniem przepisu art. 158 GospNierU, nakładającego na rzeczoznawcę majątkowego – obowiązujący jeszcze do 31.8.2017 r. ‒ obowiązek sporządzania, podpisywania oraz przekazywania właściwym organom prowadzącym kataster nieruchomości wyciągu z wykonanego przez niego operatu szacunkowego, zawierającego:

1) opis nieruchomości będącej przedmiotem wyceny, w tym jej rodzaj oraz dane identyfikujące:

a) działki ewidencyjne, wchodzące w skład tej nieruchomości, oraz usytuowane na nich budynki ‒ jeżeli przedmiotem wyceny jest nieruchomość gruntowa,

b) budynki lub lokale ‒ jeżeli przedmiotem wyceny jest nieruchomość budynkowa lub nieruchomość lokalowa,

2) zakres i cel wyceny oraz zastosowane podejście w wycenie nieruchomości, oraz

3) wartość nieruchomości, wraz ze wskazaniem rodzaju wartości oraz daty jej określenia,

‒ uchylony został również wymóg zamieszczania powyższego wyciągu na początku operatu szacunkowego.

Wymogi formalne operatu szacunkowego

Zmianie ulec mają także wymogi formalne stawiane operatom szacunkowym, opracowywanym przez rzeczoznawców majątkowych.

I tak, operat szacunkowy zawierać ma ‒ jak dotychczas ‒ zarówno podpis rzeczoznawcy majątkowego, który go sporządził, datę sporządzenia, jak też (nowość) naniesione w formie nadruku lub pieczątki imię i nazwisko oraz numer uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości.

W przypadku z kolei, gdy operat szacunkowy został sporządzony przez kilku rzeczoznawców majątkowych, każdy z nich zobowiązany będzie podpisać operat szacunkowy oraz podać imię i nazwisko oraz numer uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości w sposób, o którym mowa wyżej, a więc naniesione w formie nadruku lub pieczątki.

Obecnie obowiązek stosowania pieczęci przez rzeczoznawcę majątkowego pojawia się w kontekście podpisywania operatu szacunkowego. Zdaniem projektodawców, mając zaś na uwadze bardzo istotną rolę, jaką w całym systemie gospodarki rynkowej odgrywają opinie o wartości nieruchomości, a także uwzględniając fakt, że dokumenty te mogą być sporządzane wyłącznie przez osoby posiadające państwowe uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, konieczne stało się wprowadzenie rozwiązania, które z jednej strony realizować będzie wytyczne Rady Ministrów w zakresie deregulacji obowiązku stosowania pieczęci, a z drugiej zapewni odbiorcom wycen nieruchomości możliwość sprawdzenia, czy operat szacunkowy został sporządzony przez osobę do tego uprawnioną. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rzeczoznawca majątkowy ma obowiązek podpisać sporządzony przez siebie operat szacunkowy zamieszczając datę i pieczęć rzeczoznawcy majątkowego. W przepisach nie został jednak określony wzór takiej pieczęci, co w konsekwencji oznacza, że nie zostały również prawnie określone elementy obligatoryjne, jakie powinny znaleźć się na takiej pieczęci. Umieszczany zaś zwykle na pieczęci rzeczoznawcy majątkowego numer uprawnień zawodowych wynika z ugruntowanej praktyki, nie ma jednak umocowania w obowiązujących regulacjach prawnych. Zaproponowano zatem, aby operat szacunkowy zawierał podpis rzeczoznawcy majątkowego, który go sporządził oraz naniesione w formie nadruku lub pieczątki imię i nazwisko oraz numer uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości.

Wybór odpowiedniego narzędzia będzie należał jednak do rzeczoznawcy majątkowego. Zaproponowane rozwiązanie znosi więc normatywny wymóg stosowania pieczęci przez rzeczoznawcę majątkowego, nie wykluczając jednak możliwości jej stosowania, jeżeli będzie to rozwiązanie wygodne (praktyczne). Celem projektowanej zmiany jest zatem zliberalizowanie przepisów dotyczących stosowania pieczęci przez rzeczoznawców majątkowych poprzez stworzenie katalogu możliwych form czytelnego identyfikowania tych podmiotów. Projektowana zmiana powinna ułatwić zatem pracę rzeczoznawcom majątkowym oraz usprawnić proces sporządzania operatów szacunkowych poprzez wprowadzenie prostych, szybkich i niesformalizowanych rozwiązań umożliwiających osiągnięcie zakładanego rezultatu, jakim jest podpisanie operatu szacunkowego. Niezależnie od powyższego autorzy rozporządzenia zmieniającego dodali, że w przypadku chęci korzystania przez rzeczoznawcę majątkowego z pieczątki, przepis wskazuje jedynie na obligatoryjne elementy, jakie powinny się na niej znaleźć. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, by zamieścić na pieczątce także i inne, dodatkowe informacje, np. dane kontaktowe, czy adres.

Poświadczenie danych przez rzeczoznawcę majątkowego

Nowością jest wprowadzenie przepisami zmieniającymi rozwiązania dotyczącego zasad poświadczania przez rzeczoznawcę majątkowego niezbędnych danych. Stosownie bowiem do projektowanego nowego § 57a WycenaNierR, wykorzystane w operacie szacunkowym dane poświadczone przez rzeczoznawcę majątkowego, a mające formę wypisów i wyrysów z dokumentów lub właściwych rejestrów, rzeczoznawca majątkowy poświadczać będzie własnoręcznym podpisem wraz z podaniem imienia i nazwiska oraz numeru uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości, chyba że poświadczenie dokumentów możliwe będzie w sposób przewidziany jak dla sporządzenia operatu szacunkowego.

Zdaniem projektodawców, mając na uwadze, że zgodnie z art. 155 ust. 2 GospNierU przy sporządzaniu operatu szacunkowego rzeczoznawca majątkowy wykorzystuje różnego rodzaju dane istotne z punktu widzenia wyceny nieruchomości, które mogą mieć formę wypisów i wyrysów z dokumentów i rejestrów zawierających informacje o nieruchomościach, niezbędne jest wskazanie trybu w jakim rzeczoznawca majątkowy powinien te dane poświadczać. Choć w nowym § 57 WycenaNierR zaproponowano dwa alternatywne sposoby podpisywania operatu szacunkowego przez rzeczoznawcę majątkowego, przeniesienie tego mechanizmu wprost do poświadczania omawianych danych nie jest jednak możliwe. Nie zawsze będzie bowiem możliwe naniesienie przez rzeczoznawcę majątkowego na dokument wymaganych danych w formie nadruku, np. w przypadku odręcznych notatek z przeglądanego aktu notarialnego. W takich przypadkach jedynym „narzuconym” sposobem poświadczenia byłaby zatem pieczątka rzeczoznawcy majątkowego, co z kolei byłoby sprzeczne z ideą deregulacji obowiązku stosowania pieczątek przez obywateli i przedsiębiorców. Z uwagi na powyższe, zaproponowano zatem odrębny sposób poświadczania danych wykorzystanych przy sporządzaniu operatu szacunkowego poprzez opatrzenie ich własnoręcznym podpisem rzeczoznawcy majątkowego wraz z podaniem imienia i nazwiska oraz numeru uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości. Jednocześnie jednak pozostawiono możliwość poświadczania tych danych w sposób wskazany w zmienionym § 57 WycenaNierR ‒ jeżeli oczywiście będzie istniała taka możliwość.

Potwierdzenie aktualności operatu szacunkowego

Projekt rozporządzenia zmieniającego przewiduje również zmianę zasad potwierdzania aktualności operatu szacunkowego przez sporządzającego go rzeczoznawcę majątkowego. I tak, potwierdzenie to następować ma już poprzez dołączenie do operatu szacunkowego:

1) klauzuli, w której rzeczoznawca majątkowy oświadczy o aktualności operatu szacunkowego, oraz

2) analizy, potwierdzającej, że od daty sporządzenia operatu nie wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których mowa w art. 154 GospNierU (nowość).

Projekt rezygnuje przy tym z dotychczas stosowanego rozwiązania przewidującego, że w przypadku dalszego potwierdzania aktualności operatu szacunkowego zastosowanie znajdą zasady obowiązujące jak dla sporządzenia pierwszego potwierdzenia.

Zaproponowana zmiana wynika z konieczności dostosowania aktualnej regulacji zawartej w przepisach WycenaNierR do treści art. 156 ust. 4 GospNierU. W wyniku nowelizacji GospNierU doprecyzowano bowiem zasady potwierdzania aktualności operatu szacunkowego przez rzeczoznawcę majątkowego, który go sporządził.

W związku z powyższym, niezbędne stało się uchylenie obowiązujących regulacji zawartych w WycenaNierR w takim zakresie, w jakim odnoszą się one do kwestii dokonywania kolejnych (wielokrotnych) potwierdzeń aktualności operatu szacunkowego. Ponadto, mając na uwadze ustawowy obowiązek dołączania do operatu szacunkowego przy potwierdzaniu jego aktualności poza stosowną klauzulą również odpowiedniej analizy prawno-ekonomicznej przedmiotu wyceny i lokalnego rynku nieruchomości doprecyzowano, że dokumenty te również powinny zostać podpisane w sposób przewidziany w przepisach WycenaNierR.

Projekt rozporządzenia zmieniającego skierowany został do uzgodnień międzyresortowych.

Zmiany w Kodeksie pracy od 7 września 2019 r.

Z dniem 7.9.2019 r. wejdą w życie zmiany do Kodeksu pracy z zakresu:

Zmiany te wprowadzane są w celu wzmocnienia ochrony pracowników, przy czym jak się podkreśla w uzasadnieniu do projektu są one neutralne dla pracodawców (nie nakładają na nich nowych obowiązków, ani nie wiążą się z dodatkowymi kosztami).

Dyskryminacja i równe traktowanie

Zmiany w zakresie dyskryminacji i równego traktowania dotyczą art. 11³ i art. 18^3a § 1 KP i polegają na usunięciu z nich zwrotu odpowiednio „a także ze względu na” i „a także bez względu na”. Skutkiem tej zmiany będzie wprowadzenie otwartego katalogu przesłanek uzasadniających dyskryminację − każde nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami nierówne traktowanie pracowników będzie uznawane za dyskryminację.

Jak wynika z orzecznictwa sądowego przepisy te w obecnym brzmieniu nie zapewniają takiego katalogu. W wyroku z 2.10.2012 r. (II PK 82/12, Legalis) SN orzekł, że ścisłe odczytanie art. 18^3a KP prowadzi do wniosku, że ustanowiony w § 2 tego artykułu zakaz dyskryminowania w jakikolwiek sposób oznacza zakaz wszelkich zachowań stanowiących przejaw dyskryminowania z przyczyn określonych w jego § 1. Przepis § 1 wyodrębnia natomiast dwie grupy zakazanych kryteriów − nakazuje on równe traktowanie pracowników:

1. bez względu na ich cechy lub właściwości osobiste (wymienione w przepisie przykładowo) oraz 
2. bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub
    w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Pierwsza grupa obejmuje cechy i właściwości osobiste człowieka niezwiązane z wykonywaną pracą (o tak doniosłym znaczeniu społecznym, że zostały przez ustawodawcę uznane za zakazane kryteria różnicowania w dziedzinie zatrudnienia). Natomiast druga grupa obejmuje tylko wymienione wprost w przepisie kryteria czasu zatrudnienia i wymiaru etatu. Zdaniem SN rozdzielenie tych dwóch grup kryteriów dyskryminacji zwrotem „a także bez względu na” pozwala na przyjęcie, że przykładowe wymienienie przyczyn dyskryminacji („w szczególności”) odnosi się tylko do pierwszej z tych grup. Tym samym otwarty katalog przyczyn pozwala na jego uzupełnienie wyłącznie o inne cechy (właściwości, przymioty) osobiste o społecznie doniosłym znaczeniu. Obecnie nie jest natomiast dyskryminacją nierówność wynikająca z przyczyn innych niż uznane za dyskryminujące, nawet jeżeli pracodawca naruszył zasadę równego traktowania pracowników, określoną w art. 11² KP.

Szczególnych uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem

Mimo, że od 2.1.2016 r. prawo do korzystania z części urlopu macierzyńskiego, a także z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego zostało rozszerzone – obecnie mogą z nich korzystać nie tylko pracownica – matka dziecka i pracownik – ojciec dziecka, ale
w określonych przypadkach także pracownik – inny członek najbliższej rodziny (o którym mowa w art. 175¹ pkt 3 KP) − to ten szerszy krąg osób nie ma wszystkich tych uprawnień związanych z korzystaniem z tych urlopów, z których mogą korzystać matka i ojciec dziecka. Nowelizacja Kodeksu pracy ma im zapewnić korzystanie z wszystkich tych szczególnych uprawnień.

Zatem także tym pracownikom pracodawca będzie obowiązany udzielić urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego lub po urlopie rodzicielskim, z którego korzystali, jeżeli o oto zawnioskują. Ponadto także ci pracownicy będą objęci szczególną ochroną stosunku pracy – pracodawca nie będzie mógł im wypowiedzieć umowy o pracę ani rozwiązać jej bez wypowiedzenia z ich winy bez zgody zakładowej organizacji związkowej w okresie ww. urlopów.

Dodatkowo także tym pracownikom będzie przysługiwać:

Mobbing

Obecnie na mocy art. 94³ § 3 i 4 KP mobbingowanemu pracownikowi przysługuje:

Wskutek wprowadzonych zmian do art. 94³ § 4 KP mobbingowany pracownik nie będzie musiał rozwiązywać umowy o pracę, aby otrzymać odszkodowanie. Prawo do odszkodowania zostanie bowiem rozszerzone także na pracowników, którzy nie rozwiązali umowy. Będzie więc ono przysługiwało pracownikowi z tytułu samego mobbingu (a jeżeli u pracownika wskutek mobbingu doszło do rozstroju zdrowia będzie mu dodatkowo przysługiwało zadośćuczynienie).

Świadectwo pracy

Nowelizacja KP wprowadza dość obszerne zmiany w zakresie świadectw pracy:

1. do art. 97 § 1 KP zostaną przeniesione przepisy dot. terminu na wydanie pracownikowi świadectwa pracy (z § 4 rozporządzenia MRPiPS z 30.12.2016 r. w sprawie świadectwa pracy). Zatem wprost z przepisów KP wynikać będzie, że jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w dniu ustania stosunku pracy nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z 23.11.2012 r. – Prawo pocztowe albo doręcza je w inny sposób;
2. zostaną wydłużone terminy związane ze sprostowaniem świadectwa na wniosek pracownika – od 7.9.2019 r. pracownik będzie mógł wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy (obecnie jest to 7 dni). W razie nieuwzględnienia tego wniosku przez pracodawcę pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy − w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa;  w przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy pracownik będzie wnosił do sądu pracy (do terminów, które rozpoczęły bieg i nie upłynęły do 7.9.2019 r. stosowane będą nowe 14-dniowe terminy);
3. zostanie zmieniony art. 282 pkt 3 KP − karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł zagrożone będzie niewydanie pracownikowi w terminie świadectwa pracy;
4. do Kodeksu pracy zostaną wprowadzone nowe przepisy – zawarte w nowym art. 97¹ KP − zgodnie z którymi w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Jeżeli natomiast pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa
    o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe − pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Z tymi żądaniami pracownik będzie mógł wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia. Ponadto te przepisy będą odpowiednio stosowane do żądania sprostowania świadectwa pracy.

Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy

Obecnie z art. 292 KP roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba że ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, zrzeka się korzystania z przedawnienia; zrzeczenie dokonane przed upływem przedawnienia jest nieważne. Na tle tego przepisu budzi wątpliwości, czy sąd pracy powinien uwzględniać upływ przedawnienia z urzędu, czy tylko na wniosek strony. Od 7.9.2019 r. przepis ten otrzyma brzmienie analogiczne do brzmienia art. 117 § 2 KC – będzie z niego wynikało, że po upływie terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku pracy ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia dokonane przed upływem terminu przedawnienia jest nieważne. Zatem z przepisu wprost będzie wynikało, że zarzut przedawnienia uwzględniany jest jedynie na wniosek strony procesu.

Egzekucja

Niniejsza nowelizacja wprowadza także zmianę do art. 1050 KPC w zakresie właściwości sądu − w sprawach z zakresu prawa pracy − do którego wierzyciel (pracownik) może złożyć wniosek w sprawie prowadzenia egzekucji tzw. czynności niezastępowalnych (np. orzeczeń zobowiązujących pracodawcę do wydania świadectwa pracy). Obecnie sądem właściwym do prowadzenia egzekucji tych czynności jest tylko sąd, w którego okręgu czynność ma być wykonana. Od 7.9.2019 r. wierzyciel będzie mógł złożyć wniosek do:

0112-KDIL2-1.4012.241.2019.1.AS – Interpretacja indywidualna z dnia 21-08-2019

Interpretacja indywidualna z dnia 21-08-2019

Dane z ewidencji dokumentów paszportowych

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1484 opublikowano rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 25.7.2019 r. w sprawie wzorów wniosków o udostępnianie danych z ewidencji wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych i centralnej ewidencji wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych oraz wzoru wniosku o udostępnienie dokumentacji dotyczącej dokumentów paszportowych.

Rozporządzenie określa wzór wniosku o:

Ustalono datę wyborów do parlamentu

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1506 opublikowano postanowienie Prezydenta RP z 6.8.2019 r. w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.
Prezydent RP zarządził wybory do Sejmu RP i do Senatu RP na niedzielę 13 października 2019 r.

Kalendarz wyborczy dla wyborów do Sejmu RP i do Senatu RP w dniu 13 października 2019 r.

Termin wykonania czynności wyborczych	Czynności wyborcze
do 24 sierpnia 2019 r.	zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców
do 26 sierpnia 2019 r.	powołanie okręgowych komisji wyborczych
do 3 września 2019 r. do godz. 24.00	zgłaszanie list kandydatów na posłów oraz kandydatów na senatorów
do 8 września 2019 r.	utworzenie obwodów głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, domach studenckich i zespołach tych domów oraz ustalenie ich granic, siedzib i numerów
do 13 września 2019 r.	podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także o możliwości głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych i możliwości głosowania przez pełnomocnika zgłaszanie przez kapitanów statków wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich zgłaszanie kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych
do 22 września 2019 r.	powołanie przez komisarza wyborczego obwodowych komisji wyborczych podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych sporządzenie spisów wyborców przez gminy
od 22 września 2019 r. do 29 września 2019 r.	składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywających ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym, wniosków o dopisanie do wybranego przez nich spisu wyborców sporządzanego dla miejscowości, w której odbywają służbę
do 28 września 2019 r.	zgłaszanie przez wyborców niepełnosprawnych zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a
od 28 września 2019 r. do 11 października 2019 r. do godz. 24.00	nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych przygotowanych przez komitety wyborcze
do 3 października 2019 r.	podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów oraz zarejestrowanych kandydatach na senatorów
do 4 października 2019 r.	składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania
do 8 października 2019 r.	składanie wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania składanie przez komitety wyborcze wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych oświadczeń do Państwowej Komisji Wyborczej o korzystaniu ich list kandydatów na posłów ze zwolnienia z warunku określonego w art. 196 § 1 KodeksWyb, tj. obowiązku przekroczenia progu wyborczego
do 10 października 2019 r.	zgłaszanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą zgłaszanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach
11 października 2019 r. o godz. 24.00	zakończenie kampanii wyborczej
13 października 2019 r. godz. 7.00–21.00	głosowanie

Warto dodać, że jeżeli koniec terminu wykonania czynności określonej w KodeksWyb przypada na sobotę albo na dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa pierwszego roboczego dnia po tym dniu. Jeżeli KodeksWyb nie stanowi inaczej, czynności wyborcze są dokonywane w godzinach urzędowania sądów, organów wyborczych, urzędów gmin oraz konsulatów (art. 9 § 2 i 3 KodeksWyb).

Orzekanie sądu Najwyższego w sprawach wyborczych

W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1504 opublikowano ustawę z 31.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz ustawy o referendum ogólnokrajowym.

W ustawie z 5.1.2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 684 ze zm.; dalej: KodeksWyb) wprowadzono następujące zmiany:

Natomiast w ustawie z 14.3.2003 r. o referendum ogólnokrajowym (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1444 ze zm.) zmieniono treść art. 35, który po zmianie stanowi, że SN rozstrzyga o ważności referendum, podejmując w tej sprawie uchwałę nie później niż w 60 dniu od dnia ogłoszenia wyniku referendum. W tej sprawie SN orzeka w składzie całej właściwej izby. Uchwałę o ważności referendum przedstawia się niezwłocznie Prezydentowi Rzeczypospolitej, Marszałkowi Sejmu, Marszałkowi Senatu i Prezesowi Rady Ministrów, a także Państwowej Komisji Wyborczej. Uchwałę o ważności referendum ogłasza się w Dzienniku Ustaw RP.