Zmiana formy opodatkowania działalności gospodarczej w 2022 r. – nowelizacja Polskiego Ładu
Korekta Polskiego Ładu od lipca 2022. Ekspert Legalis Księgowość Kadry Biznes – Oskar Sobolewski
1. Podatek liniowy
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami dotyczącymi wyboru opodatkowania tzw. podatkiem liniowym, czyli z art. 9a ust. 2 PDOFizU, podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c PDOFizU, czyli podatkiem dochodowym według jednolitej stawki 19% – podatkiem liniowym. W tym przypadku mają obowiązek złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnięto w grudniu tego roku podatkowego.
Na gruncie art. 9a ust. 2 [PDOFizU] o osiągnięciu przychodu, jako elementu konstrukcyjnego podatku, którego uzyskanie w podatku dochodowym stanowi (obok osiągnięcia dochodu) przedmiot opodatkowania, można mówić nie wcześniej, jak z dniem powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał w marcu, to tym samym osiągnięcie przez niego pierwszego przychodu w rozumieniu art. 9a ust. 2 [PDOFizU] także nastąpi w tym okresie. To oznacza, że oświadczenie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 [PDOFizU] można złożyć do 20. kwietnia (zob. wyr. WSA w Gliwicach z 25.1.2021 r., I SA/Gl 474/20).
Przy czym:
- podatnik może zawiadomić na piśmie o rezygnacji z podatku liniowego lub złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przed upływem wspomnianego wyżej terminu (art. 9a ust. 2a PDOFizU);
- dokonany wybór podatku liniowego dotyczy również lat następnych, chyba że w kolejnych latach podatnik w tym terminie zawiadomi na piśmie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo złoży w terminie i na zasadach określonych w RyczałtU) sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (art. 9a ust. 2b PDOFizU).
Zdaniem jednego z sądów, treść art. 9a ust. 2b w związku z art. 9a ust. 2 w związku z art. 45 PDOFizU powinna prowadzić do wniosku, iż podatnik może złożyć stosowne oświadczenie o wyborze lub zmianie formy opodatkowania w dowolnym momencie roku podatkowego, nie później jednak niż do 20 dnia miesiąca po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód w danym roku, lub nie później niż do końca roku, gdyby ów przychód osiągnął dopiero w grudniu. Gdyby jednak okazało się, że podatnik przychodu w danym roku ogóle nie osiągnął, to stosowne oświadczenie może złożyć najpóźniej do dnia złożenia deklaracji podatkowej (zeznania podatkowego) za ten rok podatkowy (zob. wyr. WSA w Warszawie z 27.1.2021 r., III SA/Wa 1562/20).
Jednak, jeżeli podatnik, który wybrał podatek liniowy, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie (lub w ramach spółki osobowej) przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do podatku liniowego i ma obowiązek wpłacić zaliczki od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek (art. 9a ust. 3 PDOFiz).
Użyty tu zwrot „odpowiadający czynnościom” należy odnosić do przychodów ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, które są takie same (tożsame) jak czynności, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy (zob. wyr. NSA z 18.9.2018 r., II FSK 2416/16).
Ustawa z 9.6.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265; dalej: nowelizacja) wprowadza zmiany m.in. do PDOFizU w zakresie zmiany formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową w 2022 r.
Jak wynika z art. 14 nowelizacji, podatnicy stosujący przed 1.7.2022 r. opodatkowanie na zasadach podatku liniowego mogą wybrać opodatkowanie dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej, w nowym brzmieniu, jeżeli zawiadomią o tym wyborze właściwego naczelnika urzędu skarbowego w złożonym terminowo zeznaniu podatkowym z art. 45 ust. 1 PDOFizU.
Taki wybór formy opodatkowania nie dotyczy lat następnych.
A zatem, zgodnie z nowelizacją podatnicy osiągający w 2022 r. dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, do których stosują opodatkowanie podatkiem liniowym, będą mogli po zakończeniu 2022 r. dokonać wyboru skali podatkowej dla opodatkowania tych dochodów.
Jakie skutki wywoła złożenie przez podatnika zeznania PIT-36L? Czy w takiej sytuacji również będzie można wybrać skalę podatkową zamiast podatku liniowego?
Nie, w takiej sytuacji zmiana formy opodatkowania nie będzie możliwa.
Wyboru skali podatkowej podatnicy dokonają w zeznaniu PIT-36 składanym za 2022 r. Jak czytamy w uzasadnieniu nowelizacji, w zeznaniu tym podatnicy wykażą dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali podatkiem liniowym. Zatem w okresie od 1.1 do 2.5.2023 r. (30.4.2023 r. to niedziela), podatnicy będą mogli podjąć decyzję co do formy opodatkowania tych dochodów.
Jeżeli jednak podatnik złoży w ustawowym terminie PIT-36L, nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej.
W uzasadnieniu nowelizacji wskazano, że możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego oznacza, iż podatnicy będą musieli obliczać i wpłacać zaliczki należne od dochodów osiągniętych w 2022 r. na dotychczasowych zasadach. Przy czym, zaliczki te podatnicy wykażą w zeznaniu PIT-36 bez konieczności przeliczania ich według zasad obowiązujących przy opodatkowaniu według skali podatkowej.
Czy z nowelizacji wynika, że przewidziana tam preferencja, czyli możliwość zmiany z podatku liniowego na skalę podatkową, jest „jednorazowa”?
Tak, ponieważ zmiana opodatkowania dotyczy tylko dochodów uzyskanych w 2022 r., i nie dotyczy lat następnych, czyli dochodów uzyskanych w latach następnych.
Jak stwierdzono w uzasadnieniu do nowelizacji, decyzja co do wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. dotyczy tylko tego roku.
A zatem, jeżeli podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie podatkiem liniowym, to zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 9a ust. 2b PDOFizU), ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. Zasady tej nie zmienia wybór skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r.
Jeżeli więc podatnik, który także w 2023 r. nie będzie chciał stosować podatku liniowego, będzie musiał w ustawowym terminie (art. 9a ust. 2 i 2b PDOFizU) zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo złożyć w terminie i na zasadach określonych w RyczałtU sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Zgodnie z art. 14 ust. 5 nowelizacji, odpowiednio tu stosuje się przepis art. 9a ust. 5 PDOFizU, zgodnie z którym jeżeli podatnik:
- prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną,
- jest wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną
– wybór opodatkowania podatkiem liniowym dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy PDOFizU.
2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Zgodnie z obowiązującymi zasadami wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z art. 9 ust. 1 RyczałtU, sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według swojego miejsca zamieszkania (w przypadku przedsiębiorstwa w spadku – według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy) do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.
Przy czym:
- podatnik może złożyć oświadczenie, na piśmie, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem lub złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym, przed upływem terminu, o którym mowa wyżej (art. 9 ust. 1a RyczałtU);
- dokonany wybór ryczałtu ewidencjonowanego dotyczy również lat następnych, chyba że w kolejnych latach podatnik w tym terminie złoży oświadczenie na piśmie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy opodatkowania albo oświadczenie o wyborze podatku liniowego, w terminie określonym w art. 9a ust. 2 PDOFizU (art. 9 ust. 1b Ryczałt).
Jak wynika z orzecznictwa, w sytuacji gdy dojdzie do utraty prawa do korzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to również złożone przez podatnika oświadczenie o jego wyborze przestaje obowiązywać i podatnik jest obowiązany określać swoje zobowiązanie podatkowe na zasadach ogólnych. Uprawnienie do kontynuacji sposobu rozliczenia dotyczy bowiem tylko uprawnienia uprzednio nabytego. Jeżeli zatem w danym roku podatnik nie posiadał uprawnienia do skorzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania, to w następnym roku w celu jej uzyskania musi złożyć oświadczenie (zob. wyr. WSA w Rzeszowie z 10.3.2022 r., I SA/Rz 1005/21).
Jednak, jeżeli podatnik prowadzący działalność samodzielnie lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu ewidencjonowanego, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników (art. 8 ust. 2 RyczałtU):
- wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
- wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
– w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
2.1. Możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego
Z art. 15 nowelizacji wynika, że podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu, które opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, będą mogli po zakończeniu 2022 r. dokonać wyboru skali podatkowej dla opodatkowania tych przychodów.
Gdzie można będzie wybrać skalę podatkową zamiast ryczałtu?
Wyboru tego będzie można dokonać w zeznaniu rocznym PIT-36, które trzeba będzie złożyć za 2022 r. W zeznaniu tym wykazuje się dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywano ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zatem w okresie od 1.1 do 2.5.2023 r. (30.4.2023 r. to niedziela) podatnicy będą mogli podjąć decyzję co do formy opodatkowania.
Jak rozliczać ryczałt w 2022 r.?
Możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego oznacza, że podatnicy będą musieli obliczać i wpłacać miesięcznie albo kwartalnie należny ryczałt od przychodów ewidencjonowanych na dotychczasowych zasadach. Natomiast ryczałt należny za grudzień lub ostatni kwartał 2022 r. podatnicy będą musieli wpłacić do końca lutego 2023 r.
Czy złożenie PIT-28 ma wpływ na możliwość wyboru w 2022 r. skali podatkowej zamiast ryczałtu ewidencjonowanego?
Tak, ponieważ w przypadku gdy podatnik złoży w ustawowo określonym terminie zeznanie PIT-28, w którym wykaże przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej dla opodatkowania tych samych przychodów.
W jaki sposób rozliczyć zapłacony podatek w formie ryczałtu ewidencjonowanego po dokonanym wyborze skali podatkowej zamiast ryczałtu?
Zgodnie z nowelizacją podatnicy, którzy dokonają wyboru skali podatkowej w zeznaniu PIT-36, należny i wpłacony ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały 2022 r. wykażą jako zaliczki miesięczne albo kwartalne. Nie będzie trzeba wyliczać należnych w 2022 r. zaliczek według zasad obowiązujących przy opodatkowaniu według skali podatkowej. W zeznaniu PIT-36 podatnicy wykażą dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej obliczony zgodnie z art. 24 ust. 2–2b PDOFizU, czyli na zasadach obowiązujących podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. Oznacza to, że trzeba będzie zaprowadzić (założyć) i uzupełnić księgę podatkową, w której wykażą osiągnięte w 2022 r. dochody z działalności gospodarczej. Jak czytamy w uzasadnieniu, w księdze podatkowej podatnik będzie musiał wpisać wartość remanentu na dzień 1.1 i 31.12.2022 r. Z art. 15 ust. 5 nowelizacji, jeżeli podatnik sporządził remanent towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień 31.12.2021 r., przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1.1.2022 r. Jeżeli podatnik nie sporządzi remanentu na dzień 1.1.2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł.
Podobnie, jak w przypadku zmiany podatku liniowego na skalę podatkową, także w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego decyzja co do wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. dotyczyć będzie tylko tego roku. Jeśli więc podatnik na początku 2022 r. lub w latach poprzednich wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu, to zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 9 ust. 1b RyczałtU) ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. Zasady tej nie zmienia wybór skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. Jeżeli podatnik, który również w 2023 r. nie będzie chciał stosować opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego, będzie musiał w ustawowym terminie (art. 9 ust. 1 i 1b RyczałtU) złożyć oświadczenie na piśmie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy opodatkowania albo oświadczenie o wyborze podatku liniowego.
2.2. Brak oświadczenia o rezygnacji z ryczałtu ewidencjonowanego w 2022 r. – przychody uzyskane od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 nowelizacji, podatnik, który w terminie określonym w art. 9 ust. 1 RyczałtU, czyli do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego, nie złożył oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym w 2022 r., może złożyć w do 22.8.2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. ryczałtem ewidencjonowanym, przy czym w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki, oświadczenie to składają wszyscy wspólnicy.
Podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu, które przed 1.7.2022 r. opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, będą mieli czas do 22.8.2022 r. złożyć oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem przychodów osiągniętych w okresie od 1.7 do 31.12.2022 r.
Jak będą opodatkowane przychody u podatników, którzy złożyli rezygnację z ryczałtu?
Zgodnie z art. 17 ust. 3 projektu nowelizacji, podatnik, który złożył przed 22.8.2022 r., od dochodów osiągniętych od 1.7.2022 r. do 31.12.2022 r. opłaca podatek dochodowy według skali podatkowej.
Czy oświadczenie złożone przed 22.8.2022 r. jest jednorazowe?
Zgodnie z art. 17 ust. 2 projektu nowelizacji, złożone oświadczenie dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik dokona wyboru innej formy opodatkowania.
Jakie zeznanie trzeba będzie złożyć w razie wyboru skali podatkowej zamiast ryczałtu ewidencjonowanego do 22.8.2022 r.?
Jak wynika z uzasadnienia nowelizacji, podatnicy, którzy złożą takie oświadczenie, po zakończeniu roku obowiązani będą złożyć dwa zeznania roczne, tj. PIT-28, w którym wykażą przychody osiągnięte od 1.1 do 30.6.2022 r., oraz PIT-36, w którym wykażą dochody osiągnięte w okresie od 1.7 do 31.12.2022 r.
2.3. Najem prywatny
Jak wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji, podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z tzw. najmu prywatnego, którzy opłacali w trakcie roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tego tytułu, będą mogli po zakończeniu roku wybrać opodatkowanie według skali podatkowej. Wyboru tego podatnicy dokonają w zeznaniu rocznym PIT-36.
3. Podsumowanie
Wprowadzone przepisy mają na celu złagodzenie obniżenie stawki podatku dochodowego dla pierwszego progu skali podatkowej. Możliwość przejścia na skalę podatkową jest doraźnym bodźcem interwencji ustawodawcy w zmiany podatkowe wprowadzane nowelizacją. Trudno jednak ocenić w tej chwili, jak zadziała to w praktyce, a w konsekwencji, jaki będzie koszt takich operacji dla budżetu państwa, co może mieć wpływ na wysokość inflacji.
Warto zwrócić uwagę na dwie kwestie podjęte w orzecznictwie związane ze składaniem oświadczeń dotyczących zmiany formy opodatkowania. Przytaczam dwa orzeczenia sądów administracyjnych:
- „Wskazywane przez stronę dowody (tj. kserokopia koperty opatrzonej numerem nadawczym oraz dowód nadania tej przesyłki) t nie są wystarczające do uznania, że zawartość tej przesyłki poleconej obejmowała m.in. oświadczenie o wyborze formy opodatkowania. Sama potencjalna możliwość zagubienia dokumentu oświadczenia przy rejestracji zawartości przesyłki poleconej, przy jednoczesnym braku zastrzeżeń co do prawidłowości zaewidencjonowania jej zawartości w części która w sprawie nie była kwestionowana, wydaje się być mało prawdopodobna, zwłaszcza gdy strona tej okoliczności nie uprawdopodobniła, poprzestając jedynie na hipotetycznym wskazaniu takiego właśnie przebiegu zdarzeń.” (wyr. WSA we Wrocławiu z 16.11.2017 r., I SA/Wr 218/17);
- „Oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem powinno być złożone odrębnie co do przychodów z działalności wykonywanej samodzielnie i odrębnie co do przychodów uzyskiwanych z udziału w spółce prowadzącej działalność gospodarczą. Złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu jest skuteczne tylko w odniesieniu do przychodów z tej formy działalności, w odniesieniu do której zostały spełnione warunki materialne dla tej formy opodatkowania oraz w odniesieniu do której zostały spełnione warunki formalne w postaci złożenia w ustawowym terminie i formie oświadczenia przez osoby wskazane w ustawie.” (wyr. NSA z 5.7.2017 r., II FSK 1619/15).
W praktyce tezy tych wyroków mogą okazać się pomocne przy składaniu oświadczeń o zmianie podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na skalę podatkową.
Na koniec, trzeba też pamiętać, że zmian w zakresie opodatkowania zasadniczo nie wprowadza się w trakcie roku podatkowego. Jak stwierdził Trybunał Konstytucyjny, w demokratycznym państwie prawnym stanowienie i stosowanie prawa nie może być „pułapką” dla obywatela i go zaskakiwać. Obywatel powinien mieć możliwość układania swych spraw w zaufaniu, że nie naraża się na niekorzystne skutki prawne swoich decyzji i działań niemożliwe do przewidzenia w chwili podejmowania tych decyzji i działań. Zdaniem TK, obowiązek demokratycznego państwa prawnego unikania rozwiązań zaskakujących obywatela unormowaniami prawnymi niekorzystnie zmieniającymi jego sytuację – poza przypadkami, gdy takie zmiany są konieczne ze względu na realizację innych wartości konstytucyjnych, którym w danej sytuacji należy dać pierwszeństwo – odnosi się w równej mierze do praw podmiotowych już nabytych, jak i do zgodnego z prawem oczekiwania ich nabycia przez spełnienie określonych w ustawie warunków (zob. wyr. Trybunału Konstytucyjny z 3.12.1996 r., K 25/95).
W tej chwili zdania, co do zasadności wprowadzania projektowanych zmian podatkowych, są podzielone.
Polski Ład 2.0 już od 1 lipca 2022 r.
Samotny rodzic po zmianach
Ustawodawca od 1.1.2022 r. zlikwidował możliwość rozliczenia się z dzieckiem, w przypadku rodziców samotnie wychowujących dzieci. W zamian za to, wprowadził ulgę uregulowaną w art. 27ea PDOFizU. W przypadku samotnego rodzica ulga, która weszła w życie od 1.1.2022 r. miała wyglądać w następujący sposób: od podatku obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik może odliczyć kwotę w wysokości 1500 zł, jeżeli w roku podatkowym jest rodzicem albo opiekunem prawnym, który:
1) jest:
a) panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką albo rozwodnikiem,
b) osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
c) osobą pozostającą w związku małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę pozbawienia wolności, oraz
2) samotnie wychowuje dzieci:
a) małoletnie,
b) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
c) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
– nie stosowały przepisów art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy, w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
– nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
– nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej, oraz
3) podlega:
a) nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, albo
b) ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, jeżeli:
– ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, przy czym przepis art. 6 ust. 12 stosuje się odpowiednio, oraz
– osiągnął podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym, przy czym przepis art. 6 ust. 11 i 13 stosuje się odpowiednio, oraz
– udokumentował certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, przy czym przepis art. 45 ust. 7a zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Jednak na tej zmianie straciło wiele osób. Samotni rodzice nie mieli możliwości obliczać podatku w podwójnej wysokości od połowy sumy łącznych dochodów. Co doprowadziło, że część z nich nie skorzystałby z kwoty wolnej od podatku w podwójnej wysokości. Podatnicy, doradcy podatkowi oraz księgowi postulowali zmiany w art. 6 PDOFizU w zakresie rozliczenia łącznego w zeznaniu rocznym w przypadku osób samotnie wychowujących dzieci. Doprowadziło to do nowelizacji przepisów. Przepis art. 27ea PDOFizU, czyli ulga 1500 zł odliczana od podatku, jest uchylana.
W zamian za to, samotni rodzice, będą mogli, na zasadach jakie obowiązywały do końca 2021 r. rozliczyć się wspólnie z dzieckiem. W myśl art. 6 ust. 4c od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1) małoletnie,
2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe
– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Przy czym podatek, o którym mowa w ust. 4c, jest określany:
1) w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci – w przypadku gdy przynajmniej jedno z dzieci, o których mowa w ust. 4c pkt 1–3, ma orzeczoną niepełnosprawność na podstawie odrębnych przepisów,
2) jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5 – w przypadku dzieci, o których mowa w ust. 4c pkt 1 i 3, innych niż określone w pkt 1
– z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
Podniesienie limitu dochodów dziecka
Dużym problemem był również limit dochodów dziecka uczącego się do ukończenia 25 roku życia, aby samotny rodzic mógł rozliczyć się z dzieckiem. Do tej pory kwota 3089 zł była niereprezentatywna. Ustawodawca od 1 lipca wprowadza zmianę, a mianowicie przepis art. 6 ust. 4c pkt 3 PDOFizU stosuje się pod warunkiem, że w roku podatkowym dziecko nie uzyskało:
1) dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b oraz
2) przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
– w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Podwyższenie kwoty limitu zarobków dziecka do dwunastokrotności kwoty renty socjalnej jest zmianą ocenianą pozytywnie.
Korekta Polskiego Ładu od lipca 2022. Ekspert Legalis Księgowość Kadry Biznes – Oskar Sobolewski
Składka zdrowotna
Ustawodawca od 1.7.2022 r. zmienia zasady rozliczania w kosztach, ewentualnie obniżania podstawy opodatkowania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przypomnimy, że od 1.1.2022 r., podatnicy nie mają możliwości obniżać podatku o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z nowelizacji lipcowej nie skorzystają jednak podatnicy na skali podatkowej.
Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym będą mieli możliwość zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów lub odliczyć od podstawy opodatkowania zapłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne:
a) z tytułu działalności pozarolniczej opodatkowanej podatkiem liniowym,
b) za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym podatkiem liniowym
– w łącznej wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 8700 zł.
Dodatkowo przepisy przejściowe przewidują, że podatnicy, dokonujący wpłaty zaliczki miesięcznej, mogą pomniejszyć wysokość tej wpłaty za miesiące od lipca do grudnia 2022 r. o kwotę stanowiącą 19% zapłaconych od stycznia do czerwca 2022 r. składek na ubezpieczenie zdrowotne podlegającą odliczeniu. Przy czym kwota ta podlega ograniczeniu kwotowemu do 8700 zł.
W konsekwencji, podatnicy na podatku linowym, zaoszczędzą w sumie 1653 zł.
Podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych będą mogli pomniejszyć przychody o 50% składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w roku podatkowym:
a) z tytułu działalności pozarolniczej opodatkowanej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
b) za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
– jeżeli nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Przepisy ustawy zmienianej, mają zastosowanie do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, począwszy od ryczałtu należnego za czerwiec 2022 r. albo za drugi kwartał 2022 r., z tym że przy jego obliczaniu podatnicy mogą uwzględnić składki na ubezpieczenie zdrowotne, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, zapłacone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Podatnicy, którzy są objęci kartą podatkową będą mogli obniżyć kartę o kwotę stanowiącą 19% składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej w roku podatkowym zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z tytułu opodatkowania w formie karty podatkowej.
Nowa skala podatkowa
Skala podatkowa od 1.1.2022 r. uległa zmianie. Podwyższony został pierwszy próg podatkowy z 85 528 zł do 120 000 zł.
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| ponad | do | |
| 120 000 | 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5 100 zł | |
| 120 000 | 15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł | |
Od 1.7.2022 r., ustawodawca obniża skalę podatkową, przy czym kwota wolna zostaje bez zmian na poziomie 30 000 zł.
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| ponad | do | |
| 120 000 | 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600zł | |
| 120 000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł | |
Pomimo, że kwota wolna od podatku nie jest zmieniana, to obniżeniu ulegnie kwota zmniejszająca podatek. Jest ona bowiem wypadkową iloczynu 30 000 zł i stawki podatku.
Ulga dla klasy średniej
Od początku funkcjonowania ulga dla klasy średniej nie spotkała się z entuzjazmem. Jej konstrukcja i obliczanie było na tyle skomplikowane, że podatnicy apelowali, o nowelizacje przepisów. Ulga dla klasy średniej przysługiwała jedynie nielicznym. Odliczenia mogli dokonać podatnicy uzyskujący opodatkowane przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne.
Ulga nie obejmowała zatem podatników osiągających przychody z działalności opodatkowanej podatkiem liniowym, z umowy zlecenia, z umowy o dzieło, kontraktu menedżerskiego itd.
Art. 32 ust. 2a PDOFizU stanowił, że za miesiące, w których podatnik uzyskał w tym zakładzie pracy przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy w wysokości wynoszącej od 5701 zł do 11 141 zł, które podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, płatnik pomniejsza dochód ustalony zgodnie z ust. 2 o kwotę ulgi dla pracowników, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2aa, w wysokości obliczonej według wzoru:
1)(A × 6,68% – 380,50 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 5701 zł i nieprzekraczającego kwoty 8549 zł,
2)(A × (-7,35%) + 819,08 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 8549 zł i nieprzekraczającego kwoty 11 141 zł
– w którym A oznacza uzyskane w ciągu miesiąca przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, które podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 27.
Pracownik miał możliwość złożyć do pracodawcy rezygnację z ulgi dla klasy średniej. Duże gro pracowników zdecydowało się na rezygnację, bowiem konstrukcja przepisów wskazywała, że część z nich będzie obowiązana dokonać dopłaty podatku w zeznaniu rocznym, jeżeli utracą warunki do skorzystania z ulgi, choćby przez przekroczenie przychodu o 1 zł w skali roku.
W przypadku wyboru przez małżonków łącznego sposobu opodatkowania, każdy z małżonków może odliczyć ulgę dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej obliczoną według wzoru, o którym mowa w ust. 4a, od połowy sumy łącznych przychodów uzyskanych przez małżonków w roku podatkowym.
Od 1 lipca przepisy dotyczące ulgi dla klasy średniej są uchylane. W zamian za to, podatnicy na skali podatkowej mają zaoferowaną niższą stawkę podatku – 12%. Co ma skutecznie niwelować negatywne skutki polskiego ładu podatkowego, bez skomplikowanych obliczeń ulgi dla klasy średniej.
Uchylane podwójne przeliczanie płac
7.1.2022 r. zostało uchwalone rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Rozporządzenie miało niwelować negatywne skutki polskiego ładu podatkowego. Niestety, przepisy rozporządzenia, a docelowo uchwalony art. 53a PDOFizU spowodował, że zakłady pracy miały obowiązek przeliczać wynagrodzenia zgodnie z zasadami przed polskim ładem podatkowym i po polskim ładzie podatkowym. Pracodawca obowiązany był pobrać podatek w niższej wysokości, w skutek poczynionych kalkulacji. Ewentualna dopłata podatku, miała nastąpić w rozliczeniu rocznym. Od 1.7.2022 r. uchylony zostaje art. 53a PDOFizU, zatem zakłady pracy nie będą miały obowiązku podwójnego liczenia list płac.
Podsumowanie
Polski Ład 2.0 ma niwelować niepożądane negatywne skutki zmian, które zaczęły obowiązywać od 1.1.2022 r. Czy lipcowa nowelizacja będzie miała pozytywne skutki, okaże się w najbliższym czasie.
Zniesienie stanu epidemii a czas obowiązywania podwyższonych limitów zwolnień z PIT
W art. 52l ustawy o PIT na czas epidemii przewidziano podwyższone limity zwolnień przedmiotowych wynikających z:
1) art. 21 ust. 1 pkt 9a i pkt 26 lit. b ustawy o PIT w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii z powodu COVID -19, oraz
2) art. 21 ust. 1 pkt 67 i pkt 78 lit. b ustawy o PIT w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii z powodu COVID -19. Skoro od 16.5.2022 r. zniesiono stan epidemii, to został określony czas obowiązywania podwyższonych limitów zwolnień (szczegóły w tabeli).
| PODWYŻSZONY LIMIT OBOWIĄZUJE DO 31.12.2022 R.: | |
| do 3000 zł | Wynika z art. 21 ust. 1 pkt 9a ustawy o PIT:
dotyczy zapomóg innych niż tzw. losowe z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o PIT, wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji- do 1.000 zł w skali roku podatkowego |
| do 10 000 zł | Wynika z art. 21 ust.1 pkt 26 lit. b ustawy o PIT:
dotyczy zapomóg otrzymanych w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci wypłacanych z innych źródeł niż wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o PIT- do 6000 zł w skali roku podatkowego |
| PODWYŻSZONY LIMIT OBOWIĄZUJE DO 31.12.2023 R.: | |
| do 2 000 zł | Wynika z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT:
dotyczy wartości otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych- do 1000 zł w skali roku podatkowego |
| do 3 000 zł | Wynika z art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b ustawy o PIT:
dotyczy dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie – dzieci i młodzieży do lat 18 sfinansowane z innych źródeł niż wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a ustawy o PIT – do 1000 zł w skali roku podatkowego |
Przesunięcie terminu tworzenia grup VAT
Ustawą z 28.4.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową wprowadzono zmiany do VATU wynikające z Polskiego Ładu (czyli ustawy z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw). Zmiany te dotyczą terminu wejścia w życie przepisów pozwalających na tworzenie grup VAT. Przesunięto ten termin z 1.7.2022 r. na 1.1.2023 r.
Wprowadzone zmiany dotyczą także prowadzenia ewidencji w postaci elektronicznej przez członków grupy VAT czynności, o których mowa w art. 8c ust. 1 VATU, czyli dostawy towarów i świadczenia usług dokonanych przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT, które nie podlegają opodatkowaniu.
Minister Finansów został zobowiązany do udostępnia na elektronicznej platformie usług administracji publicznej wzoru ww. ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 11g VATU. Ponadto, minister ma określić szczegółowy zakres danych zawartych w ewidencji, uwzględniając konieczność przeciwdziałania uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania przez grupę VAT, kontroli obowiązków grupy VAT przez organ podatkowy oraz możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez członków grupy VAT tej ewidencji.
Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą Polski Ład 2.0
Dnia 14 czerwca br. prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.
Poniżej zaprezentowano najważniejsze zmiany wprowadzone nowelą.
Likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej
Obniżenie stawki PIT z 17% na 12% umożliwia likwidację tzw. ulgi dla klasy średniej. Kwota wolna od podatku pozostaje na poziomie 30 tys. zł, a próg podatkowy na poziomie 120 tys. zł. Dla niektórych przedsiębiorców (niekorzystających z obniżonej stawki PIT) wprowadzone zostało odliczenie części składki zdrowotnej od podstawy opodatkowania.
Zgodnie z ustawą przedsiębiorcy na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej będą mogli rozliczyć w podatku dochodowym zapłacone składki zdrowotne do określonego limitu. W przypadku liniowców limit wyniesie 8,7 tys. zł (pomniejszenie dochodu). Dla ryczałtowców będzie to 50% zapłaconych składek zdrowotnych (pomniejszenie przychodu). Natomiast dla podatników na karcie – 19% zapłaconej składki (pomniejszenie podatku).
Ustawa daje również możliwość ponownego wyboru rozliczenia na skali podatkowej przez tych przedsiębiorców, którzy wybrali podatek liniowy lub ryczałt.
Preferencje prorodzinne
Ustawa przywraca preferencyjne rozliczenie osób samotnie wychowujących dzieci na zasadach sprzed 2022 r. Z podwójnej kwoty wolnej (60 tys. zł) korzystać będą wszyscy samotni rodzice.
Zwiększony został limit kwoty dochodów dziecka, który warunkuje skorzystanie z preferencji podatkowych przez rodziców (z 3089 zł do 16 061,28 zł w 2022 r.), a renta rodzinna rozdzielona została od dochodów rodzica, dzięki czemu dziecko skorzysta z „własnej” kwoty wolnej.
W wyniku wprowadzonych zmian nie będzie pobierana składka zdrowotna od renty małoletnich dzieci oraz od wynagrodzenia osób powołanych do realizacji obowiązków społecznych lub obywatelskich – do 6000 zł wynagrodzenia rocznie.
OPP z 1,5%
Podpisana ustawa podniosła również wysokość procentową podatku przekazywanego na rzecz organizacji pożytku publicznego z 1% do 1,5%.
Zmiany dotyczą również:
- Ujednolicenia terminów rocznego rozliczenia PIT (formularze: PIT-37, PIT-36, PIT-36S, PIT-28, PIT-28S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-39, PIT-38). Zeznania te będą składane w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia;
- Fakultatywnego wzoru PIT-2, w którym zawierać się będą oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczenie zaliczki;
- Ulgi na zabytki w nowym kształcie – wyłącznie na renowację, konserwację i remonty z nowym warunkiem formalnym polegającym na tym, że skorzystać z niej będzie można po zatwierdzeniu remontu przez konserwatora zabytków.
Kwota wolna u kilku pracodawców i przy umowach zlecenia
Nowe regulacje rozwiązują problem podatników mających kilka różnych źródeł dochodu równocześnie. Chodzi o osoby, które mają np. kilka umów o pracę albo łączą pracę z emeryturą. Po zmianach, od 1 stycznia 2023 r. będą one mogły upoważnić nawet trzech płatników (pracodawców, zleceniodawców, ZUS) do zmniejszania zaliczek na PIT (o kwotę 3,6 tys. zł). W przypadku jednej umowy/świadczenia kwota zmniejszająca podatek wyniesie 300 zł miesięcznie, przy dwóch – po 150 zł, a przy trzech – po 100 zł.
Od 1 stycznia 2023 r. kwota wolna będzie uwzględniana także w rozliczeniu miesięcznym przy umowach zlecenia.
Źródło: Ministerstwo Finansów
Wypłata dywidendy z kapitału (funduszu) zapasowego
Przepisy KSH nie przewidują okresu po jakim nie jest możliwe przeznaczenie kapitału zapasowego na wypłatę dywidendy. Warunkiem wypłaty jest podjęcie stosownej uchwały.
Warunkiem wypłaty dywidendy jest podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników co do podziału zysku, co wynika wprost z art. 191 § 1 KSH.
Przepisy kodeksowe nie wskazują okresu za jaki zysk może być ograniczony co do wypłaty. Brak jest więc przeciwwskazań by wspólnicy podjęli uchwałę co do wypracowanego zysku z lat ubiegłych, pierwotnie przekazanego na kapitał zapasowy na wypłatę dywidendy.
Niemniej jednak wspólnicy spółki z o.o. powinni przeanalizować czy zapisy umowy spółki nie zawierają zapisów ograniczających to prawo.
Wprowadzenie do umowy spółki zapisów co do konieczności przekazania z wypracowanego zysku określonej kwoty na kapitał zapasowy lub na określony cel, prowadzi do tego, że ww. wartości nie mogą zostać uwzględnione przy kalkulacji kwoty do podziału w spółce z o.o.
Zgodnie z art. 192 KSH kwota dokonanej wypłaty dywidendy (zysku przeznaczonego do podziału dla wspólników) podlega pomniejszeniu o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe. W praktyce gospodarczej niewiele podmiotów w umowach spółek zawiera zapisy nakazujące przekazanie określonej kwoty wypracowanego zysku z roku bieżącego na kapitał zapasowy.
Środki zgromadzone na kapitale zapasowym mogą być przeznaczone do podziału między wspólników, tylko gdy pochodzą z zysku, pozostałe, jak agio, nie podlegają podziałowi między wspólników. Kapitał zapasowy bowiem służy zapewnieniu środków na pokrycie strat spółki i z tego powodu obowiązuje zakaz zwrotu wspólnikom wkładów, obejmujący również agio (art. 189 KSH).
Zakładam, że w tym przypadku brak jest strat z lat ubiegłych oraz zapisów umownych co do zapewnienia określonej wysokości kapitału zapasowego, a ponadto, że kapitał zapasowy powstał z wypracowanych zysków, co powoduje, iż możliwe jest podjęcie uchwały co do przeznaczenia zysku do podziału, w kwocie stanowiącej wypracowany kapitał zapasowy, w pomniejszeniu o udziały własne.
W przypadku gdy uchwała odnośnie wypłaty dywidendy podjęta zostanie w trakcie roku (nie przy zatwierdzeniu sprawozdania rocznego), należy przekazać ją do KRS zgodnie z art. 69 ust. 1 RachunkU, który stanowi, iż kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1 RachunkU – także sprawozdanie z działalności – w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.
Strona internetowa Rzecznika Finansowego po ukraińsku
Biuro Rzecznika Finansowego uruchomiło ukraińską wersję strony internetowej. Jest to kolejna, obok angielskiej i francuskiej, wersja witryny internetowej Rzecznika Finansowego. Zawiera kompaktowo podane informacje na temat działalności Biura, zakresu jego kompetencji oraz udzielanej pomocy dla klientów rynku bankowo-kapitałowego i ubezpieczeniowego.
Jednocześnie na uruchomionych właśnie stronach, ukraińscy klienci znajdą porady i ostrzeżenia związane z bezpiecznym korzystaniem z dostępnych w Polsce produktów i usług finansowych. Specjaliści Biura Rzecznika Finansowego informują o prawach i obowiązkach klientów na polskim rynku, a także możliwych zagrożeniach ze strony oszustów, np. metodach wyłudzania danych.
Wcześniej, bo już marcu br., Rzecznik Finansowy rozpoczynając specjalną akcję pod hasłem #RFdlaUkrainy, uruchomił bezpłatne porady mailowe w języku ukraińskim (ua-porady@rf.gov.pl). Klienci mogą zwrócić się tam o pomoc i poradę związaną z korzystaniem z produktów i usług finansowych oraz ubezpieczeniowych dostępnych na polskim rynku.
Również w marcu Rzecznik Finansowy zwrócił się do działających w Polsce banków, instytucji pożyczkowych, zakładów ubezpieczeń oraz instytucji zrzeszających te podmioty z postulatami dobrych praktyk, w związku z napływem do naszego kraju uchodźców z Ukrainy. Rzecznik Finansowy postuluje w nim o zapewnienie uchodźcom co najmniej podstawowych i bezpiecznych usług bankowych, ale również ochrony przed działaniami niezgodnymi z prawem, w tym ochronę konsumencką.
Natomiast w kwietniu br. Rzecznik Finansowy przeprowadził w mediach społecznościowych kampanię ostrzegawczą w języku ukraińskim, gdzie zwraca uwagę na możliwe zagrożenia podczas korzystania z bankowości online i dobre praktyki w kontaktach z instytucjami finansowymi.
Rzecznik Finansowy na bieżąco monitoruje rynek bankowo-kapitałowy oraz ubezpieczeniowy pod kątem produktów i usług oferowanych uchodźcom z Ukrainy. Jednocześnie eksperci Rzecznika Finansowego na bieżąco przygotowują porady i ostrzeżenia w języku ukraińskim, związane z potencjalnymi zagrożeniami dla konsumentów i działalnością przestępczą.
Źródło: Rzecznik Finansowy
Utrata dokumentu z danymi osobowymi i niezgłoszenie tego zdarzenia przyczyną ukarania administratora
Urząd Ochrony Danych Osobowych został powiadomiony przez Komendanta Powiatowego Policji o potencjalnych nieprawidłowościach związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez spółkę. Wobec powyższego, organ nadzorczy wezwał spółkę jako administratora danych do złożenia wyjaśnień w sprawie. W toku czynności wyjaśniających prowadzonych przez Urząd Ochrony Danych Osobowych ujawniony został fakt zagubienia dokumentu z akt osobowych pracownika spółki.
Spółka wskazała w wyjaśnieniach skierowanych do organu nadzorczego, że doszło do naruszenia ochrony danych osobowych polegającego na utracie z winy pracodawcy świadectwa pracy jednego z pracowników. Jednocześnie spółka wyjaśniła, że nie zgłosiła naruszenia do UODO, ponieważ w jej opinii nie wiązało się ono z ryzykiem naruszenia praw lub wolności osoby, której dane dotyczą. Spółka oświadczyła, że zawiadomiła pracownika o utracie jego świadectwa pracy, a on sam nie zgłaszał z tego tytułu roszczeń wobec spółki.
W świadectwie pracy jest wiele ważnych informacji o osobie
Zdaniem UODO uznanie przez spółkę, że incydent nie stanowił naruszenia ochrony danych osobowych, nie miało podstaw faktycznych ani prawnych. Informacje uwzględnione w treści świadectwa pracy stanowią dane osobowe. Oprócz podstawowych danych ,takich jak: imię, nazwisko, miejsce zamieszkania czy data urodzenia, w treści świadectwa pracy podaje się informacje szczególnie istotne z punktu widzenia praw lub wolności osoby, której dane dotyczą. W szczególności za takie dane należy uznać informacje o trybie i podstawie prawnej rozwiązania lub podstawie prawnej wygaśnięcia stosunku pracy, a także o ewentualnym zajęciu egzekucyjnym wynagrodzenia. Takie dane mogą w sposób bezpośredni lub pośredni ujawniać informacje o życiu osobistym tej osoby, o jej problemach natury prawnej oraz statusie majątkowym (np. informacja o zajęciu wynagrodzenia z tytułu postępowania egzekucyjnego) itd.
Obawa nieuprawnionego wykorzystania danych
Należy mieć na uwadze, że jeżeli występuje ryzyko naruszenia praw lub wolności osoby, której dotyczy naruszenie ochrony danych osobowych, administrator powinien zgłosić to naruszenie organowi nadzorczemu.
Nie jest przy tym istotne, czy osoba nieuprawniona faktycznie zapoznała się z danymi osobowymi osoby, której dane znajdują się na zagubionym świadectwie pracy. Istotny jest fakt, że wystąpiło ryzyko takiego zdarzenia, co oznacza że osoba nieuprawniona miała możliwość zapoznania się z tymi danymi. Z uwagi na zakres danych znajdujących się na zagubionym dokumencie, w opinii UODO, wystąpiło ryzyko naruszenia praw lub wolności podmiotu danych. W konsekwencji spółka jako administrator danych powinna dokonać zgłoszenia naruszenia do organu nadzorczego, czego nie uczyniła, nie spełniając tym samym obowiązków wynikających z ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO).
Powody nałożenia administracyjnej kary pieniężnej
W ocenie UODO spółka podjęła świadomą decyzję, by nie zawiadamiać o naruszeniu organu nadzorczego, pomimo kierowanych do niej pism wskazujących na możliwość zaistnienia w tej sprawie ryzyka naruszenia praw lub wolności osób, których dotyczyło zdarzenie. Oznacza to, że spółka nie zrealizowała obowiązku zawiadomienia UODO o zaistniałym naruszeniu.
Należy podkreślić, że zagubiony dokument nie został do dnia wydania decyzji odnaleziony.
Biorąc ww. czynniki pod uwagę, organ nadzorczy skorzystał z przysługujących mu uprawnień i nałożył karę pieniężną w wysokości prawie 16 tys. zł (15 994 złotych).
Ważny jest czas reakcji na zaistniały incydent
Należy przypomnieć, że każdy administrator bez zbędnej zwłoki – w miarę możliwości, nie później niż w terminie 72 godzin po stwierdzeniu naruszenia ochrony danych – zgłasza je organowi nadzorczemu. W przypadku poważnych naruszeń, bardzo ważny jest czas reakcji administratora, bowiem jeżeli okazałoby się , że powinien on powiadomić nie tylko Prezesa UODO, ale także osoby, których dane są przedmiotem naruszenia, a tego wcześniej nie zrobił, wówczas można szybko wskazać mu taką konieczność. Bardzo ważne jest, aby osoby, których dane zostały np. ujawnione, skradzione albo w inny sposób dotknięte naruszeniem, mogły po ww. powiadomieniu jak najszybciej same podjąć działania, które zabezpieczą je przed zagrożeniami związanymi z incydentem.
Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/138/2393
Wymagania techniczno-budowlane przy zatrudnianiu niepełnosprawnych
Na sposób i zakres funkcjonalno-przestrzennego dostosowania budynków, ich wyposażenia oraz otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych istotny wpływ ma rodzaj i stopień niepełnosprawności tych osób. Największych udogodnień i przystosowań typu budowlanego wymagają osoby niepełnosprawne ruchowo, głównie z dysfunkcją kończyn dolnych – szczególnie osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich, jak również osoby z dysfunkcją narządu wzroku. Spełnianie ich potrzeb oraz wymagań zaspokajają w dużej mierze oczekiwania osób o innych rodzajach niepełnosprawności i wpływa na podwyższenie standardu wnętrz przeznaczonych również dla ludzi zdrowych.
Ogrodzenia
- Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mogą otwierać się na zewnątrz działki. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach użyteczności publicznej nie mogą utrudniać dostępu do nich osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.
- Szerokość furtki powinna być nie mniejsza niż 0,9 m, przy czym na drodze pożarowej szerokość tę regulują przepisy odrębne dotyczące ochrony przeciwpożarowej.
Miejsca postojowe dla samochodów osobowych
- Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.
- Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.
- Dla parkingów przy zakładach pracy chronionej liczbę odpowiednio przystosowanych i oznakowanych stanowisk postojowych ustala się proporcjonalnie do liczby pracowników i liczby osób korzystających z tego parkingu. Przyjmuje się średnio, że ok. 10% stanowisk, nie mniej jednak niż 2, powinno być przeznaczonych dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.
- Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania.
- Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych użytkowanych przez osoby niepełnosprawne powinny mieć wymiary wynoszące co najmniej: szerokość 3,6 m i długość 5 m. W przypadku usytuowania wzdłuż jezdni, stanowiska postojowe dla samochodów osobowych użytkowanych przez osoby niepełnosprawne powinny mieć wymiary wynoszące co najmniej: szerokość 3,6 m i długość 6 m.
Garaże dla samochodów osobowych
- Stanowiska postojowe w garażu, przeznaczone dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, powinny mieć zapewniony dojazd na wózku inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi samochodu co najmniej z jednej strony, o szerokości nie mniejszej niż 1,2 m.
- Stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, należy sytuować na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostępnych dla tych osób z pochylni, odpowiadającej warunkom określonym w przepisach dotyczących pochylni i schodów. W garażu wielopoziomowym lub stanowiącym kondygnację w budynku mieszkalnym wielorodzinnym oraz budynku użyteczności publicznej należy zainstalować urządzenia dźwigowe lub inne urządzenia podnośne umożliwiające transport pionowy osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózkach inwalidzkich na inne kondygnacje, które wymagają dostępności dla tych osób.
Dojścia i dojazdy
- Do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej (przez budynek użyteczności publicznej należy rozumieć budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny), powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów utwardzone drogi o szerokości min. 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewnić osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać. Wymaganie dostępności osób niepełnosprawnych nie dotyczy budynków na terenach zamkniętych, z wyjątkiem budynków użyteczności publicznej.
- Wymiary płaszczyzny podestu przy wejściu do budynku powinny umożliwiać swobodne manewrowanie wózkiem inwalidzkim i zależą od rodzaju oraz kierunku otwierania skrzydeł drzwiowych. W związku z tym, w zależności od rodzaju drzwi i przyjętego rozwiązania, należy zapewnić przestrzeń o wymiarach co najmniej 1,5 x 1,5 m albo 1,5 x 2 m.
- W przypadku stosowania przed wejściem lub w przedsionku wycieraczek perforowanych – kształt i wielkość otworów powinny zapewniać bezpieczny przejazd wózkiem inwalidzkim i przejście osób posługujących się kulami i laskami.
- Umieszczenie odbojów, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urządzeń wystających ponad poziom płaszczyzny dojścia w szerokości drzwi wejściowych do budynku jest zabronione.
- Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urządzeń sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych oraz inne osłony otworów, usytuowane na trasie przejścia lub przejazdu, powinny znajdować się w płaszczyźnie chodnika lub jezdni.
- Wpusty kanalizacyjne oraz ażurowe osłony otworów w płaszczyźnie chodnika lub przejścia przez jezdnię powinny mieć odstępy między prętami lub średnice otworów nie większe niż 20 mm.
Wymagania ogólne dla budynków i pomieszczeń
- Wysunięte elementy budynku, takie jak: wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a także obudowy urządzeń technicznych nie mogą być wysunięte poza płaszczyznę ściany zewnętrznej budynku o więcej niż 0,5 m – przy zachowaniu użytkowej szerokości chodnika nie mniejszej niż 2 m oraz zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu dla osób z dysfunkcją narządu wzroku.
- Skrzydła drzwiowe i okienne oraz kraty, okiennice lub inne osłony, w pozycji otwartej lub zamkniętej, nie mogą zawężać szerokości użytkowej chodnika usytuowanego bezpośrednio przy ścianie zewnętrznej budynku, w której się znajdują, jak również zawężać szerokości użytkowej zewnętrznych schodów i pochylni.
- W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, wyposażonym w dźwigi, należy zapewnić osobom niepełnosprawnym dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie użytkowe kondygnacje.
- W przypadku wbudowywania lub przybudowywania szybu dźwigowego do istniejącego budynku dopuszcza się usytuowanie drzwi przystankowych na poziomie spocznika międzypiętrowego, jeżeli zostanie zapewniony dostęp do kondygnacji użytkowej osobom niepełnosprawnym.
- W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, niewymagającym wyposażenia w dźwigi, należy zainstalować urządzenia techniczne, zapewniające osobom niepełnosprawnym dostęp na kondygnacje z pomieszczeniami użytkowymi, z których będą korzystać.
Wejścia do budynków, drzwi
- Położenie drzwi wejściowych do budynku oraz kształt i wymiary pomieszczeń wejściowych powinny umożliwiać dogodne warunki ruchu. Drzwi wejściowe do budynku i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych powinny mieć w świetle ościeżnicy co najmniej szerokość 0,9 m i wysokość 2 m.
- W przypadku zastosowania drzwi zewnętrznych dwuskrzydłowych szerokość skrzydła głównego nie może być mniejsza niż 0,9 m. Wysokość progów w drzwiach nie może przekraczać 20 mm.
- W wejściach do budynku i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych mogą być zastosowane drzwi obrotowe lub wahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osób niepełnosprawnych, oraz spełnienia wymagań dotyczących drzwi stanowiących wyjście ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze ewakuacyjnej.
- W budynku użyteczności publicznej drzwi wewnętrzne, z wyjątkiem drzwi do pomieszczeń technicznych i gospodarczych, powinny mieć co najmniej szerokość 0,9 m i wysokość 2 m w świetle ościeżnicy. Drzwi nie powinny mieć progów. Drzwi otwierające się systemem tradycyjnym powinny mieć klamkę umieszczoną na wysokości 0,85 – 1,1 m od poziomu podłogi. Zamiast klamek, stwarzających możliwość zaczepienia ubraniem, bezpieczniej jest stosować uchwyty,
- które należy umieszczać tak, aby oś pozioma uchwytu znajdowała się nie wyżej niż 1 m i nie niżej niż 0,9 m od poziomu podłogi.
- Skrzydła drzwiowe wykonane z przezroczystych tafli powinny być oznakowane w sposób widoczny i wykonane z materiału zapewniającego bezpieczeństwo użytkowników w przypadku stłuczenia. Przezroczyste ściany działowe, znajdujące się w pomieszczeniach pracy, w pobliżu takich pomieszczeń lub wzdłuż przejść – muszą być jednoznacznie oznakowane oraz wykonane z materiału odpornego na rozbicie lub tak osłonięte, aby niemożliwe było zetknięcie się pracownika ze ścianą lub jego zranienie w razie rozbicia tej ściany. Oznakowanie drzwi to – na przykład – wprowadzenie odmiennego, silnie kontrastującego koloru lub faktury obramowania drzwi w stosunku do tła, albo zastosowanie odmiennego koloru płaszczyzny skrzydeł drzwiowych w stosunku do ściany.
Konstrukcja okien
- Skrzydła okien, świetliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do przewietrzania pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, należy wyposażyć w urządzenia pozwalające na łatwe ich otwieranie i regulowanie wielkości otwarcia z poziomu podłogi lub pomostu przez osoby niepełnosprawne, jeżeli nie przewiduje się korzystania z pomocy innych współużytkowników.
- Okna w pomieszczeniach przewidzianych do korzystania przez osoby niepełnosprawne powinny mieć urządzenia przeznaczone do ich otwierania, usytuowane nie wyżej niż 1,2 m nad poziomem podłogi.
Grzejniki
- W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt osób niepełnosprawnych na grzejnikach centralnego ogrzewania należy umieszczać osłony, ochraniające od bezpośredniego kontaktu z elementem grzejnym.
Nawierzchnia, zmiana poziomu podłogi
- Nawierzchnia dojść do budynków, schodów i pochylni zewnętrznych i wewnętrznych, ciągów komunikacyjnych w budynku oraz podłóg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a także posadzki w garażu, powinna być wykonana z materiałów niepowodujących niebezpieczeństwa poślizgu.
- W budynku użyteczności publicznej pomieszczenia ogólnodostępne ze zróżnicowanym poziomem podłóg powinny być przystosowane do ruchu osób niepełnosprawnych.
- W budynku użyteczności publicznej, produkcyjnym i magazynowym, w miejscach, w których następuje zmiana poziomu podłogi, należy zastosować rozwiązania techniczne, plastyczne lub inne sygnalizujące tę różnicę.
Pochylnie i schody
- Maksymalne nachylenie pochylni do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych, poruszających się przy użyciu wózka inwalidzkiego, gdy pochylnia jest usytuowana na zewnątrz budynku bez przykrycia i przy jej wysokości do 0,15 m – nie może przekraczać 15%, przy wysokości pochylni do 0,5 m – 8%, przy wysokości pochylni ponad 0,5 m – 6%. Gdy pochylnia jest usytuowana wewnątrz budynku lub pod dachem maksymalne jej nachylenie, przy wysokości do 0,15 m nie może przekraczać 15%, przy wysokości do 0,5 m – 10%, a przy wysokości ponad 0,5 m – 8%.
- Pochylnie do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych, mające długość ponad 9 m, powinny być podzielone na krótsze odcinki, przy zastosowaniu spoczników o długości co najmniej 1,4 m.
- Pochylnie przeznaczone dla osób niepełnosprawnych powinny mieć szerokość płaszczyzny ruchu 1,2 m, krawężniki o wysokości co najmniej 0,07 m i obustronne poręcze, umieszczone na wysokości 0,75 m i 0,9 m od płaszczyzny ruchu, przy czym odstęp między nimi powinien mieścić się w granicach od 1 m do 1,1 m.
- Długość poziomej płaszczyzny ruchu na początku i na końcu pochylni powinna wynosić co najmniej 1,5 m. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich powinna mieć wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzydła drzwi wejściowych do budynku.
- Poręcze przy schodach zewnętrznych i pochylniach, przed początkiem i za końcem, należy przedłużyć o 0,3 m oraz zakończyć w sposób zapewniający bezpieczne użytkowanie.
- Nawierzchnia dojść do budynków, schodów i pochylni zewnętrznych i wewnętrznych, ciągów komunikacyjnych w budynku oraz podłóg powinna być wykonana z materiałów nie powodujących niebezpiecznego poślizgu.
- Krawędzie stopni schodów w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i użyteczności publicznej powinny wyróżniać się kolorem kontrastującym z kolorem posadzki.
- W budynku użyteczności publicznej, produkcyjnym i magazynowym, powierzchnie spoczników schodów i pochylni powinny mieć wykończenie wyróżniające je odcieniem, barwą bądź fakturą, co najmniej w pasie 30 cm od krawędzi rozpoczynającej i kończącej bieg schodów lub pochylni.
- Schody zewnętrzne i wewnętrzne, służące do pokonania wysokości przekraczającej 0,5 m, powinny być zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.
- Wymienione schody zewnętrzne i wewnętrzne, w budynku użyteczności publicznej powinny mieć balustrady lub poręcze przyścienne, umożliwiające lewo- i prawostronne ich użytkowanie. Przy szerokości biegu schodów większej niż 4 m należy zastosować dodatkową balustradę pośrednią.
- l Poręcze przy schodach i pochylniach powinny być oddalone od ścian, do których są mocowane, co najmniej 0,05 m.
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne
- W budynku użyteczności publicznej i zakładu pracy należy urządzić ustępy ogólnodostępne. Ustępy powinny mieć wejścia z dróg komunikacji ogólnej.
- W budynku, na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych, co najmniej jedno z ogólnodostępnych pomieszczeń higieniczno-sanitarnych powinno być przystosowane dla tych osób przez: zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5 x 1,5 m, stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progów, zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustępowej i umywalki, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia, zainstalowanie uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych.
- Dopuszcza się stosowanie dla osób niepełnosprawnych pojedynczego ustępu bez przedsionka oddzielającego go od komunikacji ogólnej.
- W ustępach należy stosować drzwi do kabin ustępowych przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych otwierane na zewnątrz, o szerokości co najmniej 0,9 m.
- Odległość od stanowiska pracy chronionej do najbliższego ustępu nie może być większa niż 50 m.
- Kabina natryskowa zamknięta, z urządzeniami przystosowanymi do korzystania przez osoby niepełnosprawne poruszające się na wózkach inwalidzkich, powinna mieć powierzchnię nie mniejszą niż 2,5 m2 i szerokość co najmniej 1,5 m oraz być wyposażona w urządzenia wspomagające, umożliwiające korzystanie z kabiny zgodnie z przeznaczeniem. Bezpośrednio przy kabinach natryskowych powinna znajdować się kabina ustępowa.
Urządzenia dźwigowe
- Co najmniej jeden z dźwigów służących komunikacji ogólnej w budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, a także w każdej wydzielonej w pionie, odrębnej części (segmencie) takiego budynku, powinien być przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osób niepełnosprawnych.
- Kabina dźwigu osobowego dostępna dla osób niepełnosprawnych powinna mieć szerokość co najmniej 1,1 m i długość 1,4 m, poręcze na wysokości 0,9 m oraz tablicę przyzywową na wysokości od 0,8 m do 1,2 m w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od naroża kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osób niewidomych i informacją głosową.
- Dostęp do dźwigu powinien być zapewniony z każdej kondygnacji użytkowej. Nie dotyczy to kondygnacji nadbudowanej lub powstałej w wyniku adaptacji strychu na cele użytkowe.
- Różnica poziomów podłogi kabiny dźwigu, zatrzymującego się na kondygnacji użytkowej, i posadzki tej kondygnacji przy wyjściu z dźwigu nie powinna być większa niż 20 mm.
- Odległość pomiędzy zamkniętymi drzwiami przystankowymi dźwigu a przeciwległą ścianą lub inną przegrodą powinna wynosić co najmniej: dla dźwigów osobowych – 1,6 m, dla dźwigów towarowych małych – 1,8 m, dla dźwigów szpitalnych i towarowych – 3 m.
Źródło: https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/249801/Niepelnosprawni.%20Wymagania%20techniczno-budowlane.pdf
Zmiany Polskiego Ładu wpływające na rozliczanie płac od 1.7.2022 r.
Ustawa z 9.6.2022 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa) przewiduje dwa terminy wejścia w życie proponowanych w nim rozwiązań. Pierwsza grupa nowości w ustawie z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; dalej: PDOFizU) ma obowiązywać od 1.7.2022 r. Drugą natomiast trzeba będzie stosować od 1.1.2023 r.
Skala podatkowa
Od 1.7.2022 r. pierwsza stawka podatkowa spadnie z 17% do 12% przy zachowaniu progu jej obowiązywania w wysokości 120 000 zł rocznie – patrz tabela. Będzie miała jednak zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1.1.2022 r. (art. 18 ust. 1 ustawy). Ma to dwa skutki. Po pierwsze, już z początkiem lipca zatrudniający (pracodawcy, zleceniodawcy, świadczeniodawcy) zaczną pobierać od wynagrodzeń należnych ze stosunków pracy i stosunków cywilnoprawnych 12% podatku (art. 23 ust. 1 ustawy). Po drugie, finalna korzyść z obniżenia stawki podatkowej o 5% będzie odczuwalna dla podatników (pracownicy, zleceniobiorcy, wykonawcy dzieła) w rozliczeniu rocznym za 2022 r.
Skala podatkowa od 1.7.2022 r.
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| Ponad | do | |
| 120 000 | 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł | |
| 120 000 | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł | |
Kwota zmniejszająca podatek
Z obniżeniem pierwszej stawki podatkowej wiąże się redukcja kwoty zmniejszającej podatek. Od 1.7.2022 r. (z zastosowaniem do dochodów/przychodów od 1.1.2022 r.) będzie wynosić:
- 3600 zł w ujęciu rocznym (obecnie 5100 zł),
- 300 zł (1/12 x 3600 zł) w ujęciu miesięcznym (obecnie 425 zł) – o tę kwotę pracodawca zmniejszy zaliczkę podatkową od wynagrodzenia, jeśli pracownik złoży PIT-2.
Zwolnienia „zerowy PIT”
Od 1.1.2022 r. obowiązują cztery zwolnienia podatkowe zwane „zerowy PIT”, które potocznie są określane ulgami: dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148 PDOFizU), na powrót (art. 21 ust. 1 pkt 152 PDOFizU), dla dużych rodzin (art. 21 ust. 1 pkt 153 PDOFizU) oraz pracujących seniorów (art. 21 ust. 1 pkt 154 PDOFizU). Przychody osób, które spełniają warunki do ich uzyskania, są wolne od podatku do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, jeżeli ich źródłem jest:
- stosunek: służbowy, pracy, spółdzielczy oraz pracy nakładczej,
- umowa zlecenia, o jakiej mowa w art. 13 pkt 8 PDOFizU,
- pozarolnicza działalność gospodarcza, z której przychody są opodatkowane w trybie art. 27, art. 30c albo art. 30ca PDOFizU albo na mocy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Katalog źródeł dla każdej z tych ulg został poszerzony o zasiłek macierzyński, przysługujący na mocy przepisów o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Ta zmiana będzie obowiązywała od 1.7.2022 r., lecz z zastosowaniem do przychodów od 1.1.2022 r. (art. 18 ust. 1 w zw. z art. 31 projektu).
Ulga dla klasy średniej
1.7.2022 r. zniknie tzw. ulga dla klasy średniej za sprawą uchylenia art. 26 ust. 1 pkt 2aa, ust. 4a-4c oraz art. 32 ust. 2a i 2b PDOFizU. Od 1.1.2022 r. przysługuje ona pracownikom o przychodach rocznych od 68 412 zł do 133 692 zł oraz miesięcznych od 5701 zł do 11 141 zł (art. 26 ust. 1 pkt 2aa i art. 32 ust. 2a PDOFizU). Do przychodów osiągniętych przez nich od tego dnia przestanie ona mieć zastosowanie (art. 14 ust. 2 projektu).
Pracodawcy mają przestać uwzględniać ulgę w rozliczeniach wynagrodzeń od 1.7.2022 r., natomiast pracownicy uzyskają zwrot różnicy, jaka wystąpi w ich zeznaniu rocznym między ustalonym podatkiem a hipotetycznym (art. 14 ust. 3 i art. 22 projektu).
Mechanizm podwójnego liczenia zaliczki
Od 1.7.2022 r. zatrudniający nie będą musieli podwójnie liczyć zaliczek podatkowych (raz według zasad obawiających do 31.12.2021 r., drugi raz – od 1.1.2022 r.), ponieważ art. 53a PDOFizU straci moc tego dnia (art. 1 pkt 41 i art. 14 ust. 3 projektu). Obecnie zmusza ich do tego zapisany w tym przepisie mechanizm przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki podatkowej. Dotyczy on przychodów ze stosunków: pracy, służbowego, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy, w spółdzielniach pracy – wypłat z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej, jak również umów zlecenia (art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 8 PDOFizU). Jednak tylko tych, które:
- miesięcznie nie przekraczają 12 800 zł, przy czym ten limit obowiązuje odrębnie dla każdego źródła przychodu,
- przysługują w okresie od 1.1.2022 r. do 31.12.2022 r.
Za uchyleniem mechanizmu podwójnego liczenia zaliczek pójdzie zwolnienie zatrudniających od obowiązku poboru i wpłacenia nadwyżki zaliczki, której nie pobiorą do 30.6.2022 r. (art. 28 ustawy). Z kolei zaliczkę pobraną w lipcu 2022 r. zgodnie z przepisami obowiązującymi do 30.6.2022 r. będą musieli zwrócić podatnikowi w części, która przekracza zaliczkę obliczoną według zasad od 1.7.2022 r. (art. 21 ustawy).
Oświadczenia i wnioski
Od 1.1.2023 r. zmienią się zasady składania przez podatników oświadczeń i wniosków mających wpływ na obliczenie zaliczki podatkowej. Będą mogły być wnoszone na piśmie albo w inny sposób przyjęty u danego zatrudniającego, w tym według ustalonego wzoru (nowy art. 31a ust. 1 i 2 PDOFizU). W razie zmiany okoliczności muszą być wycofane albo zmodyfikowane poprzez złożenie nowego oświadczenia albo wniosku. Obowiązkiem zatrudniającego będzie ich uwzględnianie najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał (zasada niezmieniona w stosunku do obecnego stanu prawnego). Nie będzie mógł też żądać ich przedkładania w kolejnych latach podatkowych, o ile odrębne przepisy nie dadzą mu do tego podstawy (nowy art. 31a ust. 5-6 PDOFizU).
Od 1.1.2023 r. możliwość złożenia PIT-2 (oświadczenie o stosowanie kwoty zmniejszającej zaliczkę podatkową) będzie ograniczona do maksymalnie trzech zatrudniających. Ma ono również wskazywać, który z nich będzie odliczał 1/12, 1/24 lub 1/36 kwoty zmniejszającej (nowy art. 31b ust. 2-3 PDOFizU). Prawo złożenia PIT-2 będzie przysługiwać zleceniobiorcom i innym osobom wykonującym działalność osobiście.
Oświadczenia i wnioski mające wpływ na obliczenie zaliczki podatkowej złożone przed 1.1.2023 r. zachowają moc (art. 22 ustawy).
Zaliczka podatkowa
Na podstawie nowego art. 31c PDOFizU zatrudniający ma prawo do niepobierania od 1.1.2023 r. zaliczek podatkowych w danym roku podatkowym, jeżeli podatnik złoży wniosek w tej sprawie. Uprawnienie do zawnioskowania przysługuje w razie przewidywań, że uzyskane dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30 000 zł. Gdy takie przekroczenie wystąpi, zatrudniający będzie obliczał zaliczkę bez pomniejszenia o kwotę zmniejszającą.
1.1.2023 r. nastąpią również modyfikacje w sposobie obliczania zaliczek podatkowych przez pracodawców na skutek nadania nowego brzmienia art. 32 PDOFizU. Zatrudniający będzie musiał m.in. uwzględnić odpowiednią kwotę zmniejszającą (1/12, 1/24 lub 1/36) – zgodnie ze wskazaniem podatnika, a także wniosek pracownika o niestosowanie kosztów uzyskania przychodów. Natomiast już 1.7.2022 r. ma odliczać z podstawy opodatkowania składkę związkową w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 500 zł (obecnie 300 zł), co wynika ze zmiany w art. 26 ust. 1 pkt 2c PDOFizU.
