Resort zdrowia planuje przywrócenie obowiązku badań okresowych

Zgodnie z art. 234 § 2 i § 3 Kodeksu pracy pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Przepisy covidowe a badania okresowe

Na podstawie art. 12a ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.), badania okresowe pracowników i wydawanie przez pracodawcę skierowań na nie, zostały zawieszone na czas stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.

Od 16.5.2022 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 12.5.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2027) stan epidemii w związku z zakażeniami Covid-19 został zniesiony, natomiast został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego, który jest aktualny do odwołania.

Zasady przeprowadzenia badań okresowych po odwołaniu stany zagrożenia epidemicznego

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik mają obowiązek wznowić wymóg badań okresowych i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.

Badania profilaktyczne wstępne i kontrolne (po 30 dniach zwolnienia lekarskiego) pozostały bez zmian, są nadal obowiązkowe i mają do nich zastosowanie obowiązujące zapisy Kodeksu pracy.

W razie braku dostępności do lekarza medycyny pracy, z którym pracodawca posiada umowę na badania, badanie wstępne lub kontrolne może wykonać inny lekarz, w tym lekarz nieposiadający uprawnień do badań profilaktycznych pracowników. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.

Kiedy można umorzyć zaległości podatkowe?

Zakres i zasady stosowania przez organy podatkowe ulg w spłacie zobowiązań oraz zaległości podatkowych regulują przepisy rozdziału 7a. Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych działu III Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 67a § 1 OrdPU, organ podatkowy, na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,

2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a,

3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Ulga polegająca na umorzeniu może dotyczyć tylko zaległości podatkowej, którą jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Nie można umorzyć podatku. Umorzeniu podlegają wszystkie zobowiązania podatkowe, w tym VAT, PIT i CIT. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

Decyzja o umorzeniu zaległości podatkowej jest uznaniowa – to urząd decyduje czy umorzy podatnikowi zaległe podatki. Zatem złożenie wniosku o umorzenie i wykazanie ważnego interesu własnego lub interesu publicznego nie oznacza automatycznie przyznania ulgi. Organ podatkowy musi oczywiście uzasadnić swoją decyzję, ale może być ona odmowna pomimo spełnienia warunków koniecznych do ubiegania się o umorzenie zaległości podatkowych.

Ważny interes podatnika lub interes publiczny

Umorzyć zaległości podatkowe można w przypadku uzasadnionym ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. W ordynacji nie zamieszczono definicji tych pojęć. Pomocne może być w tym zakresie orzecznictwo. W wyroku z 22.4.1999 r. (sygn. SA/850/98) NSA dokonał wykładni tych pojęć i stwierdził, że:

1. ważny interes podatnika to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków, podatnik nie jest w stanie zaległości podatkowych uregulować (utrata możliwości zarobkowania, utrata losowa majątku),
2. interes publiczny to sytuacja, gdy zapłata zaległości podatkowej spowoduje konieczność sięgania przez podatnika do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspakajać swoich potrzeb materialnych.

W złożonym wniosku o umorzenie zaległości podatkowych podatnik powinien wskazać jak najwięcej argumentów uzasadniających umorzenie, a także do wniosku dołączyć załączniki np. dokumenty potwierdzające sytuację zarobkową, majątkową, zdrowotną itd.

Forma umorzenia zaległości podatkowej

Umorzenie zaległości podatkowej podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może:

(1) nie stanowić pomocy publicznej, (2) stanowić pomoc publiczną, (3) być pomocą de minimis – gdy ulga nie stanowi pomocy publicznej, ponieważ jej wysokość mieści się w limicie, który wynosi: (a) 200 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych – dla jednego przedsiębiorcy, (b) 100 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych – dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie drogowego transportu towarów.

We wniosku o umorzenie zaległości podatkowych podatnik powinien wskazać o jaką ulgę wnioskuje: pomoc publiczną, pomoc de minimis, czy ulgę, która nie jest pomocą publiczną. Jeśli podatnik wnioskuje o pomoc de minimis, do wniosku powinien dołączyć zaświadczenia o pomocy de minimis, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat, albo oświadczenie o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.

Złożenie wniosku i rozpoznanie sprawy

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, odsetek lub opłaty prolongacyjnej można złożyć najwcześniej dzień po terminie płatności podatku (wówczas jest to już zaległość podatkowa). Wniosek należy złożyć zgodnie z właściwością miejscową. Dla podatników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą właściwy jest naczelnik urzędu skarbowego dla miejsca zamieszkania podatnika. Dla podatników mających osobowość prawną lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej właściwy jest naczelnik urzędu skarbowego dla siedziby podmiotu. Dla podmiotów nie posiadających siedziby, ani stałego miejsca działalności gospodarczej w Polsce – właściwy jest naczelnik II Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.

Złożenie wniosku jest bezpłatne. Wniosek o umorzenie zaległości podatkowych może być złożony bezpośrednio w urzędzie, za pośrednictwem poczty, bądź drogą elektroniczną przez ePUAP. Wniosek musi być podpisany i należy do niego dołączyć załączniki.

Organ podatkowy powinien rozpoznać wniosek w ciągu miesiąca od jego otrzymania, może jednak przedłużyć rozpoznanie wniosku, o czym powinien podatnika powiadomić. Rozstrzygnięcie w sprawie organ wydaje w formie decyzji umarzającej zaległość podatkową (w całości lub w części) bądź odmawiającej umorzenia zaległości podatkowej.

Jeśli podatnik nie zgadza się z decyzją naczelnika urzędu skarbowego, może złożyć odwołanie w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji. Odwołanie składa się do dyrektora izby administracji skarbowej za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego, który wydał decyzję. Z decyzją dyrektora izby administracji skarbowej podatnik może również się nie zgodzić i wówczas powinien złożyć skargę do sądu administracyjnego w ciągu 30 dni od daty otrzymania decyzji.

Planowane zmiany w funkcjonowaniu spółki cywilnej

Najważniejsze, proponowane zmiany w projekcie ustawy dotyczą:

1. usprawnienia funkcjonowania spółek cywilnych,
2. pełna cyfryzacja zakładania działalności gospodarczej na biznes.gov.pl (odejście od składania wniosków papierowych podczas rejestracji firmy w CEIDG, przy zachowaniu wsparcia Centrum Pomocy Przedsiębiorcy),
3. wzmocnienia i usprawnienia jednego okienka CEIDG,
4. ułatwienia publikacji w CEIDG informacji o pełnomocniku, w szczególności dotyczy to pełnomocników innych niż osoby fizyczne,
5. usprawnienia przepisów dotyczących syndyka, zarządcy sukcesyjnego itd.

Regulacje prawne dotyczące spółek cywilnych zostały zawarte w kodeksie cywilnym. Spółki cywilne są jedną z najczęściej wybieranych przez przedsiębiorców form współpracy, dlatego proponuje się nowe rozwiązania, które usprawniłyby ich działanie.

Zawarte w projekcie zmiany mają na celu zmniejszenie formalności w przypadku rejestracji spółki cywilnej, ograniczenie obciążeń administracyjnych oraz zapewnienie dostępu do szerokiego zakresu wiarygodnych danych o spółce cywilnej. Proponowane rozwiązania w zakresie spółki cywilnej obejmują: uproszczenie procesu i elektronizacja przekazywania informacji o spółce cywilnej i publikację kompleksowej informacji o spółce cywilnej.

Projekt zakłada wprowadzenie możliwości składania wniosków o wpis w CEIDG tylko online i rezygnację z formy papierowej. W celu usprawnienia i poszerzenia zakresu funkcjonowania tzw. „jednego okienka” planowane jest rozszerzenie współpracy z ZUS, KRUS, MF oraz GUS.

Wprowadzenie uniwersalnego wzoru umowy spółki cywilnej

Proponuje się też zawarcie umowy przy wykorzystaniu ustalonego wzoru umowy spółki cywilnej, będzie to wymagało wypełnienia formularza udostępnionego w CEIDG i opatrzenia umowy przez wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym, zaufanym albo osobistym.

Po 15 latach nastąpi wzrost stawek za kilometrówkę

Projekt rozporządzenia (numer z wykazu RCL: 250) przewiduje zmianę brzmienia § 2 SamOsR, poprzez zmianę wysokości stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, według których pracodawca pokrywa koszty używania pojazdów prywatnych używanych przez pracowników do celów służbowych.

Obecne stawki

Nowelizowany przepis w swoim obecnym brzmieniu przewiduje, że przedmiotowe stawki nie mogą być wyższe niż:

1) dla samochodu osobowego:

a) o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 – 0,5214 zł,

b) o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – 0,8358 zł;

2) dla motocykla – 0,2302 zł;

3) dla motoroweru – 0,1382 zł.

Proponowana wysokość kilometrówek

Projektowana zmiana przewiduje, że maksymalna wysokość powyższych stawek będzie wynosić: 1) dla samochodu osobowego:

a) o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 – 0,89 zł,

b) o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – 1,038 zł;

2) dla motocykla – 0,69 zł;

3) dla motoroweru – 0,42 zł.

Ostatnia nowelizacja omawianego rozporządzenia w zakresie wysokości przedmiotowych stawek została dokonana rozporządzeniem Ministra Transportu z 23.10.2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. poz. 1462), przy czym od dnia wejścia w życie ww. rozporządzenia realne koszty eksploatacji pojazdów uległy znaczącemu wzrostowi.

Proponuje się, aby projektowane rozporządzenie weszło w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.

Międzynarodowy Dzień Mediacji

Mediacja to sposób na wypracowanie przez strony rozwiązania sporu, w drodze dobrowolnych, poufnych rozmów prowadzonych przy udziale bezstronnej osoby – neutralnego mediatora, który wspiera przebieg komunikacji, łagodzi napięcia i pomaga w osiągnięciu porozumienia, a także w zawarciu ugody.

W mediacji nie ma przegranych. Dlaczego warto?

• jest korzystna finansowo,

• oszczędza czas – zwykle nie trwa dłużej niż 3 miesiące,

• strony same decydują o sposobie rozwiązania sporu,

• jest poufna – mediator jest zobowiązany zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się podczas mediacji,

• może odbywać się przy użyciu środków porozumiewania się na odległość. Ugoda zawarta podczas mediacji (w tym mediacji online), zatwierdzona przez sąd, podlega wykonaniu tak, jak orzeczenie sądu.

W Polsce oprócz świętowania Międzynarodowego Dnia Mediacji, organizowany jest również Tydzień Mediacji, w którego część wchodzi MDM. W tym czasie organizowane są konferencje promujące instytucję mediacji, specjalne dyżury mediatorów oraz konkursy mające na celu przybliżenie idei pokojowego rozwiązywania sporów obywatelom.

 

Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości

Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe w 2023 roku

Za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada jak sprawca podatnik, ale także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną (art. 9 § 3 KKS). W konsekwencji za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia odnośnie prowadzonej działalności w pierwszej kolejności odpowiada przedsiębiorca, a w określonych okolicznościach również księgowa (podmiot prowadzący finanse przedsiębiorcy).

W 2023 r. kwoty grzywien i kar pieniężnych za wykroczenia i przestępstwa skarbowe, które wyznaczane są w oparciu o aktualne minimalne wynagrodzenie będą znacznie wyższe niż w 2022 r. Minimalne wynagrodzenie w 2023 r. będzie podwyższone dwukrotnie.

Od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3490 zł, a obecnie jest to 3010 zł (wzrośnie zatem o 480 zł). Natomiast od 1 lipca 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 3600 zł (czyli wzrośnie o 590 zł w stosunku do obowiązującego obecnie). Minimalne wynagrodzenie zostało ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 13.9.2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 1952).

Kara grzywny za wykroczenia skarbowe

Kara grzywny za wykroczenie skarbowe jest określana kwotowo. Zgodnie z art. 48 KKS, kara grzywny w przypadku wykroczeń skarbowych, może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej. Wykroczeniem może być czyn zabroniony jeśli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

A zatem w okresie od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. wykroczeniem może być czyn zabroniony jeśli kwota uszczuplenia nie przekracza 17.450 zł (5 x 3490 zł ).

Natomiast w okresie od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. wykroczeniem może być czyn zabroniony jeśli kwota uszczuplenia nie przekracza 18.000 zł (5 x 3600 zł).

Kara grzywny orzeczona za wykroczenie skarbowe w okresie od 1.6.2023 r. do 30.6.2023 r. może być wymierzona od kwoty 349 zł (1/10 minimalnego wynagrodzenia) do kwoty 69.800 zł (20 x minimalne wynagrodzenie).

Natomiast w okresie od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. kara grzywny orzeczona za wykroczenie skarbowe może być wymierzona od kwoty 360 zł (1/10 minimalnego wynagrodzenia) do kwoty 72.000 zł (20 x minimalne wynagrodzenie).

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe

W przypadku orzeczenia kary grzywny za przestępstwa skarbowe, zgodnie z art. 23 KKS, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Jeżeli kodeks karny skarbowy nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Niemniej jednak, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia.

Zatem stawka dzienna nie może być niższa w okresie od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. od: 116,33 zł (3490 zł/30 ), a w okresie od 1.7.2023 do 31.12.2023 r. nie może być niższa od: 120 zł (3600 zł/30).

Jednocześnie stawka dzienna nie może przekraczać jej czterystukrotności, czyli w okresie od.1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. nie może przekraczać kwoty 46 532 zł (400 x 116,33 zł), a w okresie od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. nie może przekraczać kwoty 48 000 zł (400 x 120 zł).

W rezultacie, stawka dzienna w okresie od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. mieści się w granicach kwot: od 116,33 zł do 46 532 zł, a w okresie od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. w granicach kwot: od 120 zł do 48 000 zł.

Kara grzywny może być natomiast orzeczona w okresie od 1.1.2023 r. do 30.6.2023 r. w granicach kwot: od 1163,3 zł (10 stawek dziennych x 116,33 zł) do 33 503 040 zł (720 stawek x max stawkę dzienną tj. 46 532 zł). Natomiast w okresie od 1.7.2023 r. do 31.12.2023 r. kara grzywny może być orzeczona w granicach kwot: od 1200 zł (10 stawek dziennych x 120 zł) do 34 560 000 zł (720 stawek x max stawkę dzienną, tj. 48 000 zł).

WYSOKOŚĆ KAR ZA WYKROCZENIA I PRZESTĘPSTWA SKARBOWE W 2023 ROKU
WYKROCZENIA	OD 1.1.2023 DO 30.6.2023	OD 1.7.2023 DO 31.12.2023
Granica między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym (5.krotność minimalnego wynagrodzenia)	17 450 zł	18 000 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez urząd skarbowy mandatem (od 1/10 do 5. krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 349 zł do 17 450 zł	od 360 zł do 18 000 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem (od 1/10 do 20.krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 349 zł do 69 800 zł	od 360 zł do 72 000 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd nakazem od 1/10 do 10.krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 349 zł do 34 900 zł	od 360 zł do 36 000 zł
PRZESTĘPSTWA	OD 1.1.2023 DO 30.6.2023	OD 1.7.2023 DO 31.12.2023
Stawka dzienna	od 116,33 zł do 46 532 zł	od 120 zł do 48 000 zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem	od 1163,3 zł do 33 503 040 zł	od 1200 zł do 34 560 000 zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd nakazem	od 1163,3 zł do 33 503 040 zł	od 1200 zł do 34 560 000 zł

Odpowiedzialność w grupie spółek po nowelizacji KSH

Istota nowelizacji przepisów

Rozwiązanie to pozwala na kierowanie spółkami z grupy przez spółkę dominującą. A bardziej precyzyjne, ustawodawca w ramach nowelizacji KSH przyznał spółce dominującej duże możliwości oddziaływania na działalność grupy spółek wprowadzając instytucję wydawania spółce zależnej wiążących poleceń, czyli poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki, jeżeli jest to uzasadnione interesem grupy spółek oraz przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Polecenia takie nie zawsze będą musiały być wykonywane, albowiem w ramach wprowadzonych zmian do ustawy przewiduje się, że na spółce zależnej spoczywa obowiązek odmowy wykonania wiążącego polecenia, w przypadku gdy wykonanie prowadziło do niewypłacalności albo zagrożenia niewypłacalnością tej spółki bądź jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że jest ono sprzeczne z interesem tej spółki i wyrządzi jej szkodę, która nie będzie naprawiona przez spółkę dominującą lub inną spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek w okresie najbliższych dwóch lat, licząc od dnia, w którym nastąpi zdarzenie wyrządzające szkodę, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W przypadku wystąpienia tych przesłanek spółka zależna winna podjąć uchwałę o odmowie wykonania polecenia.

Z kolei w innych przypadkach spółka zależna powinna podjąć uchwałę o wykonaniu polecenia spółki dominującej. Tutaj pojawia się problem odpowiedzialności za wykonanie wiążącego polecenia w sytuacji, gdy wyrządzi ono szkodę, czy to spółce, czy jej wierzycielom. Trzeba przy tym pamiętać, że aby mówić o możliwości odmowy wykonania polecenia spółki dominującej uczestnictwo w grupie spółek musi zostać wcześniej ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Zwolnienie od odpowiedzialności menadżerów spółki zależnej i dominującej

Wchodzący w życie, w wyżej wskazanej dacie, przepis art. 21⁵ § 1 KSH stanowił będzie, że członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator spółki zależnej nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną wykonaniem wiążącego polecenia, w tym na podstawie art. 293 KSH, art. 300¹²⁵ KSH i art. 48 KSH. Przepisy te regulują zasady odpowiedzialności członków organów wobec spółki za szkodę jej wyrządzoną zawinionym działaniem lub zaniechaniem. § 2 stanowi natomiast, że § 1 stosowany będzie odpowiednio do członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej i likwidatora spółki dominującej działających w interesie grupy spółek.

Innymi słowy, gdy te przesłanki zostały spełnione, ale pomimo tego spółka zależna wypełniła polecenie, przepis ten nie będzie skutkował wyłączeniem odpowiedzialności członków organu spółki zależnej.

Wykonanie ważnie wydanego wiążącego polecenia, przy braku przesłanek odmowy jego wykonania, wyłącza bezprawność czynu.

 

Odpowiedzialność spółki dominującej

Odpowiedzialność spółki dominującej za skutki wydania wiążącego polecenia, wykonanego następnie przez spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek, regulował będzie przepis art. 21¹² KSH. Przewiduje on odpowiedzialność odszkodowawczą za wyrządzoną szkodę, opartą na zasadzie winy. W przypadku szkody wyrządzonej jednoosobowej spółce zależnej jest ona dodatkowo ograniczona, albowiem spółka dominująca odpowiada, tylko jeżeli wykonanie wiążącego polecenia doprowadziło do jej niewypłacalności. W przypadku spółek wieloosobowych odpowiedzialność aktualizuje się, jeżeli szkoda wyrządzona wykonaniem wiążącego polecenia nie została naprawiona w terminie wskazanym w wiążącym poleceniu. Wolą ustawodawcy przy ustalaniu odpowiedzialności spółki dominującej należy uwzględnić obowiązek lojalności wobec spółki zależnej podczas wydawania i wykonania wiążącego polecenia. Brak jednak w ustawie nowelizującej jakichkolwiek wskazań co do tego jak należy oceniać ów obowiązek lojalności wobec spółki zależnej ma się konkretnie przejawiać.

W przypadku bierności spółki zależnej w wytaczaniu powództwa przeciwko spółce dominującej przez okres roku od dnia upływu terminu wskazanego w wiążącym poleceniu, legitymację do jego wytoczenia ustawa przyznaje każdemu ze wspólników/akcjonariuszy spółki zależnej. Jest to zatem rozwiązanie wzorowane na art. 295 KSH.

Odpowiedzialność wobec wierzycieli spółki dominującej

Przepis art. 21¹⁴ § 1 KSH reguluje odpowiedzialność odszkodowawczą spółki dominującej względem wierzycieli spółki zależnej w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko spółce zależnej okaże się bezskuteczna, zaś szkoda występująca u wierzycieli spółki zależnej powstała w wyniku stosowania się przez tę spółkę do wiążącego polecenia spółki dominującej oraz wskutek okoliczności, za które spółka dominująca ponosi winę.

Wprowadzane regulacje zawierają także przesłanki uchylenia się spółki dominującej od tejże odpowiedzialności, a mianowicie spółka dominująca nie ponosi odpowiedzialności w czasie, gdy jest prowadzona egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał w czasie prowadzenia egzekucji.

W tym przypadku legislator nie różnicuje sytuacji w zależności od tego, czy mamy do czynienia z jednoosobowymi, czy wieloosobowymi spółkami zależnymi. Odpowiedzialność ta wygląda tak samo.

 

Odpowiedzialność spółki dominującej wobec wspólników spółki zależnej

Przepis art. 21¹³ § 1 KSH wprowadza przedmiotową odpowiedzialność stanowiąc, iż spółka dominująca, która na dzień wydania wiążącego polecenia spółce zależnej uczestniczącej w grupie spółek, dysponuje, bezpośrednio bądź pośrednio, większością głosów umożliwiającą podjęcie uchwały o uczestnictwie w grupie spółek oraz o zmianie umowy albo statutu spółki zależnej, odpowiada wobec wspólnika albo akcjonariusza tej spółki za obniżenie wartości przysługującego mu udziału albo akcji, jeżeli obniżenie było następstwem wykonania przez spółkę zależną wiążącego polecenia. Jest to zatem odpowiedzialność za obniżenie wartości udziału albo akcji spółki.

Ustawodawca wprowadza tu także szczególne regulacje w zakresie przedawnienia, a precyzyjniej roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się w takim przypadku z upływem trzech lat od dnia, w którym wspólnik albo akcjonariusz dowiedział się o szkodzie. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Zleceniobiorcy bez minimalnego wypoczynku. RPO apeluje do resortu pracy

Sygnały z branży filmowej

Do RPO wpłynął wniosek Związku Zawodowego Filmowców (ZZF), w którym zwrócono uwagę na uregulowania norm dotyczących minimalnego czasu wypoczynku osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zdaniem ZZF mamy do czynienia z zaniechaniem ustawodawczym polegającym na niewykonaniu przez ustawodawcę obowiązków wynikających z art. 66 ust. 2 Konst.

Problem filmowców – zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych

Związkowcy zwracają również uwagę na problemy związane z wykonywaniem zatrudnienia przy produkcji audiowizualnej. Wskazują, że filmowcy wykonują pracę zarobkową wyłącznie w ramach zatrudnienia niepracowniczego na podstawie umów prawa cywilnego (umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa o świadczenie usług, samozatrudnienie). Oprócz osób, które faktycznie przy produkcji audiowizualnej wykonują „dzieło” w rozumieniu Kodeksu cywilnego, większość wykonuje zatrudnienie niepracownicze (w tym w ramach samozatrudnienia) spowodowane brakiem możliwości znalezienia innych źródeł utrzymania niż oferowane przez zleceniodawców zatrudnienie cywilnoprawne.

Dotyczy to również sytuacji, w których sposób wykonywania zatrudnienia (możliwość jednostronnego kształtowania treści zobowiązania) pozwala przyjąć, że mamy do czynienia ze stosunkiem pracy (art. 22 § 1 KP). Zatrudnieni nie podejmują prób kwestionowania zawartych umów cywilnoprawnych poprzez wnoszenie pozwów o ustalenie istnienia stosunku pracy.

Prawo do odpoczynku również dla zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych

Związkowcy podkreślają, że celem ich działalności nie jest zwalczanie, ani likwidacja zatrudnienia cywilnoprawnego. Postulują natomiast wprowadzenie ochrony ustawowej prawa do odpoczynku w zatrudnieniu cywilnoprawnym stosowanym przy produkcji audiowizualnej na poziomie zbliżonym do gwarantowanego pracownikowi. Chodzi o prawo pracownika do minimalnego odpoczynku dobowego, którego czas powinien wynosić co najmniej 11 nieprzerwanych godzin w okresie każdej doby.

ZZF zauważa, że ten postulat powinien być zrealizowany wobec wszystkich osób wykonujących zatrudnienie cywilnoprawne, znajdujących się w sytuacji podobnej do filmowców.

Czy to zaniechanie ustawodawcze

We wniosku do Rzecznika ZZF wskazują, że prawodawca nie podjął działań w zakresie wprowadzenia minimalnych okresów odpoczynku dla osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, pomimo powolnego rozszerzania norm prawa pracy na zatrudnienie niepracownicze.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej poinformowało związkowców, że nie planuje obecnie podejmować prac w tym zakresie.

Dlatego – zdaniem ZFF – mamy do czynienia z niewykonaniem przez ustawodawcę obowiązków wynikających z art. 66 ust. 2 Konst. Zgodnie z tym przepisem pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów. Wskazuje on też, że maksymalne normy czasu pracy określa ustawa.

Związek w swoim wniosku przytacza bogate orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i liczne publikacje dotyczące problematyki rozumienia pojęć „praca” i „pracownik”. Zwraca uwagę, że problem sprowadza się do tego, że na poziomie ustawowym regulacja dot. wypoczynku dotyczy (prawie) wyłącznie osoby świadczącej pracę w ramach zatrudnienia pracowniczego.

Wprowadzić normy dotyczące odpoczynku

ZZF uważa, że nie jest konieczne wprowadzenie w ustawie regulacji dotyczących np. urlopów dla osób świadczących pracę na podstawach cywilnoprawnych, koniecznym jednak jest wprowadzenie norm dotyczących odpoczynku (np. poprzez regulację maksymalnych norm pracy).

RPO podziela stanowisko, że naruszeniem istoty konstytucyjnego prawa do odpoczynku w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej jest brak ochrony prawnej takiej jednostki, która nie ma realnej możliwości kształtowania treści zobowiązania do pracy, a jednocześnie dla której zatrudnienie cywilnoprawne stanowi jedyne dostępne źródło utrzymania.

Źródło: https://bip.brpo.gov.pl/pl

Estoński CIT – planowane zmiany od 2023 r.

Przyjęty przez Sejm projekt ustawy z 15.9.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2544) wskazuje na zmianę zasad kwalifikacji wydatków niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczących składników majątku. Brak stosownych uregulowań powodował wiele obaw i wątpliwości podatników, którzy próbowali uzyskać potwierdzenie w ramach zapytań o interpretacje indywidualne. Wyraźne uregulowanie w ustawie wyłączeń, nawet gdy z punktu widzenia podatnika mogą budzić wątpliwości, należy uznać za zmianę in plus.

Planowane zmiany zakładają ponadto możliwość spełnienia warunku zatrudnienia w odniesieniu do umów innych niż umowy o pracę – może dotyczyć osób, które są zwolnione z PIT lub ubezpieczeń społecznych bądź zdrowotnych.

Nowelizacja wskazuje również moment, w którym powstaje obowiązek zapłaty zaliczek na poczet dywidendy. Usunięty zostaje termin awykonalny dla części podatników – zobowiązanie powstało 20 lipca tego samego roku podatkowego, na rzecz wskazania, iż zobowiązanie będzie powstawać zawsze do końca 3 miesiąca kolejnego roku podatkowego (po roku, w którym podjęto uchwałę o podziale lub – stosując odpowiednio przepisy do zaliczek – uchwałę o wypłacie zaliczki).

Doprecyzowany ma zostać również moment, w którym podatnik zawiadomi organ podatkowy o przejściu na opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek (ZAW-RD). Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu zgłoszenie powinno być złożone do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku opodatkowania estońskim CIT.

W nowelizacji zakłada się też usunięcie wątpliwości w zakresie wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z tytułu tzw. korekty wstępnej – zobowiązanie to będzie wygasać w całości po upływie co najmniej jednego pełnego okresu opodatkowania ryczałtem, tj. po czterech latach podatkowych.

Planowane najważniejsze zmiany w zakresie CIT zaprezentowano poniżej odwołując się do zmian treści przepisów szczególnych:

artykuł PDOPrU	aktualnie	planowana zmiana
art. 7aa ust. 5 pkt 1	ust. 4 pkt 1 – podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, jeżeli podatnik stosował to opodatkowanie krócej niż cztery lata podatkowe, przy czym w przypadku stosowania opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w sposób nieprzerwany przez okres dłuższy niż cztery lata podatkowe zobowiązanie podatkowe wygasa w całości;	ust. 4 pkt 1 – podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, jeżeli podatnik stosował to opodatkowanie krócej niż cztery lata podatkowe, przy czym w przypadku stosowania opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w sposób nieprzerwany przez okres co najmniej czterech lat podatkowych zobowiązanie podatkowe wygasa w całości;
art. 28j ust. 1 pkt 3 lit. b	ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na podatniku ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w ustawie z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;	ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń podatnik jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych lub płatnikiem składek określonych w ustawie z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub ustawie z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
art. 28j ust. 5	Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, może zostać złożone również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem podatnik zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.	podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Przepis ust. 1 pkt 7 stosuje się odpowiednio.
art. 28m ust. 4a	obecnie brak regulacji	Do wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie zalicza się wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku: 1) w pełnej wysokości – w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej; 2) w wysokości 50% – w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej.
art. 28m ust. 5	W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 2 lit. a, ciężar dowodu, że składnik majątku jest wykorzystywany wyłącznie na cele działalności gospodarczej, spoczywa na podatniku.	W przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 2 lit. a oraz ust. 4a pkt 1, ciężar dowodu, że składnik majątku jest wykorzystywany wyłącznie na cele działalności gospodarczej, spoczywa na podatniku.
Art. 28n ust. 1 pkt 1	Podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi: 1)suma dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat ustalona w miesiącu, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;	Podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi: 1)suma dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat ustalona w roku, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;
art. 28n ust. 2	Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto podatnika są dokonywane do końca szóstego miesiąca następującego po ostatnim dniu roku podatkowego, za który sporządzone jest sprawozdanie finansowe. Jeżeli uchwała o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto podjęta zostanie w terminie późniejszym, przyjmuje się, że uchwała ta została podjęta ostatniego dnia tego szóstego miesiąca.	Przepis usunięty
art. 28r ust. 3	Podatnik, z zastrzeżeniem art. 28t ust. 2, który osiągnął dochód z tytułu zysku netto i w okresie następującym po zakończeniu stosowania opodatkowania ryczałtem rozdysponuje tym dochodem w całości lub w części, jest obowiązany złożyć do urzędu skarbowego deklarację, o której mowa w ust. 1, i wpłacić ryczałt należny od wartości rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta dyspozycja została dokonana. Jeżeli rozdysponowanie dochodu z tytułu zysku netto dokonane zostało po upływie szóstego miesiąca roku podatkowego przyjmuje się, że zostało ono dokonane ostatniego dnia tego szóstego miesiąca.	Podatnik, z zastrzeżeniem art. 28t ust. 2, który osiągnął dochód z tytułu zysku netto i w okresie następującym po zakończeniu stosowania opodatkowania ryczałtem rozdysponuje tym dochodem w całości lub w części, jest obowiązany złożyć do urzędu skarbowego deklarację, o której mowa w ust. 1, i wpłacić ryczałt należny od wartości rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto w terminie do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym ta dyspozycja została dokonana.
art. 28t ust. 1 pkt 1-2	Podatnik jest obowiązany do zapłaty: 1) ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat – do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego; 2) ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie, nie później niż do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji;	Podatnik jest obowiązany do zapłaty: 1) ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat – do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto; 2) ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto – do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie;

Sejm przyjął ustawę antyzatorową

Najważniejsze rozwiązania przewidziane w projekcie ustawy

Poprawa sytuacji MŚP

Zwiększenie efektywności postępowań Prezesa UOKiK powinno wpłynąć motywująco na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec przedsiębiorców z sektora MŚP. Ponadto korzystnie na płynność finansową MŚP wpłyną zmiany w zakresie bezskuteczności postanowień umownych zakazujących albo ograniczających przelew wierzytelności w przeterminowanych transakcjach handlowych, w których wierzycielem jest MŚP, a dłużnikiem duży przedsiębiorca.

Źródło: Ministerstwo Rozwoju i Technologii