Urzędowe poświadczenie odbioru przesłanką skuteczności doręczenia drogą elektroniczną

Przedmiotem rozstrzygnięcia NSA jest zażalenie pełnomocnika Strony skarżącej na postanowienie WSA w Warszawie z 19.4.2019 r., VII SA/Wa 466/19 o odrzuceniu skargi z uwagi na bezskuteczny upływ ustawowego terminu do jej wniesienia. Przedmiotem sporu jest termin doręczenia Stronie skarżącej zaskarżonego postanowienia, co ma kluczowe znaczenie dla ustalenia trzydziestodniowego terminu do wniesieni skargi, o którym mowa w art. 53 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm., dalej: PostAdmU).

W uzasadnieniu powyższego zażalenia pełnomocnik Strony skarżącej podniósł, że zaskarżone postanowienie doręczano drogą elektroniczną – za pośrednictwem platformy ePUAP. Nie zostało ono jednak odebrane przez ówczesnego pełnomocnika Strony skarżącej, w związku z czym błędnie przyjęto zarówno fakt, jak i datę jego doręczenia. Przyjęcie stanowiska zgodnego z tym zaprezentowanym przez pełnomocnika Strony skarżącej doprowadziłoby w konsekwencji do uznania, że skarga została wniesiona do sądu z zachowaniem ustawowego terminu.

Stanowisko NSA

Odnosząc się do zarzutu podniesionego przez pełnomocnika Strony skarżącej NSA w pierwszej kolejności przywołał treść przepisów powszechnie obowiązujących, które regulują kwestie mające znaczenie w niniejszym stanie faktycznym, tj. termin wniesienia skargi do sądu administracyjnego, sposób jego liczenia i konsekwencje uchybienia temu terminowi. Stosownie do treści art. 53 § 1 PostAdmU, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcie w sprawie. W przypadku gdy skarga została wniesiona po upływie ww. terminu sąd, stosownie do brzmienia art. 58 § 1 pkt 2 PostAdmU, odrzuca tę skargę.

Obowiązki organu związane z doręczeniem drogą elektroniczną

W rozpoznawanej przez NSA sprawie zarządzono doręczenie zaskarżonego postanowienia pocztą elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP. W ocenie NSA warto w tym miejscu wskazać, iż w myśl art. 46 § 4 ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 256, ze zm., dalej: KPA) w celu doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego organ administracji publicznej przesyła na adres elektroniczny adresata zawiadomienie zawierające:

  1. wskazanie, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego, 
  2. wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać pismo i pod którym powinien dokonać potwierdzenia doręczenia pisma,
  3. pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie teleinformatycznym organu administracji publicznej, oraz informację o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru w określony sposób.

Następnie NSA podkreślił, że zgodnie z treścią art. 46 § 3 KPA w przypadku doręczenia pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli adresat potwierdzi odbiór pisma w sposób, o którym mowa w § 4 pkt 3.

Natomiast w przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w podany wyżej sposób, organ administracji publicznej po upływie siedmiu dni, licząc od dnia wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma (art. 46 § 5 KPA). W przypadku nieodebrania pisma doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni, licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia (art. 46 § 6 KPA).

Doręczenie dokumentu za pośrednictwem platformy e-PUAP

Zasady wymiany informacji, w tym doręczania dokumentów drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy e-PUAP, co zostało podkreślone przez NSA, określają przepisy ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 346, ze zm., dalej: InformPodPublU) oraz rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 14.9.2011 r. w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych (t.j: Dz.U. z 2018 r. poz. 180, dalej: „rozporządzenie”), wydanego w wykonaniu delegacji zawartej w art. 16 ust. 3 InformPodPublU.

Urzędowe poświadczenie odbioru

Według art. 3 pkt 20 InformPodPublU urzędowe poświadczenie odbioru to dane elektroniczne powiązane z dokumentem elektronicznym doręczonym podmiotowi publicznemu lub przez niego doręczanym w sposób zapewniający rozpoznawalność późniejszych zmian dokonanych w tych danych, określające:

Urzędowe poświadczenie odbioru jest wspólnym określeniem dla urzędowego poświadczenia przedłożenia (UPP, do którego odnosi się art. 3 pkt 20 lit. b) i urzędowego poświadczenia doręczenia (UPD, do którego z kolei odnosi się art. 3 pkt 20 lit. c).

NSA podkreślił, że proces tworzenia urzędowego poświadczenia doręczenia przebiega następująco. Doręczenie wymaga przyjęcia przesyłki przez adresata dokumentu elektronicznego i dokonania potwierdzenia odbioru przez złożenie podpisu. Podpis elektroniczny, o którym mowa w § 15 rozporządzenia, może być złożony z wykorzystaniem certyfikatu kwalifikowanego lub danych potwierdzonych profilem zaufanym e-PUAP. Po opatrzeniu poświadczenia doręczenia podpisem elektronicznym system teleinformatyczny służący do obsługi doręczeń bezpośrednio po zakończeniu procesu weryfikacji podpisu elektronicznego adresata udostępnia adresatowi do pobrania doręczany dokument elektroniczny wraz z podpisanym przez niego poświadczeniem doręczenia oraz udostępnia organowi doręczającemu podpisane poświadczenie doręczenia (§ 16 rozporządzenia).

Rozstrzygnięcie NSA

Przenosząc powyższe regulacje na grunt rozpatrywanej sprawy, NSA wskazał, że w aktach administracyjnych sprawy znajduje się urzędowe poświadczenie doręczenia, z którego wynika po pierwsze – upływ terminu doręczenia dokumentu elektronicznego i po drugie – termin odbioru tego dokumentu. Poświadczenie to stwierdza, wbrew twierdzeniom pełnomocnika Strony skarżącej, że zaskarżone postanowienie zostało skutecznie doręczone (udostępnione i poświadczone w sposób określony w powołanych przepisach) przez ówczesnego pełnomocnika Strony skarżącej.

W ocenie NSA pełnomocnik Strony skarżącej nie podważył skutecznie faktu doręczenia postanowienia organu ani terminu, w jakim to doręczenie nastąpiło. Wobec powyższego, NSA w pełni podzielił stanowisko zaprezentowane przez WSA w Warszawie, zgodnie z którym skarga do sądu administracyjnego została wniesiona z jednodniowym uchybieniem ustawowego terminu do jej wniesienia, co w konsekwencji skutkowało jej odrzuceniem. W świetle powyższego Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie i, działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 1 i 2 PostAdmU, oddalił zażalenie.

Analizowane postanowienie NSA odnosi się do zagadnienia potwierdzenia odbioru pisma organu administracji publicznej doręczanego stronie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, które stanowi jedną z przesłanek stwierdzenia skuteczności takiego doręczenia. Jak podkreśla się w doktrynie, dopiero urzędowe poświadczenie doręczenia pisma doręczanego drogą elektroniczną przez adresata jest przesłanką wywołania skutku prawnego tego pisma. Wobec tego, doręczenie pisma w formie dokumentu elektronicznego nie będzie mogło być skuteczne z uwagi na brak urzędowego potwierdzenia jego doręczenia m.in. w sytuacji: zaniechania przez odbiorcę pisma korzystania z usług komunikacji elektronicznej lub utraty ważności certyfikatu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, czy podpisu zaufanego, podpisu osobistego.

EROD przykłada jeszcze większą wagę do wytycznych ws. COVID-19

RODO umożliwia współpracę między naukowcami z EOG i spoza EOG w zakresie poszukiwania szczepionki przeciwko COVID-19

W odpowiedzi na pismo misji Stanów Zjednoczonych przy Unii Europejskiej EROD analizuje przekazywanie danych dotyczących zdrowia do celów badań naukowych, umożliwiając międzynarodową współpracę w zakresie opracowania szczepionki. Misja Stanów Zjednoczonych zapytała o możliwość powołania się na wyjątek od przepisów art. 49 RODO, aby umożliwić międzynarodowe przepływy danych.

EROD zajęła się szczegółowo tym tematem w niedawno przyjętych wytycznych (03/2020) w sprawie przetwarzania danych dotyczących zdrowia do celów badań naukowych w kontekście pandemii COVID-19. W swoim piśmie EROD podkreśla, że RODO umożliwia współpracę między naukowcami z EOG i spoza EOG w zakresie poszukiwania szczepionki przeciwko COVID-19 i metod leczenia, przy jednoczesnej ochronie podstawowych praw ochrony danych w EOG.

Kiedy dane są przekazywane poza obszar EOG, zdaniem EROD należy preferować rozwiązania, które gwarantują stałą ochronę podstawowych praw osób, których dane dotyczą, takie jak decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony danych lub odpowiednie zabezpieczenia (zawarte w art. 46 RODO).

EROD uważa jednak, że walka z COVID-19 została uznana przez UE i państwa członkowskie za ważny interes publiczny, ponieważ spowodowała ona wyjątkowy kryzys sanitarny o niespotykanym wcześniej charakterze i skali. Może to wymagać pilnych działań w dziedzinie badań naukowych, powodując konieczność przekazywania danych osobowych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych.

W przypadku braku decyzji stwierdzającej odpowiedni stopień ochrony danych lub odpowiednich zabezpieczeń, organy publiczne i podmioty prywatne mogą również powołać się na wyjątki zawarte w art. 49 RODO.

RODO pomocne w działaniach przeciw pandemii

EROD przyjęła również odpowiedź na pismo posłów do Parlamentu Europejskiego Lucia Ďuriš Nicholsonová i Eugena Jurzycy. EROD odpowiada, że przepisy dotyczące ochrony danych uwzględniają już operacje przetwarzania danych niezbędne do walki z pandemią, dlatego – według EROD – nie ma powodu, aby znieść przepisy dotyczące RODO, lecz powód, aby je przestrzegać. Ponadto EROD odnosi się do wytycznych w sprawie wykorzystania danych o lokalizacji i narzędzi do śledzenia kontaktów zakaźnych w kontekście pandemii COVID-19, jak również przetwarzania danych dotyczących zdrowia do celów badań naukowych w kontekście pandemii COVID-19.

Najnowsze technologie przeciw koronawirusowi

EROD otrzymała dwa pisma od posłanki do Parlamentu Europejskiego Sophie In 't Veld, w których poruszono szereg kwestii dotyczących najnowszych technologii opracowywanych w celu zwalczania rozprzestrzeniania się COVID-19.

W swojej odpowiedzi EROD odwołuje się do niedawno przyjętych wytycznych (04/2020) w sprawie wykorzystania danych o lokalizacji i narzędzi do śledzenia kontaktów zakaźnych w kontekście pandemii COVID-19, w których podkreślono między innymi, że takie programy powinny mieć charakter dobrowolny, wykorzystywać jak najmniejszą ilość danych i nie powinny umożliwiać śledzenia przemieszczenia się osób, lecz raczej wykorzystywać informacje o bezpośrednich kontaktach użytkowników.

W związku z 24. posiedzeniem plenarnym, na stronie internetowej EROD opublikowano oświadczenie prasowe, którego tłumaczenie w języku polskim dostępne jest w załączniku poniżej:

https://edpb.europa.eu/news/news/2020/twenty-fourth-plenary-session-edpb-doubles-down-covid-19-guidance-newly-adopted_en

Można skorzystać z ulgi IP Box i odliczenia kosztów B+R w trakcie roku podatkowego

Ustawą z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568) wprowadzono zmiany w podatkach dochodowych w zakresie kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej ulgi IP Box oraz odliczenia kosztów kwalifikowanych poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

Ulga IP Box

Podatnicy podatku dochodowego osiągający w 2020 r. kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które wykorzystywane są do przeciwdziałania COVID-19, mogą skorzystać z preferencyjnej 5% stawki podatkowej już przy zaliczkach na podatek (a nie dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym) od dochodów uzyskiwanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dodany art. 52u PDOFizU i art. 38m PDOPrU).

Wysokość zaliczek oblicza się w ten sposób, że:

1) pierwszą zaliczkę oblicza się od sumy kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, osiągniętych od 1.3.2020 r., z zastosowaniem stawki 5%;

2) zaliczki za kolejne miesiące albo kwartały oblicza się jako różnicę między podatkiem obliczonym z zastosowaniem stawki 5% od sumy kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, osiągniętych od 1 marca 2020 r., a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące albo kwartały obliczonych od tych dochodów.

Jeżeli podatnik nie posiada jeszcze kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ani perspektywy uzyskania kwalifikowanego prawa, konieczne jest zgłoszenie lub złożenie wniosku o uzyskanie takiego prawa ochronnego do właściwego organu, w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, za który przy obliczaniu zaliczki na podatek zastosował 5% stawkę podatku.

Odliczenie kosztów B+R

Koszty kwalifikowane na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, podatnicy podatków dochodowych prowadzący działalność gospodarczą mogą odliczyć również od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki w trakcie roku podatkowego Można odliczyć koszty kwalifikowane już od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki.

W przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych możliwość rozliczania kosztów kwalifikowanych w ciągu roku dotyczy podatników, których rok podatkowy:

1) rozpoczął się przed dniem 11.12020 r. a zakończy się po dniu 31.13.2019 r., lub

2) rozpoczął się po dniu 31.12.2019 r. a przed dniem 1.1.2021 r.

7 rozwiązań w sferze zatrudnienia z tarczy antykryzysowej 3.0

Tarcza antykryzysowa 3.0 to nieoficjalna nazwa projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Po jej przyjęciu przez rząd 28 kwietnia 2020 r. trafiła do Sejmu, który zajmie się nią na posiedzeniu rozpoczynającym się 29 kwietnia 2020 r. Zmienia ona m.in. tzw. specustawę, czyli ustawę z 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 ze zm.). Modyfikuje również wiele innych ustaw. Mimo pierwotnych planów nie ingeruje w procedury rozwiązywania stosunków pracy.

7 proponowanych rozwiązań dotyczących zatrudnienia w tarczy antykryzysowej 3.0

L.p. Rodzaj rozwiązania Sposób realizacji
1. Wykonywanie pracy przez pracowników i osoby świadczące pracę w jednostkach pomocy społecznej podczas odbywania w nich kwarantanny

(art. 4e specustawy dodany art. 43 pkt 3 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Dotyczy pracowników i osób świadczących pracę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej świadczących usługi całodobowo, noclegowniach oraz innych placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom starszym, niepełnosprawnym lub przewlekle chorym w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej – podczas odbywania w nich obowiązkowej kwarantanny

– Praca może być świadczona w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, w sytuacjach szczególnych związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w celu zapewnienia niezbędnej pomocy osobom przebywającym w wymienionych jednostkach

– Wykonywanie pracy określonej w umowie o pracę podczas obowiązkowej kwarantanny ma być dopuszczalne za zgodą takich zatrudnionych

– Za pracę będzie przysługiwać pełne wynagrodzenie zamiast wynagrodzenia chorobowego lub świadczeń chorobowych

2. Wykluczenie państwowych osób prawnych z grupy uprawnionych do ubiegania się o wsparcie z FGŚP

(art. 15g ust. 1 specustawy zmieniany art. 43 pkt 9 tarczy antykryzysowej 3.0)

Państwowe osoby prawne w rozumieniu przepisów o finansach publicznych mają być wyłączone z grona uprawnionych do ubiegania o dofinansowanie ze środków FGŚP na ochronę miejsc, do którego zostały włączone na podstawie tarczy antykryzysowej 2.0 18 kwietnia 2020 r. z mocą od 1 kwietnia 2020 r.
3. Podstawy zatrudniania cudzoziemców

(art. 15z5 – art. 15z7 specustawy dodane art. 43 pkt 10 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Cudzoziemiec będzie mógł wykonywać pracę na zmienionych warunkach bez konieczności zmiany zezwolenia: na pobyt czasowy i pracę, na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, na pracę albo pracę sezonową, a także bez obowiązku uzyskania nowego zezwolenia lub wpisania nowego oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń

– Zmienione warunki mają być skutkiem polecenia pracy zdalnej (art. 3 specustawy), obniżenia wymiaru czasu pracy (art. 15g ust. 8 specustawy) lub zastosowania elastycznych form czasu pracy, w tym zastosowania równoważnego systemu czasu pracy (art. 15x ust. 1 i art. 15zf ust. 1 specustawy)

– Powyższe zasady mają mieć też zastosowanie do zezwoleń na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa oraz w celu mobilności długoterminowej i krótkoterminowej

– Zezwolenie na pracę nie będzie wymagane w czasie stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19 oraz do upływu 30. dnia następującego po odwołaniu ostatniego z tych stanów, jeśli cudzoziemiec będzie świadczył pracę sezonową oraz posiadał – ważne po 13 marca 2020 r. – zezwolenie na pracę lub oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy

4. Dofinansowanie od starosty dla pracodawców zatrudniających niepełnosprawnych

(art. 15zze1 specustawy dodany art. 43 pkt 13 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Dotyczy pracodawców mających status mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, otrzymujących dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego na podstawie przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

– Dofinansowanie na podstawie umowy zawartej ze starostą ma przysługiwać w części niepokrywającej z dotychczasowym dofinansowaniem

­– Wyłączenie zasady braku dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych

5. Brak postępowań kwalifikacyjnych dla pracowników służby cywilnej ubiegających się o mianowanie

(art. 46 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Postępowania kwalifikacyjne mają być nieprzeprowadzane w całym 2020 r.

– Zgłoszenie do postępowania kwalifikacyjnego dla pracowników służby cywilnej ubiegających się o mianowanie w 2020 r. oraz opłatę wniesioną za udział w tym postępowaniu Krajowa Szkoła Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego ma zwrócić pracownikowi służby cywilnej

6. Zawieszenie awansu zawodowego i urlopów wypoczynkowych nauczycieli

(art. 50 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Zawieszenie niektórych przepisów Karty Nauczyciela ma nastąpić w drodze rozporządzenia ministra ds. oświaty i wychowania

– Zawieszenie ma objąć zakres, w jakim jest to niezbędne dla zapewnienia właściwego funkcjonowania jednostek systemu oświaty w roku szkolnym 2019/2020 oraz przygotowania nowego roku szkolnego, w tym przeprowadzania egzaminów

– Minister ma być uprawniony do wprowadzenia w powyższym zakresie odrębnych unormowań, tak aby zapewnić warunki do realizacji zadań jednostek systemu oświaty oraz innych podmiotów realizujących zadania Karcie Nauczyciela, biorąc pod uwagę podejmowane działania mające na celu przeciwdziałanie COVID-19

7. Podwyższenie kwot wolnych od potrąceń

(art. 51 tarczy antykryzysowej 3.0)

– Kwoty wolne od potrąceń z wynagrodzenia za pracę (art. 871 § 1 KP) mają być wyższe o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu, jeżeli z powodu podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2, pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu

– Członek rodziny to: małżonek albo rodzic wspólnego dziecka oraz dziecko w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, albo zasiłek dla opiekuna

– Dziecko to dziecko własne pracownika, współmałżonka, a także rodzica wspólnego dziecka; do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko

Obwody głosowania na polskich statkach morskich

W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 754 opublikowano rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z 23.4.2020 r. w sprawie utworzenia obwodów głosowania na polskich statkach morskich w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Utworzono więc obwody głosowania na polskich statkach morskich w wyborach Prezydenta RP w 2020 r. Wykaz tych obwodów głosowania określa załącznik do rozporządzenia.

Lp.

Armator

Siedziba armatora

Nazwa statku

Nr obwodu

1.

Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Badawczy

Gdynia

BALTICA

1000

2.

LOTOS Petrobaltic S.A.

Gdańsk

BALTIC BETA

1001

3.

LOTOS Petrobaltic S.A.

Gdańsk

PETRO GIANT

1002

4.

LOTOS Petrobaltic S.A.

Gdańsk

LOTOS PETROBALTIC

1003

5.

LOTOS Petrobaltic S.A.

Gdańsk

PETROBALTIC

1004

Rozliczenie podatkowe kar i odszkodowań – nowy e-book.

Zachęcamy do zapoznania się z nowym e-bookiem

Rozliczenie podatkowe kar i odszkodowań
Rozwiązywanie umów, niedotrzymywanie terminów i inne naruszenia umowne w dobie epidemii

z Wprowadzenia do publikacji:

„Dotychczas organa podatkowe dość restrykcyjnie podchodziły do kar i odszkodowań zarówno z punktu widzenia podatku od towarów i usług, jak i podatku dochodowego. Najczęściej wskazywana jest przez nie konieczność rozliczania podatku VAT w związku z otrzymywanymi środkami pieniężnymi oraz brak możliwości uznania takich wydatków jako kosztów uzyskania przychodów. W zasadzie, jeśli w interpretacji indywidualnej wskazano, że podatnik ma prawo zaliczyć tego typu wydatki do kosztów uzyskania przychodów to okazuje się, że interpretacja ta jest wydawana jako efekt przejścia przez podatnika ścieżki sądowo-administracyjnej. W świetle przedstawionych w opracowaniu interpretacji prawa podatkowego oraz wyroków sądów administracyjnych należy wskazać, że w każdym przypadku należy przeanalizować bardzo wnikliwie okoliczności dotyczące poniesienia wydatków związanych z karą, odszkodowaniem, rekompensatą czy inaczej przez strony nazwaną płatnością, będącą skutkiem niedojścia umowy do zakładanego wcześniej efektu. W przypadku uzyskania niekorzystnej interpretacji indywidualnej należy pamiętać o możliwości skorzystania ze ścieżki sądowej”.

Normalne rozprawy przed KIO

Od 16 marca 2020 r. ze względu na zagrożenie związane z COVID-19 przed Krajową Izbą Odwoławczą nie prowadzi się jawnych rozpraw i nie wydaje wyroków, co z kolei uniemożliwia kontynuację przetargów, w których wpłynęły odwołania. Jeszcze w piątek w projekcie tarczy 3.0 przewidywano wprowadzenie specjalnej procedury, w której sprawy miały być rozstrzygane wyłącznie na podstawie stanowisk przesyłanych przez internet lub na piśmie. Z projektu, który ostatecznie wczoraj wpłynął do Sejmu, usunięto jednak wszystkie te regulacje. Przewidziano w nim natomiast uchylenie art. 15zzs obowiązującej specustawy, który zawieszał bieg terminów, w tym również w postępowaniach prowadzonych przed KIO. Jak potwierdził nam Urząd Zamówień Publicznych, w praktyce oznacza to tyle, że KIO wróci do rozstrzygania spraw w zwykły sposób. Rozprawy będą odbywały się przy uczestnictwie przedstawicieli stron, którzy w normalny sposób będą przedstawiać swoje argumenty. ©℗

Sławomir Wikariak

Źle uzasadnionym planem przedsiębiorcy nie wykurzysz

ORZECZENIE

Jeśli plan zagospodarowania przestrzennego zakazuje wykonywania określonej działalności gospodarczej na własnej nieruchomości, a z dokumentacji lub uzasadnienia nie wynika, dlaczego wprowadzono obostrzenie, uchwała w tym zakresie jest nieważna – wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim.

Sprawa dotyczyła ustanowionego w planie zagospodarowania przestrzennego zakazu prowadzenia działalności związanej z gospodarką odpadami na obszarze należącym do skarżącego. Wniósł on uwagi do projektu dokumentu, które zostały odrzucone, a plan zgodnie z procedurą – uchwalony.

Mężczyzna wezwał radę miejską do usunięcia naruszeń i wniósł skargę do sądu, argumentując, że plan narusza jego prawo własności, uniemożliwiając budowę zakładu przetwarzania odpadów (wcześniej złożył wniosek do burmistrza o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla zakładu przetwarzania odpadów). Burmistrz odpowiadał, że plan został uchwalony zgodnie z prawem, a skarżący nie wykazał, by uchwała negatywnie wpływała na jego sferę prawno-materialną. Został wydany wyrok, który uchylił Naczelny Sąd Administracyjny i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

WSA w Gorzowie Wielkopolskim, związany poglądem NSA, uznał, że w tej sprawie należało orzec nieważność planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie wskazanym przez skarżącego. Wskazał, że rada miejska niedostatecznie uzasadniła wprowadzenie go w życie. Tymczasem powody ograniczeń w sprawowaniu prawa własności powinny wynikać z dokumentacji zgromadzonej w toku procedury planistycznej lub fakultatywnego uzasadnienia. WSA zaznaczył, że ingerencja w prawo własności jest możliwa, ale racjonalnie i proporcjonalnie. Zaskarżony paragraf wpływał na interes prywatny skarżącego, należało więc wyraźnie wskazać, z jakich powodów wprowadzone zostają obostrzenia.

Sąd wskazał, że powodem stwierdzenia nieważności uchwały może być zarówno jej niezgodność z prawem, jak i nadużycie uprawnień przez organ, który ją uchwalił. W rozpoznawanej sprawie gmina przekroczyła granice władztwa planistycznego oraz naruszyła zasadę proporcjonalności. ©℗

ORZECZNICTWO

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 12 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Go 858/19

Dorota Beker

Przesyłkę z sądu łatwiej odbierze sąsiad lub żona

Rząd wprowadza ułatwienia związane z udzielaniem pełnomocnictwa pocztowego. Wizyta w urzędzie pocztowym nie będzie już konieczna – wystarczy pełnomocnictwo udzielone w formie pisemnej. Takie rozwiązanie, często istotnego kłopotu, przewiduje kolejna, już trzecia wersja tarczy antykryzysowej.

Zgodnie z obowiązującym art. 38 ust. 3 prawa pocztowego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2188 ze zm.) adresat może udzielić pełnomocnictwa pocztowego w obecności pracownika operatora pocztowego w placówce tego operatora lub, w przypadku gdy adresat nie jest w stanie poruszać się samodzielnie, w miejscu jego pobytu, okazując dokument potwierdzający tożsamość.

Projektowane przepisy dają możliwość sporządzenia dokumentu – w formie pisemnej – w domu. Tak udzielone pełnomocnictwo będzie ważne przez miesiąc i może być odwołane w każdym czasie. W uzasadnieniu projektu zwrócono uwagę, że obecna regulacja wymuszająca konieczność udania się do placówki pocztowej naraża zainteresowanych na kontakt z dużą liczbą osób spotkanych po drodze.

Powyższa zmiana z pewnością wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Jeszcze niedawno Poczta Polska odmawiała wydania przesyłek sądowych w postępowaniu cywilnym osobom posługującym się pełnomocnictwem notarialnym. Operator pocztowy wskazywał, że odbiór takich przesyłek jest możliwy przez osobę posiadającą pełnomocnictwo pocztowe. Podobnie interpretowane były przepisy dotyczące doręczeń przesyłek w postępowaniu karnym, gdzie ustawodawca przewidział możliwość ich wydawania adresatowi, jego przedstawicielowi ustawowemu albo osobie upoważnionej przez adresata będącego adwokatem lub radcą prawnym na podstawie pełnomocnictwa pocztowego. W takim przypadku operator pocztowy również nie uznawał pełnomocnictwa udzielonego w formie notarialnej (o problemie pisaliśmy m.in. w tekście „Pani w pocztowym oknie ważniejsza niż notariusz”, DGP nr 176/2018).

Nowe przepisy stawiają znak równości pomiędzy pełnomocnictwem pocztowym udzielonym w placówce pocztowej a tym udzielonym w dowolnym miejscu w formie pisemnej. Niestety z proponowanych ułatwień będzie można skorzystać jedynie w czasie stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub w przypadku zaprzestania działania placówek pocztowych operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne. ©℗

Etap legislacyjny

Projekt skierowany do Sejmu

Marcin Wybranowski

Branża drzewna nie zostanie wycięta w pień

Bez odsetek ustawowych, bez rekompensat windykacyjnych oraz bez naliczenia kar umownych. Tak zmienią się relacje Lasów Państwowych z przedsiębiorcami skupującymi od nich drewno. Takie rozwiązanie przewiduje projekt specustawy, nazywanej tarczą 3.0, którą wczoraj rząd skierował do sejmowej laski marszałkowskiej. To odpowiedź na zastrzeżenia sformułowane przez biznes drzewny na łamach DGP („Pomocą może być także brak kary”, DGP z 23 kwietnia 2020). Wskazaliśmy wówczas, że branża meblarska oraz producenci drzwi i okien nie potrzebują obecnie tyle drewna, ile planowali. Chętnie by z części dostaw uzgodnionych z Lasami Państwowymi (ponad 90 proc. drewna na polskim rynku pochodzi z Lasów Państwowych) zrezygnowali.

– Ale nie mamy takiej możliwości bez ponoszenia konsekwencji. I choć Lasy Państwowe wydłużyły terminy płatności do 90 dni, to niewiele to zmienia, bo wciąż są od nich naliczane odsetki. Firmy już bez tego są zagrożone bankructwem, a w obecnej sytuacji staje się ono coraz bardziej prawdopodobne – mówił Rafał Szefler, dyrektor Biura Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego.

Rzeczniczka LP zaś wskazywała, że chęć pomocy przedsiębiorcom jest, ale brakuje właściwych przepisów. W projekcie 3.0 znajduje się już propozycja ich brzmienia. Projektodawca wskazuje, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii jednostkom organizacyjnym Lasów Państwowych dokonującym sprzedaży drewna nie będą przysługiwać odsetki ustawowe, rekompensata za koszty odzyskiwania należności oraz kary umowne za nierealizowanie przez nabywcę harmonogramu sprzedaży w części, w której nabywca do 31 maja 2020 r. zrezygnuje z jego realizacji.

„Rozwiązanie przyczyni się znacznie do zmniejszenia negatywnych skutków stanu epidemii, co wprost przełoży się na utrzymanie zatrudnienia w sektorze leśno-drzewnym. Będzie to skutkować szybszym powrotem do normalnego funkcjonowania tych przedsiębiorstw po zakończeniu okresu hibernacji gospodarczej” – przekonuje rząd w uzasadnieniu. ©℗

Etap legislacyjny

Projekt ustawy skierowany do Sejmu

Patryk Słowik