Potrzeba nowelizacji
Podstawą do wydania rozporządzenia jest art. 49 ust. 2 i 4 ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Potrzeba nowelizacji przedmiotowego rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z 7.7.2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429) oraz z wejścia w życie przepisów ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1700) i uchyleniu ustawy z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2018 r. poz. 969 ze zm.).
Świadczenie wspierające
Regulacje wprowadzone w ustawie z 7.7.2023 r. o świadczeniu wspierającym określają warunki nabycia prawa do świadczenia mającego na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami, które mają największe trudności w samodzielnym funkcjonowaniu, oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia wspierającego.
Uzasadnienie nowelizacji
Art. 40 pkt 3 przywołanej ustawy nowelizuje ustawę z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez dodanie art. 6c stanowiącego nowy tytuł podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dla osoby niepodejmującej zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające.
Z kolei art. 46 pkt 1 ustawy nowelizującej wprowadza zmiany do ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przez dodanie w art. 66 ust. 1 nowych tytułów podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu dla osób pobierających świadczenie wspierające oraz osób niepodejmujących zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające.
Odnosząc się natomiast do ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, to stanowi ona kompleksowe, obszerne podejście do zagadnień dotyczących nieletnich w kontekście postępowania rozpoznawczego oraz wykonawczego. Jej głównym celem jest uporządkowanie i systematyzacja regulacji związanych z postępowaniem nieletnich, które do tej pory były zawarte w ustawie z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Wobec powyższego zasadne jest dodanie nowych kodów tytułu ubezpieczenia oraz wprowadzenie zmiany porządkującej w jednym z kodów pracy o szczególnym charakterze.
Nowe i zmienione kody ubezpieczeń
Celem zmian wprowadzanych w nowelizowanym rozporządzeniu jest umożliwienie płatnikom składek prawidłowego wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych oraz rozliczania składek. Dlatego też wprowadzane są zmiany w załączniku nr 25 do przedmiotowego rozporządzenia w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” i w części IV „Kod pracy o szczególnym charakterze”.
W załączniku nr 25 do nowelizowanego rozporządzenia:
1) w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” w dziale 1 „Podmiot podstawowy wraz z rozszerzeniem” dodano nowe kody:
– „14 30 – osoba pobierająca świadczenie wspierające”,
– „14 31 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające”,
2) w części IV „Kod pracy o szczególnym charakterze” zmienione zostało brzemiennie kodu 21:
– „21 – prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, okręgowych ośrodkach wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich”.
Przedmiotowe rozporządzenie umożliwi płatnikom składek prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych, a tym samym prawidłowe rozliczanie składek. Stąd też w tym zakresie proponowane rozwiązania wpływają pozytywnie na funkcjonowanie mikroprzedsiębiorców, małych przedsiębiorców i średnich przedsiębiorców w zakresie wykonywania obowiązków związanych z systemem ubezpieczeń społecznych.
W projekcie rozporządzenia uregulowano również przepis przejściowy wskazujący, że w przypadku przekazywania dokumentów dotyczących okresów przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się kody tytułu ubezpieczenia i kody pracy o szczególnym charakterze, obowiązujące w okresach, za które dokumenty te zostały przekazane.
Zmiany mają wejść w życie 1.1.2024 r.