Podatek minimalny uregulowany został w art. 24ca PDOPrU. Jego wprowadzenia dokonano w ramach tzw. Polskiego Ładu 1.0 z 2021 r. Celem wprowadzenia podatku minimalnego było opodatkowanie tych przedsiębiorców, którzy wykazują stratę podatkową i nie uiszczają CIT obliczonego na zasadach ogólnych. Jednak jego obwiązywanie zawieszono w 2022 r.

Ustawą z 7.10.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2180) wprowadzono zmiany w konstrukcji podatku minimalnego oraz przedłużono zawieszenie jego obowiązywania do końca 2023 r.

Zatem zwolnienie z podatku minimalnego dotyczy 2022 r. i 2023 r. W przypadku podatników, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed 1.1.2024 r., a zakończy się po 31.12.2023 r., zwolnienie z opodatkowania podatkiem minimalnym ma zastosowanie do końca trwania tego roku podatkowego.

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj. Sprawdź

Podmioty wyłączone z regulacji w zakresie podatku minimalnego

Przed wprowadzeniem zmian nowelizacją z 7.10.2022 r. z regulacji dotyczących podatku minimalnego wyłączone były podmioty:

1) rozpoczynające działalność – w roku rozpoczęcia działalności i w kolejnych dwóch latach podatkowych,

2) których dotknął spadek przychodów o minimum 30% w porównaniu do poprzedniego roku,

3) będące przedsiębiorstwami finansowymi w rozumieniu art. 15c ust. 16 PDOPrU,

4) zajmujące się eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych lub wydobywaniem kopalin wymienionych w załączniku do ustawy z 9.6.2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach,

5) których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, jeżeli podatnicy nie posiadają udziałów w innych spółkach lub innych podmiotach,

6) tworzące grupę spółek, w ramach której spółka dominująca posiada bezpośrednio minimum 75% w kapitale spółki zależnej przez cały rok podatkowy, jeśli rok podatkowy tych spółek jest taki sam i spółki te łącznie osiągają udział dochodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach z tego źródła na poziomie przekraczającym 2 % (po nowelizacji).

Po nowelizacji z 7.10.2022 r. przewidziano również wyłączenia obejmujące:

  1. podatników CIT, których roczne przychody nie przekraczają 2 mln euro (tzw. małych podatników),
  2. spółki komunalne,
  3. podatników, jeżeli większość przychodów zostało osiągniętych w związku ze świadczeniem usług ochrony zdrowia,
  4. podatników, których przychody w większości związane są z transakcjami, w których cena lub sposób ustalenia ceny wynika z ustaw lub innych aktów normatywnych,
  5. których rentowność w jednym z trzech ostatnich lat podatkowych była powyżej wskaźnika 2%,
  6. podatników postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjny.
Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Ustalenie minimalnego podatku

Jeśli podatnik nie znalazł się w grupie podmiotów wyłączonych z podatku minimalnego, to będzie podlegał temu podatkowi jeśli jest spółką lub podatkową grupą kapitałową, a także zakładem zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce – gdy wykaże stratę podatkową ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub wykaże udział dochodów w przychodach z tego źródła nie większy niż 2%.

Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach nie uwzględnia się:

  1. kosztów uzyskania przychodów – opłat z tytułu umowy leasingu, w tym odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wykorzystywanego na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający,
  2. z przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów – wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej,
  3. z kosztów uzyskania przychodów – określonej wartości (20%) kosztów z tytułu wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne oraz wpłat do PPK,
  4. z kosztów uzyskania przychodów wzrostu wartości energii elektrycznej, cieplnej i gazu przewodowego w odstępach rocznych,
  5. zaliczonej odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych kupowanych i sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami,
  6. zapłaconych przez podmiot do tego obowiązany kwot: podatku akcyzowego, podatku od sprzedaży detalicznej, podatku od gier, opłaty paliwowej, opłaty emisyjnej.

Nowelizacja wprowadziła też zmianę w wyliczeniu podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym poprzez obniżenie wskaźnika przychodów z 4% do 1,5% (pozostałe elementy wyliczenia podstawy wg dotychczasowej regulacji). Ponadto, wprowadzono alternatywną formę opodatkowania od 3% przychodów przy czym o wyborze takiego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu składanym za rok podatkowy, za który dokonał takiego wyboru. Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania.

Bezpośrednie konsultacje z ekspertami od podatków dzięki poradni eksperckiej. Sprawdź

Wprowadzone przepisy dotyczące podatku minimalnego będą mieć zastosowanie docelowo od 1.1.2024 r.