Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą często decyduje się na zawarcie umowy leasingu operacyjnego samochodu, wówczas raty leasingowe są jego kosztem podatkowym. Zawarta umowa leasingu najczęściej przewiduje możliwość wykupu tego samochodu przez leasingobiorcę (przedsiębiorcę) po zakończeniu trwania tej umowy za wartość dużo niższą od wartości rynkowej leasingowanego samochodu. Wykup leasingowanego samochodu może być dokonany na rzecz prowadzonej firmy lub na cele prywatne przedsiębiorcy.
Obecne skutki podatkowe wykupu samochodu z leasingu
W obecnym stanie prawnym nie ma przeszkód, aby w przypadku zawarcia umowy leasingu operacyjnego (np. samochodu przez osobę fizyczną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), po jej zakończeniu wykupić samochód na cele prywatne przedsiębiorcy. W takim przypadku wykupiony samochód nie zostanie zaliczony do składników majątku firmy a kwota uzyskana z jego sprzedaży nie będzie przychodem z działalności gospodarczej. Należy ją uznać za przychód z odpłatnego zbycia rzeczy, o którym mówi art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d PDOFizU. Jednak jeśli sprzedaż nastąpi po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie (wykup z leasingu) tego samochodu, wówczas sprzedaż takiego samochodu nie stanowi dla przedsiębiorcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Proponowane zmiany w wykupie samochodu z leasingu
W ramach Polskiego Ładu zaproponowano likwidację wykupu samochodu z leasingu na cele prywatne, poprzez poszerzenie definicji składników, których sprzedaż jest kwalifikowana do przychodów z działalności gospodarczej. Tak wynika z zaproponowanej treści dodanego pkt. 19 do art. 14 ust. 2 PDOFizU, zgodnie z którym: „do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy, o której mowa w art. 23b ust. 1; przy określaniu wysokości przychodów przepis ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio”.
Zatem po zmianie wykupienie z leasingu samochodu na cele prywatne zostanie opodatkowane zarówno podatkiem dochodowym, jak i VAT.
Ponadto, zmieni się sposób szacowania wartości tego samochodu do celów obliczenia VAT. Nie będzie bowiem można uznać, że skoro wykup samochodu do majątku prywatnego dokonywany jest w wysokości ostatniej raty leasingowej, to tyle wynosi wartość samochodu. Podstawę naliczenia VAT będzie stanowić bowiem realna (rynkowa) wartość samochodu w chwili wykupu.
Dodatkowo, bez podatku dochodowego będzie można zbyć samochód wykupiony z leasingu wycofany z działalności gospodarczej dopiero, gdy między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód zostały wycofany z działalności i dniem jego odpłatnego zbycia upłynie 6 lat (art. 10 ust. 2 pkt 4 PDOFizU).
