Według pomysłodawców projektu konieczne jest wprowadzenie również innych instrumentów hamujących rozprzestrzenianie się COVID-19. Zgodnie z ideą w treści założeń nie przewidziano innego traktowania osób, które przebyły infekcję, osób, które poddały się szczepieniom ochronnym przeciwko COVID-19 oraz osób niezaszczepionych pod względem obowiązku testowania przeciwko COVID-19
Pracodawcy oraz pracownicy objęci regulacjami
Proponowanymi regulacjami objęci są pracownicy oraz pracodawcy w rozumieniu projektowanej ustawy. Sformułowane w projekcie definicje pracownika oraz pracodawcy wykraczają poza Kodeks pracy. Tym samym przez pracodawcę w rozumieniu projektowanej ustawy należy rozumieć także osobę lub jednostkę organizacyjną, na rzecz której jest wykonywana umowa agencyjna, umowa zlecenia, inna umowa o świadczenie usług. Natomiast jako pracownika należy traktować również osobę wykonującą umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług.
Nieodpłatny test w kierunku COVID-19 dla pracownika
Projekt ustawy wskazuje, że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii COVID‑19, pracownik będzie uprawniony do nieodpłatnego wykonania testu diagnostycznego w kierunku COVID-19. Test będzie można wykonać raz w tygodniu, w drodze rozporządzenia możliwe będzie zwiększenie jak i zmniejszenie tej częstotliwości. Testy diagnostyczne będą finansowane ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ustawy z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
Ponadto projekt ustawy stwarza podstawę do żądania przez pracodawcę od pracownika podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu na obecność COVID-19. Pracodawca będzie mógł żądać podania informacji o negatywnym wyniku nie częściej niż raz w tygodniu, chyba że resort zdrowia umożliwi częstsze testowanie ze względu na sytuacje epidemiczną; zwiększenie bądź zmniejszenie przez ministra właściwego do spraw zdrowia częstotliwości wykonywania nieodpłatnych testów wpłynie również na uprawnienie pracodawcy.
W przypadku gdy pracownik nie przekaże pracodawcy informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu COVID-19, będzie on traktowany jak osoba, która nie poddała się testowi. Pracownik, który nie poddał się testowi nadal będzie świadczył u pracodawcy pracę na dotychczasowych zasadach (nie będzie z tego względu delegowany do wykonywania pracy poza stałe miejsce pracy bądź wykonywania pracy innego rodzaju), jednak w przewidzianych w projekcie ustawy sytuacjach będzie mógł zostać zobowiązany do zapłaty świadczenia odszkodowawczego z tytułu zakażenia COVID-19.
Odszkodowanie w przypadku braku informacji o negatywnym wyniku testu
Z wnioskiem o wszczęcie postępowania w przedmiocie świadczenia odszkodowawczego od pracownika, który nie poddał się testowi na COVID-19 , będzie mógł wystąpić pracownik, u którego zostało potwierdzone zakażenie, i który ma uzasadnione podejrzenie, że do zakażenia doszło w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Przedmiotowy wniosek będzie on składał do pracodawcy w terminie, co do zasady, 2 miesięcy od dnia zakończenia izolacji.
W terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku pracownika pracodawca zobligowany będzie do zweryfikowania, czy wśród pracowników, z którymi miał kontakt pracownik zakażony wirusem, w przypadku potwierdzenia przez pracodawcę tej okoliczności pracodawca niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni, przekaże wniosek pracownika zakażonego COVID-19 do wojewody właściwego ze względu na miejsce wyznaczone do wykonywania pracy wraz z listą pracowników, którzy nie poddali się testowi. Na podstawie otrzymanego wniosku wojewoda będzie wszczynał postępowanie w przedmiocie świadczenia odszkodowawczego. Przyznanie świadczenia odszkodowawczego z tytułu zakażenia wirusem SARS‑CoV‑2 będzie następowało w drodze decyzji, od której stronom, tj. wnioskodawcy oraz pracownikowi obowiązanemu do uiszczenia świadczenia przysługiwał będzie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz prawo do wystąpienia ze skargą do sądu administracyjnego. Wysokość świadczenia odszkodowawczego z tytułu zakażenia wirusem SARS‑CoV‑2 wynosić będzie równowartość 5‑krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2022 r. będzie to kwota maksymalnie 15 050 zł. Ostateczna decyzja w sprawie przyznania świadczenia odszkodowawczego z tytułu zakażenia wirusem SARS‑CoV‑2 stanowić będzie tytuł wykonawczy. Warto wskazać, że taka procedura będzie możliwa tylko w sytuacji, kiedy pracodawca zdecydował się skorzystać z przewidzianej projektem możliwości żądania od pracownika podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu na obecność COVID-19. W przypadku kiedy pracodawca nie skorzystał z rozwiązania przewidzianego projektowaną ustawą, a pracownik, u którego zostało potwierdzone zakażenie ma uzasadnione podejrzenie, że do zakażenia doszło w zakładzie pracy będzie mógł wystąpić do wojewody z wnioskiem o wszczęcie postępowania w przedmiocie świadczenia odszkodowawczego przysługującego od pracodawcy.
Projekt ustawy przewiduje możliwość dochodzenia przez pracodawcę, który skorzystał z możliwości żądania od pracownika podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu na COVID-19 świadczenia odszkodowawczego przysługującego od pracownika, który nie poddał się testowi. O takie świadczenie pracodawca będzie mógł się ubiegać, w przypadku gdy u pracowników, którzy mieli kontakt z pracownikiem, który nie poddał się temu testowi, stwierdzono zakażenie COVID-19, na skutek którego prowadzenie działalności przez pracodawcę zostało istotnie utrudnione.