Obecnie obowiązujące przepisy VATU nie określają, jaki kurs należy zastosować przy wystawieniu faktury korygującej w sytuacji, gdy faktura pierwotna była wystawiona w walucie obcej.
Proponowane przez SLIM VAT 3 brzmienie nowego art. 31b ust. 1 VATU ustala generalną zasadę przeliczenia kursu w wystawianych fakturach korygujących. W myśl tej zasady przeliczenia na złote będzie się dokonywać według kursu średniego danej waluty obcej, przyjętego dla podstawy opodatkowania z faktury pierwotnej – nie będzie miało żadnego znaczenia, czy podstawa opodatkowania na fakturze korygującej zmienia się in plus, czy in minus. Oznacza to, że kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty podstawy opodatkowania, wykazanej na fakturze korygującej, będzie identyczny z kursem przyjętym dla rozliczenia faktury pierwotnej.
Oczywiście, jak w każdym przypadku, od zasady generalnej będą wyjątki.
Jednym z nich jest kurs zastosowany w przypadku zbiorczej faktury korygującej, wystawianej dla faktur pierwotnych, w których zastosowano różne kursy. Przypomnijmy: w myśl art. 106j ust. 3 VATU podatnik, udzielając swojemu kontrahentowi opustu lub obniżki ceny ma prawo do wystawienia zbiorczej faktury korygującej wszystkie faktury dokumentujące w danym okresie dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz tego kontrahenta.
Pakiet SLIM VAT 3 proponuje dodanie do VATU art. 31b ust. 2, w myśl którego podatnik wystawiając fakturę korygującą wiele dostaw lub świadczenia usług na rzecz konkretnego kontrahenta nie będzie musiał stosować pierwotnego kursu zastosowanego do każdej z korygowanych transakcji krajowych. Przeliczenia na złote podatnik, w takiej sytuacji, dokona według kursu średniego danej waluty ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej, co oznacza, że zastosowany zostanie jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji.
Podatnik może – alternatywnie – skorzystać z możliwości przeliczenia na złote kwot wykazanych w fakturze korygującej według ostatniego kursu wymiany, opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej, pamiętając jednocześnie, że w takim przypadku waluty inne niż euro należy przeliczyć z zastosowaniem kursu wymiany każdej z tych walut względem euro.
Należy pamiętać, że w myśl wprowadzanego przez SLIM VAT 3 art. 31b ust. 4 VATU powyższe zasady przeliczania na złote walut wykazanych na fakturach korygujących nie będą miały zastosowania w przypadku korekt dokonywanych przez podatników, którzy stosowali wcześniej przeliczenie zgodnie z art. 31a ust. 2a-2d VATU, a więc zgodnie z zasadami przeliczania przychodu określonego w walucie obcej, wynikającymi z przepisów o podatku dochodowym. W takim przypadku będzie musiał stosować zasady z podatku dochodowego również w przypadku ustalania kursu przeliczenia, stosowanego przy korekcie.
Generalna zasada przeliczania kursu walut dla faktur korygujących, określona w nowym art. 31b ust. 1 VATU nie będzie obowiązywać również w przypadku przyznania opustu lub obniżki i otrzymania przez podatnika zbiorczej faktury korygującej transakcje dokonane w warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-5 VATU oraz w przypadku dokonania przez tego podatnika wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. O tym, jak powinien postąpić podatnik w takiej sytuacji stanowi nowy art. 31b ust. 3 VATU. Otóż, w myśl tego przepisu podatnik nie będzie zobowiązany do stosowania pierwotnego kursu w odniesieniu do każdej z korygowanych transakcji. Jeżeli wystawiona zostanie faktura zbiorcza korygująca dokonane w danym okresie transakcje, podatnik będzie mógł dokonać przeliczenia na złote kwot wykazanych na tej fakturze według kursu średniego waluty obcej, ogłoszonego przez NBP, na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej. W tym przypadku również podatnik może wybrać sposób przeliczenia wykazanych na fakturze kwot na złote według ostatniego kursu wymiany, opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień, poprzedzający dzień wystawienia faktury. Oczywiście waluty inne niż euro przeliczać należy z zastosowaniem kursu wymiany każdej z tych walut względem euro.
Warto wspomnieć o tym, że w przypadku transakcji dokonanych w warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-5 VATU (a więc w przypadku, kiedy w transakcji świadczenia usług lub dostawy towarów bierze udział z jednej strony podmiot nieposiadający siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, z drugiej natomiast podmiot zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT UE) możliwa jest sytuacja, że kontrahent spoza UE nie wystawi faktury (chociażby z tego powodu, że w jego kraju nie obowiązuje podatek o podobnym charakterze do podatku o wartości dodanej). W takiej sytuacji nie znajdą zastosowania zasady przeliczania kursów walut, o których mowa wyżej. W sytuacji bowiem, gdy zagraniczny kontrahent nie wystawi faktury dokumentującej udzielenie opustu lub obniżki ceny nie będzie mowy o dacie, w oparciu o którą należałoby ustalić kurs przeliczeniowy waluty.
