Opis sytuacji: Posiadamy na terenie siedziby stacje ładujące samochody elektryczne, z których korzystamy podczas ładowania samochodów służbowych. Co miesiąc otrzymujemy fakturę od podmiotu niemieckiego posiadającego NIP z DE oraz PL, który wykazuje na fakturze. Faktura jest za ładowanie i składa się z pozycji:
1. Podstawowa cena za dany miesiąc (jest to opłata za abonament) wykazana ze stawką 0% i adnotacją „Odwrotne obciążenie – zgodnie z art. 194, 195 i 196 dyrektywy Rady 2006/112/WE odpowiedzialność za zapłatę podatku VAT zostaje przeniesiona na nabywcę”.
2. Opłata za zużytą energię wykazana, że stawką 23% (obecnie 5% ze względu na obniżenie stawek VAT do 31.7.2022 r.).
Jak należy rozliczyć tą transakcję w VAT?
Choć kwalifikacja dla potrzeb VAT ładowania samochodów elektrycznych budzi wątpliwości, to bezpiecznym na dziś rozwiązaniem jest rozpoznanie transakcji analogicznie do dostawcy usługi ładowania – czyli importu usługi ładowania oraz nabycia energii elektrycznej jako zakupu krajowego.
Na początku zwróćmy uwagę na to, że zgodnie z art. 2 pkt 6 VATU), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Dlatego też sprzedaż energii elektrycznej stanowi dla potrzeb VAT dostawę towarów, czyli w myśl art. 7 ust. 1 VATU przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel.
Z kolei w odniesieniu do tego czy ładowanie samochodów elektrycznych stanowi dostawę towarów czy też świadczenie usług trwają obecnie spory między organami podatkowymi a podatnikami. Obydwie strony zgadzają się jedynie co do tego, że jest to świadczenie o charakterze kompleksowym. Organy podatkowe uznają, że skoro energia elektryczna jest uznawana dla potrzeb opodatkowania VAT za towar, to ładowanie samochodów elektrycznych jest dostawą towarów.
Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4.1.2022 r., 0114-KDIP4-3.4012.678.2021.1.DS, wskazano, że: „czynność ładowania samochodów elektrycznych stanowi świadczenie o charakterze złożonym, kwalifikowanym jako dostawa towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, a nie jako świadczenie usługi, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT”.
Natomiast niektórzy podatnicy uważają, że ładowanie samochodów elektrycznych to usługa w rozumieniu art. 8 ust. 1 VATU. Powołują się przy tym na regulację art. 3 ust. 2 ElektromobPalAltU, który wskazuje, że dostawca świadczy usługę ładowania, która obejmuje:
a) ładowanie,
b) zapewnienie możliwości korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym na potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego, autoryzacji sesji ładowania, prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania, udostępnienia informacji o sesji ładowania użytkownikowi, naliczania i pobierania płatności, wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji.
Kontrowersje wokół kwalifikacji ładowania samochodów elektrycznych doprowadziły do tego, że Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 23.2.2022 r., I FSK 1712/18, Legalis, zwrócił się w tej sprawie z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Opisany spór ma istotne znaczenie dla podmiotów ładujących swoje samochody elektryczne, ponieważ wiąże się z tym czy i jaką stawką VAT opodatkowane będzie to ładowanie, w szczególności gdy operatorem stacji ładowania będzie podmiot zagraniczny. Gdyby ładowanie było usługą, to zakładając, że nie są to usługi związane z nieruchomościami, podmiot zagraniczny powinien wystawić fakturę bez VAT, a polski podatnik – nabywca wykazać import usług (art. 2 pkt 9 i art. 17 ust. 1 pkt 4 VATU). Natomiast uznanie ładowania za dostawę energii elektrycznej skutkuje opodatkowaniem jej polskim VAT.
W opisanej przez Państwa sytuacji zaskakujące jest fakturowanie odrębnych świadczeń – opłaty abonamentowej jako usługi do rozliczenia przez nabywcę oraz energii elektrycznej ze stawką krajową. Właściwsze wydaje się uznanie obydwu świadczeń za elementy jednego kompleksowej świadczenia.
Niemniej jednak, jako bezpieczne rozwiązanie sugeruję rozliczenie transakcji analogicznie do sposobu w jaki dokonał tego dostawca. Oznacza to rozpoznanie importu usług, oczywiście z prawem do odliczenia, jeśli Państwu przysługuje, oraz krajowego nabycia towaru (energii elektrycznej).