Momenty rozliczenia opisanych transakcji dla VAT i CIT mogą się nieco różnić. Opracowanie przesłanych przykładów przedstawiono poniżej.

Powstanie obowiązku podatkowego oraz zastosowanie kursów walut przy WDT

W przypadku WDT w oparciu o art. 20 ust. 1 VATU obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy.

Natomiast kwestia stosowania kursu przeliczenia waluty obcej dla potrzeb VAT wynika z art. 31a ust. 1 VATU, zgodnie z którym, w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W przypadku natomiast, gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, to na podstawie art. 31a ust. 2 VATU przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury.

Oznacza to, że dla przytoczonych przykładów dot. WDT:

1) data wystawienia 15.4.2024 r. i data sprzedaży 8.4.2024 r. – obowiązek podatkowy powstał 15.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 12.4.2024 r.,

2) data wystawienia 8.4.2024 r. i data sprzedaży 15.4.2024 r. – obowiązek podatkowy powstał 8.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 5.4.2024 r.

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj

Powstanie obowiązku podatkowego oraz zastosowanie kursów walut przy WNT

Z kolei w odniesieniu do WNT, na podstawie art. 20 ust. 5 VATU, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Oznacza to, że dla przytoczonych przykładów dot. WNT:

1) data wystawienia 15.4.2024 r. i data sprzedaży 8.4.2024 r. – obowiązek podatkowy powstał 15.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 12.4.2024 r.,

2) data wystawienia 8.4.2024 r. i data sprzedaży 15.4.2024 r. – obowiązek podatkowy powstał 8.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 5.4.2024 r.

Dla potrzeb rozliczania CIT należy odróżnić sytuację, gdy występuje przychód (WDT) oraz koszty podatkowe (WNT). Zgodnie z art. 12 ust. 2 PDOPrU przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Przychód w transakcjach krajowych i międzynarodowych

Należy mieć na uwadze, że przepisy o dacie powstania przychodu nie różnicują transakcji krajowych i międzynarodowych. Zgodnie z art. 12 ust. 3a PDOPrU za datę powstania przychodu, uważa się, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3c-3g oraz 3j-3m PDOPrU, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1) wystawienia faktury albo

2) uregulowania należności.

Oznacza to, że dla przytoczonych przykładów dot. WDT:

1) data wystawienia 15.4.2024 r. i data sprzedaży 8.4.2024 r. – przychód powstał 8.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 5.4.2024 r.,

2) data wystawienia 8.4.2024 r. i data sprzedaży 15.4.2024 r. – obowiązek podatkowy powstał 8.4.2024 r., należy stosować kurs waluty z 5.4.2024 r.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Koszty uzyskania przychodów a zastosowanie kursu waluty

W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów art. 15 ust. 1 PDOPrU wskazuje, że koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Ponadto, koszty bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie uzyskania odpowiadających im przychodów (art. 15 ust. 4 PDOPrU), a inne koszty w dacie ujęcia w księgach (art. 15 ust. 4e PDOPrU).

Data potrącenia kosztów oraz kurs przeliczeniowy zależy od tego, czy stanowią koszty bezpośrednio, czy też pośrednio związane z przychodami. Dla przykładów dot. WNT oznacza to, że jeśli będą to koszty bezpośrednio związane z przychodem, to datą ich poniesienia będzie 8.4.2024 r., a kurs waluty należy stosować z 5.4.2024 r.

Zakładając, że faktura została otrzymana w dniu jej wystawienia, to w powyższym przykładzie datą poniesienia kosztu pośredniego będzie 8.4.2024 r., a kurs waluty należy stosować z 5.4.2024 r.