Zmiany w PKD. Projekt w konsultacjach
Wydłużenie okresu przejściowego
Projektowana nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2020 r. poz. 1249 ze zm.), dotyczy wydłużenia okresu przejściowego, odnoszącego się do podmiotów wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które obecnie – do 31.12.2023 r. – mają czas na złożenie wniosku o zmianę wpisu w jednym z trzech rejestrów wymienionych w § 2 ust. 1 tego rozporządzenia (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej). Projektowane rozporządzenie wydłuża czas na złożenie takiego wniosku o 2 lata, tj. do 31.12.2025 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 24.6.2020 r., wydane z inicjatywy ministra właściwego do spraw gospodarki, wprowadziło w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zmianę polegającą na wydzieleniu w klasie PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna podklasy 93.29.A obejmującej działalność rozrywkową i rekreacyjną, organizowaną w pomieszczeniach lub innych miejscach o ograniczonej przestrzeni, w szczególności działalność tzw. pokojów zagadek, domów strachu i podobnych form rozrywki lub rekreacji. Rozwiązanie to miało na celu ułatwienie identyfikacji i kontroli tego rodzaju działalności, w szczególności pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach, gdzie jest ona prowadzona. Zakres zmian wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów z 24.6.2020 r. w Polskiej Klasyfikacji Działalności odnosił się tylko do klasy PKD 93.29 Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, podklasy PKD 93.29.Z i dotyczył podziału klasy PKD 93.29, na poziomie krajowym klasyfikacji, na dwie podklasy: 93.29.A Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni i 93.29.B Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana. Dwie nowo utworzone podklasy zastąpiły dotychczas obowiązującą podklasę PKD 93.29.Z, której zakres został podzielony.
Założenia projektowanej zmiany
Przepis przejściowy dotyczy dwóch możliwych sytuacji (ust. 1 i 2). Zgodnie z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia, do wniosków o wpis podmiotów:
- rozpoczynających wykonywanie działalności gospodarczej;
- wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, i które po wejściu w życie tego rozporządzenia złożą wniosek o zmianę wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej
– stosowane są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów oznaczany jest jednym z nowych kodów: PKD 93.29.A albo PKD 93.29.B.
Inny możliwy przypadek przewidziany został w § 2 ust. 2 nowelizowanego rozporządzenia i dotyczy podmiotów wykonujących przed dniem wejścia w życie tego rozporządzenia, tj. przed 1.8.2020 r., działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, a które po tym dniu nie złożą wniosku o zmianę wpisu w żadnym z trzech wymienionych wyżej rejestrów. Wobec takich podmiotów stosowane są przepisy rozporządzenia z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. poz. 1885 ze zm.) w brzmieniu dotychczasowym, tj. przedmiot działalności tych podmiotów w dalszym ciągu jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2023 r.
Zmiana proponowana w projektowanym rozporządzeniu pozwoli na stosowanie wobec podmiotów obecnie wykonujących działalność gospodarczą, której przedmiot jest oznaczony kodem PKD 93.29.Z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w brzmieniu obowiązującym przed 1.8.2020 r., tj. przedmiot działalności tych podmiotów będzie w dalszym ciągu oznaczony kodem PKD 93.29.Z, jednak nie dłużej niż do 31.12.2025 r.
Czas uzyskany przez przedłużenie okresu stosowania kodu PKD 93.29.Z pozwoli na przeprowadzenie nowelizacji ustawy z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773), która umożliwi automatyczną zmianę danych wpisanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: „CEIDG”), w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: „KRS”), w rejestrze REGON oraz innych rejestrach urzędowych (np. w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników), jeżeli konieczność dokonania zmiany tych danych wynika ze zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Uzgodnienia międzyresortowe
Obecnie Główny Urząd Statystyczny prowadzi uzgodnienia międzyresortowe dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej (UD474). Projektowana ustawa wprowadzi w szczególności istotne modyfikacje przepisów dotyczących standardów klasyfikacyjnych, w tym zmiany umożliwiające automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w rejestrach urzędowych w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Projektowana ustawa wprowadzi zmiany w:
- ustawie z 29.6.1995 r. o statystyce publicznej;
- ustawie z 6.3.2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2022 r. poz. 541);
- ustawie z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2023 r. poz. 685 ze zm.)
– które umożliwią automatyczne przeklasyfikowanie podmiotów w CEIDG, KRS i rejestrze REGON, w przypadku zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności, począwszy od 1.1.2026 r.
Nowa klasyfikacja PKD od 1.1.2025 r.
Dodanie przepisów do ustawy o statystyce publicznej, niezależnie od umożliwienia zmiany w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B po zakończeniu wydłużanego projektowanym rozporządzeniem okresu przejściowego, jest również bardzo istotne ze względu na prowadzone na forum europejskim prace nad rewizją klasyfikacji NACE, które będą skutkowały wprowadzeniem nowej klasyfikacji PKD. Wiązać się z tym będzie konieczność przeklasyfikowania, w krótkim czasie, dużej liczby podmiotów zarejestrowanych w rejestrach urzędowych. Nowa klasyfikacja PKD wejdzie w życie 1.1.2025 r., jednak w pierwszym okresie jej obowiązywania podmioty zarejestrowane w CEIDG, KRS i rejestrze REGON będą mogły samodzielnie zgłosić zmiany wpisów w tych rejestrach w celu dostosowania przedmiotu ich działalności do nowej klasyfikacji. Po upływie tego początkowego okresu obowiązywania nowej klasyfikacji PKD (tj. najwcześniej od 1.1.2026 r.), w razie niedokonania zgłoszenia przez przedsiębiorców, przeklasyfikowanie przedmiotu działalności tych podmiotów w wymienionych rejestrach będzie dokonywane automatycznie.
Należy podkreślić, że projektowana ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej zawiera przepis stanowiący jednoznaczną podstawę prawną do automatycznej zmiany, po 31.12.2025 r., w CEIDG, KRS oraz rejestrze REGON pozostawionego w mocy kodu PKD 93.29.Z na kod PKD 93.29.B. Powyższe zmiany wymagają zmiany brzmienia ust. 2 w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 24.6.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), przy czym nowelizacja ta powinna wejść w życie 30.12.2023 r.
Ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków
Stan faktyczny
Spółka będąca właścicielem centrum handlowego wynajmuje powierzchnie handlowe znajdującej się w centrum na rzecz podmiotów trzecich. Istota sporu w tej sprawie sprowadzała się do wykładni przepisu art. 24b ust. 3 PDOPrU, tj. ustalania czy w stanie prawnym obowiązującym od 1.1.2019 r. na potrzeby obliczania podstawy opodatkowania podatkiem od przychodów z budynków, użyte w tym przepisie sformułowanie „ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca wartość początkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego wynikająca z prowadzonej ewidencji”, należy rozumieć jako wartość początkową pomniejszoną o dokonywane od tych środków trwałych (budynków) odpisy amortyzacyjne.
Spółka uznała, że wartość ta powinna być pomniejszana o wartość dokonywanych odpisów amortyzacyjnych w poprzednich miesiącach.
Innego zdania był organ podatkowy, który stwierdził, że wartość początkowa środka trwałego na pierwszy dzień każdego miesiąca powinna być ustalana z pominięciem dokonanych odpisów amortyzacyjnych, ale za to z uwzględnieniem ulepszeń, odłączenia części składowych, itp. Organ zwrócił uwagę, że jeżeli podstawa opodatkowania byłaby co miesiąc pomniejszana o kwotę odpisu amortyzacyjnego (jak chce spółka) to w momencie gdy podstawa opodatkowania będzie niższa od 10.000.000 zł (kwoty wolnej od podatku przypadającej na podatnika) dojdzie do sytuacji, w której właściciel nieruchomości może w ogóle przestać płacić podatek.
Takie stanowisko potwierdził WSA w Warszawie. Zauważył, że w przeciwieństwie do opodatkowania podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych (gdzie elementem konstrukcyjnym jest kategoria dochodu obliczana w oparciu o przychody i koszty, w tym związane z odpisami amortyzacyjnymi), ustawodawca w art. 24b PDOPrU określił podstawę opodatkowania w oparciu o wartość początkową, tj. nieuwzględniającą amortyzacji, wychodząc z założenia, że celem przyjętej formuły jest rzeczywiste opodatkowanie uzyskiwanego przez podatników inwestujących w nieruchomości komercyjne zwrotu z takiej inwestycji, czyli – posługując się kategoriami podatkowymi – właśnie dochodu podatnika.
Stanowisko NSA
Według NSA, pogląd organu interpretacyjnego, potwierdzony przez sąd I instancji, zgodnie z którym, na gruncie art. 24b ust. 3 PDOPrU wartość początkowa środków trwałych jest ustalana bez pomniejszania jej o odpisy amortyzacyjne jest prawidłowy. Jest to bowiem wartość stała, którą zmieniają jedynie przypadki ściśle określone w przepisach ustawy podatkowej. Zatem przychód, od którego ustala się podatek od budynków, stanowi wartość początkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego wynikająca z ewidencji ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca, a w miesiącu, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji – wartość początkowa ustalona na dzień wprowadzenia środka trwałego do ewidencji.
Stanowisko takie jest zgodne z wykładnią Ministerstwa Finansów, według której wysokość podatku od przychodu z budynku powinna być zbieżna z “potencjalną zdolnością nieruchomości do generowania przychodu czynszowego”, nie jest zatem odniesieniem do zmieniającej się wartości rynkowej czy też odtworzeniowej nieruchomości.
Podsumowanie
Wykładnia art. 24b ust. 3 PDOPrU dokonana przez NSA w omawianym wyroku, potwierdza stanowisko zawarte już we wcześniejszych wyrokach (np. z 25.4.2023 r., II FSK 455/21, Legalis; 15.3.2023 r., II FSK 2190/20, Legalis, czy 28.4.2022 r., II FSK 2172/19, Legalis) odnoszących się do tego problemu. Można więc uznać, że jest to już stałe stanowisko NSA.
2024 r. – wdrożenie dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 Z 19.10.2022 R. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej weszła w życie rok temu, bo 14.11.2022 r., ale jej przepisy powinny zostać zaimplementowane do 15.11.2024 r. Czy będzie miała duży wpływ na polskie przepisy o minimalnym wynagrodzeniu? Wszystko wskazuje na to, że tak.
Państwa członkowskie, w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne, będą musiały ustanowić niezbędne procedury ustalania i aktualizowania ustawowych wynagrodzeń minimalnych. Podstawą tego będą kryteria, które mają przyczynić się do adekwatności wynagrodzeń w celu osiągnięcia godnego poziomu życia, zmniejszenia ubóstwa pracujących, a także wspierania spójności społecznej i pozytywnej równości społecznej oraz zmniejszenia luki płacowej między kobietami a mężczyznami.
Kryteriami do ustalania minimalnego poziomu wynagrodzeń będą co najmniej następujące elementy:
a) siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych, z uwzględnieniem kosztów utrzymania;
b) ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład;
c) stopa wzrostu wynagrodzeń;
d) długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany.
Dyrektywa nie określa konkretnego poziomu wynagrodzeń minimalnych, który państwa członkowskie miałyby zapewnić. Przewiduje jednak, że minimalne wynagrodzenie powinno stanowić od 50 do 60% średniej krajowej. Ściślej zaś stanowi, że do oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych państwa członkowskie wykorzystają orientacyjne wartości referencyjne. W tym celu mogą one stosować orientacyjne wartości referencyjne powszechnie stosowane na poziomie międzynarodowym, takie jak 60% mediany wynagrodzeń brutto i 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto lub orientacyjne wartości referencyjne stosowane na poziomie krajowym. Przyjęcie tego drugiego wskaźnika (60%), ku czemu zdaje się skłaniać obecnie rząd, powodowałoby, że np. gdyby obowiązywało ono już dziś, płaca minimalna wynosiłaby nie 3490 zł (od 1 lipca 3600 zł), ale 4130 zł brutto.
Stanowisko MRiPS w sprawie rozliczania kosztów pracy zdalnej
Obowiązki pracodawcy związane z pracą zdalną
W odpowiedzi na interpelację nr 41449, w której wskazano na problemy z rozliczaniem kosztów pracy zdalnej Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazało, że znowelizowane przepisy Kodeksu pracy zobowiązały pracodawcę do zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę w formie zdalnej, między innymi materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej, zapewnienia instalacji, serwisu, konserwacji narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej lub pokrycia niezbędnych kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do pracy zdalnej, a także kosztów energii elektrycznej oraz niezbędnych usług telekomunikacyjnych i pokrycia innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, jeśli taki obowiązek zostanie określony w porozumieniu (zawartym ze związkami zawodowymi) lub regulaminie (bądź w przypadku braku porozumienia lub regulaminu – w wydanym poleceniu albo porozumieniu zawartym z pracownikiem).
Ustalenie ekwiwalentu lub ryczałtu
To pracodawca decyduje, jakie materiały i narzędzia pracy są pracownikowi niezbędne do pracy zdalnej. Możliwe jest także używanie przez pracownika prywatnych narzędzi pracy (np. komputera, drukarki, skanera) w przypadku, w którym obie strony stosunku pracy tak ustalą, pod warunkiem że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.
Obowiązek pokrycia przez pracodawcę kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej oraz obowiązek wypłaty ekwiwalentu może być zastąpiony obowiązkiem wypłaty ryczałtu, którego wysokość odpowiada przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z pracą zdalną.
Przy ustalaniu ekwiwalentu albo ryczałtu należy brać pod uwagę między innymi normy zużycia materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, ich udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość materiału wykorzystanego na potrzeby pracodawcy i ceny rynkowe tego materiału, a także normy zużycia energii elektrycznej oraz koszty usług telekomunikacyjnych.
Zapewnienie przez pracodawcę materiałów i narzędzi pracy, w tym narzędzi technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej przez pracownika, wypłata ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu nie stanowią (zgodnie z art. 6725 KP) przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Obowiązki związane z bhp
Pracodawca, zgodnie z art. 6731 KP, wobec pracownika wykonującego pracę w trybie zdalnym realizuje także obowiązki wynikające z działu dziesiątego Kodeksu pracy „Bezpieczeństwo i higiena pracy”, uwzględniając ustawowe wyłączenia, np. obowiązek organizowania stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp (ten obowiązek spoczywa na pracowniku).
W 2024 r. wyższe normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych
Na podstawie art. 24 ust. 7 PDOFizU określono normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej obowiązujące w roku 2024, które stanowią załącznik do rozporządzenia.
Stosownie do art. 24 ust. 4 PDOFizU, dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których mowa w art. 15 tej ustawy, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2 do ustawy.
Podstawą do wydania omawianego rozporządzenia jest art. 24 ust. 7 PDOFizU, zgodnie z którym minister finansów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, poczynając od roku podatkowego 2002, ogłasza w drodze rozporządzenia normy szacunkowe, o których mowa w ust. 4 ww. przepisu, zmieniając je corocznie w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarowej produkcji rolniczej, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim.
Prezes GUS Komunikatem z 25.5.2023 r. w sprawie wskaźnika cen towarowej produkcji rolniczej w 2022 r. (M.P. z 2023 r., poz. 535) ogłosił, że wskaźnik cen towarowej produkcji rolniczej w 2022 r. w stosunku do 2021 r. wyniósł 138,6% (wzrost cen o 38,6%). Uwzględniając ww. wskaźnik ogłoszony przez Prezesa GUS w rozporządzeniu została określona wysokość norm szacunkowych dochodu na 2024 r.
Elektroniczne oświadczenia i wnioski pracowników w dokumentacji pracowniczej
Uzależnione jest to od tego, o jakim konkretne wniosku lub oświadczeniu mówimy. Jeżeli przepisy wymagają, by został (zostało) złożone w formie pisemnej, to konieczne jest zachowanie formy pisemnej, a zatem wniosek powinien być złożony na piśmie i podpisany przez pracownika albo elektronicznie i opatrzony podpisem kwalifikowanym.
Pracodawca jest obowiązany:
1) prowadzić i przechowywać w postaci papierowej lub elektronicznej dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników (dokumentacja pracownicza);
2) przechowywać dokumentację pracowniczą w sposób gwarantujący zachowanie jej poufności, integralności, kompletności oraz dostępności, w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem przez okres zatrudnienia, a także przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł, chyba że odrębne przepisy przewidują dłuższy okres przechowywania dokumentacji pracowniczej.
Dokumentacja pracownicza składa się z:
1) akt osobowych,
2) dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy (szczegółowy jej zakres określa § 6 DokPracR.
Wybór postaci prowadzenia dokumentacji należy do pracodawcy, przy czym może prowadzić całość dokumentacji w jednej formie lub np. akta osobowe papierowo, a pozostałą dokumentację elektronicznie.
Przy formie papierowej to dla zachowania kompletności dokumentacji konieczne byłoby dołączanie do niej wydruków wniosków złożonych elektronicznie. Wystarczy przy tym wydruk wniosku wprowadzonego do systemu elektronicznego (aplikacji). Możliwe jest jednak podjęcie decyzji o prowadzeniu części dokumentacji pracowniczej elektronicznie (np. dokumentacji urlopowej) i wówczas wydruk nie będzie potrzebny.
Tutaj jednak istotny jest podział dokumentów (wniosków, oświadczeń) na te, w stosunku do których przepisy narzucają formę pisemną i te, przy których takiego wymogu nie ma. Przykładowo, wnioski o urlop wypoczynkowy mogą być przekazywane w jakiejkolwiek formie, także poprzez tzw. zwykły mail. Nie muszą być zatem umieszczane następnie w papierowej dokumentacji dopiero po podpisaniu wydruku przez pracownika. Podobnie wniosek o wolne na opiekę nad dzieckiem z art. 188 KP.
W tych jednak przypadkach, w których przepisy wprost narzucają formę pisemną, wniosek powinien zostać złożony na piśmie i podpisany lub elektronicznie, ale opatrzony podpisem kwalifikowanym. Jakkolwiek przepisy Kodeksu pracy w ostatnim czasie rozszerzają możliwość składania różnego rodzaju wniosków z dotychczas papierowej formy również na postać elektroniczną, to zostało w niektórych regulacjach związanie formą papierową wniosku.
Koszty uzyskania przychodu a składki zdrowotne niezapłacone z powodu nadpłaty
Przedsiębiorca będzie mógł zaliczyć zakładki pokryte z nadpłaty do kosztów uzyskania przychodów.
Składki zdrowotne co do zasady nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania. Wyjątkiem są składki opłacane:
a) z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo,
b) za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w sposób liniowy
– przy czym łączna wysokość tych składek zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów lub odliczonych od dochodu nie może przekroczyć w roku podatkowym 10 200 zł (8700 zł w 2022 r.).
W efekcie warunkami umożliwiającymi zaliczenie składek do kosztów uzyskania jest właściwa forma opodatkowania oraz faktyczne odprowadzenie składek. Zaliczenie nadpłaty na poczet należności powoduje, że zobowiązanie podatkowe (składkowe) wygasa, a tym samym zaliczenie nadpłaty jest zrównane w skutkach z zapłatą.
Oczywiście nie może dojść do podwójnego zaliczenia do kosztów – jeżeli zatem składki były kosztem w momencie zapłaty, to zaliczenie nadpłaty na poczet kolejnych składek nie może być kosztem uzyskania. Z pytania jednak wynika, że nadpłata obejmowała składki po przekroczeniu limitu składek. Skoro zatem składki w tej kwocie nie mogły być kosztem uzyskania, to zaliczenie nadpłaty na poczet kolejnych składek należy potraktować na równi z zapłatą, a tym samym przedsiębiorca może zaliczyć je do kosztów uzyskania.
Opinia Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie aktu o sztucznej inteligencji
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji i zmieniające niektóre akty ustawodawcze Unii ma uregulować sytuację prawną w zakresie wykorzystania i rozwoju systemów sztucznej inteligencji w Europie. Przepisy będą miały zastosowanie między innymi w instytucjach, organach, urzędach i agencjach unijnych.
Artificial Inteligence Act (AI ACT) po wejściu w życie wpłynie nie tylko na prawo bezpośrednio związane ze sztuczną inteligencją, ale także na ochronę danych osobowych. Rozporządzenie wyznacza Europejskiego Inspektora Ochrony Danych jako jednostkę notyfikowaną i organ nadzoru rynku w aspekcie zgodności systemów sztucznej inteligencji zakwalifikowanych jako „stwarzające wysokie ryzyko”. Ma on także być organem nadzorującym stosowanie sztucznej inteligencji w instytucjach europejskich. Europejski Inspektor Ochrony Danych Wojciech Wiewiórowski opublikował niedawno opinię w sprawie powstającego aktu z perspektywy ochrony danych. „Moim obowiązkiem jest dopilnowanie, by zadania i obowiązki EIOD, jako przyszłego organu nadzorującego AI w instytucjach europejskich były jasno określone, tak abyśmy mogli zagwarantować, że systemy AI wykorzystywane i rozwijane w Unii Europejskiej są bezpieczne i solidne. Ponawiam również mój apel o zakazanie systemów sztucznej inteligencji stwarzających niedopuszczalne ryzyko dla osób fizycznych”, skomentował Wiewiórowski. EIOD wyraził gotowość do podjęcia się roli organu nadzorującego sztuczną inteligencję podkreślając jednocześnie wagę zapewnienia odpowiednich zasobów ludzkich i finansowych dla pełnienia przez siebie tej funkcji. Wiewiórowski zwrócił się także do twórców aktu o sztucznej inteligencji o doprecyzowanie swoich ewentualnych przyszłych obowiązków, zadań i uprawnień z uwzględnieniem specyfiki obszaru sztucznej inteligencji.
W opinii na temat aktu o sztucznej inteligencji EIOD podkreślił przede wszystkim, że zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych osobom, których dane dotyczą, a więc także tym, których dane są przetwarzane przez systemy sztucznej inteligencji należy zapewnić możliwość złożenia skargi w przypadku naruszania przepisów zarówno przez dostawców, jak i użytkowników systemów sztucznej inteligencji. Kolejnym zaleceniem organu w sprawie aktu o sztucznej inteligencji jest podział kompetencji pomiędzy EIOD a państwowymi organami ochrony danych w zakresie przyjmowania skarg i obsługi spraw związanych z AI. Krajowe urzędy ochrony danych powinny także podejmować stałą współpracę z podmiotami specjalizującymi się w systemach sztucznej inteligencji. Z pozytywnym odbiorem Wiewiórowskiego spotkało się ustanowienie Artificial Intelligence Office, będącego nowym organem Unii Europejskiej wspierającym harmonizację prawa o sztucznej inteligencji, zapewniającym odpowiednie wytyczne i rekomendacje oraz koordynującym sprawy transgraniczne.
Źródła:
https://edps.europa.eu/press-publications/press-news/press-releases/2023/edps-final-recommendations-ai-act_en
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A52021PC0206
https://www.europarl.europa.eu/legislative-train/theme-a-europe-fit-for-the-digital-age/file-regulation-on-artificial-intelligence
Korekty dokumentów rozliczeniowych ZUS już tylko pięć lat wstecz
W związku z nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w 2022 r. weszły w życie zmiany dotyczące korekt dokumentów rozliczeniowych. Korekty są możliwe już tylko za pięć lat wstecz. Ustawodawca zlikwidował możliwość nieograniczonego w czasie dokonywania korekt dokumentów rozliczeniowych. Obecnie tylko przez 5 lat można składać korekty dokumentów licząc od stycznia 2022 r. Po tym terminie zmiany na koncie ubezpieczonego będą możliwe tylko na skutek wyroku sądu lub prawomocnej decyzji. Dokumenty rozliczeniowe korygujące za okresy od stycznia1999 r. do grudnia 2021 r. będzie można złożyć tylko do 1.1.2024 r. To oznacza, że jeszcze istnieje możliwość dokonania korekty np. za 2004 r. lub 2006 r., ale zniknie ona już 1.1.2024 r. ZUS przypomina o tych zmianach za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Płatnicy składek mogą spodziewać się wiadomości na swoich profilach na PUE ZUS o tym fakcie.
Płatnik składek może przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych w następujących terminach:
- za okresy od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. – do 1.1.2024 r.
- za okresy od stycznia 2022 r. – do 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy.
ZUS przypomina, że Płatnik składek ma prawo skorzystać z pomocy ZUS, aby zweryfikować swoje dokumenty rozliczeniowe. Jeśli będzie składał je przez program Płatnik lub e-Płatnik, może zwrócić się z wnioskiem o udostępnienie plików KEDU z danymi za okresy wcześniejsze niż te, które ma w swojej bazie danych. Pomoc w weryfikacji rozliczeń i wyjaśnienia zasad korygowania dokumentów rozliczeniowych można uzyskać:
- podczas e-wizyty w ZUS,
- telefonicznie – w Centrum Obsługi Telefonicznej (COT) – tel. 22 560-16-00,
- w dowolnej placówce ZUS.
Inna ze zmian w ramach komentowanej nowelizacji z 2021 r. weszła w życie dopiero 1.1.2023 r., od tego dnia płatnik składek będzie musiał założyć profil informacyjny na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS i przekazać ZUS swój adres elektroniczny.
Korekta błędnie wystawionej faktury VAT marża
W przedstawionej sytuacji podatnik powinien jedynie wystawić fakturę korygującą wskazującą dane wskazane na pierwotnej fakturze nieprawidłowo oraz dane prawidłowe (nie powinien wystawiać faktury korygującej „zerującej” i nowej prawidłowej faktury). W oparciu o tak wystawioną fakturę podatnik powinien skorygować ewidencję VAT oraz plik JPK_VAT wstecznie, tj. w miesiącu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy samochodu, którą dokumentuje korygowana faktura.
Z art. 106j ust. 1 pkt 5 VATU wynika, że stwierdzenie pomyłki w jakiekolwiek pozycji faktury skutkuje obowiązkiem wystawienia faktury korygującej. W świetle tego przepisu w przedstawionej sytuacji podatnik obowiązany jest wystawić fakturę korygującą wystawioną fakturę VAT marża.
Wskazać jednocześnie pragnę, że w przedstawionej sytuacji nie ma podstaw do skorygowania wystawionej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej „zerującej” i wystawienia nowej faktury o prawidłowej treści (rzadko taki sposób korygowania błędnie wystawionych faktur jest dopuszczalny), a zatem w przedstawionej sytuacji podatnik powinien jedynie wystawić fakturę korygującą wskazującą dane nieprawidłowe widniejące na pierwotnej fakturze oraz dane prawidłowe (nie powinien wystawiać faktury korygującej „zerującej” i nowej prawidłowej faktury; jeżeli tak postąpi, wystawi drugą fakturę dokumentującą tą samą czynność podlegającą opodatkowaniu).
W oparciu o tak wystawioną fakturę podatnik powinien skorygować ewidencję VAT oraz plik JPK_VAT wstecznie, tj. w miesiącu powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy samochodu, którą dokumentuje korygowana faktura. Korekta ta powinna polegać na usunięciu z ewidencji VAT oraz pliku JPK_VAT danych wskazanych w nieprawidłowych (wynikających z bezpodstawnego zastosowania procedury marży) wartościach i podania wartości prawidłowych.
