Ochrona danych a praca hybrydowa

Ponad 90% pracowników preferuje hybrydowy model pracy, ponad 80% zapytanych firm pracuje w modelu hybrydowym lub całkowicie zdalnie. Nowe warianty COVID-19, dalsze restrykcje i trwająca niepewność, to wszystko powoduje, że pomimo obaw dotyczących bezpieczeństwa firm praca zdalna czy hybrydowa pozostanie z nami na dłużej.

Menadżerowie w swoich firmach, by zapewnić sobie spokojny sen, ale przede wszystkim  bezpieczeństwo danych oraz informacji poufnych, muszą zastosować środki, które to zagwarantują. Około 89% badanych liderów wskazało, że ma pewność, iż dane firmy są bezpieczne w związku z zastosowaniem w firmie środków bezpieczeństwa takich jak uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA) oraz wirtualna sieć prywatna (VPN).

Podczas gdy pracodawcy martwią się słabą ochroną danych podczas pracy zdalnej, brakiem prywatności w domu podczas pracy czy możliwymi atakami phishingowymi, ponad połowa pracowników zgłasza problemy z produktywnością w związku z problemami co do dostępu do sieci.

Pozostanie w trybie pracy hybrydowej czy decyzja o powrocie pracowników do biura powinny być poprzedzone przeprowadzeniem aktualizacji rejestru zagrożeń cybernetycznych. Należy pamiętać, że przestępcy nieustanie ulepszają swoje techniki działania i dostosowują się do zmian.

Zapewnienie bezpieczeństwa danych jest ciągła pracą, która musi być adekwatna i odpowiadająca aktualnym zagrożeniom. Pomimo wielu obaw ze strony menadżerów firm, z całą pewnością wraz z nastaniem pandemii COVIV-19 nastąpiła poprawa w zakresie bezpieczeństwa danych m.in. poprzez zaoferowanie pracownikom szkoleń w tym zakresie.

Źródło: https://cybernews.com/news/hybrid-work-is-here-to-stay-but-security-concerns-are-high/

Nabycie sprawdzające – Nowy Ład

Nabycie sprawdzające ma polegać na nabyciu towarów lub usług w celu sprawdzenia czy dany podmiot odpowiednio wywiązuje się z ww. obowiązków.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu (tzw.  „Nowego Ładu”), instytucja nabycia sprawdzającego „ma uzupełnić obecne narzędzia służące przeciwdziałaniu  negatywnym zjawiskom godzącym w zasadę powszechności i równości opodatkowania, chroniąc przy tym uczciwą konkurencję”.

W projekcie wskazano na fakt, że w 2020 roku urzędy celno-skarbowe dokonały ok. 15 000 kontroli przestrzegania ww. obowiązków, z czego nieprawidłowości stwierdzono w ponad 43% przypadków.

Zdaniem projektodawcy niewystawianie albo niewydawanie paragonów fiskalnych najdobitniej świadczy o naruszeniu obowiązków podatkowych i prowadzi do zaburzeń konkurencji na rynku, w związku z czym konieczne jest wyposażenie organów KAS w narzędzia do podejmowania działań w celu zapobiegania tym naruszeniom.

Na potrzeby tej instytucji, projekt zakłada dodanie w ustawie o KAS rozdziału 1b pt. „Nabycie sprawdzające”.

Nabycie sprawdzające może być dokonywane względem:

oraz może być prowadzone przez:

– na podstawie legitymacji służbowej i stałego upoważnienia udzielonego przez naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Nabycie sprawdzające ma być dokonywane w miejscu sprzedaży towarów lub świadczenia usług przez podatnika.  Przy czym, niezwłocznie po nabyciu towaru lub usługi sprawdzający ma obowiązek:

1. okazać sprawdzającemu legitymację służbową,
2. poinformować sprawdzanego o dokonaniu nabycia sprawdzającego,
3. pouczyć sprawdzanego o jego prawach i obowiązkach.

Z kolei stałe upoważnienie do dokonywania nabycia sprawdzającego, sprawdzający okazuje na żądanie sprawdzanego.

Po przeprowadzeniu nabycia sprawdzającego, nabyty towar co do zasady jest niezwłocznie zwracany sprawdzanemu wraz z paragonem fiskalnym, jeżeli paragon ten został wydany. Wyjątki od tej zasady zostały szczegółowo opisane w projekcie ustawy.

Nabycie sprawdzające kończy się w przypadku braku naruszenia przepisów – notatką, albo mandatem i protokołem, o ile takie naruszenia wystąpią.

Naczelnik urzędu skarbowego i naczelnik urzędu celno-skarbowego może dokonywać nabycia sprawdzającego na całym terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe w 2022 roku

Za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada jak sprawca podatnik, ale także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną (art. 9 § 3 KKS). W konsekwencji za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia odnośnie prowadzonej działalności  w pierwszej kolejności odpowiada przedsiębiorca, a w określonych okolicznościach również księgowa (podmiot prowadzący finanse przedsiębiorcy).

W  2022 r. kwoty grzywien i  kar pieniężnych za wykroczenia i przestępstwa skarbowe, które wyznaczane są w oparciu o aktualne minimalne wynagrodzenie będą wyższe. Zostało bowiem podwyższone na  2022 r. minimalne wynagrodzenie do kwoty 3010 zł  (w 2021 r. jest to kwota – 2800 zł) rozporządzeniem Rady Ministrów z 14.9.2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 1690).

Kara grzywny za  wykroczenia skarbowe

Kara grzywny za wykroczenie skarbowe jest określana kwotowo. Zgodnie z art. 48 KKS, kara grzywny w przypadku wykroczeń skarbowych, może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej. Wykroczeniem może być czyn zabroniony, jeśli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

A zatem w 2022 r. wykroczeniem może być czyn zabroniony, jeśli kwota uszczuplenia nie przekracza 15 050 zł  (5 x 3010 zł).

Natomiast kara grzywny orzeczona za wykroczenie skarbowe może być wymierzona od kwoty 301 zł (1/10 minimalnego wynagrodzenia) do kwoty 60 200 zł (20 x minimalne wynagrodzenie).

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe

W przypadku orzeczenia kary grzywny za przestępstwa skarbowe, zgodnie z art. 23 KKS, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Jeżeli kodeks karny skarbowy nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Niemniej jednak, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia (3010 zł/30 = 100,33 zł) ani też przekraczać jej czterystukrotności (400 x 100,33 zł = 40 132 zł).

A zatem, w 2022 r. stawka dzienna mieści się  w granicach kwot: od 100,33  zł do 40 132 zł . Kara grzywny może być natomiast orzeczona w granicach kwot: od 1003,3 zł (10 stawek dziennych x 100,33 zł) do  28 895 040 zł  (720 stawek x max stawkę dzienną tj. 40 132 zł).

WYSOKOŚĆ KAR ZA WYKROCZENIA I PRZESTĘPSTWA SKARBOWE
WYKROCZENIA	2022 r.
Granica między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym  (5.krotność minimalnego wynagrodzenia)	15 050 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez urząd skarbowy mandatem (od 1/10 do 5. krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 301 zł do 15 050 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem (od 1/10 do 20.krotności minimalnego wynagrodzenia)	od  301 zł  do 60 200 zł
Grzywna za wykroczenie skarbowe wymierzona przez sąd nakazem od 1/10 do 10.krotności minimalnego wynagrodzenia)	od 301 zł  do 30 100 zł
PRZESTĘPSTWA	2022 r.
Stawka dzienna	od 1003,30 zł     do  40 132  zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd wyrokiem	od 1003,30  zł      do 28 895 040 zł
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona przez sąd nakazem	od 1003,30  zł      do 28 895 040 zł

Dotacje i ich ewidencja księgowa

1. Wprowadzenie

Dotacją jest bezzwrotna i nieodpłatna pomoc finansowa udzielana jako wsparcie finansowe działalności podmiotów gospodarczych. Bezzwrotność nie oznacza jednak, że niewykorzystana zgodnie z umową część środków nie będzie wymagała, po rozliczeniu dotacji, zwróceniu jej przez beneficjenta.

Ewidencja księgowa otrzymanych dotacji sprawia w praktyce wiele problemów. Wątpliwości dotyczą przede wszystkim momentu ujęcia dotacji jako przychodu. Niektórzy beneficjenci zastanawiają się czy jest to moment podpisania umowy, czy dopiero moment faktycznego wpływu środków z tytułu przyznanej dotacji na rachunek bankowy.

Problemem może być właściwe udokumentowanie otrzymanej dotacji, ujęcie jej w księgach rachunkowych i ogólnie rzecz biorąc jej „rozliczenie”.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h) RachunkU, otrzymanie środków pieniężnych w formie dotacji lub dofinansowania należy zaliczyć do pozostałych przychodów operacyjnych. Przepis ten określa jednak dwa wyjątki od tej zasady:

1. otrzymanie środków pieniężnych będących dopłatami (subwencjami) do cen sprzedaży ujmuje się jako przychód ze sprzedaży towarów i produktów,
2. otrzymanie środków pieniężnych na nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych odnosi się na dzień wpływu środków do rozliczeń międzyokresowych przychodów.

Z wymienionego przepisu RachunkU wynika, że dotacje należy, co do zasady, rozpoznawać kasowo. Mowa jest bowiem o środkach pieniężnych otrzymanych. W związku z tym, w księgach rachunkowych nie ujmuje się, dotacji należnych – z pewnymi wyjątkami, np. na przełomie roku, oraz za wyjątkiem dotacji do cen. Księgowanie dotacji na koncie pozostałych przychodów operacyjnych lub rozliczeń międzyokresowych przychodów powinno nastąpić generalnie w momencie jej otrzymania, czyli wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy.

W tej sytuacji, przyznanie dotacji, do czasu faktycznego wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy, może zostać ujęte w ewidencji pozabilansowej, np. na koncie 29-0 „Należności warunkowe”.

Sposób ewidencji księgowej wpływu dotacji na rachunek bankowy jednostki zależy od celu, na jaki jest ona przeznaczona. Będzie o tym mowa szczegółowo w dalszej części opracowania.

Wpływ środków pieniężnych przyznanych jako dotacja można zaewidencjonować na koncie 13-0 „Rachunek bieżący” lub na specjalnie wyodrębnionym w ramach konta 13-5 „Inne rachunki bankowe” koncie analitycznym, np. 13-5/5 „Rachunek bankowy dla środków pieniężnych przyznanych w ramach dotacji”. Konto 13-5 służy do ewidencji środków pieniężnych gromadzonych na wyodrębnionych, innych niż rachunek bieżący i walutowy rachunkach bankowych.

1.1. Ewidencja księgowa dotacji w momencie jej wpływu na rachunek bankowy jednostki

1. WB – wpływ dotacji na pokrycie kosztów bieżącej działalności operacyjnej:

2. WB – wpływ dotacji na nabycie lub wytworzenie aktywów trwałych:

3. WB – wpływ dotacji – dofinansowania do cen sprzedaży:

1.2. Przykładowy fragment polityki rachunkowości dotyczący zasad ewidencji i rozliczania dotacji

W polityce rachunkowości nie prezentuje się, zazwyczaj, zasad wynikających wprost z ustawy o rachunkowości, a jedynie przedstawia się informacje w zakresie, w jakim ustawa o rachunkowości daje jednostkom prawo wyboru lub w jakim dopuszcza uproszczenia. W kwestii rozliczania dotacji w polityce rachunkowości zasadne jest wskazanie momentu zaliczenia dotacji do przychodów oraz sposobu ujmowania dotacji w księgach rachunkowych na przełomie roku.

Przykładowo, postanowienia w zasadach rachunkowości w kwestii zasad ewidencji i rozliczania dotacji mogą być następujące (X oznacza numer postanowienia w danej jednostce):

X.1. Rozliczanie dotacji przeznaczonych na nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych:

W dniu wpływu dotacji środki te ewidencjonuje się w księgach rachunkowych drugostronnie na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów. Następnie, równolegle do odpisów amortyzacyjnych, dotację odnosi się stopniowo na zwiększenie pozostałych przychodów operacyjnych przez okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów trwałych.

X.2. Rozliczanie dotacji przeznaczonej na inne cele:

Pozostałe dotacje (na inne cele), księgowane są w dacie wpływu środków na rachunek bankowy na koncie pozostałych przychodów operacyjnych.

Dotacja, która wpłynie do jednostki przed poniesieniem kosztów i która będzie wykorzystana w późniejszych latach obrotowych zostanie wstępnie odniesiona na rozliczenia międzyokresowe przychodów.

Dotacja do kosztów, która wpłynie do jednostki po ich poniesieniu:

a) w roku obrotowym, w którym koszty te zostały poniesione, zostaje ujęta w dniu wpływu na rachunek jednostki, jako zwiększenie pozostałych przychodów operacyjnych;

b) w roku następnym, ale przed sporządzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym koszty poniesiono, zostanie ujęta jako pozostałe przychody operacyjne w roku, w którym zostały poniesione dotowane koszty;

c) w roku następnym, ale po sporządzeniu sprawozdania finansowego za ten rok, w którym koszty poniesiono, zostanie ujęta w dniu wpływu na zwiększenie pozostałych przychodów operacyjnych tego następnego roku.

Szczegółowy opis ujęcia w księgach rachunkowych dotacji zawiera plan kont stanowiący załącznik nr 1 do niniejszej polityki rachunkowości.

2. Dotacja na nabycie lub wytworzenie środka trwałego oraz remont istniejącego środka trwałego – w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym

W odniesieniu do środków pieniężnych otrzymanych w formie dotacji na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, ma zastosowanie art. 41 ust. 1 pkt 2 RachunkU. Przepis ten mówi, że „Rozliczenia międzyokresowe przychodów, dokonywane z zachowaniem zasady ostrożności, obejmują, m.in. środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych jednostki. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych albo kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł”.

Oznacza to, że tego typu dotacje zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów i stopniowo przeksięgowuje się na pozostałe przychody operacyjne równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych. Środki pieniężne otrzymane w formie dotacji na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, a także środków trwałych w budowie zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h RachunkU – dotyczy to m.in. sfinansowania kosztów remontu środka trwałego.

Z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h RachunkU wynika, że przez pozostałe koszty i przychody operacyjne rozumie się koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane m.in. z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

2.1. Księgowanie dotacji na nabycie lub wytworzenie środka trwałego

Jeżeli otrzymane środki pieniężne w postaci dotacji zostaną wykorzystane w późniejszych latach obrotowych, lecz wpłyną do jednostki jeszcze przed poniesieniem kosztów, to taka dotacja może być ujęta w księgach rachunkowych po stronie Ma konta 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”, Wn konto 13.0 lub 13.5.

Wraz z chwilą wykorzystania dotacji, właściwą jej część, jednostka przeksięguje z konta 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” na konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”, zapisem: Wn konto 84, Ma konto 76-0.

Natomiast w sytuacji gdy jednostka otrzyma dotację na zakup lub wytworzenie środka trwałego po zakończeniu roku obrotowego, w którym nabyła lub wytworzyła środek trwały i rozpoczęła jego amortyzację, ale przed sporządzeniem i zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok, to kwotę dotacji, w części przypadającej na odpisy amortyzacyjne dokonane w roku obrotowym może wykazać po stronie przychodów tego roku, zapisem: Wn konto 24 lub 65-1, Ma konto 76-0.

2.2. Rozliczenie dotacji otrzymanej na zakup środka trwałego, który został przekwalifikowany do inwestycji

Do nieruchomości inwestycyjnych – na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 17 RachunkU – zalicza się te nieruchomości (w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle, budynki, lokale stanowiące odrębną własność, a także spółdzielcze prawo do lokalu), które są posiadane przez jednostkę (nabyte lub wytworzone we własnym zakresie) w celu osiągnięcia bezpośrednich korzyści, np. w postaci wzrostu ich wartości lub uzyskania pożytków, np. z najmu, dzierżawy. Decyzję o zaliczeniu nieruchomości do inwestycji podejmuje kierownik jednostki, uwzględniając aktualny sposób jej wykorzystania przez jednostkę.

Z art. 28 ust. 1 pkt 1a RachunkU wynika, iż nieruchomości inwestycyjne wycenia się:

Wybrana przez jednostkę metoda wyceny powinna zostać zapisana w zasadach (polityce) rachunkowości jednostki, zatwierdzonej przez jej kierownika.

Przekwalifikowanie nieruchomości ze środków trwałych do nieruchomości inwestycyjnych ma miejsce wówczas, gdy jednostka zakończyła użytkowanie nieruchomości na potrzeby działalności operacyjnej i oczekuje realizacji korzyści ekonomicznych wynikających ze wzrostu wartości nieruchomości lub korzyści ekonomicznych uzyskiwanych z transakcji niestanowiących podstawowej działalności operacyjnej jednostki, np. najmu czy dzierżawy.

Jeżeli nieruchomości inwestycyjne wyceniane są według zasad stosowanych do środków trwałych, to przeniesienie nieruchomości ze środków trwałych do inwestycji nie spowoduje zmiany wartości księgowej brutto i umorzenia przekwalifikowanego składnika majątku. Inaczej będzie, jeżeli środek trwały sfinansowany w części dotacją zostanie przekwalifikowany do inwestycji wycenianych w cenie rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej.

W takim przypadku, różnicę między wartością księgową netto przekwalifikowanej nieruchomości a jej wartością rynkową lub inaczej określoną wartością godziwą (ustaloną na dzień przekwalifikowania), ujmuje się w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych (por. pkt 9.24-9.25 KSR nr 11).

2.3. Ewidencja księgowa przekwalifikowania środka trwałego do nieruchomości inwestycyjnej wycenianej w wartości rynkowej

PK – przekwalifikowanie środka trwałego do nieruchomości inwestycyjnej wycenianej według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej:

a) ujęcie nieruchomości inwestycyjnej według wartości rynkowej: Wn konto 04 „Inwestycje w nieruchomości i prawa”,

b) wyksięgowanie nieruchomości z ewidencji środków trwałych według ceny nabycia: Ma konto 01 „Środki trwałe”,

c) wyksięgowanie dotychczasowych odpisów umorzeniowych: Wn konto 07-1 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”,

d) różnica pomiędzy wartością rynkową nieruchomości a jej wartością księgową netto:

2.4. Rozliczenie dotacji na dzień przekwalifikowania środka trwałego do inwestycji

W przypadku gdy nieruchomość inwestycyjna jest wyceniana według zasad stosowanych do środków trwałych, zaliczoną do rozliczeń międzyokresowych przychodów dotację można rozliczać według zasad określonych w  41 ust. 1 pkt 2, tj. kwotą dotacji zwiększać stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od tej nieruchomości.

W przypadku inwestycji wycenianej w cenie rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej, wskazane jest moim zdaniem przeksięgowanie nierozliczonej do dnia przekwalifikowania dotacji na pozostałe przychody operacyjne (Wn 84, Ma 76-0).

2.5. Rozliczenie dotacji na zakup środka trwałego na przełomie dwóch lat obrotowych

Rozliczając dotację, na przełomie lat obrotowych, należy kierować się nadrzędnymi zasadami rachunkowości, takimi jak: zasada memoriału oraz zasada współmierności przychodów i kosztów.

Z zasad tych wynika, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Ponadto do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zalicza się koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.

Jeżeli zatem dotacja na pokrycie kosztów bieżącej działalności, poniesionych w danym roku obrotowym, wpłynie do jednostki w kolejnym roku obrotowym, ale przed sporządzeniem sprawozdania finansowego lub jednostka wie o dużym prawdopodobieństwie jej uzyskania i zna kwotę dotacji, to uwzględniając zasady: ostrożności, memoriału oraz współmierności przychodów i kosztów może zaliczyć ją do pozostałych przychodów operacyjnych tego roku obrotowego, w którym poniesiono współfinansowane nią koszty.

2.6. Jednorazowy odpis amortyzacyjny dokonany przed otrzymaniem dotacji do zakupu środka trwałego

Mali podatnicy (oraz podatnicy, w roku rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej) mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych. Zasady dotyczące tego rodzaju odpisów zostały określone w art. 22k ust. 7-12 PDOFizU oraz art. 16k ust. 7-12 PDOPrU.

W przypadku podatników PIT, w związku z otrzymaniem dotacji na nabycie lub wytworzenie środka trwałego, nie powstaje przychód z działalności gospodarczej (por. art. 14 ust. 2 pkt 2 PDOFizU), natomiast u podatników CIT dotacje takie są przychodem podatkowym (por. art. 12 ust. 1 pkt 1 PDOPrU). Co jednak istotne, przychód taki podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 PDOPrU.

Zarówno podatnicy PIT, jak i CIT nie mogą zaliczyć do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych w części odpowiadającej otrzymanej przez nich dotacji do środka trwałego.

Z tego względu (por. art. 23 ust. 1 pkt 45 PDOFizU oraz odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 48 PDOPrU) otrzymanie dotacji na nabycie środka trwałego, od którego wartości początkowej został dokonany jednorazowy odpis amortyzacyjny, powoduje konieczność dokonania jego korekty.

Korekty należy dokonać na bieżąco. Pierwotne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów całości jednorazowego odpisu amortyzacyjnego nie wynikało bowiem z błędu ani innej oczywistej pomyłki, lecz było działaniem prawidłowym.

3. Dotacje na kapitał obrotowy, zasady rozliczania dotacji ze środków unijnych

Niezależnie od tego czy dofinansowanie wypłacane jest w formie refundacji poniesionych wydatków, czy też w formie zaliczek, koszty związane z realizacją danego projektu, powinny być ujmowane w księgach rachunkowych na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odnosi się je odpowiednio na konta zespołu 0, 4, 5 lub 7 – w zależności od przyjętych zasad ewidencji i rodzaju poniesionych kosztów. Wskazane jest przy tym prowadzenie oddzielnych kont analitycznych specjalnie dla realizowanego projektu. Jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów można ująć koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych, uwzględniając w tym przypadku art. 39 RachunkU.

Każdy beneficjent pomocy finansowej, w szczególności unijnej zobowiązany jest do wprowadzenia odrębnego systemu księgowego dla wszystkich transakcji związanych z danym projektem, co w przypadku jednostek zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych, oznacza konieczność wyodrębnienia w ramach ksiąg rachunkowych kont syntetycznych, analitycznych i pozabilansowych, a także dodatkowych rejestrów dokumentów księgowych, pozwalających na wydzielenie wszystkich operacji związanych z danym projektem, w układzie umożliwiającym uzyskanie informacji wymaganych w zakresie sprawozdawczości finansowej projektu i kontroli wykorzystania środków.

Wpływ środków finansowych z dotacji jest w tym przypadku odnoszony na pozostałe przychody operacyjne. Trudniejszą sprawą jest powiązanie wydatków z uzyskanymi środkami, ale przy wykorzystaniu tzw. „wyodrębnionego” systemu księgowego i właściwego znakowania wydatków (kosztów) nie powinno to sprawić doświadczonemu księgowemu większych trudności przy rozliczeniu.

Zmiany w podatku od korporacji

W autopoprawce wprowadzone zostały zmiany dotyczące podatku od wielkich korporacji. Chodzi o rozszerzenie zakresu wyłączeń od minimalnego podatku dochodowego o podmioty o specyficznym profilu działalności, u których niski poziom dochodowości nie jest źródłem unikania opodatkowania, lecz wynika z istoty oraz szczególnych uwarunkowań prowadzonej działalności.

Dotyczy to przypadków, gdy minimalny podatek dochodowy – ze względu na kształt umów międzynarodowych – nie może przeciwdziałać unikaniu opodatkowania (transport międzynarodowy statków morskich lub statków powietrznych) albo podatnik (osiągający niską zyskowność) nie ma swobody ustalania ceny, gdyż jest ona regulowana przez państwo (energia) lub jest uzależniona od notowań na światowych rynkach (kopaliny).

Podstawowym celem podatku jest ograniczenie zjawiska unikania opodatkowania, a nie wprowadzanie dodatkowego obciążenia. Dlatego rząd podjął decyzję o wyłączeniu z ograniczenia wpływu tego podatku podatników, których rentowność jest w bardzo wysokim stopniu zależna od czynników, na które nie mają wpływu, takich jak regulowane ceny (np. energia) czy wahania cen surowców na globalnych rynkach (branża wydobywcza). Rozwiązanie to odnosi się do wszystkich podatników spełniających przesłanki zawarte w regulacji. Z wyłączenia będą mogły więc skorzystać wszystkie podmioty, które spełniają wymagania, bez względu na status własnościowy spółki.

Podatek od wielkich korporacji został ujęty w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, przyjętym przez Radę Ministrów 8 września 2021 r.

 

Źródło: KPRM

Nowe możliwości uwalnia środków z rachunku bankowego VAT

Uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, gdy zaległości są odroczone lub rozłożone na raty 

W dotychczasowym brzmieniu art. 108b VATU, posiadanie zaległości podatkowych było przyczyną wykluczającą wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego zgody na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. Nie miało przy tym znaczenia, że  realizacja tych zaległości została odroczona lub zostały one rozłożone na raty, czyli do czasu określonego w decyzji nie były wymagalne. Takie rozwiązanie nie pozwalało wykorzystać  środków z rachunku VAT.

Nowelizacją art. 108b VATU wprowadzono przepis ust. 5a, który pozwala wydać naczelnikowi urzędu skarbowego postanowienie wyrażające zgodę na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, w sytuacji gdy podatnik posiada zaległości podatkowe. Jednak warunkiem wyrażenia takiej zgody będzie, aby posiadane przez podatnika zaległości były objęte decyzją o ich odroczeniu lub rozłożeniu na raty. Możliwość uwolnienia środków z rachunku VAT w takiej sytuacji, jak motywowano w uzasadnieniu do zmian ustawy, pozwoli podatnikom na sfinansowanie bieżących wydatków, a w konsekwencji będzie wsparciem w prowadzeniu działalności.

Takie rozwiązanie ma mieć zastosowanie również do wniosków złożonych i nierozpatrzonych przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, tj. przed 1.10.2021 r.

Uwalnianie środków z tzw. rachunku technicznego

Obecnie w przypadku, gdy na dzień rozwiązania umowy o prowadzenie rachunku rozliczeniowego, podatnik posiada na rachunku VAT powiązanym z tym rachunkiem rozliczeniowym, środki pieniężne i nie dokonał przeniesienia tych środków na inny rachunek VAT, jak też nie wystąpił z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego w celu uzyskania zgody na ich przeksięgowanie – bank dokonuje przeksięgowania tych środków na tzw. rachunek techniczny. Środki te na tym rachunku technicznym oczekują na dyspozycję posiadacza.

W dodanym ust. 10 w art. 108b VATU określono, że podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zgody na wypłatę środków należących do niego i zdeponowanych na rachunku technicznym. W  tym wniosku podatnik wskaże numer rachunku VAT, z którego nastąpiło przekazanie środków na rachunek techniczny oraz wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona. W przypadku braku negatywnych przesłanek, które określa art. 108b ust. 5 VATU (m.in. posiadanie zaległości podatkowych czy też uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane) naczelnik urzędu skarbowego w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku wyrażałby w formie postanowienia zgodę na wypłatę tych środków.

Takie samo rozwiązanie wprowadzono dla podmiotów, które nie są już podatnikami (podatnicy, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą) a środki pieniężne z ich rachunku VAT zostały zdeponowane na rachunku technicznym.

Organem podatkowym, który będzie właściwy dla rozpatrzenia wniosków składanych przez podmioty niebędące podatnikami, w przypadku:

1) osób fizycznych będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy według adresu miejsca zamieszkania;

2) podmiotów niebędących osobami fizycznymi będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy według adresu siedziby;

3) podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.

Procedura dotycząca składanych wniosków jest analogiczna do stosowanej dotychczas procedury uwalniania środków z rachunku VAT.

Płaca minimalna od 1 stycznia 2022 r. wzrośnie o 210 zł, a nie o 200 zł

W przyszłym roku minimalne pensje wzrosną do poziomu 3010 zł wobec kwoty 2800 zł w 2021 r. (co oznacza wzrost o 7,5%), a stawka godzinowa wyniesie 19,70 zł, w porównaniu do stanu z 2021 r. wzrost wyniesie 1,40 zł za godzinę pracy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, Rada Ministrów ma obowiązek ustalenia wysokości płacy minimalnej do dnia 15.9.2021 r. Przed wakacjami rząd zaproponował, że płaca minimalna zostanie podwyższona do kwoty 3000 zł. Podczas obrad Rady Dialogu Społecznego, partnerom społecznym nie udało się dojść do porozumienia w tej kwestii, co nałożyło na Radę Ministrów obowiązek ustalenia wysokości minimalnej pensji właśnie w formie rozporządzenia. Związki zawodowe lobbowały wyższą podwyżkę, pierwotnie nawet do kwoty 3500 zł, a w ostatnim czasie do kwoty 3100 zł. W przyszłym roku płaca minimalna stanowić będzie 50,82% prognozowanego na 2022 r. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (5922 zł), które zostało założone w projekcie ustawy budżetowej.

„Podwyższenie minimalnego wynagrodzenia za pracę pozytywnie wpłynie na sytuację finansową gospodarstw domowych, podnosząc dochody pracowników wymagających szczególnej ochrony, zwłaszcza w czasie pandemii” – tłumaczyła szefowa Resortu Rodziny, Marlena Maląg.

Nie znając jeszcze finalnej wersji zmian podatkowych w ramach ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, nie można w tym momencie wskazać, ile wyniesie kwota netto dla takiej osoby. Warto przypomnieć, że wprowadzenie kwoty wolnej od podatku do wysokości 30 tys. zł od stycznia 2022 r. (zgodnie z projektem ustawy, który jest obecnie procedowany w Sejmie) może oznaczać, iż podwyżka netto będzie wyższa dla osób świadczących pracę na podstawie płacy minimalnej. Na szczegółowe wyliczenia musimy poczekać, do momentu, kiedy finalny projekt ustawy podatkowej zostanie uchwalony i przyjęty zarówno przez Sejm jak i Senat, a następnie podpisany przez Prezydenta.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podwyżka minimalnego wynagrodzenia nastąpi z dniem 1.1.2022 r.

Zmiany w rozliczeniu VAT z tytułu WNT i importu usług

Od 7.9.2021 r. obowiązują  zmiany w zakresie odliczenia VAT z tytułu WNT i importu usług z Pakietu Slim VAT 2, które zostały zawarte w ustawie z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe (Dz.U. z 2021 r., poz. 1626).

Na podstawie tych zmian prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy, jednak pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której będzie on obowiązany rozliczyć ten podatek (art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b i pkt 3 VATU).

Przed zmianą przepisów, podatnik, który rozliczał WNT po upływie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu, był zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w deklaracji podatkowej, w której powstał obowiązek podatkowy („wstecz”), a do rozliczenia podatku naliczonego był uprawniony w bieżącej deklaracji podatkowej („na bieżąco”).

Z tytułu takiego rozliczenia u podatnika powstawała niezawiniona zaległość podatkowa, od której naliczano odsetki od zaległości podatkowych. Takie rozwiązanie prawne zakwestionował TSUE w wyroku z 18.3.2021 r. w sprawie C-895/19. W wyroku tym Trybunał uznał, że przepisy prawa unijnego stoją na przeszkodzie stosowaniu rozwiązań w zakresie terminu odliczenia VAT z tytułu WNT wynikających z art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b VATU. Zdaniem Trybunału, nie jest dopuszczalne zakazanie podatnikom prawa do odliczenia VAT za ten sam okres rozliczeniowy, w którym deklarowany jest VAT należny. W konsekwencji dostosowano art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b VATU do ww. orzeczenia.

Identycznej zmiany dokonano również w art. 86 ust. 10b pkt 3 VATU, który odnosi się do transakcji importu usług, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca,  a także WNT w ramach własnego przedsiębiorstwa, rozliczanych w ramach systemu odwrotnego obciążenia. W zakresie tych transakcji również wyłączono warunek rozliczenia podatku należnego w terminie 3 miesięcy jako warunek do odliczenia VAT naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym co deklarowany podatek należny.

Podsumowując, w zakresie WNT, importu usług, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca wyłączono warunek rozliczenia podatku należnego w terminie 3 miesięcy, jako warunek konieczny do odliczenia VAT naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym, co deklarowany podatek należny. Warto zaznaczyć, że do odliczenia podatku naliczonego w przypadku WNT, utrzymano warunek otrzymania faktury, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a VATU).

Sprzedajesz w systemie Tax Free? Nie zapomnij o ważnym obowiązku

Zwrot VAT dla podróżnych to możliwość uzyskania zwrotu VAT zapłaconego przy zakupie towarów w Polsce przez podróżnego, który nie ma stałego miejsca zamieszkania w UE. Zwrot może nastąpić w przypadku podróżnego, który:

Obecnie obowiązuje papierowy obieg dokumentów, a wywóz towarów poza Polskę/UE potwierdzany jest pieczęcią POLSKA – CŁO. Od 1.1.2022 r. wszyscy sprzedawcy w systemie zwrotu VAT podróżnym będą mieć obowiązek wystawiania dokumentów Tax Free w formie elektronicznej.

Obecnie trwa rejestracja podmiotów, które będą chciały sprzedawać w systemie Tax Free po 1.1.2022 r. Możliwość rejestracji na platformie PUESC została uruchomiona 1.7.2021 r. i przedsiębiorcy mają na nią pół roku.

Do tej pory zarejestrowało się i dopełniło formalności 350 firm. Czasu na rejestrację i płynne dostosowanie działalności do przejścia na elektroniczną formę dokumentów Tax Free jest coraz mniej.

Jak się zarejestrować?

Należy wejść na Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), gdzie krok po kroku zostaniemy poprowadzeni przez proces rejestracji. W jej trakcie nastąpi weryfikacja, czy przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i czy ma co najmniej jedną kasę rejestrującą on-line. Są to warunki niezbędne do tego, aby sprzedawać towary w systemie Tax Free od początku 2022 r.

MF zachęca do zapoznania się z informacjami zamieszczonymi w zakładce o zmianach w Tax Free. Można tam sprawdzić jakich obowiązków należy dopełnić, żeby dostosować swoją firmę i móc sprzedawać w systemie Tax Free od 1.1.2022 r.

Źródło: Ministerstwo Finansów

Bilans likwidacyjny w spółce z o.o.

 Jednostki zamykają księgi rachunkowe, w szczególności:

Ponadto jednostki otwierają księgi rachunkowe w szczególności:

Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe przy założeniu braku kontynuowania działalności mają obowiązek złożenia w rejestrze sądowym:

a) rocznego sprawozdania finansowego (art. 69 ust. 1 RachunkU),

b) bilansu otwarcia likwidacji (załącznik do wniosku o zgłoszenie likwidacji),

c) sprawozdania likwidacyjnego spółek kapitałowych i spółek komandytowo-akcyjnych sporządzonego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (art. 288 KSH),

d) sprawozdania spółek kapitałowych i spółek komandytowo-akcyjnych po zakończeniu likwidacji z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru (art. 288 KSH).

Zatem należy pamiętać o przygotowaniu wszystkich tych sprawozdań. Są one przygotowywane w formie elektronicznej w formacie XML, zgodnie z dotychczas stosowanym załącznikiem. Nie podlegają one generalnie (wyjątek roczne emitentów obligacji i wg MSR) badaniu, zatem nie zawierają rachunku przepływów pieniężnych. Zawierają informację dodatkową – choć w praktyce przy większości wymaganych emitentów wskazuje się „nie dotyczy”.

Oczywiście sprawozdanie sporządza się zachowując zasady wyceny określone w art. 29 RachunkU, czyli:

a) wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,

b) tworzona jest rezerwa na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności,

c) dokonywane są zmiany dotychczasowych osądów i szacunków, na przykład przyjętych okresów amortyzacji oraz wartości końcowych aktywów trwałych lub klasyfikacji zobowiązań finansowych na długo-, krótkoterminowe, tak, aby ich wycena, czy prezentacja odzwierciedliły wszelkie zdarzenia i okoliczności uwzględniające sytuację braku kontynuowania działalności.

 

W sprawozdaniach sporządzanych po rozpoczęciu likwidacji wszystkie elementy kapitału własnego są prezentowane, jako jedna pozycja – kapitał własny.

Wynik od ostatniego sprawozdania, zatem widać tylko w rachunku zysków i strat. Przy czym, jeśli występują znaczące straty bieżące lub z lat ubiegłych wynik taki może mieć wartość ujemną.