Nowe uprawnienia sądu w zakresie komunikacji ze stronami

Pouczenia dla stron

Na komunikację sądu ze stronami składają się cztery podstawowe punkty, mianowicie: pouczenia dla stron, wskazówki sędziego dla nich, jak również uprzedzenie o podstawie prawnej i zapewnienie o bezstronności uzasadniającej ewentualne wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy. Omówienie komunikacji sądu ze stronami sądu należy zacząć od pouczeń dla stron. Nowelizacja polega przede wszystkim na ustandaryzowaniu pouczeń, które udzielane są stronom w toku postępowania sądowego na piśmie. Projektodawcy postawili na przekaz jasny dla stron działających bez fachowych pełnomocników procesowych. Dlatego też w art. 5 KPC dodano § 2 i 3. Zgodnie z nimi minister sprawiedliwości obowiązany będzie określić w drodze rozporządzenia wzory pouczeń. W § 2 zaznaczono komunikatywność przekazu. Pouczenia redagowane będą w sposób jasny dla osób nieposiadających wykształcenia prawniczego. Jak czytamy w uzasadnieniu, redagowane będą z jednostkami naukowymi zajmującymi się dostosowaniem języka prawniczego do aparatu pojęciowego przeciętnego Polaka.

W § 3 zaznaczono, że wzory pouczeń, których udzielania na piśmie wymaga KPC, zostaną przetłumaczone na języki obce wykorzystywane najczęściej w obrocie z zagranicą. Wzory te opublikowane zostaną na stronie internetowej ministerstwa sprawiedliwości.

Wskazówki sędziego dla stron postępowania cywilnego

Ustawodawca postanowił w nowelizacji KPC zawrzeć bardziej szczegółowe wytyczne dotyczące zakresu wskazówek, jakich sędzia może udzielać stronom postępowania cywilnego. Wyszedł tym samym naprzeciw oczekiwaniom społecznym związanym z poprawą wzajemnej komunikacji między stronami a sądem. Ponadto poszerzenie możliwości komunikacji między sądem a stronami ma walory praktyczne. Zdaniem ustawodawcy, „wyraźne artykułowanie wzajemnych oczekiwań powinno doprowadzić do sprawniejszego rozstrzygnięcia sporu, a tym samym, w skali globalnej, do poprawy funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości”.

Warto zaznaczyć, że sędziowie zyskają nowe uprawnienie polegające na pouczaniu stron o prawdopodobnym wyniku sprawy w świetle zgłaszanych twierdzeń oraz dowodów. Zmiana ta wprowadzona zostanie art. 205¹³ KPC, zgodnie z którym w miarę potrzeby na posiedzeniu przewodniczący może pouczyć strony o prawdopodobnym wyniku sprawy w świetle zgłoszonych do tej chwili twierdzeń i dowodów.

Podkreślenia wymaga fakt, że pouczenie o prawdopodobnym wyniku sprawy nie przesądza o jej ostatecznym rozstrzygnięciu. Wątpliwości mogą się w tym przypadku pojawić co do bezstronności sędziego. Jak zapewniają projektodawcy, nie będzie to świadczyć o bezstronności, o której mowa w zdaniu poprzednim, gdyż ma na celu ewentualną modyfikację twierdzeń oraz żądań pisma procesowego. Wywnioskować więc można, że wprowadzenie omawianych w niniejszym akapicie wskazówek sędziego dla stron ma być korzystne z punktu widzenia procesowego.

Uprzedzenie o podstawie prawnej zapożyczone z postępowania karnego

Uprzedzenie strony o podstawie prawnej będzie nową normą w KPC. Dodane zostanie w art. 205¹⁴ KPC, zgodnie z którym jeżeli w toku posiedzenia okaże się, że o żądaniu lub wniosku strony można rozstrzygnąć na innej podstawie prawnej, niż przez nią wskazana, uprzedza się o tym strony obecne na posiedzeniu. Zauważyć należy, że uprzedzanie stron o podstawie prawnej funkcjonuje już w polskim systemie prawnym. Należy zwrócić uwagę na art. 399 § 1 KPK, który przewiduje, że jeżeli w toku rozprawy okaże się, że nie wychodząc poza granice oskarżenia można czyn zakwalifikować według innego przepisu prawnego, sąd uprzedza o tym obecne na rozprawie strony. Zgodnie więc z podstawa prawną przywołaną w zdaniu poprzednim sędzia ma obowiązek uprzedzić stronę postępowania o możliwości zakwalifikowania czynu zarzucanego oskarżonemu z innego artykułu niż ten, który wskazany został przez stronę przeciwną w akcie oskarżenia. Postępowanie cywilne zaczerpnęło więc pomysł z procedury karnej, chcąc zapewnić tzw. lojalność sądu względem strony. Strona w procesie cywilnym uprzedzona więc zostanie, że żądane przez nią rozstrzygnięcie może być oparte na innej podstawie prawnej. Zdaniem projektodawców nowa norma prawna wprowadzona art. 205¹⁴ KPC nie ogranicza swobody sądu przy ustalaniu stanu prawnego.

Wskazówki a wyłączenie sędziego

W obecnie obowiązującym stanie prawnym faktem uzasadniającym wyłączenie sędziego było wyrażenie przez niego poglądu na sprawę przed ogłoszeniem wyroku lub postanowienia. W obecnym stanie prawnym świadczy to o jego bezstronności. W związku z tym, że do sądów w Polsce wpływa coraz więcej spraw, zaś sami sędziowie zobowiązani są do ich ugodowego rozwiązywania zmieniono pogląd na bezstronność sędziego. Do obecnie obowiązującego art. 49 KPC dodano więc § 2, zgodnie z którym sędzia zyska prawo do wyjaśniania wszelkich czynności sądu, jak również nakłaniania stron do ugodowego rozwiązania sprawy. Artykuł 49 KPC zyska następujące brzmienie: § 1. Niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48 KPC, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. § 2. Za okoliczność, o której mowa w § 1, nie uważa się wyrażenia przez sędziego poglądu co do prawa i faktów przy wyjaśnianiu stronom czynności sądu lub nakłanianiu do ugody.

Tak więc wyrażenie przez sędziego poglądu zmierzającego do ugodowego załatwienia sporu nie będzie już podstawą do wyłączenia sędziego w związku z brakiem bezstronności.

Reasumując, w celu komunikacji sądu ze stronami w procesie cywilnym wprowadzone zostaną dwie całkowicie nowe normy, mianowicie wskazówki sędziego dla stron oraz uprzedzenie o podstawie prawnej. Zmianie ulegną również pouczenia, które zostaną uproszczone i wydawane będą w drodze rozporządzenia przez ministra sprawiedliwości. Na stronach internetowych ministerstwa będzie można znaleźć również ich przekład na języki obce. Nowe przepisy KPC dają sędziom więcej instrumentów do przekonania stron do polubownego załatwienia sporu.

0111-KDIB3-1.4012.376.2019.1.MSO – Interpretacja indywidualna z dnia 01-08-2019

Brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących usługi związane z realizacją projektu

Dopuszczalność nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu wydanemu Agencji Nieruchomości Rolnych przez sąd na rzecz innych podmiotów

Stan faktyczny

Postanowieniem wydanym w sprawie, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym we W. oddalił wniosek Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w W. (dalej: KOWR) o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty na rzecz KOWR jako następcy prawnego pierwotnego wierzyciela, tj. Agencji Nieruchomości Rolnych w W. (dalej: ANR).

W uzasadnieniu powyższego postanowienia wskazano, że wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż KOWR nie przedłożył dokumentów, o których mowa w art. 788 § 1 ustawy z 17.11.1964 r. ‒ Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 ze zm.; dalej: KPC), tj. dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym, potwierdzającego przejście uprawnienia na rzecz innego/nowego wierzyciela.

Na przedmiotowe postanowienie KOWR wniósł skargę. Sąd Rejonowy we W., rozpoznając skargę, powziął poważne wątpliwości prawne, którym dał wyraz występując do Sądu Najwyższego z zagadnieniem prawnym odnoszącym się do rozstrzygnięcia przez ten sąd, czy dopuszczalne jest nadanie żądanej przez KOWR, klauzuli wykonalności.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy zważył, że art. 788 § 1 KPC ma zastosowanie do przypadków następstwa prawnego niezależnie od tego, czy chodzi o sukcesję singularną, czy o sukcesję uniwersalną, jak również niezależnie od tego, czy następstwo wynika z ustawy, czy z czynności prawnej. Przepis ten dotyczy zarazem następstwa prawnego po stronie wierzyciela, jak i po stronie dłużnika, do którego doszło bądź to jeszcze w toku sprawy przed powstaniem tytułu egzekucyjnego, bądź też już po jego powstaniu (uchw. SN z 26.2.2015 r., III CZP 106/14). Daje on również wyraz ogólniejszemu założeniu, że zmiany podmiotowe w zakresie uprawnień lub obowiązków objętych sporem sądowym, do których doszło w toku postępowania i których nie uwzględnia treść tytułu egzekucyjnego, lub które nastąpiły już po jego powstaniu, powinny mieć odzwierciedlenie w tytule wykonawczym (uchw. SN z 29.10.2004 r., III CZP 63/04; z 5.3.2009 r., III CZP 4/09). Ustawodawca nie zdecydował się przy tym przekazać kompetencji do dokonywania ustaleń w powyższym zakresie ‒ choćby wyłącznie na podstawie dokumentów ‒ organowi egzekucyjnemu, lecz uzależnił dopuszczalność wszczęcia egzekucji na rzecz aktualnego wierzyciela lub przeciwko aktualnemu dłużnikowi od nadania na rzecz tego wierzyciela względnie przeciwko temu dłużnikowi klauzuli wykonalności, powierzając podejmowanie odpowiedniej decyzji sądowi w ramach sformalizowanego postępowania klauzulowego (uchw. SN z 26.2.2015 r., III CZP 106/14).

Specyfiką omawianej regulacji ustanawiającej w/w sukcesję jest z kolei to, że przepis ustawy nie określa ogólnie i generalnie kategorii podmiotów, które podlegają likwidacji, oraz kategorii podmiotów, które stały się następcami prawnym podmiotów podlegających likwidacji, lecz wskazuje konkretny, indywidualnie określony podmiot, który został zlikwidowany (ANR), i konkretny, indywidualnie określony podmiot (KOWR), który stał się ogólnym następcą prawnym zlikwidowanego podmiotu. Konsekwencją takiej indywidualnej regulacji jest zatem to, że żaden przepis prawa nie przewiduje stwierdzenia w jakikolwiek sposób przez jakikolwiek organ, że między zlikwidowaną ANR a nowoutworzonym KOWR doszło do sukcesji uniwersalnej w odniesieniu do praw i obowiązków przysługujących dotychczas ANR. Nie istnieje również żaden rejestr, w którym ujawnieniu podlegałaby likwidacja ANR i utworzenie KOWR jako jej ogólnego następcy prawnego. Przewidziane w art. 46 ust. 1 PWKOWRU następstwo ogólne KOWR po ANR w zakresie praw i obowiązków należy zakwalifikować więc jako przejście na inną osobę uprawnienia lub obowiązku w rozumieniu art. 788 § 1 KPC. Przesądza to zaś o tym, że w granicach działania art. 46 ust. 1 PWKOWRU zastosowanie może mieć art. 788 §1 KPC.

Sąd Najwyższy zauważył przy tym, że jako problematyczne jawi się jednak przede wszystkim spełnienie warunku nadania klauzuli wykonalności na rzecz lub przeciwko następcy prawnemu w postaci wymagania wykazania dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym przejścia uprawnienia lub obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym. Ustawodawca tego problemu nigdzie zaś nie rozwiązał. Rozwiązania nie stanowi w tym zakresie również i regulacja zawarta w art. 47 ust. 2 PWKOWRU, zgodnie z którą w sprawach sądowych lub egzekucyjnych, w których stroną lub uczestnikiem była ANR, stroną lub uczestnikiem z dniem 1.9.2017 r. stał się stosowanie do swej właściwości KOWR.

Wymagania dowodowe, które ustanawia art. 788 § 1 KPC, spełniają jednocześnie funkcję gwarancyjną. Upraszczają one także postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu na rzecz lub przeciwko następcy prawnemu. Powyższe oznacza, że ich znaczenie jest aktualne w takich sytuacjach, w których te funkcje mogą być realizowane i w których istnieje konieczność realizacji tych funkcji. Jest tak zaś w niemal każdym wypadku, w którym doszło do następstwa prawnego w odniesieniu do uprawnienia lub obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym, bez względu na to, czy chodzi o następstwo prawne pod tytułem ogólnym, czy też pod tytułem szczególnym, jak również bez względu na to, czy do następstwa doszło na skutek czynności prawnej, czy też z mocy ustawy.

Jak dalej wyjaśnił to SN, w wypadku następstwa prawnego z mocy ustawy (prawa) wyodrębnić można szczególną ‒ zaistniałą w sprawie, w której przedstawiono rozpatrywane zagadnienie prawne ‒ sytuację, w której przepis prawa wskazuje konkretny, indywidualnie określony podmiot, który uległ likwidacji, oraz inny konkretny, indywidualnie określony podmiot, który z mocy prawa stał się następcą prawnym ‒ pod tytułem ogólnym ‒ zlikwidowanego poprzednika prawnego.

Mając powyższe rozważania na uwadze, w rozpatrywanej sprawie stosowanie wymagania dowodowego określonego w art. 788 § 1 KPC należało uznać za zbyteczne z tego powodu, że przepis prawa dawał większą pewność w kwestii zaistnienia następstwa prawnego, a tym samym również większą gwarancję ochrony praw niż dowód z dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym. Odwołanie do przepisu prawa w celu ustalenia przejścia uprawnienia lub obowiązku objętych tytułem egzekucyjnym było również w takiej sytuacji, przy zachowaniu wspomnianej gwarancji ochrony praw, najprostszym możliwym rozwiązaniem. Przesądza to także o tym, że nie ma potrzeby kreowania odpowiedniego dokumentu wykazującego przejście uprawnienia lub obowiązku w drodze powództwa o ustalenie że uprawnienie lub obowiązek stwierdzone tytułem egzekucyjnym, przeszły ‒ z mocy prawa ‒ z jednego, konkretnego i indywidualnie określonego w tym przepisie podmiotu, na inny, również konkretnie i indywidualnie określony w tym przepisie podmiot.

Ma być nowy zawód: trener pracy

Jej projekt jest obecnie w fazie opiniowania. Zakłada, że procedowane obecnie przepisy wejdą w życie 1.1.2020 r. Zatem już tego dnia trener pracy stałby się oficjalnie nowym zawodem. Obecnie jest wykonywany jedynie w kilku organizacjach pozarządowych.

Wymagania edukacyjne i formalne

Trenerem pracy będzie mógł zostać ten, kto ma co najmniej wykształcenie średnie oraz minimum dwuletnie doświadczenie z zakresu rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych i/lub integracji zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

To nie koniec wymagań. Zainteresowani tym nowym zawodem będą musieli odbyć szkolenie i zdać egzamin (dwuczęściowy: pisemny i ustny, organizowany nie rzadziej niż raz na pół roku).

Przystąpienie do egzaminu ma być możliwe, jeśli kandydat złoży wniosek wraz z załącznikami, w których powinny się znaleźć:

Pozytywny wynik egzaminu uprawni do złożenia wniosku o wpis na listę trenerów pracy, którą mają prowadzić wojewodowie. Oni też będą wydawać zaświadczenia o wpisie.

Zatrudniający i zadania

Trenerzy pracy mają być częścią personelu agencji zatrudnienia wspomaganego, która zajmie się organizacją ich pracy i wsparciem w wykonywaniu zadań. Projekt zestawienia ich obowiązków obejmuje:

Maksymalna liczba uprawnionych, z którymi jeden trener pracy będzie realizował zatrudnienie wspomagane to 10 osób w tym samym czasie.

Okres przejściowy

Planuje się, że osoby, które przez co najmniej 2 lata przed wejściem w życie ustawy wykonywały zadania odpowiadające planowanym zadaniom trenera pracy, będą miały status trenera. Utrzymają go przez 2 lata, licząc od daty początkowej obowiązywania przepisów. Warunkiem będzie obowiązek wpisania się na listę trenerów.

Nowelizacja ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości i niektórych innych ustaw ‒ własność lokali

Zgodnie z nowo zdefiniowanym pojęciem ustanowienia odrębnej własności samodzielnego lokalu, uznano, że ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, albo uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę, albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem, i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie albo skutecznie dokonanym zawiadomieniem o zakończeniu budowy.

Ustawodawca zdecydował, że w stosunku do trzech lokali wyodrębnionych w budynku do zarządu nieruchomością wspólną mają odpowiednie zastosowanie przepisy:

Nowelizacja ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości i niektórych innych ustaw ‒ gospodarka nieruchomościami

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu odraczania lub rozkładania na raty spłaty należności oraz umarzania należności mających charakter cywilnoprawny z tytułu gospodarowania nieruchomościami, przypadającymi Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez starostę wykonującemu zadania z zakresu administracji rządowej dokonuje starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, za zgodą wojewody.

Ponadto wprowadzono przepis, na podstawie którego możliwe będzie pobieranie opłaty za zmianę celu użytkowania wieczystego. Jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, powodująca zmianę celu, na jaki nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste, z wnioskiem o zmianę celu użytkowania wieczystego występuje właściwy organ albo użytkownik wieczysty.

Za zmianę celu użytkowania wieczystego strony mogą ustalić jednorazową opłatę na rzecz właściciela nieruchomości, nie wyższą niż dwukrotność dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Opłata będzie miała charakter jednorazowy i będzie płatna na rzecz właściciela nieruchomości w wysokości nie wyższej niż dwukrotność dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.

Wprowadzono także modyfikację przepisów dotyczących podziału nieruchomości. W myśl nowelizacji niezależnie od ustaleń planu miejscowego, a w przypadku braku planu ‒ niezależnie od decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, podział nieruchomości będzie także możliwy dla realizacji przepisów dotyczących przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów.

Kryterium oceny wystąpienia szkody w środowisku

Kryterium oceny wystąpienia szkody w środowisku	jest
w gatunku chronionym	zmiana/zmiany powodujące jeden albo więcej z następujących mierzalnych skutków mających znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie właściwego stanu ochrony tych gatunków: zniszczenie siedliska gatunku chronionego w całości lub w części; pogorszenie stanu lub funkcji populacji gatunku chronionego, polegające w szczególności na: a) zmniejszeniu liczebności populacji gatunku chronionego, zmniejszeniu jej zagęszczenia lub zmniejszeniu zajmowanej przez nią powierzchni lub b) pogorszeniu możliwości rozmnażania się populacji gatunku chronionego, jej rozprzestrzeniania się lub pogorszeniu innych funkcji życiowych, lub c) zwiększeniu śmiertelności, lub d) ograniczeniu możliwości kontaktu populacji gatunku chronionego z populacjami sąsiednimi
w chronionym siedlisku przyrodniczym	zmiana/zmiany powodujące jeden albo więcej z następujących mierzalnych skutków mających znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie właściwego stanu ochrony tych siedlisk: zniszczenie chronionego siedliska przyrodniczego w całości lub w części; pogorszenie stanu lub funkcji chronionego siedliska przyrodniczego, polegające w szczególności na: a) utracie części związanej z nim różnorodności biologicznej lub b) utracie lub pogorszeniu specyficznych cech jego struktury, lub c) pogorszeniu lub utracie realizacji jego funkcji ekosystemowych; pogorszenie stanu ochrony gatunków typowych dla chronionego siedliska przyrodniczego
w wodach	mierzalna znacząca negatywna zmiana: albo zmiany przynajmniej jednego z elementów jakości lub ilości służących do klasyfikacji: 1) potencjału ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych, 2) stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych, 3) stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych, 4) stanu ilościowego jednolitych części wód podziemnych – o których mowa w przepisach prawa wodnego, w szczególności powodujące pogorszenie klasyfikacji tego elementu, z wyłączeniem zmian, które zostały dopuszczone na podstawie spełnienia warunków, o których mowa w art. 68 ustawy z 20.7.2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2268 ze zm.; dalej: PrWod); w obrębie przynajmniej jednego kryterium cechy, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 154 ust. 8 PrWod, w szczególności powodująca zmianę oceny stanu środowiska wód morskich z dobrego na poniżej dobry
w powierzchni ziemi	zmiana albo zmiany powodujące mierzalny skutek w postaci przekroczenia dopuszczalnej zawartości w glebie lub w ziemi: co najmniej jednej substancji powodującej ryzyko, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 101a ust. 5 ustawy z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 799 ze zm.)

Dokumenty potwierdzające dokonanie WDT od 1.1.2020 r.

Do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15.3.2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz.Urz. UE L Nr 77, str. 1) zostanie dodany nowy art. 45a, który dzieli dokumenty poświadczające WDT na dwie grupy:

a) dokumenty przewozowe, takie jak podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów;

b) inne dokumenty:

– polisa ubezpieczeniowa dotycząca wysyłki lub transportu towarów,

– dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów;

– dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia;

– poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.

Będzie istniało domniemanie, że towary zostały przemieszczone między państwami członkowskimi UE, jeżeli dostawca będzie w posiadaniu:

– co najmniej dwóch niebędących ze sobą w sprzeczności dowodów z grupy A, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy, lub

– jakichkolwiek pojedynczych dowodów z grupy A wraz z jakimikolwiek pojedynczymi niebędącymi ze sobą w sprzeczności dowodami z grupy B potwierdzających wysyłkę lub transport, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy.

Ponadto, jeżeli transport będzie organizowany przez nabywcę, sprzedawca będzie musiał również posiadać pisemne oświadczenie nabywcy potwierdzającego, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na rzecz nabywcy, oraz wskazującego państwo członkowskie przeznaczenia towarów.

(RA)

0113-KDIPT1-3.4012.195.2019.2.MJ – Interpretacja indywidualna z dnia 26-07-2019

Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT-RR

Zmiany w przepisach o Krajowym Zasobie Nieruchomości

Krajowy Zasób Nieruchomości zobowiązano do gospodarowania nieruchomościami wchodzącymi w skład zasobu z zachowaniem szczególnej staranności oraz zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki. Przed zmianą, KZN miał zachować szczególną staranność przy wykonywaniu gospodarowania nieruchomościami wchodzącymi w skład zasobu zgodnie z przeznaczeniem tego mienia i jego ochroną (art. 2 ust. 4 KZNU).

Tworzenie spółek celowych

Jak wynika z nowego brzmienia art. 7 ust. 1 KZNU, w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub uzbrojenia technicznego KZN może, za zgodą ministra budownictwa złożyć w imieniu Skarbu Państwa oświadczenie woli o utworzeniu spółki celowej:

1) ze Skarbem Państwa,

2) z państwową osobą prawną,

3) z jednostką samorządu terytorialnego,

4) ze spółką, której akcjonariuszami są wyłącznie Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne,

5) ze spółką z większościowym udziałem spółek, o których mowa w pkt 4,

6) z funduszem inwestycyjnym, którego portfelem inwestycyjnym zarządza podmiot, o którym mowa w pkt 2, 4 lub 5

– wnosząc nieruchomość wchodzącą w skład zasobu jako aport. Wnoszenie takich aportów wymaga zgody ministra budownictwa (patrz art. 35 pkt 8 KZNU).

Do czasu zrealizowania celu spółki celowej wyłącznymi udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami mogą być wyłącznie wymienione wyżej podmioty (art. 7 ust. 2 KZNU). Przed zmianą spółki celowe można było tworzyć tylko z JST lub z ich związkami. W konsekwencji do art. 4 KZNU dodano ust. 4a, zgodnie z którym w przypadku gdy nieruchomość wniesiono jako aport do spółki celowej, KZN wykonuje prawa z udziałów lub akcji należących do Skarbu Państwa.

Do art. 7 KZNU dodano ust. 1a, zgodnie z którym w prowadzonych przez właściwe organy wykazach nieruchomości Skarbu Państwa nie zamieszcza się nieruchomości:

Natomiast wykazy tych nieruchomości mają też zawierać informacje o podjętych uchwałach na podstawie ustawy z 5.7.2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. z 2018 r. poz. 1496 ze zm.) oraz wydanych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W związku z wprowadzeniem zmian w zakresie tworzenia spółek celowych, modyfikacji uległy też przepisy art. 11 i 12 KZNU. W nowym brzmieniu stanowią one odpowiednio, że:

1. Właściwy organ albo spółka Skarbu Państwa sporządzająca wykaz nieruchomości (art. 10 KZNU), oznacza w nim nieruchomości, których przekazanie do KZN może znacząco utrudnić realizację jej zadań lub prowadzenie działalności gospodarczej, i dla każdej z nich przedstawia Prezesowi KZN stanowisko, w którym w szczególności określa:

Stanowisko to może być przedstawione również po przekazaniu wykazu nieruchomości.

2. W przypadku przedstawienia wspomnianego stanowiska przed przekazaniem do zasobu Prezes KZN występuje z wnioskiem o sporządzenie opinii do:

Dwa ostatnie podmioty sporządzają opinie w formie przewidzianej w przepisach określających ich funkcjonowanie i przekazują je w ciągu 30 dni od dnia otrzymania wniosku Prezesa KZN.

Przekazanie wykazu nieruchomości

Uchylono też art. 15 KZNU, który dotyczył przekazywania przez starostów wykazów nieruchomości do KZN. Zmieniono więc treść art. 18 KZNU, który w nowym brzmieniu sanowi, że starostowie przekazują wykazy nieruchomości sporządzone według stanu na 31 grudnia danego roku, wojewodom w terminie do 31 stycznia roku następującego po roku, którego dotyczy wykaz, wraz ze wspomnianymi wyżej stanowiskami. Następnie wojewoda dokonuje sprawdzenia wykazów nieruchomości pod względem ich zgodności z wymaganiami określonymi w przepisach wykonawczych oraz kompletności danych, w tym dołączenia stanowisk, w terminie 60 dni od dnia ich otrzymania. W przypadku:

Natomiast zgodnie z nowym art. 18a KZNU, starostowie przekazują wykazy nieruchomości, o których mowa w art. 10, do KZN niezwłocznie po otrzymaniu od wojewody informacji. Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Prezes Agencji Mienia Wojskowego oraz spółki Skarbu Państwa przekazują wykazy nieruchomości, sporządzone według stanu na dzień 31 grudnia danego roku, do KZN, w terminie do 31 stycznia roku następującego po roku, którego dotyczy wykaz. W terminie do 30 kwietnia danego roku, Prezes KZN przedstawia spółce Skarbu Państwa informacje o nieruchomościach, w stosunku do których planuje wystąpić z wnioskiem o przekazanie do Zasobu w danym roku kalendarzowym. Wniosek Prezesa KZN o przekazanie do Zasobu nieruchomości nieujętych w informacji jest bezskuteczny.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 KZNU, z wnioskiem o przekazanie do zasobu nieruchomości z wykazu występuje Prezes KZN. Z dodanych przepisów ust. 4 i 5 w art. 21 KZNU wynika, że od dnia doręczenia wniosku do dnia przekazania nieruchomości do zasobu albo wycofania przez Prezesa KZN wniosku, nieruchomości nim objętych nie można podawać czynnościom rozporządzającym lub zobowiązującym. Na wniosek właściwego organu lub spółki Skarbu Państwa Prezes KZN w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku może wyrazić zgodę na dokonywanie tych czynności. Nieprzedstawienie stanowiska w tym terminie uważa się za wyrażenie zgody na dokonanie czynności. Czynność rozporządzająca lub zobowiązująca dokonana z naruszeniem tego przepisu jest nieważna. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli do dnia doręczenia wniosku rozstrzygnięto przetarg na zagospodarowanie nieruchomości albo sporządzono protokół uzgodnień lub zawarto umowę przedwstępną, które będą stanowić podstawę dokonania czynności rozporządzających lub zobowiązujących.

*Przepis przejściowy

Z art. 29 nowelizacji wynika, że termin przekazania pierwszych wykazów nieruchomości, o których mowa w art. 10 KZN, w brzmieniu nadanym nowelizacją, przez spółki Skarbu Państwa upływa po 6 tygodniach od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli 16.2.2020 r. Wykazy przekazane w tym terminie mogą zawierać jedynie informacje, o których mowa w art. 10 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 9 KZNU. Pozostałe informacje zawarte w pierwszym wykazie są przekazywane w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji (do 15.11.2019 r.) lub na wniosek Prezesa KZN, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku. W terminie 6 miesięcy od dnia przekazania pierwszych wykazów nieruchomości w brzmieniu nadanym nowelizacją, Prezes KZN przedstawia spółkom Skarbu Państwa informację o nieruchomościach, w stosunku do których planuje wystąpić z wnioskiem o przekazanie do zasobu nieruchomości.

Protokół zdawczo-odbiorczy

Zgodnie z art. 22 ust. 1 KZNU, przekazanie nieruchomości do zasobu przez właściwy organ następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego, sporządzonego przez ten organ, według wzoru zamieszczonego w BIP KZN. Protokół podpisują Prezes KZN oraz właściwy organ. Dodano przepisy art. 22a i 22b KZN, zgodnie z którymi w razie niepodpisania przez właściwy organ albo spółkę Skarbu Państwa protokołu zdawczo-odbiorczego w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przez Prezesa KZN o jego podpisanie, przepisy art. 13 i art. 13a KZN stosuje się odpowiednio.

Przekazanie nieruchomości do zasobu przez spółkę Skarbu Państwa następuje na podstawie protokołu przekazania nieruchomości spisanego na wniosek KZN i zawierającego oświadczenie przedstawiciela KZN o przyjęciu nieruchomości do zasobu. Protokół przekazania nieruchomości spisuje się w formie aktu notarialnego. Protokół przekazania nieruchomości zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości według numeru księgi wieczystej i oznaczenie stron, zgodnie z treścią protokołu zdawczo-odbiorczego oraz postanowienia w zakresie przekazania prawa własności i innych praw rzeczowych na rzecz Skarbu Państwa i powierzenia wykonywania tych praw KZN. Do protokołu przekazania nieruchomości załącza się protokół zdawczo-odbiorczy.

Rekompensata

Zgodnie z art. 24a KZNU, spółce Skarbu Państwa przysługuje rekompensata z tytułu przekazania nieruchomości do zasobu. Wysokość i sposób wypłaty rekompensaty z tytułu przekazania nieruchomości do zasobu Prezes KZN uzgadnia ze spółką Skarbu Państwa, która przekazała nieruchomość. Wypłata rekompensaty z tytułu przekazania nieruchomości obciąża KZN. Wysokość rekompensaty z tytułu przekazania nieruchomości ustala się na podstawie wartości rynkowej nieruchomości określonej w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego, według stanu i przeznaczenia nieruchomości oraz jej wartości w dniu przekazania nieruchomości do zasobu. Koszty operatu szacunkowego ponosi KZN.

Zbywanie nieruchomości wchodzących w skład zasobu

Zgodnie z nowym art. 51a KZNU, Nieruchomości wchodzące w skład zasobu mogą być sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli:

Natomiast w przypadku zbycia przez KZN nieruchomości przekazanej do Zasobu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa lub Agencję Mienia Wojskowego, KZN wypłaca tym podmiotom rekompensatę w wysokości odpowiadającej 90% dochodu uzyskanego przez KZN ze zbycia tej nieruchomości. Dochód uzyskany przez KZN ze zbycia nieruchomości stanowi różnicę między przychodami z tego zbycia a kosztami bezpośrednio związanymi z pozyskaniem i gospodarowaniem tą nieruchomością. W przypadku wniesienia nieruchomości do spółki celowej, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa lub Agencja Mienia Wojskowego wykonują prawa z 90% udziałów lub akcji odpowiadających wartości wniesionej nieruchomości pomniejszonej o koszty bezpośrednio związane z pozyskaniem i gospodarowaniem tą nieruchomością (art. 62a KZNU).

Z nowego art. 65a KZNU wynika zaś m.in., że KZN przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży: