W zależności od okoliczności danego zdarzenia wypadek, do którego doszłoby jeszcze przed odbiciem przez pracownika karty pracy na czytniku czasu pracy, mógłby zostać uznany za wypadek przy pracy lub nie.
Stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 1.7.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870) lub – w przypadku umowy zlecenia – rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23.1.2022 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (Dz.U. z 2022 r. poz. 223).
Przepisy bhp nie przesądzają jednoznacznie, czy oraz kiedy zdarzenie, które miało miejsce na terenie zakładu pracy, należy zakwalifikować jako wypadek przy pracy. Decydujące będzie ustalenie, czy poszkodowany pozostawał w związku z pracą, a zatem w kręgu spraw związanych z zakładem pracy. W wyroku z 20.11.2014 r. (I UK 120/14, Leglis) Sąd Najwyższy stwierdził, że analizując charakter czynności, podczas których nastąpiło dane zdarzenie, istotne znaczenie ma ich związek z prawnie i życiowo uzasadnioną istotą stosunku pracy. Nie chodzi wyłącznie o czynności pozostające w bezpośrednim związku z wykonywaniem pracy, ale również o życiowo normalne czynności towarzyszące świadczeniu pracy. Do nich zaś należy np. pokonanie przestrzeni – od wejścia na teren zakładu pracy do miejsca wykonywania pracy, jak też z odwrotnie – od miejsca wykonywania pracy do wyjścia z zakładu pracy. Zdaniem Sądu Najwyższego aktualny pozostaje pogląd wyrażony w uzasadnieniu uchwały z 19.9.1979 r. (III PZP 7/79, Legalis), zgodnie z którym w pojęciu wykonywania „zwykłych czynności” mieszczą się również takie, jak dojście pracownika do stanowiska pracy, czynności poprzedzające i następujące po czynnościach produkcyjnych oraz inne czynności podejmowane przez pracownika w miejscu pracy, które nie są wprawdzie skierowane bezpośrednio na wykonywanie pracy, lecz służą pośrednio wypełnieniu obowiązków pracowniczych i są usprawiedliwione faktem przebywania pracownika w zakładzie pracy. Należą do nich przebranie się w ubiór roboczy, ochronny, a nawet pozostawienie garderoby w szatni, spożycie posiłku, udanie się do biura celem załatwienia spraw administracyjnych itp. Są to czynności niemające bezpośredniego związku z wykonywaniem pracy, ale prawnie i życiowo uzasadnione istotą stosunku pracy.
Mając na uwadze powyższe, jeśli pracownik znajduje się na terenie zakładu i kieruje się np. do szatni pracowniczej w celu przebrania w strój roboczy i w tym czasie ulegnie wypadkowi, to zdarzenie to można rozpatrywać w kategorii wypadku przy pracy, nawet jeśli nie odbił się jeszcze na czytniku czasu pracy.
