Zgodnie z art. 9 ust. 1c PDOPrU, podatnicy prowadzący księgi rachunkowe są obowiązani prowadzić te księgi przy użyciu programów komputerowych oraz przesyłać je właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do dnia upływu terminu złożenia zeznania (deklaracji). Niniejszy przepis wskazuje również, że księgi rachunkowe muszą zostać przekazane właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 OrdPU oraz przy zastosowaniu zasad dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części, które zostały określone w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 OrdPU. Niniejsze przepisy PDOPrU wchodzą w życie z 1.1.2025 r.
Harmonogram obowiązkowego używania programów komputerowych
Nowe obowiązki będą realizowane według harmonogramu za lata podatkowe rozpoczynające się po:
1) 31.12.2024 r. w przypadku podatkowych grup kapitałowych oraz podatników CIT, których wartość przychodu w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 50 mln euro (struktura logiczna JPK_KR),
2) 31.12.2025 r. w przypadku podatników CIT (innych niż ww.) obowiązanych przesyłać ewidencję JPK_VAT oraz podatników PIT/PPE/PPL obowiązanych przesyłać ewidencję JPK_VAT (struktury logiczne JPK_KR, JPK_PKPiR oraz JPK_EWP),
3) 31.12.2026 r. w przypadku pozostałych podatników CIT oraz PIT/PPE/PPL (struktury logiczne JPK_KR, JPK_PKPiR oraz JPK_EWP).
Obecnie nie ma obligatoryjnego przekazywania danych w postaci ujednoliconych struktur logicznych w podatkach dochodowych. Księgi przekazywane są wyłącznie na żądanie organu.
Punktem wyjścia do opracowania nowych plików JPK_KR były aktualnie istniejące struktury
logiczne tzw. „na żądanie”.
Ministerstwo Finansów proponuje, żeby księgi przekazywane za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi, za rok obrotowy, który rozpocznie się po dniu 31.12.2024 r. a przed 1.1.2026 r., nie musiały być uzupełnione o dane dotyczące:
1) określenia wysokości, rodzaju i typu różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym;
2) numeru KSeF;
3) danych potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Ponadto, w projekcie rozporządzenia odstąpiono od pierwotnie zakładanego obowiązku uzupełnienia ksiąg o wysokość i rodzaj dochodu podlegającego opodatkowaniu w odniesieniu do podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek.
Dane dodatkowe, o które należy uzupełnić księgi,
Danymi dodatkowymi, o które należy uzupełnić księgi, są:
1) numer identyfikacji podatkowej kontrahenta podatnika, o ile został nadany;
2) numer identyfikujący fakturę w KSeF, o ile został nadany do dnia przekazania księgi;
3) znaczniki identyfikujące konta ksiąg wykazywane według słownika znaczników identyfikujących konta ksiąg m.in. dla: banków, zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;
4) dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
a) w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy zbycia środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych – numer identyfikujący fakturę w KSeF, o ile został nadany do dnia przekazania księgi,
b) numer dowodu, na podstawie którego przyjęto do używania środek trwały lub wartość niematerialną i prawną,
c) rodzaj dowodu potwierdzającego nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji;
5) wysokość różnicy pomiędzy wynikiem finansowym ustalonym na podstawie przepisów o
rachunkowości a wynikiem podatkowym, w podziale na:
a) wysokość przychodów zwolnionych z opodatkowania – wykazuje się trwałe różnice pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów podatkowych,
b) wysokość przychodów niepodlegających opodatkowaniu w roku bieżącym,
c) wysokość przychodów podlegających opodatkowaniu w roku bieżącym, ujętych w księgach lat ubiegłych,
d) wysokość kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów – wykazuje się trwałe różnice pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów podatkowych,
e) wysokość kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów w roku bieżącym,
f) wysokość kosztów uznawanych za koszty uzyskania przychodów w roku bieżącym, ujętych w księgach lat ubiegłych.
Wprowadzenie dodatkowych danych jest niezbędne dla zapewnienia porównywalności pomiędzy składanymi ewidencjami a sprawozdaniami finansowymi, danymi z JPK_VAT oraz
informacjami z systemu KSeF.
Nowe regulacje stawiają przed podatnikami liczne wyzwania (systemowe, procesowe i techniczne), w tym przede wszystkim wiążą się z koniecznością dostosowania gromadzenia danych, aktualizacją systemów finansowo-księgowych, a także wdrożeniem nowych rozwiązań informatycznych w celu spełnienia ustawowych wymogów.
Projektowane rozporządzenie ma obowiązywać od 1.1.2025 r.
