Alternatywne drogi postępowania
W związku z wprowadzeniem mechanizmu pay & refund możliwe jest:
1) niestosowanie poboru podatku, jeżeli podatnik lub płatnik:
- złoży oświadczenie o spełnieniu warunków do zastosowania preferencji (art. 26 ust. 7a PDOPrU) – oświadczenie na formularzu WH-OSC należy złożyć nie później niż do dnia wpłaty podatku za miesiąc, w którym doszło do przekroczenia kwoty 2 mln zł. Warunkiem do zastosowania zwolnienia lub obniżenia stawki podatkowej jest by płatnik był w posiadaniu dokumentacji potwierdzającej to prawo, w tym należytej staranności. Za złożenie nieprawdziwego oświadczenia przewidziane są sankcje karno-skarbowe.
- uzyska opinię o stosowaniu preferencji (art. 26b PDOPrU) odrębnie dla każdej relacji – opłata od wniosku wynosi 2000 zł – na podstawie opinii płatnicy mogą nie pobrać podatku zgodnie z właściwą umową o unikaniu podwójnego opodatkowania, zastosować stawkę bądź zwolnienie od podatku wynikające z takiej umowy. Opinia nie jest wydawana bezterminowo – jej ważność wynosi 36 miesięcy, termin na wydanie opinii wynosi 6 miesięcy. W przypadku istotnej zmiany okoliczności faktycznych, które mogą mieć wpływ na spełnienie warunków preferencji, wnioskodawca, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności powinien się dowiedzieć, że doszło do tej zmiany, ma obowiązek poinformowania o tym organu podatkowego.
2) złożenie wniosku o zwrot podatku przez podatnika – organ podatkowy ma 6 miesięcy na dokonanie zwrotu; termin zwrotu może przedłużyć do czasu zakończenia weryfikacji wniosku lub kontroli. W trakcie zwrotu należy udowodnić, że spółka zagraniczna prowadzi rzeczywistą działalność w swoim kraju wraz z dokumentacją pozwalającą na ustalenie zasadności zwrotu (do czasu uzyskania zwrotu środki pieniężne pozostają w posiadaniu organu podatkowego).
Opinia o stosowaniu preferencji
Złożenie wniosku o stosowaniu preferencji przez płatnika odbywa się na formularzu WH-WOP (składany przez płatnika) lub WH-WOZ (składany przez podatnika). Wniosek składa się w formie elektronicznej, do wniosku musi zostać dołączona dokumentacja potwierdzająca możliwość zastosowania zwolnienia.
We wniosku podatnik musi przedstawić opis potwierdzający spełniające warunki do zastosowania zwolnienia lub zastosowania obniżonej stawki w przypadku należności licencyjnych, wypłat z odsetek oraz dywidend, przy czym w przypadku wypłat należności z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, nie stosuje się mechanizmu pay & refund, pod warunkiem, że istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem siedziby lub zarządu podatnika.
Przykładowo w art. 22 ust. 4 PDOPrU określone jest zwolnienie od podatku dochodowego od osób prawnych obejmujące między innymi przychody z dywidend. Zwolnienie to ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w pkt 1, jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,
- spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1,
- spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania,
- spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada udziały (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości nieprzerwanie przez okres dwóch lat albo ma zastosowanie art. 22 ust. 4b PDOPrU (przepis ten pozwala na stosowanie zwolnienia, jeżeli okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji) upływa po dniu uzyskania tych dochodów (przychodów),
- nie ma zastosowania art. 22c PDOPrU
- wykazaniem statusu rzeczywistego właściciela należności.
Każdy z warunków zastosowania zwolnienia powinien zostać przez wnioskodawcę w opinii o stosowaniu preferencji omówiony i poparty dokumentami źródłowymi. W przypadku gdy dokumenty zostały wydane w języku obcym należy przedłożyć ich tłumaczenie przysięgłe na język polski.
Dla każdego z tytułu należy złożyć odrębny wniosek o wydanie opinii o stosowaniu preferencji i uiścić odrębną opłatę za wydanie wniosku. Opłata wynosi 2000 zł, trzeba ją wpłacić na rachunek organu podatkowego, w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Odmowa wydania opinii następują w sytuacjach:
- niespełnienia przez podatnika warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania,
- istnienia uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem rzeczywistym dołączonej do wniosku dokumentacji lub oświadczenia podatnika, że jest rzeczywistym właścicielem należności,
- istnienia uzasadnionego przypuszczenia, że podatnik, który w Polsce nie ma miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu, nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby tego podatnika dla celów podatkowych.
Na odmowę wydania opinii o stosowaniu preferencji przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
Dokumenty stanowiące załączniki do wniosku
W zakresie wniosku o stosowanie preferencji ustawodawca nie wskazał enumeratywnie jakie dokumenty powinny zostać dołączone do wniosku w celu wykazania prawidłowości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła. Możliwe jest posiłkowanie się dokumentami niezbędnymi do przedłożenia na etapie zwrotu podatku, tj. w szczególności:
- aktualnym certyfikatem rezydencji kontrahenta wraz z tłumaczeniem na język polski;
- w przypadku płatności na rzecz bezpośredniego udziałowca – odpisu z KRS potwierdzającego wymagany udział w kapitale płatnika (aktualny odpis z rejestru przedsiębiorców KRS lub odpis pełny KRS);
- oświadczeniem, że podatnik (nierezydent) prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby tego podatnika dla celów podatkowych oraz potwierdzeniem, że nie prowadzi zakładu na terenie RP, w związku z działalnością którego wypłacane są należności;
- oświadczeniem, że podatnik nie korzysta ze zwolnienia z podatku od wszystkich swoich dochodów w kraju rezydencji;
- oświadczeniem, co do zgodności z prawdą faktów (weryfikacja zgodności danych wskazanych we wniosku). W przypadku płatnika bierze on na siebie całą odpowiedzialność za prawdziwość dokumentów i informacji otrzymanych od kontrahenta zagranicznego, przedstawionych we wniosku siedziby dla celów podatkowych;
- dodatkową dokumentacją potwierdzającą stan faktyczny i prawo do zastosowania zwolnienia z opodatkowania/zwrotu podatku u źródła;
- w przypadku działania przez pełnomocnika szczególnego – pełnomocnictwo szczególne (druk PPS-1).