Projektowane zmiany dotyczące urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (zwanego dalej urlopem adopcyjnym) oraz urlopu rodzicielskiego mają na celu umożliwienie rodzicom adopcyjnym sprawowania opieki także nad starszym dzieckiem (dziećmi) niż w obecnie obowiązującym stanie prawnym. Jak wynika z uzasadnienia do tego projektu budowanie więzi w przypadku dzieci starszych jest nierzadko trudniejsze i wymaga od rodziców adopcyjnych więcej pracy, zaangażowania, a przede wszystkim czasu. Urlopy przysługujące na starsze (niż obecnie) dzieci mają umożliwić także takiemu dziecku przyjętemu na wychowanie zaaklimatyzowanie się w nowej rodzinie, a rodzicom adopcyjnym stworzyć możliwości sprawowania stałej opieki nad dzieckiem oraz umożliwić nawiązanie więzi rodzinnych, co ma kluczowe znaczenie w okresie pierwszych, trudnych zarówno dla rodziców, jak i dla dzieci, miesięcy, gdy dziecko pojawia się w rodzinie.
Zmiany w urlopie ojcowskim
Po zmianach pracownik-ojciec będzie miał prawo do urlopu ojcowskiego nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. Wymiar urlopu (2 tygodnie) i okres na jego wykorzystanie (24 miesiące od uprawomocnienia się orzekającego przysposobienie) pozostaną bez zmian.
W przepisach przejściowych przewiduje się, że pracownik-ojciec wychowujący dziecko, który przysposobił dziecko przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy i nie wykorzystał urlopu ojcowskiego (lub jego części) na obecnych zasadach, będzie miał prawo do urlopu ojcowskiego (lub niewykorzystanej części tego urlopu) na nowych zasadach. Prawo to będzie mu przysługiwało przez okres od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy do dnia upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Zmiany w urlopie adopcyjnym
Projekt wydłuża wiek dziecka przyjętego na wychowanie, do którego pracownik będzie mógł korzystać z urlopu adopcyjnego – będzie to możliwe do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. Natomiast nie przewiduje się żadnych zmian odnośnie do urlopu adopcyjnego przysługującego pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza – w przepisach pozostaje wiek dziecka 7. albo 10. rok życia jako granica, do której pracownik może korzystać z tego urlopu.
Zgodnie z projektem pracownik, który w dniu wejścia w życie projektowanej ustawy będzie korzystał z urlopu adopcyjnego, udzielonego zgodnie z obecnymi przepisami, będzie miał prawo do korzystania z tego urlopu na nowych (projektowanych) zasadach.
Zmiany w urlopie rodzicielskim
Także w przypadku urlopu rodzicielskiego zgodnie z projektem będzie on przysługiwał
w dotychczasowym wymiarze (tj. 32, 34 albo 29 tygodni), jednak wydłużony zostanie wiek dziecka przyjętego na wychowanie, do którego pracownik będzie mógł korzystać z tego urlopu – będzie to możliwe do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Z przepisów przejściowych do projektowanej ustawy wynika, że pracownik, który w dniu wejścia w życie projektowanej ustawy będzie korzystał z urlopu rodzicielskiego udzielonego zgodnie z obecnymi przepisami, będzie miał prawo do urlopu na nowych (projektowanych) zasadach.
Od kiedy zaczną obowiązywać zmiany
Proponuje się, aby w ww. zakresie ustawa weszła w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.
