Stan faktyczny

Spór w przedmiotowej sprawie koncentrował się wokół zagadnienia powstania obowiązku podatkowego w zakresie usług stałej obsługi prawnej z prawa podatkowego świadczonych przez spółkę partnerską doradców podatkowych. Spółka świadczy usługi stałej obsługi w zakresie doradztwa podatkowego.

Zdaniem spółki w odniesieniu do tych usług obowiązek podatkowy powstaje na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret piąte VATU, tj. z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług stałej obsługi prawnej i biurowej.

Natomiast w ocenie organu podatkowego w przypadku usługi doradztwa podatkowego obowiązek podatkowy powstaje na podstawie art. 19a ust. 3 VATU, natomiast w przypadku usługi obejmującej tylko zastępstwo procesowe – na podstawie art.19a ust. 5 pkt 4 lit. b. tiret 5 tej ustawy.

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj

 

Stanowisko

Rozpoznając sprawę WSA w Łodzi przyznał rację spółce. Dla potrzeb stosowania szczególnych zasad określania momentu powstania obowiązku podatkowego istotne jest określenie jakie usługi mieszczą się w zakresie tego pojęcia. Dopiero bowiem ustalenie zakresu znaczeniowego pojęcia „usługi stałej obsługi prawnej” umożliwi prawidłowe zastosowanie przez podatnika art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 5 VATU.

Na podstawie definicji słownikowych można uznać, że usługi stałej obsługi prawnej polegają na regularnym wykonywaniu czynności dotyczących spraw prawnych obsługiwanego podmiotu.

Należy także podnieść, że obsługa w zakresie prawa podatkowego, stanowi obsługę prawną. Zatem stała obsługa w zakresie art. 3 pkt 2 OrdPU stanowi „stałą obsługę prawną”.

Organ interpretacyjny przyjął, że usługi polegające na doradztwie podatkowym oraz usługi zastępstwa procesowego będą stanowiły tzw. usługę ciągłą (art.19a ust. 3 VATU), zaś usługi polegające łącznie na zastępstwie procesowym i doradztwie prawnym za stałą obsługę prawną (art. 19a ust. 4 pkt 4 lit. b tiret 5). Jako czynnik różnicujący wskazał fakt, że w stosunku do tych usług spółka jest związana ze swymi klientami umowami zawartymi przynajmniej na kilka miesięcy albo czas nieoznaczony. Uznał za czynnik różnicujący umowny charakter współpracy, sposób rozliczenia wykonanych usług i wystawiania faktur.

Sąd uznał takie stanowisko organu za błędne. Usługi opisane w art.19a ust. 3 VATU określane są jako usługi ciągłe. Ich przedmiotem jest świadczenie ciągłe, to jest takie świadczenie, gdy dłużnik jest zobowiązany do określonego zachowania przez pewien czas, które to zachowanie z uwagi na swój charakter nie może zostać spełnione jednorazowo. Przedmiotem usług ciągłych są zatem świadczenia trwające przez określony umową czas stale, tj. w sposób uniemożliwiający wyodrębnienie poszczególnych świadczeń. W przypadku takich usług nie sposób zatem stwierdzić, że zostały one wykonane w określonej dacie, bowiem stan ich realizacji trwa przez określony okres.

Relacja logiczna pomiędzy przepisami art. 19a ust. 3 a art.19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 5 VATU sprowadza się do przyjęcia, że każda stała obsługa prawna będzie jednocześnie usługą „ciągłą”, lecz nie każda usługa ciągła będzie stałą obsługą prawną. Innymi słowy czynnikiem wyróżniającym ze zbioru usług „ciągłych” usług opisanych w art.19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 5 VATU będzie jej przedmiot – obsługa prawna. Takim czynnikiem nie będzie związanie stron umową, sposób określenia wysokości wynagrodzenia, ani to w jakich umownych odstępach czasowych będą wystawiane faktury. Przepis art.19a ust. 5 pkt 4 lit. b. tiret 5 stanowi lex specialis w stosunku do art.19a ust. 3 VATU, w związku z tym zastosowanie ma reguła kolizyjna lex specialis derogat legi generali.

Spółka udziela stałej obsługi prawnej w trzech obszarach:

  • udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami,
  • reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych wyżej,
  • jednocześnie w zakresie doradztwa i reprezentacji.

Wszystkie te zdarzenia składają się na stałą obsługę prawną, co oznacza, że obowiązek podatkowy powstaje z momentem wystawienia faktury.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Podsumowanie

Należy zgodzić się ze stanowiskiem sądu dotyczącym powstania obowiązku podatkowego w zakresie usług stałej obsługi prawnej z prawa podatkowego. Analiza relacji przepisu art. 19a ust. 3 VATU do art.19a ust. 5 pkt 4 lit. b. tiret 5 VATU wskazuje, że każda stała obsługa prawna będzie usługą ciągłą, ale nie każda usługa ciągła będzie stałą obsługą prawną. Drugi z przywołanych przepisów jest przepisem szczególnym do art. 19a ust. 3 VATU, stąd od stałej obsługi prawnej obowiązek podatkowy powstaje w momencie wystawienia faktury.