Stan faktyczny
Podatnik czynny VAT świadczy usługi objęte 23% stawką VAT. Chce rozpocząć współpracę z platformą usług dla przedsiębiorców, firmą X. Klient firmy otrzymuje możliwość zakupu w atrakcyjnej cenie szeregu narzędzi wspierających prowadzenie działalności gospodarczej. Najistotniejszą usługą tej firmy, która interesuje podatnika jest indywidualny abonament medyczny dla niego oraz jego bliskich. Pakiet medyczny jest (wraz z innymi usługami) wliczany w skład całościowego pakietu subskrypcyjnego.
Wątpliwości podatnika dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie pakietu subskrypcyjnego (zawierającego w sobie abonament medyczny).
W ocenie podatnika, może on odliczyć VAT naliczony od wskazanych faktur.
Stanowisko organu podatkowego
Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Z uregulowań VATU wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym.
Podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze, w sytuacji gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo- skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.
Przepisy VATU nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Z definicji słownikowej wynika, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.
Zatem nabycie abonamentu medycznego dla podatnika oraz osoby bliskiej nie jest niezbędne dla celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej i ma na celu zaspokojenie potrzeb osobistych, prywatnych podatnika. Tym samym nie ma związku z jego sprzedażą opodatkowaną. W konsekwencji, podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w części dotyczącej nabycia abonamentu medycznego. W rozpatrywanej sprawie ww. wydatki, które podatnik ponosi w związku z nabyciem ww. abonamentu medycznego nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną VAT w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, gdyż służą one do zaspokojenia jego potrzeb osobistych, prywatnych.
Natomiast w części dotyczącej nabycia w ramach pakietu subskrypcyjnego narzędzi wspierających prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej VAT przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Przy czym prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 VATU.